Dinsdag 22 Juli 1913.
Negende Jaargang.
N WEZEL,
No 85.
ach ines
ranaf f2250
it
achines
m 10-2 nar
[imachine M1'
digen en opknappen
ADRES
,st, wal b 47.
Vtrschijnt slim MAANDAG-, WOENSDAG- id VRIIDAGAVOND.
f(JU OU Zü
De Roode Vlag.
BUITENLAND»
De oorlog op den Balkan.
BINNENLAND.
|ndcommissie in het
Tienddistrict ter
Irg, maakt bekend, in-
Jle lid der Tiendwet
lo. 222), dat zij op
plden datum, aan de
artikel 53 dier wet
lij geadviseerden brief
afschrift van den
en schadeloosstelling
aten, bedoeld in ar-
Iwet, vastgesteld bij
[dimster van fin au-
310, No. 78 G. Th.,
den tekst van arti-
llcr schadeloosstelling
rlijfc vast bij den aan.
ie maand, volgende
de in artikel 68 be-
I opgemaakt",
datum een uittreksel
iedere gemeente af-
letrokken gemeentebte-
Uietwelk ter secretarie
|en maand kosteloos
kunnen worden ge-
Juni 1913.
Irceelen in de Hoofd-
|p, De Welhoek van
bewesten wege, ge-
Baarsdorp bezuiden
benoorden Deurloo,
leerboek, Rijdeehoek,
lnd, 'tMoohvater van
J Maalstee of Bouwen
|k van Maalstee of
bezuiden wege acli-
llendrik' Eversdijkkin-
't Moolwater, Willem
pk, de Woek bij' de
laag Wellewaarts-
Jrseke.
kroelen in Hoofdblok
['denmarkt, het Zout-
het Bosch, Deurloo
en Schoudee op de
bnen heul, gemeente
rceelen in Kakeldans,
p,eelen in No. 41 daar de
te staan tusschen -de
pn No. 43 de tienden
of Ambacht Yersek'e
heente Yerseke.
|luni 1913.
De Secretaris,
Mr. P. D i e 1 e m a n.
garantie)
Ir garantie),
st de beste
afbetaling. Op proef
in werking te zien
de filialen der
Goes
Middelburg
het
enhouwer,
- Singel weg 29*
>r Middelburg
NIH ZEDIWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.75, daarbuiten 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en .Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie; Ganxepoortstraat C 209, GOES
Reclameberichten 25 Ct, p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels ,voor 25 Ct. b contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
150
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
I gulden bij A gulden bij
verlies I verlies van M
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
Zaandam is rood geworden, de raad
is er thans overwegend socialistisch (10
van de 19 leden). Natuurlijk groote
vreugde onder de Esdeapeeërs. Duijs
heeft er al op gespeecht. Hoe zou liet
ook anders kunnen: Duijs en zwijgen
zijn immers gezworen vijanden Een van
de zegeningen waarop Zaandam onder
het socialistisch bewind zich kan voor
bereiden is ook dezede roode vlag zal
voortaan telken jare op den len Mei
van liet stadhuis wapperen.
Nu moge men in dit laatste een soort
van socialistische liefhebberij, een „Spie
lerei" zien, toch moet het, dunkt ons,
den liberalen Zaandammers, die nog wat
voelen voor vorstin en vaderland, vieemd
aandoen, dat op een dag die aan de
socialistische, d.w.z. revolutionaire pro
paganda is gewijd, de roode banier, het
teeken der revolutie, wordt ontplooid
van het stadhuis, waar slechts één vlag
mag en kan wapperen, namelijk de
Nederlandsche driekleur.
Want dat wasclit het water van de
zee niet afwie de roode vaan omhoog
steekt, verklaart zich als aanhanger der
omwentelingspartij, als vijand der be
staande maatschappelijke orde, dus in
dit concrete geval als vijand van Neder
land en Oranje.
Liberalisme en socialisme zijn thans
nauw aan elkander verbonden. Arm in
arm gaan beide partijen ter stembus.
Welnu, men ziet thans waartoe dat
bondgenootschap voert. De socialist gaat
recht op zijn doel af, hij schippert niet,
hij transigeert niet. Waar hij de macht
verworven heeft, gebruikt hij ze aan
stonds in dienst van zijn partij en zijn
idealen. Daarom: weg met de symbolen
van een hem vijandige richting, hoog de
roode vaan
Dat is brutaal, zeker, maar consequent.
En de liberale „frère et compagnon"
Onder eigen kornuiten zijnde, op een
vrijzinnige partijdag b. v. b. pleegt hij
met een dettig gezicht een „Wilhelmus"
aan te heffen, dat staat gekleed, weet je.
En daarbij, je moet je kiezers niet uit
het oog verliezen; die hechten aan zoo
iets, en anders loopen ze allemaal naar
de vergaderingen van de „clericalen".
Welnu, zal hij in liet gezicht der roode
vlag, door zijn socialistische bondsbroe-
ders te Zaandam alreê geheschen, pro
testeeren tegen het geweld, zijn nationale
en royalistische gevoelens aangedaan?
Hij kan liet gerust doen.
De geschiedenis spreekt ons van een
dergelijk protest. 'tWas in 1848. Alplionse
De Lamartine, de beroemde dichter der
Méditations en Harmonies poétiques had
het glibberig pad der politiek betreden
en was door de wufte volksgunst een
van Frankrijks regeerders geworden, na
den val der Julimonarchie.
En nu wilde men hem de roode banier
als nationale vlag doen verklaren en de
Fransche driekleur doen verzaken. Doch
wat antwoordde De Lamartine? „Non,
car le drapeau rouge n'a fait que le
tour de 1' échafaud, tandisque le dra
peau tricole a fait le tour du monde".
„Neen, want de roode vlag heeft slechts
den ommegang gedaan rond het schavot,
terwijl de driekleur den tocht deed
romdom de wereld".
Nog eens: zal de Hollandsche liberaal
met dit fiere woord van De Lamartine
durven protesteeren en breken met de
volgelingen van het roode dundoek?
Neen lezer, hij zal het niet. Hij zal
zwijgen, gelijk zijn partij, gelijk geheel
de vrijzinnige concentratie zwijgt, die
na eerst met veel ophef in haar brief
aan de hoofdbesturen der aangesloten
kiesverenigingen te hebben geschreven,
„dat de vrijzinnigen strijd te
voeren hebben.tegen de
sociaal-democratie, diede
grondslagen van de hedendaag
se lie maatschappij onder mijnt"
thans broederlijk met die omverwerpers
der bestaande orde de regeeringszaken
regelt, na even broederlijk met hen de
besliste en principieele verdedigers van
Gezag en Orde uit de regeering te hebben
verdreven.
En zoo voltrekt het liberalisme aan
zich zeiven het doodvonnis door zijn
halfslachtigheid, zijn hinken op twee
gedachten, zijn politieke lafheid.
De tijd is niet ver meer af, dat men
het liberalisme zal moeten gaan indeelen
bij de fossielen, dat wil zeggen bij de
versteende voorwerpen uit een voor
wereldlijk tijdperk.
En wat dan in Nederland nog hecht
aan het behoud van de vaderlandsehe
driekleur, die niet minder dan de Fran
sche, zijn banen deed wapperen, heel de
wereld door, zal zich hebben te wenden
tot die „clericalen", die steeds en onver
biddelijk alle sympathieën met de roode
vaan van de hand wijzende, liun trouw
blijven verpanden aan de eigen dierbare
Nederlandsche vlag- Zij toclx weten dat
het geen ijdele gelofte is, die de dichter
in ons vlaggelied neerschreef
„En daaldet gij ooit in den vloed,
Wij heffen uw wit uit de schuimende
zee,
En voeren naar 't blauw van den hemel
u mee,
Al kleurt zich uw rood met ons bloed
Terwijl de Bulgaren met Serviërs en
Grieken aan den slag zijn het beslis
sende treffen aan de Beregalnitzarivier
schijnt eerstgenoemden ongunstig te wor
den hebben de Turken van de gele
genheid gebruik gemaakt de stadAdria-
nopel, hun pas door de Bulgaren afhandig
gemaakt, te bezetten met kavalerie ter
wijl het gros van hun leger volgt.
Daardoor is de toestand nog meer
verward, vooral wijl de vertegenwoordi
gers van de groote mogendheden nog
maar weinige dagen geleden van de
Turksche regeering hadden vernomen
dat deze aan geen bezetten van Adria-
nopel dacht.
De vraag is thanswat zullen de mo
gendheden doen? De officieuse Itali-
aansche „Tribuna" geeft daarop het
volgende antwoord. De mogendheden
zullen gezamenlijk tusschenbeide komen
zegt het blad, en er voor zorg dragen,
dat de Turken niet te Adriauopel blij
ven. Doen de mogendheden dit niet, dan
is een afzonderlijk optreden van Rusland
te vreezen, en «lat zou zeer noodlottige
gevolgen na zich kunnen sleepen. Daarom
moeten alle mogendheden krachtig sa
menwerken om de Turken uit Adrianopel
te dringen. Welke middelen hiervoor
gebruikt zullen worden, is nog niet be
kend, maar waarschijnlijk zal het een
vloot-demonstratie voor Constantinopel
zijn.
Verder laten wij een paar telegrammen
volgen van heden namiddag.
LONDON. De Times van hedenmorgen
ontvangt een telegram uit Sofia waarin
aan die blad gemeld wordt dat er een
zeer kort doch hevig gevecht heeft plaats
gevonden tusschen een zeer zwakke
Bulgaarsche bezetting en de Turken.
Hierop zijn de Turken Adrianopel binnen
getrokken. De ongeregelde tuchtlooze
Turksche soldaten hebben daarop ge
plunderd en gebrandschat. Men vreest
gruwelen. Rumeensche soldaten mar-
cheeren op naar het Oosten en bedreigen
Zuid-Roemenië. De gebeurtenissen der
laatste dagen toonen aan, zoo zegt het
Londenscli Ochtendblad dat de autoriteit
van Europa deerlijk geschokt is.
BELGRADO. De Bulgaarsche gedele
geerden Patrikow, Iwanof, en Papanow
evenals de Russische militaire attaché
in Sofia zijn reeds in Nisch aangekomen.
Zij hebben zich bij de minister-president
Pasjits vervoegd, welke eveneens naar
Nisch was afgereisd. Men houdt er zich
van overtuigd dat de vredespreliminairen
zeer spoedig zullen zijn geteekend, opdat
Bulgarije de vrije hand zal krijgen om
het tegen de steeds meer optrekkende
Turken op te nemen.
PARIJS. De „Matin" deelt mede dat
de vredesconferentie binnen enkele dagen
zal plaats liebben. Men moet slechts
Venizelos tijd gunnen om van Athene
naar Nisch te reizen. De voorwaarden
van Rumenië zijn thans door Bulgarije
aangenomen. Die van Servië zullen ver
der niet meer op tegenstand stuiten.
Het zijn slechts de eisclien van Grieken
land welke nadere bespreking noodza-
lijk maken.
DIJITDCHLAND.
De Krupp -onthullingen. De
onthullingen van den Rijksdagafgevaar
digde Liebknecht inzake Krupp hebben
aanleiding gegeven tot een nauwkeurig
onderzoek waaromtrent echter vooralsnog
een streng stilzwijgen bewaard wordt.
Het onderzoek heeft Liebknecht ertoe
geleid, een aanklacht in te dienen tegen
een aantal officieren, die zich op 29 Juli
en de daarop volgende dagen te verant
woorden zullen hebben voor de militaire
rechtbank te Berlijn. Deze officieren
moeten van de Krupp-ambtenaren voor
hun mededeelingen geschenken hebben
aangenomen.
Op uitdrukkelijk verlangen van den
minister van oorlog zal de zaak behan
deld worden met gesloten deuren, daar
in openbare behandeling een gevaar voor
de landsverdediging wordt gezien.
CHIKA.
De strijd tusschen de Noordelijke en
de Zuidelijke republikeinen in China (bij
Kioekiang in de provincie Kiangsi) heet
te zijn geëindigd met een zegepraal van
eerstgenoemden, die Kioekiang innamen
en de Zuidelijken op de vlucht dreven
naar Koeling. De overwinning schijnt
echter nog niet beslissend te zijn, daar
nieuwe troepen zich concentreeren te
Poekau. Joean kan dus nog geen victorie
kraaien, en deze revolutionnaire beweging
in het Zuiden moet de regeering te Peking
des te meer ongelegen komen, nu zij in
het Noorden front lieeft te maken tegen
over Mongolië en Rusland. Volgens een
bericht uit Oerga ontvingen de autori-
reiten aldaar van Joean een telegram,
waarin onmiddellijk antwoord verlangd
wordt op de vraag, of Mongolië bereid
is, zich bij de Chineesche republiek aan
te sluiten. Dit is, meldde president Joean
het laatste aanbod van China. Bij een
hernieuwde weigering van de Mongool-
sche autoriteiten zouden maatregelen
worden genomen van geweld. Joean laat
zich dus door de houding van Rusland,
dat Mongolia's onafhankelijkheidsstrevin-
gen aanmoedigt om later zelf het land
in te palmen, voorloopig niet afschrikken.
(„De Tijd")
De ministerieels crisis.
Het Persbureau Vaz Dias seinde ons
hedenmiddag
Het voorstel van dr. Bos om drie
portefeuilles van het te vormen mini
sterie aan sociaal-democraten te geven
is definitief afgewezen.
In eene bijeenkomst van het socialis
tisch partijbestuur, de socialistische
Kamerfractie en de redactie van „Het
Volk" legde de minderheid (welke voor
aanneming van het voorstel was) zich
neer bij de meerderheid (welke het voor
stel verwierp). Hiermede is het buiten
gewoon socialistisch partijcongres over
bodig geworden.
Kardinaal Van Rossum bevindt zich
thans te Tilburg in het klooster der
zusters van O. L. Vrouw van Barmhar
tigheid waarvan hij de ^beschermer is.
Hij rust er wat uit van de vermoeienis
der laatste weken om daarna zijn tocht
door ons land voort te zetten. Te 's Her
togenbosch wordt hem een grootsche
ontvangst bereid in de prachtige St.
Janskerk.
Op uitnoodiging van dr. Poeis den Lim-
burgschen aalmoezenier van den arbeid,
zal Z. Em. een liuldebetooging der
mijnwerkers in ontvangst nemen, waarbij
ook de bisschop van Roermond en de
commissaris der Koningin zullen tegen
woordig zijn.
Nog eens Dr. Bos.
In de „Telegraaf" schildert de drie
hoek-correspondent van dat blad Dr. Bos
als een man „van besliste, zelfs vurige
overtuiging, maar iemand in wiens bla
zoen altijd het woord gematigdheid met
gulden letteren heeft geprijkt" en die
ook door de rechterzijde steeds is ge
waardeerd. Ofschoon een uitnemend
spreker, die bijzonder kan improviseeren,
is hem nooit een woord ontvallen, dat
den tegenstander kwetsen kan. Als
onderwijsman is hij bij zijne opvattingen
de rechterzijde tegemoet gekomen zoo
veel als maar eenigszins mogelijk was.
Er zijn er zelfs niet weinigen ouder de
vrijzinnigen, die meenen, dat hij daarbij
te ver van zijn geestverwanten afwijkt,
dat zijn verzoenonde houding van te
veel toegeeflijkheid getuigde.
Nog in zijn jongste artikel in de
„Vragen des Tijds" heeft dr. Bos betoogd,
dat hij voor zich de subsidie aan het
bijzonder onderwijs gaarne wil verhoogen,
wanneer de noodzakelijkheid daarvan
blijkt. Wat niet wegneemt, dat dr. Bos
een beslist en vurig verdediger van de
openbare school is.
Ook inzake het Staatspensioen behoort
hij geenzins tot de uitersten. Hij is, wat
dit betreft, geruimen tijd den heer Treub
getrouw gebleven, doch heeft zich ten
slotte met het bekende punt in het
concentratieprogram vereenigd.
Kamerverkiezing te Bergen op Zoom.
Uit het district Bergen op Zoom wordt
aan de Vaderlander gemeld, dat het nog
bij lange na niet zeker is, dat de heer
Juten 's lands vergaderzaal zal binnen
treden. Er moeten toch bij de verkiezing
tal van informaliteiten hebben plaatsge
had, waarnaar op dit oogenblik een onder
zoek wordt ingesteld.
Een verschijnsel dat de aandacht vraagt
wordt door Criticus, den Brabantschen
briefschrijver in „De Tijd" genoemd het
afglijden onzer jongelingschap naar links.
Dit is, zegt hij, een zeer ernstig ver
schijnsel, hetwelk wij onder meer toe
schrijven aan twee voorname oorzaken
lo. de niet-christelijke opvoeding der
jeugd en 2o. hei gemis van een principi
eele opvoeding voor onze jongelingschap
of anders gezegd de groote gaping, die
er bestaat tusschen de organisatie der
jeugd en die van den mannelijkeu leeftijd.
Wat punt lo. betreft, daartoe kan ik
liier het zwijgen doen. Dit is een accute
quaestie, welke zich algemeen in zeer
groote belangstelling mag verheugen,
doch punt 2o. wordt nog te stiefmoe
derlijk behandeld.
Nemen we eenvoudig de feiten en
laten we dan onderscheid maken tusschen
de centra en het platteland.
We stellen de nuchtere vraagWat
doen onze jongens, nadat zij de school
banken verlaten hebben, totdat zij ik
zal de grens maar ruim stellen als
huwbaar jongeling hun intrede doen in
de maatschappij?
Ik heb bewondering voor hetgeen
Patronaten, Zondagscholen e. d. in deze
richting steeds doen. Maar hoevele dui
zenden onzer spes patriae staan helaas
daarbuiten En na afloop van het patroj
naat, dus na den 16-, 17-jarigenleeftijd?
Hoevelen, die dan geheel aan zich zelve
overgelaten worden om op te groeien
in lamme onverschilligheid voor onze
zaak en onze beginselen, juist in den
tijd, dat de levensbeschouwing zich moet
vaststellen 't Is slenteren langs 's Hee-
ren straten, samenrotten in bioscopen
en kroegen, aanknoopen van vroegtijdige
verkeeringen of met een cigaret
tusschen de lippen boulevards slijpen,
met het gevolg, dat dezulken zich afwen
den van al wat zweemt naar katholieke
of christelijke beginselen.
Ten plattenlande is de toestand weinig
beter, eigenlijk nog erger, omdat daar
het patronaat nog te kampen heeft met
bezwaren, die in centra niet of althans
minder aanwezig zijn. Nu staat daar wel
tegenover, dat, zoolang wij de jeugd op
't platteland kunnen houden, het gevaar
voor het verloren gaan der christelijke
levensbeschouwing minder is, doch de
materialistische levensopvatting voert
vele onze jongelui naar de stad, waai
de meeste hunner wegens gebrek aan
toezicht verdrinken, vóór zij water gezien
hebben.
We staan dus voor het onmiskenbare
feit, dat stelselmatig een gedeelte onzer
jeugd afglijdt naar links en waar wij geen
man kunnen missen, daar is 't om practi-
sche redenen alleen reeds noodig deze
afschuiving te keeren en tegen te gaan.
Bekrompenheid.
Onder dezen titel geeft de heer C.
Koenraad de volgende behartigenswaar
dige opmerkingen van den Middenstand,
in 't bondsblad van dien naam.
„Wanneer wij de hand op eigen boezem
leggen, dan moeten wij erkennen, dat er
ook bij ons, middenstanders, nog veel be
krompenheid heerscht, Hoe velen worden
er nog gevonden, die steeds blijven in
hun beperkten gedachtenkring, niet ol'
te weinig kennis van hetgeen er om hen
heen geschiedt of bij het vernemen van
de frissche, gezonde denkbeelden van an
deren, ze zonder nader onderzoek afwij
zen! Hoe velen worden beheerscht door
afgunst en kunnen de zon niet in het
water zien schijnenHoe velen nog wor
den verblind door hun eigenzinnigheid
en door hun zelfzucht! Wat meer leven
met anderen, wat meer gevoelen voor
anderen zou ook hun gezichtskring ver
ruimen. Door ingenomenheid met zich-
zeiven, door overdreven eigenliefde zijn
zij blind voor anderer verdiensten.
Sommigen vreezen eenige kosten te
maken voor hun administratie en doen
alles zoo primitief, dat zij onmogelijk
hun eigen zaak kennen, en tegen hun
eigen wil en wensch zich veel schade
veroorzaken, die zij niet eens vermoeden.
Zij meenen zich, door besparing van kos
ten en moeiten te bevoordeelen, terwijl
in werkelijkheid zij zich veel schade be
rokkenen.
Anderen zijn aartsconservatief op 't ge
bied van étalage en winkelinrichting;
zij missen den moed linnhe zaken op de
hoogte van den tijd te houden of achten
het in liun waanwijsheid niet noodig,
hunne zaak behoeft deze reclame niet.
Toch zullen zij wellicht bedrogen uit
komen, zij of hunne opvolgers.
Een ander geeft zijn personeel een
loon zoo karig mogelijk en wil niet in
zien, dat zijn bedienden daardoor wei
nig hart hebben voor hem en zijn zaak
en dat hem dit wellicht op meer komt
te staan dan liij meent uit te sparen.
Sommigen eischen overdreven inspan
ning en te langen werktijd en trachten
door allerlei beloften of zoogenaamde
krachtwoorden hun voordeel te bewer
ken} Zij zien niet in, dat hun onderge
schikten óf hem spoedig den rug toe-
keeren en de voortdurende verwisseling
hem nadeel moet veroorzaken óf welzij
weten op andere wijze schadoloosstelling
te vinden voor zijn onheusche bejegening.
Dan zijn er, me hun voordeel trachten
te doen door onwaardige en afbrekende
critiek uit te oefenen op hun vakgenoo-
ten; wie zich wil verheffen ten koste
van anderen op dergelijke unfaire ma
nier, moet ten slotte zelf de dupe worden
van zijn verkeerd optreden.
Dan zijn er zoovele kleine peuterige
dingen, die iemands bekrompenheid naar
voren brengenwij zullen ze niet verder
noemen. Wie zijn oogen opent en verder
ziet dan zijn neus lang is, kent ze. Daar
om zullen wij ze niet verder onder het
zoeklicht brengen.
Het leven zal er niet minder om wor
den, het zal onze gemoedsrust niet scha
den als wij ons voornemen wat minder
bekrompen te zijn in ons denken en
doen
