1UU OU Co
No. 116.
DonderdagfS October 1913.
Negende Jaargang.
BUITENLAND.
f EUILLETON.
Het Vierde gebed.
DE BALKAN.
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.76, daarbuiten f 0.96
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en .Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
ReclamebericKten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels .voor 25 Ct. A Contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
150
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
#4 gulden bij A A gulden bij gfa P*
ft I 11 I verlies ft. I I verlies van M
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
V Stembussucces.
„Uw hooge sprongen zijn gedaan, heer
graaf 1" Deze historische woorden kunnen
wij, met het Middelburgsche stembussuc
ces van Dinsdag j.l. in de hand, tot het
Zeeuwsche liberalisme richten.
Glansrijk is de nederlaag gewroken,
die aan de rechtsche partijen van dit
gewest werd toegebracht bij de Staten
verkiezingen van Juni.')
Of liever, van wraak kan hier minder
sprake zijn. Beter 'is het te zeggende
politieke toestand heeft weer zijn natuur
lijke proporties aangenomen.
De kiezers, die een wijle door het
Junikabaal zich in verwarring hadden
laten brengen en een weg ingeslagen,
dien zij niet moesten betreden, zijn tot
bezinning gekomen. Zij hebben ingezien
dat de linksche stenibusleuzen slechts
holle klanken waren en zij volgden het
voorbeeld van Rotterdam, dat bij de
eerste tusschentijdsche verkiezing na den
grooten strijd den socialist verwierp en
den coalitieman verkoos tot lid der
Tweede Kamer.
En op den eigen dag, dat Middelburg
de reclitsclie vacature in de Staten
aanvulde met een man van rechts en
in de linksclie vacature plaatste een
man van rechts, koos Leiden III een
antirevolutionair in den gemeenteraad
en Schiedam I een katholiek, beiden met
groote meerderheid van stemmen.
Dat duidt op een algemeenen terug
gang van de anti-rechtsche stemming in
den lande. Het volk keert keert zien af
van hen, die dezen zomer een „Hetze"
in het leven riepen tegen de aanhangers
der rechter partijen, als maar zelden te
voren werd gezien.
Naast groote blijdschap over de be
haalde zege geeft alzoo het Middel-
burgsch stembussucces hoop en vertrou
wen op de toekomst.
Zij het den rechtschen partijen in dit
gewest een aansporing om al datgene te
doen wat strekken kan tot verwezen
lijking dier hope, ten bate van land en
volk, opdat beiden mogen ervaren, dat
het Koninklijk woordChrist avant tout"
in stede van „allerverderfelijkst" te zijn,
een allerheilzaamst regeeringsprinciep
bevat, de bron van waarachtigen wel
vaart op elk gebied.
De Staten van Zeeland bestonden onmiddel
lijk vóór deze verkiezing en vóór de vacatures,
die de verkiezing in het leven riepen, uit 20
rechtsche leden, 1 wilde en 21 linksche leden.
Thans bestaan de Staten uit 21 rechtsche leden.
1 wilde, 19 linksche leden en 1 vacature Heijse,
lib. (Zierikzee). Hoe dus ook eerstdaags in
Zierikzee de verkiezing uitvalt de kans der
rechtschen staat er best de meerderheid der
Staten is aan de liberalen ontnomen.
25. -
Al harder en doller dreef hij1 zijn paard
vooruit; het vurige paard knarste grim
mig op het gebit, zijne neusgaten sno
ven geweldig, en dreigende wierp het
meermalen den kop met vlammende oogen
in de hpogte, als om zijn ruiter te waar
schuwen, het niet al te zeer te tergen.
Het rende onstuimig voort met de snel
heid des winds. Het duurde niet lang,
of Balthasar k'on het woedende paard niet
meer in toom houden; het zette het op
een hoilen, en sprong plotseling van don
weg af en ijlde over een veldweg het
nabijzijnde bosch in. Slechts met de uiter
ste inspanning kon Balthasar nog in den
zadel blijven. Toen hij het bosch uit
kwam, lag daar vóór hem een schoon
veld, doorstroomd van eene beek, welke
een molen dreef. Balthasar schrikte hevig.
De rietmolen 1 zuchtte hij1, nu is
het gedaan met mij
Eene doodelijke bleekte betrok zijn ge
laat, eene gure koude rilde door zijn
gebeente en plotseling werd het nacht
Het Turkse h-B ulgaarsche Vre
de s-v e r d r a g.
Omtrent de teekening van het Turkseh-
Bulgaarsche vredes-verdrag wordt nog het
volgende gemeld: De laatste zitting
der Turksch-Bulgaarsche vredesconferen
tie droeg een intiem karakter. Het ver
drag werd op klokslag 7 uur geteekend.
De groot-vizier, die de zitting bijwoonde,
hield daarop een redevoering, waarin hij
o. m. zeide: „Ik wensch de gedelegeerden
geluk, dat zij er in zoo'n korten tijd in
geslaagd zijn het grandioose werk van
den vrede, in een geest van eendracht
en verzoeningsgezindheid tot stand te
brengen. De groot-vizier dankte vooral ook
de Bulgaarsche gedelegeerden en besloot
met de verklaring, dat hij er van over
tuigd was, dat de vrede voor beide na
ties een nieuw tijdperk van geluk en wel
vaart opende. De Bulgaarsche gedelegeer
de Sanoff dankte in ongeveer gelijke be
woordingen en drukte denzelfden wensch
uit. De Bulgaarsche afgevaardigde Tout-
scheff sprak dan deze twee Turlcsche
woorden: „Inch Allah!" (Zoo God het
wil), waarop Talaat Bey het teeken tot
applaus gaf.
Over de bijzondere bepalingen van het
verdrag wordt aan de „Frankf. Zeit." nog
gemeld, dat Bulgarije zich daarbij ver
plicht behalve de Turksche middelbare
scholen ook een inrichting tot vorming
van de Mohamedaansche priesters op te
richten. Bulgarije krijgt daarentegen het
recht het Turksch gedeelte van de spoor
lijn Mustapha PachaDedeagatsj gedu
rende 10 jaar te gebruiken. In dien tijd
moet het echter een eigen spoorwegverbin
ding aanleggen. Verder wordt in de bij
zondere bepalingen verklaard, dat het
oude handelsverdrag weer voor een jaar
wordt verlengd. (Msbode.)
OHT.MIII.AYI».
Een Würtembergsche verkie
zing. In het Würtembergsche landdag
district Hottweil, dat voor 70 percent Ka
tholiek is, heeft de nationaal-liberale partij
Zondag een voor het Centrum spijtige
en onverwachte overwinning na een felle
kiescampagne, bevochten. De liberale war-
moezenier Muller, behaalde, met de hulp
van de socialisten, bij de herstemming
4551 stemmen op zich, terwijl de Cen
trumsman er 4334 verwierf.
In de Würtembergsche tweede kamer-
was tot nu toe de verhouding der leden
4046, linksch-rechtsch. Na deze verkie
zing, waarbij, zooals gezegd, rood en li
beraal samenspanden, is de verhouding
voor zijne oogen. Een angstkreet ontvlood
zijne bleeke lippen, en de ongelukkige
stortte van het paard; hij bleef met den
voet in den stijgbeugel hangen en werd
door zijn woest hollend paard voortge
sleept. Naar allen schijn was Balthasar
een kind des doods.
Toen de nood op het hoogste geklom
men was, kwam Josef daar op dienzelf
den weg aan, zijn wagentje met zijne
moeder trekkende. De groote weg van
Mohlingen naar Laubenherg ging over
eene reekh van tamelijk oploopende hoog
ten; men kon dien evenwel langs een
anderen weg ontgaan, en zonder veel tijd
verlies, bij den zoogenaamden rietmolen,
weder op den grooten weg komen. Dien
weg was Josef ingeslagen, als van God
zeiven daarheen geleid.
Marianne en Josef hadden juist de Li
tanie van den heiligen Engelbewaarder
gebeden, gelijk zij dit op hunne reis al
tijd des namiddags verrichtten, en nu
zeide de vrome weduwe, Josef, nu
nog een Onze Vader voor Balthasar 1 hij
is immers de zoon onzer weldoenster,
en bevindt zich op den kweden weg.
Josef was terstond daartoe bereid, en
nog hadden zij hun gebed niet voleindigd,
of Marianne werd het hollende paard gie-
geworden 47 links tegen 45 rechts en
een linksche vacature.
Eind October zal in Gerabronn voor
dezen laatsten zetel een verkiezing plaats
hebben. De volkspartij heeft het mandaat
tot nu toe weten te verdedigen, maar
haar positie is voortdurend verzwakt. Er
bestaat groote kans, dat Gerabronn dooi
den Bund der Landwirte, die tot de ïech-
terzijde gerekend wordt, zal worden ver
overd, waardoor de kamer andermaal op
het doode punt zou zijn gebracht.
(Msbode.)
Tegen de Jezuïeten. In de Zon
dag te Goeriitz gehouden algemeene ver
gadering van den Evangelischen Bond
werd besloten een betooging te houdien
tegen de opheffing of verzachting van de
Jezuïetenwet. In een motie werd ver
klaard, dat men in het feit, dat op den
Katholiekendag te Metz een volledige vrijL
heid van handelen geëischt werd voor
de Jezuïeten in Duitschland, een nieuwe
verscherpte oorlogsverklaring en uitda
ging tot den godsdienstkrijg zag. Daarna
wordt in de motie het vertrouwen uitge
sproken, dat de bondsraad, met het oog
op den „godsdienstvrede" de Jezuïetenwet
noch geheel noch gedeeltelijk zal af
schaffen.
Uit München wordt aan het „Berliner
Tgbl." gemeld, dat, zoo de verbetering1
Sn. den gezondheidstoestand van de ge
malin van ex-koning Manuel aanhoudt en
zich geen nieuwe complicaties voordoen,
de koningin einde October het ziekenhuis:
te München zal kunnen verlaten en zich
onder-geleide van een dokter naar Sig
maringen begeven.
Koning Manuel zal haar daarheen ver
gezellen en zich daarop inschepen naar
-Engeland.
Na een kort verblijf in Engeland, ver
trekt hij weer naar Sigmaringen.
De jonge gemalin van prins Ernst
August van Cumberland, Victoria Louise,
zal binnenkort met de keiz'erin, haar moe
der, naar Korfoe of naar de Iliviera ver
trekken tot algeheel herstel harer gezond
heid.
Volgens berichten uit Gmündeu is de
jongste dochter van den ouden hertog
Ernst August van Cumberland, de 29-
jarige prinses Olga verloofd met prins
Moritz, den oudsten zoon van prins
Schaumbui-g Lippe.
Branden. Een hevige brand heeft Za
terdag 24 boerderijen en huizen iu het
stadje Meinerzhagen (bij' Hagen) verwoest.
In de schuren verbrandde de heele oogst,
die pas binnengehaald was. De brand was
begonnen in een jeneverstokerij.
Dertig brandweren, die met twee extra
waar, hetwelk den ongelukkigen Baltha
sar achter zich nasleepte.
Jesus! sta hem bij! riep zij uil;
Moeder Maria bid voor hem! Verschrikt
bleef Josef is.til staan, en zag nu ook
het vieeselijk ongeluk.
'tls Balthasar! Ach, God! Het
paard sleurt hem voort! Moeder, ik moet
hem helpen.
Snel en besloten wierp hij het trek
zeel af en greep naar een sitok.
Marianne huiverde van schrik: in haar
binnenste streden de moederangst en dei
liefde tot den evenmensch voor een oogen-
blik een hevigen strijd. De liefde overwon.
Ja, help, Josef! zeide zij, en
red hem, indien gij kunt; maar waag uw
leven niet noodeloos: want uw leven is
het mijnel O Moeder Maria help! Maria
help.
Haastig teekende Josef zich met het
teeken des heiligen kruizes en liep het
paard tegemoet. Van zijne vroege jeugd
gewoon met paarden om te gaan, wist
hij zeer wel, wat hij hier te do-en had
Met een snellen greep vatte hij van ter
zijde den teugel van het paard aan, liet
zich een tijdlang door hetzelve meetrek
ken, en bracht intusschen door eene han
dige beweging den voet van Balthasar
treinen aangevoerd werden, hielpen bijl het
blusschen mede.
De schade loopt in de honderdduizenden
mark! en 300 menschen moeten zonder
onderdak zijn. Dezen zijn voorloopig in
schoollokalen ondergebracht.
Te Brandenburg a/d Havel is Zaterdag
avond een groot gedeelte van de kazerne
van het 31ste regiment fuseliers afge
brand. 'Een bataljon heeft zijta. geheele
oorlogsuitrusting verloren. De nieuwe uni
formen voor de soldaten, die krachtens
de nieuwe legerwet dienst moeten doen,
zijn ook verbrand. De schade beloopt on
geveer een half millioen mark.
ITALIË.
Frankrijk en het Vaticaan. De
Romeinsche correspondent van )de „Croix"
meldt liet volgende:
De Italiaansche pers publiceert breed
voerige beschouwingen over de rede, door
Barthou bij het diner der leekënonder-
wij'zers uitgesproken. Zelfs de antirderi-
cale bladen kunnen hun verbazing niet
verbergen over den beslisten toon, waar
op de ministerpresident verklaarde, dat
niet alleen geen onderhandelingen met den
II. Stoel loopende zijn, maar dat hieraan
zelfs in de naaste toekomst niet gedacht
wordt.
Wij meenen, zegt de „Messagero", dat
een politicus, wiens ambt zulke zware en
ernstige verantwoordelijkheid meebrengt,
nog zelden een dergelijke scherp-omlijnde
tegenspraak gebruikt heeft hij! het behan
delen vau een kwestie, waarbijl de staats
lieden gewoonlijk hun toevlucht nemen
.tot de fijnste nuances der diplomatieke
taal. (Msbode.)
r A ii ii ,i ii.
De „Matin" drukt iu zijn jongste num
mer een anoniemen brief af, blijkbaar
geschreven door een hooggeplaatst offi
cier, waarin verklaard wordt, dat gene
raal Joffre, de chef van den generalen
staf en zijn plaatsvervanger, generaal de
Castelnou, van de laatste manoeuvres al
lerminst een gunstigen indruk gekregen
hebben en dat hun pessimistische op
vattingen door bijna alle generaals en,
officieren gedeeld wordt. Scherp; worden
dan de fouten gecritiseerd, door verschil
lende brigade-generaals en regiments-com-
mandanten bedreven, terwijl tevens ge
zegd wordt, dat minister Etienne in te
genstelling met Zijn voorgangers Messiwy
en Jïlillerand, veel te toeschietelijk en te
zachtzinnig is.
De misdaden der suffraget
tes. Uit Yarmouth wordt gemeld, dat
twee golfvelden, een de gemeente toebe-
uit den stijgbeugel en weldra daanna het
paard tot staan. Terstond liep hij' naa®
Balthasar toe, die met de oogen gesloten,
van bloed overdekt, bewusteloos op den
grond lag. Vol medelijden beurde hij hem
op en droeg hem, aan zijne moeder een
vroolijk Goddank! toeroepende, over heit
brugje, dat over de beek lag, naar den
rietmaten, waarvan hij slechts een Jialf
kwartier verwijderd was.
De molenaar en zijne vrouw waren op
dit oogenblik niet thuis; maar de mole
naars-knechten en de dienstboden, bewe
zen medelijden etn bereidwillig allen bij
stand. Zij brachten de;n bewustelooze in
de kamer, legden hem! op bed, en zonden
terstond boden uit naar den geneesheer,
den geestelijke en zijne moeder.
't Was heden juist vijftien jaren geleden,
dat Imen den ouden Kasper, den grootvader
van Balthasar, stervende in deze kamer
gedragen en op hetzelfde bed nedepgei
legd had.
Josef had nu zijn plicht volbracht; hij
zag nu den ongelukkige zoo goed mogelijk
verzorgd, gaf dan Balthasar de hand en
ging zonder eenige aanspraak te maken^
stil heen: hij toch kon niets meer voor
den ongelukkige doen en zijne iuo<edej)
wachtte hem, en wachtte hem met smart.
Welk weder zullen wij hebben?
Verwachting tot den avond van 2 Oct.
Meest matige oostelijke tot noordoostelijken
wind. Gedeeltelijk bewoikt. Droog weer in
het noorden. In het zuiden kans op regen
Dezelfde temperatuur.
hoorend, vernield zijn. In de nabijheid
ervan werd een kaart gevonden met het
opschrift: „Geen stem, geen sport, geen
vrede! Geeft den vrouwen het kiesrecht!"
Op een andere kaart stond vermeld, dat
ook de brand in een houtwerf te Yar
mouth, die Zaterdag uitbrak, door suffra
gettes was aangesticht. De schade in de
houtwerf wordt op 35.000 pd. st. geschat.
Trambotsing. Uit Charleroi wordt
gemeld, dat er Zondagavond een tram
botsing plaats gehad heeft bij Marcinelle.
Twaalf reizigers zijn meer of minder
ernstig gewond.
KUNLAID.
Spoorwegongeluk. Een bericht
uit llostow aan den Don meldt, dat dicht
bij het station Sosyka van den Wladikow-
kas-spoorweg een passagierstrein van Ba
koe naar Batoem ontspoord is.
Zes wagens zijn geheel en al vernield,
veertig personen gedood en meer dan
honderd gewond. Het ongeluk schijnt ver
oorzaakt te zijn, doordat boosdoeners de
rails hadden losgeschroefd, teneinde te
kunnen plunderen, als er een ongeluk
gebeurde.
VEREEHItiDE STATES.
Gaynor, de overleden burgemeester vau
New-York, laat drie a vier millioen gul
den na. Twee dochters, Edith en Gertrude,
krijgen daarvan elk500 fr. De meisjes
waren van huis weggeloopen om tegen den
zin van den vader te kunnen trouwen.
Dat heeft Gaynor, die een hartstochtelijk
en naar thans blijkt wraakzuchtig
man was, haar nooit vergeven. De woning
van Gaynor met waarden en aandeelen,
die f 35000 's jaars opbrengen, komen aan
de weduwe. De rest van het fortuin komt
voor 2/8 aan eik der twee zoons en
voor 1/7 aan elk der drie ongehuwde
dochters.
De beide onterfde dochters zijn zeer
rijk getrouwd.
l'OBTl!«AL.
De Republiek. Den 5en October
e.k. wordt de verjaardag der republiek
gevierd en om de geestdrift voor dezen
nieuwen regeeringsvorm wat op te fris-
schen, worden allerlei verhalen omtrent
Zij gingen dien avond Jiqg een goed
eind wegs verder. Men begrijpt over wien
zij ispraken, .voor wien zij baden. Hün
geweten gaf lutn den grootsten troost,
dien troost, dat zij als christenen gehan
deld en op Balthasar de edelmoedigst^
wraak genomen, het kwaad met goed vei--
golden .hadden. Josef had voor dengene,
welke hem beleedigd had, zijn leven ge
waagd wat Marianne gedurende die
«ogenblikken, toen zij haar eenig kind,
haar dierbaarste pand op aarde, baalr
leven, voor hare oogen met den do,od
zag worstelen, wat zij toen uitgestaan en
opgeofferd had, dit kan slechts het moe
derhart heseffen.
VIII.
Den volgenden avond kwamen Josef
en Marianne te Pleunwalde, een aardig
stadje, aan en wilden daar een dag rusten.
Zij namen hun intrek, in de eerste her
berg, die zij aantroffen, de Beer genaamd.
Zij hadden wel eene betere kunnen vin
den; van buiten zag zij er zeer goed uit,
doch zooveel' te slechten was het er van
binnen gesteld.
(Wordt verYolgd.)