ochie
ANC.
DU een Zü
land).
pCt.
Afslag
Zoon. Utrecht
t BE
I:n
No. 14.
Zaterdag 31 Januari 1914.
Tiende Jaargang.
Dit nnrnmer bestaat uit 8 MM i UIT ZEELAND
EERSTE BLAD.
v. Haarlem
g de voorraad
s-Bank
MGEN,
irwaarden.
lolten Reuzel
•aar, steeds
cadeau
25- of 50-
feest,
fen of voor
irdagen
in een prijs-
nt aan:
BOGAERTS
OXTEL
V ..Een kwaad, dat ook ons bedreigt".
en.
spijsvertering
lldheden, want door
TELBOER van Oude
bedroga 30 cent
(Ml'/.pl!
Spek f 0.62
In Spek f 0.78
Kg. 10.72
Kg. f 0.70
ibours" met 1 ü/0
Prijzen per Kg.
ge Prijscourant. "•O
OWE ZEEOME COOWT
Abonnementsprijs g. 8 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.96
Afzonderlijke nummers 6 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclamebericbten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale grijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.60; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels ,voor 25 Ct. 4 contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
gulden bij
verlies
van een
duim;
gulden bij P"
I verlies van
W wijsvinger, mm
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
De anti-revolutionnaire „Nieuwe Prov.
Gron. Ctschrijft onder dezen titel
In ernstige taal zijn de Duitsche bis
schoppen in een herderlijk schrijven
opgekomen tegen de ondermijning van
huisgezin en volk, door den gruwel van
het Nieuw Malthusianisme.
Tegenover de booze gevolgen van het
ongeloof wijzen de bisschoppen op de
beteekenis van het huwelijk en den
rijkdom van den kinderzegen. Kinderen
zijn een voorwerp van zorg. Dat is altijd
zoo geweest en dat blijft zoo. Een groot
kinderaantal brengt groote zorgen mee.
Maar„ouders, die met God en voor God
hun huwelijk zijn aangegaan en hun
huwelijken staat heilig beleven, zijn ten
volle gerechtigd, wanneer de kindersehare
zich vermeerdert, hun zorgen op den
Heer te werpen, want Hij zorgt voor hen
(1 Petr 5 7)."
Dit zijn kostelijke woorden, die elk
Christenouder toespreken.
De bisschoppen wijzen er op, dat het
kwaad ook reeds doordringt in de ka
tholieke gezinnen. Zou deze ernstige
waarschuwing ook voor onzen kring
geheel overbodig zijn Hoe licht sluipt
het gif binnen. Laat men toch wakende
zijn, dat de geest des tijds geen vat
krijgt op de gemeente, die den Christus
belijdt.
Vorstelijk voorbeeld.
Sprekend van het concert, door het
gemeentebestuur der residentie de groot
hertogin van Luxemburg aangeboden,
zegt de schrijver der Brieven uit de Hof
stad in de „Arnh. Crt."
Naar men mij mededeelde, was dit
optreden van de gemeente in het hier
bedoelde geval een tegemoetkoming aan
het Hof, aat zich voor de moeilijke taak
geplaatst zag, een jonge vorstin bezig te
houden, wier strenge opvatting van hare
godsdienstplichten in dezen geen ruime
keuze toelaat. Den burgemeester, die
sedert zijn kinderjaren met de koningin
bevriend is, werd toen te verstaan
gegeven, dat het door het Hof geappre
cieerd zou worden, als de gemeente een
concert aanbood, een vorm van vermaak
en kunstgenot, die door de omgeving der
hooge bezoekster vereenigbaar werd
geacht met hare levensopvatting en de
keuze harer vermaken.
Het „Huisgezin" teekent hierbij aan:
De opvatting alsof ons Hof m. a. w.
onze Koningin een godsdienstige vorstin,
die op bezoek is, eigenlijk niet goed kan
bezighouden, zouden wij niet graag on
derschrijven.
Maar wel bevat het aangehaalde overi
gens een lioogen lof aan de Grootherto
gin van Luxemburg.
Deze jonge vrouw, die zoo lang zij kon
de anti kerkelijke schoolwet weerstond,
toont overal en in alle omstandigheden
den durf harer overtuiging.
Ook in Den Haag begon zij den dag
met het bijwonen der IL Mis.
Van al wat wuft is, houdt zij zich verre.
Welk een schitterend voorbeeld in onze
dagen van losheid van zeden geeft deze
vorstin aan de katholieke vrouwen!
Een beschamend voorbeed tevens, want
de woorden, in den laatsten tijd door
zooveel bisschoppen over kleeding en
dansvermaak gesproken en geschreven,
wijzen op een kwaad dat ook in katho
lieke kringen bedenkelijke afmetingen
heeft aangenomen.
Daarentegen staat het voorbeeld der
Luxemburgsche vorstin als een waardig
en levend protest.
Soes. De uitgestelde lezing van den
heer Greebe voor de vereenigiug voor
Algemeene Wetenschappelijke Belangen
alhier zal thans plaats hebben op Dins
dag 3 Februari des avonds 8 uur in de
Sociëteit „V. O. V."
Tot lid van de commissie van be
heer der Zuid-Bevelandsche Waterleiding
Maatschappij in Z-Beveland is in de va
cature ontstaan door het overlijden van
den heer v. Gorsel benoemd dhr. M. van
Harmeien, wethouder van Ierseke en lid
der gezondheidscommissie te Kruiningen.
Naar wij vernemen, is de automo-
bieJzaak der firma Tolhoek alhier over
gegaan in handen der rijwiel firma Do-
minicus en Co. te Kattendijke.
R, K. Kiesvereeniging. Do-
zo vereeniging hield Donderdagavond haar
jaarvergadering in „Het Slot Oostende."
onder presidium van dhr. Vienings. De
opkomst was bevredigend. Do tegenwoor
digheid der parochiale geestelijkheid werd
met ingenomenheid begroet.
Het nieuwe lid, de heer P. van Hest,
werd geïnstalleerd. Do le secretaris, de
heer A. de Paauw, bracht een uit
voerig, hier en daar humoristisch getint
jaarverslag uit over het afgeloopen ver-
eonigingsjaar. Behoudens het bedanken
van een paar leden, mag: de toestand
der vereeniging bevredigend worden ge
noemd. De voorzitter meende nochtans op
trouwer opkomst op de algemeene ver
gadering te moeten aandringen. Ook bracht
hjj hulde aan de loyale houding van den
vico-voorzitter, Mr. Stieger, (die met ken
nisgeving afwezig was) die tijdens de ge
meenteraadsverkiezing een keurig gesteld
artikel in de courant had doen plaatsen
ter aanbeveling van de candidatuur Vie
nings, niettegenstaande hij zelf in de ver
eeniging de tegeneandidaat van den heer
V. was geweest.
Ook constateerde de voorzitter met vol
doening, dat dank zij de eendrachtige po
gingen van rechts, de katholieke raadszetel
voor den heer De Paauw was bewaard
gebleven.
De jaarrekening van den penningmoes-
ter, gecontroleerd door de heeren \V, Bit
ter en Jos. Witkam, werd in orde be
vonden.
Zij vermeldt in ontvangsten over 1913
f 127.43, in uitgaven f94.60, batig saldo
alzoo f32.83.
De rekening werd door de vergadering
goedgekeurd en den heer P. v, d. Reit
eervolle décharge verleend.
Genoemde heer met den heer D. Boel,
commissaris, aan de beurt van aftreding
zijnde, verklaarde voor een herbenoeming
niet in aanmerking te willen komen.
De voorzitter dankte den hoer v. d.
Reit, die negen jaar lang het penning
meesterschap waarnam, voor de diensten,
die hij aan de vereeniging had bewezen
en hoopte, dat hij ook in de toekomst
Zijn raad en adviezen, waar die noodig
zouden blijken, zou willen blijven schen
ken.
De hieropvolgende verkiezing had tot
resultaat, dat met nagenoeg algemeene
stemmen tot penningmeester werd ge
kozen de lieer P. v. Hest en tot com
missaris herkozen de heer D. Boel. Bei
de heeren namen hunne benoeming aan
en werden door den voorzitter uit naam
der vereeniging daarmede gelukgewenscht.
Bij voorkomende zaken volgde een op
gewekte discussie tusschen verschillende
leden over huishoudelijke zaken.
Het voorstel van den Weleerw. heer
Heijtvoldt om de vergaderingen te ope
nen en te sluiten met den Christelijken
groet, werd aangenomen.
Een voorstel van den heer Koevoets en
van den heer Walraven inzake verster
king en uitbreiding der kiesvereeniginjg]
en van hare actie in verkiezingsdagen!
werd in handen gestold van het Bestuur
ter nadere overweging. Waarna de verga
dering met den Christelijken groet werd
gesloten.
Lezing Brants. In de concert
zaal V. O. V. hield Donderdagavond voor
„Patrimonium" en genoodigden de heer
K. Brants, districtsschoolopziener alhier,
eene lezing over opvoeding en onderwijb
onzer kinderen, vóór de pauze de stof
felijke opvoeding behandelende en na, de
pauze de zedelijk-,godsdienstige.
Ofschoon als protestant en yoor een
grootendeels protestantsch gehoor spre
kende, -gaf de met gloed voorgedragen-
en bezielende rede want het was meer
een rede dan een lezing monigen toon
te beluisteren, die ook het oor van den
katholieken hoorder zeer sympathiek aan
deed.
Vooral de religieuze ernst, die aan het
betoog van den spreker ten grondslag lag
waarbij waardeering voor het goede, dat
hij met-geloovigen wordt gevonden, niet
werd verheeld getuigde, dat men hier
met den Christelijken paedagoog te doen
had, die met aanvaarding van al wat
de moderne paedagogiek ons goeds en
bruikbaars levert, de opvoeding onzer kin
deren ten slotte wil gefundeerd zien op
het oude, beproefde beginsel, dat ons de
H. Schriftuur in de schoone woorden ver
tolkt: „De vreoze des Heeren is het be
ginsel der wijlsheid".
Wij spreken mot do betuiging van
ons leedwezen, dat plaatsgebrek ons be
let in wijdere détails over deze lezing
te treden den wensch uit, dat deze
bekwame, talentvolle onderwijs specialiteit
nog menigmaal het welsprekend woord
zijner gewaardeerde voorlichting in on
derwijs-' en opvoedingskwesties, zal doen
h-ooren.
Jammer, da,t niet meerderen waren op
gekomen, om ,hem te hooren. Ook hier
werd weer bewaarheid: „les absents ont
tort", i;de afwezigen hadden ongelijk".
De heer Z. Riscli, president van
„Euphonia", heden zijn 55en verjaar»
dag vierde, wordt door de genoemde har
monie heden (Vrijdag) avond een sere
nade gebracht aan zijne woning op den
Stationsweg.
Middelburg. De politie heeft wegens
landlooperij aangehouden J. P. v. d. L„
en J. II. v. O., een dezer mannen gaat voor
de 15de maal naar de werkinrichting,
Vlissingen. In de heden gehouden raads
vergadering wierp de burgemeester een
terugblik op het afgeloopen jaar en me
moreerde daarbij de viering van de on
afhankelijkheidsfeesten, de proclamatie
der Koningin en de opening van het vre
despaleis. Voor Vlissingen noemde de bur
gemeester 1913 belangrijk, omdat de con
tracten inzake de haven-exploitatie fot
stand kwamen. Verder wordt herinnerd
aan de opening van het nieuwe R. K.
Ziekenhuis en van de Openbare leeszaal
en dankbaar aan de schenking van me
vrouw van den Broek van der Os van het
huis in het Bellamypark voor stedelijk
museum. Verder wordt de uitbreiding van
het garnizoen besproken en de achteruit
gang der bevolking. Na. enkele woorden te
hebben gewijd aan den heer Fanoy, die
in het afgeloopen jaar als commissaris
van politie ontslag nam, deelde de voor
zitter mede, dat aan bouwgrond werd ver
kocht voor f8639, tegen f5894 in 1912.
Er hcerscht slapte in het bouwvak. De
finantiëelc toestand der gemeente laat, vol
gens jhr. van Doorn, te wenschen over.
De opbrengst aan belastingen per hoofd
(hoofd, omslag en opcenten) verdubbelde
sinds 1903, n.I. van f2,80 tot f9, terwijl
de rente en aflossing in dien zelfden tijd
verdriedubbelden en wel van f2.80 tot
f8.30.
Na medegedeeld te hebben, dat „de
Schelde" volop werk had en „de Zeeland"
in vervoer vooruit ging, herinnerde spr.
aan verschillende raadsbesluiten van, 1913
en eindigde met de beste wenschen voor
1914 voor de gemeente, voor de leden
en voor hunne gezinnen.
Bij de mededecling was een overzicht
van den loop der bevolking in de toelich
ting, waartoe gezegd wordt, dat de ach
teruitgang van het bevolkingscijfer niet tot
oorzaak heeft meer vertrek, want er ver
trokken in 1913 1626 personen tegen 1715
in 1912 of 89 minder.
Verder dankbetuigingen van de
meente-ambtenaren en van de afdeeling
Zeeland van den Nederlandschen Bond
van gemeente-ambtenaren voor de wijze
waarop de pensioneering geregeld is.
Bericht dat Ged. Staten hun beslissing
over de gemeentebegrooting 1913 verda
gen tot 1 April.
Mededeeling van den burgemeester over
de nieuwe regeling der verlofdagen bij
de politie, wier maximum aantal nu be
draagt 14, mits niet meer dan 6 achter
elkaar.
Overgelegd werden o. a. de volgende
stukken
Een verzoek van de commiezen bij! de
plaatselijke belasting om een vaste aan
stelling of het nemen van andere maatre
gelen, waardoor aan him teleurstelling,
dat zij niet onder de pensioenwet vallen,
wordt tegemoet gekomen.
Een verzoek met toelichting van C.
Jamin, dat de gemeente hem f2148.30
schadevergoeding geeft voor het opont
houd, dat bij den herbouw van zijn pand
door de schuld der gemeente is ontstaan.
Een adres van „Nehalennia" om do
bouwverordening zoo te wijzigen, dat aan
B. en W. de bevoegdheid wordt gegeven
op voordracht van een schoonheidscom
missie eischen te stellen voor elk nieuw
op tc richten gebouw.
Als leden v;an zulk eeu com
missie beveelt „Nehalennia" aan de hee
ren Alb. Plasschaert, kunstcriticus te
Veere, Jan Ileijse, kuntschilder, A. L. ,T.
Goethals, architect en C. Doets, directeur
der Ambachtsschool, allen te Middelburg.
In verband met reeds geruimen tijd inge
komen verzoeken van de afdeeling Vlissin
gen van don Nederlandschen Bond van
onderwijzers, stellen B. en W. voor eene
wijziging te brengen in de verordening
op de heffing van schoolgeld en deze te
maken evenredig, dat wil zeggen in over
eenstemming met den aanslag in den hoof-
delijken omslag, waardoor hun inziens een
betere verdecling der leerlingen over de
verschillende scholen zal plaats hebben.
Aan mejuffrouw M. F. van de Ransou
werd eervol ontslag verleend als onderwij
zeres aan school B.
Tot leden van de commissie van toe
zicht op het lager onderwijs werden her
benoemd de heeren Jos van Raalte, A.
S. Talma en P. F. Auer.
Tot onderwijzer aa,n school A werd uit
de voordracht, bestaande uit de heeren
A. B. Plasschaert te IJzendijke, J. P. C.
Jansen Verplanken te Wadinxveen en P. J.
Eijke te Ovezande, benoemd de heer
Plasschaert.
Tot leden der commissie van bijstand
voor de Groente- en Fruitveiling werden
herbenoemd de altredende leden.
Over de behandeling van de verschil
lende voorstellen in ons volgend nummer.
Zeebrugge of Vlissingen.
Men schrijft uit Oostende aan het
„Hbld. v. Antw."
Zooals men weet, bestaat het plan
de standplaats voor Belgische loodsen
over te brengen van Vlissingen naar Zee-
brugge. Behalve dat in alle geval een
klein getal loodsen te Vlissingen zouden
moeten behouden worden, zoo verzekert
men, dat 'die verandering geen stoornis
kon brengen in den dienst, terwijl inte
gendeel het Staatsbestuur des te gemak
kelijker in voeling zou blijiven met zijne
ambtenaren op eigen bodem.
Blijft do vraag: wat do loodsen zelven
denken van het onderwerp^ en dat is
Slechts billijk, dait van 'hun persoonlijk
belaing rekening worde gehouden. Zijn zij)
er aanhanger van of verkiezen zij! het
behoud van het statu quo?
Wij hebben het dus nuttig geacht hier
over de meeniug in te winnen van de
belanghebbenden en uit de bekomen in
lichtingen blijkt, dat de overgroote meer
derheid de verplaatsing genegen is. Be
halve enkele loodsen die door jaren lang
verblijf en om een of ander leden aan
Vlissingen verkleefd zijb, zouden de meeste
loodsen zonder leedwezen eene stad ver
laten waar het leven duurder en de be
lastingen hooger zijn dan in gelijk welke
gemeente in België.
ge I Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 31 Jan.
Matige tot krachtigen, Zuidelijke tot Zuid-
Westelijken wind. Nevelig en betrokken tot
zwaarbewolkte lucht. Waarschijnlijk eenige
regen. Weinig verandering van temperatuur.
Er wordt wel eens bij ons geklaagd
over de belastingen, maar wat men in
't algemeen niet schijnt te weten, is dat
die in de meeste andere landen veel hoo
ger heloopen.
Mij werden de aanslagbiljetten van een
loodsleerling, te Vlissingen verblijvend, ge
toond, waaruit bleek, dat deze, die hij
gevolg tot eene der laagste klassen van
het personeel behoort en slechts een paan
bovenkamers bewoont, jaarlijks 10 gul
den aan staats- en 56 gulden aan ge
meentebelasting, betaalt, zegge 138.60 fr.
Loodsen en hulploodsen betalen natuur
lijk nog veel meer. Moesten in België
dergelijke lasten geheven worden, men
maakte .revolutie.
Te Vlissingen verblijven tegenwoordig1
18 loodsschippers, 146 loodsen, 41 hulp-
loodsen, 61 lootlsleerlingon en 40 matroos
roeiers, samen dus 306, die dus met
hunne huisgezinnen eene bevolking van
minstens 1550 personen uitmaken. Het
geen zij' gezamenlijk aan belastingen uit
te keeren hebben, zou toereikend zijïi om
de begrooting .van menige kleine stad in
België volledig 'te dekken en hun per
soonlijk verteer ware voldoende om Zee-
brugge tot een bloeiende gemeente te ma
ken, tot groot voordeel van den handel
in het pmliggende, en ten slotte van de
Staatskas .zelve.
Daarbij is nog te voegen de vergemak
kelijking hunner betrekkingen met hunne
familiën, terwijl Vlissingen, alhoewel
slechts eventjes over de grens, om wille
zijner geographische ligging, feitelijk zoo
ver afgelegen is, dat bezoeken aan fa
milieleden tot de groote zeldzaamheden
behooren.
Biezelinge Woensdag had dhr. Bosman
.door de gladheid, het ongeluk zoodanig
te vallen, dat hij per as huiswaarts ver
voerd werd en zich onder geneeskundige
hulp stellen moest.
Door de werkliedenvere-enigmgen zal
een adres aan den raad der -gemeente
gericht worden, teneinde ook te Biezelinge
gelegenheid te geven tot het vaccinee
ren der kinderen, welke naar school moe
ten.
Hansweerd. De buitenhaven alhier is
nog overdekt met zwaar drijfijs. Op de
Wester-schelde is het bijna geheel ver
dwenen. Heden kwamen van Antwerpen
alhier aan een sleepboot met twee ledige
sleepschepen, een tweetal sleepbooten
van Terneuzen en enkele mosselvaartui
gen doch zij ondervonden veel last in de
buitenhaven alhier de „Telegraafbooten"
van Rotterdam op Antwerpen hebben
den dienst nog niet hervat.
Baarland. Het fanfarecorps „Prinses
Jnliana" in September j. 1. opgericht,
hield deze week vergadering. Het aantal
werkende leden is 12 en dat der dona
teurs 40. Er is tot nog toe ontvangen
f4.33 60 en uitgegeven f361.92, in kas
bleef dus f71.68.] Een der aandeelhouders
heeft aan de vereeniging een aandeel
van tien gulden geschonken.
Voor een goed bezette zaal hield
de Rijkstuinbouwleeraar Oamman eene
bevattelijke en leerzame lezing over liet
kweeken van groenten, door het ver-
toonen van lichtbeelden werd een en
ander als het ware aanschouwelijk voor
gesteld en kregen zijne toehoorders een
kijkje op de groenten- en fruitkweekerij
zooals die in het Westland wordt uit
geoefend,
De afd. van Volksweerbaarheid en
de schietvereeniging „Willem Teil" hield
hare jaarvergadering. De rekening sluit
met een nadeelig kassaldo van f 17.17'.
De secretaris Hoogvliet werd benoemd
tot afgevaardigde naar de algemeene