Delft,
ËEKBANI
iet goedkoopste
-ZALF
No. 92
Dinsdag 6 Augustus 1913.
Achtste Jaargang.
>f EXPRESS
;n doorloopend
soorten
utsoorten.
Turfkade, Goes]
BUITENLAND.
BINNENLAND.
ld-
Reserve f 41.319.71
a 100%
ICKMANN
HVPOTHEEKBfl^
Verschijnt eiken MAANDAG-,JT0ENSDA6- en VRIJDAGAVOND.
Welk weder zullen wij hebben?
DE OORLOG
tusschen Italië en Turkije.
loo.—
De Directie,
Jl. A. A DB VEER Ga
|i- M. C. VAN DER MINNE
ld last, is meer bij den
|ie. Wat is nu liet
deeltje beproefd, voordat
bet materiaal zoo goed
uitrusting
Zwolle, Groothandel.
f rage.
DE GOFFAU, Rilland;
linge; H. VAN OOSTEN,
ia, roode plekken, rum
5 ZOON, Stationweg Ub
te Goes bij GEBR. MULDJSI
Delft.
m piano's
ding van ieders aantal.
ten en uitstaande hypoth®
even. Uitvoerige jaarvers!
kzee, geeft uit in stukken v'
00.—, ƒ100.— en ƒ50.—
rieven tot den koers van 9
irieven tot den koers van
rieven tot den koers vao
:ijgbaar te Goes bij
ir Hordijk's Bank
KORL VINKE, Adjunct-Dirt'"
Abonnementsprijs P- 3 maanden voor Goea 0.75^ daarbuiten f 0.96,
Afzonderlijke nummers 6 centj dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór. een uur 's namiddags.
Kantoor v. <1. Administratie: Ganxepoovfsfraaf C 209, GOES.
Reclameberich'ten 25 Ct. p. Bjj abonnement specials jSrjjö,
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct,
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 8 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 26 Gt, i contant
„Suaviter et fortiter".
„Suaviter et fortiter", „zacht en toch
krachtig". In deze schijnbare tegenstelling
ligt o. i. het karakter opgesloten van de
regeering van onzen beminden Opperherder,
Paus Pius X, die 4 Augustus j.l den negenden
verjaardag vierde van zijne verheffing op
den stoel van St. Petrus.
Zacht, teeder en vaderlijk is onze Opper
priester in zijn optreden, in zijn spreken,
in zijn zorg voor de hem toebetrouwde
kudde. Wie het geluk had van nabij met
hem kennis te maken vergeet niet spoedig
de lieftalligheid, die van hem uitgaat.
Doch zoo ooit, dan mag hier gezegd
worden, dat goedheid niet in zwakheid
ontaardt. Ondanks zijn hooge jaren en
teedere gezondheid, houdt Pius met kracht
de teugels van het bestuur der Kerk in
handen en waar het geldt de uitbreiding
van Gods Rijk, de verdieping van den
godsdienstzin, de versterking van den geest
des geloofs, de bestrijding der moderne
dwalingen, het afweren van den verderfe-
iijken wereldgeest, daar weet hij van geen
wijken of bukken, hoe smartelijk de offers
zijn, die daarvoor moeten worden gebracht.
En zoo gaat er van dezen grijsaard van
St. Pieter een wonderbare invloed uit, die
reeds zichtbaar is onder de geloovigen en
waarvan de heerlijke vrucht bovenal deze
is: een nauwere aansluiting van alle oprechte
Katholieken rondom de gewijde banier,
waarin het devies van Pius X geschreven
staat: „alles opbouwen in Christus."
Sehage bet der Voorzienigheid dien paus
nog lang te sparen veor de Kerk!
Te midden van de stormen van ongeloof,
dwaling, twijfelzucht en zedenbederf, die
Gods volk bestoken, is hst noodig een aan
voerder te hebben die niet versaagt, hoe
groot het gevaar ook zij, wijl zijn hoop berust
in Hem, die aan Zijne Kerk de eind victorie
heeft verzekerd.
Wij roepen daarom onzen roemrijk re
geerenden Opperherder van ganscher harte
een „ad muitos annos" toe!
IMITMHI.AM».
Uitvaart Kardinaal Fischer.
De laatste woorden die kardinaal Fischer
op zjjn ziekbed sprak, waren
„Mjjn Jezus, ik heb U van ganscher
harte lief!" Dinsdagavond trad de dood
strijd in en werd de ademhaling voort
durend zwakker. De gebeden der stervenden
Werden verricht door de aanwezige geeste
lijkheid, waarbjj zich de Moeder-Overste
van het klooster Maria-flilf met een deel
der Zusters had gevoegd. Zacht ontsliep
de kerkvoogd om halttwaalf het was
een zalige dood 1
De algemeene deelneming zegt de cor
respondent van „De Tjjd" in het groote
verlies, waardoor het aartsbisdom Keulen
wordt getroffen, moet verklaard worden
uit de sympathieke, kerkelgk-patriotische
Wflze, waarop kardinaal Fischer zjjn hooge
roeping heeft vervuld. Reeds als godsdienst
leraar aan het gymnasium te Essen wist
f door zjjn uiterst tactvol optreden den
eonfessioneelen vrede te bewaren, die
tengevolge van den Kulturkampf in zoo
■Benige Duitsche provinciestad jammerlijk
werd. En bjj zjjn intronisatie in
f sprak bjj de plechtige woorden:
„kei.6 dagen geleden heb ik in handen
as Zgne Majesteit den eed van trouw
gelegd. Ik vernieuw heden deze gelofte,
on zal haar met Gods genade getrouw
■vullen. Kerk en Staat moeten elkander
svullen binnen de grenzen der orde,
i 6 e Uod voor beide machten bestemd
ett. Worden zjj moedwillig van elkander
gescheurd, dan ljjdt daaronder de geheele
aenschelgke samenleving!"
vr„a6' ,bewaren van den eonfessioneelen
ooit C, j de overleden kardinaal dan
steeds als een der voornaamste plichten
zeer ~frder'Üke zorg beschouwd. Hoe-
het T godsdienstige verdeeldheid van
heelt T.rls'elilk Duitschland betreurend,
n. 9 aar als een feit aanvaard en
alle verfuin>d, om de ontwikkeling van
natie, ia '«ge'Ö'k chrigtelnken en
daar" k? zln ,te helpen bevorderen. Van-
jjo{ aanzien, aat hjj genoot bjj het
kenr'te'?, Kaf in theorie zeker de voor-
eeniiriniü, P"hcipieel katholieke vakver-
onder Ln' maar de Ptact'sche toestanden
de waarrUgTenide bevolkiBB deden hem
aarde beseffen eener christelijke ar
beidersorganisatie, welke den dringenden
stroom van het socialisme zou tegenhouden.
Dat zjjn goede bedoelingen miskend werden,
heeft hem vaak gegriefd, maar zjjn troost
was de goedkeuring en aanmoediging van
den H. Vader, die hem ook mondeling en
schriftelijk herhaaldelijk verzekerde, dat
alle besluiten van den H. Stoel ten aanzien
van den vereenigingsvorm in Duitschland
zouden genomen worden na beraad met
het Keulsche aartsdiocees.
Door trouwe aanhankelijkheid jegens den
H. Stoel heeft hjj zich dan ook evenzeer
onderscheiden als door zjjn jjveren vooi
het bewaren der eenheid onder de Duitsche
Katholieken. Ongetwijfeld zal men zich nog
herinneren, hoe energiek hjj nu twee jaar
geleden het uitgestrooide gerucht tegensprak
alsof er in het Duitsche Episcopaal eenige
tweedracht zou bestaan, en hoe hjj mg in
zjjn jongsten Vastenbrief aanspoorde tot
verdraagzaamheid en christelijke naasten
liefde.
Nadat het stoffelijk everschot van den
kardinaal uit Neuenahr naar Keulen was
overgebracht, trok Vrijdagavond het metro-
politaan-kapittel in proceHsie naar het
aartsbisschoppelijk paleis, om het dooden-
officie te bidden. De abselutie werd verricht
door dr. Kreutzwald, dr. Schnütgen en
wijbisschop dr. Müller. De looden lijkkist
werd voorzien van het kapittelzegel.
Zaterdagmorgen werd in een plechtige
optocht de ljjkkist naar den Dom gevoerd.
Onmiddellijk achter de 1 jjkbaar liep minister
Von Schorlemer als vertegenwoordiger des
keizers. Verder liepen in den stoet 17
bisschoppen, de geestelijkheid der stad,
vertegenwoordigers van allerlei vereeni-
gmgen, studenten in hun kleurige kleedjj,
vertegenwoordigers van verschillende kloos
terorden, de magistraat der stad enz. Witte
kurassiers en intanterie zetten de straten
af. De optocht, begunstigd door prachtig
zomerweer was zeer indrukwekkend. In
den Dom werd een plechtige requiemmis
opgedragen door kardinaal Kopp van Bres-
iau. Het heerljjk priesterkoor van den
reuzendom was sober maar smaakvol in
rouw gehuld, terwjjl tal van electrische
lichten fonkelden tusBchen het donkere
dennengroen en de rouwkrip. Na de H.
Mis werd de ljjkrede gehouden en de
kist in den bisschoppelgken grafkelder
vóór het hoogaltaar bg gezet.
De instorting te Neurenberg.
Volgens de laatste opgaven bedraagt het
aantal personen, die bij bet ongeluk in de
machinefabriek Franken gedood werden 11,
dat der gewonden 35 en dat der vermisten
4. Eén arbeider ligt nog onder de puin
hoopen begraven doch is niet gewond. Het
correspondentie-bureau wijst erop, dat de
macbineloods zelf niet is ingestort, doch
wel een daarin geplaatBte stelling.
Reisplannen van den Duit-
schen Keizer. De Daitsche keizer, die
Vrijdag van „Nordlandreise" is teruggekeerd,
zal binnen enkele dagen de Krupp feesten
in Essen bijwonen en dan de geheele maand
in Wilbelmshöhe vertoeven. Op 1 September
zal hij weer in Berlijn zijn om de hertst-
parade over de garde en het derde leger
corps bij te wonen. De parade zal geschieden
onder leiding van generaal von Biillow, die
bij de groote „Kaisermaiiöver" opperbevel
hebber van een der legers zijn zal. In het
begin van September zal de keizer een reis
door Zwitserland maken en daarna revue
houden over de beide Saksische legercorpsen
en Zeithain. Ook de koning van Saksen
en de opperbevelhebber van de Saksische
troepen, minister von Hausen, zullen bij
die parade tegenwoordig zijn.
BEIiGIE,
Begrafenis van abbé Fleuret.
In den grootsten eenvoud is Zaterdagmorgen
het stoffelijk overschot van den vermoorden
priester Fleuret ujj was nog maar 32
jaar op het kerkhof van St. Jo8Be(Brussel)
ter aarde besteld.
De uitvaartdienst bad plaats in de kapel
van het hospitaal St. Jean en werd gece
lebreerd door den deken van BruBsel Mgr.
Everard.
De seoretaris van den minister-president
vertegenwoordigde dezen bewindsman bg
de droeve plechtigheid.
In de Sainte Gudule zal Woensdag a s.
eene plechtige mis van requiem worden
gezongen.
De Conscienee-feesten te Ant
werpen. Het program dezer feesten is,
volgens het „Hbl. v. Antwaldus saam-
Zaterdag 10 Augustus. Te 9 uur
's avonds algemeene herhaling der Vlaam-
sche volksliederente half 11 algemeene
uitvoering op de Groote Markt.
Te 9 uur 's avonds taptoe, waaraan den
kelijk zullen deelnemen de turners der
Noordergouw van don Belgischen Turnbond,
die bier hun gouwfeest houden.
Zondag 11 Augustus. Te half 11
's morgens plechtige feestzittingen aan den
schrijver gewijd, eene in het lokaal der
Harmonie, eene in de feestzaal van den
Dierentien.
Van 2 tot 6 uur namiddag praalstoet.
Te 6 uur optocht der maatschappijen van
gansch het land en huldebetooging voor
het beeld van Conscience. Te 7 uur uit
voering van volksliederen op de Groote
Markt.
Maandag 12 Augustus. Van 8 tot 10
uur 's avonds, beiaardconcerten door stads-
beiaardiers Redouté (Bergen); Antoon Nau-
welaerts (Lier) en Gustaaf Brees (Ant
werpen).
Woensdag 14 Augustus. Blijde intrede
van H.H. M.M. koning Albert en koningin
Elisabeth.
's Avonds algemeene verlichting der stad.
Te 8 uur rijtoer der vorstelijke personen
door de stad.
Volksvertoouing in den Koninklijken
Vlaamschen Schouwburg. Men voert op:
Baas Ganzendonck door Joz. Van den Bran
den en De Loteling, van Aug. Monet.
Donderdag 15 Augustus. Voortzetting
der feesten van de blijde intrede. Te 2 uur
tweede uitgang van den praalstoet.
Vrijdag 16 Augustus. Van 8 tot 10
uur 's avonds beiaardconcerten door Van
den Plas, beiaardier van Sinte Geertruid
(Leuven) eu stadsbeiaardier Rolliers (Sint
Nicolaas) en Jef Denyn (Mecbelen).
Zondag 18 Augustus (dag van den uitgang
der groote processie en van het congres
van het Davidsfonds") te 2 uur, derde en
laatste uittocht van den praalstoet.
Groote nationale Bchietingwedstrijd met
bet oorlogswapen.
Maandag 19 Augustus. Te 8 uur
's avonds, in de feestzaal van den Dieren
tuin, door het Peter Benoitfonds uitvoering
der Conscience Cantate, der Kindercantate
en der Theodoor Van Ryswyckcantate.
Van 25 tot 29 Augustus. XXXII.
Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres.
Van 11 tot 29 Augustus, in het lokaal
Minderbroedersrui, tentoonstelling Cons
cience.
Maandag 26 Augustus. Te 8 uur
's avonds, uitvoering van het oratorio De
Oorlog.
De Belgische linkerzijde heeft
in de Kamer bij mende van Huysmans
en Vanderveldede verantwoordelijk,
heid van zich afgeborsteld voor sommige
schandelijke liedjes die tegen den christe-
lijken godsdienst in den verkiezingstijd
werden verspreid en gezongen.
„Ik teeken protest aan tegen het feit,
dat men ons het vaderschap toeschrijft van
een lied dat eene zedelijke vuiligheid is die
men nooit zou moeten heoren uit den mond
van een socialist, dien naam waardig", ver
klaarde Vandervelde op plechtigen
toon.
Maar toen kwam de katholieke afge
vaardigde H o y o i s met een feit. Hij ver
klaarde zelf het lied te hebben gekocht
in den partij-boekhandel van het Volks
buis 11
Dat is duidelijk genoeg.
FBANKB1JK.
De tunnel onder het Kanaal.
In de Société de Statistique hebben on
langs Schelle, Cadoux en Bernard eraan
herinnerd, dat alleen de Engelsche vooroor-
deelen de constructie van een onderzeesche
tunnel tnsschen Frankrijk en Engeland
tegenhouden. Sartiaux heeft met de leden
der London County Council een conferentie
gehouden, die veel deskundigen bekeerd
heeft. De Engelschen geven zich niet genoeg
rekenschap van het voordeel, dat een spoor
weg-verbinding tusschen Engeland en
Frankrgk zou opleveren.
De constructie vande tunnel is uit
technisch oogpunt zeer goed mogelijk.
Nauwkeurige peilingen hebben aangetoond,
dat de doorboring zeer gemakkelijk en snel
door een krgtbank zal geschieden; men
behoeft niet bevreesd te zjjn voor over
strooming; de militaire quaestie kan toch
niet ernstig opgevat worden. De bewering,
dat de Engelsche handelsmarine schade zou
ljjden, is niet juist. De zware vrachten
zullen toch altijd wel met schepen vervoerd
werden, alleen vrachten, groenten en lichte
voorwerpen zouden van den spoorweg
gebruik maken.
De arrestatie van een Zuster.
Het zustertje, dat, zooals wjj in ons vorig
nummer meldden, in een klein plaatsje bjj
Lorient werd gearresteerd wegens onbe
voegd uitoefenen der geneeskunde, is Vrg-
dag op bevel van den minister van justitie,
Briand, vrijgelaten.
Pelitie-agent doodgeschoten.
Woensdagochtend heeft een zeventien
jarige apache te Taverny bjj Parjjs een
politieagent, die hem naar zjjn papieren
vroeg, in koelen bloede doodgeschoten.
„Hier zjjn mijn papieren," zeide de boef
en bracht den agent met zjjn revolver een
wonde toe aan het hoofd, waarop hjj zich,
zoo snel als hij kon, uit de voeten maakte.
De politieagent zette hem achterna en kwam
hem zeer na op de hielen. De apache, die
inzag, dat hjj geen kans had om te ont
snappen, bleef toen plotseling staan, wachtte
zgn vervolger kalm af, richtte onvoorziens
zgn revolver op hem en schoot hem dood.
De toegeschoten politie had de grootBte
moeite den boef te bevrjjden uit de handen
van de menigte, die hem wilde „lynchen."
Op het politiebureau gevraagd, wat hem
ertoe had geleid den politieagent te ver
moorden, zeide deze jeugdige beoswicht
„Ik werd kwaad en heb hem toen doodge
schoten."
Dezer dagen is te Parijs een doofstom-
mencongres bijeen ter viering van het
tweede eeuwfeest der geboorte van abbé do
T'Epée (17121789) die het eerst een
alphabet der teekens uitvond en zich verder
voor de vorming en opvoeding van doof
stommen hoogst verdienstelijk maakte.
Voor dezen verdienstelijken priester zal
dan tevens een monument worden onthuld.
ITALIË.
Men verhaalt de volgende anecdote over
Giolitti. Toen onlangs verwarde geruchten
over den vrede de ronde deden, vroeg een
journalist hem om een onderhoud, dat de
minister bereidwillig toestond. De journalist
ging regelrecht op zjjn doel af en vroeg
we krggen dus vrede? Ongetwijfeld, ant
woordde de machtige minister. Wat kunt
u mjj nader daarover mededeelen De
geschiedenis leert, zei Giolitti vriendeljjk,
dat op oorlog vrede volgt, en meer was
niet uit hem te halen.
ZWlTëEBLAAD.
Het nieuwe gedeelte van denJungfrau-
spoorweg, dat van het station IJ smeer
(3161 M.) door een tunnel naar het nieuwe
station Jungfraujoch (3437 M.) loopt, is
dezer dagen feesteljjk geopend. Het schijnt
nog de vraag te zjjn, of men den spoorweg
tot aan den nog 700 M. hooger gelegen top
zal voltooien.
SCHOTLA»».
De hoofdstad van Schotland heeft ook
het twijfelachtige genoegen gehad, tot ter
rein voor de brutaliteiten van dolgeworden
suffragettes gekozen te worden. Vrijdag
hebben de furies alle telefoon- en telegraaf
draden in Edinburg, die zij konden bereiken,
doorgehakt of op andere wijze vernield.
Waar de „dames" bezig geweest waren,
vond men kaarten met de liefelijke ver
klaring „Geen stemrecht, geen rust; strijd
tot het uiterste".
TEBEEKIODE STATES.
Het New-Yorksche Politie-
schacdaal. Nu het de politie gelukt
is „Whitey" Lewis in 't in de Catskill bergen
gelegen dorpje Fleischmanns te arresteeren,
worden de ijverigste nasporingen gedaan
naar „Gyp the Blood" en „Lefty Louie",
de twee andere individuen, die aan den
moord op Rosenthal actief hebben deelge
nomen. Men houdt het er voor, dat dit
tweetal zich in de Catskill-bergen verscholen
heeft en door het hoofdkwartier van politie
wordt een uitgebreide speurdienst in die
richting onderhouden.
Verwachting tot aan den avond van 6 Aug. '12
Meest matige zuidwestelijke tot zuid-ooste
lijke winden Tijdelijk opklarende lucht. Later
weer kans op onweer of regenbuien. Iets
warmer.
Vooral Lewis heeft een heele reeks mis
daden op zijn geweten en bracht reeds een
groot deel van zijn leven in de gevangenis
door.
Mr. Whitman, de districts-attorney, wordt
met zorg door particuliere detectives bewaakt.
Nader meldt men nog: De in ver
band met den moord op Rosenthal te New-
York gearresteerde spelers hebben drie
inspecteurs van politie en andere personen
genoemd, die allen door de eigenaars der
speelholen werden omgekocht. De chef van
het detectivebureau, verklaarde, dat hij en
de chef van de politie, reeds een week
hadden geweien, wie den moord op Rosen
thal had op touw gezet. Zij hadden echter
op de bekentenis der spelers gewacht, voor
zij tot een arrestatie overgingen.
De vredesbesprekingen.
De „Neue Freie Presse" verneemt van
diplomatieke zjjde, dat de vertronwelgke
besprekingen tusschen Tnrksche en Itali-
aansche vertegenwoordigers als leden van
het Jong-Turksche comité na de kabinets
wisseling hun mandaat afgeloopen achten
en door vertegenwoordigers der nieuwe re
geering moeten worden vervangen. De tot
nu toe gevoerde besprekingen hadden wel
is waar nog geen basis geleverd voor de
latere diplomatieke onderhandelingen, doch
de goede wil, aan beide zjjden bewezen,
gaf hoop tot een bevredigend resultaat te
komen.
Naar hetzelfde blad in een volgend num
mer mededeelt, zgn de nieuwe afgevaar
digden reeds benoemd en naar Zwitserland
vertrokken.
De Turksche gedelegeerden bevinden zich
te Lausanne, de Italiaansche te Evian aan
den tegenovergestelden oever van het meer
Genève.
De beraadslagingen, welke dezer dagen
zullen worden hervat, zullen afwisselend te
Lausanne en te Evian plaats hebben.
II i—a—
Zevende Sociale Week.
De Sociale Week te Breda belooft nu
reeds een succes te zullen worden. Nauwe
lijks is in de Pers den officieelen datum
bekend gemaakt en zgn kaarten beschik
baar gesteld, of reeds moet voor de ope
nings- en sluitings-vergadering naar een
grootere localiteit worden uitgezien.
Voor de openingsvergadering is men
daarin geslaagd, wijl op Zondag 1 Sep
tember de St. Antoniuskerk in de St. Jan
straat, bg de Groote Markt, voor dit doel
welwillend is afgestaan.
Alle overige vergaderingen ook de
Sluitingsvergadering hebben plaats in
den St. Jozephskring, Waterstraat 6.
Het Centraal Bareau v. d. K. S. A.
Liberale Geloofsvrijheid.
Uit Goor schrijft men aan het socialis
tische, te Arnhem verschijnende blad„De
Arbeid":
Naar wij met zekerheid vernemen, is
door het schoolhoofd Folpmers die ook
voorzitter is der liberale propapagandaclub
aan de sollicitanten voor de betrekking
van onderwijzer gevraagd of zjj ook Roomsch
waren, want als zij dat waren, kon hg ze
aan de zoogen. neutrale schoolniet
gebruiken. Eigenaardig in welke bochten
die liberale heeren zich kunnen buigen.
Een jaar geleden schreef Folpmers liberale
strooibiljetten om de hulp der katholieken
in te roepen tegen de soc.-dem. En nu
zet hij de Roomschen als onnutte wezens
aan den kant. Vreemde manieren.
Het Hdbl. v. Antw. bericht, dat bij het
bezoek van Koning Albert en Koningin
Elisabeth aan Antwerpen, Koningin Wil-
helmina een afvaardiging derwaarts zal
zenden om den Koning en de Koningin
der Belgen in de grensprovincie uit Haar
naam te begroeten.
