amp's
rad
12.
1
:ploifafie
Lourdes.
ar
f
k
Van Houten's
Cacao
Joes.
NIEUWl I Jio. 103
Zaterdag 31 Augustus 1913.
Achtste Jaargang.
OES.
VS,
HAAS"
Verschijnt eiken MAANDAG-,JfOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
•V®
jDebeste voor den prijs
kermis.
876000 bezoekers
ITOON WEGKAMp.
NDBOUW".
GOES.
LIJKE PRIJZEN.
Rijwielen.
,De Korenbeurs".
IVLOEKTE GELD.
ste gebeurtenissen.
in den sterken wil.
IT EN.
ier menschheid.
wereldberoemden komiek
Programma.
ANDR. CHR. WEGKAMP.
Meubel-Magazijn
GOES.
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden.
EERSTE BLAD.
1880 31 Augustus 1912.
Leve de Koningin!
KWADE TROUW.
Honderd, tegen eeil
GOED cn GOEDKOOP
UIT ZEELAND.
alhier
I is niet verplicht te
phen. Toezien is liet
J. VAN LIERE.
*TJ
O
V»
r»
0
geven, met beslist het beste
Iniek. Bioskoop WEGKAMP
(Overal volle
lam.)
fren stand.
(EXTRA ACTUEEL.)
JONNOT.
gieren van het lachen.)
i het theater bekend gemaakt.
en:
ang 20 CENT.
V A A R T wordt verzocht eer0
tot en met 8 Sept. Menb»
of in het Octaaf en een an
der Novene. v.r\:
Rozenhoedje in 0[
gehouden in de Bas»'»
de Kerk van de H. Rftthar"1
dej. BARBÉ KLIJBBRG, gj
e. Mej. D MAAS-W
IJzendijkc, de dames A
AUW, Bosohstraat Bergen
Jen heer JAN SM OLD
E»S
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75s daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummiers 6 cent] dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor d. Administratie: Gansepoortstraat C 209, GOES.
Reclamebeiicüten 25 Cf. p. Bij abonnement speciale pïjjfl.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel inleer 10 Cf.:
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst] w(o(rdt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Gt, A contant.
Hare Majesteit Koningin WILHELMINA viert haar 32en ver
jaardag. Niet alleen de Koninklijke familie, maar geheel het
Nederlandsche Volk, als één groot gezin, viert dit verjaarfeest
mee. Die feestvreugde uit zich op velerlei wijzenin parades,
optochten, volksfeesten, concerten, vlaggevertoon, klokgelui, bei
aardspel en zoo wordt de dag van 31 Augustus een echte nationale
jubeldag.
Dengenen, die wat dieper ingaan in de beteekenis van dezen
dag en den zegen beseffen, die ons volk in den persoon onzer
geëerbiedigde Oranjevorstin is geschonken, stemt dit verjaarfeest
tot dankbaarheid, en zoo richten zich oog en hart ten Hemel om
van den Gever alles goeds een rijken zegen af te smeeken over
het dierbaar hoofd, dat de Nederlandsche Koningskroon draagt
en zoo klinkt door onze kerken het blijde „TeDeum", het „U God
loven wij, wijl Gij voor volk en land de soevereine spaardet, die
hier de teugels voert van het rijksbewind en in vroom gelooven
aan Uwe Almacht en Opperheerschappij er fier op is te zijn
Dei gratia, bij de gratie Gods koninginne van ons
land." Zij deze jaarlijksche feestdag ons een welkome gelegenheid
ons te versterken in onze gevoelens van ware aanhankelijkheid
en trouw aan ons koningshuis, zoodat, mocht, wat God ver
hoede I de droeve ure des gevaars ooit slaan, ook wij, gelijk
eenmaal de trouwe Hongaren rondom hun Maria Theresia, ons
geestdriftig zouden scharen rondom Wilhelmina's troon, bereid
onze trouw te betalen met den hoogsten prijs.
Tusachen personen, die bij de behandeling
rsn de groote vraagstukken van gods-
'leiiatigen en maatschappeljjken aard op
geheel verschillend standpunt staan,
w slechts dan een vruchtbare discussie
Degelijk, wanneer deze berust op weder-
zijdsche waardeering van elkanders persoon
tn erkenning van elkanders rechten. Zoodra
echter de weg eener zakelijke, objectieve
andeling Tan bet een of ander vraagstuk
verlaten en het pad wordt ingeslagen
|er irriteering en verdachtmaking, zoodat
usede van argumenten hatelijkheden den
'0 ergrond der redeneering vormen, is
er ere discussie waardeloos en geen enkel
Wartt gevolg van het dispuut te
fel"k 1 Ppr'S'oon, die zulk een verder-
m«V TDt 'n discussie binnenvoert,
t zich schuldig aan kwade trouw.
m 10 het niet te doen om de waarheid,
kr»ï 0® ?.ÜD eigen haan te doen koning
w h'j zoekt niet het licht, dat door
(j '.J0® vaB opinion en kruising van
de .ee) 11 ontstaat, maar den lof die op
pti Ir)™1*' aaE kijvende koopvrouwen
den Irf i venters wordt geschonken,
te zi-'n n Van ^eD Sr0°tst,eii schreeuwer
eea Perao°n geldt, geldt ook
BDrectn," courant, want, zooals de Fransche
eat n«'®ze ?ee8tig zegt: „tout journal
persornl'u)i.naje»r"' »ieclere courant is een
Cï»k e' Ook eene courant is ge-
blad T.z®n naam van fatsoenlijk
6 .^le^..^n8eruild voor dien van
kj juist en naar waarheid
Singel *8? Amsterdam
18,
velerbTti? échten omtrent de vele en
schappelijk T ,68 vaE godsdienstig en maat-
voordoen Dat ^.ezi®h schier dagelijks
het licht jh le. kwesties beziet in
P® ware houdt ^eëlnselen, die zij voor
t, is haar recht; dat zij hare
zienswijze verdedigt tegen de opvattingen
harer principieele tegenstanders, het is
wederom haar recht, maar haar plicht is
het want waar rechten zijn, zijn
plichten den tegenstander „gentlemen-
like" te behandelen, het goede in hem te
waardeeren en, zoolang niet evident het
tegendeel blijkt, tot het laatste oogenblik
in ham den goeden trouw te ver
onderstellen.
De onden hebben ons een schoone sen
tentie overgeleverd: „virtus quoque in
hosti laudauda", „ook in den tegenstander
dienen de goede kwaliteiten geprezen".
Zonder in deze een Pilatusrol te willen
spelen „in multis delinquimus omnes",
wij misdoen allen in vele dingen, zegt de
H. Schrift moet het ons toch van het
hart, dat de „Goesche Courant" bg de
behandeling van politieke vraagstukken
een kwaden tronw aan den dag legt, die
zgn wederga schier niet vindt.
Het zou onbegonnen werk zjn al de
gevallen te signaleeren waarin zich die
kwade trouw uitte en nog steeds voortgaat
zich te manifesteeren. Maar hoezeer wij dit
weten en hoe goed wij er van overtuigd
zrjn, dat iedere polemiek met een blad,
dat de goede tronw voor immer heeft
uitgebannen, uit den booze is, toch meenen
wg hier een uitzondering te moeten maken
na de lezing van de jongste hoofdartikelen
van het Goesche vrijzinnig orgaan. Den
Katholieken journalist past bg de verdedi
ging der beginselen, die hij voor goed en
heilig hondt, bescheidenheid maar geen
timiditeit en er zjjn soms oogenblikken,
dat spreken geboden is en langer zwijgen
zwakheid verraden zou.
Zaterdag 24 Augustus j 1. lanceerde de
„Goesche Courant" een hoofdartikel, geti
teld Een sekte-regeering.
Deze titel reeds is verdacht, want wordt
hij niet waar gemaakt door klare, duidelijke
dan is het een scheldwoord en
het geheele artikel een seheldartikel.
Welnu, men doorleze den drie kolommen
langen rim-ram en 't springt aanstonds in
het oog, dat in geheel het artikel niet één
dragelijk argument wordt naar voren ge
bracht ter staving van hetgeen de schrijver
wil betoogen. Wel wordt met allerlei hate
lijke insinuaties aan het adres der regeering
en de met haar sympathiseerende partijen
in ons land, gepoogd den lezer diets te
maken, dat al wie de Christelijke politiek
voorstaat, een huichelaar, een Farizeeër,
een schijn christen is. Doch daarin ligt juist
de aperte kwade trouw van de „Goesche
Courant", die beter moet weten en ook
beter kan weten, maar met opzet niet beter
w i 1 weten, om voor zoover het van haar
afhangt, de Christelijke regeering, welke
zij haat en de rechtsche politieke partijen,
welke zij verfoeit, te begraven onder laster
en hoon. Niet de verstandige mensch, die
een vraagstuk wikt en weegt en het kalm
bespreekt is hier aan het woord, maar de
verwoede anti-clerieaal, die voor reden noch
overleg vatbaar, als een dolle stier er op
inrent en maar één begeerte, één verlangen
kentzijn woede botvieren.
Nemen wij b.v. eens dit stukje
Maar de clericalen gaan nog verder
in hun oogenblikkelijk machtsbesef.
Waar zjj tot daden in het belang van
ons g a n s c h e volk niet in staat zijn,
pogen zjj een gedeelte van dat volk, het
welk nog altoos niet geleerd heeft, uit
eigen oogen te zien, te paaien door een
„christelijksheids"-vertoon, dat ergerlijk
ia door zjjn onoprechtheid. Pas heeft de
subsidie-weigering aan de vereeniging
„Zedelijke Opvoeding" opgericht met
het doel, om, ingevolge de Kinderwetten,
zorg te dragen voor die kindereu, met
wie de kerkgenootschappen zich niet in
laten alom in den land verontwaar-
diging gewekt (de Minister van Justitie
weigerde, wijt er ongedoopte en onbe
sneden kinderen kunnen zijn, die
niettemin krachtens hun afkomst gere
kend mogen worden, tot eenig kerkge-
noodsehap te behooren) of opnieuw
komt deze regeering bewijzen, dat zij niet
beseft of, wat wij eerder gelooven:
niet beseffen wil waartoe zij geroe
pen is.
Ieder van deze volzinnen druipt van
kwade trouw, van objectieve bespre
king geen spoor 1
Want het is volstrekt onwaar
dat de daad van den minister van justitie
waarmee hij weigerde aan een vrijden-
kersvereeniging rijkssubsidie te schenken
voor de godsdienstlooze opvoeding van
kinderen, „alom in den lande verontwaar
diging (heeft) gewekt". Integendeel! Ja
zelfs van liberale zijde werd 's minister s
besluit met ingenomenheid begroet. Want
wjj lezen in het „Nieuwsblad voor
Nederland" „De Residentiebode"
vestigde er de aandacht op aldus
„De verklaring moet ons van het hart,
dat, al behooren wij ook niet tot een
der partgen, die thans de Regeerings-
meerderheid vormen, wij volkomen hebben
ingestemd met het antwoord, dat minister
Regout gegeven heeft. Het bijzondere
geval laten wij heelenaal daarwij
gelooven van de Vereeniging, die aan
bedoelde vier kinderen een godsdienst
looze opleiding wil geveD, alles goeds
en wjj kennen de kinderen, waarom het
hier gaat, evenmin als wij hun ouders
kennen.
Maar in trouwe, vindt men nu, dat in
onze maatschappij zooals zjj thans is
samengesteld, het aanbeveling verdient
het aanspraak geven kan op steun van
Rjkswege om kinderen, voortkomende
uit eene verwaarloosde omgeving, kinde
ren waarschijnlijk belast met neigingen
en ondeugden van ouders, die dezen naam
bezwaarlijk verdienen, eene opleiding te
geven, die hen later de maatschappij in
zal zenden, zonder den moreelen steun,
dien een godsdienstige opvoeding geven
kan
Dat is andere taal, hé, Goesche Courant
AsjeblieftHet „Nieuwsblad voor Ne
derland" blijkt nog besef te hebben van
eerlijkheid en den durf te bezitten voor
zijn opinie uit te komen, ook al moge die
ten gunste der partij uitvallen met welke
het in politiek opzicht verschilt. Zoo'n uit
spraak eert de courant die haar gaf, niet
zoozeer omdat zij daarmede den den minister
van justitie in het gevlei komt, maar wijl
zjj daardoor bewjjst een goede dosis te
bezitten van die nobele onafhankelijkheid
welke de zaken helder en objectief be
schouwt en niet door de vuile brilleglazen
van een blind en benepen anti-clericalisme.
Na de noodige schimpscheuten op het
ministerie Heemskerk voor de Goesche
Courant een voortdurende nachtmerrie
waarbij natuurlijk het woordje Christelijk
tusschen aanhalingsteekens gestadig dienst
doet, raast de Goesche in dezer voege voort
Als gevolg van die „christelijke"
politiek hebben wij de befaamde zedeljjk-
heidswet gekregen, de subsidies aan het
sekte onderwijs, de baantjes aan vrienden,
die, ter wille van het profijt, met dit
Kabinet door dik en dun gaan. Als
gevolg van die „christelijke" politiek
vloeiden pastoors en orthodoxen dominees
lintjes toe. Van het Christendom werd
door deze „christenen" een caricatuur
gemaakt.
Als er maar getuigd werd 1 Met den
mond God gediend, in het hart slechts
plaats voor ijdele, wereldsohe zaken I
Dat getuigen wordt met den dag erger.
Ook hier weerkwade trouw in
het kwadraat! Zooveel leugens als
er zinnen staan. De zedelijkheidswet is
niet befaamd, maar ecu zegen voor
ons volk. Wij willen geenszins den invloed
overschatten van zedelijkheidsbepalingen,
maar het is toch aan geen redelijken twijfel
onderhevig dat een regeering, die regee
ring zijn wil, den onafwijsbaren plicht
heeft den gezonden zedelijkheids-
zin bjj het volk hoog te houden en alle
openbare onzedelijkheidsuitingen te weren.
Teekenend is het dan ook, dat b.v.
artikel 250 bis waardoor het bordeelwezen
met zgn viezen aanhang van souteneurs,
ronselaars, handelaars in blanke slavinnen
enz., wordt vernietigd, in de Kamer met
algemeene stemmen werd aanvaard ook
door mannen als Van Hamel, Helsdingen,
Treub.
Eerstgenoemde verklaarde gaarne met het
bordeelverbod mee te gaan „vermits hier
mede de prostitutie bestreden wordt in
dien vorm, die voor de vrouw sla verg en
onderdrukking meebrengt."1)
En dan de lintjes voor de pastoors en
dominé's 1 Is er iets vreemds in gegeven
het feit dat er ridderorden bestaan ter
belooning van bijzondere diensten den lande
bewezen dat de Koningin op voordracht
harer raadslieden een pastoor, een predikant
wil beloonen, die hetzij door een nauw
lettende pastoreelen zorg van 25, 40, 50
jaren, hetzij door een eminent voorgaan op
sociaal terrein, hetzjj door het stichten van
grootsche instellingen ten dienste der
charitas, zich ook onder maatschappelijk
opzicht enorme verdiensten hebben ver
worven, zoodat het „virtus nobiütat" (deugt
adelt) van een onzer ridderorden op hem
volkomen toepasselijk is? Is de Goesche
zoo bevreesd voor jjdelheid bij die gerid-
derden? Zjj zjj gerust! De deugd onzer
geestelijken heeft voor heel wat heeter vuren
gestaan, dan dat zjj door een lintje schip
breuk zou ljjden. Was de Goesche indertjjd
zoo bezorgd, toen onder liberale ministeries
lintjes werden uitgedeeld aan haar geest
verwanten, b.v. aan Ketelaar den toenma-
ligen president van Ned. Onderwijzersbond?
Terwjjl in allen gevalle thans de liberalen
die recht hebben op een decoratie, niet
worden over het hoofd gezien en vroeger
de ohristeljjk-gezinden vaak op stuitende
wjjze werden gepasseerd, denk b.v. aan den
buitengewoon bekwamen Katholieken Ne
derlander J. A. AlberdingkThijm.
Over „de subsidies aan het sekte-onder
wijs en de baantjes aan de vrienden" past
het medeljjdend te glimlachen. „In het huis
van den gehangene praat men niet over
de koord", „Goesche Courant" 1
Wanneer wjj het geluk hebben nog 25
jaar een christelijke regeering te hebben
en zjj gaat mee de „subsidies" en de
„baantjes" in de ljjn van het ministerie-
Heemskerk onverdroten voort, dan hebben
wjj nog niet de schandalige achteruitzetting
ingehaald, waaraan de liberalen gedurende
een halve eeuw van machtsoverheersching
zich ten onzen opzichte hebben schuldig
gemaakt.
Wij hebben nog steeds voor de „Goesche
Courant" een brochure ter inzage, getiteld
„Graag op baantjes", 179 bladzijden dik,
van dit jaar, dus geen oude kost en uit
stekend gedocumenteerd. Het is een door-
loopende aantgging aan het liberalisme,
waarbjj het fameuze j'accuse van Zola maar
kinderspel is. Wjj bevelen de lezing ervan
aan de „Goesche" aan. Kwade trouw zal
Idat men na een proeff
I met
Rona
[daarvan voortaan eenl
geregelde gebruiker
wordt.
1 Kg. /1.50
V2 -0.80
y4Kg.fOA2U
Ho» -0.18 Vil
zjj er niet in vinden, wel de onverbidde
lijke logica der cijfers.
Voor heden verder basta. Indien er onder
de lezers der „Goesche Courant" iemand
gevonden wordt, wien deze regelen onder
de oogen komen, zal hij, mits hjj een
epen oog hebbe voor wat rechtvaardig
en eerlijk is, moeten bekennen, dat het
orgaan uit de Keizerstraat zgn lezers
zeer partijdig, zeer onjuist
voorlicht en, wat het ergste is en wat voor
een blad met een doodvonnis geljjk staat,
in de godsdienstige en politieke kwesties
welke hij behandelt, beslist te kwader
trouw is, zich niet afvragendehoe zal ik
de waarheid dienen, maar hoe zal ik het best
mjjn politieke passie bevredigen en mjjn
anti-clericalen hartstocht botvieren.
Wellicht zegt die lezer het dan Virgilius
na: dank je voor zoo'n blad! „Non tali
auxilio, nee defensoribus istis". Niet met
dergeljjke hulp, noch met zoo'n mede
stander
Vergadering van den Gemeenteraad van Goes
'op Donderdag 29 Augustus.
Niet min/der dan vier leden waren ab
sent, waarvan de moesten ongesteld, n.L
de beieren Temperman, y, ;de Reeuw, Voni
Schmidt en. Dekker.
De voorzitter, 'de lieer Burgemeester,
opende de zitting en deed de notulen;
der vorige vergadering arresteeren, wat
zonder op- of aanmei-kingen van de zijdel
der aanwezige ledien geschiedde.
Als ingekomen stukkon werden opge
noemd
a. Goedkeuring raadsbesluit van 25
Juli, tot vaststelling salaris verordening
onderwijzend personeel.
b. Goedkeuring van raadsbesluit van
25 Juli j.l„ terzake verleend eervol ont
slag aan den onderwijzer den heer J.
J. Nijsse.
c. Goedkeuring van raadsbesluit van;
25 Juli j.l. inzake verleende gratificatie
aan den onderwijzer den heer C. J..
Snouck.
d. Goedkeuring „van raadsbesluit van
25 Juli j.l. inzake uitgifte v.an grond in
erfpacht aan den hoer De Dreu.
c. Schrijven van den heer E. O. van
Dissel, houdende bericht van aanneming:
zijner benoeming tot lid der commissie
van (toezicht op het lager onderwijs.
f. Schrijven van den heer G. Klooster
manhoudende bericht van aanneming
zijner benoeming tot hoofd van hot her-
halingsonderwijs.
g. Dankbetuiging van den heer A. J.
Snouck voor de hem verleemde gratifi
catie.
h. Schrijven van mej. J. IJ. de Jonge,
houdende bericht yan aanneming barer
