SE
rteering
Zaterdag 31 Mei 1913.
Negende Jaargang
&OOTDIENST
de Ruyter, Zuid-
)n Vrachtzoeker.
DBCRAmT
- Oude Haven.
lildersknechts
ienbergh,
inestraat IJzendijke
lodes,
No. 63.
1AAK:
sn-Artikelen
eds voorradig.
II vaneen Q11 ll
Dil Ener kestaat uit 8 bladzijden.
EERSTE BLAD.
Op den vooravond van de
groote .revue".
Datums om te onthouden S
3 27 JUNI Herstemming (waar noo- 3
3 dig) voor de Provinciale Staten. 3
V Kiesrecht is Kiesplicht.
UIT ZEELAND.
St.—Rotterdam en
isterdam,
Steombooten
IGOES n. ROTTERDAM:
luni 's morgens 10.
luni 's morgens 1.
luni 's morgens 1.
|uni 's morgens 1.
DAM: Woensdagmiddag,
ROTTERDAM n. GOES:
ei 10 uur.
ei 's avonds,
ini 's morgens 11 uur.
luni 's avonds.
's avonds 7
1ERDAM naar GOES:
gmiddag 2 uur.
[Rotterdam, Haring,
ide.
ÏËN te bekomen te Goes
J. C. MONHEMIUS, te
heeren BOUMAN Zn.,
lam bij de hoeren J. B.
Ien W. DEFAIS en te Rot-
I de Stoomboot-Reederij v/h
DER SCHUIJT.
«VRACHT Goe»—Dordf—
tnkele rel», f 1, retour f 1,50.
In leen in Schouwen en
igen onderpand van Effecten
op billijke voorwaarden.
Terstond
ik kunnen zich halfwassen
tegen hoog loon, bij G.
Schilder te Ouddorp, voor
I Zijpe—Brouwershaven en
acuo.
voor herstellenden en
Reders is de Sanguinose
brrijktde zenuwen ver-
verschillende gevallen
j neurasthenicibij ouder
en, bij herstellenden uit
verzwakte liartswerking
verking roemen.
Dr. POL DEMADE.
sjes te gebruiken. Twee-
géén middel, versta het
lie gevallen van uitputting
Ij alle voorname drogisten.
VK.
Den Haag.
kaande in eene onovertroffen
perzijde, Passementerieën, Tres-
fes, gekleurde Sjerpen, Kanten,
eel, Voiles, Autoshawls, Hand
en, Rouw-Crêpe, enz. Modisten
Ajours, Mousselines, Bedspreien,
Ie Rokken, Doopmantels, Kinder-
|den, Sporthemden, Beddebonten,
I, Tafellakens, Servetten, Vinger-
lee- en Tafelkleedjes, effen en
lamadekens en Wiegedekentjes,
I-, Dames- en Kinderschorten,
Ie, crème en gekleurde Blouses,
ste linnen Gordijnen, Embrassen,
te sorteeringen in alle s0(jr';n
leeden, fijne Pluche-, Velvet-
voorraad Tapijten en Looper
*arpetten, Cocos- en Jute-lapJ'
loderne dessins, Cocos Gang-
van JANSEN-TILANUS.
nen en papieren Fronts, prachtig
mden, gekleurde Heeren-sokk
nz. enz.
MINZAAM AANBEVELEND-
ssen,
,rten 1
t. en
Pe.^'
NIH ZEEUHSCHf COÜM
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en .Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels ,voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de I f gulden bij verlies van beide I jP* Pfek gulden bij
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de I II I handen, voeten of oogen. H 9 3 verlies van een
daarvoor vastgestelde Verzekerings voor waarden, I 11 11 I Voorts bij ongeneeselijke I 1I I hand, voet
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: \0 \0 verstandsverbijstering; of oog; duim;
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
I #9 gulden bij gulden bij P*
I 11 I verlies I I verlies van M
duimwijsvinger. flfcB
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
Over Katholiekendagen veel te schrij
ven, te vullen kolom bij jkolom, dat
is niet moeilijk. Maar daaro.ver het een
en ander te schrijven, zooials mij dezer
dagen verzocht werd, dat is geen gemak
kelijke taak. Want dan komt het aan
op 'tkiezen. En 'tkiezen is bezwaar
lijk als er z op-véél is ,en zoo ve
lerlei.
Toen ik den eersten Dioeesanen Katho
liekendag te Delft bijwoonde, kende ik
heel goed het doel dier congressen, zoo
als dat in 't Reglement omschreven is
„Het bevorderen van de toe
passing der Katholieke begin
selen in het openbaar leven én
het instandhouden en bevor
deren der Katholieke eenheid".
Ik wist, dat er door .talentvolle spre
kers onderwerpen behandeld worden,
waarin elk Katholiek "belang moet stel
len. Ik wist, dat er ruime gelegenheid
bestaat tot debat en dat ,ook de eenvou
digste geloofsgenoot het recht heeft, aan
dat debat deel te 'nemen.
Ik wis t, dat men er mannen en vr.ou
wen .ontmoet uit alle hoeken yan hel
Diocees, uit alle standen 'dei' maatschap
pij, van den hopgsten tot den laagsten:
ministers en rijksklerken, reeders en ma
trozen, rijke fabrikanten en eenvoudige
werklieden, Zeeuwsche boeren en boerin
nen, V.ofendammer visschers en visschers-
vrouwen.
Ik w i s t, dat ik ter zou zien de grootste
verscheidenheid in beschaving en ontwik
keling, in maatschappelijken welstand en
maatschappelijke positie, in dialect en
kleedeTdracht.
Maar 't voornaamste wist ik niet.
Ik wist niet, .omdat de ervaring 'alleen bet
leeren kau, welke -een machtigen jndruk
zoo'n vergadering maakt. Van 't gesproke
ne begrijpt de «en alles, pen andier
veel, een derde weinig. Maar (aan
den indruk ontsnapt niemand. Ieder
een, ,ook de minst ontwikkelde, ondergaat
hem en neemt hem mee naait huis eii
behoudt hem zijn leven lang.
Wie het Zwitsersche hooggebergte en
de Italiaansche me ven niet gezien heeft,
kan zich niet verbeelden, welk .een 'gewel
digen indruk gene maken, en welk een
bekoring er van deze uitgaat. .Datzelfde
geldt Van de bedevaarten en yan de
retraiten. Maar datzelfde geldt ook yan
onze Katholiekendagen. Om er een denk
beeld van te krijgen staat er maar één
weg openWoon ze b ij I
Dat zullen gaarne de tien .Vlissingers
bevestigen, die in 1911 den 4en Katholie
kendag te Amsterdam bijwoonden.
Van dat congres gaf ik in het Vlis':
singsch Kerkhericht" van 29 Oct. en 5
Nov. 1911 een verslag, waaruit jk het
volgende aanhaal:
„Maar wel moet ik met pen enkel
w.oord wijzen op de imposante ik
gebruik met opzet eens oen .basterdwoord
algemeene vergadering. Dat eerste
oogenblik dat Mgr. Gallier met mjn hoog
eerwaardig gevolg door de met meer dan
2000 gelooivigen gevulde zaal schreed en
het podium betrad, waar reeds, de leden
van het 'Algemeen -Comité hadden plaats
genomen, terwijl de plechtige tonen van
't reusachtig .orgel, bespeeld door den Vir
tuoos Jozef \erheyen, de zaal doorgolf-
den, de doorwrochte rede van .den Voorzit
tel van het Uitvoerend Comité, de schit
terende rede van professor Aengeniemt
een collega van den ons .welbekenden pro-
fesso-r Reugs, die een spreker bleek, welke
alle gaven in zich veieenigt, .pen rediel
naar bij de genade Gods, dat alles
wias zoo .overweldigend, dat ik ,niet trach
ten wil, noch trachten kan, ,den inj
druk weer te geven, die zich bij mij
uitte in een verzuchting: „Kon de
gansch Vlissingen nu eens hier
zij nil"
't Publiek vertolkte zijne opgetogenheid
door een geweldig applaus, waaraan geen
einde scheen te komen.
Maar het indrukwekkendste .onder de
indrukwekkende ©ogenblikken beleefden
we, teen Z. D. R. Mgr. Gallier onder da
verend handgeklap het preekgestoelte be;
trad, en, zichtbaar aangedaan, zijn .toe
spraak .begon met dezen aangrijpenden
aanhef:
„Wat een heerlijke vreugde voor ,een
Bisschop, waaneer hij zijn dioeesanen ziet
vereenigd in zoo grooten getale en daar.-,
bij mag waarnemen, hoe zij worden opge
wekt door geestdrift, waaneer zij .hooren
spreken ©ver godsdienstzin."
Die ontboezeming maakte in haar .een-
vioudige inkleeding blijkbaar op de dui
zenden, die in ademlopze stilte luisterden,
een ©nbeschrijfelijben indruk.
Dat indrukwekkende opgenblik werd al
leen geëvenaard door het slot der tpe,-
spraajk, die het heele Katholieke Neder
land reeds kent: „Daartoe moge God zijn
zegen (geven dopf mijne hand I"
Een daverend applaus brak los ,en een,
luide juichkreet weerklonk! „Leve Mgr.
Cahier!" |6oen de grijze Bisschap het
spreekgestoelte verliet ©m zijn plaats bij
zijn hoogeerwaardig gevolg weer in te
nemen.
Was het wonder, dat het lied van den
Haarlemschen Katholiekendag, dat nu aan
geheven wierd en dat het slotnummer zou,
wezen van het programma met nog meer
vuur gezongen werd dan de beide vorige?
Was het wonder, dat vooral de Vlissin
gers zich geestdriftiger in 't koor piengden,
de Vlissingers, die in den tekst van het;
lied het dichterlijk talent van jiun vroe-
geren herder, Pastoor Stolk, herkend had
den?"
Wie kon toen vermoeden, dat .mijn ver
zuchting: „Kende gansch Vlissin
gen nu eens hier zijnIzoo, spoedig
door onzen beminden Bisschop en 't
Hoofdbestuur beantwoord zou worden met
een: „Wij zullen zorgen, dat gansch
Vlissingen, dat gansch Zeeland
er kan zijn."
En wij Zeeuwen, en vooral wij
Vlissingers beantwoorden natuurlijk)
die blijde toezegging, die haar .vervulling
nabij is met een krachtig betoond
„Gansch Vlissingen, gansch Zee-
land zal er zijn."
Alle vopn'leeifcenen wijzen er op-, dat
allen te zamen en ieder voor zich
de belofte gedaan hebben en er niie|b
aan denken ze te breken.
"k Sprak den Nestor onzer parochie, een
man v!an 86 jaar. Hij heeft Monseigneur)
zien spreken als kind. Hij wil hem nu
zien optreden, pnu-ingd door een gewel
dige schare van zijn trouwe dioeesanen.
Als een nauwgezette kiezer, die wieet,
dat de uitslag der stemming kan afhan
gen van zijn gang naar 'tbureau verze)-
kerde hij mij: „Te voet als het kan,
in .een rijtuig alshet moet, maar
komen zal aki"
Het trof mij evenzeer als de wporden
van den werkman, die mij. yerzekerde:
„Al kon ik 4 Juni .met werken vijf en
twintig (gulden verdienen, ik zal den hee
le n dag yan 't begin tot het einde mee
maken. Voor mij is het ,een Zondag."
Verleden jaar heeft Monseigneur zijn
veertigjarig Priesterjubileum gevierd," zoo
zei mij een ander „Toen konden wie inl
de couranten lezen, hoe de Haarlemmers
hun Bisschop huldigden. Lezen konden
we hot, maar er aan meedoen niet.
Want Haarlem is zoo ver. r\Iaar n u kun,-
nen we de schade inhalen ,en dat zullen,
we ©ok."
i Die uitingen zijn er drie nit de vele,
die het Uitvoerend Comité al Jang de
zekerheid hebben gegeven, dat Zeeland
zich het voorrecht waardig zal jonnen,
uitverkoren tte zijn als terrein .voor dezen
Katholiekendag en dat deze dag slagen
zal zooals niemand had durven .verwach
ten, z-oioals nog minder iemand had dur
ven voorspellen.
Leve Vlissingen's Doorluchtige Zoon,
Monseigneur CaLlier I
Maar o©k: Leve het kloeke Hoofdbe
stuur, dat den moed had, .Vlissingen d©
eer te gunnen van dezen dag!
R. 'G. van N.ieuwïuyk.
Vlissingen, 30 Mei 1913.
3 JUNI Candidaatstelling voor 3
Tweede Kamer en Staten.
13 JUNI Stemming voor de Pro-
vinciale Staten. 3
17 JUNI Stemming voor de Tweede
Kamer.
25 JUNI Herstemming (waar noo-
dig) voor de Tweede Kamer. m
9 9
De strijd zal ditmaal van het aller
hoogste gewicht zijn en beslissen over
het al of niet vpprtoestaan van onze
Christelijke regeering. Het stembiljet is
v'opv eiken kiezer van Christelijken hui
ze, wat het zwaard was, v'opr de kruis.-
vaarders in de middeleeuwen, 't Geldt hier
gpen Turk of Mohammedaan, maar het
Ongeloof zelf te bekampen.
Helaas, er zijn er nog majar al te veel,
die uit lakenswaardige onverschilligheid
yan d,e stembus wegblijven. Het „wat 'kaïi|
'tmij sehfclen" is hun als op de lippen
bestorven.
D.enziulken moet w(el een schok in de
leden varen, pis zij, het verheven v;omv
beeld van den kiesplicht, ons door „De
Volksmissionaris" medegedeeld, onder de
opgen krijgen.
Wij lezen daar:
„Het gebeurde te Brugge bij de senaats
verkiezing Sn 1878.
In October 1878 was er verkiezing yan
den gemeenteraad. De meerderheid en bet
bestaan der vrije scholen hing er yan af.
Onder de kiezers was een oude man,
Franciscus de Busscber, klokkenluider in
de (kathedraal te Brugge. Hij was ierg ziek,
getroffen door een beroerte.
Daags vóór de verkiezing was hem de
dokter komen bezoeken en had hem ptreng
verboden ter stemming te gaan, wjant,
zeide bij, het ware eene .onvpiorzichtig
beid en gij z.oudt zeker pp wieg doodval-
len.
Vader De Busscber sliep slecht dien
nacht; 's morgens vroeg riep hij zijne
vroiuw„W]anne" zeide hij, „geef mij mijne
bieste 'kleeren, ik ga stemmen".
„Maar manlief, .onmogelijk, gij weet,
Wat de dokter u gisteren gezegd beeft".
„Dat zijn mijne zake©", zpide hij; „en
dait ga,at den dokter niets aan".
Men liet zijn oudsten zoon Louis haten,
ooi v;adler te dwingen in £ijn ibed te blijven
„Louis", zeide hij, toen zijn zoon bin
nenkwam, „gij moet <mij helpen".
„Maar vader, het zal u het leven kos
ten.",
„Louis", zeide de yader met tranen im
die ©ogen, „het z,ou er pp ééne stem
kunnen aankomen, en ,ik wil niet met die
schuld ,op mijn geweten voor God ver
schijnen".
„Vader", zeide Louis, .„gij hebt gelijk,
ik zou het pok doen".
Mjen liet een rijtuig halen en voorzicht]gi
wierd de oude man erin gedragen. Op
weg gevoelde hij rich slechter: „Louis"
zeide hij, „wakker het paard wat aan,
ik:,zou. te laat kunnen komen"..
Aan het kiesbureau gekomen, nani men
hem met vier mannen op, ien zoo kon
hij zijn stembriefje jn de hand yan de©
president leggen. i
Hij was uitgeput en krpeg een nieuwen
aanval van beroerte. De eerwaarde heer
De Hulster, die in het kiesbureau was,
gaf hem de laatste absolutie en men dnopgl
hem in het portaal der kapel) van het
H. Bloed. Op weg kwam. hij weer een
weinig bij. „Louis", ;zeide hij, „hebt gij
gestemd?"
„Maar vadier, ik kan u Joch niet ver
laten, gij zijt Jstervtende."'
„Louis, ik kan sterven ,2piuder uwe hulp,
maar bij de verkiezing kan bet oip ééne
stem aankomen; ha,ast u, ga snel ©aaij
het bureau. Ik schenk u mijn laatsten zie-
gen."
Louis, liep naar de stemming
Toen hij terugkwam ;was vader De Bus-
scher gestorven als marteljaar van .den
kiesplicht.", i
Lauwen en tragen, spiegelt u hieraan.
Schudt af de onverschilligheid en ijlt
ztopwel 13 als,'17 Juni naar de stem
bus; den 13den om te stemmen de
Christelijke candidaten vroor de Prov.
Staten en den ;17en de Christelijke
Candida ten v©or de Tweede Kamer.
V Hel Schoorsche Reukvat.
Een „onderwijzer" uit Schore, dat wil
zeggen, een man iaan wien ouders hunne
kinderen toevertrouwen voor de oplei
ding tot „alle christelijke en maatschappe
lijke deugden", gelijk de wet op het open
baar onderwijs zegt, heeft zich geroepen
gevoeld te Kapelle eene politieke le
zing te komen houden in vrijzinnigen
trant. Lijnrecht tegen de Vrijzinnige leuze
in, dat men godsdienst en politiek' niet
moet vermengen, heeft deze liberalisti
sche volksopvoeder hoofdzakelijk gespro
ken over of heter gezegd gescholden op
den Roomschen godsdienst. <En zulks in
termen en bewoordingen, die alle beschrij
ving tarten. Het <verslag zijner rede(l)
dat «enige eerlijkdenkende Protestanten
ons persoonlijk kwamen brengen, en dat
men onder de iZeeuwsohe rubriek in dit
nummer vindt, geeft slechts een zeer
flauw en onvolkomen beeld van het ta
fereel, dat deze neutrale paedagoog voor
zijn gehoor ontrolde en waarin de Ka
tholieken worden voorgesteld ials een
troep individuen waarmede mog minder
cousideratie behoort te worden gebruikt
dan met galeiboeven en fcettinggangers.
Zij, die ons dit alles mededeelden,
toonden zich ten diepste verontwaardigd
en gaven van <hun afschuw onomwon
den blijk'.
Wij danken ben daarvoor, gelijk wij'
den Protestantschen debater .erkentelijk
zijn voor de wijze waarop hij voor een
partij die zich ,te Kapeile absoluut niet
verdedigen kón, in de bres is gespron
gen.
Verder doen wij er het z,"wijgen toe
uit ïespect voor onze lezers. „Het vat
hergeeft den geur van 't ingeschonken
vocht". Zoo zegt ongeveer de oude dichter
Horatius.
IV ij zijn overtuigd, dat de uitwasemin
gen van het Schoorsche reukvat, vervat
in de uitlatingen van den heer Paulusse
te Kapelle, onzen lezers zoo weinig be*
Vallen, dat zij van verdere, meer intieme
kennismaking met het vat zelf ver
schoond wenschen ,te blijven.
Waarin wij hun in 'tgeheel geen on
gelijk kunnen geven.
Goes. Met ingang van 1 Juli a.s. ver
wisselen de kommiezen J. J. Vijverberg
alhier, en E. de Guchteneire te Hulst
Van standplaats.
De burgemeester van Goes roept
de verlofgangers J. H. Nonnekes (lichting
.1908), H. J. Teutscher (lichting 19061 en
Abr. de Wilde (lichting 1910) op; om
voor herhalingsoefeningen in weitelijken
dienst te komen.
Door de gemeente-keurmeester al
hier is Woensdag afgekeurd vo©r de con
sumptie een varken van den slager M.
en Donderdag een [veulen van den sla
ger D. Beide cadavers zijn onschadelijk
gemaakt en onder politietoezicht begia,-
Gisterenavond kyvam de veekoop
man M. in de Poel in een weide en be
merkte dat een jong papïd van hem,
zoodanig ongesteld was, dat het dadelijk
moest afgemaakt worden.
Voor den eigenaar een groote schade
post, daar het paard niet .verzekerd was.
Dat is dn korten tijd het derde stuk vee djt
dopi' hem werd verloren.
Toen hedenmorgen de slager van
H. een vet kalf wilde halen op de hof
stede van C. B. in de poel, moest hij
vernemen, dat .dit beest juis|t een lopgehb! iË
te yoren door den eigenaar .dood in d m
stal was gevonden. Het cadaver werd
voor de consumptie afgekeurd en onder
politietoezicht begraven.
Door onze plaatselijke R. K'. KK s-
vereen. is in hare vergadering: gisteren-,
avond besloten overeenkomstig het advies
der Centrale voor 'het district Goes de
candidatuur Lobman (2e Kamer) en üe
Candida turen Dekker, Mulder, Wondergem
en Nioordij'ke (Prov. Staten) te steunen.
Omtrent de gemeenteraadsverkiezing!
w)as men van Oordeel, dat ditmaal, gelet
op de houding der vrijzinnigheid bij tl©
vacature-Van de Ven, inoet getracht wor
den de aftredende liberate gemeenteraad s.-
leden door rechtsche te vervangen. Een
besluit dienaangaande zal feerst in de vol
gende vergadering worden genomen.
Als 2e secretaris werd gekqzen dhr. F.
Vervver.
Middelburg. Door de politie is proces
verbaal opgemaakt tegen zekeren A. R,
wegens landlooperijdeze man zal ved-
moedieiijk voor de zevende maal naar
eene rijkswerkinrichting gaat.
Benoemd tot buitengewoon opzich
ter van den waterstaat, bij vernieuwin
gen aan schutsluizen in de Drentse! te
Hoofdvaait, de heer J. de Rijk alhier.
De R.rK. propagandaclub St. Paa-
lus „te Middelburg heeft op hare statu
ten de koninklijke goedkeuring VerkreJ
gen.
Tot opzichter bij de rioleeringswt rr
"inz Jiojpwuuiq gjnqjo-ppijy oj. aiqoAi. 'uoii
len worden uitgevoerd js benoemd tie
heer J. C. Looijen te 's Grayenhage.
Hansweerd. Onder groote belangstelling
had Woensdagavond onder het geven va n
eenige muzieknummers in den tuin van
het fanfare-gezelschap „Soheldegalm" tie
eerste steenlegging plaats van een eigen
repetitiezaal vopr het fanfare-gezelschap
„Scbeldegalm" alhier, waarbij dhr. Ho-
norë Adriaansen een toespraak hield waiar-
in hij in welgekozen woorden aanhaalde
de piprichting en bloei van „Schelde-
galm" en hoe zij menigpiaal met prijzen
thuis kw,am van de verschillende .con
coursen waaraan zij deelnam. Spreker
wees er ook op dat er maar weinig mu
ziekgezelschappen zijn die zich op een
eigen tuin jnet aepetitiezaal kunnen be
roemen, waarnal spr. hulde bracht aan
de oprichters en -medewerkers van Schel,
degalm". De heer C. C. .van den Brink
directeur van „Soheldegalm", dankte don
heer Adriaansen voor zijne woorden - -n
hoopte dat hij norg lang .vV'an den bloei
van „Scheldegalm" mocht genieten. Daar
na wend door den heer Jaci. yan Aok-er,
mede-oprichter van „Scheldegalm" tie
eerste steen gelegd. Vervolgens werd door
het Bestuur en elk der l-etlen een steen
daarnaast geplaatst, waarna met een tree-
tatie werd hesloten.
lerseke Donderdag had de werkman
D. Die bij het lossen van een schip bet
ongeluk in het diepe ruim te vallen. Be
wusteloos werd de man opgenomen. Ge
neeskundige hulp werd ingeroepen en Ver
leend door Dr. v. Klinkenberg.
Geconstateerd werd, dat eenige ribben
gebroken waren en 'andere doelen ge
kwetst.
