oepen
:hines
iders, -
jders.
STE
ho. 38.
Dinsdag 1 April 1913.
Negende Jaargang
DIJ en zu
EEiNE MOEDER
BUITENLAND.
orkoken laten I
k bedrijf WEEGBRUGGEN.
genezen.
OOSTER
TA PAULÖ,
onchltis, Influ-
[aandotnlngen.
Hasmarkt.
FEUILLETON.
I)e Oorlog op den Balkan.
in.
k|
voorraad en levert tot de
ZWAAR Model,
tevens als VLASZAAIER,
ilen gebruikt men steeds I
EN direct achteraan de t
Itlnj-EGGEN everen uit-
Cultivators in de meest
eht op onze.
hebben gehandhaafd in
ej. M. IIENZEN.
olgens portret)
anvallen en door
r manier de na-
'orderen. In het
vang der ziekte
m, had het door
regende kwaal
Door intijds de
en genezen. Zij
op de borst. Ik
'n de lippen en
g vermoeid. De
er in te zullen
eetlust had ik
ag vermagerde.
van de Abdij-
Hooge Woerd
isch Abdijsiroop
goed deed. Ik
am gemakkelijk
ed meer op en
de behandeling
veel beter dan
lijsiroop aange-
erkend genees-
gram f 2.en
handteekening
othekers en de
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 1—5 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
De abonné's op dit blad, in het bezit der door de
directie uitgereikte polis, zijn, overeenkomstig de
daarvoor vastgestelde Verzekerings voorwaarden,
GRATIS verzekerd tegen ongelukken voor:
1500
gulden bij verlies van beide
handen, voeten of oogen.
Voorts bij ongeneeselijke
verstandsverbijstering
gulden bij
verlies van een
hand, voet
of oog;
gulden bij
verlies
van een
duim;
A ft Sulden bÜ ft f"
.11 verlies van M
wijsvinger,
gulden bij
verlies van
eiken anderen
vinger.
De uitkeering der bovenstaande bedragen is gewaarborgd door de „Hollandsche Algemeene Verzekerings-Bank" te Schiedam.
V Vrouwenkiesrecht en Kerkleer.
Men moge het vrouwenkiesrecht niet
sympathiek gezind zijn de Engelsche
kiesrechtdames maken het er zeker niet
naar om er sympathieker over te denken
in de argumentatie tegen de invoering
van een zoodanig kiesrecht zij men eerlijk
en sleepe er geen dingen bij, die er met
bij hooren.
In „De Tijd" schreef iemand onlangs
een paar artikelen, waarin hij het vrouwen
kiesrecht als strijdig met de na
tuurwet van de hand wijst.
Tegen deze bewering is een priester
in verzet gekomen, n.l. de ZeerEerw
heerW. van Berkel te Hasselt in Overijsel.
ZijnEerw maakt in „De Tijd" de vol
gende opmerkingen
„Vrouwenkiesrecht is tot nu toe voor
katholieken een „vrije" kwestie.
lo. Deze kwestie heeft niets uit te
staan met de „lex naturalis", de natuur
wet, omdat kiesrecht, zoowel voor mannen
als voor vrouwen, geheel valt buiten de
Goddelijke verordening, die gegeven is
om den mensch te leiden naar zijn
einddoel. Kiesrecht heeft degene, die
dat recht ontvangen heeft van den
wettigen wetgever, en als het volgend
jaar onze minister van Binnenlandsche
Zaken by zijn voorstel tot veranderen
der grondwet een artikel indient: „alle
mannen en vrouwen van Nederland boven
de 25 jaren, die het burgerrecht genieten,
zijn kiesgerechtigd voor de leden der
Tweede Kamer", (ik hoop niet, dat het
ooit zoover kome) en dat voorstel wordt
aangenomen en goedgekeurd door le en
2e Kamer en bekrachtigd door de hand
teekening van onze vrouwelijke bestuur
ster, Hare Majesteit de Koningin, dan
hebben in werkelijkheid de Nederland-
sche vrouwen evenveel recht tot kiezen
als de mannen.
2o. Tot nog toe heeft nog nimmer de
Katholieke Kerk, noch in hare Concilies,
noch in de uitspraak der Pausen het
politieke kiesrecht aan de vrouw ver
boden. De man of vrouw, die dus nu
nog streeft naar vrouwenkiesrecht, han
delt niet in sirpd met de voorschriften
der Katholieke Kerk.
3o. Zou „vrouwenkiesrecht" in de
handen der vijanden een middel worden
tot schade der ziel, dan kan de Kerk in
deze zaak aan hare dienaars natuurlijk
wenken en bevelen geven, zooals dit nu
geschiedt in den „Kerkelijken Staat",
waar de Paus zjjn instructies geeft aan
de „mannen", die volgens de Italiaan-
sche wet kiesrecht hebben voor de af
gevaardigden der Italiaansche volksver
tegenwoordiging. Zij bezitten in werke
lijkheid het kiesrecht, maar de Paus
verzoekt of beveelt hen, ter wille der
hoogere belangen, van dat kiesrecht geen
gebruik te maken."
Aan het bovenstaande kunnen wij
toevoegen, dat geheel in overeenstemming
hiermede, de geleerde Duitsche bisschop
M. Faulhaber van Spiers, in October des
vorigen jaars op de algemeene vergade
ring van den „Katholischen Frauenbund"
te Staatsburg heeft gezegd: „Ook voor
den stryd om het kiesrecht is door geen
enkel dogma de marschroute vastgelegd
men kan uit andere motieven een tegen
stander van het vrouwenkiesrecht zijn,
maar niet uit geloofsoverwegingen."J)
(5
Intusschen keerde Ruben niet terug
men ontving van hem geen bericht
en misschien vreesde Rachel zelf, buiten
haar weten, voor de terugkomst van
haren echtgenoot wegens de verwijtingen
welke hij haar zoude kunnen doen. Het
was niet meer die vrouw met die bloei
ende gelaatskleur, met die gezonde leden
het verdriet had haar lichaam vermagert,
en haar gelaat met vroegtijdige rimpels
doorploegd; hare groote zwarte oogen
waren door het vele weenen verduisterd
en hare hand, zoo bekwaam in het be
handelen van goud en zijde, hield zich
slechts met groven arbeid bezig, want
haar vermogen stond haar niet meer toe
er vrouwelijke dienstboden op na te
houden. De katoenen djebba en de wol
len kaïk vervingen bij haar de met goud
geborduurde fluweelen kleeding en tot
zelfs de gouden sarma (1), op feestdagen
alleen gedragen, alles was verkocht om.
„Sogar für den Kampf um das politische
Wahlrecht is durch kein Dogma die Marschroute
festgelegt; man kann bub andern Grinden ein
Gegner der Suffragetten Bein, aber nicht ans
Glaubensmotiven." Aldus mgr. Faulhaber in
zijn rede over: „De moderne vrouwenbeweging
in het licht van het Katholieke geloof."
Van het oorlogsterrein.
De helfdhaftige verdediger van Adria-
nopel, Sjoekri Pasja, heeft zijn degen
aan den koning van Bulgarije aange
boden, doch dezen met eenige hoffelijke
worden terug ontvangen.
Na eenig dralen is thans te Constan-
tinopel de val van Adrianopel bekend
gemaakt en bracht daar groote verslagen
heid. Toch zien de bladen hierin geen
reden tot ontmoediging.
Nog een bjj zon derheid over
Adrianopel.
Toen het verzet in de stad onmogelijk
werd hebben de Turken naar men zegt,
de brandfakkel geslingerd in de beroemde
Selim-moskee. De kruitvaten die in de
moskee stonden ontploften en de Moham-
medaansche tempel ging in vlammen op.
Skoetari.
Naar een telegram aan de „Daily
Express" meldt, zou koning Nikita ver
klaard hebben, dat hy de beslissing van
de Europeesche mogendheden, welke
Mentenegro van haar recht op Skoetari
ontrooven, nooit aannemen. Hjj zal niet
toelaten, dat men om een kunstmatig
Albanië te stichten, Montenegro ver
moordt. Ten spijt van alle waarschuwin
gen zal het beleg der vesting doorgezet
worden.
Naar de „Politica" meldt, heeft koning
Nikita bevolen, dat het bombardement
van Skoetari met kracht zal hervat
worden.
BELGIE.
le voorzien in de dwaze verkwistingen
van hare kinderen. Het is waar, de oude
Abraham had haar zijn bijstand aange
boden, om de zonen van Ruben tot hun
plicht terug te brengen, maar hij was
zoo standvastig in zijne grondbeginselen,
zoo gestreng in zijne bestraffingen, dat
de Jodin met kon besluiten, hem het
toezicht over hare beminde kinderen toe
te vertrouwen.
Op zekeren morgen weende Rachel
bitterlyk in hare eenzame woning, welke
in drie dagen niet door hare zonen was
bezocht geworden, toen er aan de deur
geklopt werd. Zy schoof bevende den
grendel terug, geheel bereid om de on
dankbaren, die haar zoo veel verdriet
aandeden, aan haar hart te drukken
maar in plaats van de vrooljjke gezichten
van Issaschar en Benjamin, was het het
strenge gelaat van den ouden jood, dat
haar door het kijkgat aanblikte. Het
zien van een spook had het arme schep
sel niet meer kunnen doen ontstellen,
dan die onverwachte aanblik van dien
wijze van Israël. Zij maakte niettemin
bevende open en groette den oom van
haren man door tot op den grond neder
te buigen.
Maar onbeweeglijk op den drempel der
deur blijvende staan, sprak hij op lang-
Waartoe de „rustige en vreedzame"
algemeene staking, door du socialisten
tegen 14 April uitgeroepen, misschien
nog leiden kan, blijkt o m. uit een be
richt van de „Patriote", welk blad uit
absoluut zekere bron weet te melden,
dat op een bijeenkomst dezer dagen in
het Maison du peuple te Luik gehouden,
door de leiders der mijnwerkers allerlei
doodsbedreigingen geuit werden aan het
adres van minster de Broqueville en
Woeste.
Het blad weet nog te melden, dat
men in zekere kringen vooral opgeschoten
jongeus tracht op te xuien om het be
gin van de staking met allerlei misdrij
ven gepaard te doen gaan. („Msbode".)
Vrijdagnamiddag om 5 uur heeft te
Anderlecht, nabij Brussel een ernstig
ongeluk plaats gehad. Een tiental arbei
ders waren in een brouwerij, welke in
aanbouw is, bezig om het ijzeten ge
raamte van het dak te plaatsen, toen
plotseling heel het gevaarte naar bene
den stortte en de arbeiders in zijn val
12 Meter hoogte, meesleurde. De onge-
lukkigen worden onder de puinen bedol
ven. De andere arbeiders in de andere
gedeelten van de fabriek werkzaam,
dachten aan een ontploffing en sloegen
op de vlqcht. Eerst teen de eerste oogen-
blikken van angst voorbij waren, dacht
men aan het reddingswerk. Daarbij bleek,
dat 10 arbeiders gewond waren.
Steenkool. In het Zuiden van He
negouwen en in de Kempen zijn in de
laatste tien jaren 200 boortorens voor
het onderzoek naar de aanwezigheid van
steenkool opgericht. Slechts ten Zuiden
van Luik werd geen resultaat bereikt.
Volgens de Vlaamsche bladen waar
borgen du nieuw ontdektu lagen nog
voor een eeuw de levering van brandstof.
tM. Gt.)
FBANKKIJK.
Anti-clericaal uitvaagselin
F r a n k r ij k. Dezer dagen heeft zich
te Vendöme (Frankrijk) een weerzin
wekkend voorval afgespeeld, dat door
Maurice Barres, wiens ijveren voor het
behoud der kerkgebouwen in Frankrijk
den lezers bekend is, aan de kaak is
gesteld. Vendöme bezit n.l. een schoonen
klokketoren, een bouwwerk uit de vijf
tiende eeuw, waarvan kunstenaars en
de Katholieken wenschten, dat het als
een historisch monument werd ingeschre
ven. De commissie voor de historische
monumenten had over de inschrijving
een gunstig advies uitgebracht en zoo-
zamen, doch statigen toon:
Uwe zonen zijn daar even smoor
dronken op den hoek der Vliegenstraat
opgenomen, het spel en de losbandig
heid hebben hun vermogen verslonden;
de losbandigheid en onmatigheid zullen
hun lichaam verteren. Wees gevloekt,
dochter van Azariël, gij, die onder de
oogen van God de zonen, die Hij u ge
geven heeft, niet hebt weten op te voe
den, wees gevloekt met hen en door
hen.
Genade! genade voor mijne kinde
ren riep de arme vrouw, op den grond
nederknielende en met eene door snik
ken afgebroken stem uit.
En stuiptrekkende de burnous van
Abraham vastgrijpende, herhaalde zij
wanhopend
Genade voor henl genade I
Noch voor hen, noch voor u, ant
woordde de grijsaard met eene onver
biddelijke standvastigheid. WTerd de
hoogepriester Heli niet veroordeeld om
de misdaden zijner zonen, die voor hun
nen tijd stierven en kwam hij zelf niet
ellendiglijk om het leven tot straf voor
zijne zwakheid? Dit is het lot dat u
wacht, dochter van Azariël, ik heb het
u voorspeld en gij hebt mijne waarschu
wingen in den wind geslagenhet uur
dra dat geschied is, mag er niet meer
aan een gebouw geraakt worden. De
gemeenteraad van Vendóme dacht daar
echter anders over en, zich weinig sto
rende aan de wet, besloot hij in den
schoonen klokketoren van St. Martijn
openbare privaten in te richten urinoirs,
W. C.'s en wasch-gelegenheden. De pre
fect van Loir et-Cher, het departement,
waarin Vendöme ligt, en de onder-prefect
keurden het besluit van den raad goed.
Bij het aanleggen vaii de rioleerings-
werken in den toren, die vroeger blijk
baar deel uitgemaakt heeft van een
kerk, waarin bi-graven werd, is men op
menschenbeenderen. ja op een geheel
geraamte gestuit. Men heeft ze niet
naar het kerkhof gebracht, maar onder
de rioolbuizen ingegraven. Barres ver
haalde deze geschiedenis in de Kamer
en betitelde met hoonende welsprekend
heid de leden van den gemeenteraad
van Vendöme als „les accroupis de
Vendöme" (het uitvaagsel van Vendöme).
De Kamer deelde de verontwaardiging
van Barres, maar de lieden van Ven
döme waren nog niet aan het einde van
hun onwaardig bedrijf. Men had bij den
aanleg der rioleeringswerken twee stee-
nen platen noodig en een der wethou
ders liet eenvoudig van het kerkhof twee
zerken van armen-graven afnemen, op
een waarvan men las, dat daaronder
een vrouw van vijf-en-tachtig jaar be
graven lag, die op 30 Maart 190U gestor
ven was. Verder besloot de gemeenteraad
van Vendóme by meerderheid van stem
men, om op Goeden Vrijdag de openbare
privaten in den klokketoren „inte wijden".
Aan een der wethouders ontlokte dit
besluit de volgende opmerking, waarvoor
de burgemeester hem door een commis
saris van politie uit de raadszaal liet
verwijderen„Toen Sint-Martinus, zoo
zeide de wethouder, in de vierde eeuw
in Vendöme kwam, vond hij het land
slechts met wilden bevolkt. Zoo hij
thans op het stadhuis terugkeerde, zou
hij niet veel veranderd vinden." De
burgemeester heeft tevens een klacht
tegen zijn wethouder ingediend bij den
procureur-generaal van de republiek.
Intusschen heeft het optreden van
Barres tegen de ergelijke houding (hoe
moet men den geest, waarmede deze
raad bezield is, eigenlijk noemen
van den gemeenteraad van Vendóme
alvast dit gevolg had, dat de twee zer
ken naar het kerkhof terug zijn gebracht
en men poogt nu de schuld voor de
grafschennis op een armzaligen straat
werker te schuiven. En van een officieel
voor het gebruik aanwijzen op Goeden
Vrijdag door burgemeester en gemeen
teraadsleden van de openbare gemakken
in den toren van St. Martijn schijnt niets
van barmhartigheid is voorbij, dat der
wraak nadert! wee hen! wee 'u!
En de deur achter zich toetrekkende,
verliet hij de arme Jodin, die nog op
den drempel nedergeknield lag.
VI.
Het spel had de beide jonge Israëliten
geheel en al ten gronde gericht; zij
hadden in minder dan twee jaren het
erfdeel huns vaders en de spaarpennin
gen van de ongeukkige Rachel doorge
bracht en hun dorst naar vermaak, in
plaats van door hunne buitensporigheden
gelescht te worden, deed zich altijd he
viger gevoelen. Niets was in staat'hunne
toomelooze hartstochten te bevredigen;
om daaraan te voldoen, verkochten zij
het huis huns vaders, offerden zij zelfs
hunne eigene moeder op, welke zich in
de droevige noodzakelijkheid gebracht
zag, om voortaan van haar handenarbeid
of de openbare weldadigheid te leven.
Het is waar, dat in de zeldzame oogen-
blikken, waarin de rede en het geweten
luider dan hunne ongeregelde neigingen
spraken, zij zich zelve bitter hunne on
dankbaarheid verweten en het voorne-
Welk weder zullen wij hebben?
Verwachting tot den avond van I April.
Eerst zwakke veranderlijke, daarna meeet
zuidwestelijke tot zuidelijken wind. Zwaar
bewolkte lucht. Wellicht regen of onweer.
Weinig verandering van temperatuur.
te zijn gekomen. Barres had reefis voor
gesteld, van den burgemeester en zijn
raadsleden bij hun „inwijdings"-werk
een kinematografische opneming te doen
maken, opdat geheel Frankrijk de „ac
croupis de Vendóme" in dat werk kon
zien. Onnoodig te zeggen, dat de ge
meenteraad van Vendöme voor het
meerendeel is saamgesteld uit een „bloem
van anti-clericalisme", d. w. z. uit met
satanischen haat bezielde kerkvervolgers.
„De Tijd."
Ondanks de heftige protesten door
verschillende leden der rechterzijde uit
gebracht, nam de senaat een voorstel
aan, waarin het actief van de liquidatie
der goederen, die tot de congregatie der
Karthuizers gehoord hebben, toegewezen
aan een hospitaal te Parijs. „Msbode".
De algemeen bekende en geachte
prefect der Parijzer Politie, de heer
Lépine, heeft zijii ambt neergelegd.
Tot zijn opvolger is benoemd de lieer
Hennion, die heden zijn ambt aanvaardt
ENGELAND.
Een aardig statistiekje, in verband
met de felle suffragetten-campagne in
den laatsten tijd gevoerd, gaf onlangs
minister Mac Kenna in het Lagerhuis.
Volgens zijn mededeeling waren in
1912 een 240 dames gevangen gezet
wegens misdrijven van allerlei aard. Van
die 240 dames waren er 84 vrijgelaten
omdat haar straf was afgeloopen57
waren er gedwongen gevoed. Slechts
een 8-tal hadden vermindering en ge
deeltelijke kwijtschelding van straf ge
kregen op haar belofte in het vervolg
zich beter te zullen gedragen.
ITALIË.
De hertogin van Genua. De
Engelsche bladen bevatten het telegram
uit Turkije, waarin wordt meegedeeld,
dat de hertogin van Genua eenige dagen
geleden ten gevolge van het omvallen
van een spirituslamp ernstige brandwon
den heeft opgeloopen.
Het bulletin van de geneesheeren zegt,
dat de geheele rug en de buik meer of
men maakten, om aan de voeten van
Rachel eene vergiffenis te gaan afsmee-
ken, welke zij zeker waren te zullen
verkrijgen, maar zij hadden dan ook te
vens van levenswijze moeten veranderen
en zij vleiden zich altijd met de hoop,
dat het spel, zoo onstandvastig in zijne
toevalligheden, hun weldra ten minste
een gedeelte der goederen zoude terug
geven, waarvan het hen beroofd had.
Maar de fortuin, wederspannig aan hunne
begeerten, scheen hen met dezelfde hal-
starrigheid te ontvluchten, waarmede zij
haar achtervolgden.
Ten laatste, na tot zelfs hun laatste
douro (2) verloren te hebben, bleef dien
twee rampzaligen geen ander hulpmid
del over, dan zich als bedienden bij
Fransche kolonisten te verhurenmaar
hun alles beheerschende hartstocht was
altjjd voor hen een nog gebiedender
meester dan diegene, aan wien zij hunne
vrijheid verkocht hadden.
(Wordt vervolgd.)
(1) Sarma, soort van hooge mats, gemaakt van
koperdraad en versierd met sluiers en kanten.
(2) Douro, een stuk geld ter waarde van 5
franken.