De Groote Oorlog.
Maandag 7 September 1914.
Tiende Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
8 Z I 8 I band, voet I 8 B B van een Hl I H een M I
BUITENLAND
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. AdministratisGanzepoorfsfraal C 209, GOES
Reclameberichten 25 Ct p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. èt contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
1 |F® gulden bij gulden bij 4% gulden bij ffc P"
al ggv j3 S verlies van een M I 1 I verlies I verlies van M
BW of oog; |yy duim; VU wijsvinger. Mm W
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
üe uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsehe Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
ij;
De toestand.
Uitgenomen een kleine overwinning
der Fransch-Belgisehe troepen even be
noorden St. Quentin en een succesje der
bondgenooten, die Parijs verdedigen, bij
Oureq, hebben in Frankrijk geen groote
gebeurtenissen op het gevechtsterrein
in de laatste dagen plaats gehad.
Een officieel Engelsch communiqué
vat den militaire toestand op het strijd-
veld in Frankrijk aldus samen
Het Engelsche leger bevindt zicli thans
ten Zuiden van de Marne, metFransche
troepen ter rechter- en ter linkerzijde.
Volgens de laatste berichten laat de
vijand Parijs liggen en rukt in Zuidoos
telijke richtiDg op naar de Marne en naar
den linkervleugel en het centrum van
de Fransche linie.
Men meldt, dat het eerste Duitsche
leger zich bevindt tusschen Laferte
Sous—Gouarre en Fassises.
Het tweede Duitsche leger rukte na
de inneming van Reims voort tot Chateau
Thierry en ten Oosten van deze plaats.
Hei vierde Duitsche leger rukt op naar
het Zuiden ten Westen van het Argon-
nenwoud tusschen Suippes en Ville
surTourbe.
De Duitschers bereikten al deze punten
op 3 September.
Het 7e leger werd teruggeslagen door
een Fransch korps bij Demviller.
Het schijnt dus, dat de Duitschers hun
omtrekkende beweging op de Engelsch-
Fransche linkerflank opgaven, hetzij om
dat het niet meer practisch is over zulk
een groote uitgestrektheid voor te rukken,
hetzij omdat men de voorkeur geeft aan
een directen aanval op de linie der ver
bondenen.
Uit den loop der verdere gebeurtenis
sen zal blijken of deze wijziging van het
plan spontaan is, dan wel of de vijand
er toe moest overgaan wegens denstra-
tegischen toestand en de groote kracht
der verbonden legers.
Over de jongste wapenfeiten bij Mau-
beuge en het aanwezig zijn van den keizer
op het oorlogsveld deelt de Duitsche
Generale staf dato 6 September het vol
gende mede
De keizer woonde gisteren de aanval
len op de versterkingen van Nancy bij.
Van Maubeuge zijn twee forten en de
tusschen-liggende versterkingen gevallen.
Het artillerievuur kon op de stad gericht
worden, die op verschillende plaatsen in
brand geschoten werd.
Uit documenten, die in onze handen
vielen, blijkt dat de vijand door het voort
rukken van de legers van von Kluck en
von Bülovv, ten Noorden van de Belgische
Maas, geheel verrast werd.
Nog 17 Augustus was hij in den waan
dat Jaar slechts ruiterij-afdeelingen ope
reerden. De Duitsche cavalerie van dezen
vleugel, onder bevel van generaal von
Marnitz, wist derhalve de bewegingen
van genoemde legers heel goed te mas-
keeren.
In Oost-Pruisen hebben volgens offi-
cieele Russische berichten slechts onbe-
teekenende schermutselingen plaats ge
had.
In Galiicie schijnt het er voor de Oosten
rijkers verre van rooskleurig uit te zien
als trachten zij de beteekenis van de
inname van Lemberg te verkleinen en
die van de krijgsoperaties der generaals
Auiïenberg en Dankl te vergrooten. De
Russen noemen zelts de berichten over
beweerde triomfen door die generaals
behaald onjuist.
De Russische troepen moeten het ge
bied bezuiden Lemberg, bij en in de
Karpathen bezet hebben.
In België is weer verwoed gevochten
rondom en in Dendermonde.
Blijkbaar was 't de bedoeling der Duit
schers Antwerpen's spoorwegverbinding
met Gent en de kust af te snijden. Het
is hun echter verijdeld door de waakzaam
heid der Belgische troepen. Dendermonde
moest er voor boeten, het werd in brand
i i i( r
gestoken. Dat de Duitschers de brug ove
de Schelde vernielden, bewijst dat zij
voorloopig het land van Waes met rust
willen laten. Voorloopig, want zij zullen
wel weer terugkomen, wijl dit samen
hangt met hun tactiek, Antwerpen voort
durend te verontrusten.
Eigen berichten per telegraaf en telefoon)
van 5 September 8 uur 's avonds.
Londen. (Officieel). Engeland, Frankrijk
en Rusland hebben eene overeenkomst
gesloten, dat geen van drieën afzonder
lijk vrede zal sluiten. Ook zal geen dei-
drie mogendheden vredesonderhandelin
gen mogen beginnen zonder toestemming
van de twee overige.
Berlijn. Duitsche vliegmachines wier
pen bommen boven de vesting Belfort.
Welke schade de bommen aanrichtten
is nog niet bekend.
(Volgens nadere berichten is de mate-
riëele schade niet zeer groot. Red.)
6 Sept. P/s uur 's middags.
Antwerpen. Een particulier telegraaf
toestel zonder draad heeft een telegram
uit Brussel onderschept, waarin hulp
troepen werden gevraagd, om in Frank
rijk te strijden.
Nog werd een telegram onderschept
uit Berlijn, waarin formeele order wordt
gegeven, met spoed de troepen uit de
te Duitsche linie terug te brengen naar
Oost-Pruisen, om de legermacht te ver
sterken, die tegen de Russen strijdt.
Antwerpen. Het Duitsche garnizoen te
Brussel wordt op het oogenbiik gevormd
door 3000 man landstorm.
De Duitsche troepen, die gisteren voor
Dendermonde vochten, werden door de
Belgen teruggeslagen. Alvorens weg te
trekken, staken de Duitschers Dender
monde in brand en lieten de brug over
de Schelde springen.
Antwerpen, De Duitschers hebben
gisteren de stellingen van Antwerpen in
het Zuid-Westen aangevallen, om de
Belgische troepen te beletten, bij Den
dermonde hulp te bieden.
Vele Duitschers zijn verdronken door
het onder water zetten van de polders.
Weenen. (OS.) De Russische berichten
van gevechten en overwinningen bij Lem
berg zijn beslist onwaar.
Waarheid is, dat Lemberg, een open
stad, door onze troepen vrijwillig werd
ontruimd.
Het leger van generaal Auffenberg
maakt gebruik vau de overwinning bij
Zamosc om den Russischen vijand te
achtervolgen, terwijl generaal Dankt
zegevierend voortrukt in de richting van
Lublin.
LOSSE BERICHTEN.
Uit België.
Antwerpen, 5 September. (Havas). Het
hoofdbestuur heeft bepaald dat alle Duit
schers en Oostenrijkers van den 6en dezer
af binnen 24 uur België moeten verlaten.
Duitsche en Oostenrijksche onderdanen,
die in België genaturaliseerd zijn, moeten
de stelling van Antwerpen denzelfden dag
verlaten. (N. R. C.)
Een nederlaag der Oostenrijkers?
Londen, 5 September. (Part.) Naar
Central News via Rome uit St. Peters
burg verneemt hebben de Russen bij
Tomassof de Oostenrijkers geheel versla
gen. Twee Oostenrijksche generaals zijn
gedood.
De correspondent te Rome van de Star
seint dat een bericht, daar Zaterdag uit
Weenen ontvangen, de nederlaag dei-
Oostenrijkers bij Tomassof bevestigt. De
Russen hadden de Oostenrijkers geheel
omsingeld.
Uit België te hulp geschoten Duitschers
kwamen te laat om hun bondgenooten
te ontzetten, (N. R. C.)
Duitschland en Rusland.
Berlijn, 5 Sept (E B.) De sterkte der
Russische legers is door de pers sterk
overdreven. Het succes der Russen in
Oost-Pruisen is gering.
De Duitsche plannen zijn weloverwo
gen. De veldtocht naar Frankrijk zal bin
nen een paar weken beslist zijn. Dan kan
Duitschland zich met al zijn krachten te
gen Rusland wenden.
Een professor uit Rolduc gevangen.
Maastricht, 5 Sept. (Van den bijzonde
ren correspondent van De Maasbode.)
Door de Duitschers is te Leuven een
professor uit Rolduc gevangen genomen
en opgezonden. Zijn naam is mij ontgaan.
Hot bleek niet mogelijk om uit te vinden,
waarheen hij was gezonden, omdat men
daar geen aanteekening van houdt. Wij
hopen langs diplomatieken weg dezen
Nederlander te bevrijden.
De gevangenneming is gelieel en al eene
vergissing.
Een telegram uit Bordeaux meldt, dat
de Duitsche vliegmachine die over Parijs
wilde vliegen door twee Fransc.ha avia-
teurs werd achtervolgd en bij Yincennes
is neergeschoten.
Een Engelsch onderzeer kwam te Har
wich aan met een Duitsch luitenant ter
zee en een mecanicien. Zij werdenop.de
Noordzee gevangen genomen waar zij
werden aangetroffen, terwijl zij zich had
den vastgeklemd aan een hydroplane.
Na de bommen er uit te hebben geno
men, bracht de onderzeeër het water-
tuig tot zinken Volgens de Daily Tele
graph werd de hydroplane aangetroffen
op ongeveer 30 mijlen van het eiland
Borkum. De inzittenden bevonden zich
reeds 30 uur op het water en zij ver
klaarden dat zij de onderzeeër met
vreugde zagen naderen.
De Paus en de oorlog.
ROME, 5 Sept. (S. S. S.) De „Tribu-
na" ontvangt mededeeling uit Bologna
van eene nog niet gekende gedachte van
Z. H. Benedictus XV over den oorlog. Be
doeld wordt een zin uit een brief van den
30en Aug., aldus luidende„Ik zou het
betreuren zoo de een of andere pastoor
partij koos voor de eene oorlogvoerende
natie meer dan voor de andere. Ik heb
gepoogd te doen begrijpen, dat men God
moet vragen den geesei van den oorlog
in te trekken, zonder den Heer het mid
del, waarop dit zou kunnen, aan te
wijzen."
Een persoon, die zeer intiem is met
den nieuwen Paus, zegt„Toen della
Chiesa nog kardinaal was, gaf hij her
haaldelijk als zijne meening te kennen,
dat de tusschenkomst des Pausen noodig
was, niet alleen in den zuiver evangeli-
schen vorm van een beroep op den vrede,
maar onder den veel scherperen vorm
van een diplomatieke interventie."
(Maasbode.)
Leuven.
Uit een brief van den oorlogscorres
pondent van „De Maasbode":
De voorsteden om Leuven zoo bleek
mij zijn behouden gebleven, alleen
het centrum van Leuven is geheel ver
woest. Het beroemde stadhuis zulks
ter rectificatie van een vroeger telegram
is grootendeels gespaardook het
Nederlandsche missiehuis te Heverle is
gespaard evenals de waterleiding te Leu
ven, een Nederlandsche onderneming.
De majoor von Manteuffel heeft beide
gebouwen ontzien. De Leuvensche kathe
draal heeft niet gediend als wapenmaga
zijn voor de Belgen. Het verhaal daarvan
berust op wat ook reeds uit andere plaat
sen is gebleken. Men heeft de garde
ontwapend en de groote massa wapenen
daar neergelegd.
Bij de ontdekking door de Duitschers
waren deze daarmee niet bekend; van
daar hun beweren, dat de geestelijkheid
de hand in het spel had bij de beweerde
schietpartijen op de Duitsche soldaten.
Vandaar den haat der Duitschers tegen
de geestelijken en hun blinde woede om
alles te vernietigen zonder het heiligste
zelfs te ontzien.
ZVGUGlt
Graaf Gustav Sparre.
Stockholm, 5 September. Graaf
Gustav Sparre, vroeger voorzitter van de
Eerste Kamer van den Rijksdag, is Vrij
dag op S0 jarigen leeftijd overleden.
Nederland en België.
Gelijk bekend, is Prins de Ligne, ge-
zantscliapsraad van België te 's-Graven-
hage, dezer dagen eenigen tijd te Ant
werpen geweest voor particuliere aange
legenheden.
Intussclien kan worden medegedeeld,
dat Prins de Ligne deze gelegenheid
tevens heeft aangegrepen om te Ant
werpen tal van personen uit Hof-, regee-
rings-, provinciale- en stedelijke kringen
en ook vele particuliere personen te be
zoeken en zich beijverd lieeft zijnerzijds
bij hen den ongunstigen indruk jegens
ons land, die in België herhaaldelijk als
bestaande is vastgesteld geworden, alsof
Nederland de Duitsche troepen over zijn
grondgebied naar België liad laten trek
ken, weg te nemen.
Wij vernemen dat deze pogingen van
Prins de Ligne voor zooveel Antwerpen
betreft, met volkomen succes bekroond
zijn geworden en dat het groote meeren-
deel der personen, die hij gesproken heeft
hem de verzekering heeft gegeven, dat
zij thans niet meer twijfelden aan de
onjuistheid van het gerucht. (De Maasb.)
Bij beschikking van den minister van
oorlog is de heer dr. J. W. Jenny Weijer-
man, arts, lid van den centralen gezond
heidsraad te Utrecht, benoemd tot eersten
geneesheer in het vluchtoord in de leger
plaats bij Oldebroek. N R. C.
Postverbinding met België.
Volgens bericht van het postbestuur
te Antwerpen kunnen naar België alleen
brieven cn andere stukken worden ver
zonden met bestemming naar plaatsen
gelegen in de prov. Antwerpen, O.- en
W.-Vlaanderen en in bet noordelijk ge
deelte van ^lelgiscli Limburg. (St.-Ct.)
Een antwoord.
De oudste Belgische pastoor te Olde
broek, die aan II. M. de Koningin der
Nederlanden het reeds gepubliceerde tele
gram van innige dankbetuiging der Bel
gische vluchtelingen had afgezonden, had
het voorrecht daarop het volgende ant
woord te ontvangen:
J. Drees, pastoor uit Mouland, kamp
Oldebroek.
De Minister van Buitenlandsclie Zaken
verzoekt u ingevolge de bevelen van H.
M. de Koningin Hoogstderzelver dank te
aanvaarden en over te willen brengen
aan allen, die liunnc gewaardeerde ge
voelens hebben geuit.
(w.g. Loudon.)
Lotlsico.
Naar wij vernemen bestaat bij een te
Amsterdam gevormde combinatie van
Lotisico-polishouders liet plan zich te
wenden tot den minister van Justitie en
tot de Tweede Kamer om te verzoeken
tegen Lolisico in verband met de aan
gekondigde conversie buitengewone maat
regelen te treffen. Aan Kamerleden van
verschillende richtingen zal worden ver
zocht de belangen der polishouders te
behartigen. (Mb.)
Welk weder 2utlen wij hebben
Verwachting tot den avond van8 Sept.:
Zwakke tot matigen, Oostelijke tot Zuide
lijken wind, meest lichtbewolkt, droog weer,
koele nacht, overdag warmer.
Middelburg. Een treurig ongeluk
aan do K o u d k e r k s e h e duinen.
Men schrijft ons uit Middelburg:
Gisteren heeft aan de Koudekerksohe
duinen leen ongeluk plaats gehad, dat aan
een onzer stadgenooten het leven kostte.
Een gezelschap van 24 personen, waar
onder 11 alhier vertoevende Antwprp-
sche uitgewekenen, waren den Zondag
gaan doorbrengen in de duinen oindeui
Koudekerk© en ©enige van bon wilden
een bad nemen, toen het ongeveer te
een uur hoog water was.Een groote
golf wierp den heer J. Wl. .Risseeu.W,
ambtenaar bij1 d© staatsspoor alhier, twee
dochters van den heer Kampman, en ©en
zestienjarigen Belgischen jongen omver.
Alleen de jongen kwam spoedig op do
been en had zelfs cl© j^enwoordigheid
Van geest, dat hij' de beide meisjes op
biet droge .wist lp helpen, maar toen
begaven hem de krachten en do toegospho-
te.n andere leien van het gezelschap za
gen den heer Risseeuw niet meer. Even
later dieet' deze echter ©en eind verder
aan. Gedurende twee en een half uur is
getracht d© levensgeesten weder op te
wekken, maar .helaas, zonder resultaat.
De 31-jaiiga gehuwde man, vader van twee
zeer jeugdige kinderen, was voor de
oogen zijner vrouw en verdere familie
verdronken en .alleen het energiek op
treden van den jeugdigen Belg heeft voor
komen, dat niet drie dooden te betreuren
waren. i
D© heer Risseeuw was een ambtenaar,
die (zoowel bij: zijn collega's als bij het
reizend publiek als een behulpzaam en
vriendelijk 'man stond aangeschreven en
wiens heengaan op zoo'n jeugdigen leeftijd
dan ook groote ontroering in de stad
bracht.
Vlissingen. Zaterdag overleed alhier de
beer Wl N. Rotiier, lid van den gemeente
raad voor het eerste district. 'Die heer
Rottier behoorde tot de vriji liberale par
tij en had reeds,- sinds 1895 zitting in
den raad, verder was hij o.a. voorzitter
van het algemeen armbestuur. Vroeger
was de heer (Rottier machinist bij: de
marine. Hij bereikte den leeftijd van (19
jaar.
Zaterdagavond werden alhier twee
Belgische soldaten binnengebracht, die in
Zeeuwsch-Vlaanderen over de grens zijn
gekomen en di© werden ontwapend door
de tg ipnswacbt. Eerst weiden de zeer Ver
moeid uitziende mannen naar het bureau
van 'den territorialen commandant en later
naar de kazerne overgebracht, zulks on
der ©en groot© toeloop van menschen,
die door de politie op een afstand ge
houden weiden. Zondag zijn de geïnter
neerden naar Gaasterland doorgezonden.
In den nacht van Vrijdagj op "Zater
dag is ingebroken bij den caféhouder
Stein op de Turikade en werd uit do
toonbanklade een bedrag van ongeveer
f 70 ontvreemd. De dader, die tot nu toe
onbekend is, moet uitstekend met de
plaatselijk© iceslanden bekend z,ijn ge-
'wcest. Het blijkt, dat de bestolene niet
erg secuur gesloten had en er. is v.ooral
in deze tijden zeker alle roden met nog
meer zorg dan andera yjoor bet ter rust©
gaan 'na (te kijken of alles wel behoorlijk
gpsloten is.
Zondag werd door een.onderofficier
aangehouden 'en voor de politie geleid
zeker© Wl., die met zijn dochter bezig
was anti-inililaiiistische geschriften 'fond
te brengen. De man werd op het politie
bureau in verzekerde bewaring; gesteld.
Dool eien tweetal colporteurs werden
Zondag alhier verspreid ©en tweetal door