1UWING
rammen
Van Houten's
Cacao
Baarland u
te Meisjes
[USTERHULP",
No. 123
Donderdag 17 October 1012.
Achtste Jaargang.
.OTING;1
16 October 19121
flÖÖÖ.
ette Dienst^
B(ÜTE*IAMPL
21 OCTOBER
i 22 OCTOBER
\G 23 OCTOBER
AG 24 OCTOBER
heulen en dammen.
fDEIKHÜYSEN,
•oekstraat 461,
Amsterdam. I
fje No. 20002 A en B.
A. SMIT,
mmerstraat
Leiden.l
fje No. 20002 C
DE JONG,
Warga.|
sfje No. 20002.
Zuidland.|
s No. 20002 N.
KHAN,
Hoo$veen|
9 No. 20002 M.
1B00TDIENST
rdt.Rotterdam en
Xmsterdam,
Ruiter en Zuid-
GOES n. ROTTERDAM:
October 's morgens 3r
October 's morgens b,
RDAM: Woensdagmiddag
ROTTERDAM n. GOEb:
ctober 'e morgens 8,-1
Ictober 's morgens U,
's namiddags
TERDAM naar GOES:
agmiddag 2 uur.
j. c. MONHëMIDS,
e heeren RODMAN jJ
lam bij ae ^eren J.;i
«n W. DEFAIS te J
DER SCHUIJT. I
DE OORLOG OP DEN BALKAN.
DE ITALIAANSCH TURKSCHE OORLOG.
BWHmiAMï
iooiêtelt „V.O.V." te Goei
.0 uur 'savonds;
r en van 710 uur;
r en van 7—10
uur.
ir 's avonds.
HET COMITÉ,
—10 uur toegang vrij.
jan bovengenoemd Water-]
end, dat op
den gehouden op
^ENBERGEN,
nie f30.000.
rzonden.
DE TIJDGEEST"!
e Stoombooten
Rotterdam, Har 'I
jiie, I
[ËN t» bekomen te GoJ
de Stoomboot-Reederi)
3Ct geplaatst worden P
rij „DE ZON», Goes-
jrsoon aan De inr,1Ctu9Scl
sschen 9 en 12 ot tas
ren 1 November, bg t
r Hendrlkakinderen.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent; dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
lialf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags
Reclameberich'ten 25 Ct. p. t. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatstj wordt 2 X berekend,
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
Nu do oorlog over de ganschè linie
gaat ontbranden, is liet nuttig eens een
overzicht te hebben van de grootte en
'kracht der oorlogvoerende partijen en la-
ten wij alzoo onderstaande gegevens vol- j
gen:
Turkije: Oppervlakte in Europa:
1G9.300 M.M2.
Bevolking G.130.200 o£ 3G por K.M2.,
bestaande uit Turken 25 pCt., Grieken
21 pCt., Albaneezen 22 pCt., verder Ser
viërs, Bulgaren, Joden, Armeniërs, Zigeu
ners enz.
Leger (1907) 80 schepen, 14.3G9 man.
Konstanlinopel beeft 1.106.000 inwon-
ners.
Montenegro (of Cmagora): Opper
vlakte 9080 K.M2.
Bevolking 250.000 ol 27 per K.M2., be
staande uit Serviërs en een gedeelte Tur
ken en Albaneezen.
Leger op oorlogssterkte 37.200 man.
Cettinje heelt 4355 inwoners; PodgO'-
ritsa 10.053 man.
Bulgarije: Oppervlakte 96.345 K.M2.
Bevolking (opgave 191Ó) 4.329.108 ol
45 per K.M2., bestaande uit de volgende
nationaliteiten: Bulgaren 3.210.502, Tur
ken 514.G58, Roemenen 83.109, Grieken
69.820. Zigeuners 67.396, Spaansche Jo
den 36.446, Duitscbers 5039, Russen 3299,
overigen 40.306.
Leger (opgave 1910) op oorlogssterkte
190.452 mail.
Vloot (1909) 5 schepen 1134 man.
Sofia heelt 82.621 inwoners.
Servië: Oppervlakte 48.303 K.M2.
Bevolking (1909) 2.853.659 of 59 per
K.M2., bestaande uit Serviërs 2.331.107,
Roemenen 89.873, Zigeuners 46.148, Duit-
schors 7494, Joden 5729, Hongaren 1956,
overigen 10.575.
Leger (1910) op oorlogssterkte 352.922
nmn.
Belgrado hoeft 84.235 inwoners.
6 r i eken 1 a n dOppervlakte 64.657
K.M2.
Bevolking (1907) 2.631.952 ol 41 per
K.M)2., bestaande uit: Grieken, met
200.000 Albaneezen en 30.000 Bulgaren,
Dirken, Armeniërs o. a.
Leger (1910) op oorlogssterkte 115.200
man, bovendien 76.800 man landweer.
Vloot (1910) 12 schepen 4941. man.
Athene heeft 167.479 inwoners.
Roemenië: Oppervlakte 131.353
K.M2.
Bevolking (1909) 6.865.739 of 52 per
K.ll2., bestaande uit Roemeniërs
6.000.000, Joden 340.000, Bulgaren 85.000,
Hongaren 58.000, Russen 38.000, Grieken
30.000, Serviërs 5500, overigen 310.000.
Leger (1910) op oorlogssterkte 287.600.
vloot (1910) 31 schepen met 2412 man.
Boekarest heeft 291.836 inwoners...
Voor ons eigen land zijn deze
cijfers: J
Oppervlakte (in Europa) 33.079 K.M2.
Bevolking (1909 5.858.175 of 180 per
"Al
man
Leger op oorlogssterkte (1893)184.361
Vloot (1911) 73 schepen met 7000 man.
curieus is het zeker hier op te merken,
at het heele koninkrijk Montenegro' meer
fosnnn 'ie® inwoners heeft
dan de stad Amsterdam
S? .,00). Toch vecht liet tegen Turkije,
vul tegen Goliath!
Montenegro.
sM6 ?onten.egrijnen hebben Maandag de
ocz'ingenomen, nadat do Turk-
ivpvi jHing zich had overgegeven. Er
vi,7n ammunitie en levensmiddelen
r 10 dagen buitgemaakt,
ksfo s'reck van Goesinje daarentegen
Montenegrijnen de nederlaag lan
ui.,T1 Z1J'n ^un opmarsoh naar Kra-
oor de. Turken teruggeworpen,
brnn ®e"s berichten uit Montenegrijnsche
Tin-u Z°7. ook ^et *ort Hoein door. de
7 zijn overgegeven.
zo™ v,an llet Tnrk'scho garni-
DcTnrt l ^aiandagavond aldus plaats:
tvnr.np le commandant kwam met zijn
brui n en '?let bevolking naar de
Do mJt31' kPonPrins Danilo- wachtte.
TiuWi eg!',i')n,?che rauziek speelde het
senteerrW Vv i d- en de troepen pre
officieren v gew®er vot>r 401 Turksche
Kroonprins Danilo wenschte
den Turkschen commandant met de held
haftige verdediging geluk. Toen deze hem
zijn sabel overgaf, gaf Danilo deze terug j
met de woordengij zijt een held en een
held geef ik zijn sabel terug.
Gedurende de laatste 5 dagen hebben
de Montenegrijnen 256 dooden en 800
gewonden.
B n 1 g a r ij en Servië.
Grensincidenten. Uit Belgrado
wordt a,an dé Deutsche Tageszeitung ge
seind: Na een verbitterden strijd hebben
de Turken Ristowats en Wrstogosj ver
overd. Zij zijn doorgedrongen tot Wranja.
(In Servië, een 7 K.M). van de grens).
Zij werden ten slotte tot staan gebracht
en moesten tot op 3 K.M. van de grens
terugwijken. Het artillerie-vuur duurt
voort. Vermoedelijk krijgen beide partijen i
versterkingen.
SOFIA, 15 October. Het blad Utro pu
bliceert een bericht van de grenzen,
waarin het heet, dat de belangrijkste
passen van Krasna, die den weg naar
Saloniki beheersehen, door ongeregelde
Bnlgalarséhe troepen bezet en versterkt
zijn.
T u r k ij e.
Do morgenbladen geven de navolgende
telegrammen
KONSTANTINOPEL, 15 October. De
regeering heeft besloten om geen ant
woord te geven p,p de nota van de ver-
jeenigde Balkanstaten en evenmin op het
ultimatum van Griekenland.
KONSTANTINOPEL, 15 October. De
Porto heeft hare gezanten te Belgrado
en te Sofia gelast, om terstond hun post
to verlaten wegens het gebrek aan aar-
bied jegens de Piorte, in _de laiatste nota
aan den dag gelegd.
Ook den gezant van de Porte te Athene
heeft zij teruggeroepen en wel omdat de
Kretenzische afgevaardigden in de Kamer
zijn toegelaten.
In de onderscheidene hoofdsteden blijft
alleen een secretaris achter, die met de
zorg voor het archief belast blijft.
Dit sluit niet noodzakelijk een ver
breking van de -betrekkingen in, want
do Piorte heeft de gezanten van Bulgarije,
Servië en Griekenland te Konstantiriapel
hun paspoorten niet teruggegeven.
Losse berichten.
Volgens de Daily Telegraph geeft Sir
Grey de schuld van den oorlog aan den
Russische gezant Hartwig te Belgrado,
die de Balkanstaten heeft opgestookt.
WEENEN, 15 October. Gedurende een
maaltijd, waaraan de Hongaarsche dele
gaties en de Keizer aanzaten, heeft daze
herhaaldelijk de hoop uitgesproken, dat
Europeesche verwikkelingen naar aanlei
ding van dó Balkan-kwestie zouden
kunnen worden vermeden.
LONDEN, 15 October. Reuter verneemt,
dat het voorstel van Frankrijk, tot het
houden van een conferentie van de groote
mogendheden over de Balkan-kwestie, te
Londen een punt van ernstige overweging
zullen uitmaken.
Men seinde ons Dinsdagavond:
OUCI-IY. De vrede tusachen Italië en
Turkije is kwart vóór zes geteekend.
Hiermee wordt bedoeld het vocrloo-
pig verdrag. Het definitieve verdrag .zal
nog deze week worden geteekend.
Na de herhaalde berichten van een
stellig afbreken der onderhandelingen, is
dit bericht zeer zeker een heugelijk
nieuws.
De oorlog heeft, ruim een jaiar geduurd
hij brak uit den 29en September des
vorigen jaars.
BELOIE.
V a lis c lie: obligaties. Men heeft
ontdekt, dat er vialsche obligaties van
een Belgische spoorwegmaatschappij in
omloop zijn gebracht. Meer clan 50.000
obligaties van 500 francs moeten zijn
uitgegeven. De directeur van de maat
schappij is aangehouden, onder beschul
diging van medeplichtigheid.
Een Brusselsch effectenhandelaar, die
700.000 francs in deze zaak moet hebben
verloren, heeft zelfmoord gepleegd.
I U 1 14 It IJ K.
Te Nanterre, bij Parijs, hebben ban
dieten Dinsdagavond den procuratiehou
der van een bankiershuis te Parijs, in
een automobiel ontvoerd en hem vian1
2000 francs en al zijn kostbaarheden be
roofd. Te Neuilly hebben de dieven ge
tracht hun slachtoffer in de Seine te
werpen. De bestolene slaagde er echter
in zijn leven 'ie redden.
Van de daders is tot nu toe geen spoor.
mJÏTSCIIIiAflïD.
K ard i na al Ko p p. Het diocees Bres-
lau spant alle krachten in om het drie
voudig jubileum van Z. E. Kardinaal Kopp
luisterrijk 1© vieren. Alle katholieke ver-
leienigingen uit het bisdom zijn genoodigd
deel te nemen aan een grootschen fak
keloptocht, Zondag 20" October te hom
.den te Breslau. Na afloop zal een groote
feestvergadering plaats hebben.
Ook te Berlijn zelf zal het jubileum wor
den herdacht, o.a. met een groote feest-
bijeenkomst op den 20en, waar de Rijks
dagafgevaardigde Erzberger en professor
Hamm pit Trier als feestredenaars pp-
treden.
EKOflLAND.
Een gedenk tee kon voor den
marconist van de „Titanic".
Onlangs is er sprake geweest, dat ter
nagedachtenis yan den marconist der „Ti
tanic", J. G. Philips, "in diens geboorte
stad Godalming in Engeland, een gedenk
teeken zon, opgericht worden.
Dit denkbeeld wordt thans verwezen
lijkt. Hot op te richten gedenkteeken zal
van den traditioneelen vorm der meeste
standbeelden .afwijken. Hel gedenkteeken
zal bestaan uit een booggewelf met een
klein tuintje in het midden en voor regen
en wind beschuttende zitplaatsen. Door
de bogen blijft het uitzicht in de bij
zonder mooie omgeving vrij.
NOORD-AMËRIKA.
E e n aanslag op Teddy Roose
velt Gisterenmorgen ontvingen wij na
volgend telegram, dat wij onmiddellijk in
de stad bullitineerden.
NEW-YORK (V. 11.). Eon socialist heeft
in een straat te Millwnukee, waar Roo
sevelt logeerde, hem afgewacht en een
revolverschot op hem gelost toen hij zijn
hotel verliet.
De ex-president werd niet ernstig go-
wond.
Nader meldt men:
Roosevelt was op weg naar een poli
tieke vergadering, waar hij liet woord
zou voeren, toen bovenvermelde aanslag
plaats had.
Dit belette hem niet toch naar de ver
gadering te gaan en er een uur te spreken
met den kogel in de borst. Aan de ver
gadering vertoonde hij zijn bebloede klee
deren op de plaats waar de kogel was
binnengedrongen.
Dat :aan deze kranige houding van
„Teddy" verkiezingsreclame niet vreemd
is, mag verondersteld worden.
Zijn rede werd natuurlijk luide toege
juicht. In het hospitaal is de wonde
onderzocht. De kogel zit in de borst even
boven de 10e ribbe maar heeft de long
niet geraakt. De wonde is 71/2 c.M. diep.
Volgens het bulletin van Dinsdagmiddag
1 uur is de temperatuur 98.89 Fahrenheit
en de pols .92. De ademhaling, is normaal.
Het ademhalen is hem echter pijnlijk.
Hieruit blijkt, dat het niet alleen een
een vleesehwond, maar ook een ernstige
borstwond is. Alles hangt af van rust.
In don binnenzak' Van Roosevelt's jas
was het manuscript geborgen van zijn
lezing. De kogel, die daar doorheen moest
dringen, heeft zoodoende van zijn kracht
vierloren.
Toen de aanvaller werd gegrepen, wilde
do menigte zich óp hem werpen, doch
Roosevelt wist zulks te voorkomen.
De dader, John Schrank, uit Beieren
geboortig, schijnt zijn daad in een vlaag
van verbijstering te hebben gedaan. Men
vond allerlei geschriften op hem en ook
een proclamatie waarin verteld wordt,
dat de oud-president Mac-ICinley aan)
Schrank verschenen was en gezegd had
Roosevelt is mijn moordenaar. Wreek mij.
Schrank bekende reeds weken lang Roo
sevelt te zijn nagereisd.
Milwaukee ligt in den Noord-Ameri-
RONA
Eiken dag wordt RONA meer gewaardeerd.
Het aantal geregelde gebruikers neemt voortdurend
sterk toe.
Hun goede voorbeeld kan met gerustheid door iedereen
worden gevolgd.
Daar men voor een heerlijken kop chocolade van RONA
minder noodig heeft dan van andere soorten, is zij zoo
bizonder voordeelig in 't gebruik. Velen hebben dit
reeds door ervaring geleerd.
kaanschcn staat Wisconsin aa,n het Mi-
chigan-m'eer. Ze deed van zich spreken
door haar socialistisch bestuur, wat tot
een hopeloo-ze verwarring leidde.
De moordzaak te New-York is thans
voor de jury in behandeling gekomen. De
Officier van Justitie zeide, dat Rosenthal
slachtoffer was geworden yan de schan
delijke toestanden die to New-York be
staan, waar de politie somwijlen zelf eene
rol speelt in het voltrekken der misdaden,
die zij voor taak heeft te beletten.
De magistraat zegde te kunnen bewij
zen, dat de mannen, die vastzitten, be
schuldigd op 16 Juli aan het. hotel „Me
tropol©" te New-York Rosenthal vennoord
te hebben, gehandeld hebben op de recht-
streieksche bevelen en onderrichtingen van
Becker. Becker, overste van de polilie-
afdeeling belast met het toezicht der spe
len, was in verschillende speelhuizen be
trokken. Aldus bestuurde Rosenthal een
speelhol, 't. welk Becker, zijn intieme
vriend, beschermde tegen zekere sommen,
bom door Rosenthal betaald.
Niettemin deed Becker toch een onder
zoek bij Rosenthal. En 't was daarom
dat deze besloot het bederf onder de
politie uit te brengen. Hem ten allen
prijze willende beletten te spreken, deed
Boeker hem vennoorden, straffeloosheid
belovende aan de moordenaars.
Deze, zegt het openbaar ministerie, had
den geen de minste reden om Rosen
thal aan te randen, tenzij Becker hun een
premie van duizend pond had beloofd,
indien zij hem uit den weg ruimden.
„Ik zal bewijzen, zegde hij verder, dat
Becker wist waar Jack Rose, een der
moordenaars, zich verborgen hield, ter
wijl men hom overal opzocht wegens
den moord op Rosenthal; ik zal bewij
zen dat Boeker hem heelt bezocht in
zijnie schuilplaats, on maatregelen met
hem beraamd heeft".
Een hotelbediende, die den moord had
gezien, herkende in de vier beklaagden
do werkelijke moordenaars.
Do getuigen hebben zeer bezwarende
verklaringen ten opzichte van Becker af
gelegd en na. een kruisvuur vjaln onder
vragingen gehandhaafd.
AUSTRALIË,
Mijnramp. In de mijn North Lyell
bij Melbourne heeft een ernstige mijn
ramp plaats gehad, een brand, die ver
scheidene menschenlevens he'eft goëischt.
Men is ernstig bezorgd over de 98
mijnwerkers, die nog in de mijn zijn
opgesloten. De reddingbrigade doet onop
houdelijk pogingen om tot ben door te
dringen.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag.
Het lid Duys verkreeg het w.oprd voor
een jiersoónlijk feit, hierin bestaande dat
in de laatste vergadering vcnor het reces
het lid Duymaier van Twist hem beschul
digd hoeft zoodanig zijn stenogram te
hebben veranderd dat dit niet meer over
eenkwam met den inhoud van zijn rede
voering.
Do beschuldiging welke zelfs is uitge
sproken in sprekers afwezigheid is on
waar en strookt niet met de eer van
iemand die nog wel officier is.
D© voorzitter liet hier den heer Duys
nipt verder gaan en riep hem tot de
orde.
Toen de hoer Duys zich kleineerend
uitliet over de* gereformeerde predikanten
naar aanleiding van een getuigenis door
den heer Va,n Twist aangehaald, riep de
voorzitter spreker met nadruk tot de
orde.
Het lid Duymaer van Twist hield vol,
dat Duys zijn stenogram heeft aangevuld.
Daarna werd aangevangen met liet al
gemeen debat over de wetsontwerpen be
treffende oudordoins- en invaliditeitsver
zekering.
Het lid De Jong (Hoorn) betoogde dat
hot ontwerp reeds daarom, onaanneme
lijk is omdat daarbij duizenden en duizen
den economisch zwakkeren die niet befal
ten kunnen tocli gedwongen worden tot
premiebetaling.
Spreker betoogde da,t der linkerzijde
geen blaam kan treffen voor de afwijzing
van het ongewijzigd ontwerp, waarbij
komt, da,t do uitkeering moer ,op een
aalmoes, dan op een pensioen zal gelijken
en eindigde met een pleidooi voor staats-
pensioneering.
De Tariefwet.
Do Nederl. R. K. Lederbewerkersbond
St. Crispijn en Crispinianus zegt, zoo
meldt „De Tijd", in een adres aan de
Tweede Kamer, dat hij de verwerping van
do Tariefwet ten zeerste zou betreuren
en als een ramp beschouwen voor de
Nederlandscho looierij en voor de bij de
geheide lederindustrie, do schoenmakerij'
inbegrepen, betrokken werklieden.
Invaliditeits- en Ouderdomsverzekering.
Do beraadslaging over dit gewichtig1
.wetsontwerp is aangevangen.
Een der belangrijkste punten van wet-
gevenden arbeid wordt daarmede aan bet
oordeel der afgevaardigden, onderworpen,
zegt „Het Centrum".
Een wetsvoordrajoht ook, waarnaar de