inspan,
EXTRA EDITIE VAX 6 UUR.
luisraad,
De Groote Oorlog.
'erkooping
No. 91a.
Dinsdag 4 Augustus 1914.
Tiende Jaargang.
LLEN
AARDEN,
R N V E E,
BERICHT.
BINNENLAHD.
UIT ZEELAND.
tuur, in de gemeente
tede „Vredenhoef"
onder Kamperland,
Iej. Wed. KARELSE—
,n van den Notaris
n den
o. a. uit:
als:
far (veulendragend),
berrie, 5 jaar (veu
Merrie, 3 jaar
[s bles Merrie, 4 jaar
ruine Ruin, 4 jaar
aar, bruine Merrie,
;end), vos bles Ruin,
Ierrie, 10 jaar (veu
ve Ruin, 12 jaar,
jaar (veulendragend),
nds), vos bles Ruin,
ïimmel Ruin, 1 jaar,
bruin Hengstveulen.
36 STUKS
In, 1 vette Koe, 5
veejarige Vaarzen, 3
arzen, 2 twee en een
12 tweejarige Ossen,
nhoudkalvers.
is, 5 Loopvarkens, 1
Kippen en Hanen,
>rts:
IRlemwagen, Tilbury,
r, Cultivator, Schui-
eg, 4 ijzeren Wiel-
Ploeg, 13 Eggen in
Iien, Sleper, Zaaima-
n, Molbord en Ketting,
nolen, Windmolen, 2
Iiet Paard, Bascule,
lichten, Zaadzeil, Wa-
erbak, diverse Maten
eeften, 2 Vleeschblok
dders, Zwengen, Hooi
vorken, Schoppen,
en partij Mutsaard en
fn, Palen, Hooi, Stroo
mestputten.
|lelkgerei, Teelenrek,
enz.
i n d e 1 ij k
/'eerenbedden, Kisten,
Waart 1915.
van het Beestiaal wordt
angen.
is een bergplaats voor
stalling,
den.
krijgt hij (i tot 8 ja-
verklaard© de slads-
gezicht.
ging het gesprek op
en wel zoo luid, dat
de venstergordijnen
verstaan kon. Het
"ele dolksteken, die haar
en haar met een droef-
waaraan zij ieder oogen
beten sterven. Meermalen
iet venster weggaan, C
renste schuilhoeken des
om die gesprekken niet
aanhooren, en toch bleef
staan, om met ieder
smart te ondervinden.
waren doodsbleek
I nde oogen met eene droge
In branddenzij wenschte
enen, het zoude haar eene
zijn, maar zij kon he'
scheen uitgedroogd
smart, die haar ver-
(Wprdtj vervolgd
Wij kunnen in de huidige omstandig
heden. nu post- en reizigersverkeer
voor militaire doeleinden worden stop
gezet, er niet voor instaan, dat onze
nummers onze abonné's op tijd be
reiken.
Zoolang wij op de tusschendagen
een extra-editie uitgeven, .zal ons Vrij
dagnummer slechts 4 pagina's be
vatten. Red.
Na het afdrukken van ons blad (Maan
dagnamiddag 5 uur ontvingen wij de
navolgende berichten
3 Augustus G uur des avonds.
Den Haag. De lichting 1915 is opge
roepen en moet nog door een wetsartikel
worden bekrachtigd. Minister Treub deel
de in de Kamer mede dat het ontrek
ken van zilver voor papieren geld onge
motiveerd is de regeering zal maatre
gelen nemen tegen hen, die papier be
neden de waarde aannemen.
Executie voor achterstallige belasting
wordt gestaakt.
Antwerpen. De Burgemeester van Ant
werpen heeft in den raad medegedeeld,
dat de Duitschers in Hollandsch Lim
burg liggen, de Belgische minister van
Oorlog heeft verklaard dat de Duitschers
noch te Visé, noch te Maastricht liggen.
3 Aug. 8 uur des avonds.
Berlijn. De Duitsche grenstroepen heb
ben bij Lublilitz na een kort gevecht
Czenstoffau in bezit genomen. Ook Kalisch
is door Duitsche troepen bezet.
Krakau. Een vliegenier, die boven de
stad vloog is door de Oostenrijkers neer
geschoten.
Den Haa$. Op de lijst van levensmid
delen door den burgemeester uitgegeven
waarop de maximumprijzen van over
heidswege zijn vastgesteld komt voor o.a.
suiker 55 ct., brood 1823 ct., zout
9 ct., rijst 25 ct. per kilo, Boterolie 69
ct., per flesch.
Den Haag. Een nieuw type bankbil
jetten zal worden uitgegeven van f10,
f25, f40, f60, f100, f200, f1000, f3000
f5000, f 10.000, f25.000, f50.000.
Londen. In het parlement heeft minis
ter Grey medegedeeld, dat de regeering
slechts diplomatieken steun in het huidig
conflict had beloofd en nu aan het Lager
huis overliet, welke houding Engeland zal
aannemen.
Indien de Duitsche vloot het kanaal
zou binnenvallen voor een operatie tegen
Frankrijk, zou Engeland Frankrijk steu<
nen met zijn vloot.
Duitschland had aangeboden met zijn
vloot Frankrijks kust niet aan te vallen
als Engeland neutraal bleef. Grey achtte
dit te beperkend.
Ons Parlement.
Over de vergadering' der Tweede Ka
mer schrijft de N. Rott. Crt.
Hoe klaar besef onze Tweede Kamer
thans van den toestand heeft, bleek ten
duidelijkste, toen zij na het kortston
dig afdeelingsonderzoek opnieuw was bij
een gekomen. Alle wetsontwerpen gingen
er zonder een woord van discussie of
hoofdelijke stemming door. Zoomin over
het langer in dienst dienst houden van
ingelijfden bij de inilitie en dienstplichtigen
bijl- de landweer als over het onder de
wapenen blijven van de wegens oorlogs
gevaar opgeroepen dienstplichligen werd
ook slechts ééne bedenking geopp'erd, eene
critische opmerking gemaakt. Evenzloo ver
ging het den wetsontwerpen betreffende de
inlijving van lotelingen der lichting .1914
en van ingeschrevenen voor de lichting
der militie van 1915. Het buitengewoon
crediet van 50 millicen werd grif verleend
en tegen de wetsontwerpen van cecono-
misehe of financiee'.e strekking (wijziging
van het Octrooi der Nederlandsche Bank,
aanvulling der onteigeningswet ter voor
koming van prijsopdrijving) rees bijl nie
mand bezwaar. Het wetsontwerp eindelijk
tot verbod van uit- en invoer van som-
nup artikelen, nog op het laatste oogen-
blik gewijzigd en doeltreffender gemaakt,
Jokt© alleen enkele woorden van lof van
den woordvoerder der commissie van rap
porteurs uit. i
Het doel der bijeenkomst was dus vol
komen bereikt; de wetsontwerpen kon
den toog dezen eigen dag naar onzen
oenaat verzonden worden. Maar neen
voor Uiteengaan was het oogenblik toch'
nog met gekomen. Daarvoor waren de
gemoederen te vol. Een warm nationa
lisme vervulde allen; wie anders elkaar
verre stonden, vonden elkander ditmaal-
en het was schier ontroerend, den heer
troelstra telkens zijn instemming te hoo
ien betuigen met uitspraken van den af
gevaardigde voor Goes, in gewone da<ren
zijn politieleen antipode. Maar het was
nu 'minder dan ,ooit het juiste oogenblik
voor 'politieke geschillen; ieder besefte
dit en meer dan één sprak 'het in treffende
bewoordingen uit. De hefer Lohman open
de de sprekersrij', zwaarmoedig, maar
volkomen vertrouwend in de verdedigbaar
heid van ons land en in zijn ziel over
tuigd, dat het thans aller plicht was
was, de regeering te steunen en zich van
alle critieklustig vertoon van „schijnba
re wijsheid" te onthouden.
En de heer Troelstra? „Iedereen zal
iet moeten billijken, ja, (moeten toejuichen,
dat de regeering niet beeft geschroomd
op dit oogenblik (het oogenblik) de be
schikbare krachten t© mobiliseeren
„Wij, sociaal-democraten, staan in dezen
pnncipieel aan de zij'dei <ler regeering- wij
weten immers met den lieer Do Savornin
Lohman, dat de werkelijke bedoeling der
oproeping onder de wapenen een. paci
fistische was."
Met groote belangstelling en warme
sympathie luisterde de Kamer naar de
welsprekende woorden van den leider der
Uiterste linkerzijde; somwijlen ging een
{spontaan applaus op, zoo b.v. toen hij
met nadruk verklaarde, dat op dit oogon-
blik de critiek moest zwijgen, aangezien
thans de nationale gedachte de nationale
geschillen overheerschte. Schoone woor
den die men vooral uit dezen mond gaar
ne hoorde. En opnieuw klonken bravo's
toen de heer Troelstra er onmiddellijk
aan toevoegde: „Ik zeg dit ook aan mijn
geestverwanten, die thans onder de wa
penen zijn."
Namens alle vrijzinnigen heeft daarna
nog de heer Bos het woord gevoerd. Ook
hij was diep onder den indruk der jongste
noodlottige gebeurtenissen, nu de goederen
der beschaving over geheel Europa be
dreigd worden; ook hij riep uit: „op dit
oogenblik past het ons, alle partijschap te
laten varen". Men luisterde met, belang
stelling, totdat midden onder zijn rede
voering een belangwekkend bulletin over
Duitschland's houding tegenover België
binnenkwam; toen verslapte de aandacht
elkaar d<W d° hoofden biJ
Intusschen, geen wanklank is gedurende
gansch de Vergadering vernomen
1 11 'I I I j j
In de Eerste Kamer zeide de voor
zitter ongeveer het volgende:
Hatgeoii zoo langen tijd is gevreesd
dreigt thans werkelijkheid te worden. Het
neele land is in beroering gebracht door
hetgeen buiten onze grenzen geschiedt
en de ernst van den toestand heeft ons
bijeengebracht om eenige spoedeischende
wetsontwerpen te behandelen. Wij, die
in vrede wenschen te leven, zullen niet
dulden, dat onze souvereine rechten yyor-
den aangetast; leger en vloot zullen'zoo
noodig de zware taak vervullen, die haar
is .opgelegd. Wij zullen allen eendrach
tig blijven in vaderlandsliefde; geschaard
om den troon van o-nze energieke Ko
ningin, zullen wij afwachten en door
woord en daad hen steunen, die voor
onze onafhankelijkheid hebben te waken
i. 1 df 3 uur gehouden vergadering
heeft de Kamer de buitengewone wets
ontwerpen zonder hoofdelijke stemming
ot beraadslaging aangenomen.
Nota van wijziging.
In het gewijzigde ontwerp wordt de
volgende nadere wijziging aangebracht:
In het eerste lid van art. 1 wordt
gelezenDe uitvoer van levensmiddelen,
paarden, vee, veevoeder, daaronder be
grepen hooi en stroo, rij- en voertuigen,
daaronder begrepen automobielen en rij
wielen, kan bij koninklijk besluit worden
opgeschort.
Onteigeningswet.
Verschenen is een wetsontwerp ter
voorkoming van vasthouding en prijsover-
drijving van waren. De maatregel be
staat hierin, dat in art. 75 van de ont
eigeningswet eenige bepalingen worden
opgenomen, krachtens welk na machti
ging van den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel, de burgemeesters
bevoegd zullen zijn in de gemeente aan
wezige levensmiddelen, alsmede huis
houdelijke artikelen en brandstoffen voor
de gemeente in bezit te nemen en deze
aan de gemeentenaren tegen billijken
prijzen ter beschikking te stellen, terwijl
de schadeloosstelling geregeld is als volgt
Voor de in bezit genomen waren door
de gemeente te betalen, wordt door twee
schatters alles afzonderlijk geschat en
een bon voor het gemiddelde van die
twee schattingen wordt aan den vroe-
geren houder der waren gegeven. Het
bedrag van deze bons wordt als ver
plichte uitgave der gemeente aangemerkt
en zoo spoedig mogelijk uitbetaald. On
der levensmiddelen zijn begrepen voe
dingsmiddelen voor dieren bestemd.
Deze aanvulling der onteigeningswet
is geldig wanneer de Koningin heeft be
kend gemaakt, dat oorlogsgevaar aan
wezig is of wel wanneer de krijg is uit
gebroken.
Beperking in uitgaven.
Naar aanleiding van s een onderhoud
met de directie der Nederlandsche Bank
dringt het Bestuur van den Bond voor
den Geld- en Effentenhandel in de pro
vincie er met den meesten nadruk op
aan, dat de leden zich bij het doen van
uitbetalingen beperken, tot hetgeen noo
dig is voor levensonderhoud, werkloonen
ofonafwijsbare verplichtingen.
Prins Hendrik en Het Roode Kruis.
Sedert zijn terugkomst in ons land,
wijdt de Prins, als voorzitter van het
Roode Kruis, zich geheel aan de diensten
welke in den tegenwoordigen toestand
daarvan kunnen gevorderd worden.
Dientengevolge zal Z. K. II. de Konin
gin niet steeds kunnen vergezellen op
haar tochten, in verband mot de mobili
satie.
Een Geruststelling.
Vanwege het Haagsche gemeentebe
stuur wordt ter geruststelling aan het
publiek medegedeeld, dat in ons land aan
meel en rijst voor geruimen tijd meer dan
voldoende hoeveelheid is.
Wet ter voorkoming van vasthouding en
prijsopdrijving van levensmiddelen.
Het correspondentiebureau Belinfante
te 's Gravenhage seint
Het wetsontwerp tot aanvulling dei-
Onteigeningswet ter voorkoming van vast
houding en prijsopdrijving van waren is
na aanneming door de beide Kamers der
Staten Generaal door II. M. de Koningin
bekrachtigd en is in 't „Staatsblad" ge
plaatst en in werking getreden.
Buitengewone Staatscourant
De na middernacht verschenen buiten-
gewon'; Staatscourant bevat de Maandag
door de Staten-Generaal aangenomen
wetten, alsmede twee Kon. besluiten,
onderscheidenlijk machtigende tot uit
gifte van vijftig millioen gulden aan schat
kistpromessen, en houdende verbod tot
het overschrijden der landgrenzen door
luchtvaardcrs, die niet beliooren tot de
Nederlandsche zee of landmacht zoolang
de toestand van oorlogsgevaar aanwezig is.
De neutraliteit van ons land is officieel
in de Staatscourant afgekondigd.
Geweldige brand te Bergen op Zoom.
Men seint ons
Gisterenavond te 11 uur is de houtza
gerij van G. J. vau Heul door brand
vernield. Alles werd een prooi der vlam
men. De schade bedraagt f 100.000 en
wordt door verzekering gedekt.
Men seint ons:
Den Haag. De ministerraad besloot
tot uitgifte van 25 millioen gulden nieuw
papier geld van I gulden, 5 gulden en
f2.50 gegarandeerd door den Staat.
Nederlandsche werklieden in Duitschland.
Doetinchem. Sedert gisteren 6 uur mo
gen Hollandsche arbeiders weer in
Emmerik werken.
Goes. Het concert van „Hosanna" is
Maandagavond niet door gegaan.
De belangstelling onder het publiek
voor het oorlogsnieuws is zeer groot. Ook
voor onze bureaux in de Ganzepoortstraat
staat den geheelen dag een drom
menschen de bulletins te lezen en te
bespreken.
Tot 10 uur is het kantoor verlicht om
het publiek gelegenheid te geven zijn
weetgierigheid te voldoen.
Hedenmiddag had de werkman
C. Kramer werkzaam aan de Meisjesschool
het ongeluk van een ladder te vallen. Be
wusteloos, en gewond aan het hoofd werd
hij bij de concierge binnen gedragen. Na
de noodige verzorging te hebben ontvan
gen, kwam hij weder tot bewustzijn,
doch zal zijn 'werkzaamheden nog niet
kunnen hervatten.
In de 2e helft der maand Juli
Ingekomen:
J. I. R. Verhagen uit Neuzen, Oude
Singel 127, M. D. W. L. Kühne, wed.
L. E. A. Liebert uitKapelle, Klokstraat 156
V ertrokken:
M. Ch. E. Bongaerts, ingenieur naar
's Gravenhage, J. de Hoogh, zonder be
roep, naar Wageningen, G. J. Drent,
assistent posterijen naar Groningen, J.
W. Stienen, kellner naar Luik (België.)
(M. Ct.)
Een flink woord.
Door de burgemeester van Middelburg
is gisteren de volgende proclamatie tot
de inwoners gericht:
Aan de burgerij van Middelburg,
Burgemeester van Middelburg, waar
genomen hebbende de enkele teekenen
van ongerustheid onder de bevolking,
geeft na overleg met den territorialen
bevelhebber in Zeeland enz. liet volgende
te kennen:
lo. bestaat geen enkele reden, hoe
genaamd dan ook „tot eenige ongerust
heid", daar zich nu en dan geruchten
voordoen, wellen die op uit het brein
van zenuwachtige personen, voorzien van
een groot vermogen, tot fantasie. Mocht
het voorkomen, dat er op eenerlei wijze
werkelijk gevaar voor de bevolking be
staat, dan zullen noch de Territorale be
velhebber, noch het gemeentebestuur in
gebreke blijven dc bevolking te waar
schuwen en op zaakkundige wijze bij te
staan.
Een ieder blijve kalm aan zijn dage-
lijksche bezigheden. Waar vele onzer
medeburgers tot bescherming van de be
langen des vaderlands hun plaats in de
gelederen hebben ingenomen, derhalve
vele hoofden en handen in beroepen en
bedrijven worden gemist, is het de plicht
van de niet onder de wapenen geroepe
nen met verdubbelden ijver aan het werk
te gaan en te blijven. Op deze wijze
toch zullen wij Middelburgers zij het langs
indirecten weg, op even waardige wijze
als onze zoons en broers, die thans onder
de wapens staan, het Vaderland dienen
en beschermen.
Voorts worden de handelaars in le
vensmiddelen ernstig gewaarschuwd, zich
niet over te geven aan overvraging. wat
betreft de prijzen van levensmiddelen
ten behoeve van de bevolking en de
weermacht.
Laten zij toch niet vergelen, dat af
gescheiden nog van het weinig mensch-
bevend gevoel, dat hier tegenover hun
medeburgers zou blijken, zij zich bloot
stellen aan de kans, dat op hun voorraad
beslag wordt gelegd, tegen een prijs te
bepalen door civiele en milita're autori
teiten, in gemeenschappelijk overleg, een
en ander volgens de wet van 14 Sep
tember 1866
Bij het hiervoren bedoelde onderhoud
heeft de Territoriale bevelhebber in Zee
land enz mij tevens verzocht namens
Z II.E.G. zijne waardeering uit te spreken
voor de voorbeeldige houding van
Middelburg's burgerij. Gaarne voldoe ik
aan dit verzoek.
Middelburg, 3 Augustus 1914.
P. Dumov Tak, wnd. Burgemeester.
Sfeun voor families van opgeroepenen.
Aan den oproep van het voorloopig
comité voor steun aan de families van
hen, die onder de wapenen zijn en die
finantieelen steun noodig hebben, be
staande uit de heeren mr. J. J. Heijse,
L. K. van der Harst J.Jz., jhr. mr. dr.
W. A. J. Snouck Hurgronje en mr. II.
Doorenbos, hadden een 34-tal personen
uit verschillende kringen gehoor gegeven.
Te ruim zeven uur opende de lieer
mr. J. J. Heijse de vergadering, welke in
de raadzaal ten stadhuize gehouden werd
en zeide dat het Dagelijksch Bestuur van
oordeel is geweest, dat het wenschelijk
was dezen oproep te doen, de waarne
mende burgemeester was door zijne druk
ke ambtsbezigheden verhinderd mede te
werken aan den oproep en ook om deze
vergadering te presideeren, waardoor spr.
deze taak op zich nam, om van een aan
gename taak te spreken acht de heer
Heijse de tijdsomstandigheden niet ge
schikt.
Waar het doel reeds in oproepings
circulaire heeft gestaan zeide spr. nog
alleen dat wij in deze tijden niet alleen
een koel hoofd maar ook een warm hart
moeten hebben. Waar het comité zieh
veroorloofd heeft de oproeping te doen
zegde spr. dank aan allen die daaraan
gehoor gaven. Om de vergadering niet
te rekken stelde spr. direct voor om als
doel vast te stellen, aan diegenen die
hun kostwinner missen, en die daardoor
in finantieele moeielijkhoden zijn of wor
den gebracht, althans deze bezorgdheid
te ontnemen. Ieder geval zal afzonderlijk
onderzocht worden en met alle omstan
digheden zal rekening worden gehuuden.
Namens het comité stelt spr. voor de
volgende circulaire in de stad tc ver
spreiden
Stadgenooten 1
Zoowel de militie als de landweer is
opgeroepen voor de onzijdigheid van ons
Vaderland te helpen handhaven en zoo-
noodig wat God verhoede zijn grond
gebied te verdedigen.
Daaronder zijn tal van stadgenooten,
en voorzeker niet weinigen, die met groote
bezorgdheid moeten denken aan den nood
waarin zij hun gezinnen hebben moeten
achterlaten.
Van die bezorgdheid moeten zij zooveel
mogelijk worden bevrijd.
Dit kunnen wij als wij willen.
En wie zal niet begeeren naar zijn
vermogen, een deel van dezen nood te
helpen lcenigen.
Ondergeteekenden doen daartoe een
beroep op U allen.
Oproepingen zullen geschieden opdat
allen die in nood verkeeren zich bij eeni-
gen onzer kunnen aanmelden, en elk ge
val zal worden onderzocht. Hen worde
reeds bij dezen de verzekering gegeven
dat geene liefdadigheid in den vaak zoo
kwalijk begrepen zin van dat woord wordt
bedoeld, doch slechts gedacht wordt aan
de vrijwillige vervulling eener dure plicht
jegens hen die zijn uitgetrokken om aan
de roepstem van H. M. onze Koningin
gehoor te geven. Geeft een som in eens
of geef een bedrag per week. Maar bovenal
geef dadelijk en help ons op de minst
kostbare wijze. Daarom brengt uw bij
drage ten stadhuize in de daarvoor gé-
plaatste bus> en gij die een bedrag per
week afzonderd, stelt ons in kennis met
datgene waarop wij mogen rekenen. Ieder
bedrag hoe gering ook is welkom.
Al de aanwezigen verleende toestem
ming in hun naam onder deze circulaire
te plaatsen.
De heer jhr. A. E. Boddaert vroeg of
het niet mogelijk zou zijn naast de thans
bedeelde categorie, te helpen die arbeiders
die tengevolge van den econom'schen
toestand ontslagen zullen worden.
De heer Heijse zeide dat dit later
wellicht mogelijk was uit te breiden, doch
dat thans de oproep niet zoo verstrekt.
Spr. doet een tweede voorstel namelijk
om eene commissie van 12 personen te
beftoemen en deze volledige volmacht tot
verder handelen te geven voor verder te
treffen maatregelen en zoo noodig zich
zelf aan te vullen.