No. J9. Zaterdag 26 April 1913. Negende Jaargang NKNEVEL 1Z AND 4G 28 APRIL 1913. ïstmeid Dit numer totaal nit 8 Mzliflen eerste blad. buitenland. binnenlanp7 V. P. N. AAR! 29, Rotterdam using. flj rijgbaar bij ioes. fs-ïBBfflarkt Huishoudster iet Dagmeisje - Zu De Coalitie blijft. De Oorlog op den Balkan. imveeteelt-consulent mitsdien van V. P. N elminadorp. id. ;e. skerke. jerenhoek. eer Abtskerke. eerenhoek. e. rijgen a 10 cent per en verpakking voor 1LINGSBESTUUR. a geeft het een oon zeeppoeder •ater zet waarin asch slechts uit jr kokend water U zult tevreden I van één flacon „BER- rijgt men hinnen 6 we- erd, ook uitstekend tegen kale vlekken. Zending angst van postwissel a zegels). VAN DEN B0- Agentschap, Remb'randt- rdam. ;e terstond een es Mej. FRANKEN Kerk- igen. raagd een KMEID- ERBEURS lerseke. n de 15 jaar, te bevragen der „N. Z. Crt." J. M. P- eKerkstr.H 78, Middelburg. Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.75, daarbuiten 0.95 Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Advertentiën van 15 regels 0,50iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. 5 contant. De abonné's op dit blad, in het bezit der door de directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de daarvoor vastgestelde Verzekerings voorwaarden, GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor: 1500 gulden bij rerbes van beide banden, voeten of oogen. Voorts bij ongeneeselijke verstandsverbijstering 150 gulden bij verlies van een hand, voet of oog; gulden bij verlies van een duim; M gulden bij P" verlies van M wijsvinger. Bh ^0 gulden bij verlies van eiken anderen vinger. De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank 5 te Schiedam. 0 Het instituut der KATHOLIEKEN DAGEN heeft de volle goedkeuring van het doorluchtig episcopaat. Daarom verdient het onze waardeering w» In deze drie woorden is kort maar juist samengevat het resultaat der ver gaderingen, welke Donderdag j.l. door de drie Rechtsche partijen in eigen boezem zijn gehouden. Zoowel te Amsterdam, waar de Christe- lijk-Historische Unie bijeenkwam, als te Utrecht waar de Algemeene Bond van R.-K. kiesvereenigingen en de 'Antirevo lutionaire partijdag vergaderden, is be sloten het onderlinge coalitie-akkoord zoo wel politiek als electoraal te handha ven. Voor wie onder de onzen nog aarze lend staat tegenover de door de be hoefte der tijden zoo hoognoodig geble ken aaneensluiting van alle Christelijk gezinden in den lande voor het behoud van den Christelijken regeeringskoers tot heil onzer natie, moge de even prac- tische als glasheldere rede niet onver meld blijven, welke de voorzitter van den Algemeenén Bond, mr. dr. D. A. P. N. Kooien te Utrecht hield en welke wij1 in hoofdzaak hier laten volgen, hier on daar spatieerende, wat naar onze meening op meer bijzondere wijze de aandacht verdient.' Zoude de stormloop der verbonden Linksche partijen in vollen omvang ge lukken, dan zöudé een vólgend Ka binet met maatregelen- moeten komen, die wij een verderf achten voor de gezonde ontwikkeling onzer Staatsin stellingen; en mocht alleen het gevolg zijn: vernieling Van het bestaande zon der mogelijkheid om zelf op1 te bon wen, dan zoude een zakenkabinet het resultaat van den ptillen arbeid der laatste jaren teniet doen. Ik denk hier in de eerste en voornaamste plaats aan de ontworpen Grondwetsherziening, met haar vierledige bedoeling: om liet onderwijsartikel in overeenstemming te brengen met den feitelijken toestand, om de verhouding tusschten Kroon en Volksvertegenwoordiging op waardiger wijze te regelen, om het kiesrecht uit te breiden tot alle zelfstandigen en om den weg te openen naar evenredig stemrecht. Acht men het dus ia 's Lands be lang, dat het Rechtschle Kabinet aan het roer blijft, dan Dehooren de par^ tijen, waarop het steunt, olkand-er ook trouw bij1 de stembus te helpen. De Hoofdbesturen der drie 'Rechtsche partijen, doordrongen van het 'groote belang der naderende stembus, heb ben voorloopig het acc-oord gesloten: en er is geen reden om aan te ne men, diat dezie afspraak niet door de ptartijvergtaderingen van heden zou wor den gehonoreerd. Alles hiangt natuurlijk af -van de uit voering vlan de vraag -of de leden der onderscheiden plartijen het wachtwoord zullen volgen en nu ontmoet ik eenige grieven en bezwfaren, die het toch goed is onder de oogfen te zien. De drie grieven zijn: het te veel ze tels bezetten door eene plartij' ten na- deele vlan de andere, de poging om een zuiver k e r k e 1 ij k e kwestie óver te bren gen op politiek terrein (Ommen) -en de 'aanwakkering van ;het anti-papisme. Over dit laatste zeide de spreker: Een derde struikelblok Voor trouwe samenwerking meent men anderzijds te kunnen aanrollen door het 'aloude-anti- plapisme aan te wakkeren. „Rome wordt door de coalitie te machtig, daarom: „weg met de coalitie". Het schijnt wel, (alsof dit ivoor sommigen de hoogste politieke wijsheid isminstens twee periodieken (tijdschriften) danken er hun bestaan aan. Op dit speculeeren op kerkelijke hartstochten wensch ik slechts dit te antwoorden: de Katholieken vorderen op het hun toekomende deel in het Bestuur wan den Staat en van zijn onderdeelen, niets meer, maar ook niets minder. De geheele geschiedenis der Katho lieke Staatspartij strekt ten bewijze van 'deze stelling. De Katholieken verlangen niet anders dan zich riistig te 'kunnen ontwikkelen, maken op geen enkel v o o r r 'e c li t uitspraak, wenschen slechts (als gelijkberechtigd te worden .beh/andpld. „Maar worden er iDan niet veel Katholieken benoemd?" zoo vraagt men. „Ik merk er niefs Van", wil ik antwoorden, maar ge steld, het whre Zoo, zou het dan niet in den aard der zaak liggen? Wanneer een gedeelte der bewoners van Ne derland jarenlang stelselmatig naar be neden gehouden is en -er komt een Regeering aan het roer, die eikent, dat het evenwicht, dat er Zoude moe ten zijn, verbroken is ten voordeele der liberalen, dan ligt het voor de hand, dat de schade moet worden 'in gehaald en dat er meer Katholieken worden benoemd, dan waaraan men gewend was. Erkent men hiervan niet de rechtmatigheid, dan stelt men zich buiten de grondbeginselen, waarvan ons Staatsrecht nu welhaast gedurende een eeUw uitgaat. Waarom ik u dau deze sluipende vossen om een geliefd beeld aan dr. Schaepman te ontleenen toon de? Omdat mij hiermede de gelegen heid werd geboden om eens rond en open te spreken: bestond ier niet zooveel misverstand omtrent de strevingen der Katholie ken er zouden nog heel wat meer stemmen voor de coali tie worden uitgebracht. Toch geloof ik niet, dat het aantal van hen, die principieel tot He Coali tie behooren, maar om allerlei bijre denen zich afzijdig houden, dit jaar grooter zal zijn dan bij1 vorige verkie zingen; geregeld ziet men, als Juni nadert, allerlei pogingen tot het stich ten Van nieuwe pprtijen en partijtjes, maar telkens blijkt, dat er wel leiders maar geen volgelingen zijn. Het dringt tot de kiezers door, dat men wel den ondergrond aan het Rechtsche kabinet kan ontgraven, door zijn stem aan de Rechtsche candidaten te onthouden, maiar dat er toch geen winste zit voor het Christelijke beginsel, in het aian het roer brengen v.an een Linksch ka binet. Thans is de tijd genaderd, dat de vruchten kunnen worden geplukt van jaren langen arbeid. Bedriegen de voorteekenen niet, dan zal het Staatsblad vóór Juli van' 'dit jaar die belangrijke trits wetten bevat ten, die de arbeidersverzekering, tot dusver beperkt tot de Ongevallenver zekering in de industrieele bedrijven, de hoogstnoodzakelijke uitbreiding zul len geven. Echter zal nog veel van de onvol prezen werkkracht van Minister Talma gevergd worden. De splitsing van de Rijksverzekeringsbank in een Invalidi- teitsfonds en een Ongevallenfcmds moet haar beslag krijgen: ontelbare alge meene maatregelen zullen moeten wor den genomen, alvorens de wetten in het leven kunnen binnentreden. Maar bovenal, moet dit kabinet gehandhaafd worden, omdat het de middelen heeft aangewezen, waaruit de inkoopi van het thans levend werkliedengeslacht in het Invaliditeitsfonds zal worden bekostigd. Wat ons, Katholieken, betreft, wij zullen met warmte strijden voor dit kabinet, door vriend en Vijand geprezen als samengesteld uit Staatslieden van den eer sten rang; een kabinet, dat zijn beloften ten voille is nageko men en in soms moeilijke omstan digheden met groot beleid het schip van Staat heeft weten te sturen; een Kabinet ten slotte, dat helder en klaar het regeeringsprogram voor de volgende periode heeft aangewezen, een program, waarmede wij ons ten volle kunnen vereenigen. Zoo is dan weer de driebond gesloten ter verdediging van 's volks heiligste goe,- deren. Aan onze persorganen, onzle kiesver eenigingen, onze leiders de taak ons volk te doordringen van het groote gewicht van den komenden stembusstrijd en het te bezielen met de geestdrift, diet de groote zaak waarvoor de strijd, wordt aangebonden en de gewichtige belangen die op het spel staan, niet kunnen na laten in te boezemen. Het overige leggen wij in Godes hand, voor Wiens eer, voor Wiens souvereiniteit in den Staat wij de electorale wape- nën voeren. En hoezeer ook, naar onze overtui ging, de komende stembus zege spelt, de uitslag, welke ook, zij ons steeds de verwezenlijking van hét woord des Psalmisten: „Niet aan ons, Heer, niet aan ons, maar geef glorie pan Uwen Naam". Leve de Coalitie 1 Reeds meermalen wezen wij erop, en meerderen deelden onze mocning, dat de „Goesche Courant" in den laatsten tijd zich meer gn meer op het socialistische dagblad „Het Volk" inspireerde, zoodat het orgaan der Bevelandscha vrijzinnig heid een rossigen tint aannam, die zich steeds scherper accentueert. Thans is alles duideJijk.De hoofdredac teur van de „Goesche Courant" is een oud-lid der Soc. Dein. Arbeiderspartij „Het Volk" van 23 April bevat een artikel, waarin de door de „Goesche" ge leverde "bespreking van Troelstra's rede op het Paaschcongres onder handen wordt genomen en de schrijver ervan pip het «inde wordt herinnerd, hoe hij indertijd uit de S. D. A. P. werd geroyeerd we gens „politieke onbetrouwbaarheid". Het staat er in heel;wa;t krasser bewoordingen, dan wij bet hier vermelden, want men begrijpt, dat „Het Volk", niet gewoon zijn verontwaardiging in sakmtaal uit te drukken, het er hier bijzonder dik op legt. Wij nemen dan ook allerminst de uit drukkingen van „Het Volk" in bescher ming, doch releveeren alleen het feit. Intusschen, „Het Volk" moet niet al te -onbarmhartig zijn voor den hoofdredac teur der „Goesche Courant", daar de man toch in bijna ieder nummer van zijn blad de bewijzen geeft, dat hij de taal en den stijl van „Het Volk" zoo getrouw mogelijk tracht te oo-pieeren. Tegenover iemand, bij uien het „Oude liefde roest niet", zóó tot werkelijkheid is geworden, past wel wat indulgentie, zouden wjj denken. Skoe tari. In de Russische landen en slavische streken van Oostenrijk hadden betoogingen plaats ter luidruchtige viering van de inname van Skoetari, die als een neder laag wordt beschouwd der Europeesche diplomatie. Inderdaad is de toestand doorhet jongste Mpntenegrijnsche wapensucces weer ingewikkelder geworden, zooals pile toonaangevende bladen in het buitenland toegeven. Toch schijnt in de laatste 2-1 uren de hoop op een vreedzame oplos sing der kwestie toe te nemen, n.l. het brengen van Skoetari onder het nieuwe vorstendom Albanië. Zoo rijn er twee telegrammen uit Londen die zulks bevestigen. LONDEN, 24 April (R.O.) Reuter ver neemt dat diplomatieke kringen in Lom- den niet pessimistisch gestemd zijn wat betreft den toestand op den Balkan. Men meent, dat Morienegro toe zal geven, LONDEN, 24 April (R.O.) In welinge lichte Oostenrijksche kringen meent men, dat de toestand niet gevaarlijk 'is. Men verklaart, dat bet niet om een zuiver- Oostenrijksche kwestie gaat. De beslis sing van geheel Europa betreffende Skoe tari is formeel aan Montenegro mede gedeeld. De schepen toch, welke gezonden zijn om de beslissing der mogendheden te doen eerbiedig-en, doen genoeg uit komen, dat de besluiten van Europa zorg vuldig overwogen zijn, en door geen en kele daad kunnen worden vernietigd. Daar Montenegro deze beslissingen rechtstreeks geschonden heeft^ is Oostenrijk van mee ning, dat de eerste zorg van Europa moet zijn, om Skoetari dadelijk "te doen ontruimen. De kwestie om Montenegro daarvoor vergoeding aan te bieden, kan later besproken worden. Over do inneming van Skoetari zelf wordt nog .gemek^ dat zij, nadat de Turksche bezetting met militaire eer was aigetrokken, nog 120 kanonnen, waaron der veertig stukken snelvuurgeschut en twaalf houwitsers en veel oorlogsmate riaal buit maakten. De koning en de koningin zonden 's morgens drie hooten met levensmiddelen als eerste hulp. De staking opgeheven. Don derdag is op het socialistisch congres met groote meerderheid (3/i der stemmen) besloten het werk overal onmiddellijk te doen hervatten. Pater Rutten, de bekende Katholieke socioloog is van oordeel, dat het ge deeltelijk mislukken der „algemeen©" sta king moet worden toegeschreven aan de flinke houding der Christelijke 'werkmans syndicaten. i IÏAL1E Nederhandsche pelgrims op het V a t i c a Ja n. Reuter seint ons uit Rome, d.d. Woensdag, dat de kardinaal staatssecretaris, Merry del Val, 120 Hol landsche pelgrims, allen leden van de Ned. R. K. Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel „St Raphael" ontving. De pelgrims werden .aan zijne Eminentie voorgesteld door den Ze-ereerw. heer Mu'tsaers, die in hun naam den kardinaal toesprak. Kardinaal Merry del Val ant woordde in hartelijke bewoordingen en gaf namens Z. H. den Paus den Aposto- lischen zegen. (Msbode.) (Zie verder Tweede Blad.) EERSTE KAMER. De Eerste Kamer heeft de Landweerwiet zonder stemming aangenomen. Voorts werden aangenomen de wet op den landstorm, de tandartsenwet en de de supplatoire begrootingen tot oprich ting van een nieuw Rijkskrankzinnigen gesticht te W oensel en tot overneming van do telefoonnetten der Bell telefoonmaat schappij. Vervolgens ging de Kamer uiteen tot vermoedelijk Dinsdagavond 6 Mei. TWEEDE KAMER. In de zitting van Woensdag isi aan do orde gekomen een wetsvoorstel tot Welk weder zullen wij hebben Verwachting tot den avond van 26 April Zwakke tot matigen, zuidwestelijke tot zuidelijken wind. Meest zwaarbewolkt met tijdelijke opklaring. Waarschijnlijk regen- of onweersbuien. Zelfde temperatuur. het voteeren van 12 millioen voor de zoo hoog noodigie kustverdediging, waar- vau circa ö1/2 millioien voor een te Vlis singen te houwen fort en d© rest voor do verbetering der bestaande schietin- richtingen aan de forten te Kijkduin en IJmuiden, De regeering hecht aan dit wetsonL werp hooge wharde, gelijk blijkt uit de woorden van den minister-president Don derdag der vorige week in naam der -ine- geering gesproken „Niet omdat zij met de militaire za ken wenscht te beginnen en ook te ein digen, maar omdat zij maatregelen, om ons l'and in beteren staat van verdediging tte brengen, een o n af w ij s b ar en plilcht acht, dien zij niet uit een politiek oogpunt, maar uit een vader landslievend oogpunt moet be- tr ach ten". De socialist Hiugenholtz meende zijn partij te moeten verdedigen tegen het verwijt van gebrek aan vaderlandsliefde (hij dacht tóch niet aan het spreekwoord „wien de schoen past trek'ke hem aan"? Hij verklaarde zich vierkant tegen het ontwerp. De liberaal Eland vond een fort te Vlissingen onnoodigopen batterijen met 24 c.M. kanonnen (het wetsontwerp spreekt van 28 c.M.) zijn Voldoende. Hij diende een amendement in tot bezuiniging om de 12 millioen terug te brengen op 7 millioien. De heer De Beaufort vond het fort te Vlissingen eveneens onnoodig en be toogde, dat wij1 zonder dat onze neu traliteit best kunnen verdedigen, terwijl de heer v. d. Berch van Heemstede, afgev. voior Oosterhont, die gewoonlijk zwijgt, thans doior zijn angst tot spre ken gedwongen scheen, want hij was bang dat de mogendheden ons de bru taliteit een fort te Vlissingen te hou wen wel eens zonden kunnen inpeperen. De Katholieke deputé Van yiijmen en de vrij-Iiberaal Van Karnebeek yerdedig- den met een ernstig, vaderlandslievend woord het wetsontwerp: Eerstgenoemde betoogde, dat we voor al juist aan de Schelde slecht in staat zijn, om onze neutraliteit te handhaven, en wilde eigenlijk liever twee forten dan een, n.l. ook een aan den linkeroever. (Hetzelfde adviseert de Raad van defensie.) De andere veegde den heer De Beau fort den mantel uit over diens optimis me, en den heer v. d. Berch v. Heem stede over diens vrees, hem toevoegende, dat hij het betwisten onzer souvereiniteit op de rivier juist zou wenschen te b-e- schpuwien als een reden lom een fort te hiouw<en en zou het onverantwoordelijk achten, het mogelijk te laten, dat mis schien een paar tprpedöbooten zich mees ter maken van een ionzer beste havens, lom die door den vijand als operatie basis tegen ons zelf te doen gebruiken. Tweede Kamerverkiezingen. De vrijzinnig'-democratische kiesvereeni- ging te ïfiddeiburg heeft Donderdagavond na twee vrije stemmingen en na herstem ming met den heer dr. A. van Raalte uit Dordrecht, to:t candidaat voor de Tweede Kamer gesteld de heer mr. E. E. van Raalte, oud-minister van justitie te 's Gra- venhage. De heer De Ram, afgevaardigde voor het district Bergen op Zoom, heeft, naar de „Zoom" verneemt, thans een verkla ring geteekend, dat dit de laatste maal is, dat hij zich voor een Kamercandidatunr beschikbaar stelt.

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1913 | | pagina 1