No. 110.
Donderdag. 18 September 1913.
Negende Jaargang
Vmhijnl eiken MAM-, 10ENSDAG- en MIMM.
Hill vaneen nil ^3
DE TROONREDE.
BUITENLAND.
BINNENLAND
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiëu worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en .Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. AdministratisGanzepoortsfraaf C 209, [GOES'-
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiëu van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels ,voor 25 Ct. h contant.
De abonné's op dit blad, in liet bezit der door de I pM gulden bij verlies van beide I gulden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de I 11 I handen, voeten of oogen. I 0^ I I verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, 11| I 11 I Voorts bij ongeneeselijke I II I hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: verstandsverbijstering; \0 of oog; I ^0 duim;
üe uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
I A A gulden bij gulden bij
m I 11 I verlies I I verlies van m
P duimwijsvinger. MM W
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De Troonrede, waarmee II. M. de
Koningin Dinsdag de zitting der Sta
ten-Generaal geopend heeft, luid als
volgt:
Mijne Heeren
liet verheugt Mij weder in uw mid
den le zijn.
Onze betrekkingen met de andere
mogendheden waren in het afgeloo-
pen jaar weder van even vrindschap-
pelijken aard als in het vorige.
De toestand van land- en tuinbouw
alsmede die der veehouderij bleef
gunstig. Het mond- en klauwzeer kan
als geweken worden beschouwd.
Handel en nijverheid ontwikkelden
zich in het afgeloopen jaar over het
algemeen op zeer bevredigende wijze.
Hel scheepvaartverkeer nam opnieuw
belangrijk toe. De resultaten van het
scheepvaartbedrijf waren gunstig. De
uilkomsten van de verschillende tak
ken van visscherij zijn behoudens en
kele uitzonderingen bevredigend.
De West-Indische koloniën bleven
van rampen als waarvan in het vorig
jaar werd gewaagd, gespaard.
De voortdurende vooruitgang van
den algemeenen toestand in Neder-
iandsch-Indië stemt lot groote voldoe
ning. Met leedwezen moet vermeld
worden, dat de pest in verschillende
gewesten op Java ondanks de krach
tige pogingen lot onderdrukking nog
steeds slachtoffers eischt.
De gunstige berichten uit Atjeh wet
tigen de verwachting dat in de naaste
toekomst het militair bestuur aldaar
geheel door het burgerlijk bestuur
zal kunnen worden vervangen.
üe burgerlijke en militaire lands
dienaren vervullen hunne taak hier
te lande en in de koloniën op lofwaar
dige wijze.
Naast de behandeling van reeds
aanhangige wetsvoorstellen zullen
nieuwe voorstellen tot wettelijke voor
zieningen Uwe aandacht vragen.
Grondwetsherziening tol toekenning,
van het kiesrecht hetioudens vast te
stellen uitsluitingen, aan alle manne-
nelijke Nederlanders van een te be
palen leeftijd, en lot wegneming der
grondwettelijke belemmering tegen
het toekennen van kiesrecht aan vrou
wen, zal onverwijld worden voorbe
reid.
Ik stel mij voor aan een staatscom
missie het onderzoek op te dragen, in
hoever een algemeen bevredigende re
geling mogelij k. is ter zake van de sub-
sidieering van het bijzonder onder
wijs, en de voorwaarden welke daar
aan verbonden moeten worden.
Indiening vim een wetsontwerp; lot
het kosteloos vcrleenen van ouder
domsrente aan behoeftige zeventig-
jarigen, die gedurende en te bepalen
termijn geen ondersteuning genoten
van eene instelling van weldadigheid,
kan in den loop van deze zitting wor
den tegemoet gezien.
Wetsontwerpen lot vereenvoudiging
van de Invaliditeitswet en de Raden-
wet, alsmede lot het toekennen van
een recht ook op geneeskundige hulp
aan de verzekerden .krachtens de ziek
tewet worden voorbereid.
De toestand van 's lands geldmid
delen eischt dringend voorziening,
öok bij zuinig beiieer is de stijging,
welke bij voortduring in de opbrengst
der belastingen valt waar te nemen,
niet voldoende om in de behoeften der
schatkist te voorzien. Onafhankelijk
van de in uitzicht gestelde sociale
maatregelen eischen eenige in vorige
zittingen aangenomen wetten reeds
nieuwe middelen.
Uw medewerking zal allereerst
worclen gevraagd lot vaststelling van
een algemeene inkomstenbelasting en
tol wijziging en verhooging der suc
cessiebelasting.
Het ligt in het voornemen de spoe
dige indiening van een ontwerp tot
algeheele herziening van het wetboek
van strafvordering te bevorderen.
Ten behoeve van de verdediging van
Nederlandsch-Indië zal de aanbouw
worden voorgesteld van een slagschip;,
ten laste van de Indische geldmid
delen.
De reorganisatie der levende strijd
krachten, die na de invoering der
nieuwe militiewet en in aansluiting
aan die wet werd ter hand genomen,
zal eerlang worden voltooid.
Met de voorziening in de behoeften,
betreffende de uitrusting en de verple
ging van het leger, zal worden voort
gegaan; ;een herziening van de be
staande wettelijke regeling ten aan
zien van het verlofskader is iu voor
bereiding op de noodzakelijkheid om
een uitbreiding van dat kader ook in
de hoogere officierskringen in de toe
komst te verzekeren, blijft daarbij de
aandacht gevestigd. i
Ik acht de tijd gekomen om de af
sluiting en droogmaking van de Zui
derzee te ondernemen. Verbetering
van den waterstaatkundigen toe
stand der omliggende provinciën, uit
breiding van grondgebied en blijven
de vermeerdering van arbeidsgelegen
heid zullen daarvan het gevolg zijn.
Een wetsontwerp tot uitvoering van
die afsluiting en gedeeltelijke droog
making zal u worden aangeboden.
Met uwe medewerking hoopt de re
geering de laatste overblijfselen, yan
de vordering van heerendiensten opi
Java en Madoera weg te nemen. De
regeering oordeelt het hare roeping
ook in de koloniën de volkswelvaart
le verheffen en aan te kweeken het
besef van saamhoorig'heid v,ajn moe
derland en koloniën en van al de be
woners dezer gebiedsdeelen.
Zij zal haar doel nastreven door
bevordering der volksopvoeding, zich
aanpassende aan de behoeften dei-
verschillende groepen waaruit die be
volking in Nederlandsch-Indië bestaat
en opwekkende lot verdraagzaamheid
op het gebied van den godsdienst en
onderlinge waardeering der rassen.
Moge Gods zegen op uw veelom-
vattenden arbeid rusten!
Ik verklaar de gewone zitting der
Staten-Generaal te zijn geopend.
Zoo sprak Hare Majesteit Dinsdag
j.l. in de Historische Ridderzaal, om
geven van een luisterrijk gevolg voor
de vertegenwoordigers des Nederland-
schen volks, wat llaar in het Ministe-
rieele Staatsstuk van het kabinet
C,orl v. cL Linden was voorgelegd.
Stippels, geen lijnen, ziedaar de in
druk, dien de lezing der Troonrede
wekt.
De Sphinx wanneer men 't mini
sterie v. d. Linden zoo 'noemen mag
heelt nog niet gesproken. Zeker, den
heetgebakerden concentratiemannen
wordt een brok toegeworpen in de be
lofte van Grondwetsherziening tot toe
kenning van kiesrecht voor mannen
en vrouwen. Maar de rechterzijde
wordt gepaaid met het in uitzicht stel
len eener commissie van onderzoek
voor een bevredigende oplossing in
zake subsidieering van liet bijzonder
onderwijs. Moet hier gedacht worden
aan het bekende „kapstop" beeld'? Wil
men die commissie de oplossing van 't
onderwijsvraagstuk doen verschuiven
,,ad calendas graecas" of is hierin
inderdaad een edelmoedige poging te
zien om aan langgekoesterde wen-
schen van een groot deel der natie
tegemoet te komen.
Moet het kosteloos verleenen van
oudersdomsrente aan behoeftige 70-
jarigen worden opgevat als en uitbrei-
dings der bekende overgangsbepalings'
van de wet Talma of als de eerste
stap gezet op den weg der Staats-
pensioneering?
Beleekent vereenvoudiging van
Raden- en Invaliditeitswet, dat daarin
wijzigingen worden aangebracht van
formeelen aard ofwel, dat de daarin
aan te brengen veranderingen het
l i
karakter dier wetten een algeheele ge
daanteverwisseling doen ondergaan?
Ligt in de belofte tot opwekking
van een verdraagzaam samenleven
der rassen en confessiën in onze over-
zeesche bezittingen ook opgesloten hel
waarborgen van de vrijheid onzer
missionnarissen in de uitoefening
hunner edele taak, of wordt onder
de leuze van verdraagzaamheid een.
aera ingeluid van belemmering en
tegenwerking der zending?
't Slaat alles in hel teeken eener
vraag, de toekomst zal 't geheim ont
sluieren.
Duidelijk en klaar is de aankondi
ging eener nieuwe vermogensbelas
ting. Middenstander, winkelier, tast
in je zakken, man. Thans betaalt niet
het buitenland, maar gij de kosten
van ouderdomspensioenen en andere
concentratieliefhebberijen.
Gepruttel helpt niet. Betalen is '1
wachtwoord! ,,'Tu l'as voulu, George
Dandin
Wat de verdere punten van de
Troonrede betreft, zijn zij' van dien
aard als welke op het program van
een zakenkabinet gevoegelijk kunnen
voorkomen.
Of evenwel aan het kabinet, dat
hiermede voor het voetlicht treedt,
een genoegzaam lange levensduur zal
worden toegemeten om die punten te
verwezenlijken, is vooralsnog het ge
heim der goden, ofschoon eenige twij
fel in deze niet geheel en al onge
motiveerd mag worden geacht.
Aan de socialisten, wier vertegen
woordigers bij de opening der Staten-
Generaal schitterden door afwezigheid
(liet socialisme kent geen vaderland
en verfoeit het koningschap)) moet de
troonrede wel uiterst tam voorkomen
en gansch niet geëvenredigd aan. den
invloed, dien zij zich na de groote
verkiezingen droomden erlangd te
hebben op den gang van ons politiek
maatschappelijk leven. Of het hun ge
lukken zal hel ministerieel werkpro
gram zóó rood le maken, als met
hun wenschen strookt? Ook zal het
wet niemand, die de troonrede aan
dachtig las, zijn ontgaan, dat daarin
de précaire positie doorschemert van
dit kabinet, steunende, ja op een in
getalsterkte overheerschende linker
zijde, maar in voortdurend gevaar van
door de roode bondgenooten de bee-
nen te worden gelicht en staande
tegenover een sterke rechtsohe min
derheid en een machtige rechtsche
Eerste Kamer.
't Wordt dus varen op avontuur,
zooals „De Standaard" zegt. En dat
kan een tijd lang goed gaan, maar
ook maar een tijd lang.
ITALIË,
De Katholieke turners in
Ram e. Uit Rome wordt aan de „Echo
de Piaris" geseind dat de H. Stoel
besloten heeft openlijk le protesleeren
tegen de anli-clericale betoogingen
tegen de Katholieke turners in Rome.
Aan de „K. Vzlg." wordt nog uil
Rome medegedeeld, dal de Turnafdee-
ling uit West-Ij uilschhmd hel volgen
de protest heeft opgesteld.
„De Duilselie turners protesteerein
krachtig legen het optreden van het
kerkvijandige janhagel, dat door zijn
handelwijze getoond heeft den spot
te drijven met de elementairste plich
ten der wellevendheid.
De Duitsche turners hoopten de
gastvrijheid le ondervinden van de
Alma Mater der katholieke kerk, ter
wijl hun beleedigiugen van het anti-
clericale gespuis ten deel zijn gevallen
en hun verbaden werd de Duitsche
nationale vlag te ontplooien. De tur
ners protesteeren tegen die geweldda
den van de z.g. vrije gedachte, waar
door Rome beheersaht wordt, terwijl
zij tegelijkertijd hartelijke broederlijk
heid betuigen aan degenen, die, katho
liek of niet-katholiek, de waarde en
de eer van het gastvrije Rome weder
herstellen."
1111 li li IJ K.
M ij n r a m p. De Piarijsche bladen
bevatten een telegram uit Lyon, waar
in gezegd wordt dat aldaar het ge
rucht de ronde doet, dat gedurende de
werkzaamheden voor het terugvinden
van de lijken der slachtoffers van het
ongeluk, hetwelk dezer dagen in ©en
mijnput bij Montserrat plaats had, de
bergingsbrigade verrast werd door
een instorting. i
Er zijn geen arbeiders bij om het
leven gekomen. Allen konden zich bij
tijds redden.
De kloostervervolging in
F rank r ij k. Zondag is de politie van
Toulon het gebouw van de Maristen
binnengedrongen en heeft de paters,
die zich lange jaern op hoogst verdien
stelijke wijze aan de vorming van jon
ge zeelieden hebben gewijd,, met ge
weld ujt hun eigen huis gezet. De ge
bouwen, waaronder ook liet zeemans
huis, zullen binnenkort onder den ha
mer komen. (Maasbode.)
BEJLGIE.
Men meldt uit Brussel aan de „N.
R. Cut.": i
Het bericht der Parijsche Matin,,
over een afzien van vervolging legen
Wilmart, is slechts in zooverre juist,
dat er meer en meer zekerheid begint
te komen, dat men hem voor de uit
gifte der valsche aandeelen met rust
zal moeten laten, daar deze op bevl
van commissarissen zijn uitgegeven
en deugdelijk onderteekend door de
verantwoordelijke bestuurders. Blij
ven dan Legen Nestor bestaan de aan
klachten van inbreuk op; de wet der
naamlooze vennootschappen en van
het vervalseden van balansen. De
rechtbank heeft dan ook Zaterdag j.l.
den termijn van voorloopige hechtenis
met een maand verlengd.
De begrafenis van den oud-minister
en staatsraad graaf de Smet de
Naeyer heeft Zaterdag met grooten
eenvoud plaats gehad. Van Brussel
werd het stoffelijk overschot overge
bracht naar Gent, waar de familie
leden zich op het station verzameld
hadden. In een lijkwagen, door vier
paarden getrokken, werd het stoffelijk
overschot naar Oostacker overge
bracht. Om half elf werd in de kerk
aldaar de plechtige II. Mis van Re
quiem opgedragen, waarna de lijkkist
in den familiekelder werd bijgezet.
Tal van hooggeplaatste autoriteiten
woonden de laatste plechtigheden bij.
De koning was vertegenwoordigd
door luitenant-generaal Déruette.
IIUIT8CHLASB.
Een gasontploffing deed te
Koburg een huis instorten, dat door
25 a 30 menschen werd bewoond. Van
deze zijn er 12 gered, 11 dood onder
de puinhoopen te voorschijn gehaald,
terwijl nog twee lijken onder de pui-
nen liggen. Nog werden 4 kinderlijk
jes te voorschijn gebracht.
Een sensationeele moord.
BERLIJN, 16 September. (R. O.)
Maandagavond om kwart over acht
schoot de kunstschilder, professor
Maas, gedurende de zitting van den
eereraad in hel officierenkasino den
kamerheer reserve-ritmeester Lolha-
rius von Westerhagen, neer, naar hij
voorga 1' uil noodweer. Maas is in
hechtenis genomen.
De twist lusschen Maas en Wester
hagen zou ontstaan zijn naar aanlei
ding van een couranten-artikel, ook
de 'kwestie over het verleenen van
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 18 Sept.
Zwakke tot matigen, zuidwestelijke tot
zuidoostelijken wind. Zwaar tot half bewolkt.
Waarschijnlijk enkele regenbuien met eenige
onweerskans. Weinig verandering van tempe
ratuur.
een titel moet in het spel zijn. De
heeren kwamen elkander op; de trap
legen. Na een korte woordenwisse
ling gaf de ritmeester den professor
een oorveeg, waarop deze in een vlaag
van opgewondenheid zijn tegenstander
neerschoot.
Weslerhagen strompelde nog de
kamer van den raad voor eerezaken
binnen en zakte ineen met de woor
den: „ik ben in liet hart getroifen."
Enkele minuten later trad de dood in.
De professor was na zijn daad, van
ontsteltenis in zwijm gevallen.
VKKKKA'IGIIK STATES.
Een s La ki ng s b rek er. Te
Piattsburg, in den Amerikaanschen
staat New-York, is overleden James
Farley, „stakingsbreker" van beroep.
Hij had zijn geld verdiend met in de
laatste tien jaren in de Vereenigdc
Staten vijftig groote stakingen te bre
ken. Hij begon zijn loopbaan als jon
gen in een paardenspel. Als beginsel
had hij om nooit een veldtocht tegen
stakers te beginnen vóór hij de over
tuiging had, dat de patroons in hun
in hun recht waren. Maar dan kwam
hij ook aanzetten met zijn leger vaai
1500 mannen, wien hij loonen betaalde
en kostgeld vergoedde, waartegenover
hij zich door de werkgevers liet be
talen. Hij regeerde zijn leger met ijze
ren tucht «en werd blindelings gehoor
zaamd. Hij betaalde zijn mannen, als
zij werkten, 2i/2 dollar loon daags en
1 dollar kostgeld.
Voor eiken man, dien hij leverde,
ontving 5 dollar terug. Bij de spoor
wegstaking op; den Interborough Rail
way verdiende hij alleen 300.000 dol
lars schoon.
Blijkbaar heeft James Farley geen
enkeden aanslag op zijn leven te boe-
ken gehad.(„De Tijd")
Het Kustfort te Vlissingen.
Men schrijft aan „De Standaard,,:
Met de werkzaamheden aan het fort
is men reeds begonnen en ze worden
met kracht voortgezet. Daar het fort
meer dijkwaarts gelegd wordt dan het
oude bestaande fort „De Ruyter"
wordt dal deel van den zeedijk aan
het verkeer onttrokken en een weg
gedeeltelijk om hel fort aangelegd.
Daarna zijn de fundeeringen aan dc
orde. Heeft fort geeft dus aan vele
handen werk.
De roode vlag op een oorlogsschip.
„Het Anker" meldt:
Verschenen Zondag heeft in de ha
ven het Nieuwediep weer eens voor
de zooveelste maal een oorlogsschip
voor schandaal gelegen. Terwijl ©en
Duilsch oorlogsschip in de haven lag,
woei van het Nederlandsche oorlogs
schip „Ileemskerck" gedurende onge
veer een half uur een roode vlag op
de plaats, waar de Nederlandsche
vlag gewoonlijk wappert. De roode
vlag werd aan boord van de „Ileems
kerck" geheschen door een marinier,
mei de opzettelijke bedoeling om den
dienst uit te komen.
Meermalen had hij zijn ontslag ge
vraagd op; verschillende manieren;
het mocht niet baten.
Hij kreeg nul pp zijn rekesten.
Men vertelt zelfs, dat deze man per
soonlijk getracht heeft minister Co-
lijn te spreken te krijgen, wat hem
echter niet is mogen gelukken.