- GOES. 1DU lUU DU 4ü No. 20. Zaterdag 14 'Februari 1014. Tiende Jaargang. Dit imer bestaat nit 8 bladzijden. ibouwers! maar bij het oude hebt U geen onnoo- gde Eierkooplieden. LT GE ïkbaar, steeds »nd cadeau Vs-, 25- of 50- rig feest, rlijden of voor (jaardagen dan een prijs- Iurant aan: m JRE BOGAERTSj BOXTEL t dekking rondgeleid ieron 'dEcIo B. No. 203. Veulengeld f7,50. lachines en iKunstmoeders, M. GRIMMINCK, BRIEK. t en SOLIDITEIT NGDURIGE GARAN- de kwaliteit -EN.(1) |92. jkerings-Bank 1EKERINGEN, ERINGEN. tvige voorwaarden. Verschijn ellen MAANDAG-, WGENSSJIG- en VMIDMOHD. EERSTE BLAD. Een zonderling Pleidooi. Lï'K h« téS p»k- BINNENLAND. Welk weder zullen wij hebben UIT ZEELAND Yereeniging V. P. N. I taan per 100 inplaats verkoopen, is weer iets Irandering geen verbe- j-agen wij U toch wat billen wij maar bij het aar ieder the rekenen begrijpt dat men voor zooveel kan ontvan- J>rijs van heden: 1.25 per 100, en uw r eieren aan de boerderij U nu 14.40 per 104. Aanbevelend, m 'i I nd en gemakkelijk werken aakt en verkocht met dui- irricht door nhoek (Z.) ITVINDINGEN. £N pijporgels. IJ lden. Ilioen gulden. or Zeeland.: Iburg. NIEUWE ZEEUWSCHE CODRAKT Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.76, daarbuiten ƒ0.95 Afzonderljjke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en .Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kanfoor v. el. Administratis: Gangepoortsfraai C 209, GOES ReclamebericEten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels .voor 25 Cf. èt contant. De abonné's op dit blad, in het bezit der door de directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de daarvoor vastgestelde Verzekerings voorwaarden, GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: f500 gulden bij verlies van beide 1 Landen, voeten of oogen. Voorts bij ongeneeselijke verstandsverbijstering Wm g\ gulden bij I A A gulden bij M gulden bij P" jl 0 verlies van een jl I 11 I verlies H verlies van M gulden bij verlies van eiken anderen vinger. De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam. Ten allen tijde zijn er menschen ge weest, die zich voor hun droomerijen, hun vreemdsoortige theorieën, hun excen trieke ideeën op religieus en zedelijk gebied beriepen op de H. Schrift. Vandaar het spreekwoord„elke ketter heeft zijn letter". Niet al te vreemd doet het dus aan, uit een verslag van de „Middelburgsche Courant" (nummer van 10 Februari j.l.) te vernemen, dat onlangs te Middelburg een geneesheer een pleidooi heeft ge houden voor het Nieuw-Malthusianisme, waarbij hij de argumenten ten gunste van dat systeem uit den Bijbel putte. Die spreker zal wellicht een knap medicus zijn het praedicaat „doctor" voor zijn naam doet zulks veronderstellen maar als Bijbelkenner in zoover die kennis verband houdt metlietsexueele vraagstuk maakt deze ZeerGeleerde heer een minder geleerden indruk en mag zijn pleidooi voor de voortreffelijk heid van het Nieuw-Malthusianisme, in zooverre dit steunt op Bijbel en Kerke lijke Geschiedenis, op zijn zachtst genomen zonderling worden genoemd. De ZeerGeleerde spreker gaf aan zijn rede tot titel de woorden: „Gaat heen en vermenigvuldigt U". Dat woord, zoo zeide hij volgeus liet verslag der „Mid delburgsche Courant", „is het schoon ste woord van den Bijbel, het kenmerkt zoo, dat toen nog niet het geslachtsleven werd verheimelijkt, wat juist de sexueele omgang zoo naar beneden heeft gehaald in onze tij ding van beschaving." (Wij spatieeren Red.) Het kan zijn dat wij het mis hebben, maar algaande op het bekende„le style c'est l'homme", en andere uitlatingen, die het verslag mededeelt, onthult deze sententie ons den spreker als een propa gandist van de vrije liefde, die onder het masker van bijbelsche vroomheid zijn z.g. moreele theorieën anderen zouden zeggen: zijn „Schweinereien" zoekt aan den man te brengen. Dat er zulke mensehen zijn, transeat, maar dat een courant zoo iets zonder blikken of blozen opneemt, begrijpen wij niet, tenzij het begripfatsoenlijke jour nalistiek in liberale kringen zou hebben uitgediend. Trouwens, wat hier door den Nieuw Malthusiaaanschen dokter wordt beweerd, is absoluut onjuist en vindt noch in de woorden van Gen. I 28 noch in die van Gen. IX 1, een redelijken grond. Die woorden: „groeit en vermenig vuldigt U en vervult de aarde", door den Schepper tot het eerste menscheupaar gesproken, beteekenen, dat de echtelijke gemeenschap de door God aangewezen wijze zou zijn om liet menschelijk geslacht op aarde te doen voortleven en aangroeien. Daarom werd reeds in den beginne, toen het „den menscli niet goed was alleen te zijn" hem een luilp gegeven aan hem geljjk, waarvoor hij vader en moeder zou verlaten, om zijne echtgenoote aan te hangenmet die hulp tot één vereenigd, zou de mensch „groeien en zich v ermenig- vuldigen en de aarde vervullen". (Gen. II 18, 23, 24.) Uit die woorden, door God bij de in stelling van dit eerste, monogaam hu welijk uitgesproken, volgt, dat reeds natuurlijker wijze het kind het doel is van de echtelijke vereeniging, deze laatste slechts het middel. Het vrijwillig en opzettelijk verijdelen van dit doe], zoomede elke poging, om wat hier als middel is bedoeld, tot doel te verheffen, is een aanslag op de natuur en een beleediging van God, die de Maker der natuur is. Welnu in de o p z e 11 e 1 ij k e en t e- gen na tuurlijke belemmering van het door de natuur gevorderd verloop bij het huwelijk, ligt het schan- dehjke der Nieuw Malthusiaansche prak tijken. (In het voorbijgaan zij opgemerkt f hft Nieuw-Malthusianisme zich den F ,0lt met den van bepeiking van de door hem gevreesde overbevolking van geen misdadige, kun- stige en onnatuurlijke middelen willen weten, wel ried hij het z.g. moral restraint d.i. zedelijk zelf bedwang aan.) .ya.r.e,we!zlln van het menschelijk geslacht ligt met in het botvieren der lagere, sensueele passies - hoezeer men trachte dit met fraaie woorden te be mantelen en als reine liefdedaad voor te h16J h _,Tarln d? Betr°uwe opvolging der huwelijksvoorschriften, welke God den mensch heeft gegeven. Trouwens de ondervinding leert, hoe de brutale en moedwillige overtreding der zedenwet door de natuur zelve gestraft wordt met velerlei infame ziekten. Toen na der. zondeval van onze eerste ouders allengs het oorspronkelijk begrip an het eeue, onverbreekbare monogame huwelijk verduisterde, heeft Christus het m znn oorspronkelijke klaarheid hersteld toen hij den Farizeeën zeide „Hebt eii niet gelezen, dat Hij die in dén beginne den mensch maakte bonmanen vrouw heeft gemaakt femgeZagd Jleeft: Daarom zal emand vader en moederver- laten en zijn vrouw aanhangen en die twee zullen zijn één v 1 e eis c h Z ij z ij n dus niet lan- r V /.""aar één v 1 e e s c h. Wat God nu heeft vereenigd zal de mensch niet scheiden. (Matth. XIX: 4—6). D^arora 'le";D de door Christus gestichte kerk aan het huwelijk een hoogere wij ding geschonken, door het te verheffen tot een sacrament, waardoor aan den natuurlijken zegen, dien de Schepper er rren.iri 0mïi /'0g de bovennatuurlijke genade wordt toegevoegd om de plichten t™*" echtelijken en ouderlijken staat behooren te vei vullen. Maar er is meer In liet verslag van bovengenoemde rede staat nog, dit de afkeurt algeheale onthouding ten sterkste passageer de navo<gende r0,?PR beschreei' de ontucht in den late- <r,,vi^ -,,ine'inf el! Ul'd, waaruit is voort gevloeid, dat m het begin der middel- -T-de geslachtsgemeenschap als verdierlijkt werd voorgesteld. Het kloosterleven bloeide op, waarin het goede deel der menschheid ondergin* afk oiithoudmgsJeei- is voornamelijk afkomstig van den kerkvader Augiis- tinus. (Middelb. Crt 10 Febr.) „Pe ,''docto''" beeft liet hier blijkbaar onïïtaT S"™'- onbekend „„U Als bijbelkenner waarvoor hij zich uit- ivfatth W l§ Ttö-' dat zoovveI ,!it Matth. XIX 1 als uit 1 Cor. VII 32 tot 34 en 38 de geoorloofdheid volgt van de vrijwillige onthouding uit boven natuurlijke redene n. Voor afkeu ring bestaat in deze dus geen grond hnLnlei m\ medisfh, 00gP"ntklooster lingen worden veelal oud en zijn weinig aan ziekten onderhevig. Het door den geleerden spreker voorgestane N.-Malth systeem gaat minder vrij uitde in Frank-' rijk toenemende zenuwzwakte en onrust- barend voortschrijdende degeneratie uordt toegeschreven aan het druk ge- van die goedkoope frazen, welke een tiïd"'dnïf rle, I in onzen beschaafden tijd doet glimlachen. Of zou onze N - dit hëfakinSChie '?0Ct0r Wi"en volhouden, üat het kloosterleven en met name dé onthouding een beletsel is voor het zich vrijelijk ontplooien van den mensclie- lijken geest Moesten wij de namen noemen der geleerden en kunstenaars, die de kloosters sinds hun ontstaan heb ben geherbergd, waaronder sterren van de eerste grootte aan den hemel van het menschelijk genie, wij zouden er eene courant van niet bescheiden formaat mee kunnen vullen. De Middeleeuwen kweek ten onder invloed der christelijke, der Katholieke moraal een gezond, krachtig mensehenras, dat de pionnier is geworden onzer moderne beschaving. Waar het verder geldt de ontwikke ling van 's menschen hoogere faculteiten het zich losmaken van het aardsche, het zich verheffen tot de sferen van het bovennatuurlijke, daar is zeer zeker de onthouding „om wille van het rijk der hemelen" allerminst een beletsel. Wat zegt de beroemde Protestant Leibnitz Voor het overige, ofschoon het huwelijk een sacrament is en prijzens waardig moet worden geacht, mag toch niet ontkend worden, dat op vele duidelijke gronden, om wille ook van de overeenstemming der vulkeren zoo wel als krachtens de uitdrukkelijke woorden der H.Schrift het celibaat mits rein onderhouden lofwaar diger is. Waut het maakt den geest vrijer voor de beschouwing van het liemelsche, terwijl, doordat ziel en lichaam zich zeiven zijn, vrij van zinne lijke en vleeschelijke begeerten, de gewijde zaken waardiger en met reiner inzicht kunnen worden behandeld".3) Hoe verder de Nieuw-Malthusiaansclie moraalprediker er toe komt. de onthou- dingsleer op rekening van den H. Augus- tinus te schrijven, mag een raadsel heeten. Deze kerkleeraar stierf in 430. Welnu, reeds in de allereerste eeuwen der Kerk kende men de godgewijde maagden, die in de handen des bisschops de geloften van zuiverheid aflegden.3) En reeds hon derd jaar vroeger had Antonius de Klui zenaar een menigte leerlingen naar The- bais getrokken, die er met hem het religieuze leven in armoede, zuiverheid en gehoorzaamheid beoefenden, terwijl de H. Pachomius ongeveer tezelfder tijd te Tabennae de eerste coenobitisclie kloostergemeenschap stichtte. Wanneer de overige argumenten, die deze advocaat van het N. Malthusianisme voor het aanprijzen van zijn stelsel ge bruikt, van hetzelfde gehalte zijn als de boven behandelde, aan Schriftuur en Kerkgeschiedenis ontleend, kan zijn be toog allerminst klemmend worden ge noemd. Wij zouden Z.Geleerde zelfs den raad willen geven de Schriftuur maar te laten rusten. Hij zou toch andere te veel doen denken aan de bekende volksuitdrukking: „een kat in den Bijbel", wat nu juist voor zijn prestige niet aanbevelenswaar dig is. Monogaam wil zeggen het huwelijk vanéén mail met ééae vrouw. 2) Leibnitz. Systema theologicum LXVI. 3) Zie WilpertDie Gottgeweihte Jungfraueu in den ersteR Jahrhunderten der Kirche. Freiburg 1892. V Christendom en Socialisme. Mejuflr. A. v. tl. Vlies, meer bekend onder den naam van Enka, heeft dezer dagen te Middelburg de menschen krij gen daar tegenwoordig van alles te slik ken georakeld over de vereenigbaarheicl van Christendom en Socialisme. Mej. v. d. Vlies is blijkbaar vergeten, dat, toen zij nog op school ging, de mees ter haar leerde: men kan geen knollen bij citroenen optellen, wijl beide onge lijkslachtige grootheden zijn. Daar aan hebben wij het dan zeker te danken, dat deze juffer ons thans knollen voor citroenen wil verkoopen. Do noodzakelijke sociale hervorming der huidige, sociaal ontwrichte maat schappij kan ten slotte alleen tot stand komen door de herstelling van den chris- telijken geest. Daarmede zal mej. Van dei- Vlies het wel eons zijn. Welnu, het socialisme is intrinsiek vijandig aan den christelijken geest en opgebouwd uit beginselen, die 1 ij n r e c h t staan tegenover de beginselen des Christendoms. Dus kan nooit het socialisme, samen met het christendom de sociale hervor ming bewerkstelligen. Om den minor dezer sluitrede te be wijzen, beroepen wij ons niet alleen op de uitlatingen van de grootmeesters der sociaal-democratie bekend b.v. is het woord van Bebel: „Godsdienst en socia lisme verhouden zich als water en vuur" maar op de anti-godsdienstige opvatting, inrichting en strekking van het socialisme zelf, zonder welke liet socia lisme geen socialisme meer is. Het histo risch materialisme, dat God en ziel en hemel buitensluit, is de g r o n d- s 1 a g van het socialistisch systeem en de voorstelling, dat alles wat wij onder „ideëele, geestelijke orde" verstaan, slechts het product is der eco nomische verhoudingen, vormt er de kern van. Het socialisme rukt de grondzuilen van de maatschappij, zooals het Christendom die opvat: huwelijk, eigendom, gezag, omver. En wat den eigendom betreft, die is volstrekt niet onvereenigbaar met den christelijken geest, integendeel. Alleen de ziekelijke uitwassen van den eigendomshonger, die leiden tot overdre ven, onrechtvaardigen rijkdom en het op stapelen van kapitalen ten koste van de gerechtigheid, achting en liefde, die men den arbeider is verschuldigd, druischen aan tegen den christelijken geest en nie mand minder dan Paus Leo z. g. heeft dat misbruik met strenge woorden ge- geeseld. Nu moge het in onzen tijd van liefde voor de homoeopathischc geneeswijze, die koorts b.v. niet koortsverwekkende midde len verdrijft, mejuffr. v. d. Vlies aan lokkelijk voorkomen liet socialisme met een socialisme van haar vinding te be strijden. wij "houden het met de oude, beproefde allopathische methode, die zegt dood de kwaal met dat middel, dat er rechtstreeks tegenover staat. Het socialisme breidelen en verdringen door toepassing der christelijke beginse len op sociaal gebied, ziedaar naar onze overtuiging hot ééne, ware middel om do kranke maatschappij duurzaam te ge nezen. Ten -slotte nog dit. De AIiddelburg- s c h e Courant vermeldt aan het einde van mej. v. d. Vlies' rede: „Van de gelegenheid tot debat werd gebruik gemaakt door den heer Kroon, een Christelijk werkman." Wat echter de heer Kroon in het mid den bracht, krijgen wij niet te hooren. Acht de „Midd. Crt." hier het „hooi en -wederhoor" naar billijkheid te hebben toegepast? Wij plaatsen een vraagtoeten. Tegen de Oansontaarding. ln een schrijven van den deken en de pastoors van 's Hertogenbosch, Zondag in alle kerken voorgelezen, wijzen zij, m 't bijzonder met het oog op de vastenavond- dagen, de geloovigen er op, „hoe alom en zeer terecht sommige moderne dansen, wier naam wij niet behoeven te noemen, als gevaarlijk en zedekwetsend worden afgekeurd." Zij vertrouwen dat de katholieke oudere hunne kinderen zullen verbieden, aan zulke dansen deel te nemen, ook al zouden zij op z.g. fatsoenlijke wijze ge danst worden. Heidensche gebruiken behooren in iedere beschaafde omgeving geweerd te worden. (Hsg.) Onderscheiding. Bij kon. besluit is benoemd tot ridder Verwachting tot den avond van 14 Febr. Meest matige tot Krachtigen, Zuid-Weste lijke tot Zuidelijken wind. Gedeeltelijk bewolk te lucht, later wellicht regen. Weinig ver andering van temperatuur. in de Orde van Oranje Nassau de wel eerwaarde heer \V. Smulders, kapelaan te Tilburg, lid der commissie voor het mysteriespel, verbonden geweest aan de in 1913 te 's Hertogenboseh gehouden nationale tentoonstelling van oude ker kelijke kunst (Zie verder Tweede*Blad.) Goes. Tot stijving van de kas van „Toon kunst" hebben eenige dames en heeren van „Toonkunst" een tooneelavond geor ganiseerd, waarop zij met eigen krachten een tooneelstuk en een operette zullen opvoeren. Naar men ons verzekert, zijn beide stukken van dien aard dat zij kunstgenot schenken, zonder kwetsend te zijn, zoodat een ieder van dien avond kan proflteeren. De uitvoering is bepaald op 20 Fe bruari a.s. Er zal met een inteekenlijst voor het nemen van toegangskaarten worden ge circuleerd. Op de zaaigranen-tentoonstelling der Hollandsche Maatschappij van Land bouw, Maandag 2 Februari te Amsterdam gehouden, behaalde de firma Van den Bosch en. Co. alhier bekroningen met: Royal Jubilee Haver, Zweedsche witte probsteier Haver, Zege Haver, Ligowo Ha ver, Walchersche paardenboonen, Kortloof Kroonerwten, Kortloof Groene Erwten. (Z-) Middelburg. Op de algemeene hegraaf- plaats alhier is Donderdag onder groote belangstelling ter aarde besteld het stof felijk overschot van wijlen den heer mir. A. P. Snouck Hurgronje. Behalve familieleden en kenissen, merk ten wij' op verschillende heeren, die vroe ger met den overledene in. openbare ooi leges of besturen zitting hadden. Verder het personeel van het huiten van den overledene en de pachters, de vader uit het oude. mannen- en vrouwenhuis, de vader uit de weesse-hool met 2 wees jongens en 2 weesmeisjes. Aan de groeve werd niet gesproken. Alleen dankte een neef voor de betoonde belangstelling. Twee bloemstukken dokten de lijkkist,. (Z-) - Men deelt ons mede, dat. de Ver eeniging „Uit hot VolkVoor het Volk" dit jaar o.a. in verband met de Land bouwtentoonstelling die ongeveer in den- zelfden tijd zou plaats hebben, geene Flo- ralia-tentoonstelling organiseert. In de hedenmiddag gehouden ver gadering van do afdeeling Zeeland der V. t'. N. waren sléchts weinig afgevaardig den aanwezig. Uit het jaarverslag, uitge bracht door tien secretaris dhr. ,T. M. Slegt, bleek, dat de financiën achteruitgaan, eind 1912 bedroeg het. nadeolig slot f7.10, eind 1913 bedroeg dit f 23.51. Jlet ledental be droeg in 1912 755; 1913 688. Te Wisse- kerke werd de eerste winter-pluimveecur- sus gehouden. Goedgekeurd werd de re- koning over 1913, in ontvangst met f 822.85, in uitgaaf met f 845.86''. Al de bestuursleden waren aan de beurt van aftreden, zij werden allen herkozen. Als afgevaardigde naar de algemeene verga dering werd gekozen dhr. W. K. Ileerink van Middelburg, als plaatsvervanger dhr. Al. J. Rottier te Kats. De beslissing over het bestuursvoorstel om de bijdrage der onderafdeelingen te verhoogon van 15 op 20 cent per lid. werd tot de zomerverga dering uitgesteld. De begrooting 1914 werd vastgesteld in ontvang op f517.50, met nadeelig slot van f 142.741. Medegedeeld

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1914 | | pagina 1