EXTRA EDITIE TAN 6 UUR.
De Groote Oorlog.
No. 97a.
Dinsdag 18 Augustus 1914
Tiende Jaargang.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
losse berichten.
De toestand.
Uit de morgenbladen van lieden zoowel
als uit do ons loegezonde berichten blijkt,
dat de groote slag, die in België moet
voorvallen nog altijd wordt voorbereid,
waarbij de strijdende partijen zooveel
mogelijk elkanders bewegingen verheime
lijken, getuige een ons gezonden bericht
in dit nummer, volgens hetwelk het
Belgische postverkeer 4 dagen is stop
gezet.
Na de inneming van Luik heeft de
Duitsche regeering zich nogmaals tot de
Belgische gewend om een verbintenis
aan te gaan, waardoor verder oorlogs
leed aan België zou worden gespaard en
üuitschlaiid zijn plannen ten opzichte
van Frankrijk kon doorzetten.
De Belgische regeering heeft met een
weigering geantwoord eu bereidt zich
voor op ernstigen tegenstand tegen een
verder voortdringen der Duitsche troepen.
De stelling Antwerpen is gereed een
langdurig beleg te doorstaan. De regee-
ring heeft thans binnen Antwerpen haar
zetel opgeslagen en ook de Koningin met
hare drie kinderen heeft het koninklijk
paleis te Antwerpen betrokken. Inmid
dels wordt Brussel niet aan zijn lot over
gelaten. Overal in de omgeving zijn vei-
sperringen aangebracht, die goed worden
bewaakt door afdeelingen van de burger
wacht, gewapend met mausergewei en.
De welgewapende en van munitie goed
voorziene burgerwacht telt te Brussel
20.000 man, die sedert de laatste 14 dagen
geregeld geoefend zijn en vastbesloten
hun plicht te doen. In die omstandig
heden mag een, overigens onwaarschijn
lijke, overrompeling van Brussel uitge
sloten heeten.
DeLuikschefortenzijnthans
in demaclitvandeDuitschers.
Een rapport van den Duitschen gene
nden staf vermeldt zulks, en wat
nog geloofwaardiger is een te Breda
aangekomen Luikenaar heeft het tegen
over de redactie van het Dagblad v.
Noord-Brabant bevestigd. Het fort Lon-
cin is met man en muis in de lucht
gevlogen, de andere forten zijn ook op
geblazen, maar eerst ontruimd.
Verder zijn er tal van kleinere berichten
over wapenfeiten, die groot of klein be
slissend of onbeslissend zijn naargelang
de strijdende partij, die ze vermeldt.
De Fransche ruiterij zou bij Dinant
schitterend geopereerd hebben, terwijl
de Oostenrijksche vloot in het gevecht
in de Adriatische zee slechts één kleinen
kruiser zou hebben verloren.
Duitschland beschouwt alle tot nu toe
geleverde gevechten zijner troepen als
voorpostengevechten. De eigenlijke op
marscli langs Visé zou nu pas zijn
begonnen.
Verder zouden de veelgenoemde sche
pen Goeben en Breslau nog niet
aan Turkije zijn verkocht en hebben
Spanje, Italië, Turkije en Portugal doen
weten dat zij zich buiten het conflict
zullen houden. Bulgarije zal geen gemeene
zaak maken met Rusland.
Berichten 17 Augustus 8 's avonds.
Londen Het oflicieele persbureau deelt
mede dat de Fransche vloot de Adria
tische Zee tot aan Cellaro heeft schoon
geveegd en bevestigd dat een Oostenrijk
sche kruiser van het Asperntype is in
den grond geboord. Het bovenstaande
wordt ook van uit Parijs bevestigd.
Brussel, De werkzaamheden om Ant
werpen in staat van verdediging testel
len vorderen goed. In wijden kring zijn
de huizen geslecht en de boomen gerooid.
De stad wordt onneembaar geacht en
kan een zeer lang beleg doorstaan.
Washington. (Handelsblad), De Japan-
sche gezant heeft medegedeeld, dat de
onzijdige belangen der Vereenigde Staten
door Japan zullen worden geëerbiedigd.
De regeering der Vereenigde Slaten vindt
ue belofte van Japan om Kiautsjau aan
China terug je geven bevredigend.
De toestand in België.
Men seint ons uit Brussel:
Up bevel van den minister van oor
log worden de kooplieden, die van 1 Aug.
tot op heden, graan, meel, brood, aard
appelen, zout en suiker tegen hoogere
prijzen verkocht hebben dan lietKoninklijk
besluit van 14 Aug. toelaat, gedwongen
in zijn geheel terug te geven het ver
schil in prijs met den intrest daarvan.
Bij weigering zal dit aan den minister
van oorlog bekend worden gemaakt en
den procureurs des koniugs in handen
worden gegeven. (Msbode.)
De houding van Japan.
Engelsche bladen vernemen uit Sjang
hai (een geenszins onverdachte bron!),
dat de Chineesche gezant te Tokio kennis
zou hebben gegeven van een overeen
komst, die heet te zijn tot staDd geko
men tusschen Britsche en Russische ge
zanten in Tokio en de Japansche regee
ring. Japan zou daarbij hebben toegezegd,
de marine van Engeland en Rusland te
zullen helpen bij een aanval op Tsjingtau,
de Duitsche marine-basis in het Verre
Oosten. (N. R. C.)
Frankrijk en België.
De verbinding tusschen het Fransche
en het Belgische leger is bevestigd door
dat wederzijds officieren als afgevaardig
den naar de generale staven gezonden zijn.
Advocaat Percy te Antwerpen ontving
Vrijdag een brief van een pastoor uit
de omstreken van Luik, waarin verteld
wordt, dat zijn broeder door twee ge
weerschoten in het hoofd gedood werd,
op het oogenblik, dat deze als soldaat
van het Roode Kruis, de gewonden op
zocht. (Msbode.)
Canadeesche hulptroepen.
De correspondent van de „Times" te
Toronto weet te melden, dat, hoewel nog
geen definitieve cijfers bekend zijn ge
worden, toch als zeker vaststaat, dat van
80.000 tot 100.000 man zich reeds voor
den dienst hebben aangeboden, zoodat
zeker vier of vijf legerdivisies gevormd
kunnen worden. De eerste divisie zal
onder bevel staan van majoor Garnet
Hughes, een zoon van den minis! er van
oorlog.
De Post in België en de Oorlog.
Men meldt ons
Om zeker te zijn, dat door de post
geen geheimen omtrent de legerorgani-
satie der Belgische-, Fransche- en Eugel-
sehe troepen zou worden verraden, is
het brievenvervoer door de Belgische
regcering voor een 4-tal dagen gesctiorst.
Het katholieke Frankrijk en de oorlog.
J.l. Vrijdag is in de baziliek van liet
Hart op den Montmarte een Noveen
begonnen, om Gods zegen over de
Fransche wapenen af te smeeken. Bij
de opening der Noveen hield Kardinaal
Amette een toespraak, welke hij ein
digde met te zeggen:
„Geve God, dat de strijd spoedig moge
geëindigd zijn, en dat wij in slaat mogen
gesteld worden, om den 17en October
a.s. en waarom zou dat niet kunnen
hier over te gaan tot de plechtigheid,
waartoe ik alle Bisschoppen van Frankrijk
heb uitgenoodigd, de plechtige inwijding
der baziliek van liet 11. Hart, die niet
enkel een daad van eerherstel zal zijn,
maar ook een getuigenis der dankbaar
heid van bet zegevierend Frankrijk aan
bet Goddelijk Hart."
De Duitschers in België.
Maastricht, 17 Aug. (Particulier). Wij
spraken zoo juist een Duitsch officier,
wien wij inlichtingon vroegen omtrent
Luik. Het schieten was, nadat het den
geheelen nacht van Zaterdag op Zondag
en den geheelen Zondagmorgen gehoord
was, te half elf verstomd. De officier
verklaarde, dat de forten Barclion en
ChaudIontaine door de Duitschers onder
vuur waren genomen en dat klaarblijke
lijk alle forten thans zich in handen der
Duitschers bevinden. De Belgische vlag
was overal neergehaald, de Duitsche er
voor iu de plaats gekomen.
Voorts kunnen wij nog mededeelen, in
strijd met de verklaringen uit Brussel
dat geweldige massa's troepen gisteren
en iu den nacht van Zaterdag op Zondag
de Maas tusschen Vise en Aken zijn
overgebracht. (Msbode.)
Fransche overwinning in den Elzas.
Rome, 17 Aug. (R.O.) Aan het „Gior-
nale d'Italia" wordt uit Bazel bericht,
dat er in de omstreken van Mülhausen
een gevecht zou zijn geleverd tusschen
belangrijke Fransche en Duitsche troepen,
waarvan de uitslag in 't voordeel der
Fransche troepen zou zijn geweest. Er
zou liier zelfs sprake zijn van een be
duidend succes voorde Fransche wapenen.
Londen, 17 Aug. (R,0. Het Engelsche
Persbureau meldt, dat de Fransche troe
pen 1000 krijgsgevangenen hebben ge
maakt gedurende een snellen opmarsch
in de valleien van Schirmeck. (Schir-
meck ligt aan de Breusch, een bij
Straatsburg in den Rijn uitloopende
zijrivier. Deze livier ontspringt op het
Wasgau-gebergte op de grens van den
Elzas. Red.)
Een bezoek aan het slagveld der
laatste dagen in den Boven-Elzas toont
de gevolgen van liet Fransch-Belgische
artillerie-vuur. De door den vijand ver
laten verschansingen lagen vol dooden
en gewonden. (Msbode.)
Een Exchange-telegram uit Rome
meldt, dat Bulgarije, hoewel zijn neutra
liteit willende bewaren, niettemin aan
Turkije heeft te verstaan gegeven, dat,
indien liet Duitschland helpt, Bulgarije
zijn geschillen met Servië zal bijleggen
en op Turkije zal aanvalieu om Adriauo-
pel te hernemen.
In ditzelfde Exchange-telegram wordt
beweerd, dat de Duitsche regeering aan
Bulgarije voordeelen lieelt toegezegd, in
dien het Duitschland en Oostenrijk helpt.
De houding van Spanje.
Berlijn, 17 Aug. (R. O.) Bij monde van
den Spaansclien gezant Polo de Bernabi,
alhier, deelde de Spaansche regeering
officieel aan de Duitsche regeering mede,
dat Spanje in den tegen woordigen oorlog
de strikte neutraliteit zal handhaven.
(Msbode.)
Berlijn, 17 Aug. Volgens betrouwbare
berichten bevindt zicii Servië in den
grootsten nood, daar de boeren beginnen
weg te loopen, teneinde den oogst te
kunnen binnenhalen. (Msbode.)
Nachtelijke aanval op het furt Pontisse.
Een Duitsche .gewonde verhaalde aan
den oorlogscorrespondent van „De Tijd"
den aanval dien de Duitschers Vrijdag
nacht op het fort Pontisse een der
sterkste forten rondom Luik onder
namen.
Tegen tien uur trokken wij1 weg
vertelde hij in verspreide detache
menten van tweehonderd man. Wij- droe
gen groote knipmessen, zakken zand,
schansgraversgereedschap, schilden, hand
granaten, om ons te dekken, ons to ver
dedigen, en om ons bij -eiken pas als
'tnoodig zou zijn, in te graven. Pontisse
vuurde om liet kwartier een geïsoleerd
schot, alsof men te kennen wilde ge
ven, dat men niet sliep. Op- dri-e honderd
vijftig meter afstand van de eerste ver
dedigingswerken, waarop wij aanslopen,
kreeg ik de wonde, welke mij buiten
gevecht stelde. De grond was bezaaid
met voetangels, groote, scherpe punten
staal, die met een drievoet in den grond
zitten. Ik struikelde over deu eerste, viel
en de volgende drong mij in de knieschijf;
ik bleef half bewusteloos liggen en maakte
in dien toestand het rampzalige gevecht
mee.
Ik weet niet, wie het eerst alarm slceg,
doch jilotseling braken gansc-he bundels
licht boven het fort uil. De Belgen, die
geen electrisch il-clit. meer hadden, werkten
met liehtgranaten onophoudelijk Vanuit de
vier hoeken der forten, en onmiddellijk
ratelden de machinekanonnen, ieder in
zijn hoog, evenals het lichte geschut. De
onzen gingen plat liggen, doch met déze
schrikkelijke oorlogswerktuigen, die zoo
wel den grond bestrijken als de verte,
heeft, men altijd gesneuvelden. Het fort
zweeg kort daarna en liet de onzen rus
tig naderen tol den prikkeldraad. Iloevelen
in de helsche uitvindingen, dia men bij-
de Franschen wolfsgaten neemt, diepe,
kegelvormige kuilen, waarin een piek is
geplaatst van sabellengte, vielen, weet
ik niet.
Honderden zijn gedood of gewond met
mij weggevoerd.
Ge-en stukje grond zei een mijner
kameraden van zoon verschrikkelijk
Fransch fort is te vertrouwen. Sommigen
verschansten zich achter oen klein gras
hoopje en plotseling vloog het grashoopje
in de lucht. Als men een hoopje kiezel-
steenen naderde, dat daar neer geworpen
leek, kreeg men een regen van puin naar
het hoofd, als een schroot vuur van
twintig kanonnen en de steenen wondden
zelfs de gevallenen in den omtrek. En
onophoudelijk vuurpijlen en lichtgranaten,
die den omtrek in een onheilspellend,
blauw licht zetten.
Op eens zag ik een koepeltje in de
hoogte schuiven. Welke spookachtige din
gen zijn dat in den nacht. Een wolk Van
rook en vu,ur in de ronde over onz-e sol
daten.' Wat helpen dan zakken zand en
schilden. Ik strek me zoo ver ik kan
en begin te kruipen, de revolver in d-e
hand. De schrijnende wonde aan mijn
been doet ontzettend pijn. Het haastige
commando „vooruit" is het laatste wat ik
van de onzen hoor.
Onze troep-en schieten op -goed geluk,
werpen bommen op goed geluk, doch
moeten even later op goed geluk vluch
ten. Tientallen vallen in de voetangels
en onophoudelijk bestrijken de mitrailleu
ses den grond in een kleinen cirkel. Het
was iets van een duivelsche tuchtiging.
Ik geloof, dat er geen tachtig van de
onzen ongedeerd zijn teruggekeerd. Ik zag
ze vluchten met achterlating van hun
heele bewapening. Ik kroop nog een dui
zend meter met de armen en den eenen
voet. 's Morgens werd ik, geheel verstijfd,
opgeraapt door een kruisende ambulance.
Onze neutraliteit.
Prof. J. D. Landré schrijft uit Aken
aan „Do Tijd" ond-er meer iüet volgende:
Het hoeft hier ook een pitstekenden in
druk gemaakt, dat Holland zich niet al
leen „volstrekt onzijdig" verklaard,,
maar ,t-ot op heden ook g e h o ui d e n
heeft: men verwachtte van Holland niet
anders. Ja, ik mag Jjet genist uitspreken:
men bo-uwt op Holland's spreekwoorde
lijk geworden trouw. JVI-om weet, dat in
Holland evenals in Duitschland geldt:
„Een man, een woord." Men kent Hol
land's wapenspreuk: „Ik zal handhaven"
en weet, wat deze bijbeen volk als het
Hollandsch© wil zoggen.
Lang voor dat de oorlog -uitbrak, kon
men hier dikwijls roet eene hoogachting
.over Holland hooren spreken, die verre
datgene -overtrof, wat men hiervan in
Holland wist; ik heb hiervoor gedrukte
getuigen; de D-uitsohe schoolboeken. Die
hoogachting is nog geste-gen sedert het
uitbreken van den -oorlog, met liet oog
op Hollands houding en nog meer sedert
Engeland den oorlog aan Duitschland
verklaard heeft.
Men voelt, wat de volstrekte onzij-
digheid voor Duitschland beteekent, hoe
men door den vasten yvil -en den zeker
even zoo hoog staanden moed, die (jeu-
traliteil te handhaven, voor .verrassingen
bewaard kan worden, die anders nioge-
lijfc waren. Het is mijn vurigste wensch,
dat het waar blijk©, wat ik zoo menig
Duitscher gezegd heb: „Was der Hol
lander v-erspricht, das halt er nm jeden
Pi-eis."
De professor roemt verder grootelijks
de liefderijke behandeling, die vluchte
lingen en gewonden in Nederlandsch Lim
burg ondervinden.. Uit jijn brief blijkt
verder 'dat "de 'burgerlijke bevolking in
het door de- Duitschers bezette Bel
gische Limburg en Luik zich hier en
daar gewapend-er hand o-p de Duitschers
z-o-u hebben gewroken, waardoor jzij' de
soldaten zou hebben verbitterd.
Gevecht bij Dinant.
BRUSSEL, 16 Aug. (Van den Brussel
seben correspondent van „De Tijd".) De
berichten, welke hier zjjn binnengekomen
over de gevechten in je Ardennen, zijn
zeer gunstig voor de Fransche troepen.
Het Duitsche artillerievuur deed talrijke
granaten hoven p-i-nant ontploffen. Huizen,
publieke gebouwen, het. katholieke college
en het kasteel werden getroffen. Aan
weerskanten van den Maasoever is ver
schrikkelijk gevochten, de Duitsche artil
lerie richtte ,een tijdlang haar vuur yan
de heuvels van Gemmenich. Tevergeefs
jechter hebben de Duitsche troepen ge
tracht zich van Dinant meester te maken.
Alleen gelukte het hun door een krijgslist
zich in het dorpje Houx te nestelen. Vele
burgers zijn gefu silleerd.
In Namen zijn door een Duitsoh-en vlie
genier bommen -over de istad Ineergestrooid.
Zij1 richtten slechts -onheteskeiiende scha-
aan. Hier en daar hadden schermutselin
gen en kl-eine avonturen met uhlanen
plaats. Het vaandel d-er Doodskophuzaren
m-et e-enige Duitsche machinegeweren,
tijdens de jongste gevechten genomen, zal
naar Brussel w-orden overgebracht.
Naar het Roode Kruis in België.
Maandagmorgen zijn twee Rotterdam-
sclie geneesheeren, Dr. C. M. Kleipool
en Dr. A. H. M. J. van Rooy naar Brus
sel vertrokken, om het Belgische Roode
Kruis hunne medische hulp aan te bieden.
Het initiatief tot deze spontane daad
is van de beide heeren medici zelf uit
gegaan en ook overigens gebeurt alles
op eigen kosten en risico. Zij hadden
vernomen, dat de Belgische ambulance
een groot gebrek aan geneesheeren heeft
en daarom boden zij zich met goedkeu
ring van het Roode Kruis in Den Haag
aan, welk aanbod én door den Belgischen
gezant in Den Haag èn door het Hoofd
bestuur van het Roode Kruis te Brussel
met groote dankbaarheid is aanvaard.
Onze Hollandsche geneesheeren zullen
dan ook op eeue bijzonder hartelijke
ontvangst te Brussel kunnen rekenen.
Onze beste wenschen vergezellen lien
bij hun schoone liefdewerk. (Msbode).
Tiendcommissiën.
De arbeid der Tiendcommissiën is ge
schorst. Het personeel wordt waarschijn
lijk no-g dezp week ontslagen.
Geschenk van de Koningin.
Naar de N. C. verneemt, heeft H. M.
de Koningin een zeer uitgebreide en be
langrijke verzameling boeken deen toe
komen aan den minister v,an oorlog, ter
uitreiking aan de militairen in de kazer
nes en kampementen.
SPOORWEGVERKEER.
De vorige week door ons uitgegeven
dienstregeling heeft eenige verande
ringen ondergaan.
Uit Vlissingen, Middelburg en Goes
vertrekken thans de treinen aldus
Vlissingen 5.08 's morgens, 8.54
's morgens, 8 24 's namiddags en 6.55
's namiddags.
Middelburg 5.18 's morgens, 9.09
's mox-gens, 3.89 's nam., 7.05 's nam.
Goes 5.41 's morgens, 9.53 's morgens,
4.23 'snain., 7.27 'snam.
Vlake 5.53 's morgens, 10.17 's mor
gens, 4.47 'snam.
Hierdoor kunnen de voornaamste
plaatsen des lands, die wij in onze
dienstregeling opgaven, in één dag
bereikt worden, waardoor overnachten
bij tijdig vertrek is uitgesloten.
De aankomst der treinen uit de
richting Noord-Brabant is thans
Te Vlake 1.00 nam., 7.33 's avonds,
12.03 na middernacht.
Te Goes 10.24 voorm., 1.26 nam
7.59 's avonds 12.16 na middernacht
Te Middelburg 10.47 voorm., 2.11
nam., 8.44 's avonds, 12.39 na midder
nacht.
Te Vlissingen 10.55 voorm., 2.21 nam.
8.54 's avonds, 12.47 na middernacht.
Goes. De Burgemeester heeft bij pro
clamatie liet navolgende aan de burgerij
hekend gemaakt
Prijsnoteering.
De Burgemeester van Goes brengt ter
kennis van belanghebbenden dat dooi
den heer Territorialen Bevelhebber iu
Zeeland enz. is bepaald dat de maximum
prijzen van Tarwe en Haver zijn vast
gesteld, respectievelijk op f 12 en 10 per
100 K.G en dat de navolgende artikelen
voor geen lageren prijs mogen verhan
deld worden dan, te weten