Donderdag 2 Juli 1914.
Tiende Jaargang.
No. 77
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
..li l
BUITENLAND
BINNENLAND
Welk weder zullen wij hebben?
NIEUWE ZEEUWSCHE COUP
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten ƒ0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratis: Gangepoortsfraat C 209, GOES
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de gulden bij verlies van beide I gulden bij I gulden bij gidden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de I fl fl I handen, voeten of oogen. fl I I verlies van een fl fl fl fl fl verlies] fl_ I I verlies van fl
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, I Ifl I H fl Voorts bij ongeneeselijke I Tl fl fl [hand, voet I fl B fl fl van een fl I een M I
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: verstandsverbijstering; ||||l of oog; duim; wijsvinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
OOSTËNRIJK-IIOXCIABUB.
Aartshertog Frans Ferdinand van
Oostenrijk en zijn gemalin
vermoord.
Het verhaal van een
ooggetuige.
De barbier Marossi, die ooggetuige is
geweest van den eersten aanslag op den
aaitshertog en zijn gemalin, deelt daar
omtrent nog de volgende bijzonderheden
mede„Toen de automobiel van den
aartshertog de brug over de Militza na
derde, zag ik plotseling een man in snelle
vaart de brug afkomenhij stormde de
straat op naar een ander persoon, die er
dadelijk vandoor ging. Op hetzelfde
oogenblik wierp het individu 'n voorwerp
naar den vorstelijken automobiel. Ik zag
kleine rookwolkjes uit het pakje komen,
en begreep welke verschrikkelijke gevol
gen dit hebben zou. De bom was goed
gemikt en zou in den auto terecht zijn
gekomen, zoo de aartshertog niet de
tegenwoordigheid van geest had gehad,
de helsche machine met de hand terug
te slaan. Het moordenaarstuig viel op de
straat, vlak bij den eersten volgauto
Een verschrikkelijke ontploffing greep
plaats. De machine was een zoogenaamde
„fleschbom" gevuld met spijkers, stukken
lood en ijzer. De knal was ontzettend
de stukken van het moordenaarswerktuig
vlogen ons rond de ooren, verwondden
een twintigtal personen en drongen in
de muren der huizen.
Toen het individu de uitwerking van
zijn afschuwelijke daad zag, rende hij
weg.
Een politieagent en ik zetten hem
achterna. Ziende dat wij hem inhaalden,
sprong de schurk over den kade-muur in
de Militza. De politie trok zijn revolver
en wilde hem dooden, doch ik riep hem
toe„Schiet niet 1 wij moeten hem levend
vangen." Tegelijk sprongen wij te water
en toen wij aan den overkant waren,
konden wij den bandiet heel gemakkelijk
arresteeren.
Het volk echter, dat alles had zien
gebeuren, kwam op ons toegestroomd en
zou den man zeker vermoord hebben,
zoo niet een flinke politiemacht was
komen opdagen. De anarchist werd naar
de gevangenis overgebracht.
Direct na den slag der explosie deed
de aartshertog zijn automobiel stoppen,
hij stapte uit om de gekwetsten en zijn
zwaargewonden kolonel Merizzi te helpen.
Daarop reden de aartshertog en zijn
gemalin naar het stadhuis."
De laatste rede van den
aartshertog.
Op het stadhuis van Serajevo had, gelijk
men weet, de ontvangst plaats van het
aartshertogelijk paar. De kroonprins liet,
alvorens de burgemeester, zijn welkomst
rede begon, zijn verontwaardiging over
den bomaanslag duidelijk blijken. Zoo
scherp waren zijn woorden, dat de bur
gemeester eenige oogenblikken uit het
veld geslagen was.
Na de rede van den burgemeester, die
zoo ontroerd was, dat hij bijna niet spre
ken kon, sprak de troonopvolger het
volgendeMet groote vreugde aanvaard
ik de verzekering van uwe onwankelbare
trouw en aanhankelijkheid aan Z. M.
den keizer, en dank u, heer burgemeester,
hartelijk, voor de jubel ovaties door de
bevolking aan mij en mjjne gemaling ge
bracht, des te raeer vooral ook, wijl ik
daarin het bewijs van uwe vreugde vind,
over het mislukken van den aanslag. Tot
mijne groote voldoening was het mij
vergund mij tijdens mijn kort oponthoud
in uw midden persoonlijk te overtuigen
van de gelukkige ontwikkeling van dit
prachtig land, voor welks opbloei ik mij
ten allen tijde ten zeerste geïnteresseerd
heb.
In Servisch Croatische taal besloot de
groothertog: „Ik verzoek u, de inwoners
van deze schoone hoofdstad mijn harte-
lijken groet over te brengen en geef u
de verzekering van mijn onwankelbare
steun en toegenegenheid."
De hertogin was tijdens het bezoek op
het stadhuis in den beginne nog onder
den indruk van den bomaanslag, doch na
de verzekering van den prefect, dat in
Serajevo slechts èén moordenaar was,
namelijk de man, die zich op dat oogen
blik reeds in arrest bevond, was de her
togin weer gerustgesteld.
Op verzoek van den aartshertog werd
er niets in het programma gewijzigd en
bleven ook de militaire maatregelen
achterwege.
De tweede aanslag.
De tweede aanslag, door den Servischen
student gepleegd, had, gelijk men weet,
verschrikkelijke gevolgen. De lezingen
over deze vreeselijke daad loopen uiteen.
Sommige bladen melden, dat de aarts
hertog het eerst getroffen werd om hem
te redden zou zijn gemalin zich voor den
aartshertog hebben geworpen, en zoo
doende door den tweeden kogel doodelijk
gewond zijn. Het meest betrouwbare
verloop der feiten is echterdat de
hertogin door den eersten kogel getroffen
werd, de aartshertog door den tweeden.
De hertogin viel onmiddellijk in zwijm.
De aartshertog behield nog eenige secon
den het bewustzijn, boog zich over zijn
gemalin en fluisterde „Sofie, blijf leven
voor onze kinderen."
Dadelijk na den aanslag keerde de
automobiel en reed in razende vaart naai
den konak, waar beide gewonden in twee
aangrenzende vertrekken werden onder
gebracht. Onmiddellijk kwamen verschei
dene geneesheeren toegesneld. Men be
proefde nog aether-injecties en de burge
meester van Serajevo liep zelf naar de
naastbijzijnde apotheek om aether te
halen. Doch alle middelen waren ver-
geefsch. De provinciaal der Franciscanen,
die ontboden was, diende beiden slacht
offers de laatste Heilige Sacramenten toe.
Even later gaven zij den geest.
De moordenaars.
Het Belgrader blad „Balkan" meldt
omtrent de beide moordenaars van Sera
jevo nog de volgende bijzonderheden:
„Gabrinowitsj, van beroep typograaf, had
anarchistische ideeën en stond als een
onrustige geest bekend. Hij was tot vóór
20 dagen in Belgrado, waar hij zich na
den oorlog gevestigd had en op de
staatsdrukkerij werkzaam was. Voor zijn
vertrek uit Belgrado verklaarde de man,
dat hij naar Triest ging, waar hij in een
nieuwe drukkerij zou gaan werken.
Princip was tot voor korten tijd nog
in Belgrado. Tijdens den oorlog had hij
zich als vrijwilliger aangemeld, doch hij
werd niet aangenomen. Daarover ten
zeerste verontwaardigd, verliet hij Bel
grado om naar zijn geboorteplaats terug
te keeren. Met Kerstmis kwam hij weer
in de Servische hoofdstad waar hij een
tijdlang het gymnasium bezocht,
Hij verliet Belgrado tegelijk met Ga
brinowitsj, maar langs een anderen weg.
Princip was zeer stil en zenuwachtig. Hij
studeerde goed en ging veel om met
landgenooten, ook wel met Gabrinowitsj.
Hij was vol van socialistische ideeën,
ofschoon hij vroeger tot de club der
vooruitstrevende jongelieden behoorde.
Beiden, Princip en Gabrinowitsj, waren
sinds hun kindsheid trouwe vrienden
zij hadden Servië willen verlaten, wijl zij
daar, ofschoon zij zich voor echte propa
gandisten uitgaven, niet den verwachten
steun en de gewenschte waardeering
vonden."
Het complot.
Het onderzoek der politie, die naar het
heet, reeds een paar weken geleden het
hof in Weenen van aanslagplannen had
in kennis gesteld, wordt ijverig voortge
zet. Verscheidene personen zrjn, gelijk
men weet, reeds in hechtenis genomen
en uit de op hen gevonden papieren zou
gebleken zijn, dat de misdaad het gevolg
is van de sterke socialistische beweging,
die in Belgrado haar hoofdzetel heeft.
Het socialisme in koninkrijk Servië zelf,
is nog zeer zwakjes in de skoeptsjina
zitten slechts een paar socialistische af
gevaardigden doch het schijnt dat de
socialistische propaganda in Bosnië meer
vruchten heeft opgeleverd. De kopstukken
van deze socialistische Servische beweging
zouden het complot gesmeed en thans
de misdaad op hun geweten hebben.
Verscheidene personen, die bij de be
weging betrokken zijn, werden 'dan ook
in hechtenis genomen.
De politie, welke een zeer streng toe
zicht houdt, heeft Maandag o.a. op den
trein naar Brod een jongeman gearres
teerd, die vijf dagen geleden in Serajevo
aankwam, doch geen reden voor zijn
verblijf aldaar kon opgeven. Up hem
werden verschillende bezwarende papie
ren en een leeren bommentasch gevon
den. (De Maasbode)
ITALIË
De Paus. Maandag 29 Juni ontving
Z. H. de leden der Katholieke Italiaansche
Jeugd op het binnenplein van St. Da-
masus.
Des avonds na het sluiten der Vati-
caansche Basiliek daalde de II. Vader
af in de kerk om te bidden op het graf
van den H. Petrus en de wol te wijden,
waarvan de Palliums der Aartsbisschop
pen gemaakt worden.
Obstructie in de Kam er. In de
Italiaansche Kamer hebben dagelijkseh
heftige tooneelen plaats tusschen socia
listen, die op alle mogelijke wijze, door
het indienen van dagorders, het parle
mentaire werk trachten stop te zetten,
en den voorzitter, ondersteund doorgeheel
de rechterzijde.
Het ging zelfs zoover, dat na eene
stemming de socialist Chilsa de stem
bussen omver wierp, zoodat tot een nieu
we stemming moest overgegaan worden.
De dader werd gestraft door de censuur
en tijdelijke uitsluiting van de Kamer
zittingen.
Aanleiding tot die obstructionistische
tooneelen zijn de ingediende financieele
reglementen, waardoor het ministerie de
onkosten van den oorlog gevoerd met
Turkije, wil dekken.
Dat de Italiaansche politiek, gevoerd
te Durazzo, een valsche politiek is, bewijst
genoeg 't feestelijk onthaal, hetwelk Essad
pacha overal in Italië ten deel gevallen
is. Zelfs de minister van Buitenlandsche
Zaken verleende hem plechtige audiëntie.
(„C.")
II KJ.O IK.
De haven van Antwerpen.
Tusschen de Belgische regeering en het
gemeentebestuur van Antwerpen is, naar
'tHbl. v. Antw. meldt, thans volkomen
overeenstemming verkregen nopens al de
vraagstukken betreffende de uitbrei
ding van de haveninrichtingen
benoorden Antwerpen. De over
eenkomst brengt een uitbreiding van
grondgebied mee van 29U0 heet., alsook
de overname door de stad, naarmate dat
noodig is, van al de haveninrichtingen
tot aan de Kruisschans.
DUITSCHIJAND.
Merkwaardige cijfers. Twee
protestantsche schrijvers hebben met
cijfers en statistieken aangetoond, hoe
het Katholicisme in Pruisen vooruitgaat.
De heer Forberger, in Dresden, gaf een
verhandeling uit over de bevolking van
Pruisen sedert 1875 naar de verschillende
godsdiensten. In de „Christliche Freiheit"
schrijft E. Fruh, dat van 1875 tot 1911
het cijfer der wettige geboorten onder
de Katholieken steeds is toegenomen.
In 1910 waren er op de duizend geboor
ten 603 uit protestantsche en 339 uit
Katholieke ouders doch in 1911 reeds
409 Katholieken tegen 519 Protestanten.
In 36 jaren zullen er in Pruisen meer
Katholieken zijn dan Protestanten en
zou het Koninkrijk der Hohenzoilerns
een katholiek koninkrijk genoemd kun
nen worden. Doch men houde hierbij
in het oog, dat vele uit katholieke ouders
geborenen hun geloof verliezen. De cij
fers, die pater Fabianus in ons blad
publiceerde, geven te denkenen te
zorgen.
I' K A K II IJ K.
Uit Tours wordt dato 30 Juni aan
„De Maasbode" geseind
Toen de aartsbisschop van Tours, mgr.
Nègre, van morgen een auto tocht maakte
in de omgeving der stad, kwam zijn auto
mobiel met een vrachtwagen in botsing.
De aartsbisschop zelf bekwam ernstige
kwetsuren, terwijl de secretaris, die hem
vergezelde, levensgevaarlijk gewond werd.
De auto werd geheel vernield.
Kerkvervolging. Van 15 religi
euze orden waren nog stichtingen aan
de viervolgingswoede van de Fransche
sectarissen ontsnapt, terwijl 126 religi
euze onderwijsinrichtingen tot heden min
of meer ongestoord hun zegenrijk werk
ter beschaving der jeugd voortzetten.
Thans is in den jongsten ministerraad
besloten al die inrichtingen op te heffen.
Hoe luidt ook weer de republikein-
sche leuze? O, jaVrijheid, Gelijkheid
en Broederschap.
Wie lacht daar?
ALB ASTIK.
De toestand. Volgens een tele
gram van den correspondent van het
„Berl. Tagebl." te Durazzo, wordt de reis
van den Albaneeschen minister-president
Turkhan Pacha naar Rome en Weenen
aldaar als een vlucht beschouwd, wijl
het van Turkhan Pacha bekend was, dat
de nationalisten een aanslag tegen hem
voorbereidden.
VERKKAHeBE STATES
Geen medewerking tot echt
scheiding.
In den staat Massachusetts wordt thans
een vereeniging van katholieke advoca
ten gevormd, die zich verbinden om gee
nerlei medewerking te verleenen bij
echtscheidingen. Het is in dien Staat
ten opzichte van het huwelijk wel een
vreeselijke toestand. Op 1 Januari 1912
waren er meer dan 5500 echtscheidings
processen aanhangig en in dat jaar kwa
men er nog 3000 bij, bijna evenveel als
er huwelijken in dat jaar werden ge
sloten
Het is wel diep droevig voor de echt-
genooten zeiven, maar ook voor hun
kinderen en de geheele maatschappij.
Op Cuba, waar thans in het parlement
een sterk anti-katholieke geest heerscht,
werd ook een ontwerp, om echtscheiding
„mogelijk" te maken ingediend.
Maar van alle zijden uit het geheele
land komen adressen in, om dadelijk te
protesteeren.
Bij hetzelfde ontwerp wil men ook de
geldigheid voor den Staat van het kerke
lijk huwelijk, zooals die in geheel Amerika
wordt erkend, afschaffen.
De eigenlijke aanstichter van al dat
kwaad is een zekere Ferrara, een
Italiaan, die met een ware woede tegen
de Kerk en de geestelijkheid is bezield.
De Katholieken staan tegenover deze
aanvallen niet sterk, wijl ze geen politieke
partij vormen.
Maar men zal nu wel spoedig tot stich
ting en vorming van zulk een partij over
gaan. (Centrum.)
Koninklijk bezoek aan Groningen.
Het Koninklijk echtpaar, blijk willende
geven van zijn belangstelling in de aca
demiefeesten, is Dinsdagavond te half
zeven te Groningen aangekomen en door
de bevolking geestdriftig ontvangen. De
hooge gasten begaven zich naar het gou-
Verwachting tot den avond van 2 Juli:
Zwakke wiud uit Oostelijke richting.
Meest lichtbewolkte lucht. Droog weer, be
houdens kans op onweer. Weinig verandering
van temperatuur.
vernementsgebouw,waar mevrouw Geert-
sema, echtgenoote van den Commissaris
der Koningin in de provincie Groningen,
hen ontving.
In de harmoniezaal begon te 7 uur het
feestmaal ter eere van de driehonderd
jarige herdenking van de stichting der
Hoogeschool300 gasten zaten aan, waar
onder de ministers van financiën, land
bouw en oorlog.
De rector-magnificus bracht een dronk
uit op de gasten.
In de stad had een algemeene illumina
tie plaats, die, dank zij het overheerlijke
zomerweder, uitnemend slaagde.
Bergen op Zoom. Naar „De Zoom" me
dedeelt is Dinsdag bij enkele candidaats-
stelling tot lid van den gemeenteraad
gekozen de heer J. P. J. Asselbergs Clizn.
De Noord-Brabant. t
Het N. v. D. verneemt, dat de bij de
kolengasontploffing, aan boord van'het
stoomschip Noord-Brabant, ernstig ge
wonde officier-machinist B. Verheij en
korporaal-stoker Timmers nog steeds in
chirurgische kliniek te Algiers verblijven,
waar zij het naar omstandigheden redelijk
wel maken, ofschoon de brandwonden
lien zeer hebben doen lijden. Zij zullen
pas over een maand naar Holland kunnen
terugkeeren.
Absenteïsme der Tweede Kamerleden.
Men meldt aan „De Maasbode":
In de Maandag gehouden vergadering
der R. K. Centrale Kiesvereeniging in
het district Bodegraven, werd op voorstel
der R. K. Kiesvereeniging te Woerden
besloten aan de R. K. Kamerleden een
schrijven te richten ten einde het veel
vuldig absenteïsme der rechtsche Kamer
leden tegen te gaan.
Statenverkiezingen.
Bij de Dinsdag te Amsterdam gehouden
verkiezing voor een lid van de Provin
ciale Staten in district V (vacature-
mr. K. Hazelhoff Roelfzema) zijn 8157
stemmen uitgebracht. Hiervan verkregen
de heeren mr. H. Bijleveld Jr. (A.-R.)
2362, W. van Diesen (V.-D.) 3021 en J.
Loopuit (S.D.A.P.) 2774 stemmen, zoodat
herstemming moet plaats hebben tus
schen de heeren v. Diessen en Loopuit.
(N. R. C.)
Overste Thomson, f
Het nationaal comité tot huldiging der
nagedachtenis van overste Thomson ont
vangt reeds dagelijks talrijke bijdragen
uit het geheele land. Ook de kleinste
bijdragen zullen zeer gewaardeerd worden.
Sub comité's zijn reeds opgericht te
Groningen, Leeuwarden, Apeldoorn, Alk
maar en Wageningen. Te Amsterdam en
in meerdere plaatsen wordt de oprichting
voorbereid. (Msbode).
Nederlandsche officieren in Albanië.
Aan het Departement van Oorlog is
een telegram ontvangen uitWalonavan
kapitein de Jongh, meldende, dat de
kapitein Reimers nog altijd te Elbassan
isdat de wond van weinig heteekenis
is en dat de controle-commissie beweert
dat de behandeling goed is.
-J
Aartshertog Frans Ferdinand.
Op den dag van de bijzetting van het
stoffelijk overschot van' het vermoorde
aartshertogelijk paar zal te 's Gravenhage
namens de Oostenrijksche legatie een
plechtige uitvaartdienst, waarschijnlijk in
de kerk van den H. Jacobus in de Park
straat, plaats hebben.
