w Peren,
ehuis,
e D 30 - Goes
tverkoop
lUU 1 DU Zü
No. 93.
Zaterdag 9 Augustus 1913.
Negende Jaargang.
Dit nmnmer bestaat uit 8 bladzijden.
EERSTE BLAD.
>rkooping
Justus 1913
.PAAUW",
ts, Erf en
ïgustus 1913
E IMP OF I! 1001
A. SCHRIJVER.
itmerlieden,
SKNECHT
Veischijul tlktn MAANDAG-, WOENSDAG- en IMGAVOND.
NA DEN STRIJD.
Roomsche Boerenbonden in
Zuid-Beveland.
LEGER EN VLOOT.
niemand bezwa-
Ie op de gewo-n'e
l.'est zijt ©n het
lau bet dan geen
Is op een andeile
jmet de SANGUI-
Ineer van weten,
l:anten
Co.
|2c/4, Den Haag.
flacon van 300
|s f8—, 12 Ba
le este Apothekers
ur, te Kapelle, in
Ïanson, ten over-
JOH. PILAAR,
30 cA., op het
Imen bij de Nota-
li DULLEMEN te
|OH. PILAAR te
DHRAM te Kruinin-
„Het Wafen van
koopen
nde boomgaarden
Jümokkelhoek van
iCHNER, te 's Gra-
irooten hoek achter
ouw DE BECKER—
apelleweg, van den
Idaar.
dij de hofstede van
Dz., van den heer
l)land Bath.
Vcliterweg van den
[.SE aldaar.
Oude Putten van
bWENHUIJZE aldaar,
ld Valckenisse van
[aldaar.
lij de hofstede van
Ik Dz., van Mej. de
|IJN te Rilland-Bath.
ie hofstede „Sr ar-
heer J. F. GELUK
der Meubelzaak
a Contant.
raagd
Broeder en Zuster-
i JOH. PRONKERS
een aankomende
IK, Goes.
NI1IM ZEEOHSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten 0.96
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v d. Administratie; Ganxepoortstraat C 209, GOES
Reclamebericbten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct. h Contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de Jj WB gulden bij verlies van beide I gulden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de I 11 I banden, voeten of oogen. I I verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, I 11 II I Voorts bij ongeneeselijke I I hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voorverstandsverbijsteringof oog\0 duim
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
gulden bij gulden bij pi
I 11 I verlies I I verlies van m
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
Onder bovcn.staa.ndcn titel vinden
wij in „de Maasbode" van de hand
van A. v. Wijnbergen een zoo pak
kend artikel, een zoo door en door
juist omlijnd program, dal wij het in
zijn geheel overnemen.
De treurige afloop van den verkie
zingsstrijd geeft aanleiding lot tal van
beschouwingen.
Men gevoelt, dal er iets gebeuren
moet, dat er iets gedaan moet worden.
En zulks volkomen terecht.
Wel zij gewaarschuwd tegen over
dreven pessimisme.
De meerderheid immers van het
Nederlandsche volk bleek ook thans
nog rechts te staan. D.at niettemin hel
land aan liberalen en socialisten
en vrijwel aan de laatsten alleen, die
zich van de leiding meester maken
wordt overgeleverd, bewijst alleen,
hoezeer democratisch onze tijd in
werkelijkheid is; bovendien behoef
den slechts eeuige honderden stem
men van links naar rechts verplaatst
te worden om een geheel anderen uit
slag te verkrijgen, dan wij thans te
betreuren hebben.
Maar toch zij erkend, er moet inge
grepen worden, spoedig en afdoende.
Het kwaad, dal zich thans open-
haarde, moet in den aanvang gestuit.
Vast staat toch, dat ditmaal velen,
wellicht zeer velen, die rechts staan,
althans behooren te staan, óf niet óf
links hebben gestemd.
Dit in de toekomst te voorkomen,
moet doel wezen der te voeren actie.
Ten einde de middelen le leeren
kennen, om tot dat doel te geraken,
tracht men de oorzaken op te spo
ren der geleden nederlaag: een goed
werk, voor zoover hel geen aanlei
ding geeft lot verbittering in eigen
kring.
Tal van oorzaken meent men reeds
te hebben gevonden: wellicht zijn ze
alle juist.
Bij het lezen ervan treffen mij som
mige dingen.
Vooreerst de luchthartigheid waar
mede gesproken wordt over de gedra
gingen van Dr. Kuyper. Zijn houding
wordt afgekeurd, tactische fouten
worden hem aangewreven, enz. ik
voor mij zal daaraan niet mee doen,
omdat ik de autoriteit daartoe niet
bezit; of zij, die zich wel dus uil-
laten, er wèl over beschikken, mo
gen ze voor zichzelf uitmaken. Mij
nerzijds wil ik veel liever verklaren,
van harte le hopen, dat Dp. Kuyper
nog jaren lang als leider der anti
revolutionaire partij moge worden be
houden, ook in hel belang juist on
zer rechtsche politiek, terwijl ik het
van groot belang en lol groot voordcel
reken, dal hij weder zijn gezagheb
bend woord in het parlement zal
doen hooren.
Wat verder treft, is de beslistheid,
waarmede de oorzaken worden aange
geven.
Er wordt gewezen op hetgeen door
Regeering, rechterzijde, leiders der
verkiezingen nagelaten werd, om dan
aanstonds te bestuiten: daaraan is toe
te schrijven de nederlaag. En toch
stond daar zooveel goeds tegenover,
dat het eerste had moeten neutrali
seeren. Men denke maar eens om
al het andere ter zijde te laten
aan den arbeid van Minister Talma,
en de resultaten daarvan; aan al het
geen hij deed voor de arbeiders, voor
den middenstand, voor den landbouw,
en aan hetgeen meL grond in de toe
komst nog van hem mocht worden
verwacht.
Waarlijk, indien er één Kabinet is
geweest, dal getoond hoéft oog en hart
le hebben voor de sociale vragen van
onzen tijd, dat zooyfël de geestelijke,
de zedelijke, als de stoffelijke belan
gen van ons volk-behartigd heeft, is
het wèl het Kabinet, dal thans, als er
tenminste een ander gevonden wordt,
helaaslot heengaan gedwongen
wordt. Maar blijkt juist daaruit niet.
dat dat alles niet voldoende is, om te
slagen in een verkiezingsstrijd?
En is men dan niet gerechtigd te
zeggen dat, naast de vele elders ge
noemde oorzaken, die zeker ook heb
ben meegewerkt, er toch nog andere,
dieper liggende, moeten wezen, waar
op in de eerste plaats de aandacht
gevestigd worden moet.
Ook links toch waren verschillende
redenen aan te geven, waarom vele
mannen van links ditmaal niet links
zouden stemmen.
De houding van de meerderheid der
linkerzijde bij de bakkerswet, bij de
militiewei, enz., moet toch ontstem
ming hebben gewekt; verscheidene
mannen van links zijn vóór het Ta
rief, hebben er persoonlijk belang bij
de feitelijke toenadering tot de socia
listen in hel Concentratie-program
moet vele liberalen legen de Dorst
hebben gestuit.
En toch.en toch.heeft men
van dat alles in de verkiezingsdagen
niets gemerkt.
Allen die links stonden, hebben, met
terzijdestelling van alle bezwaren,
trouw het wachtwoord der loge ge
volgd: tegen rechts, tegen de ütiriste-
lijke coalitie.
D,e haat tegen de Christelijke begin
selen in het openbare leven deed den
meest rooden socialist met den aller-
oiulsten liberaal samengaan; deed
broederlijk optrekken den proletariër
met den schatrijken kapitalist. Zoo
sterk was de kracht, die van den
haat uitging.
N oor hem, die dan ook slechLs even
luisteren wilde, was de grondtoon der
gansche linksche verkiezingscampag
ne „Tolle, tolle, crucifige, Weg met
Hem, kruisig llenv'.
En nu mag, dunkt mij, de vraag
gesteld: welke is de oorzaak, dat
rechts de liefde voor het Christendom,
de liefde voor de Christelijke beginse
len niet zóó sterk was, dat ook zij
alle gegronde en ongegronde grieven
en bezwaren vergeten deed, en allen
trouw de leiding deed volgen, die ter
rechterzijde, gegeven werd?
In de eerste plaats zoude ik willen
antwoorden: 'tis treurig maar waar,
dat ook thans nog voor sommigen het
principieel karakter van den politie-
ken strijd verborgen bleef, hoewel hel
toch de laatste maanden duidelijk ge
noeg na.ar voren gekomen was. De
principiëele ontwikkeling blijkt nog
steeds te wenschen over te laten. Wis
ten toch allen, waarom het heden
gaat, welke ten slotte de toeleg is van
links, geen man van rechts zou zich
om een vermeend stoffelijk voordeel
tje, hem in leugenachtige berichten
voorgespiegeld, van de wijs laten
brengen, om zijn beginsel te verloo
chenen en le stemmen links, gelijk
nu helaas wel is geschied.
Welnu, aan de zoodanigen moet nu
in de toekomst worden voorgehouden,
waaraan zij hebben .meegewerkt. Hun
moei worden duidelijk gemaakL, dat
zij mede hebben geholpen den weg le
bereiden, langs welken in Nederland
om met Ds. Hoogenhuyze te spre
ken het ongeloot kan worden ge
bracht op den troon.
Hun moet worden duidelijk ge
maakt, dal zij er toe hebben meege
werkt, om de leiding van 's lands za
ken vrijwel te leggen in handen van
lien, die, naar- de eigen woorden der
concenlratiemannen, de grondslagen
der maatschappij ondermijnen, in
handen van hen, die een gevaar ople
veren voor de riclitige handhaving
van het gezag, een gevaar ook al
is hel ook niet in de allernaaste toe
komst voor den koninklijken troon.
Vóór alles dus principiëele ontwik
keling; dan en dan alleen zullen al
de onzen besland zijn Legen een leu
gencampagne als thans is gevoerd, en
waartegen men dan ook in sommige
streken van ons land schitterend heeft
bewezen bestand te zijn.
Noodig daarvoor zijn degelijke cur
sussen, of bezoek der reeds bestaande
noodig is uitbreiding van het getal le
den der Iviesvereenigingenbovenal
noodig is sleeds meerdere uitbreiding
der rechtsche pers. (D,at le Arnhem
liet aantal personen, dat rechts stem
de, vrijwel overeenstemde met het
aantal lezers van een rechtsch dag
blad, is een feil, dat lot nadenken
stemmen, en tot handelen brengen
moge.
ervolgens zal den onzen sleeds
meer praktische politieke ontwikke
ling moeten worden bijgebracht, zon
der nochtans daarbij lot doel zich te
stellen, dat allen over alles met vol
komen kennis van zaken zullen kun
nen oordeelen, wil men zichzelf
en anderen teleurstellingen besparen.
Noen, liet moei veeleer ronduit ge
zegd worden, dat er sleeds tal van
zaken zullen blijven, waaromtrent ge
vraagd mag en moet worden, dat er
vertrouwen worde gesteld in de lei
ders, en de leiding dan ook gevolgd
worde. Zulks moet een ieder doen op
zijn beurt. Men wordt er heusch niet
minder door; integendeel.
Gelijk de Kegeering 't mag vragen
van de meerderheid, op wier steun ze
meent le mogen rekenen, mogen het
ook in bepaalde omstandigheden de
politieke leiders vragen van de kie
zers.
Het moge, naar sommiger meening,
flink slaan, steeds vrij, zelfbewust,
zelfstandig, onafhankelijk te wezen
ware grootheid verraadt het zeker
niet. Steeds eigen meening l'e willen
volgen, naar niemands raad of voor
lichting le willen luisLeren, zelf altijd
alles het best te weten, het is de
trots, de hoogmoed, die in 'l openbare
leven zoo ontzettend veel verwarring
en ellende brengt, gelijk hij ook in
zoo menig gezin het huiselijk geluk
verstoort, of het wellichl zelfs nim
mer deed bereiken.
Niet alsof in onze kringen geöischt
zou moeten worden een onredelijke,
slaafsche onderworpen- en volgzaam
heid, als door de sociaal-democrati-
sche leiders, van ,de hunnen gevor
derd, en door deze laatsten gedwee
gegeven wordt, niaar wèl mag ge
vraagd een willen volgen van rede
lijke leiding, waar die gegeven wordt.
En te gemakkelijker zal zulks tocli
vallen, waar vertrouwen gevraagd,
waar leiding gegeven wordt door hen,
van wie men weel, dal ze gelooven in
God en dus zelf overtuigd zijn een
maal aan God rekenschap le moeien
afleggen ook van hetgeen door hen
in het openbare leven werd gedaan
en niet gedaan.
Hadden al de onzen in dien ge
moedstoestand verkeerd, zouden zij
dan b.v. wat betreft hel Tarief-
ontwerp niet eerder vertrouwen
hebben gesteld in de Christelijke re
geering en deze gaarne hebben ge
volgd. dan hel oor le leenen aan man
nen, die toch, om het zacht te zeg
gen, geen enkelen grond konden aan
voeren, waarop zij wel op dat ver
trouwen aanspraak mochten maken
Daarom moet zeer zeker ons volk
praktisch politiek worden ontwikkeld,
maai- boven alles dienen loch de be
ginselen diep le worden ingescherpt,
dient de geest .vatbaar gemaakt en
gehouden te worden voor onderwer
ping, voor het stellen van vertrouwen
in anderen, voor het gaarne volgen
van leiding; met nadruk dient steeds
er aan herinnerd, dal altijd eigen in
zicht willen volgen allerminst getuigt
van grootheid van ziel en van ge
zond verstand, veeleer hoogmoed ver
raadt en domheid evenzeer.
Eli eindelijk zullen we steeds heli-
ben le onthouden, dat ook in de po
litiek wc niets kunnen bereiken al
leen door menschelijke kracht.
Er is in de laatste maanden veel
gebeden voor de verkiezingen; dat
bidden worde niet gestaakt.
Naarmate de tijden ernstiger wor
den, is er steeds meer reden, veel
en hartelijk te bidden voor de open
bare zaak; le bidden voor het vader
land, voor de Regeeringspersonen, te
bidden voor het welslagen onzer po
litiek.
En in deze kan ons zoozeer te
stade komen de hulp der Vrouw, ik
herinner mij, hoe een paar jaar ge
leden graaf i'rasehma op den Katho
liekendag te D.usseldorf den daar aan
wezigen vrouwen loeriepi: „Gij kunt
ons lielpen, zoo veel en zoo krachtig
helpen, helpen vooral door Uw ge
bed'.
Welnu, datzelfde moge gezegd wor
den tot de vrouwen van Nederland,
lol haar, van wie op religieus gebied
immers zoo ontzettend veel invloed
ten goede uit kan gaan, en, God zij
dank, dan ook werkelijk uitgaat.
Wie meel de gevolgen, indien op
haar aansporen in menig gezin, b.v.
hij hel gemeenschappelijk avondge
bed, eens een Wiees-gegroetje gebeden
werd, opdat mede door onze Christe
lijke poliek hel .Christelijk karakter
onzer natie mocht worden bewaard,
opdat ons volk toch niet met geweld
den weg worde opgedrongen naar het
ongeloof, maar een Christelijke re-
geering, niet bevoorrechtend liet
ongeloof, maar aan allen waarbor
gend de ware vrijheid in de toe-
komst weder er het liare toe moge
bijdragen, dal op den Nederlandschen
bodem bewaard blijve het Geloor in
God, hét Geloot .in Christus als den
Zoon Gods gelijk dat in het verle
den zoo heerlijk is geschied.
Gelijk ik boven zeicle, er moei in
gegrepen, spoedig en afdoende.
Mogen toch allen, ieder op zijn wijze
en naar de male zijner krachten,
daartoe medewerken.
Dan zal ook thans uiL het kwaad
iets goeds kunnen geboren worden.
Dan mogen we vertrouwen, ons bin
nen niel le langen tijd weer te zul
len verheugen in een Christelijke Re-
geering, steunende op een Christelijke
meerderheid, tot eere Gods, lot waar
borg der ware vrijheid aan allen, tot
steun van den Koninklijken troon, lol
heil van Volk en Vaderland.
De medewerker I. N. Connu van liet
officieel orgaan der R. K. Boeren
bonden in Zeeland „Onze Boeren
stand schrijft ouder bovenstaand op
schrift 'l volgende stukje in „Onze
Boerenstand' van heden. Ongetwij
feld verdienen deze regelen de volle
aandacht der Katholieke landbouwers
op Zuid-Bevelaud.
„Hebben onze katholieke boeren uit
het Zuid-Bevelandsche, zoo schrijft
I. N. Connu dan uit de enkele in
hoofdzaak katholieke dorpen van dit
grootste der Zeeuwsciie eilanden er
al eens ooil aan gedacht, dat ook voor
hen een organisatie op katholieken
grondslag bestaanbaar is en zelfs bij
zondere aanbeveling verdient?
Daar ik buitengewoon veel belang
slel in hel sociale leven onzer land
bouwers, en ik weet dat de sociale
saamhoorigheid slechts bevorderd
wordt door flinke organisaties, meen
ik de vereenigingskwestie oen oogen-
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 9 Aug.
Zwakke tot matige winden uit westelijke
richtingen. Meest zwaar bewolkt. Waar
schijnlijk enkele regenbuien met kans op
onweer. Zelfde temperatuur.
blik aan de Roomsche boeren van
Zuid-Beveland te moeten voorleggen.
Wat dunkt U, Zuid-Bevelanders?
Zoowel het Oosten als liet Westen
van Zeeuwsch-Vlaanderen bewijzen,
dat er voor organisatie reden is en
dat de boeren er niet afkeerig van
zijn.
De Nederlandsche Boerenbond
machtig en invloedrijk lichaam die
reeds zooveel gedaan heeft en nog
zooveel doen zal voor de belangen
van den boerenstand, wacht ook op
U, Zuid-Bevelanders.
In onze veelbewogen tijden is het
voor ons, Roomsche boeren, die hech
ten aan Altaar en Troon, noodig dat
we één band, één sterken band vor
men; de wetgever behoort in den
Boerenbond ons aller vertegenwoor
diger le zien; de Boerenbond zij
de cent r a 1 e, die stroom ontvangt
uil alle Roomsche streken.
Brabant, Limburg, Gelderland,
Overijsel, Utrecht, de Hollanden,
Zeeuwsch-Vlaandcren, enz. enz., al
die gewesten zijn er met duizenden
in vertegenwoordigd; laten de
Zuid-Bevelanders ook toonen gaan dat
deze cr zijn, en dat ze er zijn wil
len in onzen Boerenbond.
Slechls aller samenwerking kan
de volle kracht geven.
Wie der Zuid-Bevelandsche Room
sche boeren ol hoerenvrienden sym
pathiseert met het denkbeeld '0111
spoedig de koe hij de horens le val
len? Laten dezulken er eens geen gras
over groeien 1
Beleefd verzoek ik sympathie-betui
gingen vóór 15 Augustus, 'l zij in den
vorm van een visitekaartje of' anders
zins, aan de Redactie van „Onze Boe
renstand" R.-K, Boerenbondsorgaan
le Sas van Geilt.
Niet vergeten, maar omgaand zen
den s.v.p.'
li e ii vree m d geval. Men schrijft
aan „De West":
Een vreemd geval heeft zich voorge
daan in het militair garnizoen. Farimiaribo.
Twee zieke fuseliers waren hersteld ont
slagen uit het militair hospitaal. Zij ver
klaarden aan luitenant Meynema, dat zij
zich nog ziek gevoelden. Zij zeiden echter
niet te durven klagen, uit vrees .voor
kapitein Hovenkamp.
Luitenant Meynema nam, de zaak ter
hand, opkomende voor de rechten dier
fuseliers, met het gevolg, dat zij' wieder
opgenomen en thans zelfs ernstig ziek
werden bevonden.
:\Vat gebeurde nu echter?
Dq kapiteins Hirschmanu en Hoven-
kamp, dio het optreden van luitenant Mey
nema kwalijk hadden genomen, lokten pen
resolutie uit, waarhij luitenent 'Meynema
werd afgekeurd wegens oyerprikkeling van
zenuwstelsel.
Da heer Meynema onderwierp zich daar
na aan een onderzoek van drie zieer be
kende, bekwame burger geneesheeren, die
na een zeer nauwkeurig onderzoek in een
uitgebreid certificaat hebben geattesteerd,
dat de luitenant physisch, neurologisch'
en psychisch volkomen geschikt is voor
alle diensten, ook in de tropen.
Aan luitenant Meynema is aangezegd,
om per eerste mail naar Nederland te
vertrekken, maar men mag verwachten,
dat dit muisje in Den Haag een staartje
zal hebben.
(Zie verder Tweede Blad.)