F.
HMAN
F.
ÖHMAN.
st district Hontenisse.
Hontenisse,
li in vaneen nu een M*\
No. 70.
Dinsdag 17 Juni 101-3.
Negende Jaargang
UIT ZEELAND.
913,
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIIOAGAVOND.
TWEEDE BLAD
„GOES" beveelt bij de
Ir aan de Katholieke
Irict Hontenisse, met
'TIER
Bes, met gelijken aan-
lur der R. K. Centrale
|iging voornoemd,
LMBERS, Voorzitter.
flENINGS. Secretaris.
tusschen 8 en 5 uur.
Dor de Tweede Kamer
I
kEVOL. KIESVEREENIGING,
RICT GOES.
Bevelen bij de stemming
ten zeerste aan
'j. PLAZIER.
A. L. VAN MELLE.
W. VAN OEVEREN.
W. VALKIER.
Kamer der Slaten-Generaal
t aanbevolen den heer
vijze heeft vertegenwoordigd.
ig voornoemd,
ter.
BüIJSROGGE,
ningmeester.
retarissen.
Onder-Voorz.
g „NEDERLAND EN
len meesten aandrang
hun stemmen uit te
redend lid
scht gebruik make en
;rkiezing de Rechtsche
eeniging voornoemd:
J. A. VERTREGT.
Chr. HONDIUS.
M. GEENSE.
[er. A. G. v. d. HOOFT.
R. v, d WELLE.
OME ffilMSCHE OMMl
Abonnementsprijs p. 3 miaanden voor Goes 0.75, daarbuiten 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 209, GOES
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit dér door de I P gulden bij verlies van beide P" gulden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de 1191 banden, voeten of oogen. m |a^ I I verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden, IZ11 III Voorts bij ongeneeselijke l_ll I hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor; verstandsverbijstering; I of oog; I duim;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
I gulden bij fk gulden bij W*
I I 11 I verlies l_ I verlies van M p^
duimwijsvinger. BB v
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
Provinciale Staten van Zeeland.
Zomer zitting.
In de Zomerzitting van de Provinciale
Staten, welke op 1 Juli wordt geopend,
zullen de volgende Zaken aan de orde
komen.
Benoeming van leden van Gedepu
teerde Staten ten gevolge van de perio
dieke aftreding van de heeren Jhr. Mr.
E. A. O. de Casembroot, P. F. Fruytier
en H. J. E. Gerlach van St. Joosland en
de aftreding als lid der Provinciale
Staten van Mr. P. Dieleman.
Benoeming van liet lid der Staten,
bedoeld bij art. 89 der Provinciale Wet
(thans Mr. A. A. de Veer.)
Benoeming van een lid van de Eerste
Kanier der Staten-Generaal ten gevolge
van de periodieke aftreding van den beer
Mr. C. Lucasse. En vervolgens de vol
gende voorstellen van Ged. Staten.
Tot aanhouding van een verzoek van
het bestnur der vereeniging „Groente
proeftuin ZuidBeveland* om subsidie.
Een voorstel om de regeling van de
pensionneering' van weduwen en weezen
van ambtenaren bij den Prov. Waterstaat
zoo te wijzigen, dat van de Ambtenaren,
die in 1902 reeds in dienst waren der
provincie het besluit van 9 November
1894, waarbij bepaald wordt dat zij bij
pensionneering moeten storten voor
bun pensioen van toepassing is, en
niet het besluit van 14 Juli 1903
waarbij bepaald wordt storting krachtens
den grondslag wordt voorgeschreven, dus
waardoor meer betaald moet worden.
Bij aanneming van dit voorstel zal
hetgeen reeds thans gepensionneerde
ambtenaren te veel hebben betaald als
nog worden verrekend.
Tevens stellen Ged. Staten voor het
besluit tot vaststelling van regelen van
het pensionneeren van en hetverleenen
van wachtgeld aan ambtenaren en be
dienden der provincie Zeeland zoo te wij
zigen, dat pensioen wordt verleend aan
de ambtenaren van den Provincialen
Waterstaat, de vaste arbeiders op de Pro
vinciale wegen, de ambtenaren of beamb
ten bij de Provinciale Bibliotheek, het
personeel, verbonden aan bedrijven, welke
door de Provincie worden geëxploiteerd,
andere ambtenaren of beambten, op wie
bij hunne aanstelling dit besluit van
toepassing wordt verklaard.
Naar aanleiding van een gebleken
leemte in het reglement op de wegen
en voetpaden stellen Ged. Staten voor,
dit reglement te wijzigen en liet ook
van toepassing te verklaren op de bijbe
lioorende kunstwerken; zoodat ook het
verbod om zonder vergunning van B. en W.
eenig werk in of aan den weg of voetpad
aan te leggen ook op de kunstwerken
kan worden toegepast. Een beschikking
van B. en W. van Middelburg, waarbij
een dergelijke vergunning werd gewei
gerd, moest door Ged. Staten in hooger
beroep worden bevestigd, daar het aan
gehaalde artikel in het geval niet voorziet.
Naar aanleiding van eene briefwisse
ling met den Officier van Justitie en
den ambtenaar van het O. M. bij de
Kantongerechten te Middelburgen Goes,
stellen Ged. Staten voor ook eene wijzi
ging te brengen in de strafbepalingen
van den schouw, daar haar voorkomt,
dubbele strafbaarheid, met afwijkend
strafminimum en anderzijds de omstan
digheid dat sommige overtredingen slechts
periodiek vervolgbaar zijn.
Ged. Staten stellen voor, in verband
met het afloopen van den termijn voor
welken aan A. B. Carpreaux te lJzendijke
concessie werd verleend tot heffing van
tol op den weg van lJzendijke naar de
Belgische grens in de nchting van
Watervliet; ingevolge het besluit van 8
Juli 1851 dien weg bij de Provincie in
onderhoud te nemen en voor den weg
van Schoondijke over lJzendijke naar de
Belgische grens 2 vaste arbeiders aan
te stellen.
Ged. Staten stellen voor, omdat sinds
1897 door de Provinciale veeartsen geen
preventief toezicht meer plaats heeft,
en de vrees, dat zich geen genoegzaam
aantal veeartsen in de Provincie vestigen
geen voldoende grond meer aanwezig is,
althans zoover het meerendeel der stand
plaatsen betreft, een stelsel in over
weging te nemen, waarbij de verleening
van steun uit de Provinciale kas van de
behoefte afhankelijk wordt gemaakt. -
In Noord-Brabant heeft men in 19tl
ook zulk een stelsel ingevoerd; thans
beeft alleen Limburg nog eene vaste
districten-indeeling, terwijl Zeeland de
eenige provincie is, waar een korps vaste
veeartsen met ambtelijk karakter bestaat.
In overleg met den districts-veearts
en den provincialen veearts der le klasse
stellen Ged. Staten voor toelagen te
verleenen tot een gelijk bedrag als de
gemeenten verleenen met een maximum
van f400.
Een door den districtsveearts in over
weging gegeven bepaling, dat de vee
artsen verplicht zijn ieder jaar een of
twee kosteloos toegankelijke lezingen te
houden, achten Ged. Staten overbodig.
Voor de thans in functie zijnde vee
artsen blijven de oude bepalingen van
kracht.
Ged. Staten stellen voor subsidies in
de kosten van huishouding toe te kennen
aan de gemeente Nisse f62,50, Veere
f280, Burgh f90; doch af te wijzen een
verzoek van Serooskerke (Schouwen) om
f 150 subsidie, daar het gelukt is de
begrooting dier gemeente zonder subsidie
sluitend te maken.
Ged. Staten stellen voor de voor
waarden van het subsidie toegekend
aan de ambachtsscholen te Hulst en
Goes zoo te wijzigen, dat het subsidie
na afloop van elk kwartaal zal worden
uitgekeerd en berekend naar het grootst
aantal leerlingen, die gedurende dat
kwartaal tegelijkertijd aan de lessen
hebben deelgenomen, met dien verstan
de, dat dezelfde leerling slechts éénmaal
voor subsidie mag worden in rekening
gebracht.
Vervolgens wordt voorgesteld f275
subsidie per jaar te verleenen voor 1914
en 1915 aan de school voor hand- en
bouwkundig teekenen te Tholen en van
ten hoogste f350 aan de Vereeniging
voor Handelsonderwijs te Goes.
Ged. Staten stellen in overleg met
den bibliothecaris aan de Provinciale
bibliotheek voor om te voldoen aan het
verzoek van den concierge, tevens be
diende bij die bibliotheek, en diens
salaris te verhoogen van f 400 op f 500
(plus vrije woning) en de vergoeding
voor het schoonhouden van het gebouw
van f 50 op f 150 te brengen en hem
den titel van amanuensis te verleenen.
Uit de toelichting tot het voorstel blykt
dat bet werk van den concierge zeer is
toegenomen.
In 1909 bedroeg het aantal bezoekers
1669, het aantal uitgeleende en geraad
pleegde boeken 3538, in 1912 waren die
cijfers 3130 en 9555. In 1906 werden 162
werken per post verzonden, in 1912 steeg
dit tot 526. In 1909 werden 1279 nieuwe
werken ingebracht, in 1912 3562.
Ged. Staten stellen voor over te gaan
tot de aanschaffing van een reserve boot
voor de Provinciale stoombootdiensten
tot een prijs van ongeveer f65.000, hen
te machtigen, om desgewenscht deze
boot onderbands aan- te besteden, en
zoodra de nieuwe boot in dienst is ge
steld, het stoomschip Zeeuwsch-Vlaan
deren, dat thans als ïeserveboot dienst
doet te verkoopen.
In hun toelichting wijzen Ged. Staten
erop, dat de Zeeuwsch-Vlaanderen in
grijpende reparatie zou moeten onder
gaan en het schip de gebreken van den
ouderdom gevoelt, naar de vroeger ge
volgde gewoonte zou de Zuid-Beveland
thans reserveboot moeten worden, maar
dit schip zal een groote reparatie, waar
van de kosten ongeveer f 25.000 bedragen,
moeten ondergaan en is dan weer een schip
dat nog gedurende een reeks van jaren den
gewonen dienst met de Westerschelde
en de Zeeland zal kunnen uitoefenen.
Ged. Staten prefereeren het aanschaf
fen van een kleinere, eenvoudiger inge
richte reserveboot voor alle provinciale
diensten.
Een nieuwe Stoombootdienst.
Het volgend voorstel luidt om voor
rekening der Provincie een stoomboot-
dienst in te richten tusschen Neuzen en
Hansweert met Hoedekenskerke als
tussohenstation, ten behoeve van dien
dienst eene schroef boot aan te schaffen
tot een prijs van ten hoogste f 10(1.000,
aan Gedeputeerde Staten machtiging
te verleenen, om des gewenscht deze
boot onderhands aan te besteden en hen
ook te machtigen tot liet nemen van
de verder noodige maatregelen, om den
dienst zoo spoedig mogelijk te doen aan
vragen.
In de toelichting tot dit voorstel her
inneren Ged. Staten aan hetgeen ten
deze in de najaarszitting is gesproken,
en zetten als hunne meening uiteen, dat
deze lijn de gelegenheid zal geven,
van Neuzen en een groot deel van
Zeeuwsch-Vlaanderen,van Hoedekensker
ke en een groot deel van Zuid-Beveland
eene betere verbinding te krijgen met
den Staatsspoorweg te Vlake.
Wanneer als type voor dezen dienst
wordt aangenomen een schip met een
snelheid van 11 Engelsche mijlen in den
gewonen dienst, ongeveer overeenkomen
de met die van de booten van den Pro
vincialen Stoombootdienst op de Ooster-
Schelde, zal, rekening houdende met het
tij, met liet aanleggen te Hoedekenskerke
enz., de afstand van do ponton te Neuzen
tot het station te Vlake in ten hoogste
een uur en vijftig minuten kunnen wor
den afgelegd. Met eene boot kan dan
zeker driemaal, wellicht viermaal per
dag eene verbinding visa-versa tot stand
worden gebracht.
Volgens een zeer voorloopig plan, zou
men te 4.15 uit A'dam nog Terneuzen
kunnen bereiken en te 6.30 van Neuzen
vertrekkende naar Rotterdam en zelfs
Amsterdam nog kunnen bereiken.
Ook zou de reis veel korter worden
dan via Vlissingen.
Ook voor het goederenvervoer noemen
Ged. Staten de nieuwe lijn van belang,
evenals voor post- en postpakketten.
De kosten van de boot en verdere
inrichting van den dienst schatten Ged.
Staten op f 100,000.
Het tekort op den nieuwen dienst kan
dat op den dienst WalsoordenVlake
niet belangrijk overtreffen.
Ged. Staten wijzen uitdrukkelijk op
den finantieelen last, die op de Provincie
zal worden gelegd en zeggen, dat de
aanneming van het voorstel zal leiden
tot een blijvende uitgaaf, waarvan het
bedrag thans niet met zekerheid is op
te geven.
Neemt men daarbij in aanmerking de
sommen, welke binnen niet te langen
tijd de Provinciale begrooting zullen
bezwaren, van de rente en de aflossing
van de leeningen aan te gaan, uitbetaling
van de rentelooze voorschotten voor de
tramwegen in Zeeuwsch-Vlaanderen en
Zuid-Beveland, dan is het niet twijfel
achtig, dat de Provinciale belastingen
zullen moeten worden verhoogd.
Intusschen meenen Ged. Staten dat
dit niet behoeft terug te houden van een
overigens goed geachten maatregel, vooral
waar het verbetering van middelen van
verkeer betreft, zij men niet te schroom
vallig.
Indien het v.erkeer te water in handen,
van het Povinciaal bestuur is, bestaat
er meer zekerheid, dat het reizend
publiek zal worden gebaat en met de
belangen van de verschillende deelen
van ons gewest zal worden rekening
gehouden.
In verband met het vorige voorstel stel
len Ged. Staten voor een geheel nieuwe
steiger te Hoedekenskerke te maken,
waarvan de kosten worden geraamd op
f33,000. Ged. Staten stellen voor de
bepaling der plaats, waar die steiger zal
komen aan hen over te laten.
Ged. Staten doen aan de Provinciale
Staten mededeeling van de uitvoering
van het besluit genomen in de najaars-
zitting ten opzichte van de verbinding
tusschen Noord- en Zuid-Beveland en
van de onderhandelingen, die gevoerd
zijn met de beide veerschippers, die
gaarne genegen bleken, den veerdienst
met een motorboot voor eigen rekening
te exploiteeren en zich bereid verklaarden
ieder een pacht van f450 per jaar te
betalen. De winst uit het bedrijf wordt
geschat op f2855, hiervan zal eerst 4°/0
aan de pachters komen als rente van
f 14000, zijnde benoodigd voor de aan
schaffing van een boot, van het restant
zou hun 30 en de Provincie 700/o toe
komen.
Noodig is echter het herstel van de
steigers te Kortgene en Wolphaartsdijk,
het maken van middenbruggen en stei
gertjes.
Al deze werken samen zouden f9580
kosten.
Ged. Staten stellen voor in dezen geest
te besluiten.
Vervolgens stellen Ged. Staten voor
grenzen vast te stellen der werken tot
zeewering en oeververdediging van den
calamiteuzen Moggershilpolderhet adres
van de Nederlandsche vereeniging tot
afscliaffiing van alcoholhoudende dranken
om het gebruik van die dranken op Pro
vinciale werken te verbieden naar hun
college te verwijzente verhoogen het
renteloos voorschot voor wegsverbetering
aan den polder St. Jansteen en dit te
brengen van ten hoogste f9285 op
f11085; aan de gemeente Serooskerke
(Walcheren) een renteloos voorschot van
ten hoogste f 14000 te verleenen voor
wegsverbeteringaf te wijzen het ver
zoek van den A. N. W. B. om het be
ginsel prijs te geven, dat niet voor de
tweede maal een renteloos voorschot
wordt verleend tot verbetering van een
weg, waarvoor reeds eenmaal een rente
loos voorschot is verleend.
Van de gemeenteraden van Breskens,
Domburg, Aardenburg en Aagtekerke en
de besturen van den Polder Walcheren
en den Anna-Jacoba-Polder waren adres
sen van adhaesie ingekomen, met dit
laatste verzoek.
Ged. Staten stellen voor een wijziging te
brengen in de voorwaarden voor subsidie
voor den wagendienst Tholen—St. Maar
tensdijk, waardoor het mogelijk is die
subsidie uit te betalen.
Vervolgens om f70 subsidie te ver
leenen aan E. Weemaes te Clinge voor
de jaren 1914, 15 en 16 voor den wagen-
dienst HulstNieuw-Namen en f 200
aan J. J. Jeronimus te Wissekerke voor
zijn wagendienst WissekerkeKortgeen-
sche veer.
Volgens het desbetreffende verzoek
stellen Ged. Staten voor den termijn van in
exploitatie komen van een stoomtram
weg Brouwershaven—Burgh andermaal
te wijzigen en thans te bepalen op 1
October 1914.
Vervolgens wordt voorgesteld de ver
koop van een sloot langs den weg Oost
burgZuidzande en van grint aan den
weg Buitensluis—Groede.
In verband met het gebrek aan plaats
in het krankzinnigengesticht „Vrederust"
te Bergen op Zoom stellen Ged. Staten
voor aan de Vereeniging tot Christe
lijke Verzorging van Krankzinnigen in
Zeeland een nader voorschot te ver
strekken van f 78.750 en het aantal op
te nemen en te verplegen behoeftige
krankzinnigen van 100 op 145 te brengen.
In overleg met den Rijkslandbouw-
leeraar te Goes, stellen Ged. Staten voor
afwijzend te beschikken op een verzoek
van den R.K. Boerenbond Zeeuwsch
Vlaanderen O. D. om een jaarlijksch sub
sidie van f 300 voor vlasproefvelden.
DeRijkslandbouwleeraar heeft ernstige
bezwaren tegen het door den Bond ge
volgde stelsel voor proefnemingen.
Ged. Staten stellen vervolgens voor
aan de Maatschappij tot bevordering van
Ooft- en Tuinbouw en het voormalig
IVe district van Zeeland f 50 subsidie te
geven, ten behoeve van het houden van
voordrachten, door deskundigen op het
gebied van ooft- en groententeelt, gedu
rende den winter 19121913 tot toe
kennen over 1913 van een subsidie van
f lOu voor den aanleg van proefvelden
bij de wintercursussen van Landbouw
kunde van f 400 subsidie gedurende de
jaren 1914 tot en met 1923 aan liet
Zeeuwsche genootschap der Wetenschap
pen tot het beschikbaar stellen aan het
Rijk van het aan de Maatschappij tot
bevordering van Landbouw en Veeteelt
in Zeeland, verleende jaarlijksch subsidie
ter voorziening in de uitgaven van den
zuivelconsulenttot het verleenen van
f 100 subsidie aan Nehalennia tot ver
hooging van het subsidie aan de afdee-
ling Viissiiigen van den Nederlandschen
Militairen Bond, ten behoeve van het
mihtair Tehuis aldaar, van f luO op f 150.
Er was gevraagd voor dit laatste f 250,
doch Ged. Staten achten het niet billijk
voor dat militair Tehuis hooger subsidie
te geven dan voor de andere militaire
Tehuizen.
In verband met het nieuw voorschot
dat aan de Vereeniging tot Christelijke
verzorging van Krankzinnigen in Zeeland
zal worden verleend, worut voorgesteld
een leening te sluiten, welke met het
oog op het koersverschil op f81.000 nomi
naal behoort te worden bepaald, en welke
een vierpercents leening zal zijn.
De rekening over 19ti wordt ter goed
keuring voorgedragen aanwijzende in
ontvangsten f927.095.236 en in uitgaven
f853.0UU.60; alzoo een goed slot van
f 74.094.83".
Na een voorstel tot wijziging van de
begrooting voor 1913, leggen Ged. Staten
over, de begrooting van 1914en merken
daarbij o.a. op, dat zij nog in onzeker
heid verkeereu over den tijd, dat nieuwe
leeningen moeten worden gesloten en
zij daarom eerst in de najaarszitting
voorstellen tot het aangaan van leeningen
zullen doen, verder tot wijziging van de
begroeting en tot nadere regeling van
de belastingen voor 1914. De ontwerp-
begrooting sluit in ontvang en uitgaaf
met een som van f757.279.43.
Tenslotte wordt voorgesteld tot dek
king van de uitgaven der Provincie voor
het dienstjaar 19i4 te heffen: 39 opcen
ten op de hoofdsom der grondbelasting
van de ongebouwde eigendommen, 31
opcenten op de hoofdsom der grondbe
lasting van de gebouwde eigendommen
25 opcenten op de hoofdsom der per-
soneele belasting.
Goes. Liberale verdraagzaam
heid in de 2 0e eeuw. Toen gisteren
avond in een vergadering van vrijzinnigen
in „De Prins van "Oranje" door don li
beralen spreker de Schriftuur wefld ge
profaneerd in verband met de tariefwejt
en twee der aanwezigen daarover ge-
ergerd de zaal verlieten, werden z.ij met
een hoonend voetgetrappel uitgeleide ge
daan.
Ook' vandaag is zeer druk door de
verschillende politieke partijen gestemd
en werden van heinde en verre de kie
zers naar de stembus gebracht. (Men zie
den uitslag op de binnenpagina van ops
blad).
Door het personeel van den Provii\-
cialen stoombootdienst op de Wes
terschelde zijn 'onlangs aan de Proving
ciale Staten van Zeeland adressen ge,-
richt, wiaarin gevraagd wordt wijziging
der jaarwedden en béter geregelde rustp
tijden.
Ged. Staten stellen voor die adressen
voor kennisgeving aan te nemen.