EXTRA EDITIE TAN 0 I I II.
De Groote Oorlog.
No. <J5a.
Donderdag IB Augustus lOIJ.
Tiende Jaargang
OPGELET!
Wijziging in de Dienstregeling op de
Spoorwegen.
Naar aanleiding van nieuwinge-
legde treinen der H. S. M. en van
wijzigingen bij de S. S. behoeft de
dienstregeling in ons nummer van
Dinsdag II Augustus de volgende
veranderingen en aanvullingen
Trein 3 24 uit "Vlissingen geeft
Den Haag A 10.39overst. te R,
Rtniet overnachten.
Trein 7.10 uit Vlissingen wordt:
Vlissingen V 7 00
Middelb. V 7.06
Goes V 7.2)
Breda A 824
Haag A 10.39Overst. R, Rt
niet overnachten.
Tilburg A S.42
De trein, die te 10.45 te Vlis
singen aankomt wordt
Boxtel V 8.47
Breda V 9.19
Haag V 7.10; overst. Rt, R;
niet overnachten.
Rosend. V 9.44
Tilburg V 9.02
Goes A 10.24
Middelb. A 10.39
Vlissingen A 10.45
De trein, die te 2.21 te Vlissingen
aankomt vertrekt van Den Haag
te 7.10, oveistappen Rt, R; niet
overnachten.
Indien bezitters van de lijst daarop
even deze veranderingen willen
aanbrengen is zij weer geheel up-
to-date.
V God's uur.
Hoe klein worden thans vele mensche
lijke dingen in het licht der geweldige
gebeurtenissen, dié ons werelddeel in
vlam zetten!
Allerlei quaesties verzinken in 't niet,
yergeleken bij de beklemming van den ont-
zagwekkenden oorlogsnood.
Wat de burgers verdeelt, wordt verge
ten; geschillen, die de gemoederen ple
gen te beroeren, verdwijnen naar den
achtergrond; vraagstukken, die men over
wegend achtte, trekken nauwelijks meer
de aandacht.
Nooit heeft het thans levend geslacht
zulk een tijd doorgemaakt.
Nooit heeft het zoozeer kunnen he
seffen, welk een groot voorrecht de vrede
toch is.
Nooit heeft het doorvoeld, wat het zeg
gen wil, wanneer het volkenrecht, moet
wijken voor het. geweld van het zwaard.
'Moest de menschheid door deze ver
schrikking tot inkeer en nadenken wor
den gebracht?
Is het de geesel Gods, die gericht gaat
houden over de vele misslagen en tekort
komingen, die de wereld tuchtigen komt,
om al het boo ze, dat zij straffeloos scheen
te kunnen bedrijven?
Laat ons niet trachten, door Ie drin
gen in do raadsbesluiten der Heeren.
Maar d i t weten wijer is één zaak,
die niet klein wordt bij de onmetelijke
ellende van den woreldstrijd.
Het is de almacht Gods.
Hoe kleiner de mensch zich voelt in
dezen wereldschokkemlen tijd, hoe ma
jestueuzer voor ons oog Gods almacht
rijst.
Nooit voelen wij ons meer afhankelijk
van Zijn wil en Zijn bestel, dan onder
den last van groote rampen.
De legers strijden met groot geweld.
Zij beschikken over vreeselijker vernie-
lingswerktuigcn, dan in welke vroegere
eeuw ook.
Zij zijn talrijker, dan ze ooit waren, en
het zijn geen huurbenden, maar de eigen
zonen, die strijden voor hun land.
De eigen zonen, die worden geschraagd
door de opgewonden geestdrift der vol
ken, vertrouwend op do grootheid van hun
getal.
En toch voelde het monschdom wel
licht nimmer zoo< hevig zijn onmacht en
hulpeloosheid, dan juist in dit tijdsge
wricht.
Meer dan een eeuw is het geleden,
dat de rechten van den mensch werden
geproclameerd en de rechten van God
miskend.
Wat is er van de wereld geworden,
sinds dien tijd!
En hoe bloedig wordt liet thans weer
ondervonden, dat de rechten van den
mensch en ook de rechten van een volk
slechts ijdele klanken zijn, wanneer ze
ondergeschikt blijven aan het zoogenaam
de recht van den sterkste.
Tot den Hemel heffen, onder den druk
des oorlogs, ongetwijfeld velen, (lie het
bidden bijna verleerd hadden, hunne
handen.
Het is God's uur.
Ten slotte is het toch een vast geloof
in Hem, die de wereld bestuurt, dat de
noodige kalmte en berusting schenken kan.
En eerst dan mag de wereld zich vei
lig achten, wanneer zij de rechten Gods
erkent en daarnaar hare handelingen re
gelt, hare verplichtingen vervult.
(„Centrum")
Berichten van 12 Aug. 8 uur 's avonds.
Parijs. (Officieel). De gevechten, welke
plaats grepen te Altkirch, Miihlhausen,
Cools, in de Vogezen, bij Spincourt en
Manchiennes waren voorpostengevechten,
die de positie van den tegenstander niet
wijzigen. Het getal Fransche troepen bij
Mühlhausen was nog geen 20.000 man.
Zulks om de tendentieuse berichten uit
Duitschen bron tegen te spreken, als zou
het aantal dooden en gewonden aan Fran-
sche zijde meer dan 20.000 hebben be
dragen.
Londen. Een telegram uit Nisj bericht,
dat prins George van Servië, terwijl hij
van een hoogte hot bombardement van
Belgrado1 gade sloeg, bij de ontploffing
van ©en granaat op zes voet afstands
van de plaats, waar hij: stond, iloor een
losgerukten steen aan bet hoofd werd
getroffen en bewusteloos nederstorlte.
De prins herkreeg spoedig het bewust
zijn; de wonde is niet ernstig.
Brussel. Berichten uit den Kongo spre
ken het gerucht tegen, dat de Duitschors
Catanga in den Kongo bezetten, door ge
bruik te maken van den spoorweg van
Dar naar Salam. In ieder geval heeft
België een uitmuntende koloniale troepen
macht ter bescherming van den Kongo.
Luik. De Duitschers bedrijven hier
wreedheden. Zij braken een soldaat den
voet, om, hem te beletten te vluchten.
Ook plaatsen zij Belgische krijgsgevange
nen voor zich om de Belgen te beletten
te schieten.
(Men vergele niet, dat dit een bericht
uit Belgischen bron is.)
Parijs. De officiëele Fransche lezing
van de gevechten bij: Mühlhausen is als
volgt:
Een brigade Fransche infanterie deed
te Mühlhausen een aanval op verkenners,
die zich daar ophielden. De brigade werd
daarop aangevallen door het 14e leger
korps uil Baden on een divisie van liet
15e Duitsche legerkorps. De brigade trok
zich daarop terug. Duitsche troepen tracht
ten daarop tevergeefs de Fransche linie
te forceeren, die op Belfort steunt.
De strategische positie der Franschen
blijft uitstekend.
Rome. Uit Nisj wordt aan de Messagè-
ro geseind, dat de Serviërs en Montene-
grijnen overal aanvallend optreden en den
golf van Cattaxo bombardeeren.
De Oostenrijkere trokken hij nacht de
Sawa over, maar vielen hij Obonowitscli
in een hinderlaag; hel, grootste gedeelte
hunner werd vernietigd, het andere deel
krijgsgevangen gemaakt.
13 Augustus 10 uur voormiddag.
Hasselt. De Duitschers fusilleerden
burgemeester Ignen; 3000 Uhlanen plun
derden het postkantoor en do Bank te
Hasselt en stalen ruim 2 millioen francs.
Zij werden daarna teruggeslagen.
De Duitschers trachtten een gunstige
stelling in te nomen ter voorbereiding
van den grooten slag, doch de Belgen,
hiermede bekend, sloegen de Duitschers
met succes terug, zoodat hun positie de
zelfde blijft.
Bij Lagarde (in den Elzas) maakten de
Duitschers 1000 krijgsgevangenen.
13 Aug. 4 uur 's
Brussel. Gisteren is slag geleverd lus
schep Haelen en Diest tusschen 3500
Duitsc-he Uhlanen met kanonnen en even
veel infanterie tegen een gemengde Bel
gische brigade met een brigade cavallerie.
De Belgen hadden een volkomen succes.
De Duitschers werden teruggeslagen naar
Berbroeclc. Zij verloren ruim 200 dooden.
De Belgen hadden 3 gewonden.
Londen. Engeland heeft Oostenrijk den
oorlog verklaard. De Ooslenrijksclic gezant
heeft Londen verlaten.
Parijs. Van af middernacht heden is
Frankrijk met Oostenrijk op voet van oor-
LOSSE BERICHTEN.
BRUSSEL, 12 Aug. (R.O.). Volgens do
„Soir" is de toestand op beden de vol
gende
De nacht was kalm over het geheelo
front. Do Duits Oho cavalerie trok overal
terug, behalve op één punt, waar ze in
contact blijft met onze troepen.
Do Duitschers schijnen over het alge-
mjsen een nieuwe krijgstactiek in Ickü-
passing te willen brengen.
De plotselinge aanval in midden-België
mislukte.
De Duitschers schijnen zich langs liet
front MaastrichtLuik te versterken, als
of ze voor het ooganblik het offensief in
liet midden van liet land hadden opge
geven.
Zij gebruiken talrijke boeren en arbei
ders bijl bet verbeteren van wegen in het
Z uideri der provincies Luiken Luxemburg,
waar zij weten, dat de Franschen aan
komen.
Deze maatregelen schijnen er op td
wijzen, dat het offensief zich zal bewegen
ten Zuiden van de Ourthe in de richting
van do hoven-Maas en Frankrijk.
De Duitsche Vlootactie.
BERLIJN, 12 Aug. (R.O.). De pantser
kruiser „Goeben" en de klpine kruiser
„Breslaui" zijn 5 Aug. na hun ondernemin
gen aan do Algerijnsche kust in de neu
trale Italiaansche haven Messina binnien.-
geloopen. i
Uit een Duitsch schip werd een nieuwe
voorraad kolen ingeladen.
De haven werd bewaakt door Engel-
sclie schepen, die mtet onze kruisers in
contact gekomen waren. Desniettegen
staande slaagden onze schepen er in 's
avonds ,(t> Aug.) Messina te verlaten en
het ruime sop te kiezen.
Nadere bijzonderheden kunnen begrijpe
lijker wijze nog niet worden medegedeeld.
Volgens andere berichten zijln de beide
kruisers veilig de Dardanelles binnenge
kropen
BERLIJN, 12 Aug. (11.0.). Duitsche
onderzeeërs varen ia de laatste dagen
langs de Oostkust van Engeland en Schot
land tot aan de Sbetland-eilanden. Over
de resultaten van deze tochten kan na
tuurlijk nog niets worden medegedeeld}
Een rit over het slagveld.
Een berichtgever te Maastricht van 'I.
Hdbl. meldt het volgende.
Neen, nooit, nooit zal ik dit veige-
ten. Och, wanneer we thuis zijn of op ons
bureau, en we spreken dan over den
oorlog en zijn verschrikkingen, dan ma
ken we ons zoo'n vage voorstelling van
iets afschuwelijks. Maar hc© ontzettend
is de werkelijkheid van oen slagveld. Ik
hen heden geweest tut ver over liet slag
veld. We hadden een auto genomen en
stelden die in dienst van het Koude
Kruis om een of meer gewonden naar
het hospitaal te Maastricht te vervoe
ren. Wolk een overgang1 van het Neder-
landsch op het Belgisch grondgebied. Tot
Eijsdcn, de laatste Nederlandsche ge
meente op den weg naar de Belgische
■grenzen, overvolle wegen, waar het we
melde van wandelaars, wielrijders, rijtui
gen, automobielen, enz. En nauwelijks de
grens gepasseerd, eerst een paar posten
uhlanen en dan niets meer.
Eenzaam en verlaten lag de weg' voor
ons, tlotdat wij ecnige honderden meters
verder reeds stieten op oen aanzienlijke
Duitsche legermacht. Benige vragen wer
den gedaan waai' de meeste Duitsche gë-
wonden waren om hulp te verleenen,
waar hulp het meest noodig was. Men ver
wees ons naar Argenteau eu voort ging
het weer. Neen,, ge behoeft geen teerge
voelige natuur te zijn om hij den aan
blik dien wij hadden met ontzetting te
worden vervuld. Daar lagen ze, langs den
weg, de a,rme kerels, die den vorigen
dag nog vol moed waren ten strijde getrok
ken. Naast elkaar lagen ze in de greppels
te 'verstijven, de stoere uhlanen, velen met
do eveneens doodgeschoten paarden naast
zich.
Zoo was het den lieelen weg langs
tot Bernot. Menschen, paarden, koeien,
alles lag daar langs den weg. In de weide
en op de erven van de boerderijen, allen
en alles tien offer aan het gruwelijk be
drijf dat daar werd afgespeeld. Op het
laatst, als daar weer iets groenachtigs op
den weg schemerde, als daar weer zoo'n
mooi uniform met het bebloede doode
gezicht van zoo'n arme kerel te zien zou
komen, wendde ik het gezicht af. Noen,
dat niet meer. Zoo kwamen we in Bernot,
een dorpje van naar schatting 2 a 3000
inwoners. Maar' niet een van lien was
te zien. Het heele dorp reden we door
zonder een menschelijk wezen op 4e mer
ken. Overal de stilte des doods. Niets,
niets dan hier of daar wat kippen die
de vernielde huizen in en uitvlogen, dooi
de kapot goramijde deuren en vensters.
Wolk een angstige beklemdheid dat geeft
bij lachende zonneschijn, een bloeiend
dorp zonder een menschelijk wezen.
Verder voortsnellende langs de heer
lijkste landwegen, berg op, berg af, za
gen we links en rechts nog de boerde
rijen branden. In Dalheinr was het al
niet veel anders dan in Bernot. Eenzaam
slechts za.t daar een jong meisje voor
een café. Wat daar in dat kind omging 1
Weder passeerden wij' een groote Duitsche
troepenmacht. Hoeveel er daar wel gekam
peerd waren, het is1 onmogelijk te zeg
gen. Maar het waren er duizenden en
duizenden. Zoo kwamen we ten slotte
in Algenteau, yvaar de meeste 'Duitsche
vesvonden waren onder gebracht.
En hoe? Wij mochten slechts rnede-
neinen oen zwaar gewonde en natuurlijk
'.slechts zoo eene, die nog vervoerd mocht
worden. Men wilde orts er direct twee
medegeven, maar daarvoor was in onze
betrekkelijk kleine auto geen plaats. In
pen grooten ouderwetschen hooiwagen la
gen ze naast elkaar, tien of twaalf, hoe
veel weet ik niet precies, allen zwaarge
wonden, voor wie men nog geen onder
dak had kunnen vinden. Voorzichtig werd
een der mannen met een vreeselijkc schot
wonde in het hoofd uit tien wagen ge
tild en in onze auto overgedragen. Van
's nachts drie uur af had de armé kerel
in den wagen gelegen met niét Ineer
dan een eerste noodverband onx hel gru
welijk verwonde hoofd en zijn kameraad,
die hem hielp, overdragen, vertelde, dat
van de g'eheele compagnie van 250, die
aan de bestorming van die hoogte daar
op den Krijtberg (vermoedelijk DaJheim
of. Terreur) hadden deelgenomen, slechts
12 'man ongedeerd waren .teruggekeerd.
Van de anderen waren de meesten ge
sneuveld, anderen zwaar gewond en ter
wijl we nog even toefden werd daar een
man uit een huis gehaald en met de
handen in .de hoogte aan nauwkeurige
fouilleering onderworpen. Zoo gaat het
met een ieder die niet héél héél goede
legitimatie-papieren heelt en >vee den on
gelukkige, die in het bezit van een vuur
wapen wordt aangetroffen. Zonder eenï-
gen vorm van 'rechtspleging wordt hij
gefusilleerd.
Toen wc onze gewonden goed en wel
binnen hadden, besloten we een anderen
kortoren weg lenig te nemen. Dat ging
echter met eigenaardige moeilijkheden ge
ilaard, want vlak voor Visé, liet plaatsje
dat we, nu zonden passeeren, was mid
den op den weg een vrij sterke versper
ring neergeworpen van keisteenen, prikkel
draad en palen. Terngkeeren ging lasLig.
Dus stopten we en te zamcu met de in
zittenden van een andere auto gingent
we nu de barricaden opruimen. Zelfs een
iler dames van het Koode Kruis, hielp
ijverig mede, de groote Ourthe-keien op
ruimen. .We slaagden erin de passage
vrij te maken en voort ging liet, over
Visé en Mouland terug naar Maastricht.
In Visé was op dat oogenblik geen sol
daat te zien, geen Belg en 'Pruis, maal
eerder op bij Mouland was de weg ver
der overstroomd met Duitschers. Mouland
is als 't ware geheel platgebrand. Nog
steeg overal de rook uit de liuiz'en op.
Op, het erf van een boerderij lagen nog
eenige lijken van boeren, die den vorigen
dag gefusilleerd waren. Het was' daar
een toonecl van verschrikking om nim
mer te vergeten. Ik was blij, heel blij we
der op onzen veiligen Holiandschen bo
dem terug te ïiSn.
Wij lezen in de Limburgsche Koerier:
De te Maastricht aangebrachte Bel
gische lanciersluitenant Cellier de Moran-
ville is een z o o n van den Belgischen
opperbevelhebber. Hij had vorige
week Maandag met zijn regiment Luik
verlaten Van zijn commandant kreeg
hij Dinsdag de opdracht eene officiers-
patrouille langs de Belgisch-Duitsclie
grens temaken. Sinds heeft de patrouille
geen voeling meer kunnen krijgen met
haar regiment. Nu on dan werden door
patrouille-commandant postduiven opge
laten en trachtte hij telegrafische ge
meenschap met het regiment te krijgen.
De patrouille kampeerde in de bosschen
en gedurende den nacht werden ver
kenningen te voet gemaakt. In een hoeve
vlak bij de Belgisch Duitsche grenzen
heeft de patrouille overnacht, eveneens
in de bosschen van Fouron-le-Comte.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
wilde de patrouille in de bosschen by
Moelingen (Mouland) kampeeren. Men
zag echter het Duitsche kamp op20üM.
Daarom trok de patrouille zich terug en
verdwaalde in de buurt van Mescli op
Nederlandschen bodem. Ze werd door
de Hollandsche grenswacht gearresteerd,
ontwapend en te Maastricht geïnterneerd.
Maandag is de patrouille naar het
interneeringsdopot te Alkmaar overge
bracht.
De forten van Luik.
Naar het Brusselsclie „Nieuws van den
Dag" meldt, houden alle forten van Luik,
niettegenstaande de hevigheid der be
schieting, welke zonder verpoozen, 48
uren geduurd heeft, krachtig stand.
De lange Duitsche kanonnen van 13
en 15 centimeter, en de zware houwit
sers van 15 cm. hebben niet de minste
uitwerking gehad op de koepels der
forten.
De Duitscheis zullen onvermijdelijk
verplicht worden houwitsers van 28 cm.
te gebruiken, want al hun schieten op
de forten is tot dusverre vruchteloos
geweest.
Bovendien, zelfs indien de koepels ge
raakt waren, zouden de forten nog weer
staan, dank de uitmuntende schikking
der grachten en der wallen.
Sedert twee dagen zijn hinderpalen
opgericht buiten de forten, door het toe
doen van 53.0U0 aangeworven werklieden.
De plaats, aldus volledig versterkt, is
buitengewoon sterk. De Belgische offi
cieren verklaren stoutweg: Wat er ook
geboure, onze Luiksche forten zijn on
neembaar.
Gelukwenschen aan België.
De voorzitter van de Russische Doema
zond aan de Belgische Kamer van afge
vaardigden een telegram van gelukwenst-li
met de roemrijke wapenfeiten.
De tsaar van Rusland heeft het volgende
telegram aan koning Albert van België
gezonden
St. Petersburg via Calais.
Aan Zijne Majesteit den koning dei-
Belgen 1
Met een gevoel van oprechte bewon
dering voor liet dappere Belgische leger
verzoek ik Uwe majesteit te willen geloo-
vcn in mijne hartelijke sympathie en mijne
beste gelukwenschen te willen ontvangen
met liet succes in dezen heldenstrijd om
de onafhankelijkheid van uw land.
w. g. N1COLAAS.
Keizer Wilhelm en zijn volk.
De Duitsche Keizer heeft opnieuw een
oproep lot zijn volk gericht, waaruit
wij' tie volgende zinnen overnemen:
„Het gaat om. het al of niet zijn van
hel; rijk'Wij zullen ons verdedigen
Lot den laatsten ademtocht van man en
ros."
..Wij zullen dezen strijd bestaan tegen
een wereld van vijanden."
„Nog nooil is Duilschland overwonnen,
als het eensgezind was."
„Voorwaarts met God, die met ons zal
zijn, gelijk hij met onze vaderen is ge
weest."
