IUU DU Zu
VOOR SCHOOLTIJD
VAN HOUTEN'S
No. 138.
Zaterdag 22 November 1913.
Negende Jaargang
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
PROCLAMATIE.
eiken ochtend een kop
Dit duim Destaat Dit 8 M\\ki
PLAATSELIJKE KEUZE.
BUITENLAND.
BI NNENLAND.
Aan Mijn Volk.
WILHELMINA.
Landbouw en Veeteelt.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratis; Gangepoorfsfraaf C 209, GOES"
ReclamebericHten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. èi ciontant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor
1500
gulden bij verlies van beide
banden, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
150
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
gulden bij gulden bij Pi
|l I 11 I verlies I I verlies van M
gulden bjj
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Wegens overvloed van Advertentiën moet
het Kameroverzicht tot een volgend nummer
worden uitgesteld. Red.
(Local option
Dinsdag a.s. zal te Vlissingen in bet
Concertgebouw eene groote openbare
vergadering worden gehouden, waarin
ten bate van liet Volkspetitionne
ment voor Plaatselijke Keuze als
sprekers zullen optreden de Franciskaner-
pater Borromaeus De Greeve te Vorden,
ds. T M. Muller te Krabbendijke en
dhr. P. K. Peerlkamp te Middelburg.
Het volkspetitionnement, waarvan hier
sprake is, wordt op touw gezet door de
groote drankbestrijdersorganisaties in ons
Vaderland, van Katholieke zijde door
„Sobriëtas".
De vraag iswat verstaat men onder
dat volkspetitionnement.
Wel dit. Dat, evenals in andere landen,
ook in ons land van regeeringswege
gelegenheid worde verschaft aan de
meerderjarige ingezetenen van een ge
meente, een district, hoe zij over het
herbergwezen denkenof alles bij het
oude moet blijven, of dat de herbergen
in de gemeente moeten worden ver
minderd, of zelfs opgeheven. Let wel
op, er wordt gezegd, hoe de ingezetenen
er over denken. Het beslissen bljjft
aan de regeering overgelaten.
De drankweer ziet in de plaatselijke
keuze een machtig middel tot inperking
van het alcoholisme, daar de „local
option" het volk tot nadenken brengt
over de ellenden en gevaren, die een
aanzienlijk aantal vergunningen en bier
verloven in een gemeente na zich sleepen.
Nu is de plaatselijke keuze niet zbo'n
enorme nieuwigheid als sommigen wel
denken. Een stap in die richting toch
deed de Nederlandsche drankwetgever,
toen hij bepaalde, dat de gemeenteraden
alle 5 jaar een voorstel tot verlaging
van het maximum-aantal herbergen bin
nen de grenzen der gemeente kunnen
indienen.
Maar is plaatselijke keuze niet een
vrucht van puriteinsche matigheidsbe
grippen en dus voor ons, Katholieken
niet aannemelijk?
Hierop antwoordt de bekende en ge
leerde Jezuïeten pater J. van Kasteren
in een onzer Katholieke dagbladen als
volgt
„I)e voorstanders van plaatselijke keuze
vragen een wet van het bevoegde en
erkende Staatsgezag indien al niet
enkel eene wijziging der bestaande
Drankwet die voor den openbaren
verkoop van sterken drank de voorwaarde
stelt, dat een bepaald percent der be
langstellende ingezetenen den wensch
heeft geuit, dergelijke inrichtingen te
bezitten. De volksstemming geeft of ont
neemt niemand een recht, maar toont
aan de Regeering of de gestelde voor
waarde vervuld is.
Met welk katholiek beginsel zou dit
in strijd zijn Toch niet met de leer, die
de onthouding uit liefde aanbeveelt. Deze
zou er slechts te gemakkelijker door
worden. Of met het beginsel, dat drank
gebruik op zichzelf geen zonde is? De
meeste wetten verbieden in het algemeen
zekere handelingen, die op zichzelf ge
oorloofd zijn. En hier is nog geen spraak
van verbod van alcoholgebruik, en
dus ook zeker niet van „gedwongen ont
houding Alleen zouden de openbare
naaste gelegenheden tot drankmisbruik
langzamerhand kunnen verdwijnen. Ook
weder in het algemeen belang'. En welk
artikel in de statuten onzer Roomsche
drankweer verbiedt ons, ook door de
wetgeving de matigheid, en vooral de
openbare matigheid, te helpen bevor
deren?"
In verband met bovenstaande is het
niet onnuttig op te merken, dat de
drankbestrijding eeri der heilzaamste
uitingen is van goed begrepen sociale
actie.
En wat de Katholieke drankbestrijding
aangaat, kan niet alleen gewezen wórden
op meer dan één illuster voorbeeld van
hoogstaande mannen en vrouwen in onze
samenleving, maar ook - en (lat zegt voor
ons, Katholieken, alles op de sym
pathie van Paus Pius, die een apart
gebed heeft opgesteld, waarbij men de
onthouding van geestrijke dranken als
een acte van versterving Gode opdraagt
en dat gebed met aflaten heeft verrijkt.
Nu moge men zich niet tot de vrij
willige onthouding in deze geroepen ge
voelen, soitl Maar het past ons, met
respect tegen hen op te zien, die door
hun eigen onbaatzuchtig voorgaan zoo
machtig veel er toe bij brengen, den
geesel van het alcoholisme te breken.
BEIittlË.
De kloosterscholen. Te Famil-
leureux (Henegouwen), de eerste Belgische
gemeente, welke „de eer" had een so
cialistisch bestuur te hebben, aldus ver
telt het Brnsselsche „N. v. d. D." kwam
dezer dagen in den gemeenteraad de
schoolwet op het tapijt. Een liberaal
raadslid verklaarde„Indien er in onze
gemeente een kloosterschool ware, ik
zou niet aarzelen er mijne kinderen naar
toe te sturen". Het was zeker de onder
vinding die den man zoo deed spreken,
voegt het blad er aan toe.
ZlIID-AfKlkA
Gisting in Natal. Uit Lady-
smith wordt gemeld dat aldaar kort
geleden ongeregelheden hebben plaats
gehad, nadat de rechter een duizendtal
Indiërs had toegesproken. De opstande
lingen werden uiteengedreven door onge
wapende politie.
De toestand wordt echter als zoo ern
stig beschouwd, dat men het geraden
acht de politie te wapenen burgerwacht
op de been te brengen.
De staking der Indiërs in Natal heeft
zich ook uitgebreid tot de spoorwegen
waar 3800 Indische arbeiders werken.
Men vermoedt, dat zij weldra algemeen
zal zijn.
De correspondent van de „Daily Tele
graph" te Johannesburg hoorde bij ge
ruchte, dat de regeeriug voornemens is
den staat van beleg in Natal uit te
roepen.
De „Daily Mail" geeft om het gewicht
den beweging aan te tonen, een staaltje
over de bevolking van Natal, die be
slaat uit 100.000 blanken, 140.000 Aziaten
bijna allen uit Britsch-Indië, en 985.020
inboorlingen.
Abraham Fischer, de minis
ter van Bmnenlandsche Zaken in het
Zuid-Afiikaansche kabinet is naar de
„Times" uit kaapstad verneemt, over
leden.
Fischer, die in 1850 in de Kaap gebo
ren werd, heeft het grootste deel van zijn
leven in Oranje-Vrijstaat gewoond, in
1878 werd hij daar lid van den Volks
raad, in 188C5 lid van den Uitvoerenden
Raad. Tijdens den oorlog der republieken
tegen Engeland beeft Fischer aan het
hoofd gestaan der afvaardiging naar
naar Europa en Amerika, om zedelijkeu
en geldelijken steun te vragen voor de
republieken. (Tijd).
H.M. de Koningin-Moeder is voor het
gewone winterverblijf Donderdag in de
residentie teruggekeerd.
Het is mij eene behoefte mij op (lezen
gedenkwaardigen dag to wenden tot het
Nederlandsche Volk.
Heden voor 100 jaren was het oogenblik
geboren, waarop de Vereenigde Nederlan
den hun nationaal bestaan hernamen.
Ik herdenk met dankbaarheid de woor
den waarmede Van der Duyn van
Maasdam en G ijs bert Karei van
Hogendorp den 21en November 1813
het bewind hebben aanvaard
„Wij voldeden aan den wensch van alle
onze Bondgenooten, wanneer wij, in af
wachting van de komst van Zijde Hoog
heid den Heere Prinse van Oranje, en
in zijnen naam, dezen dag ons stelden
aan het. hoofd der regering; wij namen
die taak op ons, met. vertrouwen op de
hulp der Goddelijke Voorzienigheid, wier
hand de aanstaande verlossing van ons
verguisde vaderland zoo zigtbaar bestuurt;
maar wij deden het ook met vertrouwen
op den bijstand, op de hulp van elk
Nederlander, die zonder herinnering aan.
het verledene, zonder onderscheid van
rang of staat of van Godsdienstige ge
zindheid, met ons de behoefte gevoelt
van nog eenmaal te herwinnen dat vader
land, dat op de elementen, op Philips
en A1 b a veroverd, van den moed onzer
voorvaderen zoo heerlijk getuigde, doch
met smaad en schande te lange bezoedeld
werd".
Dat vertrouwen is niet beschaamd.
Het Vaderland is herwonnen.
De gewesten van Nederland zijn saam-
gegroeid tot onverbreekbare nationale een
heid.
Moederland en Koloniën zijn nauw, ver
bonden.
De vrijheden en het zelfbestuur der
bevolking zijn gestadig uitgebreid.
's Lands welvaart, begunstigd door een
opgewekten ondernemingsgeest en verbe
terde arbeidsvoorwaarden, is belangrijk
toegenomen.
Een krachtig streven naar zedelijke en
geestelijke verheffing heeft zich baan ge
broken.
In wetenschap en kunst dingt Nederland
met andere volken om den voorrang.
Het is Mijn innige wensch, da,t onder
Gods zegen vrede, vrijheid en voorspoed
mogen bewaard blijven.
De eendracht van alle Nederlanders,
„zonder onderscheid van rang of staat
of van godsdienstige gezindheid" zij! ook
in de toekomst, de hechte grondslag dei-
nationale onafhankelijkheid.
Met het Nederlandsche Volk hoop Ik sa
men te werken tot geluk van het Vader
land.
Bovenstaande proclamatie is heden
(Vrijdag) in alle gemeenten de:s lands
aangeplakt.
Teekeningen zoek.
De teekeningen van nieuwe kantoor
gebouwen op Zorgvliet, welke door de
Ned. Petroleummaatschappij aan B. en
W. van 's-Gravenhage waren toegezonden
zijn op onverklaarbare wijze uit de bu
reaux van den directeur van de gemeente
bedrijven verdwenen.
De geïnterneerden.
Naar wij vernemen zullen De drie ge
ïnterneerden, de heeren Douwes Dekker,
dr. Tjipto en Soewardi, na de behande
ling van de Indische begrooting een
audiëntie bij den minister van Koloniën
aanvragen. (Msbode.)
(Bovenstaande in verband met de uit
lating van minister Pleijte in de Kamer,
dat hij de geïnterneerden in de clementie
van den goeverneur-generaal wil aan
bevelen. Red. N. Z. Crt.)
Volgens het Handelsblad wordt bin
nenkort de benoeming tegemoet gezien
van den heer Roest van Limburg hoofd
commissaris van politie te Rotterdam tot
hoofdcomm. van politie te Amsterdam.
KON A CACAO
Onbegrijpelijk.
Men schrijft van deskundige zijde aan
„De Tijd":
Onbegrijpelijk is hel, hoe lang de land
bouwers met zich laten spotten.
Wat in geen enkel beschaafd land mo
gelijk zou zijn, gebeurt hier alsof hot.
de natuurlijkste zaak der wereld ware. Ik
bedoel den vrijen invoer van bevroren
vleesch.
Het vee, dat liien le lande gefokt wordt
op belasten grond e.n dat gemest wordt met
graan, hetwelk (behalve het geïmporteer
de) op belasten grond geteeld woTdt, mag
niet ter consumptie worden afgeleverd,
alvorens men aan den voor Nederlanders
zoo vraatzuchtigen fiscus, den in geen
enkel .land ter wereld bekenden, onge
meen "hoogen accijns van tien ten hon
derd offert. Nu heeft men ons, boeren,
reeds willen doen geloovven dat deze ac
cijns indirect betaald wordt door den con
sument en niet door den producent. Een
goed geloof is veel waard, doch om dit.
aan te nemen is meer noodig. - - Soit.
Wij zijrn hier eenmaal zóó aan gewend,
dat niemand er aan denkt, zich hierover
erg druk te maken, en gelaten offeren wij
regelmatig zonder morren.
Toen ik nu echter vernam, dat men aan
het Dep. va.n Oorlog besloten heeft voor
taan het gebruik van bevrozen vleesch
Voor het leger algemeen te doen zijn,
toen meende ik, dat het meer dan tijd
was, er eindelijk eens. 'tegen te protestee
ren. Indien in de bestaande toestanden
geen verandering komt, kan de veefokker
in de prairiën van Argentinië en de onme
telijke landerijen in Australië ons Neder
landsche veefokkers eene dusdanige con
currentie aandoen, dat wij er het bijltje
bij moeten neerleggen.
Immers: a) in de genoemde landen kost
een Hectare weiland gemiddeld minder
dan hier te lande de jaarlijksc.he pach t be
draagt; b) het transporteeren van het
vlooscih uit genoemde landen kost (per 100
kilo's berekend) zeker niet maar of wel
minder dan wij hier aan accijns betalen
(ook per 100 kilo's gerekend); uit genoem
de landen kan liet vleesch dus met deztolfde
of minder onkosten aan den consument
hier t.e lande geleverd worden, als door
de Hollandsche. boeren (ik reken accijns
als onkosten).
Het: bevrozen vleesch is weliswaar min
derwaardig en minder in prijs dan liet
versche vleesch, doch hot verschil is ps
groot om concurrentie voor ons houdbaar
te maken, want de op het oogenblik be
staande prijzen van bevrozen Vleesch als
basis nemende, zijn deze voor den vreem
den fokker zeer lucratief en toch laag ge
noeg om ons te ruïneeren. Daarbij wordt
tegenwoordig met succes en op groots
schaal, verkoeld vleesch ingevoerd (in
Engeland) èn de kwaliteit van dit vleesch
èn de behaalde prijzen toonen aan, dat
het bevrozen vleesch weldra zal verdwij
nen en plaats maken voor het verkoelde
vleesch. Dit is een nog veel gevaarlijker
concurrent voor het versche vleesch dan
het hier te lande nog alleen bekende
(tot nu, maar hoe lang nog?) bevrozen
vleesch.
Het is dan ook voor een ieder, die maar
een weinig met deze toestanden op de
hoogte is, een yastetaand feit, dat vrije
invoer op groote schaal van hevrozen
of verkoeld vleesch ons, hoeren, oneindig
veel nadeel zal doen en van ©en bloeien-
den boerenstand kan er dan geen sprake
meer zijn. Dat deze invoer op groote
schaal geschiedt, hiervoor zullen de groote
Amerikaansche heef-firma's wel zorgen,
door zelf het geheels land met winkels
als to bezaaien, zooals dit in Engeland
nu reeds het geval is.
Doch er is nog meer.
De bestaande toestand is onrechtvaar
dig. Wij Nederlandsche hoeren betalen van
ons vee, op Nederlandschen, belasting Da
talenden bodem gefokt, 10 pCt. accijns.
Dus van elke tien stuks vee, welke wij
verkoopen, valt er een aan den fiscus ten
offer. De Amerikanen of Australiërs mogen
hier duizenden stuks geslacht, vee invoe
ren, zonder een cent te betalen.
Ais de hoeren, die in „vrijhandel" Neer
land'» welzijn zien, consequent zijn, moe
ten zij ook (le lOpCt. accijns afschaffen,
want een Nederlandsche boer zal zeker
toch nog wel, al isi het dan ook met. do pet
in. de hand, dezelfde rechten mogen vra
gen. en vergen, dio aan den vreemdelinjg;
zonder meer gegeven worden.
Dusofwel den beslaanden accijns voor
iniandsch vee afschaffen, ofwel het inge
voerde vleesch minstens even zwaar be
lasten.
Men zal de opwerping maken,dat de
kleine man goedkoop vleesch moet heb
ben. Accoord, en ik beaam volmondig,
dat de werkman dient geholpen te, worden
waar het kan. Is het om deze redenen
niet. mogelijk, het in te voeren vlaesch. te
belasten, mij goed, maar dan ook zooals
hierboven reedsi gezegd, consequent blij'-
ven en den accijns afschaffen want, after
all, Nederlandsche boeren zijn ook Neder
landers en toch zeker talrijk genoog om
inee te tellen, en goed genoeg om gelijk
waardig behandeld te worden.
Daarbij, veronderstellende zelfs, dat de
consument de lasten draagt, (ofschoon ik
van het.-tegenovergestelde gevoelen ben)
meen ik echter, dat het. bevrozen vleesch
goedkoop genoeg is, om het gemakkelijk
10 pCt. belasting t,e doen verdragen, daar
dit toch nraar ongeveer 2r/o cent per pond
zou bedragen en dus prijsverschil nog
enorm blijft.
Hoe zal het anders gesteld zijn in lan
den als Frankrijk, België en Duitschland,
waar de vleeschinvoer veel zwaarder be
last is en waar van iniandsch. vee geen
accijns wordt betaald? Daar liet, algemeen
welzijn van geen dezer landen zoozeer
van den landbouw afhangt als in Neder
land, meen ik dat voor ons, boeren parool
moet zijn, actie.
