No. 72. Zaterdag 20 Juni 1914. Tiende Jaargang. EERSTE BLAD. Vegetarisme. BINNENLAND. Verschijnt eiken MAANDAG-.JVOENSDAG- en VRIIDAGAVOHO. Dit Diner bestaat nit 8 bladzijden. Zij, die zich tegen 1 JULI a. s. op ons blad abonnee- ren, ontvangen de nog in JUNI verschijnende nom- mers GRATIS. Welk weder zullen wij hebben Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten 0.95 Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kanfoor V. d. AdministrateGanzepoorfsfraaf C 209, GOES Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Advertentiën van 1—5 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. 5 contant. De abonné's op dit blad, in het bezit der door de directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor f500 gulden bij verlies van beide handen, voeten of oogen. Voorts bij ongeneeselijke verstandsverbijstering I P" gulden bij gulden bij gulden bij P* M I I verlies van een jl I 11 I verlies] I I verlies van I I I [hand, voet 11 11 I van een I I een M Z I I of oogduimwijsvinger, mm gulden bg verlies van eiken anderen vinger. De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekcrings-Bank" te Schiedam. Tot een der cultuurbewegingen van den nieuweren tijd behoort het vegeta risme, het stelsel der uitsluitend plant aardige voeding en kleeding. Stammend uit de Angelsaksische lan den, heeft zich de beweging gaandeweg verbreid over de oude en nieuwe wereld en thans vindt men in alle groote steden vegetariërs-restaurants, terwijl vegeta- riërsbonden met woord en geschrift propaganda maken voor hun geliefd stelsel. Er zijn er, die het vegetarische regime beschouwen als een terugkeer tot den natuurlijken eenvoud van de aartsvader lijke levenswijze. Denzulken zij echter voorgehouden, dat naarmate men dieper in den grijzen voortijd terugdringt, men steeds meer algemeen de dierlijke voeding bij den mensch in zwang ziet. In het bronzen en steenen tijdperk, toen de landbouw onbekend was, bestond voor de menschen in die dagen, wilden zij niet van gebrek omkomen, die absolute noodza kelijkheid zich met het vleesch van dieren te voeden. Ook verdient niet vergeten te worden dat nog heden ten dage in de poolstre ken, waar de strenge en aanhoudende koude iederen plantengroei onmogelijk maakt, de aldaar levende menschen Eskimo's, Laplanders, enz. uitsluitend zijn aangewezen op d i e r 1 ij k voedsel, dat enkel en alleen in staat is de voor die streken benoodigde levenswarmte aan het organisme mede te deelen. De voor de wetenschap zoo waarde volle ontdekkingen, welke aan den Noord en Zuidpool zijn opgedaan door een Nansen, een Amundsen en Scott om ons slechts tot de kloeke explorateurs van lateren datum te bepalen zouden onbekend zijn en onbekend b 1 ij v e n, bij aldien het vegetarisme als de e e n i g goede en eenig geoorloofde levensmethode door het menschdom ware omhelsd. Waar dus, gelijk uit bovenstaande bemerking blijkt, de natuurlijke ge steldheid van bodem en kli maat de bewoners van sommige streken der aarde dwingt tot het nemen van dierlijk voedsel, dat voor hun organisme, in de omstandigheden waarin zij leven, zelfs het absoluut eenig goede en geschikte is, daar spreekt het van zelf, dat voor die menschen toch zeker in het eten van vleesch en het zich be- kleeden met dierenhuiden noch iets ongeoorloofds noch iets zon digs kan liggen, tenzij men de absurde zienswijze zij toegedaan, dat de Schepper der natuur zijn schepsel tot iets onge oorloofds en zondigs zou dwingen. Of acht de vegetariër het meer in overeen stemming met de bedoelingen van den Schepper, dat de mensch in het hooge noorden omkomt van honger en koude, opdat ijsbeer en walrus, poolvos en zee otter een ongestoord leven lijden. Zal het integendeel den aandachtigen en onbevooroordeelden natuuronderzoe ker niet opvallen, dat juist in de pool streken dieren voorkomen, wier lichamen door hun rijke vetvorming en dikken pels, als zp aangewezen om den mensch het voor hem noodzakelijke voedsel en deniet minder noodza kelijke kleeding te verschaffen De mensch, zoo redeneeren de vege tariërs, kan zonder dierlijk voedsel leven. Ongetwijfeld. Tal van menschen, in Indië, China, Japan, Egypte en Klein- Azië voeden zich óf uitsluitend óf zoo goed als uitsluitend met plantaardig voedselvoeg daarbij de Russische boeren en de landlieden van Auvergne en „last not least" onze moderne vegetariërs. Ook mag het zeer aanzienlijk getal kloosterlingen van beiderlei kunne niet worden vergeten, die als een der voor naamste regels hunner orde het derven van vleeschspijzen hebben in acht te nemen. Hierin gaan zeer zeker de Karthuizers, zonen van den H. Bruno, en de alom bekende Trappisten zoo genoemd naar de abdij de la Trappe waarvan hun stichter, abbé de Rancé, de abt was het verst. De Trappist gebruikt, hetzij ziek hetzij gezond, noch vleesch noch visch, noch eieren. Groenten in water gekookt, rauwe vruchten en slechts enkele malen wat melksoep of kaas maken zijn dagelijksch menu uit. In de annalen hunner orde wordt ver haald, dat een paus hun regel wilde verzachten en het eten van vleesch bij sommige gelegenheden, ook in ziekte, voorschrijven. Om dit in hun oog noodlottig besluit te voorkomen, zond de orde een twintig tal kloosterlingen naar Rome, waarvan de jongste den respectabelen leeftijd droeg van 84 jaar. Men zegt, dat de paus voor dit even ikrachtig als eigenaardig bewijs van de waarde der vegetarische levenswijze, die de Trappisten leiden, zwichtte en van zijn voorgenomen her vormingen afzag. Een Eransch geneesheer, dr. Debreijne, die op 30-jarigen leeftijd Trappist werd, bekende, dat de levensregel der Trap pisten, wel verre van het leven te ver korten, bijdraagt tot een bloeiende ge zondheid, zoodat de in de maatschappij veelvuldig voorkomende ziekten, als migraine, congestie, jicht, zenuwkwalen enz. in het klooster niet voorkwamen, terwijl gevaarlijke en besmettelijke ziek ten, als cholera, kanker enz. slechts bij name waren bekend. Men dient hier echter eerlijkheidshalve bij te voegen, dat het rustige, kalme vreedzame, van emoties vrije klooster leven een groote factor vormt bij het beoordeelen der gunstige resultaten van het vegetarische Trappistenregime. Plaats echter den kloosterling midden in „the struggle for live" onzer jagende en zwoegende maatschappij en wees er verzekerd van, dat zijn organisme met het kloostermenu niet meer kan vol staan. Ons lichaam vraagt dagelijks een zekere hoeveelheid koolhydraten en eiwitstoffen, noodig voor de instandhouding der levens organen en het herstel der weefsels, die door geestelijken zoowel als lichame- lijken arbeid hebben geleden. Welnu, roept de vegetariër triumfantelijk uit, beide stoffen komen overvloedig voorin het plantenrijk, vleesch en visch kunt ge dus best missen. Vinden wij niet in peul vruchten van onderscheidene soort 23 tot 30 procent eiwitstoffen, terwijl het vleesch ons slechts 12 tot 20 procent levert? Geven daarenboven de bladgroenten, de boter, de kaas, de eieren niet ettelijke procenten voedzame bestanddeelen Heeft niet de Duitsche geneesheer dr. Kiinig, die de voedzaamheid der spijzen ging meten, berekend, dat men voor één franc 600 tot 1000 voedingseenheden ontvangt, als men er vleesch voor koopt, maar 2000 tot 4000 voedingseen heden als men peulvruchten en m e e 1 s p ij z e n er voor koopt De En- gelsehe statisticus M. Noyle aarzelt dan ook niet verklaren, dat men met het geld, Ook dient niet over het hoofd te worden gezien, dat de stichters der klooaterorden, die het eten van vleesch aan hun volgelingen ver boden, dit niet deden uit dierenliefde, maar uit den geest van versterving, gelijk de Katholieke Kerk aan al hare kinderen op sommige dagen des jaars vleeschspijzen verbiedt. benoodigd voor het vleeschmaal van één persoon, drie of vier vegetariërs een voed zaam maal kan verschaffen. Men zal zeker niet ontkennen, dat wij de argumenten der vegetariërs, ontleend aan de voedzame waarde der vegetarische spijzen boven die der vleeschspijzen, eerlijk naar voren brengen en wellicht zullen er onder onze lezers zijn, die onder den invloed dier argumenten zich tot het vegetarisme geneigd voelen. Zij bedenken echter wel, dat de kwestie met' het aanhalen der argumenten, boven behandeld, niet is opgelost. Want niet alleen moet bewezen wor den, dat het vegetarisch, met name het plantaardig voedsel de voor ons organisme noodige voedingsbestanddee- len inhoudt, maar ook dat de voe- dingsbestanddeelen van het plantaar dig voedsel in ons lichaam even vol ledig en gemakkei ij k uit dat voedsel worden afgescheiden als uit het d i e r 1 ij k voedsel, met name het vleesch. Welnu en zie daar het kapitale punt, door geen vegetarische redeneering, hoe scherpzinnig ook, weg te cijferen het tegendeel is waar. Zeer nauwkeurige proeven hebben aan getoond, dat van de eiwitstoffen der groenten een groot gedeelte, schom melende tusschen ]/i en l/a uit ons darm kanaal naar buiten wordt afgescheiden zonder aan het organisme te zijn ten goede gekomen, terwijl dit bij het vleech slechts I tot 3 h o n- derd'ste bedraagt. Wat volgt hieruit? Dat bij een klei ner volume het vleesch een grooter quantum voedingsbe- standdeelenin ons lichaam afzet dan het plantaardig voedsel. Planteneiwit wordt door de men- schelijke ingewanden minder benut en minder goed met het lichaam door ons bloed geassimileerd dan dier- 1 ij k eiwit. Voor eene goede spijsvertering is een behoorlijke toestroommg der maagsappen noodzakelijk. De Russische physioloog Pawloff is na een ernstig onderzoek tot de bevinding gekomen, dat onze maag slechts dan de noodige verteringssappen afscheidt, wanneer het voedsel ons smaakt en onzen eetlust opwekt. Nu behoeft het geen betoog dat wat afwisseling en smaak betreft, de vleeschkeuken over heel wat grootere verscheidenheid beschikt dan de vegetarische. Ook hier is de natuur weer de groote leermeesteres. Wat toch zien wij bij ons eigen lichaam? Dat èn de structuur van ons darmkanaal èn de bouw van ons gebit ons rang schikken noch onder de zuiver vleeschetende dieren, noch onder dezuiverplantetende dieren maar onder de z. g. o m n i v o r e n, d. w. z. onder de levende wezens die zich deels met plantaardig, deels metdier- lijk voedsel voeden. Dus door bij het nemen van voedsel het voorbeeld te volgen der omnivoren, beantwoorden wij het best en het meest volledig aan onze eigen natuurlijke licha melijke gesteldheid. 2) „Nihil in natura frustra", niets is in de natuur voor niets, zegt een oud phi- losophisch spreekwoord; alles heeft zijn doel en beteekenis en zoo wijzen ons en darmstelsel èn gebit een bepaalde plaats aan tusschen de voedsel nemende schepse lenWel kunnen wij eigenmachtig ingrijpen en de natuur dwingen in een bepaalde richting te gaan, doch men dwaalt groo- s) Natuurlijk geldt ook kier weer alle over daad schaadt. En het valt niet te ontkennen vele menschen eten te veel vleesch, wat zeer schadelijk is voor de gezondheid. Overvloedig vleeschgebruik, vooral wanneer het met prikkelende specerijen iB toebereid en met pikante sauzen wordt genuttigd, maakt dat de nieren de kwade stoffen in het vleesch voorhanden en die bij matig gebruik onscha delijk zijn niet voldoende filtreeren, zoodat een gedeelte in ons bloed terecht komt en dat kostbare levensvocht bederft, waardoor allerlei ziekten en kwalen kunnen ontstaan. telijks door dezen dwang als een terug keer tot onze ware natuur te beschouwen. Zoo komen we tot de slotsom, dat de redeneeringzonder vleesch kan men gezond zijn, kan men leven, nog niet de imperatieve conclusie wettigt: zonder vleesch moet men leven. Dit zou eerst waar zijn, wanneer het den mensch uit anderen hoofde, niet vrij stond een dier te dooden om zich met diens vleesch te voeden of diens huid tot kleeding of opschik te gebruiken. De vegetariërs beweren dit, o. i. ten onrechte. Hierover in een volgend artikel nog een enkel woord. TWEEDE KAMER. Zitting van Woensdag. Bij de behandeling der suppletoir© finan- tiën begrooting stelde min. Bertling aan dhr. Smeenge bij de volgende begrooting in .uitzicht een post voor verbetering der salarieering van klerken bij de direct© belastingen, invoerrechten en accijnzen. Tegenover den heer Lieftinck verde digde minister Bertling het tegenwoordig) systeem van vischwatervorpaebting door het domeinbestuur tegenover het door (dien afgevaardigde aanbevolen stelsel van Kroonverpac-hting. Bij de behandeling eener suppletoire justitiebegrooting besprak dhr. Doeff op grond van aangevoerde precedenten het nonactiviteitstractement van het kamerlid Sannes als griffier bij den Raad van Beroep Ongevallenwet te Groningen. Met nadruk drong spreker aan op een alge meene wettelijke regeling dezer materie, eene regeling welke minister Ort. toe zegde. Daarna werd behandeld eene supple toire Indische begrooting. Dhr. Bogaardt en Duymaer sloten zich aan bij de aan de nagedachtenis van Thomson gebrachte hulde. Min. Pleijfe deelde mede dat de plan nen betreffende d© verdediging van Indië zoover gevorderd zijn, dat hij hoopte dat zo nog in den loop dezer maand bij den Raad van State kunnen inkomen. De min. was vooralsnog niet voornemens veran dering te brengen in de plannen der vo rige regeering met betrekking tot de Djambi concessies. De zaak is nog in studie. Regeling der werkzaamheden. De eindstemming over de Stuwadoors wet is bepaald ,op a.s. Dinsdag vóór do pauze. Dhr. Heeres vond het niet goed op de Indische begrooting posten te brengen die thuis hooren op de begrooting van Binnenl. Zaken. Spr. drong verder aan |op herschep pen van gelegenheden tot voorbereiding) van Hooger Onderwijs in Indië. De Min. antwoordde, dat te Leiden on derwijs wordt gegeven in de medicina© forensis door iemand met ervaring van de Indische praktijk. Men had daarvoor een zeer geschikt persoon gevonden en de Min. achtte het alleszins gemotiveerd daarvoor eene kleine bijdrage uit de Indische middelen te verstrekken. Dhr. Boogaardt besprak het subsidie aan Oost en West voor haar bureau tot plaatsing (voorziening in het tekort aan ambtenarenj. Hij bestreed het subsidie en zou liever zien dat de Regeering adver tenties plaatste in dei bladen van verschil lende richting of gebruik maakte van de arbeidsbeurzen. Het tekort aan .ambte naren zal toenemen, daarom zal men moei ten komen tot opleiding van inlanders. Eene universiteit in Indië durft spr. ech ter nog niet aan. Wel moet het middel baar vakonderwijs in Indië bevorderd worden. Als men Oost en West steunt voor dit doel, da,n kan men het ook an dere dergelijke vereenigingen niet weige ren. Welk© waarborg ontvangt de Regee ring? Subsidie i:n deze acht spr. het begin van verderf. Dhr, Scheurer bestreed eveneens het Verwachting tot den avond van 20 iuni: Zwakke veranderlijke wind. Gedeeiteijk- bewolkte lucht. Droog weer, behoudens ge ringe onweerskans. Iets warmer. subsidie. Het schept een semi officieel lichaam zonder verantwoordelijkheid en zal hoofdzakelijk mannen van links ten goede komen. Heter zou het zijn aan can- didaat-ambtenaren die te Leiden studee- ren steun te verleenen en verder kon de Regeering adverteeren. -Spr. hoopt, dat, de Kamer den Minister op dezen incon- stitutioneelen weg. niet zal volgen. i Na repliek van dhh. Rogaardt, Duy maer v. Twist en Scheurer werdein de alg. beraadslagingen gesloten. Te 4.15 werd de vergadering verdaagd tot Dinsdag a.s. voorin. 11 uur. De naam Thomson te 's Gravenhage. Burgemeester eu Wethouders van 's Gra venhage hebben gemeend niet te moeten dralen met in de herinnering te doen voortleven den naam van Thomson, den te Durazzo gevallen krijgsoverste, die ge durende vele jaren als medeburger als lid van den gemeenteraad te 's Hage ver toefde. Zij stellen daarom voor zijne nagedach tenis te eeren door de namen van Thom- sonlaan en van Thomsonplèin te geven, resp. aan eene laan en een plein in het stratenplan ten Noordwesten der Laan van Meerdervoort, tusschen de Beeklaan en de Valkenbosc.hkade. Onze officieren in Albanië. Vanwege het Departement van Oorlog wordt nader nog het volgende gemeld: Tijdens de gevechten warén alleen te Durazzo de officieren Kroon, Roelfsema, Reddingius, Sar en Fabius, omtrent wie reeds is gemield, dat zij niet gewond zijn. Omtrent de andere officieren worden nog inlichtingen verzocht. De verwanten der betrokkenen worden voortdurend telegrafisch op de hoogte ge houden van alle verkregen inlichtingen. Alweer afwezig! De „Tijd" schrijft: Weigerde de vrijzinnige meerderheid in de Tweede Kamer subsidie te geveu aan eenige Katholieke parochiën en Protes- tantsche gemeenten, ten behoeve van de mijnwerkers, wier snelle toename de geestelijke verzorging zeer bemoeilijkt, in bet Zuiden van Limburg is het niet -on opgemerkt -gebleven, dat haar dit niet ge lukt zou zijn, wanneer de Reehtsche min derheid wat beter op het appèl ware ge weest. De post werd met 38 tegen 31 stemmen verworpen. Van een der Ka tholieke leden was het bekend, dat hij ongesteld was; maar het treft toch ai weer bijzonder slecht, dat er van onze sterke Kamerfractie niet minder dan 8 leden ontbraken, betrekkelijk dus meer dan bij de anti-revolutionairen en christelijk- historischen, die 14 stemmen uitbrachten. Ware de geheele Rechterzijde aanwezig geweest, de Limbu-rgsche kerken hadden haar subsidiën van den staat-exploitant behouden. Als men bij dergelijke stemmingen niet kan rekenen op de aanwezigheid va,n al onze Kamerleden, dan rijzen er zware vermoedens van onverschilligheid op bij het kiezersvolk en gaat er een stuk weg van ons goed vertrouwen in onze afge vaardigden. „Oranje Kruis." Z. K. H. Prins Hendrik heeft Donderdag te 's Bosch de algem. vergadering voor gezeten van den Kon. Nationalen Bond voor Reddings wezen en Eerste Hulp bij Ongelukken, genaamd het „Oranje Kruis". Verschillende Groene Kruis-vereeni gingen waren vertegenwoordigd o. a. de Zeeuwsche Vereeniging „Het Groene Kruis".

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1914 | | pagina 1