i/iof
antiekantooi r
ank
Tiende Jaargang,
I DAAD.
Zoon, Goe
Inner bestaat uit sbladzijden.
EERSTE BLAD.
Rome's Stem.
BINNENLAND
UIT ZE E LAND.
.-COSTUUM dan
110 en 130 c M.
Co., Goes.
Veischiint eiken MAANDAG-. WOENSDAE- in VRIJDAGAVOND.
lUU of oog; I duim; \M wijsvinger, mm
ardenbespanning
Welk weder zullen wij hebben
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten ƒ0.95
Alzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratis; Sanzepoortstraat C 209. GOES
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 1—5 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de 8 A gulden bij verlies van beide I A gulden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de J| |n j§ ff handen, voeten of oogen. n |a 9 I verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, 5II 11 Voorts bij ongeneeselijke I_I9 I hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voorverstandsverbijstering\0 of oogduim
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekcrings-Bank' te Schiedam.
ïrwebloem
neel
IHIBIT - CUES.
MIDDELBURG.
O S I TO.
9-2.
onderbreken aan te hooren,
hem verwijtend aanziende
wel een steen zijn, o»
te blijven; doch ga verdei,
woord meer zeggen. Maai
mij aanhooren." Met dez?B
c de kapitein in den cana-
sloot mismoedig de oogen.
dus voer Bertha in hart
voort, „dat ik reeds vele
an de hand gewezen heb -
ekt niet gezind, mijne maaf'j
id op te offeren, bovendien®
dier vereerders bevallen
met ieder dag ouder word.
rig speelde een glimlach ovei
,n Von Arnum-
ar over mijne twintigjarig;*
1, het is toch zoo als
leen te staan in de wereld J
rouw ook geen aangenam i
oei geen lust om eene ou 9
te worden. Bij u kan ik 00 jl
zijn; en hoe ongaarne ik
vroeg of laat moet dit toe
SP" gulden bij A gulden bij gulden bij P*
fl Ka I I verlies van een 9 I I 9 I verlies 9_ 9 9 verlies van M
11 I hand, voet I I 11 I van een I I een M I
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
den geleverd met bovan-
Reeds zeer veel dezer
ia een vierjarig gebruik
onder garantie van goede
IG:
htKruiwagen Sproei-
.plantingenPlanet Jr.
irdenwiedmachine met
end-stuurHassia vier-
gram Wiedmachines en
rasmaaiers en Zelfbin-
r aan de allerhoogste
dien lichter trekken dan
De verkoop neemt sterk
eerden o.a. honderd Mas-
laaiers in ons land meen
;e seizoenen.
verstrekt door:
(Wordt .vervolgd-).
De Katholieke Internationale Liga te
gen het Alcoholisme mag met groot© vol
doening op haar Rooinsche reize terug
zij voerde hare vertegenwoordigers
naar de Eeuwige Stad, om den zegen
van Christus' Plaatshekleeder af te roe
pen over hun werk en streven, gewijd
aan den onvorpoosden strijd tegen den
groot-moordenaar van lichamen en zielen,
dio Alcoholisme heet, en om in de scha
duw van St. Pieter een internationaal
drankbestrijderscongres te houden.
Do II. Stoel, aan de aloude 'traditie
getrouw, do nobele strevingen voor een
of ander verheven doel, welke zich in
den boezem der Katholieke gemeenschap
openbaren, to leiden in de goede banen
tot 'Gods eer en het heil der Kerk, bleef
niet doof voor de stem der .pelgrims
dra nkb e,strijders
Reeds toonde de Paus Zijn hooge be
langstelling in het werk der Roomsche
drankweer, door als beschermheer der
bovengenoemde Liga, den wijzen en vro
men MecheLschen kardinaal-aartsbisschop
Mercier te benoemen en op een vorig
anti-alcoholistisch congres, te S.chevenin-
gen gehouden, den bisschop van Haar
lem, Mgr. Gallier, tot Zijn vertegenwoordi
ger te benoemen.
Thans meende Pius X zijn vaderlijke
welwillendheid voor en zijn hooge tevre
denheid over het doel en streven der
Liga te moeten nederleggen in do schi'if-
telijko dankbetuiging op het adres, dat
do te Rome aanwezige congressisten aan
Zijne Heiligheid hadden aangeboden, na
dat het door de handen was gegaan van,
's Pausen staatssecretaris, kardinaal Merry
del Val, die het behoudens enkele kleine
wijzigingen met blijdschap had goedge
keurd. i
Ini dlat adres verzoeken de bestuurs
leden van den Internationalen Bond te
gen het Alcoholisme in naam dor Liga
den Pauselijken steun en aanmoediging
aan de vereenigingen, „die in onzen Bond
zijn verbonden en die door gebed, ont
houding of matigheid, door persoonlijke
offers en door alle middelen, die een
vindingrijke en bezige liefdadigheid hun
biedt, do onmatigheid bestrijden en zich
beijveren om de ongelukkige slachtoffers
te redden."
Het antwoord des Pausen werd den
adressanten door kardinaal Merry del Val
in het navolgend schrijVen (vertaling van
„Do Tijd") beteekend.
Van het Vaticaan, 23 April 1914.
Aan de Weledelgeb. Heeren President
en Bestuursleden van den Kath.
Internat. Bond tegen het 'Alcoho
lisme.
Onze H. Vader Paus Pius X, die
van harte do tweehonderd pelgrims van
den Kath. Internat. Bond tegen het Al
coholisme heeft gezegend, belast mjj
aan IJ en .uwen Bond uitdrukking te
geven van de gevoelens van voldoening
en. dankbaarheid, die hij heeft ondervon
den, toen hij uw betuigingen van eer
bied en de verzekering van kinderlijke
gehoorzaamheid ontving'.
De Heilig© Vader wenscht U geluk
met 'het succes van den machtigen
kruistocht, dien gij de wereld door hebt
ondernomen, steunend op de beginselen
van het Evangolio en geleid door heb
gezag der- hiërarchie. Hij bidt God den
ijver vruchtbaar te maken, dien gij ont
wikkelt tegen den vreeselijken geesel,
vijand van lichaam en ziel, die zooveel
physieko en moreel© ellende slaat.
En terwijl hij de krachten zegent van,
alle katholieke vereenigingen, die bjj|
uw Bond zijn aangesloten, zegent de H.
Vader den goeden wil van al hunne
leden en moedigt hen aan voort te
gaan in lain edelmoedig apostolaat.
In de laatste tijden hebben do Pau
sen niet nagelaten het onheilbrengende
kwaad, dat gij bestrijdt, aan te wijzen
en zij hebben de noodzakelijkheid aan
getoond van spoedige en doeltreffende
hulp. Provinciale concdles, bisschop
pen in al 'de werelddeelen hebben den
alarmkreet doen hooren en de gevoe
lens belicht. Daardoor zijn mannen van
geloof, van wetenschap en van actie,
door woord en voorbeeld een bewe
ging begonnen, die zeer heilzaam is
in het Katholieke werk der matigheid.
Hoe nuttig is het, den geesel van het.
alcoholisme te toonen in zijn economi
sche, nroreele en physiologisclie uit
werkingen, dooi' het in verband te bren
gen met het verval der individuen,
wier gezondheid, verstand, geweten en
vrijheid door den alcohol worden ver
woest; met het verval der gezinnen,
waarin wanorde en ontaarding wordt
gebracht; met het verval der maat
schappij, die in haar ernstigste belan
gen wordt bedreigd. Onder de sociale
werken is dit dan ook wel het meest
dringende.
Daarom zal het den H. Vader zeer
aangenaam zijn te zien, dat uw Bond
nog sterker wordt door de toetreding
van nieuwe katholieke vereenigingen.
Zijne Heiligheid verlangt nadrukkelijk,
dat do Geestelijkheid overal dit werk
van sociale opvoeding en bescherming
aanmoedige en dat de geestelijkheid
door het onderricht en door hot voor
beeld zich plaatse in het brandpunt
van den strijd tegen een kwaad, dat
vooral in zekere landen zooveel schan
de brengt onder de geloovigen.
Maar deze veldtocht zal niet tot de
overwinning leiden, dan wanneer zij
wordt ondersteund door de goddelijke
genade, geput uit het gebed, de veelvul
dige II. Communie en de algemeene
praktijk van de christelijke versterving:
Nisi Dominus aedificaverit domum, in
vanum laboravenmt qui aedificant cam
(Ps. CXXVI, 1). Dat het licht van hel
Evangelie van Jezus Christus slrale in
de geesten en de harten en dat de gee
sel ophoude mét de kwalen, die hij
slaat.
De H. Vader is gelukkig Uwen Bond
met al de aangesloten vereenigingen te
zegenen; Hij zegent Uw zeer waardigen
beschermer, Z. E. Kardinaal Mercier,
die zoo lofwaardig ijvert om den loop
te stuiten en de oorzaken van het al
coholisme weg te nemen.
Met mijn persoonlijke gelukwenschen
voor Uwe groote en heilige onderne
ming, gelieve te aanvaarden, IVeled.
geb. Heeren, de verzekering van mijn
zeer genegen gevoelens in O. H.
R. Kardinaal Merrv del Val.
Uitvoerige commentaren leveren op bo
venstaand schrijven mag met het oog op
de klare bewonderingen, waarin de Paus
zijn meening over de drankbestrijding ver
kondigt, overbodig worden genoemd.
Ten overvloede heeft de waardige voor
zitter van het Congres en Liga, onze land
genoot Jhr. Ruys van Beerenbrouck, zich
op het Vatikaan zelf vergewist van de
gevoelens dos Heiligen Vaders en ze vol
komen in overeenstemming gevonden met
den tekst van hot antwoord, zoodat hij
in de slotvergadering gemachtigd was te
zeggen: Zoo denkt de Paus erover en
niet anders.
Al wie van goeden wille is, zal dan
ook instemmen met het oordeel van „Het
Centrum"
„Het Congres to Rome, de zoo ge
denkwaardige audiëntie op hot Vaticaan
zijn een evenement in de geschiedenis
der katholieke Drankbestrijding. Een eve
nement, dat, nu Nederland daaraan een
zoo ruim aandeel had, voor ons land ook
van zeer bizondere beteekenis mag wor
den genoemd. Reeds heeft het werk der
katholieke Drankbestrijding den lof ont
vangen onzer Bisschoppen en werd liet
verleden jaar met nadruk geprezen door
den Nederlandschen Kardinaal. Het woord
des Pausen schenkt thans de hoogste er
kenning en wischt met één slag uit, al
wat er nog resten mocht aan geringschat
ting, miskenning, verdachtmaking, waar
aan ook de katholieke Drankbestrijding,
als bijna ieder goed werk, blootstaat en
blootstond."
Rome's stem heeft ondubbelzinnig ge
klonken. Moge zij ook ondubbelzinnig door
Rome's kinderen worden verstaan en het
aloude adagium steeds bij ons in eere
blijven: „Roma locuta, causa finita",
„Rome heeft gesproken, de zaak is he
slist I"
q Zoo de Heer het huis niet bouwt arbeiden
zij, die bet bouwen, tevergeefs.
TWEEDE KAMER.
Zi 11i n g van Woensdag on
Donderdag.
PESTDEBAT.
De heer Van Deventer heeft Woensdag
in de Kamer de aandacht gevestigd op
den onrustbarenden toestand in de door
pest geteisterde stroken op Java (Februari
1913Febr. 1914 kwamen 11911 geval
len voor, waarvan 11165 of 93 pet. met
doodelijken afloop) en de volgende 8 vra
gen gesteld door den minister van Kolo
niën, den heer Pleijte, in de zitting van
Donderdag beantwoord.
Ie. Welke maatregelen worden en zullen
nog worden genomen ter bestrijding van
de pestziekte op Java en ter voorkoming
van haar verdere uitbreiding?
2e. Zal daarbij, afgescheiden van alle
andere middelen tot bestrijding en voor
koming der ziekte, de systematische ver
delging van huisratten allereerst in de
door pest geteisterde streken en voorts
overal elders op Java krachtig ter hand
worden genomen?
3e. Wordt beproefd om door de pest
aangetaste personen te genezen en wordt
hun lijden zooveel mogelijk verzacht?
4e. Wordt alles in het werk gesteld om
do bevolking van de noodzakelijkheid der
genomen maatregelen te overtuigen en om
te voorkomen, dat zij gekrenkt wordt in
haar gevoelens, in het bijzonder in haar
godsdienstige gevoelens
5e. Is het waar dat reeds gebleken is
van knevelarijen of andere geldelijke
knoeierijen ten nadeele van de bevolking
of van den lande, gepleegd in verband
met de pestbestrijding; zoo ja, is daar
tegen met gestrengheid opgetreden en
wordt tegen herhaling gewaakt?
6e. Beschikt de regeering over het ver-
eischte medisch en verplegend personeel;
zoo neen, op welke wijze stelt zij zich
voor, daarin te voorzien?
7e. Wordt met klem gewaakt en zoo ja,
op welke wijze, dat de besmetting niet
wordt overgebracht naar eilanden buiten
Java?
Omtrent de knoeierijen on knevelarijen
kon de Minister geen antwoord geven.
De beantwoording der andere vragen
was een resumé van het Woensdag dooi
den minister gesprokene, toen hij uitvoe
rig betoogde, dat de Indische Begeering
met kracht, ernst en voortvarendheid de
vreeselijke ziende bekampl; vooral in den
laatsten tijd, nu do onzekerheid ten aan
zien der te nemen maatregelen begint te
verdwijnen en aan de animositeit tusschen
verschillende hij do bestrijding betrokken
diensten door het optreden van den Gou
verneur-Generaal een einde is gemaakt.
Met de rattenverdelging wordt voort
gegaan door middel van ontzwaveling dei
woningen, waardoor ook de rattenvlooien
worden gedood. Ook evacuatie wordt toe
gepast, evenals vaccinatie, al worden hier
mede geen beduidende resultaten bereikt.
Vooral wordt veel aandacht gewijd aan do
woningverbetering teneinde op deze wijze
de ratten verder van de menschen verwij
derd te houden; een woningordonantie is
in bewerking, teneinde de onwilügen te
kunnen dwingen. Na de reis van den
Gouverneur-Generaal zijn tal van Gouver
nementsbesluiten uitgevaardigd ter bevor
dering eener zeer krachtige bestrijding.
Voor de verbreiding van kennis omtrent
verpleging, voor het verschaffen van medi
cijnen en medische hulp wordt veel ge
daan.
Beschamend klonk hierbij cl© klacht des.
Ministers, over de omstandigheid, dat zich
nog slechts 11 artsen hebben aangemeld
om een jaar naar het pestgebied te gaan;
zoodat overwogen wordt de hulp van het
buitenland in te roepen.
Het zou schande zijn voor ons land,
als het daartoe zou moeten komen.
Van andere zijde was der regoering hulp
aangeboden, zooals door het Roode Kruis,
de II. K. Missievereeniging, die geestelijke
broeders en zusters ter beschikking stelde,
voor welk aanbod de minister dankbaar
was. Of die aanbiedingen ook zullen aan
vaard worden? We weten het niet, zegt
de Kamercorrespondent van „Do Maas
bode".
„Uit de woorden van den heer Bogaardt
meenden we te mogen opmaken, dat de
R. K. Missie-vereeniging, die geestelijke
broeders en zusters ter beschikking stelde,
een antwoord had ontvangen, dat afwij
zend was. Mocht dat zoo zijn, dan zou het
ten hemel schreien, dat de zuivere naas
tenliefde van onze religieuzen, die als het
moest hun leven zouden offeren, met een
grove beleediging werd beantwoord. Ho
pen we dat de „Handelingen" het beter
leeren; althans, dat 's Ministers bedoeling
geen andere zij dan om de in liefde ge
boden diensten ten bate der lijdende in
landers aan te wenden".
De heer De Muralt, afgevaardigde voor
Oostburg, beschuldigde in termen, welke
zijn eigenaardig temperament verraden en
den stempel van het gematigde en be-
zonnene missen, de Indische Regeering
van 1899 van zorgeloosheid, wijl zij, toen
voldoende was gewaarschuwd, ciat de pest
in aantocht was, niettemin verzuimde
maatregelen te nemen ter voorkoming en
bestrijding.
De minister was zoo gelukkig te kunnen
aantoonen, dat omstreeks 1899 verschil
lende voorzorgsmaatregelen waren geno
men, die bewijzen, dat aan de toenmalige
Indische regeering geen zorgeloosheid ten
opzichte van het pestgevaa'r kan worden
verweten.
De heer De Muralt had zicli in zijn be
toog do woorden laten ontvallen: „We
gaan allemaal maar naar de Oost om geld
te verdienen". Blijkbaar is het tot het
besef van den heer De Muralt nog niet
doorgedrongen, dat er jaarlijks tal van
vrouwen en mannen naar Indië vertrek
ken, die ter liefde Gods, ouders, bloedver
wanten, vaderland en een gemakkelijk le
ven hebben vaarwel gezegd, teneinde zich
aan het heil van den evenmensch te
wijden.
Gok voor de overigen gaat De Muralt's
uitlating niet op. Terecht kon de heer
Bogaardt, die Indië door en door kent,
de ambtenaren ontlasten van de beschul
diging, dat hen enkel winstzucht drijft.
De heer De Muralt bond dan ook in en
bood tevens den minister zijn excuus aan
voor den minder parlementairen toon,
dien hij tegenover Z.Excell. had gebruikt.
Deze amende honorable strekt den heer
De Muralt tot eer.
De heer Bogaardt kwam er nog op
wijzen, dat zijn optimistische beschou
wing van 4911 wel is waar nicl is uitge
komen, maar dat zulks nog heel wat
anders is dan een verkeerde conclusie
uit de toen voorhande gegevens. Daarop
heeft de heer Van Deventer verklaard, dat
hij geen verwijt had bedoeld aan het adres
van den heer Bogaardt.
Slechts het laatste uur van de zitting
van Donderdag werd besteed aan de in
komstenbelasting en wel aan art. 33 der
wet, dat het tarief beval.
Tweede Kamer.
Do antirevolutionaire en de Chr. Hist.
Kamérclub hebben Woensdagavond te za-
m'en vergaderd, wat in langen tijd niet
was geschied. (Nederl.)
Vrijkaarten.
Naar Het Volk verneemt, heeft inr. J.
W. H. M. van Idsinga, Chr. Hist. Ka
merlid voor het District Bodegraven,
Verwachting tot den avond van 2 Mei
Matige Noord-Oostelijke tot Noord-Weste
lijken wind. Gedeeltelijk bewolkte lucht.
Weinig of geen regen, later iets zachter.
thans ook zijn vrijkaart aan de spoorweg-
Mij. teruggezonden, met de mededeeling,
dat hij zich niet gerechtigd acht een der
gelijke gunst van rle Spoorweg-Mij..te aan
vaarden.
Thans zijn alle bedelden van ontvangst
binnen.
Rood Zaandam.
Van de gemeeniegebouwen van Zaan
dam woei geen vlag op den 5en verjaar
dag van Prinses Juliana.
Het officieele Zaandam heeft zich daar
mede buiten ons door een koningin ge
regeerd land gesloten en do roode interna
tionale beweging trouw geschonken.
Gelukkig was het niet officieele Zaan
dam verstandiger en meer vaderlandslie
vend gezind. Op verzoek toch van de
Oranj©vereeniging te Zaandam werd van
velo particuliere gebouwen, fabrieken en
molens gevlagd als een protest tegen het
besluit van B. en W, om 30 April van
de gemeentegebouwen niet to vlaggen.
(Zie yerder Tweede Blad.)!
Goes. De „Nieuwe Zeeuwse he
Courant". In de Donderdag alhier
gehouden algemeene aandeelhouders
vergadering van de N a a m 1. Venn.
„Nieuwe Zeéuwsche Courant"
werd het voorstel van Commissarissen
om het dividend over 1913 te bepalen
op 4 pCt. en de rest van den winst te
storten in het reservefonds, aangenomen.
De heer W. Ceulen Jz., Middelburg, als
commissaris aan de beurt van aftreding,
werd met algemeene stemmen als zoo
danig herkozen.
Namens aandeelhouders richtte de
HoogEerwaarde Heer J. M. J. Baede,
deken van Middelburg en pastoor te
Goes, een woord van dank aan Directie
en Redactie voor de loffelijke wijze,
waarop zij in liet afgeloopen jaar zich
van hun taak hebben gekweten. Het
was Z. H. Eerw. aangenaam te consta-
teeren, dat de „Nieuwe Zeeuwsche Cou
rant" het volle vertrouwen geniet van
tegenwoordige en vroegere leden der
geestelijkheid van zijn dekenaat.
Voor die welwillende woorden dankte,
mede namens de directie, de redacteur,
de heer J. W. Vienings.
De vergadering werd gepresideerd
door den ZeerEerw. heer A. van Schjjn-
del, pastoor te Hansweerd, president-
commissaris der Vennootschap.
De vereeniging „Handelsbelangen"
alhier is door de gelijknamige vereeni
ging te Middelburg uitgenoodigd, een
drietal leden af te vaardigen, die als
jury-lid zullen fungeeren bij den etalage
wedstrijd tijdens de onafhankelijkheids-
feesten te Middelburg.
Als zoodanig zijn aangewezen de hee
ren A. S. J. Dekker, P. Oosterbaan en
P. A. C. Laban, respectievelijk voorzitter,
secretaris en penningmeester van de
vereeniging „Handelsbelangen" alhier.
Nog vernemen wij, dat door genoem
de vereeniging voor den wedstrijd een
zilveren medaille is beschikbaar gesteld.
Tot agent van politie alhier is be
noemd dhr. J. Schouwenaar te Krui-
ningen.
Donderdagmiddag had de werkvrouw,
wed. Polvliet, terwij! zij aan 't schoonma
ken was bij den heer Bitter, het ongeluk
van een ladder en door een paar ruiten to
vallen, waardoor zij ernstig aan het hoofd
en handen gekwetst werd. Nadat zij voor-
loopig ten huize van den heer B. waa
verbonden, werd zij naar het Gasthuis
vervoerd. (Z.)
