UIT ZEELAND.
ÏrVt h,et "hci,ig" "eruz
Wetenschap en Letteren.
BOEKENNIEUWS.
'Win!"oc>rzaken van het Arbeidersvr*
stuk, door Mr. A. F. L. M. Tepe.
Ingezonden Stukl
i
B ij e n. Men meldt uit Helmond, aan de
Msb.:
Dat de bijen een ongemakkelijk volkje
zijn en zich terdege weten te verdedigen,
ondervond gisteren de bijenhouder W. v. d.
N. van Straakven alhier. Hij zou zijn kor
ven, die in de Astensche peel stonden „op
doeken" en per kar naar huis voeren. Men
verzuimde het paard uit te spannen, ter
wijl de kar geladen werd. In het begin
ging alles goed. Maar toen van een der
korven het kleedje, dat den kort' van on
der sloot, los liet, vielen de bijen zoo ver
woed op den bijenhouder aan, dat deze den
korf moest wegwerpen. Maar dit hielp hem
niet veel, terwijl nu ook het paard werd
aangevallen. Dit holde als bezeten met de
kar over de heide, door slooten en greppels
de reeds geladen korven overal rondstrooi
ende. Gelukkig wist de zoon het geweldig
steigerende en ontzettend te keer gaande
dier bij te blijven, ten slotte van zijn kwel
geesten te verlossen en zachtjes uit den
gevaarlijken omtrek weg te leiden.
Met den vader liep het niet zoo goed af.
Dezen werd dermate door de nijdige bijen
gestoken, dat hij er bij neerviel en in eene
naburige woning moest worden binnenge
dragen.
Er ishaast bij. Een rekruut stond
voor den eersten keer op schildwacht. De
sergeant van de wacht had hem zijn ver
plichting nog eens goed uitgelegd en hem
aanbevolen vooral goed toe te zien als de
kolonel aan kwam. Na eenigen tijd kwam
de sergeant vragenIs de kolonel hier ge
weest? Op het ontkennend antwoord ver
trok hij weder om spoedig daarna dezelfde
vraag weder te komen doen. Spoedig daar
op kwam de kolonel en de schildwacht
deed geen eerbewijzen. Dit verbaasde den
kolonel die hem vroeg:
„Weet ge wie ik ben?"
„Neen, dat weet ik niet," antwoordde
de rekruut.
„Ik ben de kolonel."
„Zoo, je mag dan wel oppassen," zeide
de rekruut, „de sergeant heeft al twi.e
keeren naar je gevraagd." Nederl.
Auto-ongeluk. Maandag geraakte bij
Voorstonden onder Zutphen een auto, waar
in zich bevondeu de 84-jarige baron Van
Aerssen van Beyeren Voshol, oud president
van de Zwolsche Rechtbank, baron De Vos
van Steenwijk uit Wijhe, diens zoon en de
chauffeur, in een sloot. De auto lag daarin
omgekanteld. Langs een laddertje werden
de inzittenden uit hun benarde positie gered.
Beide eerstgenoemde heeren bleken het
sleutelbeen gebroken te hebben. Dokter
Mulder uit Zutphen verleende geneeskundige
hulp. De zoon en de chauffeur bleken geen
letsel bekomen te hebden. Met de auto van
dr. Mulder werd de heer Van Aerssen
naar Zwolle vervoerd, de anderen naar den
huize Voorstonden.
Een Bunschoter pop voor
prinses Juliana Een ingezetene uit
het visschersdorpje Bunschoten (Utrecht)
kwam Zaterdag aan het paleis Soest dijk
en vroeg om aan H. M. de Koningin een
groote pop te mogen aanbieden voor Prinses
Juliana. Bij de pop was een briefje gevoegd,
waarin stond, dat zijn vrouw en de dienst
bode eigenhandig alle kleertjes hadden ge
maakt. De pop werd naar de T e 1 meldt
welwillend door Hare Majesteit in ont
vangst genomen.
Te Rijssel is een pasgebouwde kerk in
den nacht voordat zij zou worden gewijd,
vanbinnen geheel verwoest.
Ook werd getracht haar in brand te
steken.
Vermoedelijk door lieden die „vrij den
ken" of zoo iets. (»0".)
Slachtoffers hunner bewon
dering. Toen de vlieger Illner die te
Aussig aan het vliegen was, dalen wilde
omdat zijn toestel omlaag piekte, stonden
een boer en zijn vrouw juist op de plaats
waar de vliegmachine moest neerkomen.
Ondanks de kreten en wenken van den
aviateur die niet wenden kon, bleven de
ongelukkigen in stomme verbazing naar het
schouwspel van den vliegenden mensch
kijken totdat deze met zijn volle zwaarte
op hen terechtkwam. De man werd de
schedel verbrijzeld, de vrouw werd zwaar
gekwetst en stierf binnenkort. De vlieger
bleef ongedeerd.
Een recalcitrante schuit. Er
bestaat alle kans dat het liedje„In Holland
staat een huis", voor Indië zal gewijzigd
worden in het overeenkomstige„In Sabang
staat een schip."
De reden?
Wel, in Sabang beeft men een groote
kolenhulk gebouwd, die den 21sten van
de vorige maand zou afloopen.
Het was de 26ste boot, die de werf de
zee inzond en omdat het een flink schip
is, waarop Sabang terecht trotsch kan zjjn,
was er eenige plechtigheid op touw gezet.
Er waren genoodigden, dames en heeren,
die de extra costumes eens voor den dag
hadden gehaald er was champagne en er
was feeststemming.
Oogenschgnljjk voldoende voor het af
loopen van een schip. Le moment suprème
brak aan. Mevr X. zou de laatste beletselen
wegnemen, die het vaartuig van zijn ele
ment terughielden.
Er werd gesproken zooals dit bij een
plechtigheid als deze betaamt.
Toen kwam de uitnoodiging om het koord
door te snjjden, waarop het vaartuig voor
uit zou schieten. Een lieve dameshand brak
de boeien, die het ijzeren lichaam kluisterden
aan de werf, en onder het bulderend hoera
der omstandersbleef de schuit hals
starrig op de helling staan, spottend met
alle wetten van hellend vlak, wrjjving en
zwaartekracht.
Het hoera verstomde, do bezoekers keken
elkaar aan.
Fluks wenkte de directeur eenige werk
lieden die alles even nakeken, maar geen
steunsel vonden.
Het schip moest dus afloopen, maar het
deed het niet. Toen werd een troep chinee-
zen naar boven gezonden, om door heen
en weer loopen eenige wrikking te brengen
in de rotsvaste massa, maar het was niet
noodig.
Noch dit, noch het wijden van het schip
door de Arabische tremmers met gewijde
rijst, noch een flinke stalen tros van de
sloepboot „SabaDgbaai", noch een dito tros
met een lier op het droogdok, noch de
vloeken der technici, brachten verandering
in den hachelijken toestand. Het schip liep
niet af. De te water lating werd na twee
uur hard werken uitgesteld.
Dat was den 22sten Augustus.
Den lsten Septemder stond het schip
er nog en als er geen verandering komt
„In Sabang staat een schip".
Woonwagens Op aangifte van een
met een woonwagen reizenden Italiaan uit
Genua, heeft de politie te Gorcum proces
verbaal opgemaakt tegen de houders van
drie andere woonwagens, op vermoedens,
dat ze zich hebben schuldig gemaakt aan
diefstal van 2 bankbiljetten van f 100, en
voorts wegens mishandeling van den Ita
liaan, diens vrouw en zoon. De verdachte
vreemdelingen zijn afkomstig uit Christi-
ania, Nancy en St. Hubert (België). Ze
zijn te Gorcum aangehouden en op last van
den commissaris van politie naar Utrecht
overgebracht en ter beschikking van de
justitie gesteld.
Een hartstochtelijke vervol
ging. Zondagmidag heeft te Parijs een
achtervolging plaats gehad, die aan de da
gen van Bonnot en Gamier herinnerde, al
heeft hier gelukkig geen bloed gevloeid.
Zondag kreeg de politie te Parjjs uit
Brussel bericht, dat daar een grjjze automo
biel was gestolen. Inderdaad werd het be
doelde rjjtuig des middags in Parijs ondekt.
Eenige politie beambten begaven zich daar
heen, maar tegelijk zette de tuf zich in
beweging en verwijderde zich pijlsnel. De
mannen van den veiligheidsdienst spron
gen in een huurauto en „ventre terre"
ging het de misdadigers achterna, doch het
ongeluk wilde, dat de grijze auto heel wat
meer vaart kon zetten dan die der achter
volgers. Onder den rit sprong een der
bandieten uit den wagen eo zette het op
een loopen oogenblikkelijk door een agent
gevolgd uit de tweede auto, maar deze
kwam bij het uitspringen in volle vaart
te vallen en bezeerde zich tamelijk ernstig.
Dit veroorzaakte natuurlijk oponthoud.
Bovendien ging de chauffeur van de achter
volgde tuf met ongehoorde stoutmoedig
heid te werk. Vier maal verloren de agen
ten deze uit het oog. Gelukkig konden ze
onderweg overstappen in een andere auto,
die sneller reed en waarmee de vervolging
werd voortgezet.
Zoo ging het door het Bois de Boulogne
naar Saint Cloud. De dieven zijn echter
niet gevat. Later is te Boulogne aan de
Seine de automobiel nog gaaf teruggevon
den. Hy had achter moeten bljjven wegens
gebrek aan benzine.
Men gelooft met een georganiseerde
bende auto-bandieten te doen te hebben.
Gedurende de maand Juli werden niet
minder dan 11 weelde-automobielen in
Frankrijk gestolen. Deze heeren berooven
ae wagens van de banden en andere voor
name onderdeelen, waarna deze verkocht
worden en de wagens aan hun lot wor
den overgelaten.
Ook schijnen deze dieven vreemdelingen
in Paiijs te zijn geweest en niet op een
bloedige misdaad bet oog te hebben gehad.
Wenken voor werkgevers. De
„DeutscheWascherzeiting", het orgaan van
eigenaars van waschinrichtingen, heett op
eigenaardige wijze getracht iets te doen
om een goede verhouding tusschen werk
gevers en werknemers te bevorderen.
Zy doet dat in een 10-tal wenken voor
werkgevers, waarvan het9de luidt: „Geef
uw personeel behoorlijke verloftijden. De
eene arbeider valt gaarne voor een ander
in, wanneer hij weet, dat ook hij op zijn
beurt verlof krjjgt. Het bedrijf lijdt er niet
onder en de werklieden zullen den arbeid
beter en met meer opgewektheid verrichten".
De 10de wenk is eveneens zeer eenvoudig
en behartigenswaard„Stel vooral prjjs
op een goeden staf van kantoorbedienden
en werklieden en toon dat door extra-toe-
lagen en goede behandeling".
De Duitsche arbeiderspers heeft met veel
voldoening van daze wenken kennis geno-
Bergen op Zoom Den 30en October a s.
zal in de vergadering van „Geloof en
Wetenschap" alhier de heer J. W. Vienings
uit Goes eene lezing houden over
„Galilei en het systeem van
Copernicu s".
Hoofdplaat. Men schrijft ons van hoog
geachte zijde
We krijgen 'n nieuw gemeentehuis. Welk
bescheiden Hoofdplatenaar had daar voor
enkele jaren aan durven denken? Zeer
zeker niemand. Doch de gemeenteraads
leden, steeds bedacht om de belangen van
ons dorpke te behartigen, beslisten inden
bekenden modernistischen zin.
Immers bij regen natte 't en bij storm
woei 't in de oude raadzaal. Dat kon toch
zoo niet blijven, anders zouden onze acht
bare raadsleden wel 'n regenscherm of
windjurk bij zich moeten hebben.
Men late z'n fantasie eens den vrijen
loopons wegend raadslid met 'n open
paraplu aan de groene tafel, of ons aller
dikste lid met een stormblouse. En 't gaat
toch ook niet, om hiervoor 'n afzonderlijke
som te plaatsen op het gemeente-budget.
Daarom is het dorpsprobleem in juisten
zin opgelost: 'n nieuw raadhuis.
't Zal verrijzen op de plaats van het
oude, als nieuw, luchtig, ruim, misschien
wel aardig verlucht, ons herinnerend aan
de werkzaamheid en energie der vroede
vaderen.
Tijdeljjk zullen de gewichtigste belangen
van ons plaatsje behartigd worden binnen
de vier muren van een daarvoor bestemd,
thans leegstaand, burgerwoonhuis. Het oude
gebouw zal afgebroken wordenmoker en
beitel zullen hunne vernielende werking
uitoefenen op steen en hout.
't Vier stijlige torentje met z'n klinge
lenden bengel, die ons zoo vaak opriep in
tijden van dorpggevaarlijke branden, zal
gedurende zekeren tijd z'n bronzen stemme
inhouden.
Doch onze gemeente kan gerust
zijn: we hebben immers 'n kranigen om
roeper, met krachtige stentorstem en onge
barsten uitklink-bel 1
Tegelijk zal ook vernield worden de oude
eerwaardige raadzaal, met z'n uitzicht naar
drie zijden, als het symbolum van de
veelzijdige belangstelling van het korps
Wat zou die raadszaal kunsen spreken
over lang vervlogen tijdenOver de wording
van onze plaats, zooais die thans is. Over
de bestuurs-, regeerings-, ja heerschers
tijdperken van volksgezinde, partijgezinde
of ik gezinde burgervaders. Over ellenlange
redevoeringen van gewichtige en onge
wichtige, slimme en domme groote en
kleine, dikke en dunne, kortom van allerlei
soort r adsleden.
Over allen dus, die onze gemeente in
den toestand gebracht hebben, zooals die
thans is. Voornamelijk ook over de gezel
lige raadsvergaderingen der laatste jaren,
bijgewoond door talrjjke dorpelingen, die
getuigenis kwamen afleggen van hunne
pure belangstelling in gemeentezaken. En
nog vtel, veel meer zou die oude zaak
kunnen verhalen, maar er zjjn nu
eenmaal dingen, die men niet aan de groote
klok mag hangen.
Maar thans zal heel het oude gebouw
verdwijnen: we krijgen 'n nieuw: misschien
met lift voor zwaarwichtigen. De oude
raadstafel, nu ja, die kan misschien nog
wel dienen maar de stoelen zullen zeker
wel verdwijnen.
In de nieuwe raadszaal waren beter de
bekende Wiener-gemakszeteltjes op hun
plaats, doch dan moet men ze van
verschillende maat nemen, want we liebben
tegenwoordig de eer een heel, heel dik
raadslid te bezitten. En een fraai stel
kandelabres zou in zulk 'n nieuwe zaal
niet onaardig staan men zou dan b.v.
de zaal kunnen verlichten voor avondver
gaderingen dat is meer in socialen zin
voor het publiek.
De raadsleden zijn er immers voor de
gemeentenaren en niet omgekeerd, of
toch wel omgekeerd
Doch laat ons den tijd niet vooruitloopen
we kunnen gerust den bouw overlaten aan
den benoemden liberalen architect en de
binnen-inrichting aan de Katholieke raads
leden: we meenen, dat het hun goed is
toevertrouwd.
Nog eenigen tijd gewacht dus en Hoofd
plaat heeft 'n nieuw stadhuis en kan
dan weer een paar eeuwen gerust zjjn.
IJzendijke. Een staaltje van verdraagzaam
heid leverde de zitting van den gemeente
raad alhier, die tot hoofd der school in
den Oranjepolder uit drie sollicitanten,
waaronder een Katholiek, met algemeene
stemmen benoemde den protestant Overtveld
onderwijzer te Arnemuiden. Toch bestaat
de raad uit 5 Katholieken en slechts 2
Protestanten. Doch men hield rekening met
de schoolgaande kinderen, die voor het
grootste deel tot de Nederduitsche Her
vormden en Christelijk Gereformeerden
behooren.
Zou dat in de liberale plaatsen van ons
district ook plaats hebben
Welzeker, want de de liberalen geven
er immers niet om, welken godsdienst
iemand belijdt!
Of zou dat in overwegende liberale
plaatsen niet gebeuren Zou men daar een
uitsluitingssysteem bezigen voor de Room-
schen Is dit waar, dan kunnen ze in
dezen van de tegenpartij veel leeren.
Nauwelijks zijn de dorps en wijk-
kermissen voorbij of we krijgen weer andere
vermakelijkheden. Dezer dagen zal hier
weer een groot biljart-conoours gehouden
worden.
Waar blijft de vaderlandsche huiselijk
heid
Het huis van dr. Temmerman, door
de gemeente aangekocht voor onderwijzers
woning, is Maandag publiek verhuurd aau
P. Antheunis tot Mei 1913 voor den prijs
van f140. Voor de gemeente voorzeker een
buitenkansje.
Sluis. Naar we vernemen zal in ons district
ook een Vrijzinnige Bondsdag gehouden
worden. Zouden onze nuchter oordeelende
Zeeuwsch-Vlamingen daar op de zelfde
dolzinnige bakerpraatjes vergast worden,
als te Goes is gebeurd Zou het nu voor
ons niet meer dan tijd worden, dat we
hier kregen een R. K. Propagandaclub,
werkende over heel het district 't Is toch
onbetwistbaar zeker, dat een dusdanige
Propagandaclub, onder kalme, degelijke
leiding, en bestaande uit ijverige, goed
onderlegde leden een overwegenden iinvloed
zou kunnen brengen in den toekomstigen
verkiezingsstrijd. Maar 't is zooals
gewoonlijk, welke bevoegde pakt de koe
bij de horens en neemt het initiatief?
Zeuden we dit goedgemeend plan niet eens
ter overweging mogen geven aan het
Centraal bestuur der R K Kiesvereeniging?
Zeker is 't, dat bij plaatsing van advertentie
en oproeping daartoe, meerdere personen
zich graag bereid zullen verklaren.
Wij ten minste kennen reeds een
genoegzaam aantal personen, die toe willen
treden.
Er begint hier en in de omstreken
eenige vraag te komen naar aardappelen,
voornamelijk door Belgische kooplieden.
Velen, die hun winterprovisie opdoen,
moeten natuurlijk een tamelijk hoogen
prijs besteden, omdat dit voornamelijk
kleine partijtjes betreft. Bij groote hoeveel
heden kunnen geen hooge prijzen worden
bedongen, omdat, naar het schijnt, er in
sommige soorten nog rotte bijkomen. Op
de markten gelden de Zeeuwsche bonte
f2.30 tot f2,60 per HL., de Zeeuwsche
blauwe f2.50 tot t 2.60, de Eigenheimers
poters f 1.40 tot fl.50, de blauwe poters
denzelfden prijs. Werden hier vroeger heele
scheepsladingen verzonden, thans is daar
niets van te bespeuren.
Zuidzande. Van de tram CadzandOost
burg wordt nog al druk gebruik gemaakt.
Den vorigen Zondag werden ruim 400
kaartjes afgegeven. Ook den Woensdag,
den dag der Oostburgscbe maikt, mag de
tram zich in een druk bezoek verheugen.
Schoondijke. Bij den landbouwer Dusar-
duyn kreeg een 3-jarig rund een klap van
een paard, wat den dood tengevolge had.
Eede. Hoe zit dat in elkaar? Bij de
gehouden verkooping van de hoeve van
dhr C. Bisndeel alhier werd de hofstee
ingezet op f 18005. De eerste maal was de
prijs f31000 Dat is nog al een reusachtig
verschil. De benaming, de Zandhoeve van
het Paradijs, door een landbouwer bij de
vorige veiling er aan gegeven, zou 200-
d ende haast een ofiicieele naam worden.
Nieuw Namen. Op den koopdag van
meubelen bij S. Claessen was ten gevolge
van het slechte weer weinig publiek en
nog minder kooplust. Alles werd tegen een
spotprijs verkocht o a. een tlinke kast voor
11 franken, een fraaie hanglamp voor
6 fr.
Hoe van Dalsum er in kwam.
Uit Zeeuwsch Vlaanderen wordt aan
De T ij d (nummer van 1 October het vol
gende geschreven.
Hoe Van Dalsum er zoo ingekomen is
Door „hanoig gebruik" van huichelarjj
In het begin heeft hij alle geestelijken en
veel katholieke voormannen er in laten
loopen. Dagelijksch kerkbezoek, veelvuldi
ge Communie, hardop bidden in de kerk
met uitgestrekte armen, enz
Men een der meest actieve kapelaans
trok hij het geheele district rond, overal
door de geestelijken met open armen ont
vangen
Door dien eerw. kapelaan werden overal
Katholieke Boerenbonden opgericht, mijn
heer Van Dalsum volgde met neutrale
Boerenleenbanken. Maar zoo kreeg mijn
heer een aardige klandizie vandaag voor
niets, morgen voor geld zoo leerde hij
alle boeren kennen, zoo „kwam hy erin".
En in laffe ondankbaarheid verguist en
bespot, hoont en grieft thans die man, die
zelfde geestelijken en voormannen, die hem
er in gebracht hebben.
En waarom Hij was te heftig, te on
besuisd en onhandigmen aarzelde, hij
sloeg er op los, schold en tierde op de
eerste katholieke families, onder applaus
van liberalen en ontevredenen
En onderduims gesteunddoordeliberaleD,
toegejuicht door alle ontevreden elementen
is hij voortgerend als in vernielingsdelirum 1
Geen enkele invloedrijke katholieke familie
of hij heeft een of meer harer leden
bemodderd en gehoond.
Geen enkele pastoor of kapelaan of hij
heeft hun geza» ondermijnd door persoon
lijke aanvallen, of wel, als hij kans zag,
hun karakter, hun familie of goeden naam
beklad, of door verloopen sujetten tot
zelfs uit Oost-Indië laten verguizen en
bespotten in zijn schendblaadje.
De hooge geestelijkheid, de deken, noch
de vicaris-generaal, noch de bisschop zelf
bleven gespaard.
Nog onlangs heeft hij dat teekent
zijne taktiek in zijn lijfblad „De Volkswil"
zijn kornuiten aangeraden een hooggeplaatst
priester „nog geen pak slaag" te geven,
ofschoon hij het wèl verdiende.
Nog onlangs kon men in een onzer
katholieke dagbladen een lang „ingezonden
stuk" lezen van een zijner kornuiten t
molenaarsknecht, waarin de afgevaardi,
van het district, de katholieke heer Fruytj
op de heftigste wijze bes'reden werd'
Waarlijk, het is ontmoedigend engrieten;
voor de katholieke voormannen en 4
geestelijkheid in die streek, wanneet,
telkens bij al het treurigs en walgelijk
van dien s'rijd, nog door eigen geestve;'
wanten in Holland worden miskend e
geminacht.
Daarom zou ik gaarne bij dezen
katholieke pers waarschuwen, dat zij
zichtig zij bij het beoordeelen van toestand,
in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Hevig zal de strijd zijn het volgend ju,
daar Van Dalsum openlijk samenwerkt»
de liberalen om den Katholiek te d»
vallen.
Daarom, Katholieken van het Noorden,
meer waardoering 3. v. p. vnor on
Katholieken van het Noorden, die j
geheel andere omstandighedrn strijden dr
bij u.
Goes. Mej. C. P. Hondius, onderwijlen
aan de Herv. School (Nieuwstraat) ii
benoemd in gelijke betrekking te West
Kapelle.
Sluiskil. Aan dhr. A. Schefïelaer Klots
en mej. M. H. Tatnber is tegen 15Janus:
a.s. eervol ontslag verleend als onderwijs,
en onderwijzeres aan de 0. 1. school alhier.
Hulst. Voor de betrekking van
school alhier meldden zich 14 sollicitante!
Woensdag vergaderden de 01
in het arrondissement Hulst onder voor
zitterschap van den heer K. J. A.G. Collet
d'Eseury, arrondissements-schoolopziener.
Tot bestuursleden werden herkozen de
heeren J. v. Wesemael te Nieuw
en A. Schilfer te St. Jansteen.
De heer J. Stamperius, schoolopziener in
het arrondissement Hilversum, hield
zeer interessante voordracht over „Kinder
lectuur en Schoolbibliotheken.
Na afloop der vergadering
zich beide heeren schoolopzieners en vele
leden aan een gezeiligen
lijken maaltijd.
Commentaar op de Encyclieken „Rem
Novarum" en „Graves de communi re".
Onder dezen titel is door het Centraal
Bureau voor de Katholieke Jiociale Actiii
te Leiden een lijvig boekdeel (250 blz.
uitgegeven, dat velen welkom ?al zijn.
Jhr. Mr. Ch. Ru.ys de Beerenbrouck
schreef er een korte, kernachtige inleiding
voor, waarin hij wijst op de groote te-
teekenis dezer nieuwe uitgave.
„De beide Encyclieken zoo schip
hij van wijlen Leo XIII, „Reran ïo-
varum" en „Graves de commuiü re" zij»
onderwerp van, en leiddraad bij kfI
verzamelde voordrachten, die een welkom
commentaar op deze Encyclieken vormen.
Deze beide Encyclieken zijn yooi' <k»
Katholiek, die arbeiden wil aan de f
heffing, ile ontwikkeling van 011s roll',
van groote beteekenis.
I11 dubbel opzicht Zijn zij voor hem
als een grondwet. Zoowel bij zijn pro
tischen socialen arbeid tot leniging va»
maatschappelijke nooden als bij zijn p
gingen, de kennis omtrent het maatschap
pelijk vraagstuk in steeds breeder bi»
gen te verspreiden.
Het lijdt moeilijk tegenspraak, dal
alle deelen der samenleving die kei*
van het maatschappelijk vraagstuk
breedte en diepte moet toenemen.
Het onderricht ter Sociale Week i>
daartoe een uitstekend middel.
Voor de velen, die daar niet
konden zijn, moge de uitgave van de»
voordrachten, ter Zesde Sociale We« 1
Maastricht gehouden, aanvullen, wal 'i
daar gemist hebben.
Zoo zal deze bundel voordrachten, 1
zamen vormende een hneed comment1
op de Encyclieken „Rerum Uovanim e.
„Graves de communi re", een hoek if
van blijvende waarde, een nuttig st»
boek voor allen, die in de sociale l>e
ging van onze dagen hun taak te 1
lichten hebben".
Inderdaad, hier werd niet te vee gl
zegd.
Het boek is verdeeld in veertien
stukken. Wanneer wij hierbij ue
en de namen der schrijvers medw'
zal voldoende blijken van hoe gr00* 11
lang deze bundel is.
I. Leo XIII en de Sociale
door Dr. H. Poels, Pr.
II. Geschiedenis en betóekemsm
cycliek „Rerum Novarum", door
IV. Socialisme en Eigendomsrecht,
J. D. J. Aengenent, Pr.
V. De Kerk en het Arbeidersvraag»
door P. A. J. H. Verheggen. Pr- g
VI. De Staat en het Arbeidersvraag»
door Mr. Dr. D. A. P. N. Kod*
VII. Werkstaking, door Mr. A.
Baron van Wijnbergen. .1,
VIII. De Staat en de Godsdienst,
dagsrust), door F. X. W. Bult. r-
IX. Staat en Arbeidsduur, door
P. J. M. Aalberse. „jt
X. Encycliek „Rerum Novan»11
Middenstand, door Mr. Paul
XI. Vrouwen- en Kindera
p A. Bosch.
XII. Arbeidersvereenigingei
Stvoomer, Pr.
XIII. Rechtvaardig Arbeid
jlr. P. J. M. Aalberse.
XIV. De Encycliek „Graves
re", door A. Waszink.
Hier heeft men nu een ni
boek voor ieder, die met de
geil in aanraking komt. En \i
niet?
Hoor den lagen prijs van 70
per post leent dit hoek zicli
goed als handboek voor Soci
sen. Wanneer er veertien avoi
worden aan een mondelinge
ting en toelichting van het 1
ilelde, zal men een nuttigen
jien doorgebracht!
Het moet deze week bij
v. d. K. S. A. postwisseltj-
cents regenen!
(Buiten verantwoordelijkheid der
Mijn „historische fant
Zeer geachte redacteur
Door een vriendenhand
het nummer van den 3en
de „Nieuwe Zeeuwsche Cc
huis gezonden, waarin een
kol was gewijd aan mijn p
mijn rede, die ik te Goes v
dagen gehouden heb. Waar
naam met groote letters bovel
kei zet en uw geheel artikel 1
tot en tegen mij oreert, da:
de burgerlijke beleefdheid va
zending van een exemplaar uit
tiebureau aan mijn adres ven
dit geen journalistieke maniere;
dient, het etiquetteboek hier il
den aangevuld. Maar dat uw I
mij mijn recht op een antwool
zelfde blad aan uw adres, insf
dooi' geen enkele journalistieke
heid betwijfeld en is 111 Belgii
de wet gewaarborgd. Uwe redl
een te goeden naam, dan dat iu
beleefdheid in dezen twijfel. 1
l' begrijpt dat de ap- ot depro
het op den Bondsdag te Go,
kene, mij persoonlijk koud 1:
begrijp dat uwe betiteling „v
s. v. v. een „lapsus calami" isf
courantenartikel kan men Hor:
van „nonum prematur in am
toepassen. Doch ook oppen
heeft zijn grenzen, en daar
latijnsohe aanhalingen gevoel
klassiek ontwikkeld tegenstand^
te hebben, wat de discussii
houdt, valt liet mij tegen, d
Kant en Lessing, Hegel en
macher spreekt, alsof zij uw daj
omgang vormen; u weet eve
ik, dat de studie dezer wijsge
veel tijd en inspanning vereisc
aan uw waarde als redacteui
kort doe, wanneer ik uw keni
oordeelen of te veroardeelen
geheel in twijfel trek. Onvvilleke
u zoo weer kracht aan mijn
„dat breekt maar af zonder te
Wat zou u zeggen als ik -
misschien met meer recht
gelijke stelling innam tegen de
universalis et angelicus" Th
Aquino, ol welken grooten gees
heeft bezetenhun werk, moge
allen aanvaard worden, hun
alle r eer waard. Al ben ik niet
niet schroom zal 'ik een uw
kathedralen ingaan, omdat zij g<
den door uwe gedachten. Die
raag ik ook van uwe kant
juist „mijne", maar voor de gr
ten <lie wij, menschen, in
wtjsgeeren hebben gehad.
ooit ii ook niet, indien gij u
osmaakt van een oogenblikke
stemming over mijn rede, meel
fixbeweging van partijspannina
werkelijke boosheid, dat mijne
van corypheeën der mensch'
waaronder Christus is genoe:
s utends heeft? Zoo noemen wij
mannen die nu geen „koor in
E s.chouwspelen", maar de
il,,'1 V001'gegaan. Socrates
vaders der humanistische be
e> Uhristus de groote „g
^organger der Christelijke
ouwing in de nieuwe werel
mif 1 ^vaartePWit van uw bet<
srhn, echter in uwe idyll
l^nouwingen van de kruistocht^
histnri ,°et mij genoegen ook
leus te ontmoeten; de gei
tenrlnm k d-e geschiede.nis van 1
tendom bezit mijn liefde reeds
vrije1 ma en miJn sh,die> d.w.z
(1 '11--1-1 Van smorgens tot 'si
recht gewijd; ,„.i. heb ik
waar mf om mede te
Welnu 11e °P steunt weet
uitenen w,eel dilt met fant
hrtikef g6lijk u doet in het
wordt dl?" geschiedenis g
en mót Zi,ngers geen histj
dl evenveel vuur den G
Zii'htj,,' moet vooral met Da
"ante s tv" 8n vooral de „fnft
niel Us P'ymn comedia" uw
is „„1," tone" voorleggen
de ^dealonP°}hOS?' dat <»a'
ling putto' dfr kruistochten zij
een merku.? ?,dn,e'nV; hebt
merkwaardige ontdekking
