EXTRA EDITIE VAX 6 UUR.
LifflDELflM
TE Co
Middelburg.
er - Kurken
Bindtouw.
De Groote Oorlog.
rdag 17 September 1914,
IP. A. DE LIGNY, Soes.
No. 109a.
Dinsdag 15 September 1914.
Tiende Jaargang.
ibare Verkooping
verkoopen:
F
RUBBERJASSEN. J
RUBBERMANTELS.
T00MB00TDIENST
loes—Dordt.Rotterdam en
Amsterdam,
[dmiraal de Ruyter en
Stad Goes.
Iflacon 29 cent,
opste.
legen contante betaling.
(otaris PILAAR te Goes, zal op
irgcns te 10 uur, te Kamperland,
ofstede „Vredenhoef" in den On-
Ier voor de Erfgen. van Mej. Wed.
E—Rottier,
ien Ruin oud 4 jaar, bruinen
rielruin oud 1 jaar, bruinen Ruin
[jaar, bruin Hengstveulen, 3 Kalf-
i, eenige Vaarzen en Ossen van
jaar, 4 Kalveren, 5 Mestput-
Karnhond, 120 Kippen en
Eenden.
Voorts:
kenwagens, Driewielslamoenkar,
ktor, Schuifelploeg, Waleploeg,
Iren Wielploegen, Cock's Ploeg, 1
fcgen, 2 Veldsleden, 1 Sleeper,
Tachine, 3 Rolblokken, Molbord
Iletting, Snijmolen, Peeënmolen,
I molen, 2 Geeselsteenen en Paar-
|Bascule en Gewichten, Zaaddorscfi-
Ifagenkleeden, Waterbak, Maten,
:n, Schoppen, Rijven, Griepen,
chblokken, Trap, Ladders, Zwin,
Hooigraven, Mutserd, Vaamhout
|n, Palen, Hooi, Stroo enz.
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
met de Stoombooten
irek van GOES n. ROTTERDAM:
msdag 16 Sept. 's morgens 7 u'
derdag 17 Sept. 's avonds 8 u.
dag 20 Sept. 's morgens 11 u,
ar AMSTERDAM: Woensdagmiddag:
rtrek van ROTTERDAM n. GOES:
sdag 15 Sept. 's avonds,
iderdag 17 Sept. 's avonds,
erdag 19 Sept. 's avonds.
Van AMSTERDAM naar GOESi
Vrijdagmiddag 2 uur.
agplaats: Rotterdam, Haring'
iet, Zuidzjjde.
NFORMATiËN te bekomen te Goes
den heer J. C. MONHKMIU8, 'e
rdt bij de heeren BOUMAN
Amsterdam bij de heeren 1-
RSC11URE en W. DEFA1S en 'e..Roï
:dam bij de Stoomboot-Reederij
A. VAK DER SCHUIJT.
PASSAGIERSVRACHT Goe»-Dordf-
fferdam: enkele reis, fl, retour f 1
JURG.
V Een noodzakelijk Katholiek liefdewerk.
Onder dezen titel schrijft Dr. Emile
Verviers in het „Katholiek Sociaal Week
blad
Katholieke Landgenooten
Door den wreeden oorlog zijn onge
twijfeld tallooze kinderen ouderloos ge
worden, of hebben in de verwarring eener
vlucht het verband met hunne familie
verloren, en bevinden zich dientengevolge
in den meest troosteloozen toestand.
De omvang der ellende kan eenigszins
worden gepeild uit onderstaand telegram,
dat door een inwoner van Leiden ont
vangen werd van Dr. Hendrik Muller,
regeeringscommissaris over het vluchte
lingenkamp te Oldebroek
„Wilt U van mij overnemen een ziek
meisje van twee jaar en haar broertje
van twaalf jaar, ouderlooshet eerste
hier naakt en gewikkeld in een deken
aangekomen, en het laten halen door
iémand met schriftelijk machtiging van
U. Dit zal uiterst nuttig zijn."
Ongetwijfeld zullen op dit oogenblik
vele kinderen zich in denzelfden hulpe-
loozen staat bevinden, en er heeft zich
daarom ook te Leiden reeds een plaatse
lijke commissie gevormd, die een beroep
deed op de liefdadige stadgenooten, om
dergelijke hulpbehoevende vluchtelingen,
hetzij in eigen huis op te nemen of hunne
opneming in passende gestichten te helpen
bekostigen.
Bij zoo'n noodzakelijk liefdeweik mogen
vooral de katholieken niet achterblijven.
Want het geval wil, dat bijna al der
gelijke hulpelooze vluchtelingen uitBeigië
komen, en dat het meerendeel der Bel
gische bevolking katholiek is.
De liefde van het katholieke volk van
Nederland moet er daarom ook voor
waken, dat zulke katholieke kinderen in
eene goede katholieke omgeving terecht
komen.
Wij waardeeren natuurlijk in de hoogste
mate de menschlievende gevoelens onzer
andersdenkende landgenooten, moarmen
zal onze waakzaamheid in dit opzicht, die
katholieke plicht is, wel weten te eer
biedigen.
Juist in deze benarde omstandigheden
en op hunnen ontvankelijken leeftijd zou
voor deze kleinen het gevaar groot zijn,
van hun geloof en van hunne kerk te
vervreemden.
Ik hoop daarom, dat door dit schrijven
eenige invloedrijke katholieken mogen
bewogen worden, om de handen ineen
te slaan en dit noodzakelijk liefdewerk
eenigszins te centralise eren, om samen
met liefdadige andersdenkenden dit heil
zaam werk uit te breiden en er voor te
zorgen, dat de katholieke Belgische
kinderen in eene brave katholieke omge
ving aanlanden.
Misschien voelen zich ook sommige
katholieke gezinnen en gestichten reeds
geroepen, om ter eere Gods en uit liefde
tot den naaste een of meer vluchtelingen
op te nemenzooals hoogstwaarschijnlijk
in het Zuiden van ons land reeds veel
vuldig gebeurd is.
Wie de groote verantwoordelijkheid
niet aandurft voor de opvoeding van
kinderen, die na den oorlog definitief
ouderloos blijken te zijn, kan toch een
goed werk doen, door tijdelijk een
onderkomen te verschaffen, om later de
kinderen aan de lioede van bloedver
wanten, van het Belgische gouvernement
of van de openbare liefdadigheid in
België over te laten. Daarover ware met'
den Belgischen gezant te onderhandelen.
Ook zullen er nog wel dappere Room-
sclie jongens gevonden worden, die een
heldhaftig reddingswerk durven verrich
ten in de geteisterde streken.
En zonder twijfel zal de Roomsche
cliaritas, die nooit moede wordt te offe
ren, ook voor dit noodzakelijk katholiek
liefdewerk de beurs wel weer openen.
Doch in de eerste plaats is noodig, dat
eenige invloedrijke katholieken de handen
in een slaan, om eenige centrale orga
nisatie aan het werk te zetten.
Dr. EMILE YERVIERS.
Leiden, 9 September 1914,
Naar wij vernemen, heeft het Centraal
Bureau voor de Katholieke Sociale Actie
te Leiden de aandacht van de Diocesane
en Plaatselijke Comité's voor de F. S. A.
op deze dringende aangelegenheid ge-
g vestigd.
Waarschijnlijk kunnen deze hier wel
de helpende hand bieden.
De toestand.
„Zij reeknen d' uitslag niet.
Maar tellen 't doel alleen".
Dit mogen de Belgen den dichter Tol
lens nazeggen. De Duitsche generaal-
kwartiermeester Von Stein zegt, dat de
uitval der Belgische divisies is terug
geslagen. Zeker, maar wat was het doel
van dien uitval De naar het Frausche
oorlogsterrein oprukkende Duitsche troe
pen vast te houden in België, opdat de
Fransch-Fngelsche legers hun taak des
te beter zouden kunnen volbrengen, en
geen versche hulpbenden de Duitschers
aldaar zouden komen versterken.
En dat doel hebben de Belgen bereikt
want bun aanval was zoo geweldig, dat
de Duitschers met alle macht en man
hardnekkig moesten vechten om de over
hand te kunnen behouden. Zelfs de
marinesoldaten van het bezettingsleger
moesten er aan te pas komen.
Nu zijn de Belgische troepen weer
veilig bmnen de stelling Autwerpen, om
straks, als het oogenbliK gunstig is, op
nieuw uit te vallen en zoodoende de
plannen hunner bondgenooten in Frank
rijk op uitstekende wijze te dienen.
Want daar mogen de Duitschers ook
wel met Bredere zeggen: 'tkan ver-
keeren'De Duitsche generale staf zegt
geen bijzonderheden over de jongste
operaties te kunnen openbaar manen.
Nu dan zullen anderen het wel doen
Volgens berichten uit Dijon zou het
Duitsclie leger bij Nancy, dat opereerde
onder leiding van den keizer zeiven,
20ÜUÜ man hebben verloren en dat bij
Lunéville ongeveer 10.000.
Rekent men daarbij de nederlaag in
liet Marnegebied, dan is het niet te
verwonderen, dat het publiek in Duitsch-
land, dat via Zwitserland al deze Jobs
tijdingen vernam in de grootste versla
genheid is en men te München de dagblad-
bureaux moest sluiten uit vrees voor
opstootjes.
Ook bij de Duitsche troepen werkt
het bewustzijn een eerst veroverd terrein
te moeten prijsgeven, ontmoedigend.
Vooral die van den rechtervleugel dachten
zoo zeker binnenkort Parijs binnen te
trekken. En dat de kroonprins met zijn
leger is moeten retireeren en hij zijn
hoofdkwartier beeft moeten verleggen
naar veiliger oorden is ook al niet op
beurend voor de Duitschers.
Tochmen moet geen hei roepen
voor men over den dam is.
Want de bondgenooten zijn er nog
niet. De versterkte plaatsen Maubeuge,
Laon, Reims, La Fére zijn in Duitsche
handen. Die moeten heroverd worden
teneinde den vijand van een vast steun
punt te berooven. En wie zegt ons dat
niet vóór dien tijd de Duitschers hun
offensief hernemen
Eigen berichten (per telegraaf en telefoon)
van 14 September, 's avonds 8 nar.
Parijs. Generaal Joffre heeft het vol
gende telegram gezonden, aan den. Minister
van Oorlog te Bordeaux. Onze legers
hebben een volkomen overwinning hei
haald. Over de geheel© linie 'bevindt d©
vijand zich ia vollen aftocht, gewonden,
en oorlogsmateriaal in den steek latend.
Na een grooten veldslag die van 5 tot
12 September heeft geduurd, zijii
Fransche legers tot een uitgebreide ver
volging overgegaan. Onze linkervleugel is
de Aisne beneden Soissons overgetrok
ken ina 'den vijand ruim honderd Kilometer
te hebben teruggedreven.
Ons Centrum staat reeds Noordelijk van
Marne.
in Lotharingen en de Vogezen hebben
wïj de grenzen bereikt. Onze troepen zijn
in .uitstekende condities en zullen dq
vervolging met kracht voortzetten. De
Regeering kan trotsch zijn op het leger.
Londen. (Officieel). Een communiqué
van gisteren zegt dat de vijand op hard
nekkige wijze d® overtocht over de Aisne
door de troepen belette, doch ondanks
de moeilijkheden, gezien den sterken
tegenstand, slaagden bijna alle troepen)
erin voor zonsondergang de (rivier ov/ar
te steken.
Van uit ,het Fransche hoofdkwartier
wordt bericht, dat het leger van den
kroonprins teruggeslagen Jwqrd en ,dat deze
zijn hoofdkwartier van St. Menehould'
naar Montfaucon verlegde.
EsseJ. De Slavonische.pers heeft een
bericht uit Raema van (9 Sept. van
dezen inhoudServische troepen, een
divisie sterk, staken gisteren de Sawei
over en traden Oostenrijk's gebied (bini-
nen. Onze troepen waren dadelijk ter
plaatse en namen het gevecht op.
Weenen. (Officieel). De Russische Ge
nerale Staf beeft oen (uitvoerig bericht'
over de gevechten in Galicië verspreid,
waarin van voortdurende zegepralen over
de Oostenrijksch-Hongaarsche en. Duit
sche légers melding wordt gemaakt, pia
berichten van de Oostenrijk-Hongaarsche
Generalsche staf zijn voldoende om deze)
tegen te spreken, trouwens in de Rus.:
sische berichten worden de overwin
ningen van de legers van Auffenberg en
Dankl toegegeven, hoewel de Russen zegt
gen, dat de gevechten dezer legers slechts
als schermutselingen moeten worden be
schouwd. Het leit, dat bijl idit gevecht
20.000 man werden gevangen genomen
en twee honderd kanonnen buit gemaakt
is genoeg om aan te toonen dat het geen
schermutselingen doch gevechten zijn ge
weest.
(Bovenstaande rooskleurige voorstel
ling der feiten is niet m overeenstem^
ming met de werkelijkheid. Dat Rusland
Oostenrijk in Gallicië heeft verslagen,
wordt ook in Buitschland erkend. Red.)'
LOSSE BERICHTEN.
De val van Maubeuge.
BERLIJN, 14 Sept (WolffbureauAan
gaande de verovering van Maubeuge
wordt door den oorlogsberichtgever van
het „Tageblatt" uit liet groote hoofd
kwartier geschreven Voor den eersten
keer in dezen veldtocht ging het er om,
een Fransche vesting te vermeesteren,
welke was versterkt met ver vooruitge
schoven forten en tusschenwerken en
waarop de vijatid groote verwachtingen
bouwde.
Deze tusschenwerken bestaan uit ver
sterkte verschansingen, i alrijke loopgra
ven, sterke draadversperringen, vele diep
in den grond ingegraven batterijen en
vooral in zware verplaatsbare artillerie.
Bovendien was aan den noordoostkant
een pantsering aangebracht. Zes forten
en zeven tusschenwerken moesten wor
den genomen. Verdun en Antwerpen zijn
op dezelfde wijze versterkt.
De val van Maubeuge levert liet bewijs,
dat ook de tusschenwerken, waaraan de
Franschen zooveel waarde toekenden,
aan de vernietigende werking van onze
zware artillerie geen blij venden weerstand
kunnen bieden.
Geestelijke gefusilleerd.
Wij vernemen, schrijft het ,„Hbi. v.
Antw." dat de zeereeiw. heer Dergent,
van Gelrode, door twee kogels in de borst
getroffen, dood gevonden is in den Demer
bij Betekom en in de weide is begraven.
Zijn lijk was alleen bedekt met zijn ka-
poot (jas). Zou men zinnens zijn, zijn
toog, tioed enz. te gebruiken om te spion-
neeren?
Indische hulp.
Aga Kban, het geestelijk hoofd van
de Mohammedanen in Indië, is in Enge
land aangekomen en heeft zijn middelen
en zichzelf ter beschikking van de regee
ring gesteld. Daar hij geen militaire
opleiding heeft genoten, wil hij als ge
woon soldaat dienen.
Genua huldigt België.
De burgemeester van Antwerpen heeft
Zaterdag vanwege den gemeentel aad van
Genua het volgend telegram ontvangen.
„In zijn zitting van gisteren drukte de
municipale raad van Genua een wensch
van bewogen bewondering uit aan 't volk
van België, wegens deszelfs grootmoedige
veieeniging vau bet recht en van de
vrijheid Gelieve heer burgemeester mijn
hulde te ontvangen."
(w.g.j MASSONE, Sindaco.
Daarop antwoordde de burgemeester
„Het kollege van Burgemeester en
schepenen bedaukt u uit ganscher harte
uit naam van 't Belgische volk voor uw
aanmoedigende woorden. Wij zullen tot
het uiterste strijden voor de verdediging
van onze rechten en onze onafhankelijk
heid."
(w.g.) Burgemeester DE VOS.
Maredsous ongedeerd.
De in Nederland welbekende Benedik-
tijner-abdij te Maredsous, bij Dinant, is
gelukkig niet verwoest, al hebben de
kloosterlingen bange dagen doorgebracht
en zich tijdens de beschieting van Dinant
in de ondergrondsche kerk moeten ver
schuilen. Het klooster is thans hospitaal,
waar 200 gewonden worden verpleegd.
Mechelen en Leuven.
De Belgen hebben zich het hei bezit
van Mechelen ten nutle gemaakt om de
kostbare documen'en der stadsarchieven
bijeen te zoeken en in veiligheid te
brengen. Te Leuven heeft zich een
stadsbestuur gevormd om wat orde in
den chaos te scheppen. Zeer verdienste
lijk als bemiddelaar tusschen Duitschers
en burgers maakt zich de Nederlander,
prof. Noyons. Pater Claes trekt er dage
lijks op uit om onbegraven lijken, die in
kelders, sousterrains enz. worden gevon
den, een eerzame begrafenis te bezorgen.
Gebleken is, dat de laboratoria der
universiteit ongeschonden zijn. Maar de
eenige boekerij is, helaas, onherstelbaar
verloren. Het aantal verbrande huizen
bedraagt 900.
Een onderhoud met Carton de Wiart
en Emile Vandervelde.
De Belgische minister Carton de Wiart
en de Staatsminister Emile Vand-.-rvelde,
leider der Belgische sociaal democraten,
die beiden deel uitmaken van de missie,
welke naar de Vereenigde Staten ver
trokken is, hebben korten tijd voor hun
vertrek uit Londen naar Amerika een
onderhoudt toegestaan aan een redacteur
van de „Morning Post".
Minister Carton de Wiart sprak o. a.
over het feit, dat hulpelooze Belgische
gewonden in het veld liggend, door Duit
sche soldaten door miduel van bajonet
steken werden gedoodTe Tienen werd een
drogist, die weigerde als gids voor de
Duitschers te dienen, doodgeschoten en
doorstoken.
„Ik wensch hieraan toe te voegen",
aldus zeide de Minister tot den journalist,
„dat wij niet naar Amerika gaan, om
alleen mededeeÜDg te doen van de ver
schrikkingen van deze campagne van mi
litair barbarisme. Deze zijn inderdaad
verschrikkelijk en wij wenschen het volk
van Amerika de eenige groote mogend
heid, welke de Duitschers zoeken te be
werken met de waarheid in kennis
te stellen. Doch wij zijn geen nederig
verzoekende natie. Wij zijn meer dank
baar voor Engeland dan wij kunnen uit
sproken, Engeland de kampioen der kleine
naties, doch wij zijn noch ontmoedigd,
noch voor goed onderworpen en zullen
dan ook nooit toegeven. Wij weten wat
wij mogen verwachten van het tot waan
zin opgezweepte Duitsche militaiiisme.
De Duitschers voeren een verdedigings
oorlog tegen ons opdat België een plaats
van uitbreiding voor de Duitsche bevol
king zal worden. Doch het einde is nog
niet daar en voor dit komt, zijn wij vol
vertrouwen dat België haar gewone plaats
in de beschaving zal innemen. Wij wach
ten eenvoudig ouze gelegenheid af."
De heer Emile Vandervelde verklaarde
aan den medewerker van de „Morning
Post" dat hij zich te Mechelen bevond,
toen deze stad werd gebombardeerd. Hij
merkte op, dat er geen enkele veront-
schuldigiging is voor het gedrag der Duit
schers, daar hun geen tegenstand werd
geboden. Hun eenig doel kon zijn geweest
om schrik te verwekken onder de vreed
zame bevolking en hen zoo mogelijk naar
Antwerpen te drijven.
„Ik was zelf in de vuurlijn", aldus zeide
de heer Vandervelde, „in een vroeger
stadium van den strijd, en ik zag dat de
Duitschers vastberaden onze eigen vrou
wen en kinderen voor hunne gelederen
plaatsten en hen voor hun voorwaarts
rukkende linies opdreven om aldus onze
soldaten te verhinderen op den vijand te
schieten. Eveneens zag ik dat non-com
battanten in koelen bloede werden ver
moord. Sommigen hunner werden dicht
opeen staand doodgeschoten, terwijl an
deren met de bajonet weiden gedood. De
Duitschers hebben ons land verwoest en
voeren tegen ons een onbarmhartige ver
delgingsoorlog, en dit alles omdat dit land
het onze is en wij alles hebben gedaan
wat wij kouden om liet voor ons zelf te
behouden."
Een correspondent van d Y.t":i 's
heeft Leuven bezochten verkL tl Icg"11-
over de vergoelijkende berichten in de
Duitsche pers„Leuven is een verwoeste
stad". Hij twijfelt of de stad er ooit weer
bovenop zal komen en deelt m ededat
duizenden inwoners als gevangenen naar
Duitschland zijn overgebracht.
De „Kölnische Volkszeitung" had kri
tiek geoefend op het protest van den
keizer aan president Wilson, waarin de
geestelijken in België werden beschuldigd
van wreedheden op gewonden en op
personeel van het Roode Kruis.
De militaire censor heeft het blad des
wege voor één dag geschorst.
Te Aken
is het treurig en sombèr schrijft een
correspondent van „De Tijd", die er vo
rige week was.
Er heerscht een akelige stiltealom
ontwaart men de verschrikkingen van
den oorlog. Vele soldaten, die op het
bevelDer Kaiser hat gerufen, oumid-
delijk naar de wapenen hadden gegrepen
zijn thans in Aken teruggekeerd. Zij
strompelen door de stad als invaliede
krijgers, als hulpbehoevenden, steun zoe
kend op een stokje.
Vele soldaten der keurregimenten, die
fier door Aken naar Lütticli en Paris
trokken, zijn in lange treinen van het
Roode Kruis teruggegekeerd.
Onder de soldaten van Aken en om
geving heelt de dood reeds vreeselijk
huisgehouden. Honderden zijn gesneu
veld, invaliede voor heel hun leven.
Die vele treinen met gewonden, welke
Aken voorbijtrekken, of hun droeven
last brengen naar de plaatselijke ambu
lances, het groote getal gesneuvelden
uit Aken werken ciemoraiiseerend op
een groot deel der bevolking.
Deze ziet dan ook de toekomst pessi
mistischer tegemoet dan een week of 5
geleden. Over de stad hangt een gedrukte
stemming. En menig Akenaar vreest
voor een bezetting zijner aloude stad
door de Belgen. Vooral de jongste over
winningen der Fransschen, die ondanks
de gestrengste censuur druppelsgewijze
onder het publiek doorsijpelen, verzwaren
zeer de stemming van rouw en teleur
stelling.
De toestand in Brussel.
De Brusselsche correspondent van de
„Tijnes" schreef dezer dagen:
De heer Max is geen burgemeester
meer, daar hij de betrekking van attaché
aan do Anierikaansche legatie heeft aan
vaard. Aldus is hij gevrijwaard door diplo
matiek voorrecht tegen willekeurige in
hechtenisneming of gevangen-zetting. De
gemeentelijke proclamaties verschijnen nu
met de handteelveningen v,au de twee voor
naamste schepenen de heeren Maes en
Jacqmin.
Prins de Liguo van het Belgische
vliegcorps meende, na een reis dooi; d®
lucht van Antwerpen naar Brussel, een
brief op het dale van zijn huis in do
Rue Montover te kunnen laten vallen.
Hij werd neergeschoten en gedood, of
schoon hij juist buiten de sitad was en den
terugtocht naar Antweijjen reeds had aan
vaard.
De verbinding tuisschen Brussel en
Ostende loopt nu via Nieuwenhoven,
Denderleeuw, Sotteghem, Oudenaarde en
Gent, terwijl de reis tot Denderleeuw per
tram en verdei" naar de kust per trein
-wordt gemaakt.
De Duitsche vlaggen, die van de pu
blieke gebouwen waren weggenomen, zijn
er weer opgeplaatst en haar gezag wordt
nu gesteund door kanonnen, die geduren
de de laatste twee dagen overal opgesteld
werden en alle voornaamste verkeerswe
gen in de stad bestrijken. Zij staan vlak
voor het Zujderstation, het Noordersta
tion, de (Wét-straat, voor het Paleis van
Justitie, en op qndere dergelijke strategi
sche punten.
Het blijkt nu, dat de soldaten hier zoo
goed ais alle tot- de reserves jbehooien,
en zij bijna .allen Belgische militaire kaar
ten bij zich hebben. De officieren hebben
ze aan hun koppels vastgemaakt. Het is
een curieuze samenloop van omstandighe
den, dat verschillende duizendtallen van
zulke kaarten in Februari 1913 hier uit
't Instituut cartographique gestolen zijn en
het is huiten allen twijfel of deze gestolen
