Zaterdag lé Maart 191é. Tiende Jaargang. No. 32 Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. 8 EERSTE BLAD. Pater Borromaeus De Greeve en de K. S. A. Welk weder zullen wij hebben BINNENLAND. Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.75, daarbuiten ƒ0.95 Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht ,op Maandag en Woensdag vóór half drieen Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfsfraaf C 209, GOES ReclamebericKten 26 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels yflor 25 Ct. Contant. De abonné's op dit blad, in het bezit der door de M gulden bij verlies van beide I gulden bij I gulden bij gulden bij A directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de jl I II I handen, voeten of oogen. I I verlies van een I 11 I verlies I I verlies van M daarvoor vastgestelde Verzekerings voorwaarden, I 11 11 I Voorts bij ongeneeselijke I Z11 I hand, voet 11 11 I van een I I een M ZB GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: I verstandsverbijstering; I of oog; I duim; V W wijsvinger. MiV De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „HoUandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam. gulden bij verlies van eiken anderen vinger. Zij, die zich met ingang van 1 April a. s. op ons blad abonneeren, ont vangen de tot dien datum verschij nende nummers gratis. Katholiek en Vaderlander. Onder de vooroordeelen tegen de katho lieken behoort ook de meening van som migen, dat katholicisme en vaderlands liefde niet kunnen samengaan, wijl de Katholieken als „ultramontanen" meer den paus dan hun vorst liefhebben. Om dit vooroordeel te helpen vernie tigen en tot een voos praatje terug te brengen geven wij hieronder de oordeel vellingen weer van den Protestantschen keizer Willhelm en van de regeering van het in hoofdzaak Protestantsche Pruisen over wijlen Z. E Kardinaal Kopp, vorstbis schop van Breslau. In de „Norddeutsche AUgemeine Zeitung", het regeeringsblad, lezen wij: „Met prins-bisschop kardinaal dr. Kopp verdwijnt een der meest be- teekenende personen uit het leven der Katholieke Kerk, ja uit het open bare leven van Duitschland. Voort gekomen uit een ouderlijk huis, dat met de goederen der fórtuin niet rijk gezegend was, baande de prins bisschop zich door zijn persoonlijke bekwaamheden den weg tot de hoog ste waardigheden in de Kerk. Tot de sterkst sprekende karaktereigen schappen van den overledene behoor de zijn beminnelijke omgang, die het verkeer met hem niet slechts voor geloofsgenooten, doch ook voor an dersdenkenden buitengewoon aan trekkelijk maakte. Omvangrijke ken nis, een scherp inzicht in de vraag stukken, waarvoor hij geplaatst werd en een klaar begrip van de omstan digheden waaronder hij geroepen was te arbeiden, stelden liem in staat bemiddelend op te treden tusschen de verschillende factoren van het openbare leven en tusschen de Katholieken en deEvangelischen. Zoo heelt hij gedurende zijn lang jarige werkzaamheid in hooge ker kelijke ambten herhaaldelijk gelegen heid gevonden op de verhouding tusschen kerk en staat invloed uit te oefenen en zich voor den gods dienstvrede in Duitschland in het algemeen en in Silezié in het bijzon der verdienstelijk te maken. Kardi naal Kopp was een voorbeeldige figuur ook onder dit opzicht, dat hij koningsgetrouwe vaderlandsliefde wist te vereenigen met de zorg voor de belangen zijner Kerk. Een trouw dienaar der katholieke Kerk en een toegewijd zoon van het Duitsche vaderland is met hem heengegaaan en daarom zal ver buiten de kringen zijner geloolsgenooten de nagedach tenis aan prins-bisschop dr. Kopp in hooge eere worden gehouden". Het telegram van deelneming door keizer Wilhelm aan het domkapittel van Breslau gericht, luidde aldus „Smartelijk getroffen door de mededeeling, dat God de Heer den kardinaal-prins-bisschop, Dr. Von Kopp, uit het leven heeft doen scheiden, betuig ik aan het domka pittel mijn warme deelneming. Ik gevoel mede levendig het zware verlies dat het domkapittel en het diocees Breslau door den dood van den kardinaal hebben geleden. Toe gerust met rijke gaven Gods, een sterk geloof, een nobel karakter en een warm mede-voelen voor den nood der tijden, heeft de ontslapene als trouw zoon der Katholieke Kerk, oprecht vaderlander en goed staats burger, zich op voorbeeldige, trouwe en zegenrijke wijze gekweten van zijn zwaar verantwoordelijk herders ambt, met groote vrucht gearbeid en zich voor Kerk en Staat groote verdiensten verworven. Ik zal den overledene in zijn karaktervolle per soonlijkheid steeds gaarne en dank baar gedenken." Na liet bovenstaande zal het verder wel overbodig zijn te betoogen, dat Katholicisme en vaderlandsliefde innig samengaan. Ter herdenking van liet tienjarig bestaan der Kath. Soc. Actie had het Plaatselijk Comité dier instelling te Goes een avond georganiseerd in het „Slot Oostende," toegankelijk voor alle Ka tholieke vrouwen en mannen. Men was goed opgekomen Maandag avond en gelukkig, want èn de spreker èn dat wat hij zeide was een luistergrage menigte dubbel en dwars waard. Pater Borromaeus De Greeve toch is een van die met de Godsgave der welspre kendheid begaafde mannen, wier woord niet over de hoofden, maar in het hart gaat. Niet het streelen, het behagen, maar het treffen der gemoederen, het spreken tot de ziel is zijn doel. Maar wie zal ontkennen, dat het een genot is naar hem te luisteren, ook waar hij liarde waarheden zegt en het mes zet in de wondeplekken van onssociaal organisme? Het voor velen nog steeds onbelang rijke hoe is het mogelijkonder werp der Katholieke Sociale Actie wist de gewijde redenaar aan genaam te maken zoowel door een duidelijke, glasheldere uiteenzetting van het wezen der Kath. Soc. Actie als door den gloed der begeestering waarmede hij elk onderdeel dier K. S. A. wist te be lichten en als een deel der voor de Katholieken van dezen tijd geëigende werkzaamheid voor te stellen en aan trekkelijk te maken. Aan de enthousiaste feestviering te Utrecht ontleende de spreker zijn exor dium om na gewezen te hebben op den voor de K. S. A. hoog noodzakelijken financieelen en moreelen steun als plicht van ieder onzer en op het ontbreken van zoo menig sociaal werk in de paro chie, de richting aan te geven, waarin zicli zijn rede zou bewegeneen alge meene opwekking tot sociaal ge voel, Katholiek gevoel en krachtsge voel. Meesterlijk werden deze punten door den gewijden redenaar ontwikkeld. Hier was niet enkel de theoreticus, de boe kengeleerde aan het woord, maar de priester en kloosterling die begrijpende, dat hij hoezeer niet van de wereld zijnde, toch i n de wereld leeft, het con tact met de nooden en behoeften des volks niet heeft geschroomd, om zoo doende, door eigen ervaring geleerd en op eigen ervaring steunend, het „miser- eor super turbas" (ik heb medelijden met de schare) van Zijn Goddelijken Meester practisch in beoefening te kun nen brengen gelijk een Von Kettler, een Manning, een De Mun, een Doutreloux, een Mercier, een Egger het begrepen en toepasten en nog voortgaan in beoefe ning te brengen. Na een helder en boeiend tafereel te hebben opgehangen van onzen tijd met zijn verbazingwekkende vindingen en zijn ontzetting verwekkende nooden en kwalen, werd aangetoond en bewezen dat wij Katholieken, èn reeds uit men- schelijke solidariteitsgevoel èn uit het supernatuureel beginsel, dat wij Chris tus' volgelingen, dus elkanders broeders zijn, den duren plicht hebben door het dragen van elkanders lasten ieder naar gelang van zijn staat en stand mede te werken aan de Christelijke oplossing der sociale kwestie. Daarvoor hebben alle standen elkaar noodig; de hand van den werkman geeft den arbeid, het hoofd van den meester de leiding, de idee, het concept van het werk Na te hebben uitgelegd hoe liet begrip „stand" niet anders wil zeggen alseen leidend beginsel zijn, waarbij geld slechts als bijkomstig, aanvullend middel bij draagt, scherpte pater De Greeve met echt priesterlijke vrijmoedigheid delioo- gere standen in, welke dure verplichtin gen zij hebben om van harte mede te werken met hun kennis, liun invloed, hun naam, liun fortuin a-in den opbouw van het nieuwe Jeruzalem eener in Christus herstelde maatschappij. En wil de hoogere stand niet mee werken aan dat doel dus ook aan de K. S. A.uitliefde, dat hij het dan doe uit zelfbehoud, opdat niet de sociale revolutie der ontevredenen zonder God het eerst de leden der hoogere standen ter guillotine slepe, het eerst in hunne liuize de glasscherven der spiegelruiten doe rinkelen. Terecht kon de gewijde redenaar na deze welsprekende uiteenzetting beslui ten de Katholieke Sociale Actie is niet, zooals sommigen zeggen een noodzakelijk kwaad maar een noodzakelijk goed. Na het sociaal gevoel, het Katho liek gevoel. Op de eerste plaats God dienen in geest en waarheid, een inwen dig echt Katholiek leven leiden uitwen dig zich beijveren voor allerlei sociale werken en inwendig God niet dienen is een gruwelijk farazeïsme, dienen in het leger van Satan in het gestolen ge waad van den Christenstrijder. Maar daarna ook een uitwendig Ka tholiek leven leiden, d. w. z. buiten kerk en bidvertrek, in de volle maatschappij 's Heeren Naam durven en willen be lijden en Zijn Naam groot maken door het verrichten van al die werken, die de maatschappij tot Hem helpen terugvoeren. Dat is het groote gebrek onder ons Katholieken, dat wij niet genoeg fier gaan op ons geloof en te veel bij anderen prijzen wat bij ons minstens even goed is. Men vergaapt zich aan de heilsoldaten die met Kerstmis bij hun ijzeren potten staan op de pleinen onzer steden. Spreker wil niets op hun liefdewerk afdingen, maar waarom denken wij er dan ook niet aan, dat in ons goede land twaalf duizend Katholieke liefdezusters hun leven wijden aan den evenaaste, dag aan dag Het onderwijs der openb. school is prachtig, buitengewoon, het onze wordt bekritiseerd, het is liier te breed en daar te lang. Maar hebben onze onderwijzers dan andere hersenen Moeten zij niet dezelfde examens maken als hunne col lega's der O. S. Komt in onze scholen de schoolopziener niet evengoed als in de openbare? Met de pers is het hetzelfde. Spreker komt voor geen enkele courant in het bijzonder spreken. Alle zijn goed, wan neer zij maar goed Roomsch zijn. Maar de andere Zelfs als zij neu traal zouden zijn, dus schoon water, dan nog zegt hij waarschuwend „Kookt uw drinkwater(Hilariteit en bewijzen van instemming in de vergadering.) Het Katholieke liefdeselement, dat bij onze sociale werken ons eigen kenmerk moet zijn, staat liet bij ons wel in hoog aanzien, kennen wij het wel genoeg? B.v. in de drankbestrijding Spreker zal over dit onderwerp waarbij hem de woor den als vanzelf uit het hart naar de keel dringen, na de pauze spreken. Bij hoopt dat zijn woord, het eerste hier openlijk over de drankbestrijding gesprokene, een zaad moge zijn, dat later in de parochie ontkieme en vruchten drage. Na de pauze sprak pater De Greeve over de drankbestrijding en zelfs de tegenstanders van dit zoo vaak verkeerd begrepen en toch zoo hoogst nuttige sociale werk zullen moeten toestemmen, dat de pater liet deed als iemand in wien liet „caritas Christi urgetnos", „de liefde van Christus dringt ons" het eenig „Leitmotiv" is van zijn spreken en han delen. Wat liet alcoholisme is, zette de gewijde spreker uiteen, niet door decla matie, maar door argumentatie- Het alcoholisme is niet de dronken schap, maar de algemeene ellende op stoffelijk, geestelijk, zede lijk en godsdienstig gebied, die ook in de maatschappij wordt veroorzaakt door het teveel drinken van alcoholhoudende dranken. De armoe, de misdaad, de ziekte, die als gevolgen van liet alcoho lisme zich overal vertoonen, bestaan niet alleen in de e x c e s s e n, die met liun slachtoffers onze gestichten, gevange nissen en ziekenhuizen vullen. Dat is maar een klein stukje. Maar ook in zooveel minder geruchtmakenden maar werkelijk bestaanden achteruitgang in zaken, verlies van energie, van ziels kracht en geloofskracht, van gezondheid naar lichaam en ziel door het gestadig gebruik van den alcohol, dien prof. Stokvis een hersenvergif noemt. Deze stelling staafde de gewijde rede naar met zeer gezagvolle getuigenissen van hoogstaande mannen in Gods Kerk, een kardinaal Manning, een kardinaal Mer cier, een bisschop Egger, een kardinaal van Rossum, een Pius IX, een Leo XIII, een Pius X, die de drankbestrijding goedkeuren, prijzen, aanmoedigen, ja, de geestelijke schatkamer der Kerk openen voor de beoefening eener dagelij ksche acte van onthouding van den alcohol uit liefde tot God en den naaste. Meerdere dier getuigenissen heeft men aangevochten, meerdere dier uitspraken in twijfel getrokken alle zijn juist, waar en echt gebleken. Spreker voegde er aan toe dat, wanneer iedere priester zooveel wist van de drank ellende als hij, men begrijpen zou waarom hij uit volle overtuiging de drankbestrij ding aanhangt. Waar zóó het sociaal en het katho liek voelen in ons dient versterkt te worden bij het steunen der Kath. Soc. Actie die alle sociale werken omvat, leidt en regelt, dienen wij ook ons krachtsgevoel te ontwikkelen door onzen ijver, onze sympathie in daden om te zetten. Moedeloosheid blijve hier verre. Hoe de vijand ook werke en manifesteere het kwaad maakt altijd veel meer gerucht dan het goede Gods Kerk en Gods zaak zullen ten slotte zegevieren. En waar de socialist tevens is propa gandist - spreker moet hem dit ter eere nageven daar zij ook ieder onzer propagandist voor het goede. En waar het socialisme propageert uit haat, daar propageeren wij uit liefde als apostelen der liefde, met welk laatste idee, in een heerlijke peroratie ontwikkeld, pater de Greeve zijn leerzame, schoone, geest driftige, echt Roomsch-sociale rede sloot. De hoogeerwaarde Heer Deken, die wegens ontstentenis van den voorzitter familierouw deed hem afwezig zijn pater De Greeve als gevierd redenaar bij de vergadering had ingeleid, dankte hem voor het gesprokene en hoopte dat zijn woord vrucht zou dragen, en wel dezen avond, doordat velen zich zouden opgeven als donateur der K. S. A. of als abonnee voor het maandschrift. Pater Borromaeus de Greeve zeide geen applaus te verlangen, maar daden te willen, als vrucht van zijn woord Nu, applaus is hem niet gespaard, het heeft geklaterd tegen de .wanden der vergaderzaal, herhaaldelijk en met kracht. Vooral als de gewijde spreker met een kernachtig beeld, een treffende verge lijking zijn ideeën illustreerde. Waarom, zoo vroeg hij b.v., gingen de Israëlieten om het gouden kalf dansen omdat Mozes te lang weg bleef. Met andere woorden, als de hoogere standen door het intellect, den naam, den invloed waarover zij beschikken als leiders aan gewezen, weg blijven, verlaat het volk de goede paden om zich te vergapen aan den schijn. Zoo zeide hij o. a. Hoe menig land bouwer, handelsman en winkelier heeft het hoofd niet meer boven water kunnen houden, omdat liij zijn neus te veel en te lang hield boven het jeneverglas! Maar, waar liet applaus niet ontbrak, Verwachting tot den avond van 14 Maart Toenemende tot krachtigen, Zuidelijke tot Zuid-Westelijken wind. Betrokken tot zwaar bewolkte lucht met regen, later wellicht opklarend. Weinig verandering van tempera tuur. daar hopen wij dat de wensch van pater De Greevevruchten te zien van zijn welsprekend woord in deze parochie, moge vervuld worden. En wij hopen niet alleen, maar ver trouwen ook. Er staat geschreven, dat Gods Woord een zaad is. Maar ook het woord van den man door Gods geest bezield en door Gods liefde gedreven, is een zaad en wie zou durven beweren, dat de Goesclie parochie een steengrond is, die alle kiemkracht doodt, de kiemkracht vooral van een zaad zooals door pater Borromaeus is uitgestrooid? Doch niet alleen een zaad was zijn woord, maar ook een bazuinstoot, die wakker roept en wakker maakt en ons herinnert aan St. Paulus Romeinen brief XIII: „Broeders, wij weten, dat de tijd en het uur is gekomen om uit den slaap te ontwaken". Tegen zulke bazuinstooten is niets bestand. Daarvoor moet ten slotte elk Jericho van lusteloosheid en onverschil ligheid vallen. Daarom zijn wij het bestuur onzer K. S. A. dankbaar dat het pater De Greeve deed komen, zijn wij den pater bovenal erkentelijk voor zijn optreden in ons midden. En met het Soii Deo Gloria tot besluit danken wij ook den Heer der talenten, dat Hij dezen priester en kloo sterling den lust instortte, zijn rijke gaven dienstbaar te maken aan de Gliriste- lijk-sociale opbouwing der maatschappij in liet algemeen en van ons vaderland in het bijzonder. Dezen stoeren werker in 's Heeren wijngaard heil I Eerste Kamer. De Eerste Kamer der Staten-Generaal zal Dinsdag 17 dezer, des namiddags 2 uur de openbare beraadslagingen over de rest van de Staatsbegrooting hervatten. Telegraafverbinding met Zeeland. Door het in gebruik nemen van den telegraafkabel tusschen Waardenen Wals oorden is de mogelijkheid geopend om aan het kantoor te Terneuzen op een voudiger wijze dan thans een tweede ver binding met Rotterdam of andere kanto ren tot stand te brengen. (T.) Regeeringsopdracht aan den heer Van Kol 7 Het bericht van „Het Volk" omtrent een regeeringsopdracht aan den heer Van Kol betreffende een onderzoek naar den toestand der grootindustrie in Japan, meenen wij, zegt het „Handelsblad" met vrij groote stelligheid te kunnen tegen spreken. Ter plaatse waar men er van op de hoogte zou moeten zijn was er niets van bekend. Bovenstaande tegenspraak geeft „Het Volk" aanleiding te vermelden, dat het bericht door mev. Van Kol ter publicatie aan het blad was medegedeeld. De zesde Bredasche katholiekendag. Het dagelijkscli bestuur van den 6en Bredaschen katholiekendag is, naar het „Dagbl. v. Noordbrabant" meldt samen gesteld als volgt: Mr. A. J. L. M. van Gilse, voorzitter J. Rijppaert, kapelaanAnt. BraatAnt. van den BiggelaarS. van HasseltP. C. M. Konings Ant. Laane Jos Peeters M. Maas-Briiglemans, secretaris.

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1914 | | pagina 1