G
[jenkasten,
L\ PIANO'S
UNDER 6RAANMAAIER
fTEN" te Etten, N.-B.
No 77.
Donderdag 3 Juli 1913.
Negende Jaargang.
iagazijnen
doorloopeud
soorten
itsoorten.
KADE GOES.
UDERS.
BUITENLAND.
[MANTELS,
TUUMS,
OKKEN,
linen=Japonnen
EN,
PRIJZEN.
10
ifoon No. 10.
voor Kippen.
Landbouwers
NIISSE Gz. en B. SIMONSE Bz.
C. DOGGEN, Schore.
Ver# ellen MAANDAG-. I0EKDU- en VRUDAGAVOHO.
KORTZICHTIGHEID.
fEUaLLETOML~
Van kwaad tot erger.
is, Tarwe, ZonnepiHen, Rijst,
ten, Hennepzaap, enz.
poes. Graan- en Meelhandel.
dezen zomer met de
brken, vervoegen zich bij
te Heinkenszand.
Jsnegen te ruilen, 2 puik
e dubbele
)E STOOMZUIVELFABRIEK
brt deze week hare prima zuivere
liboter, franco station van bestem-
geleverd.
afname van minstens 5 Kilo,
[O per Kilo.
afname van minstens 10 Kilo,
per Kilo.
fistpaketten fl I 3S per Kilo. Alles
pours.
Beleefd aanbevelend.
rd 'weggevoerd. Hij verbleekte, maar
weldra gerust gesteld, en her-
ijne vorige onverschillige houding,
rijl dit tooneel voorviel, waren allo
idselen tot oen spoedig vertrek ge-
Het rijtuig der rechters was in
nen. De griffier had zijn proces-
opgemaakt en nochtans bleven de
van onderzoek en de advocaat-
li onbewegelijk zitten; zij schenen
i iets te wachten,
opgewondenheid onder de menigte
rooter. De menschen begonnen met
te fluisteren. Marcus bemerkte dat
en Maria alleen stonden en dat
tere lieden zich van hen verwijderd
r. Een nieuwe ongerustheid scheen
van hem meester te maken. Do
sloeg hem gade en wilde hem!
aanspreken, toe Veendal do kamior
nstappende, voor den rechter staan
aansloeg en kortaf zeide:
Mina is gevangen genomen,
ien deze krijgslist door den. brigadier
nnen was, deed zij den man eer aan
s een doorslaand bewijs zijner sJim-
(Wordt vervolgd.)
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor vi d. Administratie: Ganzepoortstraal C 209, GOES
ReclamebericKten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 1—5 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels ,voor 25 Ct. k ciontant,
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de I gulden bij verlies van beide W* gulden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de |B 1181 handen, voeten of oogen. B gfe 8 8 verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, 8 18 8 8 8 Voorts bij ongeneeselijke I Z 18 8 hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: 8 %0 verstandsverbijstering; 8 of oog,; I duim;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
I ^k gulden bij ^k gulden bij fl P"
verlies 8 8 verlies van 8
van een [1 8 8 een ZJ
8 \0 duim10 10 wijsvinger. 8M 10
gulden bp
verlies van
eiken anderen
vinger.
Tijdens de candidatuur voor den Goeschen
gemeenteraad van den redacteur worden
de verkiezingeartikelen door anderen ge
schreven.
De Directeur der
N.V. „Nieuwe Zeeuwsche Courant",
JOS. WITKAM.
De schrijvers van de ingezonden
stukken in de twee vorige nummers
van de „Goesclie Courant" geven blijk
van groote kortzichtigheid in de kwes
tie der suikerfabriek. Zij verdwalen in
allerlei bijbeschouwingen, sleepen er
de politiek, die zij zeggen te willen
uitsluiten, met de haren bij en ver
geten de hoofdzaak; liet gemis aan
beleid bij het Goesclie gemeentebe
stuur in de afwikkeling der kwestie.
Over dat beleid hebben wij nog eenige
nadere bijzonderheden gehoord, die
niet onbekend mogen blijven.
In den brief van liet comité van
1 Februari 1913 aan B. en W. staat
bij de samenvatting der wenschen aan
het einde, onder b;
„liet verleenen van de noodige ver
gunning voor tramaanleg en tot af
stand van de daarbij noodige gronden
een en ander als in ons ver
zoek van 27 Juli 1912 nader
aangegeven".
Op die laatste, door ons gespatieerde
woorden komt het aan, want wat
staat er in dat verzoek van 27 Juli
1912 nader te dezer zake? Niet minder
dan het verzoek om „vergunning om
een tramaanleg te maken.alles met
afstand van den daartoe noodigen
grond, tegen vergoeding van
door taxateurs geschatte
w a a r d e". D.w.z. als B. en W. van
Goes liet verzoek van het comité vol
ledig hadden gebracht voor den ge
meenteraad, zou het voorstel van den
heer Fransen van de Putte, om het
comité in zooverre ter wille te zijn,
dat de gronden werden afgestaan te
gen taxatie, geheel overbodig zijn ge
weest. Dit voorstel blijft juist, maar
het bevreemdt, dat B. en W. het voor
stel van het comité zoo onvolledig
hebben medegedeeld en meer nog, dat
zij zelfs zijn blijven zwijgen en niet
hebben gezegd, dat hetgeen de heer
Fransen van de Putte voorstelde, juist
was wat liet comité wenschte. Als
B. en Wi werkelijk gemeente en co
mité tot elkander hadden willen bren
gen, dan ware op dal oogenblik spre
ken zeer van pas geweest. Maar nu?
SI)
Nauwelijks had thij deze woorden, ge
sproken of Marcus sprong als een wild
dier op hem aan, greep hemi bij den
sabelkoppel, schudde hem op ruwe wijze
en pep hem toe:
Gij liegt, ellendeling. Mina gevan
gen genomen 1 en waarom?
De rechter naderde Marcus, raakte hem
met den Vinger aan 'en sprak
Zij 'is uw medeplichtige.
Toen wendde 'zich Marcus tot den rech
ter en op doffen toon, als verpletterd
onder de yreeselijk© bekentenis, die hiem
door zjjn hartstocht voor die vrouw werd
ontlokt, antwoordde hij
Ik ben alleen schuldig
Een uur later was Marcus met de ma
réchaussees vertrokken. De anderen, zelfs
Louise, waren in vrijheid gesteld.
Jeanne, alleen achtergebleven, zal met
een ontstoken waskaars bij het doods
bed en bad voor het slachtoffer en voor
den moordenaar.
Als dit voorstel eens niet door een
der leden was gedaan of als het was
verworpen? Dan was omtrent den
prijs niets bepaald geworden en wij
deelen de vrees van het comité, dat
dan later nog gekker eischen zouden
zijn gesteld! Waarlijk, dat het comité
de onderhandelingen heeft afgebroken
is niet uit gekwetste ijdelheid, gelijk
men nu de burgerij 'tracht wijs te
maken, maar omdat het de overtui
ging heeft gekregen, dat met het Goe-
sche gemeentebestuur geen ernstig 'za
ken doen mogelijk is. Naar ons werd
verzekerd, heeft een der leden, die
met hart en ziel aan Goes is gehecht,
met tranen in de oogen toegestemd,
dat de onderhandelingen te Goes
moesten worden afgebroken; hij had
zoo graag de fabriek in zijn stad tot
stand gebracht. Voor anderen was de
beslissing minder zwaar. Wat hen de
hand aan den ploeg deed slaan, was
de wensch om den welvaart van Zuid-
Beveland in het bijzonder en van Zee
land in het algemeen te verhooren, en
dat kan ook door 'een fabriek elders
dan te Goes worden bereikt.
Om eigen fouten te bedekken, ont
ziet men zich zelfs 'niet meer om de
leden van het comité verdacht te ma
ken. Heel erg vreemd "is dat niet.
Wie iets wil doen ten goede, in ons
land vooral, moet tegen heel wat ver
guizing en laster bestand zijn. Het
comité kan dat dragen, sterk door
het bewustzijn, dat het zich voor de
aandeelhouders, van wie het zijn op
dracht ontving, volkomen zal kunnen
verantwoorden, en sterk ook door de
wetenschap, dat eerlang de eigen on
bekwaamheid van lien, die nu zoo
paradeeren als de beschermers der
Goesclie belangen, zal blijken. Men
tracht te doen vergeten, dat zal wor
den opgericht eene coöperatieve
fabriek en dat dus niet „eenige hee-
ren" een suikerfabriek willen oprich
ten ten eigen voordeel. Iedere
landbouwer, groot of klein, zal zooveel
aandeelen kunnen nemen als hij wil,
en de gemaakte winsten komen allen
ten goede. Men zegt nu, dat de eigena
ren niet in Goes zulten wonen en
dus daar geen 'belasting betalen. Maar
sedert wanneer is het voor Goes zon
der belang, dat er welvaart heerscht
en liefst meer nog dan dat, groote wel
vaart, in Zuid-Beveland? Iioe denken
daarover de winkeliers? i
Deze zaak is geen politieke kwestie
in dien zin, dat daarbij de menschen,
krachtens hun verschillend levensbe
ginsel, tegenover elkander moeten
staan. Het comité bestaat geheel uit
XII.
De menigte was, na het tooneel, dat
wij beschreven hebben, en ma het vertrek
van Marcus, langzamerhand uit ekainder
gegaan.
Jeanne bleef alleen thuis. Een geheime
stem waarschuwde haar voor Looiisc en
zij beval haar zich te verwijderen. Jan
ging uit bescheidenheid heen. De arm©
vrouw ging naast het bed zitten, waarop
het lijk van haar echtgenoot lag. Zij be
dekte het gelaat met beide handen en
weende.
Achl wie zou kunnen zeggen welke
bittere tranen die ongelukkige vrouw vfër-
gootl Hier lag haar vermoorde echtge
noot, ginder zat haar zioon gevangen, en
daar tusschen lag een moord, eene mis
daad en fctchandel Wjen beweend© zij?
Den echtgenoot of den moordenaar? Zeker
vloedden de bitterste tranen voor den
moordenaar.
Jeanne herinnerde zich alle voorval
len uit het leven van haar zoon en of
schoon dit eene marteling voor haar was,
zoo wilde zij toch hierbij blijven ver
wijlen. Zij wilde voor hem, den misdadiger
leven; zj beminde hem uit al de kracht
harer moederliefde, en zij dacht onop-
mannen van links, al zijn er dan ook
onder, die voor het Goesclie liberalis
me, zooals het zich in deze zaak ver
toont, slechts een medelijdend schou
derophalen of minder nog over heb
ben. Maar wel is het een kwestie,
die de ganscheburgerij raakt of in
den gemeenteraad mannen als de heer
Dekker en zijne medestanders, een
kleine minderheid zullen blijven vor
men. Die raad vertegenwoordigt niet
de in de bevolking levende overtui
ging, maar is nog te veel een coterie.
Daaraan worde een eind gemaakt.
1 J. \Y. v. H,
V Het kerksche Zeeland.
De „Middelburgsche Courant" doet
verwonderd. Over de verkiezing te
Vlissingen sprekend, zegt het vrijzin
nig blad:
,,'ils bijna ongelooflijk: Zeeland,
dat kerksche Zeeland, met zijn star-
orthodoxe dorpen en zijn groote Ka
tholieke deelen, dat Zeeland is om".
De „Middelburgsche" weet, dat het
hier een onwaarheid debiteert. Want
ware inderdaad Zeeland „kerksch" en
„star-orlhodox", de Staten dezer pro
vincie zouden overwegend rechtsch
zijn. Maar Zeeland is niet meer
„kerksch", is niel meer „orthodox",
wijl in tal van streken, zoowel onder
invloed van „moderne" predikanten
als van nieuwsbladen in het genre
van de „Middelburgsche Courant" en
„Zicrikzeesehe Nieuwsbode", het volk
is aangevreten door den kanker van
het ongeloof, waardoor het de oude
beproelde wegen verlaat en de gele
deren helpt vullen der staatkundige
partijen, die niet Viviani de lichten
des hemels willen uitdooven en God
en godsdienst bannen uit den staat.
Jammer, dat de „groote katholieke
deelen", waarvan de Middelburgsche
spreekt, te veel verspreid liggen. Zij
zouden anders een veel krachtiger
tegenwicht kunnen vormen dan thans
tegenover den heilloozen politieken
invloed van het liberaal-socialistischQ
blok. Toch nemen zij, Gode zij dank,
eene eervolle positie in. Nog pas be
wees het Roomsche land van Hulst,
hoe het de concentratie-politiek on
voorwaardelijk afwijst en der coalitie
getrouw blijft ten koste van alles. En
de katholieke parochiën op Zuid-
Beveland, Walcheren en de overige
eilanden gingen eendrachtig in de
zelfde lijn, stemden tot den laalsten
man op de candidaten der Christe
lijke partijen. i
houdelijk aan de schande en oneer waar
mede hij zijn naam bevlekt had.
Alle vreemdelingen waren viertrokkieln.
Pieter Belot pn zijne zuster nog Vlugger
dan de anderen, en niettegenstaande hun
ne onbeschaamdheid, waren zij in dit huis
volstrekt niet op hun gemak. Zij ver
beeldden zich 'ieder oogenblik, dat feemo
stem him zou toeroepen: moordenaars!
Zij verwijderden zich zoo spoedig mogelijk.
Geersen volde hen van verre en maakte
een omweg om! den molen te bereiken.
Louise, die door Jeanue weggezonden was,
sloop insgelijks, zopveel mogelijk den
openbaren weg vermijdend, naar den
molen.
Des avonds waren alle medeplichtigen
vergaderd, uitgenomen Marcus, die onder
geleide van maréchaussees naar Moriaan
werd vervoerd, en Tregori, die sedert
hij het schot gelost had, zich niet meer
had laten zien.
Die vijf lieden zaten eenigen tijd stil
zwijgend bij elkaar-. Hun gelaat en hunne
houding was wel waard, nu zij voor nie
mand behoefden to veinzen, gadegesla
gen te worden.
Pieter was onrustig. Hij stond onophou
delijk op, en sloeg bij het minste ge-
druis-eh angstige blikken naar den weg.
Die eervolle positie willen de „groo
te katholieke deelen" blijven innemen,
zoo mogelijk haar versterken en uit
breiden, om, met de geloovige pro
testanten eendrachtig samenwerkend,
onze provincie hoe eer zoo beter te
verlossen uit de liberaal-socialistische
overheersching, waarmede zij wordt
bedreigd.
Wij willen gaarne daartoe liet onze
bijdragen, overtuigd, dat ons de steun
en bijstand onzer weldenkende Ka
tholieke gewestgenooten niet zal ont
breken.
V De Katholieken en Oranje.
Onze beminde vorstin was een dei-
laatste dagen van de vorige week in
de Limburgsche mijnstreek en te Sit-
lard, waar zij de tentoonstelling be
zocht.
In laatstgenoemde stad was o. m.
haar geleider een Roomsch priester,
de driewerf geridderde Mgr. Claes-
sens, die jaren achtereen missionna-
ris is geweest op Java.
Het Katholieke Limburgsche volk
heeft zijn koningin met ongeveinsde
hartelijkheid en echt zuidelijke geest
drift ontvangen.
Een landsman uit de streek, die de
eer had door Hare Majesteit te wor
den bezocht, stort aldus zijn gevoe
lens uit in „De Maasbode":
„Limburg leef! Oranje lieilü"
Wij scheiden Limburg niet meer
van Oranje. Elk Limburgsch feest
is sinds lang reeds, onder de regce-
ring onzer geëerde en gevierde Ko
ningin, lot een Oranjefeest gewor
den. Waar de vloed der tijden en
dagen langs een nieuwe bedding
stroomt, wordt Limburg Oranje
kleuriger dan hel ooit te voren was.
Hel is de triomf onzer Vorstin, dat
zij de ziel van Limburg zoo geheel
en zoo geweldig overweldigd heeft.
En waar ik de oude traditiën van
Limburg hare vergeelde kleuren zie
ontvouwen, teekent liet eerwaardig
vertoon zich telkens scherper af op
telkens dieper Oranje-achtergrond.
En waar dc oude vendels hunne
spiessen en stangen beuren, barst
het telkens machtiger u loe met het
gebazuin van het koper en het ge
juich der geestdrift: „Heil, de Ko
ningin I"
Tocli werd de Katholieke Neder
lander bij de jongste verkiezingen in
zijn heiligste gevoelen van vaderlan
der en getrouw, liefhebbend onder
daan van Koningin Wilhelmina ge-
Dan ging hij weder zitten, om vijf mi
nuten daarna weder hetzelfde spel te be
ginnen.
Maria was neerslachtig; zij; had veel
ondervinding en herinnerde zich sommigo
blikken van den rechter en van dan bri
gadier. Tegen hare gewoonte Weef zij bij
den haard met gevouwen handen zitten.
Louise zat met Geersen aan tafel bran
dewijn tfe drinken om zich te bedwekniqn.
Haar 'gelaat werd vuurrood, zij sprak on
verstaanbaar, hare oogleden vielen tote,
maar zij was het drinken gewoon, en zij'
was niet beschonken.
Mina alleen was vroolijk. Zij lachte on
ophoudelijk, sprak zeer luid, en antwoord
de op alles wat men haar al of niet zeide.
Geersen dronk; het was zichtbaar, dat hij
Louis© wilde beschonken maken. Einde
lijk liet het verachtelijk meisje heit jioofd
op d© tafel zakken.
Ellendig wijf, bromde Geersen, slaap
nu. Toen wierp hij een blik op do an
dere personen.
Pieter sloot behoedzaam de deur. Maria
schoof haar stoel bij, Mina begon een
liedje te neuriën.
Geersen wiep haar een woedenden
blik toe.
Mina maakte met, het hoofd een ge-
Welk weder zullen wij hebben?
Verwachting tot den avond van 3 Juli
Meest matige noordwestelijke wind. Zwaar
bewolkt met tijdelijke opklaring. Waarschijn
lijk enkele regenbuien. Zelfde temperatuur.
krenkl en verguisd. Een Roomsche
kan niet Oranjegezind zijn, dat was
feitelijk de quintessence van al de
schotschriften, die in dit opzicht tegen
ons werden losgelaten. i
Dergelijke leugens smoort men al
leen met feiten, die het tegendeel be
wijzen.
Wij zijn gelukkig hier zoo'n feit
en een welsprekend feit te kunnen
overleggen. i
Of 'het helpen zal? Wij hopen het,
op grond van het vaderlandsche
spreekwoord: „al is de leugen nog
zoo snel enz."
IT A li IE.
E i t R o m e. De H. Vader heeft zich
Zaterdagavond aan den vooravond
van den feestdag der H.H. Petrus en
Paulus volgens gewoonte, naar de
basiliek vau bint Pieter begeven om
te bidden bij het graf van den prins
der Apostelen. („De Tijd")
Aardschokken. Zaterdagochtend
te halftien werd een aardschok ge
voeld te Avelino Ciastellamara di Sta-
bia. Een andere werd geconstateerd
in de provincie Gosenza, en richtte
schade aan in de gemeenten Paolo,
Mongrasano, Corigliano, Rogiano en
Grovia. Er hadden geen persoonlijke
ongelukken plaats.
Behalve in Italië zijn ook aard
schokken gevoeld in Algerije.
ENGELIND.
De hertog van Sutherland is op zijn
kasteel te Dunrobin overleden op 62-
jarigen leeftijd. De herlog was de
grootste grondeigenaar van het Ver.
Koninkrijk. i
De hertog van Gonnaught heeft de
verlenging van zijn ambtsperiode als
gouverneur van Canada met een jaar
aangenomen. In den herfst zal hij zich
wederom naar Canada begeven.
baar alsof zij wilde te kennen geven:
Ga uw gang maar, ik luister.
Geersen glimlachte en zeid©:
Begrepen. Te drommel 1 gij zijt eeln
slimme feeks, Mina. Zing maar, meisje,
zing maar; het ïs omi den brigadier te
misleiden, niet waar? voegde hij er fluis
terend bij.
Mina knikte ja, en hief een huwelijks
liedje aan.
Kinderen, zei Geersen, men verdenkt
ons.
Maria verhleektej Pieter sidderde.
Mina ging met haar gezang voort.
De brigadier is een vos. en heeft een
fijnen reuk. Ik ken hem, hij zal dezen,
avond komen; hij moet mij niet zien.
Laat ons alles te zamen afspreken.
Nauwelijks waren deze woorden ge
sproken o£ do deur van den molen werd
plotseling geopend en de brigadier Vieetn-
dal trad ongewapend binnen.
Uw dienaar, zeide hij; vergeef mij
dat ik u kom storen. Ik heb Jiier een
brief voor Pieter Belot.
Voor mijschreeuwde Pieter, die
sedert liet binnentreden dies brigadiers zich
nog niet bewogen had; voor mijl Wjat
heb ik dan gedaan?
(Wordt vervolgd.)