Ritueele Moord.
ST
DOUR
No. 123.
Zaterdag 18 October 1913.
Negende Jaargang.
:tober1913,
RHANDEN
v. d. REIT.
■aband.
M
I)
<P
II
tigs-Bank
FUNGEN,
GEN.
roorwaarden
Veischijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- tn VIIJDAGAVOND.
Dit nnmmer bestaat Dit 8 MWki
EERSTE BLAD.
BUITENLAND
BINNENLAND.
SURG
UCHTEN VRiJ"
ira-Ensemble.
IIUMANN.
Einde II uur.
3edrijf.)
3edrijf.)
van cle Dames
eke, A. de Weel;
.IPPEAU, JOS. M.
H. van Beek.
lste Rang f 1,25;
sbesprt'king op den
L uur precies) aan
ook tekstboekjes
t Ruhrkolen,
sche Anthraciet,
ten merk B,
nge Turf,
Gloeibouten voor
ote en kleine).
IKOOPER
olstoofbriketten,
SSUM".
eerende prijzen,
aanbevelend,
5 S.
zekering op 't leven.
icht 8 Maart 1843
Koninklijk Besluit
8S5, No. 41.
lijk kapitaal f300.000
1911: f2.077.596.325
WAALWIJK.
gevraagd.
eïpzIg
ssert
us 20 cl*,
kje 20 ets.
20 ets.
20 ets.
15 ets.
121'» ets.
10 ets.
10 ets.
10 ets.
10 ets.
kje 5 ots.
5.ets.
ter pakje 5 ets.
10
ddinj, geknipt uit de
dlge verrassing. Met
fabriek, GRONINGEN.
'dig.
ulden.
DE WAAL,
re, Zonneplffen, RU**»
nnepzaap, enz.
Uraan- en Meelhandel.
KI1UWE MUHSCHE MP
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.96
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfsfraat C 209, GOES'
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale grijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. h contant,
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
150
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
I #1 gulden bij A gulden bij A f
I I 11 I verlies I I verlies van M |jfe
III vaneen III I een #11
\0 duimwijsvinger. MB w
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsclie Algemeene Verzekerings-Bank te Schiedam.
De Russische stad Kiew of Ki-jeff is
thans getuige van een moordproces, dat
ook ver buiten de grenzen van het Mos-
kovietische rijk belangstelling wekt.
Voor ruim anderhalf jaar, 20 Maart
1912, werd in een rotsholte buiten de
stad het bloedlooze, met 47 steekwonden
verminkte lijk gevonden van den school
knaap Joesjtsjinski, die sinds den 12en
Maart van dat jaar werd vermist.
Als verdacht van ritueelen moord op
dien knaap staat thans terecht de Is
raëliet Mendel Beilis, opzichter eener
tegelbakkerij te Ki-jeff en het is juist de
beschuldiging van ritueelen moord,
die deze strafrechtzaak voor talloozenin
en buiten Rusland zoo belangwekkend
maakt.
Nu zij op den voorgrond gesteld, dat
de Russische rechtspraak van oudsher
een bijsmaak heeft van onbetrouwbaar
heid. Subjectieve gevoelens van rechters
en gezworenen, in de plaats tredend van
objectieve beoordeeling der feiten en
omstandigheden, pressie van hoogerhand,
vertroebeling der rechtszaak door poli
tieke inmengingen en rassenhaat zijn
oorzaak, dat het juridisch princiep: „suum-
cuiqueï reddere", „een ieder (naar recht
en billijkheid) het zijne geven" in het
Czarenrijk niet zelden in de verdrukking
komt en men zich afvraagt, of vrouwe
Justitia in Rusland in stede van een
weegschaal een knoet in de hand houdt.
Ook mag bij de beoordeeling dezer
rechtzaak een beoordeeling in deze
is bij de onmogelijkheid om zich per
soonlijk ter plaatse van alle omstandig
heden op de hoogte te stellen uitteraard
moeielijk, wijl men uitsluitend moet af
gaan op de verslagen der couranten
niet worden vergeten, dat de stad Ki-jeff'
zoo niet de bakermat dan toch het bol
werk is van den befaamden bond van
z. g. „echt-Russisclie mannen", die hun
vaderlandslievende gezindheid het liefst
openbaren door het verwekken van z- g.
„progroms" of massa-moorden op de
Joden, waardoor het mogelijk zou kunnen
zijn, dat in dezen moord de „echt-Rus
sisclie mannen" de hand hebben om
zoodoende liet anti-Joodsche instinct bij
de bevolking wakker te roepen en het
terrein voor een nieuwe Jodenvervolging
te effenen.
Ten slotte is het feit, dat de instructie
in deze rechtszaak reeds anderhalf jaar
duurt en twee rechters van instructie
hun bemoeiingen met inhechtenisneming
beloond zagen, wel geëigend om wan
trouwen te wekken in het judicieel be
leid dergenen aan wie de handhaving
van het recht in Rusland is toevertrouwd.
I)e groote beteekenis der strafzaak
ligt echter in de beschuldiging van
ritueelenmoor d.
Onder ritueelen moord verstaat men
het dooden van een mensch (uitsluitend
man of mannelijk kind) met het oogmerk
om het bloed van het slachtoffer te ver
zamelen, teneinde dit te gebruiken bij
het bereiden van ritueele (n.l. Joodsch
ritueele) spijzen.
liet is zeer zeker een ijselijke gedachte,
dat een godsdienst zou voorschrijven
zjjn natuurgenoot te dooden, om met
diens bloed eene godsdienstige handeling
te helpen verrichten en opluisteren en
liet is dus begrijpelijk, dat in de Israë
litische wereld luide protesten opgaan,
nu het Beilisproces aan de meening, dat
de Joden zich soms schuldig maken aan
ritueelen moord, nieuw voedsel gaat
geven.
Dat de Israëlieten, speciaal die in
Rusland, zich den ernst der zaak bewust
zijn, blijkt uit de mededeeling van „Het
Centrum", volgens welke de Joden te
Odessa besloten hebben tijdens het pro
ces te vasten en geen vermakelijkheden
bij te wonen. Ook is niet van gewicht
ontbloot, wat in hetzelfde blad staat
aangeteekend, dat op verzoek van den
Hongaarscben rabbijn Lebevic, 700 ra-
bijnen uit alle oorden der wereld een
met hun eed bekrachtigde verklaring
hebben afgelegd dat er geen Joodsche
sekte bestaat, welke bloed tot eenig
godsdienstig doel aanwendt en dat Thora
(d. i. de Wet) en Kaballa (de Overleve
ring) zelfs het gebruik van bloed ver
bieden.
Van Joodsche zijde wordt ook gewezen
op menige uitspraak van niet-lsraëlieten
van naaui, die de ritueele-moord-idee tot
een fictie stempelt. Zoo gaf de „Neue
Freie Presse", een Oostenrijksch blad,
dat onder Joodsche invloeden staat, dezer
dagen de uiting weer van den aartsbis
schop van Westminster, zonder daarbij
te vermelden of de huidige kerkvorst
van dat diocees dan wel een zijner vooi-
gangers werd bedoeld. Volgens de „Neue
Freie Presse" zou die kerkvorst (mgr.
Bourne zich over het Beilisproces al
dus hebben uitgelaten „Ik betreur, dat
in Rusland de beschuldiging van ritu
eelen moord weer is gedaan. De Katho
lieke Kerk heeft zoover ik weet altijd
erkend, dat deze beschuldiging noch in
de godsdienstige beschouwing noch in de
gebruiken van bet Joodsche volk grond
vindt."
Er worden en zijn naar aanleiding van
het Ki-jeffsche moordproces in verschil
lende landen protestvergaderingen ge
organiseerd.
Ook ons land had er zijn deel van
o. a. werd Dinsdagavond j.l. door de
Zionistenbond een dergelijke bijeenkomst
te Middelburg gehouden, waar ook
christensprekers het woord voerden.
Nu gaan zulke protestvergaderingen
veelal mank aan een tweevoudig euvel
men haalt er dingen bij, die met de
kwestie, waarvoor men protesteert, niets
te maken hebben en men laat het ge
moed meer dan het verstand aan liet
woord.
Het praetiscli resultaat van dergelijke
vergaderingen is dan ook meestal niet
geëvenredigd aan de verwachtingen, die
men er op bouwde.
Niet zoozeer te Middelburg maar wel
op andere plaatsen des lands schijnt
men op die vergaderingen de Roomsclie
Kerk in een ongunstig daglicht te hebben
willen stellen. Dit nu was van zulke
sprekers hoogst oneerlijk en, zoo zij
Israëlieten waren, ook hoogst ondankbaar.
Immers, sinds het bestaan des Chris
tendoms heeft de Synagoge groote ver
plichtingen aan de Katholieke Kerk, die
niet zelden de Joden tegenover ruwe
uitspattingen van godsdiensthaat in be
scherming nam.
St. Bernard van Clairveaux, de groote
figuur der Middeleeuwen met zijn mach
tigen invloed op vorsten en volken, be
hoedde reeds te zijnen tijde de Joden
voor vervolging en verschillende pause
lijke voorschriften, in den loop der tijden
ten gunste der Joden uitgevaardigd, zijn
daar om onze bewering te staven.
(Het spreekt vanzelf, dat de kwestie of
de Joden al dan niet door hun gedra
gingen tot uitbarsting der volkswoede
hadden aanleiding gegeven, hier op het
oogenblik buiten bespreking blijft.)
Deze handelwijze der Katholieke Kerk
vloeit voort uit Haar leer van liefde en
barmhartigheid, welke Zij van haar God
delijker! Stichter erfde.
Daarom smeekt Zij op den eigen dag
van den kruismoord op Golgotha den
Goeden Vrijdag Gods barmhartigheid
af over de Joden, opdat Zijne genade
hun den blinddoek wegneme van de
oogen hunner ziel en zij in Jezus van
Nazareth hun Messias mogen erkennen.
Onzes inziens wordt in de protestver-
O.m. de bul van 1 nnocentim IV (Lyon 6
Juli 1248) aan de bisschoppen van iHiitscülaud
en FraDkrijb, voorkomende in de Annalen van
Baronius. Sommigen twijfelen echter aan de
echtheid der hul.
gaderingen van deze Beilis-kwestie ook
te veel op het middeleeuwsche karakter
van de ntueele-moord-bescliuldiging de
aandacht gevestigd.
De vraag is toch gewettigd, of sinds
de Middeleeuwen, die van meerdere
(ware of z.g.) ritueele moorden gewagen,
tot op het Ivi-jeffsche geval van thans zich
geen feiten 'meer hebben voorgedaan,
die aan de oude beschuldiging een glans
van waarschijnlijk gaven. Dit nu te be
antwoorden zou' ons verre de grens doen
overschrijden, welke ons voor een gewoon
courantenartikel gesteld zijn, doch blijkt
reeds voldoende, dat de stof, welke wij
uitgaande van liet standpunt, dat een
courant de loopende kwesties van den
dag objectief voor hare lezefs dient te
behandelen in dit artikel bespraken,
met deze regelen alles behalve is uitgeput.
Wellicht vinden wij binnenkort aan
leiding er nader op terug te komen en
zien inmiddels belangstellend den afloop
van het Beilis-proces te gemoet,
De ramp der „Volturno".
Geheel zelfstandig van den kapitein
heeft nu ook de derde officier Dessel-
man, die zich op de „Grosser Kurfürst"
bevond, bij zijn aankomst te New-York
als zijn meening eveneens uitgesproken,
dat de brand aau een ontploffing van
chemicaliën is toe te schrijven. Dezè
deelde ook mede hoe kapitein Inch, toen
het vuur even verminderde poogde in
liet voorschip door te dringen. Hij zag
er vier lijkeu van matrozen liggen, doch
moest met brandwonden in 't gezicht,
spoedig weer terugkeeren.
De „Grosser Ktirfurst" is Donderdag
met 1U5 geredden te New-York aange
komen, door alle schepen met vlagver
toon begroet. Kapitein en bemanuing
werden gehuldigd.
De eerste officier van dit schip liet
zich afkeurend uit over enkele schepen
w.o. Engelsche, die veel te laksch waren
bij het reddingswerk van de „Volturno"
eii, hoewel dit zeer wel mogelijk was,
geen booten uitzonden.
De geredde schipbreukelingen welke
door de „Czar" te Rotterdam werden
aangebracht, zijn, na liefderijk in het
landverhuizersgesticht „Montetiore" te
zijn verpleegd en van geld en kleeding
té zijn voorzien, gisteren met nieuwe
scheepsgelegenheid naar Amerika ver
trokken. Slechts enkelen bleven achter
die naar hun land terug wilden.
Yan de Haagsche passagiers van de
„Volturno" is de oude mevrouw Groene-
veld gered. Van de moeder en haar vier
zoontjes is nog geen bericht ingekomen.
Nader meldt men aan de „N. R. Crt.":
In het tehuis van Montefiore is nog
een belangrijke bijzonderheid aau 't licht
gekomen. Een jongetje werd in allerlei
vreemde talen toegesproken, maar er
was niets uit het ventje te krijgen. Tot
het ten slotte zei: ik wil naar bed!
Daarop heeft het verteld te heeten
Willem Groeneveld, dat hij 3 jaar was
en in Den Haag, in de Van der Bosch-
straat, liad gewoond.
De waarnemende hoofdcommissaris van
politie, de heer Soer, heeft dadelijk naar
Den Haag geseind.
Nog meldt men ons.
NEW-YORK. Het stoomschip „Kroon
land" is met een aantal overlevenden
van de ramp der „Volturno" te New-
York aangekomen. Een talrijke menschen-
massa wachtte de aankomst van dit
stoomschip, dat uit Antwerpen afkom
stig is, op en begroette levendig den
kapitein der „Vulturno" en de overige
geredde opvarenden.
In een onderhoud verklaarde de ka
pitein der „Volturno", dat hij geen pistool
heeft gebruikt oui de bemanning het
noodige respect in te boezemen en aan
de bevelen te doen gehoorzamen. Inte
gendeel, aldus liet kapitein Inch zich
uit, de bemanning heeft al bet mogelijke
gedaan om de passagiers te redden en
te helpen. Ook de schepen, die op de
draadlooze noodseinen van de „Volturno"
zoo spoedig mogelijk naar de plaats des
onheils stoomden, hebben alle pogingen
in het werk gesteld om de opvarenden
van het ongelukkige schip te redden.
Daardoor worden dus de beweringen
gelogenstraft van een der officieren van
de „Grosser Kurfürst" als zouden de
overige schepen niet ten volle hun red-
dingsplicht hebben gedaan.
UELOIE
De Burgerwacht. Aangaande de
afschaffing van de burgerwacht, zoo
meldt het Brusselsche „N. v. d. 1).", is
nog niets besloten. Doch liet schijnt zeker
dat de burgerwacht verdwijnen zal.
Inderdaad, nu dat schier iedereen
soldaat moet worden, zal bijna iedereen
van de burgerwacht ontslagen zijn deze
zal nog maar kunnen aangeworven wor
den tusschen het klein getal ontslagenen
van het leger, en door vrijwillige dienst
neming. Binnen dertien jaar zullen de
laatste van de tegenwoordige burger
wachten hun diensttijd geëindigd hebben,
en dan zal de burgerwacht afgeschaft
zijn, tenzij zij vroeger door een wet
afgeschaft wordt. Doch daarvoor is eene
grondwetsherziening noudig.
EXCiËLAlllJI.
Postzegel-ver valse her. Een
postzegel-vervalscher, die reeds jaren zijn
„beroep" te Londen uitoefende, en heel
wat verzamelaars op het vasteland be
drogen moet hebben, is dezer dagen dooi
de rechtbank wegens vervalschmg tot 3
jaar dwangarbeid veroordeeld.
George Lowdin, zoo heette de man,
was zoo lang ongestraft gebleven, dat hij
hoe langer hoe brutaler optrad. Ten
slotte verkocht hij voor eenigen tijd een
partij van ruim 2000 valsche slnlling-
zegels van koning Eduard VH, als
officiëele buiten koers gestelde postze
gels aan een handelaar te Londen voor
810 shilling. De zegels werden bij kunst
licht afgeleverd. Den volgenden morgen
ontdekte de kooper bij daglicht, dat de
zegels en stempels valseh waren. Lodwin
weigerde echter het geld terug te geven,
onder voorwendsel, dat hij als agent was
opgetreden voor een zekeren Lawrence,
wiens adres hij opgaf. Dit adres bleek
echter fictief. JJe eigenlijke verkooper
was dus niet te vinden.
Mogelijk was Lowdin, die een ergon
schuldig gezicht trok, weer zijn straf ont-
loopen, als hij niet dour iemand van de
politie, die bij de zaak tegenwoordig was,
herkend zou zijn als de man, die tien
jaar geleden, toen onder den naam van
Moore, als getuige gehoord was bij een
geval van helerij van gestolen zegels.
Genoemde politiebeambte deelde mee,
dat. de juryleden in hun uitspraak inder
tijd uitdrukkelijk verklaarden, dat volgens
hun meening de getuige Moore ook op
de bank der aangeklaagden had moeten
plaats nemen. Nu kon Lodwin zich met
zijn onschuldig gezicht niet meer redden.
Hij werd schuldig verklaard, en het
vonnis luidde 3 jaar dwangarbeid, wat
tot geruststelling van de talrijke slacht
offers, die de man op het vasteland ge
maakt moet hebben, hier vermeld worden
mag. (Msbode.)
(Zie verder 2e Blad.)
R. K. Sanatorium.
Het R. K. Sanatorium (herstellings
oord, speciaal voor tuberculose-lijders)
„Dekkerswatd", gelegen tusschen Nijme
gen en Groesbeek in een verrukkelijke
streek, is Donderdagmorgen door mgr.
J. Pompen, vicaris-generaal van liet bis
dom 's Hertogenboscli plechtig ingewijd
en 's middags officieel geopend ten over
staan van den vertegenwoordiger van
den minister van Binnenlandsche Zaken
en tal van autoriteiten door den voor
zitter van het bestuur, Mr. W. J. Water
schoot van der Gracht.
Het herstellingsoord is gebouwd vol
gens de plannen van architect E. Cuijpers
en wordt om zijn practische inrichting
zeer geroemdhet vereenigt in zich op
waarlijk grandioze wijze smaak, comfort
en hygiëne. Er is plaats voor 125 zieken.
Later bij uitbreiding van het gebouw
zal dit aantal aanzienlijk kunnen worden
uitgebreid. Directeur-geneesheer is de
heer dr. Jongmans.
De ziekendienst wordt waargenomen
door 13 zusters van St. Carolus Boro-
maeus uit Maastricht.
Dr. Vermeulen.
„Politicus" schrijft in de „Oprechte
Ilaarl Crt" over wijlen dr. Vermeulen o.
a. het volgende
„In het Hoogerliuis op zeer rijpen leef
tijd gekomen, is dr. Vermeulen wat op
den achtergrond getreden Hij behoort
tot hen, die arbeidden zoolang 't voor
hen dag was. Ook toen de zinkende, slin
kende lichaamskracht groote iuspanning
en physiek zelfbedwang van hem vorder
de, nam Vermeulen zijn taak als direc
teur van het te Amsterdam verschijnend
dagblad „Be Tijd" steeds met de 'groot
ste toewijding en plichtsbetrachting waar.
Ook als journalist heeft hij zich steeds
ieders achting weten te verwerven,
door de loyauteit, waarmee hij den an
dersdenkende bejegende, het nobele, eer
lijke, ridderlijke van zijn strijdmanier. Dr.
Vermeulen heeft de Katholieke zaak in
Nederland daardoor meer gebaat dan ve
len thans nog geloof ik beseffen.
„In de Eerste Kamerspeciaal waar
zaken van onderwijs aan de orde
kwameD, stond hij steeds op de bres,
ook wel waar zijn artistiek gemoed tot
getuigen werd geroepen. Dan las hij voor
zijn op papier gebrachte redevoeringen.
En in lateren tijd zal 't den toebehoorder
wel opgevallen zijn, dat de voordracht
den spieker almeer physieke inspanning
kostte, vermoedelijk in verband
staande, dit, met toenemend lichaams
lijden en seniele verzwakking, waarvan
hij overigens, in zijn doen en bewegen,
op den leek geenerlei indruk maakte.
Integendeel, men dacht in dezen
Vermeulen voor zich te hebben eendier
krachtige senes; welgeconserveerde grij
saards die bestemd zijn, na een leven
van beteugeling der hartstochten en
eerbiedwaardige toewijding aan al wat
plicht en levensernst vorderen tot
een „groenen ouderdom", 't Heeft niet
aldus mogen zijn.
De man, die met eerlijken ernst, met
hart en ziel al wat de belangen der
„droite" van de Katholieke staatspartij
kon dienen heeft bevorderd en voorge
staan hij is midden uit zijn werk
kring, geroepen tot den grooten, verren
tocht, naar het Onbekende land.
„De Katholieke partij verliest in dr.
Vermeulen een barer grijze voorgangers,
die tevens mogen worden genoemdhare
sieraden.
„En de tegenstander, de andersden
kende zal niet wijfelen waar van hem
gevraagd wordt eeii eerekrans van wee
moedige hulde neer te leggen op het
graf van dezen talentvollen, kundigen
en braven man.
„Als politiek strijder zal hij allicht
kunnen worden vervangen.
„Maar menscken, zoo nobel en zoo
hoogstaand als deze thans overledene,
ze zijn tot welke partij zij in hun
leven behoorden de „rarae aves
de uitzonderingen, die wij in eerbiedige
eere mogen houden, waar hun naam
wordt gezegd."
Enquête Middenstand in Nederland.
Naar het N. v. d. D. verneemt, zal
binnenkort het algemeen rapport over
de eenige jaren in verschillende gemeen
ten van ons land ingestelde enquête
naar den toestand van den middenstand
in druk verschijnen.
