lull h"ir 1UU DU
Dinsdag 2 December 1918.
Negende Jaargang.
BINNENLAND.
UIT ZEELAND.
No. m.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIIDAGAVQND.
BUITEHlflHD.
Rechtzaken.
Sociale Berichten.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.76, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en .Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. AdministratisSanzepoortsfraaf C 209, GOES
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels 0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
I f gulden bij A gulden bij ffc gulden bij (SB
fl |%l I verlies van een verlies 1^ I I verlies van E
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
üe uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Overvloed van advertentiën noodzaakte
ons het feuilleton tot een volgend nummer
te verschuiven. Red.
VUAIÏKKMH.
Vaar de „Libre Parole" meldt, wordt
door een groep, Katholieken naar aanlei
ding i van de Veuiilot-feesten het plan
overwogen om een Katholiek kiescomité
te vormen.
Dit comité zou gesteld worden onder
de leiding of bescherming der bisschoppen.
Kr zou een Katholiek programma wor
den samengesteld en men zou de can-
didaten mtnoodigen om toe te treden.
B IFS1AX 1».
Op een stoomboot, welke op een der
scheepswerven van Helsingfors ter irepa-
ïatie dokte, brak gedurende het werk
branduit. Vijf arbeiders, zijn verbrand,
terwijl twee zware brandwonden bekwa-
worden VUUtl kon siK>edi£ gbWuscht
XUKKIJU.
Blijkens een bericht uit Constantinopel
Js Kawakh Mustapha, één der moorde
naars van den groot-vizier Mamoed Siefket
p dle dezer dagen aan boord van een
hussisch schip werd gearresteead, door het
krijgsgerecht ter dood veroordeeld.
(Msbode.)
ÏI'IB.IFKIK»,
Hertzog en Botha. In de Zuid-
i tukaansche partij is een scheuring geko-
Tü' i „f6 jongst bijeenkomst liebben
zien de 90 aanhangers van. Hertzog met
nun aanvoerder verwijderd, Botha met
«e zijnen achterlatende. Tussehen Hertzog
en Botha bestond reeds lang verschil van
gevoelen,
1 och gelooven sommigen dat de breuk
nog met definitief is en in Januari op het
congres te Bloemfontein alles nog in' het
reine kan komen.
Het geschil in de Zuid-Airikaansche par
tij wordt in de Engelsche pers druk be
sproken en natuurlijk stellen de meeste
Maden Hertzog als pen bekrompen en
dweepzuchtigen reactionair voor. Alleen
«e .„Daily News and Leader" maakt
daarop een verblijdende uitzondering In
de eerste plaats wijst het blad er op,
dat de groep van Hertzog zoowel in aantal
ais m hoedanigheid een macht van be-
teekems ïz- En president Steyn en ge
nei aal De Wet, groote mannen voor de
nl°.!?n'^hOa0de:n er toe" In de tweede
plaats doet dit - blad uitkomen, dat het
niet zoo eenvoudig is de tegenstelling)
tussehen Botha en Hertzog te kenseheten.
„Br moet onderscheid worden gemaakt
tussehen de begeerte, om, de taal en de
beschaving der Boeren te bewaren en
te ontwikkelen, en de vijandschap, tegen
Engeland en de Engelschen. Het eene
is gegrondvest op, liefde voor de eigen na
tionaliteit, het andere op, haat&jegenl
een andere. Ln het is de liefde, niet
u de grondslag is van het
Hertzogisme, D© beschaving van Zuid-
reli'ikh Ta -ziim orl moet d«
gelijkheid der heide talen en der beide
msen erkennen, Dat kan volkomen sa
mengaan met de vriendschappelijke ver-
HeXü? V'U1- voJken- Generaal
,Z?S en. zijn vrienden nu, die vurige
verdedigers zijn van hetgeen fciSfk
li wakke der beide Zuid-Afri-
ra d Both ~1S' me<3Ben dat gene-
sh'even 1JVenS g<3tl0eg: is' iu dit
SP A At JE.
.Be staking te Eerrok De sti-
te Ferlofl °P-fdeSP,aansche staatsw.erf
uitgebroken, wijll de direc
teur van liet .arsenaal de eischen den
arbeiders niet wilde inwilligen, heeft een
ernstigen omvang genomen. De gendar
merie is versterkt, terwijl de toepen zich
gereedhouden om bij het eerste bevel uit
te rukken.
De dagbladen verschijnen niet en do
havenarbeiders hebben geweigerd, de
scheepsladingen te lossen. De stakers
poogden op de w.erf binnen te dringen,
waarbij verschillende personen in hech
tenis werden genomen.
De staking dreigt zich over de gelieele
stad uit te breiden, slechts ypor de bak
kerijen, de gaisfabrieken en de electrischo
centralen zal een Uitzondering gemaakt
worden,. (JVIsbode.).
Talma-Hulde.
Men meldt ons uit Tilburg:
Bij gelegenheid van de grootsclie hulde,
die op initiatief der R.K. Handelsreizi-
gers-vereeniging St. Franciscus van
Assirië door de plaatselijke Tilburgsche
vereenigingen Zondag j.l. aan oud-Minis
ter Talma is gebracht, is aan Zijne Ex
cellentie eene fraai gecalligrapheerde
oorkonde toegezonden.
Het stuk is door den heer Verlinden,
lid der Handelsreizigersvereeniging, op
oud-IIollandsch papier uitgevoerd. De
voorpagina is een kunstige penteekeniug.
Terwijl het wapen der stad Tilburg on
geveer in het midden van liet blad prijkt
in sprekende tinten van geel en blauw,
doemt van ter zijde het silhouet der
nijvere stad op met haar vele torenspit
sen en ontelbare fabriekssclioorsteenen.
Het geheel wordt omgeven door een
breede fraai gestyleerde rand-ornamentiek
met afbeeldingen der verschillende am-
bachtswerktuigen.
In de bovenhoeken en in het midden
van den onderrand zijn op een geel veld
de emblemen van Landbouw, Nijverheid
en Handel aangebracht.
De in sierlijk verluchte letters op de
voorpagina geteekeude opdracht luidt
„Hulde aan Zijne Excellentie, den heer
A. S. Talma, oud-Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel, door de Tilburgsche
vereenigingen op 30 November 1913.
Ter weerszijden van het onderste wa
pen, vindt men nog deze regels van
Alberdingk Thijn
„En die voor zijn Vaderland lauweren
gaart,
Die blijft in ons hart boven duizenden
waard."
Op de binnenpagina staat deze oorkonde
geschreven
„Op initiatief van de R.-K. Handels-
reizigers-vereeniging „St. Franciscus van
Assisië" te Tilburg, hebben de besturen
van nevenstaande vereenigingen met een
gezamenlijk ledental van pijn. 10.000,
op heden eene groote ledenvergadering-
belegd, waarin als hoofdredenaar optrad
de HoogedelGestr. heer Mr. Dr. J. van
Best, uit Eindhoven, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, eerelid der
Handelsreizigersvereeniging „St. Fran
ciscus van Assisië, te Tilburg ter bespre
king van de sociale wetgeving van het
afgetreden ministerie en om te prote
steeren tegen den laster en smaad, waar
aan de Christenen, vooral de Roomsch-
Katholieken in den jongsten verkiezings
strijd hebben blootgestaan. Deze verga
dering is belegd als een hulde aan het
afgetreden ministerie in het algemeen en
meer in het bijzonder aan U we Excellentie
Uwe Excellentie van het doel dezer
vergadering hiermede in kennis stellende,
brengen wij erkentelijk hulde voor de
ongeëvenaarde werkkracht, waarmede
ondanks bittere tegenwerking en storm
van obstructie, uwe groote sociale wetten
tot stand gebracht en tal van sociale
wetsontwerpen voorbereid zijn.
Wij betreuren, dat het u niet gegeven
was uw zegenrijk werk in het belang
van land en volk voort te zetten en
wenschen u van harte toe, dat de Al
machtige God u gezondheid en kracht
blijve geven, om nog vele jaren getuige
te zijn van het resultaat van uwen
heilzamen arbeid en verzoeken u deze
onze hulde wel te willen aanvaarden
als blijk van onze erkentelijkheid en
ware hoogachting.
R. K. Handelsreizigersvereeniging „St,
Franciscus van Assisië".
Volgen handteekeningen der besturen
van 39 vak vereenigingen. Msbode.
(Zie laatste berichten).
De eerste zaak welke Vrijdag voor
de rechtbank te Middelburg behandeld
werd was die tegen C. IC. zonder vaste
woon of verblijfplaats, beklaagd van bede
larij, gepleegd te Sas van Gent.
Getuige B. Scheele heeft bekl. een
aalmoes gegeven.
Het O. M- eisclite 2 dagen hechtenis en
een jaar en zes maanden opzending.
Bekl. vroeg: van opzending verschoond
te blijven.
Het vonnis luidde overeenkomstig den
eisch.
.Wegens het niet voldoen aan een amb
telijk bevel werd tegen C. de M- uit Koe
wacht f 10 of 10 dagen geëischt.'
Tegen P. D: te Ovezand, die in het
jachtveld schoot, en die, toen de onbe
zoldigde rijksveldwachter het geweer van
bekl. wilde nemen, zich daartegen ver
te en dezen mishandelde werd een maand
gevangenisstraf geëischt.
Bekl. zeide wel geschoten te hebben
en gevraagd te hebben of hij het geweer
terug kroeg, maar niet te hebben misr
handeld.
Vervolgens werd behandeld de zaak te
gen A. M„ een vrouw uit Arnemuiden,
beklaagd van verduistering.
De eerste getuige, J. y. d. Ketting, een
schoonzuster van bekl. werd gehoord bui
ten eede, daar bekl. tegen het hooren on
der eede bezwaar had. Zij gaf aan bekl.
twee kistjes, een met geld en een met
sieraden, zij gaf bekl. echter geen ver
lof die voorwerpen te verpanden.
Bekl. zeide dat dit wel zoo was.
De pandhuishouder L. Polak, nam de
voorwerpen in pand aan.
De eisch luidde vrijspraak.
De volgende zaak was die tegen J. L.
uit Middelburg, die op de Balans aldaar
zekeren ,Reinders, een jongen, mishani-
delde met een zeis, toen de jongen naar
een hond van hein trapte, die hem in de
jas beet.
Bekl. zeide niet een slag, doch een
duw te hMuben gegeven.
Drie jongens beweerden echter, dat het
beslist een klap was.
De eisch luidde f20 of 20 dagen.
Wegens het toevoegen van minder liefe
lijke woorden aan den hoofdagent van
politie F. Petrie werd bijl verstek tegen
Z. J, S., koopman te Middelburg, f10
of 10 dagen geëischt.
Vervolgens werd bij verstek behandeld
de zaak tegen C. v. H. uit Middelburg,
beklaagd van beleediging van den land
bouwer J. van Liero.
Getuige v. Liere heelt meer last van be
klaagde.
Getuige Iz, Reijerse was bij de beleedi
ging op 21 October aan het station ,te
Middelburg.
Eisch f 10 of 10 dagen.
De volgende zaak was die tegen den
51-jarigen koopman C. G, te Middelburg,
beklaagd van het uitlokken van een val-
sche verklaring door een getuige van het
Kantongerecht te Middelburg afgelegd.
Als eerste getuige werd gehoord D. G.
C, Verniel, loopjongen te Middelburg,
wien door den president op het gewicht
van den eed werd gewezen.
Hij verklaarde, dat hij voor het Kanton
gerecht een valsche verklaring heeft af
gelegd, omdat bekl. hem gezegd had dat
hij en geen kwaad mede deed. Hij heeft
niet aan held. gezegd waarom hij het' niet
doen wilde, en ook niet dat hij niet bij
de levering der in de zaak betrokken
meubels is geweest. Getuige was bang
voor ontslag.
Bekl'. zeide overtuigd te zijn geweest,
dat getuige wel bij de levering der meu
belen aanwezig was.
Uit een voorgelezen verklaring van bekl.
voor den rechter-commissaiis bleek, dat
beid. toen verklaarde, dat get. hem her
haaldelijk heeft gezegd niet bij de levering
aanwezig te zijn geweest.
Bekl. herinnert zich niet wat hijl aan
den rechter-commissaris heeft gezegd.
Op een vraag van den verdediger, mr.
P. Dieleman, zeide getuige, da.t er slechts
eenmaal over de zaak is gesproken tegen
hem.
De tweede getuige J. J. Net was bij
de levering on zeide later tegen G., Van
de zitting van het kantongerecht, dat de
eerste getuige niet hijl de levering' aan
wezig jv.as.
Dit weet bekl. niet meer.
Op een vraag van den verdediger zegt
Net, dat Verniel hem wel gezegd heeft
in Vlissingen te zijln geweest, doch niet
op den bewusten dag van de levering
der meubelen.
Getuige S. Vlieger was bijl de levering
der goederen te Vlissingen, doc,h zag daar
bij niet Verniel.
Getuige, E. M. de Hoogh, ontving de
meubels en daarbij was Verniel niet aan
wezig, ook kwam er- later geen andere
jongen.
De eerste getuige a décharge, mr. J.
J. Heijlse, verklaarde op: een vraag van
den verdediger, dat hij bekl. kent als
een vergeetachtigen, overspannen man.
Getuige, die zaken voor bekl. doet, heeft
nooit oneerlijkheid bij hem ontdekt.
De tweede getuige a décharge, P. A.
Vervaat, deurwaarder, legt dezelfde ver
klaringen over bekl. af als mr. Heijse,
verder verklaarde hij1 nog, dat Verniel
hem gezegd heeft niet tegen bekl. te
durven zeggen, dat hij er niet bijl is
geweest. Ook kreeg hij! op het kanton
gerecht den indruk, da;t hier geen op
zet, doch een vergissing in het spel is.
Getuige C. J. van den Broek heeft ge
hoord, dat in den winkel van bekl., dat
deze tegen Verniel toeriep: „Je zult voor
mij1 nog moeten getuigen". Dit geschiedde
in den winkel van bekl. en niet in dien
van zijn zoon, w.aar volgens Verniel alleen
over de zaak is gesproken. Of Verniel
de vraag hoorde weet hij' niet. Hij zag
Verniel wel eens met een wagen in Vlis
singen, doch weet niet welken dag.
De laatste getuige, Kok, bracht op 17
April naar Vlissingen de meubels, die
op 18 April in het huis van getuige De
Hoogh zijn gebracht. Dien dag is hij ook
nog man het huis geweest.
Getuige Verniel werd nog eens door
den officier ondervraagt en zeide, dat
geen dreigementen zijln gebruikt.
Het O. M. meent, dat het opzet bij
bekl. wel bewezen is, doch er is geen
misbruik gemaakt van gezag, dat is al
thans niet gebleken. Er is wel iets voor-
te zeggen, dat bekl. een valschen eed
heeft uitgelokt, m,aar er is ook veel tegen
te zeggen, omdat getuige Verniel niet ge
zegd heeft „ik ben er niet bijl geweest".
Het O. M. durft de verantwoording van
een zware straf niet op zich nemen, en
vraag t v r ij s p r a a k.
De verdediger wees er op1, dat bekl.
is een zenuwachtig mensch, en meende
ook, dat het opzet niet bewezen is. Een
zedelijk overwicht is in onze omgeving
onbekend. Van misleiding is hier geen
sprake. Pleiter sloot zich bij het requisi
toir aau en vroeg veroordeeling, van den
staat in de kosten van de getuigen ii dé
charge.
Tienjarig bestaan van de K. S. A.
Wij kunnen thans het voorloopig vast
gestelde program van deze herdenking
op 6 Januari a.a. mededeelen.
Nadat des morgens Z. D. II. de Aarts
bisschop een pontificale H. Mis zal heb
ben opgedragen, wordt des middags om
2 uur een Feestvergadering in Tivoli ge
houden. Na opening der vergadering
(loon den Voorzitter van den Centralen
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van2 Dec.
Matige tot krachtigen, westelijke tot noord
westelijken wind. Veranderlijke bewolking
regen, wellicht sneeuwbuien, kouder.
Raad, den HoogEdelgestongen heer W.
H. Bogaardt, zullen drie redevoeringen
worden gehouden over:
1. De oprichting van de K, S. A.
'2. Wat heeft de K, S. A. gedaan?
3. D|. K, S;. A. beschouwd uit gods
dienstig en apologetisch oogpunt.
Des avonds om 8 uur wordt do verga
dering voortgezet, en alsdan gesproken
over:
1. De grondgedachte van de If, S. A.
2. Dj. K. S, A. beschouwd uit sociaal
oogpunt.
3. Steunt de K. S.A. 1
Alle Katholieke Sociale vereenigingen
op- de eerste plaats de Plaatselijke Coxni-
té's voor IC. S, A. zullen qitgenoodigd
worden deze Feestvergadering door hun
ne afgevaardigden te doen bijwonen.
„Local Option."
Door het Hoofdbestuur van den Maria-
bond, in het bisdom Haarlem is aan de be
sturen der aangesloten vereenigingen een
circulaire gericht, waaraan we het vol
gende ontleenen
„Zonder twijfel hebt ge allen reeds
gehoord van de beweging, in de drank-
besirijderswereld bekend onder de naam
Yoikspetitionnement voor Local Option of
Plaatselijke keuze.
Hoewel uitgaande van een gemengde
commissie, waarin onze Frederatie
„Sobriëtas" als eerste is genoemd, ver
wekte deze beweging geen algemeene
sympathie onder de Katholieken.
Een gevolg daarvan was veel geschrijf
in de pers, en veel verschil van meening.
Ons bondbestuur, ofschoon van mee
ning zijnde, dat de beweging voor het
bisdom Haarlem ontijdig was, wilde
„Sobriëtas" niet tegenwerken en besloot
aanvankelijk de afdeelingen vrij te laten.
Door de ontstane wrijving moest het
zijn houding wijzigen en het vond den
juisten wegom in overleg met den
Weleerw. heer L. J. Schalke, bondsadvi-
seur, Z D. H. den Bisschop zelf te raad
plegen.
En dit is 't antwoord van Monseigneur
De R. K. vereenigingen in het bisdom
Haarlem mogen niet meedoen aan de
actie op dezen grond
De frederatie Sobriëtas is buiten haar
statuten gegaan en is niet door de bonds-
besturen met de afdeelingen in contact
getreden maar heeft persoonlijk de afdee
lingen aangeschreven.
Zou kon dus niet eerst de zaak over
wogen en de meening van het hoogste ge
zag gevraagd worden, maar werd ter
stond uitgevoerd.
Waar ge dus nog niet begonnen zijt:
vat dit werk niet aanwaar ge wel zijt
toegetreden tot de comité's moet ge u te
rugtrekken.
Als getrouwe leden van den Bond zult
ge aan den wensch van uwen Bisschop
gehoorzamen."
Goes. Sint Nikola a sfeest op de
R.K. School. Hoewel sinds Vrijdag). 1. de
St. Jozefschool voor jongens in de Wijn
gaardstraat in gebruik is genomen, mee-
nen wij met de beschrijving dezer school
te moeten wachten totdat door de plech
tige inwijding het geheele scholen-com-
plex StaistraatVlasmarktWijngaard
straat officieel zijn bestemming heeft
ontvangen.
Maar wat we niet mogen verzwijgen
en wèl moeten melden is, dat, dank zij
het initiatief van den hoogeerwaarden
lieer deken en liet kerkbestuur aan al
de kinderen onzer bewaarschool, meisjes
school en jongensschool Vrijdag aan
