De Groote Oorlog.
No. 91.
Dinsdag 4 Augustus 1914
Tiende Jaargang.
KALMTE!
BUITENLAND
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de I gulden bij verlies van heide
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de H 1 I handen, voeten of oogen.
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, 8 Z1fl fl I fl Voorts bij ongeneeselijke
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: S VW verstandsverbijstering;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de
150
gulden bij I fa gulden bij
verlies van een |fl I I I fl verlies]
hand, voet fl B fl fl I van een
of oogfl %0 duim
Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
gulden bij
verlies van
een
wijsvinger.
25
gulden bij
verlies Van
eiken anderen
vinger.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten ƒ0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
BERICHT.
Wij kunnen in de huidige omstandig
heden. nu post- en reizigersverkeer
voor militaire doeleinden worden stop
gezet, er niet voor instaan, dat onze
nummers onze abonné's op tijd be
reiken.
Zoolang wij op de tusschendagen
een extra-editie uitgeven, [zal ons Vrij
dagnummer slechts 4 pagina's be
vatten. Red.
De tijden zijn ernstig, Ontzettende ge
beurtenissen gaan zich over een groot
deel van ons werelddeel afspelen. De
schrikwekkende oorlog tusschen zes groo-
te mogendheden is een feit. Allerlei
Jobstijdingen komen tot ons, per telegraaf
en per telefoon, en als nieuwsblad zijn
wij verplicht ze aan de buitenwereld
mede te deelen.
Toch kunnen wij niet genoeg aandrin
gen op kalmte. Zeker, er bestaat oorlogs
gevaar onze Koningin heeft het gepro
clameerd, doch wij weten, dat juist de
mobilisatie, die zoo succesvol verliep,
door de regeering wordt gebruikt om het
oorlogsgevaar te keeren en waar 300.000
vastberaden mannen gereed staan om
onze neutraliteit te handhaven, daar geeft
die gedachte reeds een zekere rust.
Laten wij elkander niet noodeloos op
winden en niet doen als verkeerde onze
gemeente in staat van beleg en stond de
vijand voor de deur. Juist in kritieke
dagen als deze is een koel hoofd noodig.
En mocht inderdaad, wat God genadig
lijk verhoede, van ons gevraagd worden
die offers te brengen die het vaderland
eisclit, mogen wij dan als kinderen van
hetzelfde land, vergetende wat onsscheidt
en slechts denkende aan wat ons ver-
eenigt, onzen plicht doen tot het einde,
ja zelfs tot het bittere einde met dien
ernst en dien moed, die ons, Nederlanders
kenmerken.
En dan willen wij bij al onze lezers,
die gelooven, dat een Almachtig en
Goedertieren God ons lot in Zijne han
den heeft, er op aandringen toch in deze
ernstige dagen, dien Hemelvader in een
vurig en onverpoosd gebed te voet te
vallen, opdat Zijn goedheid en barmhar
tigheid van ons vaderland den geesel
van den oorlog genadiglijk afwende.
Moeders, vouwt de handjes uwer on
schuldige kinderen en doet hen met een
heilig geweld van den Hemel de besten
diging van den vrede verkrijgen.
Reeds schreef het hoofd van Neder-
land's doorluchtig episcopaat speciale ge
beden voor, doch ook zonder dat weet
de Katholiek, hoe nood leert bidden en
hoe het gebed van hem die zich ootmoe
dig voor God nederwerpt kan medehel
pen, dat de Heer van leven en dood
genadig nederblikt op ons volk, om het
voor alle kwaad te behoeden.
Mogen kalmte en ernst, geadeld door
het gebed, onze lezers met berusting
door deze hachelijke tijden heenhelpen,
dat is onze oprechte wensch.
Op dit oogenblik staat een groot deel
van Europa in oorlogsbrand. Oostenrijk
vecht tegen Rusland en Servië, Duitsch
land vecht tegen Rusland en Frankrijk.
Engeland helpt Frankrijk, Italië, Duitsch
land en Oostenrijk. De telegrammen, die
wij gisteren ontvingen en aan ons bureau
bulletineerden lieten ons geen twijfel
meer over. Zij luidden
Londen, 2 Aug. De Londensche bladen
berichten in speciale edities, dat Duitsch-
land den oorlog heeft verklaard aan
Rusland en Frankrijk.
Berlijn, (V. D.) 2 Aug. Duitschland
heeft officieel aan Rusland den oorlog
verklaard te half acht.
De Duitsche gezant zou hedenavond
Parijs verlaten.
De eerste schoten zijn gevallen. De
Duitsche patrouille is hedenmiddag bin
nen de grenzen bij Prostkew door een
Russische patrouille beschoten. De Duit-
schers hebben onmiddelijk het vuur be
antwoord. Geen verliezen aan beide
zijden.
ST. Petersburg, 1 Aug. (R. O). Offi
cieel wordt bevestigd, dat de Duitsche
gezant hedenavond om half acht de oor
logsverklaring aan Rusland overhandigde.
Amsterdam. 2 Aug. De Duitschers
hebben Luxemburg bezet en zullen over
Metz trachten de Fransche grens te be
reiken. Zij beweren, dat de spoorweg
hun toebehoort. De Luxemburgsche ma
joor protesteert tegen de schending der
onzijdigheid.
Berlijn. De Russen trokken de spoor
wegbrug over bij de Warthe bij Eischen-
riet maar werden teruggeslagen. Twee
Duitschers werden licht gewond. Een
sterke afdeeiing met geschut en twee
eskadrons kozakken trekken op in de
richting van Johannisburg.
Berlijn. De Russische gezant heeft
heden zijn passen terug ontvangen.
Persbureau Vazdias seint ons heden
morgen
De Fransche ambassade ontving bericht
dat het Duitsche leger 15 Kilometer van
Luneville bij Berey Frankrijk is binnen
gevallen. De Duitsche gezant verzekert,
dat Duitschland Rusland den oorlog niet
heeft verklaard en dat de bezetting van
Luxemburg door Duitsche troepen uitslui
tend eenmilitaire maatregel is. Alle schade
voortvloeiende hieruit word door Duitsch
land vergoed.
Londen. Koning George wisselt gunsti
ge telegrammen met Tzaar en Keizer.
Vellij Nederland. De Vorstin von Er-
bacli, zuster van de Koningin-Moeder
heeft hedennacht haar vier kinderen per
auto naar Soestdijk gebracht.
Luneville. De Duitsche troepen trok
ken niet op tot Luneville doch tot Long-
wijk dicht bij Belgisch-Luxemburgsche
grens. Zij hebben vijftigduizend man per
Luxemburgsche spoorweg er heen ge
bracht.
Brussel. De Fransche gezant verze
kerde onzen correspondent dat op het
oogenblik dat Duitsche troepen het
Fransch grondgebied betraden, een „casus-
belli" intreedt en de oorlog automatisch
aanvangt.
Offowa. Canada zal ingeval Engeland
in het conflict betrokken wordt, alle
schepen van vijandelijke naties in beslag
doen nemen, die zich in de St. Laurens-
rivier bevinden.
Londen, De Britsche admiraliteit be
sloot op alle schepen die installatie voor
draadlooze telegrafie aan boord hebben,
een man voor controle te plaatsen.
Parijs. „De Matin" zegt gemachtigd
te zijn tot de verklaring, dat op het
oogenblik dat Duitschland aan Rusland
den oorlog verklaarde er een verzoening
intrad tusschen Oostenrijk en Servië.
Parijs. Tienduizend Italianen alhier
woonachtig namen dienst in het Fransche
leger
Londen. Als eenig feit in de geschiede,
nis vergaderde Zondag de minister.
raadons werd verzekerd, dat anderhalf
uur gesproken werd over een inval van
Duitschers in Frankrijk.
Parijs. De Matin wijst er op dat Rus
land het Duitsche legér rustig zal laten
binnentrekken en niets in den weg zal
leggen en eindigt zijn beschouwing
Duitschland vangt aan waar Napoleon
is geëindigd.
Parijs. Uit de provincie komen berich
ten van geestdriftige betoogingen.
Luxemburg De minister van Staat
ontving een telegram van den Duitschen
rijkskanselier waarin wordt verklaard,
dat de inviel der Duitschers plaats had
om den spoorweg te beschermen tegen
eventueelen aanval van Fransche troepen.
Ostende. Engelsche oorlogsschepen
kruisen voor de kust met gedoofde lich
ten. Een der grenscorrespondenteu van
de agence Yas Dias in België seint uit
ArlonHet was den gansclien dag een
drukte van belang door geheel Luxem
burg. Ook liggen hier twee regimenten
artillerie en dan nog een regiment Ula-
nen in Diekirch. Vier legerafdeelingen
zijn door Luxemburg getrokken en trek
ken op naar Longwy om zich te voegen
bij het daar liggende groote leger. Nu
is Longwy omnngd door een groot aantal
Fransche soldaten. Een ontmoeting tus
schen de beide legers heeft nog niet
plaats gehad, doch een treffen kan niet
uitblijven.
Vaz Dias telefoneert ons hedenmorgen
Berlijn. Volgens de „Kolnische Zei-
ting" bestaat er volkomen zekerheid dat
Italië zijn plicht als bondgenoot zal ver
vullen.
Parijs. De Engelsche regeering zal
leger en vloot mobiliseeren en aan
Frankrijk's zijde strijden.
Brussel. „De Peuple" meldt dat een
gevecht tusschen Franschenen Duitschers
(waar?) lieeft plaats gehad en dat de
Franschen ecu Duitschen trein bemach
tigden.
Berlijn. Vorigen nacht kruisten vijan
delijke vliegtuigen boven Kerpsich en
Andernach.
Ook zijn vijandelijke vliegtuigen gezien
gaande van Miirren naar Keulen.
Metz Een Fransche arts poogde met
twee verkleede Fransche soldaten de
waterputten met bacillen te besmetten)
Hij werd gevat en gefusilleerd.
Berlijn. De kruiser „Augsburg" seint
draadloos: ik beschiet oorlogshaven Li-
bau en ben in gevecht met vijandelijken
kruiser. Heb mijnen gelegd. Libau staat
in brand.
Londen. De Marine reserve wordt
gemobiliseerd.
De „Times" bericht dat de Duitsche
hoogzeevloot door het Kieler kanaal is
gestoomd en westwaarts is gestevend.
Londen. Een der bladen meldt, dat de
Pruisische Staatssecretaris Von Jagow
zou geweigerd hebben de neutraliteit
van België te eerbiedigen.
Londen. Het eiland Malta is in staat
van beleg verklaard.
Delfzijl. De Duitschers hebben op het
eiland Borkum ten Noorden van Gronin
gen de badpaviljoens als hinderlijke pun
ten doen vernielen en de kunstlichten
doen dooven.
Brussel. De Duitsche troepen zijn te
Visé aangekomen, te Luik wordt alarm
geslagen.
Brussel. Duitschland heeft tot België
een ultimatum gericht, voorstellende een
verdrag aan te gaan ter vergemakke
lijking der Duitsche operatie, met termijn
op heden morgen zeven uur. Den ge-
heelen nacht heeft de ministerraad ver
gaderd in het Koninklijke paleis. Het
antwoord wordt heden morgen bekend
gemaakt.
VEKEBHTIGDE] STAT KV
Profiteeren van de gelegenheid,
denkt president Wilson. Althans volgens
een Reuter-telegram uit Washington, zou
hij het plan hebben gevormd de scheep
vaart der wereld voor een groot deel
onder de Amerikaansche vlag te brengen
gedurende de troebelen in Europa. Hij
wil te diende einde door het Congres
een wet doen aannemen waardoor het
mogelijk wordt, dat buitenlandsche sche
pen iu Amerika worden geregistreerd.
De president beraadslaagt over de wen-
schelijkheid van dien maatregel met de
partij-leiders in het Congres.
»UITSCHI.A1V».
De „Tel." bevat een telegram uit Ber
lijn, volgens hetwelk de keizer tot de
voor zijn paleis verzamelde menigte de
volgende toespraak zou hebben gehouden:
Een ernstig uur is voor Duitschland
aangebroken. Van alle kanten zijn wij
door benijders omringd en zij dwingen
ons tot verdediging. Men drukt ons
het zwaard in de hand. Ik hoop, dat,
als ik er niet in slaag op het laatste
oogenblik mijn tegenstanders tot een
ander inzicht te brengen, en den vrede
te handhaven, wij het zwaard met Gods
hulp zoo voeren zullen, dat wij 't weder
met eer in de scheede kunnen steken.
Enorme offers zou een oorlog van het
Duitsche volk eischen, doch onzen
tegenstanders zullen wij toonen, wat
't beteekent Duitschland aan te vallen
en nu beveel ik u Gode aan. Gaat
thans naar de kerken, knielt daar voor
God neder en bidt Hem om ons dap
pere leger te helpen."
EAKSEIiAKIl.
Het vertrek van de eerste
vloot. De eerste Engelsche vloot is
verleden Woensdagochtend, onder bevel
van admiraal Sir G. Callaghan uit Port
land, met verzegelde orders vertrokken.
Dinsdagnacht waren politieagenten en
matrozen in automobielen door de om
streken van Portland gereden, om de
matrozen der oorlogsschepen, die aan
land waren, op te vangen. Allen waren
om acht uur 's morgens op de schepen
en de vloot haalde de ankers op en
stoomde in verschillende divisies weg.
Achteraan voer het admiraalsschip de
„Iron Duke."
De muziekkapellen van al de oorlogs
schepen speelden: „Three cheers for the
red, white and blue!" „England expects
every man" en „Hearts of oak." Op het
oogenblik, dat de schepen den ingang
van de haven passeerden, klonken toe
juichingen. Buiten de haven nam de
vloot eskader-formatie aan en was spoe
dig uit het gezicht verdwenen
K li A A 14 RIJ K.
Hoe werd Jaurès vermoord
Hij zat met eenige vrienden in Café
„De Halve Maan" te dineeren bij een
open raam aan de straat. Plotseling werd
het gordijn voor dit raam opgelicht, een
hand kwam te voorschijn en vóór dat
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 4 Aug
Meest matige Zuidelijke tot Zuid-Weste-
lijken wind. Zwaarbewolkte lucht met tijde
lijke opklaring. Waarschijnlijk regenbuien
met kans op onweer. Weinig verandering
van temperatuur.
Jaurès een beweging had kunnen maken,
kreeg hij twee kogels in het hoofd. Eenige
oogenblikken later bezweek hij. De moor
denaar, die dadelijk gearresteerd werd,
had twee revolvers bjj zich en een kaart,
waaruit bleek, dat hij de lessen volgde
van de „Ecole du Louvre". Hij heet Raoul
Villain en is 29 jaar oud. Hij moet de
zoon zijn van den griffier van het „Tri
bunal civil" te Reims en zou verklaard
hebben, dat liij de daad heeft gepleegd
omdat Jaurès de wet op den driejarigen
dienstplicht heeft bestreden en een vijand
was van Frankrijk.
De regeering liet Zaterdag een procla
matie op de muren van Parijs aanplak
ken, waarin afschuw werd betuigd we
gens den aanslag op Jaurès en de bevol
king tot absolute kalmte werd aange
maand.
De minister van binnenlandsche zaken
verliet dadelijk, toen hij van den moord
vernam, den ministerraad en begaf zich
naar het ministerie om instructies te
geven ter voorkoming van betoogingen
tengevolge van den moord op Jaurès.
(Jean Leon Jaurès, geboren te Castrez
den 3en September 1859, werd leeraar
in de wijsbegeerte aan het gymnasium
te Albi, later aan de universiteit te
Toulouse. Als staatsman behoorde hij
tot de gematigde socialisten, die hij in
1885—1889 en in 1892—1898 in de Kamer
vertegenwoordigde. In 1902 en 1906 her
kozen, bestreedt hij krachtig het Fran
sche chauvinisme en de revanche idee
en sprak hij ten gunste van een toe
nadering tot Duitschland. In 1903 werd
hij onder-voorzitter der Kamer, maar in
1901 niet als zoodanig herkozen. Hij
drong met kracht aan op een revisie van
het Dreyfus-proces. Hij stichtte het dag
blad „l'Humanitó", en geraakte in een
vinnige polemiek met Hervé over het
anti-militairisme, en alle pogingen, om
de eenheid in het socialistische kamp te
herstellen, mislukten tot heden.)
Oostenrijk en Servië.
Gelijk over Rome bericht wordt, ruk
ken de Oostenrijkers langs drie verschil
lende wegen in Servië op.
Op het oogenblik zijn ongeveer 500.000
man Oostenrijksche troepen in Servië.
Te Semendria, ten Oosten van Belgra
do, hielden Servische troepen de Oosten
rijkers een groot gedeelte van den dag
op. Aan beiden zijde vielen honderden
dooden.
Gemeld wordt, dat het Servische ant
woord, Zaterdagavond 25 Juli 6 uur aan
den Oostenrijkschen gezant overhandigd,
door Rusland moet zijn opgesteld. Het
door den Servischen minister-president
opgestelde antwoord was tevoren door
Rusland afgekeurd.
Ook was telegrafisch bericht ontvangen,
om reeds voor het overhandigen van het
antwoord aan Oostenrijk te mobiliseeren,
gelijk inderdaad reeds te 3 uur is ge
schied.
AIiBAHIË.
Bij de overhandiging van het verzoek
om ontslag der Nederlandsche officieren,
heeft generaal De Veer den vorst mee
gedeeld, dat de Nederlanders thans
Albanië nog niet zullen verlaten, doch
eerst nadat de Europeesche verwikke
lingen tot klaarheid zijn gekomen.
