VAN HOUTEN 'S
wwjaar.
ten Mutsaards,
„De Verwachte der volkeren".
No. 151
Zaterdag 21 December 1912.
Achtste Jaargang.
I Diner bestaat nit 8 bladzijden.
EERSTE BLAD.
TBODE
ecember 1912,
8 Dec. a.s.
ioutwaren,
B E RIC H T
STAALT DE
SPIEREN
Burgerlijke Stand.
raartjes op NIEUW-
steeds minder.
tig «1
geen
meet
et pla
11 g e
velen nemen
notitie,
en meer in
aatsen van zijn
m c e n e ad
aren zal daartoe ook
Zeeuwsche Courant"
immer van het jaar
de volgende adver-
rgeteekenden wordt,
van het Nieuwjaar,
inden, bekenden of
gelukwensch
wordt geopend om
van personen, firma's
sen, tegen betaling
AAM EN PER REGEL
voorkeur geeft aan
eigen, afzonderlijke
Nieuwjaarswensch,
gelegenheid in het-
1 Januari a.s., tegen
0 of f 0.25 bij voor
ten advertentie van
Meer regels worden
prijs berekend,
van namen èn van
itiën worden liefst
t e ingewacht en
il uiterlijk Zaterdag
is bezit zijn.
)MINISTRATIE.
der tegenwoordige,
DE ROO, Biezelinge.
W. VERI1ULST, te
I. PILAAR, te Goes,
ii tien uur op de bo-
iëteit „De Vergenoe-
Markt te Middelburg,
ren te verkoopen
56 Aren 90 Ceriti-
J- en WEILAND,
aatweg van Oostka-
Aagtekerke bij het
bewoond door de
s Dekker.
95 Aren 35 Centi-
VLAND, aan den
n Serooskerke naar
bij het dorp
I Are 88 Centiaren
D, aan de Lepel-
lofstede „Veldzicht";
II Aren 12 Centi
em WEILAND,
ruisweg en aan den
de gemeente Vrou-
>4- Aren 50 Centia-
ND, bij de hofstede
51" pleter jobse, in
Veere
Aren 40 Centiaren
WEILAND, bij den
bij het dorp Ritthem;
len en verschillende
tder omschreven ie
welke, met verdere
verkrijgbaar zijn ten
ule Notarissen.
L. F. ROERSCH te
r publiek verkoopen
DHONT te Sint Kruis:
iint Kruis.
VERSTRYNGHE te
"tij
bailles, enz.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
jUf- Wie zich met ingang van 1
Januari a.s. op ons blad abonneert,
ontvangt de tot dien datum verschijnen
de nummers gratis.
De Administratie.
Zooals het vorig jaar, stellen wij ook nu
weer onze postabonné's in de gelegenheid,
het abonnementsgeld over 1913, ineens bij
vooruitbetaling te voldoen. De prijs wordt
dus voordeeliger, en is vastgesteld op f3.50
voor een abonnement GEDURENDE HET
GEHEELE JAAR.
Zij, die zich thans wenschen te abonneeren,
voor 1913, ontvangen de courant van af
heden tot Nieuwjaar gratis. Men zende dan
f 3.50 -f- 10 cent voor poliskosten aan
De Administratie.
Al onze lezers, zoowel in Zeeland als
elders, herinneren wij er aan, dat, te
beginnen den eersten Januari 1913, iedere
abonné der Nieuwe Zeeuwsche Courant
GEHEEL GRATIS is verzekerd tegen onge
vallen. Wanneer dus een abonné, onver
hoopt door een ongeval wordt getroffen,
geelt hem de Nieuwe Zeeuwsche Courant
bij wijze van schadeloosstelling eene
geldelijke uitkenring en wel in dezer voege
f1500 (zegge: éénduizend-vijfhonderd
gulden; bij verlies van beide oogen, beide
banden, of beide voeten, of ook, van één
hand en één voet, of één hand en één
oog of één voet en één oog te zamen,
binnen 360 dagen na het ongeluk. Voorts
wanneer het ongeluk ongeueeselijke ver
standsverbijstering ten gevolge heeft, die
de uitoefening van het beroep of bedrijf
onmogelijk maakt.
f150 (zeggeéénhonderd en vijftig gulden)
bij verlies van één hand, één voet of één
oog, binnen 360 dagen na het ongeluk.
f 100 (zegge éénhonderd gulden) bij ver
lies van een duim of beide duimen
binnen 360 dagen na liet ongeluk.
f60 (zegge: zestig gulden) bij verlies
van een wijsvinger of beide wijsvingers
binnen 360 dagen na het ongeluk.
f25 (zegge: vijf en twintig golden) bij
verlies van eiken anderen vinger, bin
nen 360 dagen na het ongeluk.
Als bewijs van deelname in deze GRATIS
VERZEKERING TEGEN ONGEVALLEN, ont
vangt iedere abonné een polis op naam,
waarin de verschillende bepalingen dezer
verzekering nader zijn omschreven.
Als verzekeriugsgerechtigde abonné
wordt beschouwd hij of zij, die als zoo
danig in ons abonnements-register staat
ingeschreven en die niet jonger dan 16 en
niet ouder is dan 70 jaar.
De abonnementen loopende ten name
van „gebroeders", „gezusters", „de kinderen"
■ids erven" en dergelijke gelieve men
thans op naam van enkelvoudige personen
aan de administratie dezer courant op
'e geven, in verband met het uitreiken
der polis.
De eonige kosten, die aan deze verze-
oring voor onze abonnè's zijn verbonden,
f dragen fO.10 (tien cents) ter vergoe-
1 ing van poliskosten, over welk bedrag
tegelijk met het abonnementsgeld van
et ie kwartaal dezes jaars zal worden
beschikt
De ontvangst van den polis stelt den
a onné in het bezit van het verzekerings-
re°ht, hierboven omschreven.
De Directie der
.Nieuwe Zeeuwsche Courant".
;Qen. XLIX 10).
Niet slechts de gezangen on plechtig
heden, maar ook de liturgische tijdper
ken van het kerkelijk jaar hebben huil
symbolische beteekenis, waarvan het recht
begrip en de j'uiste waardeering. zoovteel
bijdragen tot de verdieping onzer ge
loofsovertuiging en de veredeling van on
zen godsdienstzin.
Zoo verzinnebeeldt ons hét viertal wie
ken, dat aan het hoogfeest van Kerst
mis voorafgaat en „Advent" wordt ge
noemd, de reeks van eeuwen die. verlie
pen tusschen de geboorte van Adam en
de komst van Christus op aarde; zoo
vertolken de gezangen en smeekbeden,
in de Adventsdagen door de Kerk aange
heven, het smachtend verlangen van het
betere deel der menschhieid in den vóór-
christelijken tijd naar „den Verwachte dei-
volken", volgens het profetisch woord van
den stervenden Jacob.4)
Terecht bedacht de Kerk, dat de ge-
loovigen het wonderbaar geheim der
menschwording van Gods Zoon en het
zoete mysterie Zijner geboorte uit den
maagdelijken schoot van Maria met des
te inniger vereering zullen overdenken,
naarmate zij meer overtuigd zijn gewor
den van de dringende behoefte, die de
wereld in die Hagen aan een Verlosser,
een Redder, een Zaligmaker had. Inder
daad, met des te blijder nadruk zal liet
jubelend „Gloria in excelsis" in den Kerst
nacht schallen, naarmate het smeekendo
„Rorate", gansch den Advent door, met
dieper geloofsbesef en inniger gevoel door
hare kinderen is aangeheven.
Men beschouwe deze gedachte niet, als
passende enkel en alleen in een stichte
lijk boek en minder geëigend on in
eene courant te worden behandeld. Want
afgezien van de lofwaardige gewoonte, dat
bij de nadering der groote feestdagen de
Christelijke, met name de Katholieke, dag
en nieuwsliladen hun lezers als hoofd
artikel een beschouwing aanbieden der
gebeurtenissen, die op. die dagen worden
herdacht, verdient de gedachte; dip aan
de symboliek van den Advent ten grond
slag ligt, nog om andere redenen eene
nadere beschouwing in de courant, het
dagelijkschi boek van het groote publiek.
Het mag wel eens uitdrukkëlijk wor
den geconstateerd ten overstaan van hen,
die hetzij door een soort van vrij-
denkerswaan bevangen, hetzij gehuld in
die z.g. superioriteit des geestes, welke
het ongeloof heet te geven medelij
dend neerzien op de „domme" schare;
die in vroom, gelooven het Kerstfeest
viert, dat de geboorte van den Zalig
maker in Bethlehem's stal niet slechts
in de blijde herinnering verdient voort
te leven van alien, die zich Christus'
volgelingen noemen, maar als w e r e 1 d-
feit van de allerhoogste be
teekenis waard is telken jare in do
gevoelens der meest vreugdevolle waar
deering te worden herdacht door iederen
mensch, die de weldaad weet te begrij
pen en te schatten welke da wereld ont
ving in het Kindje van Bethlehem.
De verschijning toch van Gods Zoon
als „Zoon des Menschen" bracht niet al
leen een keerpunt teweeg in de Geschie
denis, zóó ontzaggelijk, als nooit te vo
ren was geschied, noch later geschieden
zal,2) maar zij was ook het eenig denk
bare, het eenig afdoende geneesmiddel
voor een kranke, diep bedorven wereld,
zóó krank, zóó diep bedorven, dat noch
het vernuft der staatslieden, noch de
macht der Caesar, noch het intellect - der
wijsgeeren de in-rotte maatschappij ook
maar ééne schrede nader konden bren
gen tot hare genezing.
Tenzij men moedwillig zijn oor sluit
voor de Stem der Historie, „der waarheid
leermeesteres", zooals de groote Tullius
haar noemt, zal men moeten erkenie|n,
De schepter zal van Juda niet ontnomen
worden, noch het oppergebied wijken uit zijne
nakomelingschap, totdat Hij komt, die zal ge
zonden worden; die zal de Verwachte der volken
zijn" (Boek der Schepping XLIX 10. Vertaling
van J. c. H. Muré, Bijbelsche Geachiedenis I, 1,
blz. 182).
-) De Joodsche schrijver Joste noemt het weg
doezelen van den persoon des Zaligmakers bij
de behandeling der wereldgeschiedenis eene
Versündigung an dem Geiate der Qeschichte,
Zaghaftigkeit oder absichtliche Verleumdung"
Geschichte des Jndenthnms und seiner Sekten
I, s. 394-395.
dat de komst van den lang verbeiden
Messias het aanschijn der aiarde heeft
verandeTd. Vergelijkt men de wereld, zooi-
als zij er uitzag kort vóór 'sHeeren ge
boorte met den toestand waarin de huidige
maatschappij zich vertoont, dan zal ieder
onbevooroordeeld mensch moeten erken
nen, dat van den te Bethlehem geboren
Heiland een invloed is uitgegaan, mach
tig en zegenrijk boven alle beschrijving,
dat Zijn komst vergezeld ging va,n on
schatbare weldaden, niet slechts in de
bovennatuurlijke, maai' ook in de natuur
lijke orde, waarvan de menschjheid tot
aan 's werelds einde met volle gretigheid
mag genieten, zonder vreezp van zie uit
te putten.3)
Hoe de wereld er uitzag hij de komst
des Zaligmakers? Met uitzondering van
een enkel volk, het Israëlitische, was
overal het oorspronkelijk Godsbegrip' ver
loren gegaan, lag men verzonken in den
afgrond der schandelijkste afgoderij: uien
aanbad de dieren, het vuur, de aarde,
de natuurkrachten. Ja de in beschaming
en kunstontwikkeling meest hoogstaande
volken der oudheid, de Grieken len Romei
nen, wier cultuur door niemand onacht
zaam kan worden voorbijgegaan, zoo hij
op den naam van „klassiek ontwikkeld"
man wil bogen, boden in dit opzicht
een niet minder betreurenswaardig
schouwspel aan dan de meer barhaarsclie
volken aan de uiterste grenzen van hjet
toenmaals bekende halfrond. Bevolkten zij
hun godenhemel niet met wezens wier z.g.
geschiedenis wemelt van gruwelen en
schanddaden? Niet weinigen waren er on
der de eigen landskinderen van Rpmp
en Athene, die zich vol afschuw afwend
den van die Olympische godheden en
zic-h keerden tot andere religies, b.v.
de Oostersche of wel zich verdiepten in
allerlei half wijsgeerige, half godsdienstige
bespiegelingen, maar zij ailen kwamen tot
hetzelfde resultaat: de erkentenis hunner
volslagen machteloosheid een «eredienst
te scheppen, die het gemoed, bevredigt
en en mensch verheft in stede van hem
te verlagen. Helaas, liet heerlijk „sursum
corda", dat den godsdienst van Chris
tus' volgelingen doortintelt was hun nog
onbekend evenals Degene aan wien zij,
strevens- en peinzensmoede een al
taar hadden gewijd, den „onbekenden
God", „iginoito Deo".4)
Naarmate het Godsbegrip verbleekt,
kwijnt de zedelijkheid. De toestand van
het Romeinsche rijk vóór en tijdens de
geboorte des Heeren bewijst zulks. W.el-
1 u s t en wreedheid, ziedaar de ken
merkende ondeugden der toenmalige maat
schappij. Geen vernis van beschaving ver
mocht ze te verbloemen, integendeel, juist
de verfijnde weelde der „groote wereld"
van die dagen spreidde ze in alle bru
taalheid ten toon. Echtbreuk, door geen
wetten in te toornen, tierde welig en
niet te noemen schandelijkheden, uit Hel
las overgebracht en als „das National-
lasterder Griechen" berucht, werden schier
straffeloos bedreven en onder ejen aesthe-
tisch-philosophisch mom als de hoogste
levenswijsheid door z.g. „philosophen"
aangeprezen.5) De litteratuur, de schouw
spelen, de mimische dansen waarin de
Romeinsche „high life" zich verlustigde
waren doordrenkt van den meest söhaam-
teloozen wellust. Ovidius beklaagde er
zich over, dat men hem voor zijne zede-
looze verzen in ballingschap zond, ter
wijl de keizer, de senaat, vrouwen en
kinderen de spelen bijwoonden «n met
oogen en ooren de schaamteloosheid als
indronken.6)
De wreedheid uitte zich vooral in een
inenschonteerende slavernij, waaronder
tienduizenden gebukt gingen. Do slaaf
stond buiten het gemeeno reoht. Wie zijn
slaaf vermoordde werd niet vervolgd, ter
wijl het dooden van een os volgens de
Het feit, dat ook thans ondanks niet
tengevolge van het Christendom vele
physieke en moreele kwalen de wereld teisteren,
doet niets af aan de beteekenis van de weldaad,
die de menschheid in de komst van den Messias
ontving.
Zie Hand. XVII 23.
Voor die schandelijkheden, waaraan Gomor-
rha en Sodorna ten gronde gingen, wordt door
de moderne heidenen van onzen tijd, ook in ons
goede Nederland, systematisch propaganda ge
maakt. Meer willen wij er hier niet van zeggen.
„De Maasbode" heeft ten vorigen jare een tipje van
den sluier opgelicht, toen het in een kranig artikel
de „sportsideeën" van een Haagschen jonkheer
Bignaleerde, die in de „Nieuwe Courant" de
naaktsport had aanbevolen. Snpienti sat
«J Trist II, 497.
Cacao
oude Romeinsche wet met den dood werd
gestraft. Door geen enkel verdrag was
de heer tegenover zijn slaaf gebonden;
de slaaf was een koopwaar, een stuk
bezitting, geen persoon. En dan te wleten,
dat de aanzienlijke Romeinen hun sla,-
ven bij duizenden telden. Cato, vaak als
het toonbeeld van antieke deugd aange
haald, wierp zijn oude slaven op' straat
en was zóó wreed, dat een vlan zijn sla
ven zich uit vrees het levien benam. Toen
onder keizer Nero eiein zekere Pedanius
Secundus was vermoord, werden 400 sla
ven omgebracht, omdat zij den moord
van hun heer niet hadden verhinderd.
De bescheiden ruimte waarmede wij
moeten woekeren, noopt ons het hierbij
te laten, maar het is slechts een druppel
uit de zee van godsdienstig en moreel
bederf, die de toenmalige) maatschappij
overdekte.
Is het wonder, dat de H. Paulus de
heidenen van zijn tijd met de donkerste
kleuren afmaalt?Dat zelfs enkele hel
derzienden onder hen, een Seneca,8) een
Salustius9) de sterkste uitdrukkingen ge
bruiken om het algemeen bederf te brand
merken
Met dat al bleef, zeer zeker niet zonder
een wonderbare beschikking van Gods
voorzienigheid, de verwachting van den
Redder uit de algemeen© ellende onder
de menschen voortleven. Niet slechts bij
de Joden, in het bezit hunner Messiaian-
sche profetieën zij het ook dat zij
de heerlijkheid van den Messias in ge
heel aardschen zin opvatten maar ook
bij de heidenen. Ook daar werd nog, zij
het ook zwak en onduidelijk, de naklank
vernomen der troostende belofte aan het
gevallen eerste menschienpaar door God
zeiven gegeven. Ook daar bewaarde men
zorgvuldig de aloude overlevering, dat
eenmaal uit het Oosten de verlossing zou
komen en de „Saturnia regna", de oor
spronkelijke tijden van geluk en vrede
onder Saturnus verbasterd beeld van
het paradijsgeluk onzer eerste ouders
zouden wederkeeren. Balaam's woord
„Een ster zal opgaan uit Jacoib" was
bij niet weinigen bekend; leerlang zou het
do Wijzen uit het Oosten aanzetten tot
liet volgen der wonderbare ster, di© hen
zou brengen naar Bethlehems stal, naai
de kribbe van den „pasgeboren koning
der Joden".
7) Rom. I i 21—32.
a) De ira TI 8.
9) De bello catil. 12—13^
Zelfs de orakels en de mond der
Wijze vrouwen, die men Sybillen noem
de, spraken van den komenden Verlos
ser, dichters en prozaïsten schreven er
pver10) en terwijl de besten der toenmaals
levenden erkenden in wat rampzaligen
staat het menschdom verkeerde, werd zoo
de wereld allengs voorbereid op> de komst
van den „Verwachte der volkeren", den
„Emmanuël", den „Vredevorst, „op Wiens
schouders de heerschappij rust".n)
Met dit beeld der diepgezonken we
reld voor oogen, begrijpt men des te be
ter, waarom de Katholieke Kerk in de
nachtmis van Kerstfeest de geloovigen
herinnert aan de woorden van den apostel
der heidenen: „AllerliefstenI De genade
van God onzen Zaligmaker Ls alle men
schen verschenen, ons leerende, dat wij
de goddeloosheid en wereldsche begeer
ten verzaken en matig, rechtvaardig en
vroom in deze wereld leven 12)
Ook vat men dan des te levendiger,
waarom de Kerk aan het liefelijk Kerst
feest eene periode van voorbereiding laat
voorafgaan, den Advent. Nog zijn die da
gen niet voorbij, maar reeds nadert hun
einde en hoopvol klinkt het lied. ons ter
gen: „Gaude, o Israël, mos veniet Em
manuel!" „Verheug o volk Gods, spoe
dig zal de Emmanuël komen!" Hij kome
in onze harten en bereide ons er een
zalig Kerstfeest.
10) Plaatsgebrek verbiedt ons hier aanhalingen
te geven. Men zie o.a. Suetonius, Vita
Vespasiani, e. 4 Tacitus Hist. V. 13. Virgilius
Eel. IV 410; 13 14. Al laat laatstgenoemde
de algemeene verwachting niet in Christus, maar
in Asinius Pollio in vervulling gaan, zoo bewijst
de van hem aangehaalde pasEage juist vóór de
verwachting.
Is. IX. 6.
>2) Tit. II 11, 12.
Goes. Huwelijksaangifte19, Pieter
Reijers, 27 j. jm. en Wilhelmina Maria
Geertruida Steutel, 23 j jd.
Overleden19, Arnolda Cornelia, 2 j.
j. d.v. Adriaan van Hese en Maria Wille-
boer; Johanna van Bruyx, 63 j. wed.
van Nicolaas Gelok.
Van 19 en 20 Deo.
Middelburg Gehuwd: G. de Jager, 32
j. wednr. en J. E. Schrijver, 35 j. jd.
Ondertrouwd: W. de Groot, 30 j. jm.
en J. Wondergem, 28 j. jd.
Bevallen: J. L. van de Vijver, geb. Bou-
wense, d.
