Icheis
paart
Press,
:er, Goes,
No. 61.
Dinsdag 2? Mei 1918.
Negende Jaargang
BUITENLAND.
joten
Middelburg.
ULTEsO
ren zullen gedn-
inden Juni, Juli
des Zaterdags
3) na 1 uur ge-
Hordijks Bank.
houden en
ootmotor
Verschijnt eiken MAANDAG-. WOENSDAG- en VRIIDAGAÏDND.
III vaneen till XlJ
Brand op de Wereldtentoonstelling te Gent.
ERWAGENS,
fijnste uitvoering,
pgaaf.
meer dan dubbel
ïerken, dan is U
iwaarborgd.
s heerlijkers voor-
n tochtje met een
ceerbare schroef,
een proeftochtje.
leien, Zwolle.
roodsnijmachines.
IJK, 's leerenhoek
j; P. PROVOOST,
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Gangepoortstraat C 209, GOES
Reclamebericbten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën ran 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
De abomré's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekeringsvoorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
150
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
gulden bij gulden bij P"
jl I 11 I verlies I I verlies van M
duimwijsvinger.
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
V De vloedgolf.
Iloog, torenhoog rijst de vloed
golf van hel antipapisme. „Rome"
is het schrikbeeld, „Rome" het
spook, „Rome" de vijand. 'L Wordt
gezongen op alle toonaarden, 't
weerklinkt in de pers en op den
calheder: „stemt geen „Roomsche",
stemt geen „fijne" immers „Kuy-
per e.n zijn trawanten" verraden ons
land aan Rome(!) want dan komen
de inquisitie, de brandstapel, de pijn
bank, het schavot en meer ijselijk
heden. Een beroep wordt gedaan op
het „Geuzenbloed", het „Protes-
tantseh zelfbewustzijn" en natuurlijk'
komen de Jezuïeten erbij, aan wie
Nederland heet verkocht te zijn enz.
enz. Het Liberalisme helpt ijverig
mee, dat vuurtje van den religiehaat
aan te blazen. Hoogleeraren als een
Eerdmans, een Muller gaan den boer
op om den Bloemendaalschen papen
vreter Tideman zoo mogelijk nog in
anti-Roomsche Jelheid le overtreffen.
Dagbladen, met een „Nieuwe Rotter-
damsche Courant" aan de spits, zor
gen door breed uitgesponnen versla
gen en tendentieus opgestelde berich
ten,dal van den antipapistischen woor
denvloed geen lettergreep voor het le
zend publiek verloren gaal, er zich
niet om bekommerende, dat zij hun
eigen theorie: geen vermenging van
godsdienst en politiek een slag in het
gezicht geven.
Wat hebben wij bij het zien van
dien naderenden springvloed te doen?
Onze kalmte en zelfbeheersching te
bewaren, elk hoonend woord binnen
te houden, den smaad ons aangedaan,
mannelijk te dragen en overal, waar
'tmoet, le doen uitkomen, dat wij hier
in Nederland niet meer leven in de
dagen van Al va en Requesens, ook
niet in de tijden van Oklenbarneveldt
en De Wit, maar in de 20e eeuw,
levende onder de schulse der Neder-
landsche" Grondwet, die binnen de per
ken der wet volkomen g e 1 ij k -
h e i d van alle Nederlanders waar
borgt met volkomen afschaf
fing van elk bijzonder voordeel,
voorrecht of p r i v e 1 e g i e, aan
welk deel van het Nederlandsche volk
ook. t
De tijden zijn onherroepelijk voor
bij, dat het eene deel des Nederland-
schen volks over het andere w e 1-
k e n dwang dan ook kan uitoefenen
en de geschiedenis van de vrijwording
en ontwikkeling der Nederlandsche
Katholieken die nog steeds r u i m
een derde deel der bevolking uit
maken gedurende de laatste hon
derd jaar loont voor wie niet zien
de blind en hoorende doof is, voldin
gend aan, dat van eene suprematie
der Katholieken over hunne Protes-
tantsche landgenoolen nooit of te nim
mer sprake kim zijn, zelfs indien zij
wat ondenkbaar is over alle
macht in den lande beschikten.
De vloedgolf, die thans aanrolt,
wordt opgezweept door den politie-
ken wind, waaiende uit liberalen
hoek. Zij legt zich ecliler even spoedig
neer als zij opkwam.
Laat ons Katholieke volk daarom
heden, zooals ons voorgeslacht bij den
Aprilstorm van 1853, zich toonen
„saevis tranquillus in undis", „rustig
te midden der woeste baren".
Heel dat antipapistisch gedoe, fel,
onedel, heftig als hel is, is een wan-
faoopswapen, door het aan beginse
len arme liberalisme gretig aanvaard
om de gehate coalitie cioodelijk te'
treilen. Maar wie ziet hoe van alle
kanten door eerlijk denkende Protes
tanten over dit ignobele bedrijf wordt
geoordeeld men leze b.v. het flinke
degelijke ingezonden stuk van den
heer Dun van Overschie in De Ne
derlander" van 24 Mei begrijpt
dat dit roestige oude wapen weinig
of geen wonden meer vermag te slaan
en alleen de handen bevuilt van wie
het hanteert.
Toch dient den antipapisten en con
sorten ingescherpt, dat de groote
meerderheid des volks van hunne ma
nieren niet is gediend. En dat kan
door den 13en Juni de candidaten
der coalitie in de Provinciale Staten
en den 17en Juni de candidaten der
coalitie in de Tweede Kamer eene
indrukwekkende meerderheid te be
zorgen.
Op, in naam der vrijheid en rechts
gelijkheid, vóór de coalitie, tegen het
anti-papisme
V Rechts en Links.
Rechts stemmen, zegt het „Amers-
foortsch Dagblad"i
Alle vroomheidshuichelaars, alle
schijnheiligen, alle veinsaards, alle
mond-christenen, alle farizeeërs, al
le kwezels, alle femelaars, alle
baantjesjagers en pierewaaiers, die
van een christelijke regeering 'n
baantje verwachten, alle analfabe
ten in Brabant en Limburg, alle
smokkelaars, vechtersbazen en
drinkebroers, in diezelfde provin
cies, en ten slotte een aantal een
voudige, oprechte christenen, die
zich misleiden laten door de leu
genleuzen van de geestelijke en po
litieke volksmenners der rechter
zijde. i
Laten wij uit dit liberale soepje
eens een balletje opvisschen. „Rechts,
stemmen alle analfabeten in Brabant
en Limburg". Maar nu weten wij uit
de Kamerdebatten over het onderwijs,
dat het aantal analphabeten in het
zoo goed als geheel Katholieke Lim
burg 0.5 procent der bevolking be
draagt en in het zoo goed als geheel
liberale Drenthe 3.6 pGt. (Hand. blz.
2099). Stemt dus Limburg rechts, dan
strekt zulks rechts tot eere.
Maar dan stemt Drenthe links wat
—van den kant der analphabeten be
zien miAder eervol is voor links.
Zou het „Amerfoortsch Dagblad"
niet wat vacanlie nemen, in belang
van eigen reputatie?
V Logica.
De vrijzinnigheid gaat prat op
meent tenminste prat te kunnen gaan
op menige schoone eigenschap. Zij
vormt het „denkend deel der natie'
zij heeft h e t intellect, d c ontwikke
ling, de kunde. Zij bezit de weten
schap1, d e staatsmanswijsheid.
Maar logica,, gezond verstand, kijk
daar heeft ze geen kaas van gegeten.
Neem nu b.v. het geval Van Wijn
bergen. Ge weet, niet waar lezer, hoe
de knappe, ijverige vertegenwoordi
ger voor List, laatst te Leiden, het
woord van een Belgisch parlemen
tariër aanhaalde; „alle canaille stemt
links".
Groote woede alom in den lande,
waar liberale Nederlanders wonen.
Heel de vrijzinnige pers stond op haar
achterste beenen. „Schande, ons,'
brave, deftige, kerksche, vrome libe
ralen voor canaille uit te maken!"
De socialistische pers deed er nog
een apart sausje bij, mitsgaders die
vrijzinnige blaadjes die zich beijveren
hel roode standaardorgaan der Ne
derlandsche „Genossen trouw te co-
pieeren.
Theaterwoede, anders niet. Gemis
aan logica. Schreeuwen voordat men
gekeeld wordt. t
-Want Wijnbergen heeft niet gezegd:
al wat linns is, is canaille. Als ik
zeg: een ezel is een viervoetig dier,
zeg ik dan: elk viervoetig dier is een
ezel? Volstrekt niet, want een over-
groote massa viervoetige dieren staat
niet in de minste familiebetrekking
tot grauwtje, terwijl er van den an
deren kant niet weinig tweebeenige
ezels rondloopen.
Zoo is 'het ook met het door v.
Wijnbergen aangehaalde gezegde.
Zonder er ons verder in te verdiepen,
of de uitdrukking voor Hollandsche
ooren al dan niet wat scherp klinkt,
constateeren wij alleen, dat het zwaar
tepunt van die uitdrukking hierin ligt,
dat zij, wier levens- en wereldbe
schouwing diametraal tegenover de
princiepen der Christelijke staatspar
tijen staan, regelmatig hij verkiezin
gen hun stem geven aan de candi
daten der linkerzijde. Met die uit
drukking wordt dus een feit vastge
steld, zonder in eenige beoordeeling te
treden.
Wat meer logica en wat minder
tooneelwoede zou der vrijzinnigheid
geraden zijn.
Een vallende ster.
De heer Leon Furnémont is een
vallende ster aan den anliclericalen
hemel in België. Hij eclipseerde, ver
dween op het onvoorziens, om, naar
men zegt, aan den magonnieken he
mel in Portugal te verschijnen en
daar zijn fletsch licht te doen stralen.
't Is geen kleinigheidLéon Furné
mont, socialistisch gemeenteraadslid
en volksvertegenwoordiger, een der
kopstukken zijner partij, groolwaar-
digheidsbekleeder van het gilde van
troffel en schootsvel, anliclericaal
„pur sang", verdediger van de „lee-
kenmoraai"(!) tegenover de domperige
zedelijkheidsbegrippen der clericalen,
medewerker aan de roode bladen „Le
Peuple" en „Journal de Charleroi",
een van de grootmandarijnen van het
ongeloof in 'L Belgenland, beschul
digd van dingen, die een fatsoenlijk
mensch niet dan aarzelend en met
bedekte termen noemt! Men begrijpt
dat „de partij en al wat zich min
of meer geestverwant van monsieur
Léon noemde, met de zaak niet wei
nig verlegen zit.
Conclusie: dat de „domperige ze
delijkheidsbegrippen der clericalen"
voorloopig nog le verkiezen zijn boven
de leekenmoraal van Furnémont c. s.
BKLCIIE,
GENT. (V. D.) Gistermiddag le half
vier zagen de bezoekers van de we
reldtentoonstelling te Gent plotseling
vlammen opstijgen boven de Natiën-
laan het bleek, dal in hel café Ziller-
thal, dal geheel in hout is opgetrok
ken en dat zich aan gene kant van
het spoorwegviaduct bevindt, waar
zich de vermakelijkheden bevinden
brand was uitgebroken. Het alarm
werd direct gegeven. Met bewonde
renswaardige snelheid waren de
brandweerlieden van de tentoonstel
ling direct ter plaatse. Eenige minuten
later arriveerden eenige compagnieën
soldaten, die zich met den ordedienst
belastten. De brand greep snel om
zich heen. l
Van den secretaris der Hollandsche
afdeeling ontvingen wij gisteravond
nog het volgende geruststellende tele
gram
Hedenmiddag te drie uur brak een
felle brand uit op de Tentoonstelling
te Gent. Het liet zich aanzien, dat
een groot aantal aangrenzende ge
bouwen zouden worden vernield. Ook
voor het Hollandsche Paviljoen was
men bevreesd. De secretaris liet dade
lijk hel paviljoen ontruimen en slui
ten, hetgeen met behulp der Holland
sche militairen ordelijk geschiedde.
Gelukkig is het gevaar geweken en
de brand gebluscht.
frankrijk.
Davignon aangehouden.
Omtrent de aanhouding van den
nieuwen auto-bandiet, den Belgischen
deserteur Davignon, waarvan een par
ticulier telegram reeds melding maak
te, meldt het Brusselsche „N. v. d.
D." nog het volgende: j
De afdeelingscommissaris, Bichon,
overste van de eerste vliegende bri
gade der veiligheidspolitie, verwittig
de gisterenmorgen den overste der su-
reté, Sebille, dat volgens zijn opspo
ringen, Davignon zich in een loge
menthuis van Essigny-le-Grand be
vond, een kleine gemeente, op eenige
kilometers van St. Quentin. Sebille
telefoneerde onmiddellijk naar den
commissaris van St. Quentin, dat hiji
zich naar Essigny-le-Grand moest be
geven. Deze politieman nam onmid
dellijk een automobiel en deed zich
er heen voeren.
Toen hij in het dorp aankwam, zag
hij: op de buitenplaats van een uit
spanning een blauw geschilder
den automobiel slaan. Hij stopte en
bemerkte dat hel de auto was, door
Davignon gestolen. Het was dus ze
ker, dat de bandiet zich in de nar
bij beid moest bevinden. De commis
saris en de agenten, die hem verge
zelden, drongen de uilspanning bin
nen en troffen in een kamer de vrouw
van Davignon aan. Zij werd aange
houden. i
Zoodra Davignon de auto der poli
tieagenten zag stoppen, ging hij langs
een achterdeur naar buiten en vlucht
te weg over de velden. Hij liep in de
richting van Chastres, De commissa,-
ris stapte weer in zijn auto en zette
met eenige agenten den deserteur ach
terna. Deze werd teruggevonden aan
de vijvers van Chastres, nabij Ar-
temps. „Geef u over", riep de com
missaris. Voor alle antwoord haal
de Davignon een revolver te voor
schijn en loste drie schoten op de
agenten. Doch een burger, die zich
uil eigen beweging bij de achtervol
gers gevoegd had en voorzien was (van
een karabijn, loste een schot, waar
door de deserteur getroffen werd.
Deze kon dan aangehouden en onder
goed geleide naar de gendarmerie
overgebracht worden,
ESti EL A KI).
Te Cardiff hebben Donderdag een
aantal kiesrechtvrouwen, die eerst ge
poogd hadden, maar dank zij de
waakzame zorgen van de politie te
vergeefs, om minister Mac Kenna, die
op1 een vergadering sprak, te molestee-
ren, haar woede gekoeld op de brie
venbussen. In een zestal bussen werd
op de gebruikelijke manier een tube
met bijtende slof geworpen, waardoor
tal van brieven onleesbaar zijn ge
maakt.
Een angstig oogenblikje beleefden
Donderdag de passagiers boven op
een Londensche motorbus van St.
John's^ Wood naar Clapham Com
mon. Een van de passagiers vond n.l.
in het zeil, dat over zijn plaats lag,
een bom met een lange lont, die Was
uitgegaan.
De conducteur verwijderde liet ver
dachte voorwerp, dat waarschijnlijk
echter wel door een „grappenmaker"
zal zijn neergelegd,
IIUITSCHIjAND.
De Tsaar te Rerlij n. De Ber-
Iijnsche berichtgever van het „HJbl."
geeft de volgende omschrijving van de
ontvangst der vorstelijke bruiloftsgas
ten, die Donderdag te Berlijn aankwa
men, in het bijzonder die van den
1saar
„Van den vroegen morgen af staan
de menschen in dichte gelederen ge
schaard langs den intochtsweg, van
het Anhalter station, langs de König-
gralzerstrasse, over den Postdamcr-
plalz, langs de Bellevuestraisse, de Sie-
gesallee door den Brandenburger Tor,
langs Unter den Linden naar het ko-
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 27 Mei
Zwakke tot matigen, zuid-oostelijke tot
zuid-westelijken wind. Meest licht bewolkt.
Waarschijnlijk droog weer. Iets warmer.
ninklij'k palcis. De politie zorgt, dat
alleen de trottoirs ingenomen worden.
Het middenpad is niet voor voetgan
gers of voetstaanders. En het Pariser
plein is alleen voor het uitverkoren
„volk", dat speciale toegangskaarten
bezit. Over het breede middenpad is
zand gestrooid, zoo zuiver en regel
matig, dat het den indruk maakt van
een geel tapijt. Een straatreiniger
tracht, zoodra paarden op dit zand-
kleed een visitekaartje hebben achter
gelaten, met veger en blik de reinheid
te herstellen. In dezen Berlijnschen
onlvangsalon, waar vroeger de bur
gemeester met den hoed in de hand
stond, mogen alleen de bevoorrechten
komen, en alle anderen worden be
leefd doch dringend door de politie
aangemaand dit heiligdom te verlaten.
Op staanden voet. Op het ruime plein
bewegen zich dan ook niet meer dan
hoogstens duizend menschen, en hoe
veel geheime Russische agenten on
der dezen zijn, kan niet nagegaan wor
den.
„Deze politioneele nauwgezetheid
strekt zich zelfs uit tot de daken van
de huizen. Wanneer daar zich een
eenigszins verdacht individu vertoon
de, dan klom een snelle agent hem
listig na. En beiden verdwenen zij'
van hun hoog standpunt.
Zoolang de Tsaar van Rusland er
nog niet was, ging het met de con
trole kalmpjes toe. Het verkeer voor
rijtuigen en voetgangers werd tot het
laatste oogenblik toegelaten en hel pu
bliek behoefde niet te dringen om
een plaats le veroveren. En zoo w,a,s',
dank zij het mooie weer en de niet
genoeg te loven kalmte en voorko
mendheid van de politie, het kijken
een onverdeeld genot. Het kijken naai
de vorstelijke personen, die naar het
station reden, vergezeld door de mili
taire hoogwaardigheidsbeldeeders in
groot uniform, naar al de fraaie rïj]-
tuigen en automobielen. Zoodra de
gamma klonk v,an den vorstelijke)!
autotoeter, rekten zich de halzen naai
den kant, vanwaar het geluid kwam.
En blij herkende het volk zijn keizer,
keizerin, prinses, prinsen, zijn minis
ters en generaals. Enorm was de
geestdrift niet Rerlijners juichen
nu eenmaal niet hard wèl harte
lijk. Alleen wanneer de kroonprins of
kroonprinses zich vertoonden, dan
brak er spontaan gejuich los,'werd
er gezwaaid met zakdoeken en klonk
er een hoera. De populariteit schijnt
niet verminderd le zijn door de enkele
zinnen, die de kroonprins schreef in
het prentenboekje „Deutschland in
Waffen".
Gisteren was het voor den keizer
niet zoo druk. Maar vanmorgen
moet hem het hoofd omgeloopen zijn.
Klokslag negen haalde hij zijn tante
af, de groothertogin-moeder van Ba
den, een uur later kwam het Gumber-
landsche echtpaar met de dochter 01-
ga, en weer anderhalf uur later ver
scheen de Tsaar aller Russen. On
vermoeid was hij aan het station en
alle drie de keeren in een ander uni
form.
De hertog en hertogin van Cumber
land werden ingehaald door de garde-
kurassiers, de mooie kerels op dé
paarden gelijk van hoogte, gelijk van
kleur, lichtbruin, de kerels ip de
gouden kurassen met de zilveren hel-
men, gekroond door een zilveren ade
laar op het hoofd en de lansen met
de zwartwitte vlaggetjes in de hand.
Heisa, hoe dat schittert in de felle
zon, hoe dat getuigt van kracht en
tucht
De Gumberlander zelf, in Oosten-
