HET KM
:©r,
- eo
i.
Rookt allen 'I merk
CHOONMAMA
No. 74,
Donderdag 25 Juni 1914:.
Tiende Jaargang.
JSO'S
Verschijnt eiken MAANIAC-, WOENSDAG- en VRIIDMIMD.
listorischen film
ZEE
UNI, telkens om 8 uur, ij
HOEK, „Huis van Nasi
kasten, bezitten
»n houden onbe-
a. s.
JUNI
Zij, die zich tegen 1 JULI
op ons blad abonnee-
- ren, ontvangen de nog
verschijnende
GRATIS.
in
nonv
mers
restende
KINDERPAKJES,
AM ES-MANTELS
Mantel-Costuums
FUKKEHÏ
I] „Onderlinge Bijstand."
flinke Dienstbode
BUITENLAND
op de authentieke plaatsen v;
KiO. Er is 2 jaar aan gewerkt
GEBOORTE. II. DE JEUG'.
DE WEEK. V. LIJDEN EN
ct., Tweede Rang 30 ets.
Eerste Rang 15 ets., Tweede Rang ig
N.V. LELIE-BIOSCOO]
ONE ZEEÜWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor tf. d. Administratis: Ganzepoortsiraaf C 209, GOES
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 1—5 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de I gulden bij verlies van beide gulden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de |B I 11 I banden, voeten of oogen. 8 I I verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, I ZB I 11 I Voorts bij ongeneeselijke IZl1 I jhand, voet
GRATIS verzekótd tegen ongelukken voor: verstandsverbijstering; fl %0 of oog; I duim;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
I p gulden bij J gulden bij gulden bij P*
B I I verlies van een |fl I 11 I verlies] 8 fl verlies van
1 B I I (hand, voet I I 11 I van een ^T| I B een M 8
of oog; I duim; %0 wijsvinger. mm%0
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
lijke, doch vlug vertrekkend
2 y2 Cents Sigaar.
Alleenverkoop:
'egen 1 Augustus zoekt Mevrou
RUIJTER DE WILDT, Goei
singel, eene
Wat er met de plattelanders gebeurt,
die naar de groote steden verhuizen,
leeren ons de resultaten van het huis
bezoek, door pater Fabianus te Amster
dam gehouden. Meerendeels verliezen zij
hun geloof of vervallen althans door het
verwaarloozen der godsdienstplichten in
een onverschilligheid ten opzichte der
religie, die met geloofsafval gelijk staat.
Het platteland verdient dus de bij
zondere opmerkzaamheid en zorg der
genen, wier staat en stand hen aan
wijzen in deze reddend en voorzienend
op te treden.
En nu vinden zij in „Onderlinge Bijstand",
R. K.Vereeniging voor het platte
land een kostbaar hulpmiddel ter ver-
ibeteriug van het gehalte onzer platte
landbewoners.
Reeds verscheen in no. 69 dezer courant
het verslag eener lezing over .Onder
linge Bijstand", te Boschkapelle ge
houden.
Wij achten evenwel deze in ons oog
allernuttigste vereeniging een tweede be
spreking overwaard en vragen ons af,
of zij, die reeds in drie bisdommen haar
intrede deed (Utrecht, Den Bosch, Breda)
in het aartsdiocees met expresselijke
aartsbisschoppelijke aanbeveling aan de
Eerw. geestelijkheid, ook niet zegenrijk
zou werken in het bisdom Haarlem, waar
de plattelandsbevolking een zoo aan
zienlijk deel der diocesanen uitmaakt.
En opdat het „onbekend maakt onbe
mind" hier niet storend ingrijpe, be
ginnen wij met een duidelijke uiteen
zetting van doel en werkwijze der ver
eeniging „Onderlinge Bijstand", zooals
dit door den heer Van Voorst werd ge
daan in „Het Centrum" van 6 Juni jl.
Deze vereeniging stelt zich ten doel
de godsdienstige, maatschappelijke en
stoffelijke belangen te bevorderen, uit
sluitend der ïmngegoede plattelanders,
en tracht dat doel te bereiken, door:
lo. het bevorderen der godsdienstige
en maatschappelijke belangen en de
ontwikkeling der leden
2o. het krachtig bevorderen van door
den Bisschop erkende, R. K. Stands- en
Vakorganisaties, door de leden tot deze
zoover zij
iiiunv i/iviisivvw organisaties te brengen, in zo<
loon. f 26 wascligeld. Aan te daarvoor in aanmerking komen
's avonds na 8 uur. 1
et recht" geroepen. Heer kapik
hals konde ik Brandt omdraa
nietswaardige, dien dagdief, c
dien broeder."
>n Arnum was intusschen doods»,-
>rden. Da,t het nieuwtje nu
ch Rhijnweih bekend, en gedut®1-
dere dagen het stadsgesprek zok
ion, was duidelijk. Deze gedao
n deed hem beven. Zijn eerlijke gr"
n zouden nu beschimpt worden
,e met den vingen naar hem tvij<
de algemeen geachte en geëerde
a Von Arnurn, het onderwerp
tadspraatjes worden? Het sc,
voor de oogen, bij deze gedac J
ge minuten lang stond zijn VCIS
ware, er stil van. Met een
ar wenkte hij Philip, dat hij f
zijn en gaf zich toen, in
zielelijden aan zijn pijwgenne P
ten over. Om schimp en besp< -
kalmte en overgevenheid
Kaïmie en oveigev-c.,».—- Kphoi up ivjv, gron<
Góds to verdragen, daar'tce«« kppnze dorpsmenschen laat nog
3o. het oprichten en in stand houden
onder de leden van afdeelingen, of dee-
len van afdeelingen, ter behartiging van
jjtoffelijke zaken, alsziekteverzekering,
geneeskundige behandeling, ziekenver
pleging, geitenfokkerij, geitenverzeke-
,'fing, varkensfokkerij, varkensverzekering,
tpluimveefokkerij, konijnenfokkerij, tuin
bouw, huisvlijt, arbeidsbemiddeling en
.-werkverschaffing enz.
ja 4o. het verschaffen van veredelende
jpntspanning aan de leden.
,,j Deze Vereeniging wil dus een band
daan om al de mingegoede plattelan
ders kleine boeren, landarbeiders,
onechts, handwerkslieden, kortom al
diegenen in ééne groote vereeniging sa
menbinden, die elkanders hulp en steun
.zoo dringend noodig hebbenwil hunne
.godsdienstige en sociale vorming na-
streven en tevens die nuttige stoffelijke
instellingen voor hen openen, die voor
al voor den minderen stand op de dor
den profijtelijk zijn.
De organisatie op R. K. grondslag van
groote mate van
heldhaftig®
ersching en krffverloocb®™''®' 8^.
i heiligen onzer Kerk bezeten heb».
(Wordt vervolgd.)
1-. J
zoo ont
vettend veel te wenschen over. Wel
pestaat hier en daar een boerenbonden
in de omgeving der industriecentra een
R. K. werkliedenorganisatie, doch van
eene organisatie van het Roomsche volk
op het platteland kan men eigenlijk
niet spreken
En toch is het in onzen tijd meer dan
noodig, dat ook onze buitenmenschen
degelijk onderwezen zijn in de leer van
onzen H. Godsdienst, en dat zij behoor
lijk sociaal ontwikkeld zijn, wegens de
groote gevaren, waaraan jongen en ouden
heden ten dage zijn blootgesteld. Spoor,
tram en fiets brengen den eenvoudigen
boer en den eerzamen handwerksman
van uit hun afgelegen dorp dagelijks in
aanraking met de stad en derzelver
gevaren, waar hij aan zich zelf over
gelaten, zonder voldoende godsdienstige
overtuiging en sociale kennis door
de drogredenen der socialisten, door de
verleiding der booze wereld met hare
vermakelijkheden, boeken en bladen,
wordt medegesleept in den stroom des
verderfs en verloren is, eer hij er zich
zelf bewust van wordt.
Niet genoeg schijnt men de aandacht
gewijd te hebben aan het feit, dat zoo
vele werklieden van het platteland naar
de steden gaan, waar zij dan tot het
socialisme overloopen, of als bijloopers
daarvan dienst doen.
Ten plattelande meent men nog steeds,
dat niet zooveel behoeft gedaan te
worden voor de ontwikkeling der kiezers
en voor de sociale ontwikkeling van het
landvolk. Deze meening zou wellicht
juist kunnen zijn, indien de bewoners
van het platteland gelijk eertijds hunne
haardsteden nimmer of bij iiooge uit
zondering verlieten. Zoo lang zij in hun
dorp blijven, hebben zij in het algemeen
geen aanvallen te verduren tegen hun
geloof en hunne overtuiging hoewel
liet niet te ontkennen valt, dat de geest
van ongeloof, ontevredenheid en socia
lisme ook op het platteland begint rond
te waren maar komen de werkl eden
van het land in de steden, dan hooren
zij daar dingen, daar zij vroeger nooit
van gehoord hebben, waartegen zij niet
gewapend zijn en waardoor zij eene
gemakkelijke prooi worden van ongeloof
en socialisme.
Dit mag dan ook wel als de oorzaak
aangemerkt worden van den snellen
aanwas van het socialisme, Op het plat
teland moet men, om dien aanwas te
gen te gaan, wellicht nog meer dan in
üe steden, het onhoudbare en het dwaze
van het socialistisch stelsel uiteenzetten
eu alles in het werk stellen, om den
plattelandsbewoner, door de uiteenzet
ting der christelijke beginselen, te sta
len en te harden, opdat het socialisme
op hem geen vat zal kunnen krijgen.
Wanneer dan tevens door het behar
tigen van elkanders stoffelijke belangen
de levensvoorwaarden ten plattelande
zoodanig verbeterd worden, dat er geen
behoefte meer bestaat aan den trek naar
de stad, dan zal een groot gevaar, dat
thans het platteland en deszelfs bewoners
bezworen worden.
Dit nu beoogt de Vereeniging, in het
hoofd dezes genoemd.
Aan deze heldere uiteenzetting valt
niets toe te voegen als de wensch, dat
het besef der noodzakelijkheid van een
godsdienstigsociale opvoeding van het
landvolk ook in de Haarlemsche dioceeze
aan Onderlinge Bijstand een „joyeuse
entrée" verschafte.
Op het platteland schuilt onze Katho
lieke reserve. Doch wat baat het, zoo
deze reserve niet worde weerbaar ge
maakt voor de goede zaak.
De tjjdstroomingen, zoowel de kwade
als de goede, dus ook de kwade, doen
zich ook op het platteland gevoelen.
Vreeselijk zou het zijn, indien wij de
evolutie die ons landvolk doormaakt,
buiten ons om, in vreemde banen lieten
leiden, steeds verder van liet Koninkrijk
Gods.
De oude dichter zong de landlieden toe
„O, fortunatos nimium
Sua si bona norent
Agricolae 1"
„O, bij uitstek gelukkige landlieden,
zoo zij hun geluk beseften 1"
Die woorden blijven van kracht, zoolang
een rotsvast geloof, een christelijke een
voud en reinheid van zeden ons landvolk
stempelen tot de kern der natie, den
hechten steun van Altaar en Troon.
En wie heeft voor het behoud dier on
schatbare goederen niet zijn beste krach
ten veil
FKASHH IJ K.
De verzakkingen te Parijs.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
hebben de grondwerkers uit de uitgra
vingen in de rue de Havre te Parijs op
nieuw twee lijken ontdekt, waarvan de
identiteit is vastgesteld.
Het zijn de lijken van den 13-jarigen
Gabriel Veron en van den ingenieur De
Malman. Het lichaam van het kind was
deerlijk gehavend de ruggegraat en het
hoofd waren verbrijzeld Heide lichamen
waren overdekt met een dikke laag slijk.
Moordaanslag te Par ij s. Toen
Zondagavond baron Henri de Rothschild
de opera te Parijs verliet, werd hij aan
gevallen door een individu, dat vijf revol
verschoten op hem loste, die hem licht
verwondde in de heup. De dader, een
zekere JPruhdon, die vroeger melkslijter
was, beweert door de melkinrichtingen
op philantropische basis geruïneerd te
zijn. Hij had daarom aan Rothschild
dreigbrieven geschreven.
nUITSClILAND.
De Duitse he vloot en de Ka
tholieken. De Staatssecretaris van
het marine-departement, von Tirpitz,
heeft toegestaan, dat de Katholieken in
Wilhelmshaven de H.Sacramentsproces
sie hielden in het mooie Marine-park, dat
onmiddelijk grenst aan het plein der ka
tholieke kerkhet park was 's morgens
van tien tot twaalf uur voor het publiek
verkeer gesloten.
De katholieken van Wilhelmshaven
hebben deze daad van verdraagzaamheid
waaraan men hier een lesje kan nemen,
zeer gewaardeerd. De katholieke veree-
nigingen en alle parochianen namen aan
de processie deel. De muziek van de twee
de matrozen-divisie begeleidde de gezan
gen. Namens de katholieken van Wil-
heishaven werd aan von Tirpitz een te
legram van dankbetuiging gezonden.
(„üe Tijd
V I. BWI k.
De toestand in Durazzo. De
speciale correspondent van het Persbu
reau Vaz Dias te Durazzo seinde d.d.
22 Juni 4.40 des namiddags via Castel
Nuovo
„De rebellen van Sjak hebben den
vorst aangeboden zijne regeering zoowel
als de Albaneesche vlag te erkennen
zij weigeren echter voorloopig de uitleve
ring van hunnen aanvoerder en het
nederleggen en overhandigen hunner
wapenende onderhandelingen duren
voort; voorloopig is een wapenstilstand
gesloten voor den tijd van twee dagen."
De wapenstilstand zou volgens andere
berichten tot hedenmorgen duren. Dat
die wapenstilstand door den Vorst is
gesloten zonder er de Hollandsche offi
cieren in te kennen bewijst dat vreemde
(Italiaansche invloeden zich in de omge
ving des vorsten deen kennen. Toen
het er indertijd om ging een comman
dant van Durazzo te benoemen, moet
van Italiaansche zijde alles in het werk
zijn gesteld, de benoeming van wijlen
overste Thomson op dien post te ver
hinderen.
Officieel blijft Italië met Oostenrijk
en Duitschland eensgezind om de positie
van vorst Wilhelm te handhaven.
Het morgenblad van „De Maasbode"
van heden geeft een paar draadberich-
ten over de inname van Elbassan door
de opstandelingen, waarbij twee officieren
werden gevangen genomen, en van een
nederlaag der regeeringstroepen bij de
Sernenierivier.
De voor eenige dagen gelanceerde
berichten over het in de pan hakken
der Mirdietencolonne bij den uitval uit
Durazzo moeten zeer overdreven zijn.
De Mirdieten en Malissoren zijn zeer
onbetrouwbaar gebleken voor den strijd
in het open veld. Majoor Kroon had
dan ook den uitval afgeraden.
Diezelfde majoor is thans van plan,
om het geheele met struikgewas be
groeide terrein tusschen de stad en den
Rastboel door de bevolking der stad te
laten gelijkmaken om aldus een vrij
uitzicht over de moerassen te krijgen.
Een gevangengenomen rebellenhoofd
heeft de volgende mededeelingen gedaan
Het aantal rebellen bedraagt 5500
hiervan zijn echter slechts 3.000 vurige
aanhangers der beweging, waarvan hij
zelf de ziel geweest was. Zijn volgelin
gen, ongeveer 1500 man, stonden onder
commando van een vroegeren politie
ambtenaar van Constantinopel, een ge
wezen Turkschen luitenant.
Volgens een particulier telegram uit
Cettinje zou de gouverneur van Skoetari
aan ae buitenlandsche consuls hebben
medegedeeld, dat de opstandelingen
Durazzo na een stormaanval genomen
hebben en vorst Wilhelm het paleis zou
hebben verlaten. Een bevestiging van
dit bericht is nog niet ingekomen.
«OSTUNKIJK.
Vreeselijk ongeluk met vlieg
tuigen. Een militair luchtschip en een
Faraian-tweedekker zijn in de lucht ont
ploft en naar beneden gesmakt. Ziehier
de bijzonderheden gelijk ze uit Weenen
aan de „Beliner Hokal Anzeiger" zijn
geseind, dato 20 Juüi.
Vanochtend was de Korting te Fischa-
mend opgestegen. In het schuitje hadden
vier officieren, twee onderofficieren en
een ingenieur plaats genomen. Een half
uur na het vertrek vloog de eerste luite
nant Platz, met den luitenant Buchta als
waarnemer, omhoog van het vliegveld
te Fischamend met een Farman-twee-
dekker om het luchtschip te volgen. Het
vliegtuig zwaaide eenige malen om de
Korting heen en trachtte toen er over
heen te vliegen. Bij deze poging raakte
't het bekleedsel van het luchtschip, dat
scheurde. Er volgde een vreeselijke ont
ploffing. Het luchtschip stond in volle
vlam en stortte met de vliegmachine van
400 meter hoogte naar beueden. Op 10
meter afstand van elkaar kwamen ze
neer. Het luchtschip was volkomen ver
brand. Alle passagiers vond men als ver-
kooide lijken. Ook de vlieger met zijn
passagier waren gedood.
Over de oorzaak van den ramp hoort
men ook andere lezingen. Er wordt be
weerd, dat het vliegtuig op het luchtschip
gevallen is, door een gebrek aan den
motor of dat het door den wind naar
beneden gedrukt is. De schroef zou in
het omhulsel van de ICörting geslagen
hebben en door een vonk van den motor
zou het in brand geraakt zijn.
De vleugel-adjudant van den Keizer
heeft in opdracht van Z. M. inlichtingen
over den ramp gevraagd en de afdeehng
der militaire luchtscheepvaart de deel
neming van den Keizer betuigd.
Barones von Suttner. f Uit
Weenen komt het bericht dat aldaar is
overleden de bekende ijveraarster voor
den wereldvrede en schrijfster barones
Bertha von Suttner.
Zij was de dochter van den Oostenrijk-
schen luitenant-veldmaarschalk graaf
Kinsky en werd den 9en Juni 1843 gebo
ren. 4n 1876 trad zij in het huwelijk met
baron Arthur Gundaccar von Suttner Zij
was vice-presidente van het internatio
nale Vredesbureau te Weenen. In 1889
verscheen haar bekende „Die Waffen
nieder. In 1905 ontving zij den nobelprijs
voor den vrede.
Zij behoorde tot de meest geziene niet-
officieele persoonlijkheden, die te 's Gra-
Welk weder zeilen wij hebben
Verwachting tot den avond van 25 Juni:
Zwakke tot matigen, Westelijke tot Zuid-
Westelijken wind. Zwaar- tot halfbewolkte
lucht. Weinig of geen regen. Iets warmer.
venhage actief waren, gedurende de beide
vredesconferenties. („De Tijd").
Ctriekenland en Turkije.
De „Köln. Ztg." verneemt uit Athene,
dat men aldaar in regeeringskringen van
meening is, dat de toegeefelijkheid der
Porte jegens Griekenland meer schijn
dan werkelijkheid is. De diepere oorza
ken van het conflict zijn niet uit den
weg geruimd. De feitelijke toestanden
in Klein-Azië rechtvaardigen geenszins
het optimisme over de eerlijke bedoelin
gen van Turkije, maar doen veeleer een
plotselinge verscherping van het conflict
vreezen.
Turkije voert in stilte den oorlog te
gen Griekenland, tot liet in staat is de
zen ook officieel te verklaren. De Griek-
sche regeering is echter op haar hoede,
en volgt de ontwikkeling der gebeurte
nissen met aandacht.
KdSJb ASTO.
Het Moscovietisehe rijk is een der lan
den, waar het alcoholisme hoogtij viert.
Reeds werd er door Graaf Witte in den
Rijksraad op gewezen, dat de regeering
hiertegen iets behooort te velde te trek
ken.
Thans heelt de Czaar een edict uitge
vaardigd tegen het drankmisbruik in het
leger met o.a. de volgende bepalingen:
Het is aan de soldaten van alle wapenen
verboden, gedurende hun diensttijd ge
bruik te maken van eenigen geestrijken
drank. Het is verboden soldaten uit te
zenden om geestrijke dranken te koopen.
Soldaten, die gestraft zijn voor het ge
bruik van spiritualiën, kunnen niet tot
onderofficier worden bevorderd, en zij
die gestraft zijn wegens dronkenshap,
krijgen geen getuigsclirilt van goed ge
drag, als zij naar hun haardsteden terug
keeren.
De aitikelen, die het edict bevat ten
opzichte der officieren, zijn niet minder
streng.
BUL6ABUÜ.
Uit Sofia wordt verder bericht, dat se
dert de laatste maanden de Katholieke
geestelijkheid veel arbeid verricht in de
nieuwe gebieden, vooral onder de vluch
telingen. Te Soefloe, bij Adrianopel, zal
spoedig een parochie met kerk en school
worden gesticht, üe zetel van den geuni-
eerden Bulgaarschen bisschop, die te Adri
anopel gevestigd was, wordt verplaatst
naar Dedeagatsj, waar de Augustijnen
bezig zijn een school te bouwen, die gym
nasiaal onderwijs zal geven.
De uit Macedonië gevluchtte Katholie
ken zijn met behulp der regeering geves
in verlaten Turksche dorpen, waar door
de regeering voor scholen wordt gezorgd,
terwijl ze zeiven kerken bouwen. Van
overheidswege is men thans den Katho
lieken goed gezind en zeer behulpzaam.
(„Centrum.")
C H I IV A.
Een stad uitgemoord. Uit
Shanghai wordt gemeld, dat de benden
van den „Witten Wolf" het Zuiden van
Koeang-Si te vuur en te -zwaard heb
ben verwoest. 'De stad Kao Tchéou werd
geplunderd en de huizen der missiona
rissen vernield. Er werd een slachting
aangericht, waarbij 10.000 personen zou
den vermoord zijn. De gouverneur van
Koeang-Si heeft troepen afgezonden om
de missionarissen te beschermen. Pater
Mortier, superieur van de missionarissen
van Scheut verklaarde aan een Belgisch
