KERKNIEUWS
Allerheiligen.
Woensdag 5 November a.s. zal het
30 jaar geleden zijn dat de heer P. D.
Touw in. dienst trad als letterzetter op
de zaak van dhr. Klemkerk, thans, de
drukkersfirma Oosterbaan en Le Cointre.
Het zal den jubilaris, die de laatste ja
ren den post bekleedt van meesterknecht
op de zetterij van genoemde firma, dien
dag zeker niet aan belangstelling ont
breken.
De nieuwbenoemde concierge der
Ambachtsschool, j.l. Maandag benoemd,
heeft deze benoeming niet aangenomen.
De raad dezer gemeente komt 5
Nov. a.s. te 3 uur in openbare vergadering
bijeen ter behandeling der volgende
agendaVaststelling der notulen van de
vorige vergadering. 1. Ingekomen stukken;
2. Aanvragen om afschrijving van be
lasting en schoolgeld; 3. Af- en over
schrijving van posten op de gemeente-
begrooting voor 1913; 4. Wijziging der
verordening voor het bestuur van het
gasthuis; 5. Begrooting voor 1914 van
het gast,huisbestuur; 6. Verzoek van den
heer C. J. Noordhoek, om aan den Ouden
Singel naast perceel G no. 98 een woon
huis achter de rooilijn te mogen houwen
7. 2e suppletoir kohier van schoolgeld
voor school A, cursus 19131914; 8.
Primitief kohier van schoolgeld voor A,
cursus 1913—1914; 9. Primitief kohier
van schoolgeld voor de Meisjesschool, cur
sus 19131914; 10. Het verleenen van
eervol ontslag aan den heer M. D. Cal-
jouw als onderwijzer bij het Herhalings-
onderwijs; 11. Voorstel inzake liet rio-
leeringsplan volgens het Shöne-stelsel12.
Verzoek van Mevrouw F. Kakebeeke
Ochtman om een lokaal van de Meis
jesschool te mogen gebruiken tot het doen
geven van Sloijd-onderwijs aan jonge kin
deren; 13. Begrooting der gemeente-gasfa
briek voor 1914; 14. Gemeentebegrooting
voor 1914; 14a. Voorstel inzake nadere
regeling van verschillende salarissen in
verband met de gemeentebegrooting voor
1914; 14h. Voorstel tot verhooging van
het te heffen maximum-bedrag aan l.oof-
delijken omslag; 15. Beelames Hoofdei.
Omslag primitief kohier 1913.
Middelburg. In de Woensdagmiddag
voortgezette raadsvergadering werd aller
eerst aan de orde gesteld de begrooting
van de gasfabriek, en vroeg daarbij de
heer Bolle of het niet mogelijk is de
lantaarns automatisch aan te steken.
De lieer Tak zeide, dat dit duurder
zou zijn; hij zal de cijfers overleggen.
Besproken werd de prijs voor industrie-
gas; op de begrooting was fO.Oli/j per
M3. uitgetrokken, doch B. en W. stelde
nader voor f 0.051/2doch de heer Zijlstra
achtte f0.06 noodzakelijk; omdal het gas
aan de gemeente f 0,0548 kost.
Na eenige bespreking trekt de heer
Zijlstra echter zijn voorstel weer in.
Door aanneming van dit voorstel wor
den de inkomsten f2500 hooger en de
uitkeering aan de gemeente van het be-
drijfsoverschot 1741213. Vervolgens de
begrooiing van de waterleiding, waarvan
het tekort f 10.098.941/2 bedraagt, vastge
steld.
Bij het eleclrisch bedrijf stelt de com
missie van financiën voor, van dit be
drijf evenals van de [gas- en waterleis
ding een retihutie voor het kabelnet Ie
eischen.
De burgemeester is betrekkelijk legen
elke retributie, want bijv. de waterlei
ding zou een voordeel van f2000 inplaats
een nadeelig slot van f 10.000 geven, als
er geen retributie werd uitgetrokken.
Besloten wordt dit jaar geen retribu
tie te heffen.
De begrooting wordt vastgesteld met
een te kort van f 3722.90.
Hierna wordt de algemeene begrooting
behandeld.
Bij deze uitgave stelde de heer Onder-
dijk voor de loonen der straatvegers te
verhoogen met f 1 per week en daar
om deze post met f520 te verhoogen.
De burgemeester zeide, dat deze loo
nen pas verhoogd zijn.
Het voorstel-Onderdijk werd verworpen
met alleen de stemmen van de héeren
van der Harst en Onderdijk voor.
Bij de post rijschool meende de heer
Zijlstra, dat deze van de begrooting moet
verdwijnen en hij vroeg aan B. en W.
om met het rijk in overleg te treden
over overneming door het rijk van deze
inrichting, vooral nu hot rijk niet het
garnizoen wilde uitbreiden.
De heer Onderdijk vroeg stemming over
deze post en werd die gehandhaafd met
8 tegen 7 stemmen. Tegen stemden de
heeren van Andel, Verhage, Onderdijk,
Bolle, Zijlstra en de Veer.
De heer Sprenger verzette zich tegen
verhooging der subsidie aan de Handels
cursus met f225. Dit. om finantiëele re
denen en omdat hij de voorgenomen uit
breiding niet noodig achtte.
Do heer Boasson zeide, dat de uit
breiding heeft plaats gehad in overleg
met den inspecteur van het Middelbaar
Onderwijs. De post. in stemming gebracht
en aangenomen met alleen de stem van
den heer Sprenger tegen.
Bij liet pensioen-hoofdstuk deelde de
voorzitter mede, dat er vast f5880 zal
moeten worden betaald voor de pensioenen
der gemeenteambtenaren en men besloot
daarvoor niet f 10,000 doch f 6000 uit le
trekken.
Na eenige discussie werd besloten de
post Hoofdelijken Omslag op f 172.000 te
brengen, zulks met 9 tegen 6 slemmen,
daar de heer de Veer had voorgesteld
f 173.000.
Ten slotte werd de geheele begrooting
goedgekeurd op een eindcijfer van
f 638.375.68 en een post. voor onvoorzien
ad f 1985.181/2-
Nog werd gestemd over een voorstel
van den lieer Onderdijk om lid le wor
den van het Congres voor Kinderbescher
ming. Dit werd verworpen; slechts zes
leden verklaarden zich er voor.
Tot lid in de commissie voor het
examen surnumerair der registratie en
domeinen is benoemd dhr. \Y. A. Kleijn
van de Poll, inspecteur van de 20e divi
sie registratie en domeinen alhier.
Zierikzee. Door een Landelijke Com
missie, waarin Drankbestrijders van ver
schillende richting vertegenwoordigd zijn
wordt een actie voor Plaatselijke Keuze
op touw gezet. Met plaatselijke keuze
wordt bedoeld een stelsel voor drank
wetgeving, waarbij voor bepaalde ge
meenten de verkoop van alcoholische
dranken wordt beperkt op grond van
een stemming, door de ingezetenen dier
gemeente hierover gehouden.
Ook in onze stad heeft zich thans een
commissie van Drankbestrijders gevormd,
dii zich ten doel stelt: propaganda te
voeren voor Plaatselijke keuze en een
Volkspetitionnement uit te lokken.
- Woensdagmiddag omstreeks 12 uur
dreef over onze gemeente weer een lucht
ballon. die komende uit het zuid-oosten
zich in noordwestelijke richting voort
bewoog.
Heden vergaderde onze Gemeente
raad om 1 uur ten stadhuize.
Ingekomen waren vier brieven van
Ged. Staten (die voor kennisgeving wer
den aangenomen) houdende goedkeuring
van de raadsbesluiten tot onderliandsche
verpachting van perceelen gemeente
grond aan H. Haze
tot liet in gebruik geven van slikken
in „de Val" aan Gebr. Schot;
tot vaststelling van het reglement voor
het Burgerlijk Armbestuur en tot wij
ziging van liet reglement voor liet Be
stuur van liet Burger-Weeshuis.
Ingekomen mede een brief van Ged.
Staten, houdende terugzending van de
door hen goedgekeurde begrooting der
gemeente voor 1913.
Van mej. H. M. van Malland was be
richt ontvangen, dat zij haar benoeming
tot onderwijzeres in de meisjeshand-
werken aan de herhalingsschool aan
neemt.
Tot secretaris der Plaatselijke Com
missie van Toezicht op het Lager Onder
wijs is benoemd de lieer P. II. Pomes,
lid dier Commissie.
Aan den heer mr. dr. S. J. M. van
Geuns wordt op diens verzoek eervol
ontslag verleend als lid der Commissie
van Toezicht op het Middelbaar Onder-
wijs.
Tot leeraar aan de Avondschool voor
Vakonderwijs in liet vakteekenen wordt
benoemd de lieer H. de 'Jong.
Op voorstel van B. en W. wordt de
2e klasse der Avondschool voor Vak
onderwijs in twee parallel-afdeelingen
gesplitst. In verband daarmede worden
aangesteld tot leeraren de heeren J. van
Ballegooyen, II. G. de Boer, L. Bonter
en A. Geluk. (Wordt vervolgd.)
Vlissingen. In de heden middag gehou
den verg. va,u den gemeenteraad werd
mededeeling gedaan van een advies inzake
de pensionneering van de gemeente-ambte
naren op verzoek van B. en W., uit
gebracht door het bestuur van de vereeni-
ging van Nederlandsche gemeenten.
Overgelegd werd een concept-verorde
ning voor de in het leven roepen van een
commissie van bijstand voor tie gemeente-
groenten- en fruitveiling. Volgens deze
verordening zal die commissie bestaan
uit jeen voorzitter (de burgemeester of
een der wethouders) en vier Jeden, welke
ieder jaar door den raad worden benoemd.
Een der leden is secretaris, lenzij op
verzoek der commissie haar een der amb
tenaren ter secretarie is toegevoegd. De
commissie vergadert minstens 4 maal per
jaar en voorts zoo dikwijls de voorzitter
dit noodig acht of twee leden zulks met
opgave van redenen wenschelijk achten.
De commissie is belast mei het dagelijksch
toezicht, op de veiling en liet bevorderen
van een goeden gang van zaken. Zooveel
mogelijk woont altijd een lid der com
missie de te houden veilingen bij.
Nog werd overgelegd een concept-ver
ordening op het bedrijf. Eventueele winst
zal aan de gemeente worden afgedragen,
terwijl verlies door haar zal worden aan
gezuiverd. De winst kan ook gedeeltelijk
met aanwijzing van een bepaalde bestem
ming worden gereserveerd, terwijl verlies
niet behoeft te worden aangezuiverd, in
dien. het veroorzaakt is door omstandig
heden van voorbijgaanden aard en kan
in dit geval met de winsten van volgende
jaren worden verrekend. Onder toezicht';
van B. en W. en de commissie van hij
stand berust de leiding van het bedrijf
hij een veilingmeester; het administratief
beheer hij een rekenplichtig ambtenaar,
administrateur genoemd.
Uit de aanbeveling bestaande uil de
heeren J. Q. Brand te Vlissingen, W.
C. Dekker te Middelburg en Sj. van der
Werff te Biervliet werd tot onderwijzer
aan school D benoemd de lieer Brand.
Behandeld werden verschillende voor
stellen, waarop wij in ons volgende num
mer nader terugkomen.
Alleen zij thans vermeld, dat ook de
begrooting voor 1914 aan de orde kwam
en dat daarbij was gevoegd een staat
van wijzigingen, die B. en W. alsnog in
het ontwerp hebben aangebracht, voor
namelijk tengevolge van hun voorstel tot
wijziging der onderwijzerssalarissen. Hot
eindcijfer zou hierdoor worden f55.00420
en de post voor onvoorzien f 1392.25. De
post hoofdelijke omslag, aanvankelijk
f 154.000, wordt thans voorgesteld op
f 156.000. In verband met dit laatste werd
ook behandeld een voorstel om liet ma
ximum, genoemd in de verordening op
de heffing van den hoofdelijken omslag
te brengen van f 150.000 of f 200.000.
lerseke. Niettegenstaande de kreeften-
visscherij reeds eenigen tijd gesloten is,
schijnen zich toch verscheiden visschers
met deze visscherij bezig te houden, waar
om dan ook door de bemanniDg dei-
vaartuigen van de visseherijpolitie alhier
tegen enkele personen proces-verbaal is
opgemaakt, terwijl niet minder dan 13
kreeftenkorven in beslag zijn genomen.
Schore. Alhier is opgericht oen onrler
aid. van het „Groene Kruis". liet. be
stuur bestaat uit mevrouw Krijiknmp,-pre
sidente; Mej. Molhoek1, secr., mej. M. M.
Karelse, penninm., terwijl nog zes andere
dames in het bestuur zitting hebben. Het
doel is: steun a,a,n arme en behoeftige
ingezetenen Ie verleenen.
Kruiningen. Volgens ontvangen tele
grafisch bericht tileek van een partij
appels van Vlake naar Duitscliland ver
zonden bij aankomst 24 zakken verte
genwoordigd 1200 K.G. vermist. Ver-
kooper en kooper waren beide bij de af
zending aanwezig. Ra, ra, waar de per
Staatsspoor verzonden zakken gebleven
zijn.
's Heer Arendskerke. Hedenmorgen, on
geveer half acht ure, ontstond brand in
oen graanhoop, staande op het hoefje
van den landbouwer J. Ars, wonende op
de „Graszode" alhier. De brandweer was
spoedig Ier plaatse en aan haar ijverig
optreden, is het toe te schrijven, dat de
brand tot dezen eenen hoop beperkt bleef
en de beide andere lioopen, die vlak in
de nabijheid stonden, gespaard hieven.
De brand was ontstaan door liet spelen
van een 5-jarig kind met lucifers. Assu
rantie dekt de schade.
Schoondijke. Tot lid in de commissie
lot wering van schoolverzuim is benoemd
dhr. .1. de Meijer, hoofd van school 1.
De begrooting voor hel dienstjaar
1914 werd in de gehouden raadsvergad-
dering vastgesteld op f20.218,23 in uit
gaven en ontvangsten.
Oostburg. In de gehouden algemeene
vergadering van de Ambachtsschool voor
Oostburg en omstreken, zijn benoemd tot
leden van het bestuur dhrn. H. Gratama
en Mr. F. van Dam alhier. In de vacature-
Thomaes werd benoemd dhr. C. van Yoo-
ren van Eede en in de vaeature-Mr. v. d.
Broecke is benoemd dhr. K. Reepmaker
te Aardenburg. Voor mem-gegoeden werd
liet, schoolgeld gebracht op f 60.
Ossenisse. In de maand October is,
volgens den waarnemer van hel. Koninklijk
Meteor. Instituut alhier, gevallen 43,1
m.M. neerslag. Het gemiddelde over alle
jaren over die maand bedraagt ruim 80,4
m.M De neerslag was het hoogst in 1905,
zijnde 145,4 m.M. en het laagst in 1910,
zijnde 20,7 m.M.
De gemeente neemt alhier de hij-
dragen mef inkoopsom voor de pension
neering van 'hare ambtenaren voor ge
meentereken iaig.
Koewacht Men schrijft ons
Evenals in andere deelen van ons land
is ook hier het aantal aangiften voor de
ouderdomsrente veel grooter dan men oor
spronkelijk vermoed had. Bij de Rente
commissie, wier zetel .gevestigd is te Ter-
neuzen, zijn reeds meer dan 1800 aan
vragen ingekomen en nog dagelijks ko
men er bij.
De bouw onze R. B. bijzondere
meisjesschool vordert goed. Was liet
prachtige gebouw niet zoo achter andere
gebouwen en muren opgetrokken, liet-
hetwelk het bijna geheel aan liet oog-
onttrekt, het zon een sieraad voor het
dorp kunnen zijn. Januari e.k. denkt men
de gebovwen in gebruik te nemen.
(M. Ct.)
IJzendijke. Maandag vergaderde onze
raad. Besloten werd aan den gemeente-
opzichter met 1 Januari a.s. eervol ont
slag te geven.
Aan de ambachtsschool te Oostburg zal
pene subsidie van f 150 gegeven worden
en aan de muziekvereeniging eene sub
sidie van f125. Goedgevonden werd om
de premie van de op 1 Oct. 1913 in
dienst zijnde gemeente-ambtenaren voor
rekening der gemeente te nemen.
De jaarwedde van den gemeonlo-voldj-
wa.chter werd gebracht op föOO. De hoof
delijke omslag werd van f4800 op1 f5700
gebracht. De begrooiing werd gebracht
voor het dienstjaar 1914 op f26.993,58.
Hierna ging de raad uiteen.
Cadzand. In de gehouden raadsverga
dering werd de begrooting voor 1914 vast
gesteld op f ll.041.30i/2- Het bedrag van
den hoofdelijken omslag zal nu f 6000
zijn. De jaarwedde van den gemeente
ontvanger werd verhoogd tot f 300.
De z.g. Hervorming wordt geacht be
gonnen te zijn met liet aanslaan van de
95 stellingen aan de domkerk te Wit-
temberg ,door Luther op den vooravond
van Allerheiligen des jaars 1517.
Onder de vele leerstukken des geloofs,
die, na 15 eeuwen lang door geheel de
Kerk te zijn gehouden, door die lier-
vorming wérden verworpen, behoort ook
dat van de vereering der heiligen. Een
hoogst troostvol leerstuk, dat steunende
op het artikel van het apostolische sym-
bolum„ik geloof in de gemeenschap
der heiligen", den menscli in geestelijke
verbinding doet treden met zijn eigen
natuurgenooten, die in eenzelfde wereld
als liij, niet zelden onder dezelfde levens
omstandigheden, te midden van dezelfde
zielsgevaren hun eeuwige eindbestem
ming gelukkig hebben bereikt en thans
met de millioenen uit alle volkeren en
talen den Heer het blijde „Hosanna"
toezingen in dat verrukkelijk oord der
hemelsche vreugde, waarheen op dezen
dag, liet hoogfeest van Allerheiligen, de
Katholieke Kerk haren kinderen de
blikken doet richten.
(lm ons op de pelgrimsreize naar dat
hemelsche vaderland moed in te storten
heef' de Kerk, wijze en zorgvolle moeder
als zij is, diegenen onder hare afgestor
ven kinderen, welke op geheel bijzondere
wijze zich in Gods heiligen dienst tijdens
hun leven onderscheidden hetzij zij
het kleed der heiligmakende genade
door een engelreinen wandel onbe
smet wisten te bewaren als een Aloy-
sius van Gonzaga, hetzij zij door buiten
gewone boetvaardigheid hun vroegere
ongerechtigheden op heldhaftige wijze
uitwischten als een Augustinus, een
Maria Magdalena als een voorbeeld
ter vereering en navolging willen voor
stellen, in de vaste overtuiging, dat de
gebeden dier gezaligden veel zal ver
mogen bij den Oneindige, den Gever van
alle volmaaktheid, ten bate van de
achterblijvenden op deze wereld, die als
leden der strijdende Kerk nog- moeten
worstelen om den eindpaal te bereiken,
voor wie de kamp om de kroon der ge
rechtigheid nog voortduurt.
Men zegge toch niet: deheiligenver-
eering in de Roomsche Kerk strijdt
tegen het Eerste gebod.
Want evenmin als aan den eerbied
der Koningin verschuldigd, afbreuk wordt
gedaan door de hulde, die wij dengenen
brengen, die Haar dierbaar zijn, b.v.
Haar Moeder, Haar Gemaal, of Haar
Vorstelijke Dochter, evenmin wordt aan
den eerbied, Gode verschuldigd, door den
Katholiek afbreuk gedaan, wanneer deze
Gods bijzondere vrienden eert om hun
deugden, prijst om hun verdiensten.
Des te meer nog springt zulks in liet
oog, wanneer men bedenkt, dat de hulde
die de Katholiek aan God brengt hemels
breed verschilt van de hulde, die hi j den
heiligen bewijstde eerstgenoemde hulde
toch is die der aanbidding, de
tweede die der vereering.
En die vereering der heiligen, wat is
zij ten slotte anders dan een acte van
dankbaarheid jegens God, die zich ge-
waardigd heeft Zijn genade te doen uit
schitteren in den menscli en te doen
zien, wat Zijn Goddelijke inwerking op
de zielen voor onschatbare vruchten aan
deugd en heiligheid vermag voort te
brengen, zoodat wij het in vrome ont
roering de Schrift nazeggen „waarlijk,
Gij hebt den menscli weinig minder dan
de engelen gemaakt, met roem en eer
hebt Gij hem gekroond".
De vereering der heiligen zou Christus'
middelaarschap aantasten en op het
schepsel terugbrengen, wat den Zone
Gods alleen en uitsluitend toekomt.
Alsof de macht en invloed, die wij
den heiligen bij God toekennen en
wij weten b.v. uit de geschiedenis
van Mozes tot welk een hoogte God
in Zijn ondoorgrondelijke wijsheid en
goedheid die macht en invloed heeft wil
len doen stijgen ten slotte niet worte
len in de soevereine macht van dienzelf
den Christus, die alleen krachtens Zijn
oneindige verdiensten kan geven wat
voor het heil der menschen noodig is,
al laat Hij ook toe dat zijn bijzondere
vrienden er bij liem omvragen en
s m e e k e n waarom zij dan ook alleen
in zooverre tusschenpersoneii of
middelaars kunnen worden genoemd.
„We lezen, dat de H. Monica, de vrome
moeder van Augustinus, jarenlang voor
de bekeering van haar afgedwaalden
zoon heeft gebeden en dat Augustinus
zelf de genade zijner bekeering dankbaar
toeschrijft aan liet volhardend gebed
zijn er brave moeder. Moeten wij dat cen-
vou dige en zoo gemakkelijk te verklaren
feit nu als onmogelijk én dus als een
hersenschim verwerpen omdat Christus
de eenige Middelaar is, zonder wiens
verdiensten niemand zijn zaligheid kan
bewerken Maar kan Christus, ofschoon
Hij eigenmachtig over Zijne verdiensten
beschikt, zich dan niet door liet gebed
van een trouwen dienaar of dienares
laten bewegen, om Zijn genaden, de
vruchten Zijner verdiensten in ruimere
mate aan dezen of genen mede te deelen
Wanneer God zoo goed is, liet gebed
Zijner heiligen te onzer gunste te ver-
lióoren, dan zijn het niet die heiligen,
maar dan is het Christus zeif, die 0111
het gebed zijner trouwe dienaren zich
gewaardigt den onuitputtelijkenschat Zij
ner verdiensten in ruimere mate op ons
toe te passen.
lloe kan men dan beweren, dat daar
door de verdiensten van den eenen Mid
delaar, Jezus Christus, worden verkleind?
Zou men niet veeleer mogen zeggen,
dat juist door die leer de oneindige ver
diensten en de grootheid van dien Mid
delaar zoo duidelijk mogelijk in het licht
worden gesteld?"
Zeker, de katholieke kerk laat toe,
dat men de beeltenis der heiligen (in
beeld of schilderij l versiert met bloemen
en licht. Maar dit kan toch evenmin
dwaas of vreemd worden gevonden als
liet versieren van het portret of borst
beeld onzer beminde Koningin op Haar
verjaardag of hij gelegenheid van bijzon
dere feesten.
Ook richt de Katholieke Kerk altaren
op ter eere der heiligen, maar let wel
op „ter e e r e". Dat wil zeggen, dat
Christus de lieer is van het altaar, maar
dat de offeranden en smeekbeden door
priester en volk daar Gode gebracht, geacht
worden Hem aangenamer te zijn, wan
neer de voorspraak van de(n) heilige aan
wie(n) het altaar is toegewijd, aan die
offeranden en gebeden meer kracht tot
verhooring verleent.
Alle gebeden door de H. Kerk den
Heer toegestierd door tusschenkomst der
heiligen, sluit Zij dan ook met de betee-
kenisvolie woorden „door de verdiensten
van Christus onzen Heer."
Wanneer de Kerk de heiligen aanroept,
begint zij God te loven en te danken,
die aan de heiligen de genaden der bij
zondere verdiensten heeft willen schen
ken, welke wij hun toeschrijven.
Op den feestdag b.v. van den reeds
hier boven genoemden Aloysius van Gon
zaga (21 Juni) bidt de Kerk onder de H.
Mis: „God, uitdeeler der hemelsche ga
ven, die in den engelachtigen jongeling
Aloysius een wonderbare onschuld van
leven met den geest van boetvaardigheid
hebt doen samengaan, geef ons door zijn
gebeden en verdiensten, dat, zoo wij zijn
onschuld niet hebben nagevolgd, liem
althans in boetvaardigheid trachten na
te streven. Door Christus onzen Heer.
Amen".
Heerlijk en troostvol is wel die leer
van de vereering der heiligen en dit
bevroeden zelfs Protestanten in onze
dagen, als vervulde hen een zeker heim
wee naar dit aloude leerstuk der Kerk.
De Anglikaansch-protestantsche bis
schop van Londen heeft op het laatste
Anglicaansclie Congres een rede gehou
den, die van dit heimwee getuigt, en dan
ook een builengewonen indruk heeft ge
maakt.
Hij zeide o. a.„Ik zou u willen ver
zoeken, uwe blikken naar een andere
wereld te wenden, uwe blikken te ver
heffen van den geweldigen worstelstrijd
in liet strijdperk der aarde naar de zoo
talrijke toeschouwers, die van uit den
liooge onzen strijd volgen, dien zij zoo
goed kennen, omdat zi| er aan hebben
deelgenomen. Zij zijn millioenen in getal.
„Gedurende mijne reis in Rusland had
ik door middel viin een tolk een onder
houd met de autoriteiten der Russische
Kerk.
„Niets scheen hun meer te verwonderen,
dan de geringe betrekkingen, welke onze
Kerk met die millioenen hemellingen-
menigte schijnt te onderhouden. Zij ein
digden met te zeggen „Werkelijk, uw
godsdienst is inderdaad hard. Wij be
minnen de wc zens in de andere wereld,
welke ons dierbaar zijn. Zij blijven onze
verwanten. Onze kinderen spreken met
hunne moeder, die in den hemel is, als
ware zij bij heil. Wij zijn geen Roomseh-
katholieken, evenmin als gij. Evenals gij
verwerpen wij de suprematie des Pausen,
maar zeker zouden wij ontroostbaar zijn,
wanneer wij ons deel niet hadden in de
gebeden en voorspraken, welke wij met
alle geloovigen dier Roomsehe Kerk
kunnen inroepen."
Daarna gewaagde de protestantsche
bisschop van Londen van de moeilijk
heden, welke zouden moeten overwonnen
worden, wanneer men in de Anglikaan-
sehe godsdienstoefeningen een of anderen
vorm van rechtstreeksche aanroeping der
heiligen wilde invoeren.
Dan vervolgt hij
„Wij zouden een groote opbeuring ge
nieten, meer dan wij zouden vermoeden,
indien wij in gedachte ons bezig hielden
met deze edele zielen, die altijd denken
aan ons, die voor ons bidden en die ons
beminnen.
„Dat zou pleiten ten gunste van de
vernieuwing in de kerk van de groote
leer van de Gemeenschap der Heiligen".
Deze rede is zeer zeker belangwekkend
en, gelijk de „Nieuwe Koerier" zegt,
waaraan wij haar ontleenen, een merk
waardig document met betrekking tot de
crisis, welke liet protestantisme en in
het bijzonder de Anglikaansche Kerk
doormaakt.
Wat hiervan zij, al wie de Katholieke
leer van de vereering der heiligen ver
staat, gelijk de Kerk ze verstaat en liaar
kinderen voorhoudt van de Apostolische
tijden, in de Catacomben, af tot op den
dag van heden toe, hij begrijpt, dat de
rechtgeaarde kinderen dier Kerk op dezen
dag van ganseher harte instemmen niet
M. v. b. Hagen S. J. „Waar is de Kerk
van Christus hl?.. 172 en 173.