No. 57
Dinsdag 14 Mei 1912.
Achtste Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
BU1TOLAHP.
FEUILLETON.
IN EERE HERSTELD.
DE OORLOG
tnsschen Italië en Tnrkije.
Welk weder zullen wij hebben?
bih"nënlawd~
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.76i daarbuiten f 0.96;
Afzonderlijke nummers 6 cent,; dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. AdministratieGanzepoortstraat C 209, GOES.
Reclamebericbten 26 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.60; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatstj wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 26 Gt. A contant.
y Zondagviering.
Gisteren is in alle kerken van het bis
dom Haarlem onder de H.H.'Diensten ge
preekt over de Zondagviering en
wel op bisschoppelijk voorschrift.
Wie zich daarbij herinnert, da.t Z.D'.
Hoogwaardigheid Mgr. Gallier zijn jong
ste vastehmandement goheel aan hetzielfde
onderwerp wijdde, zal gemakkelijk lot de
gevolgtrekking komen, dat Haarlem's door-
luchte kerkvoogd in de gepaste Zondag
viering een zaak ziet van het hoogste
belang èn voor den particulieren mensch
èn voor de maatschappij.
Inderdaad, eenc gepaste Zondagviering
brengt gepaste Zondagrust en een volk,
een natie, welke daarnaar streeft, toont
daardoor niet alleen te beseffen, dat de
mensch na zes dagen weitkens recht heeft
•op ontspanning naar lichaam en geest,
maar ook en vooral, dat de maatschappij
in haar geheel, als Gods onderdane en
dienaresse, zich gaarne wil voegen naar
het gebod: „Weest indachtig dat gij 'den
Sabbathdag heiligt", welks getrouwe ver
vulling haar daarenboven, ook' onder- stof
felijk opzicht eer voordeelig dan schade
lijk is.
Aan ons Katholieken de taak, in ons
maatschappelijk leven aan den wekelijk-
schen rustdag de eer te geven die hem
toekomt, die nj. van den dag |des
He er en.
In dat opzicht zijn wij wel degelijk
een „amende honorable" schuldig. Of zou
anders het bisschoppelijk voorschrift,
waarvan hier hoven sprake is, wel noodig
zijn geweest?
'V Bij en Spin.
Hen zegt wel eens, dat de spin venijn
zuigt uit dezelfde bloem, waaruit de bij
honig puurt.
Het ontslag van den Vlaajnschen let
terkundige, Hugo Verriest, als pastoor te
Ingoyghcm gaf de „Middelburgse!» Cou
rant" (nummer van 10 Mei j.l. rubriek':
Kunst en Wetenschappen) de navolgende
regelen in de pen:
Hugo Verriest, de groote voorvech
ter van de Vlaamsche beweging, dien
we nog dezen winter mochten prijzen,
zijn geestige en kloeke voordracht voor
het N'ederlandsch Verbond te Middel
burg roemend, heeft, we meldden het
reeds, ontslag genomen als pastoor te,
Ingoyghem, het West-Vlaamsche ge
hucht, dat door liem en Gezello en
Streuvels zoo'n vollen, machtigen klank
in de nieuwere, groot-Nederlandsche
letterkunde gekregen heeft.
MaarVerriest gaat niet vrijwil
lig, zooals evenmin Gezelle vrijwillig
tal van jaren gezwegen heeft. Bisschop
W affelaert van Brugge, de uitvinder van
de „Noorderduivel", waarmee hij den
invloed van Noord-Nederland in 't bij
zonder op de Vlaamsche beweging be
doelde, meende, dat Verriest, den fie-
ren, franken, women strijder, de mond
moest gesnoerd. Hij kreeg een coad
jutor naast zich, wat in gewone men-
schentaal zoo veel als een dwarskijker
en spion is.
11.
Nadat William Marley zijn bootsmaats
huiswaarts gezonden had, borg hij zijne
)°ot en zocht daarna zelf zijne woning
°P. Met do handen in de zakken van
ZIJue pijakker wandelde hij langzaam en
nadenkend voort, zonder meer acht te
geven op hetgene rond hem voorviel, dan
noodig was om niet door de nrianigvul-
1 h?e wagens en karren overreden te
w-orden. Zoo bereikte hij „Lower Thames-
waar hij, dicht bij de vischmarkt,
nan de deur van een huis klopte. Spoe-
was er opengemaakt door eene dikke
«une, dio gemeubileerde vertrekken ver
morde en ©ene zekere beschermende hou-
ing tegenover hare kostgangers aannam,
tl groette den .schuitenvoerder vriende-
i'-l v,e'\ W'S' 'eTSf°nA opmerkelijke
J van ton®' onderwerp tot go-
J'", °P het tapijt te brengen. Marley
!a:[r voornaamste huurder en steeds
do i Thans echter ontbrak hem
'f tot praten en na een kort ant-
ziinon aan i?,ffrouw MI ging hij naar
J - kamer. Deze was vrij niinr en van
Dit heeft de frissche zelfstandigheid
van den grijsaard niet verdragen. Hij
vroeg ontslag. En de roomsche kerk
telt een liarer beste zonen minder onder
haar dienaars.
Tegenover deze voorstelling plaatsen
wij thans, wat. pater H. Linnenbank, Kruis
heer te Uden, onder dagteekening van
10 Mei aan „De Tijd" tor opname in
zond:
„Waarom heeft de pastor zijn ont
slag gevraagd? i
Wij hadden de eer, Hugo Verriest,
gedurende drie dagen van de
ze week, in het klooster te Uden,
in ons midden te mogen hebben en
durven dus gerust in deze zaak mede
te spreken, die meer dan eens ter ta
fel kwam.
Er is geen roman of kuiperij hoege
naamd. De vereerde grijze voelde zich,
voorat in den laatsten tijd, niet sterk
genoeg meer, om de herderlijke func
ties, die steeds omvangrijker en tal
rijker worden, behoorlijk en volledig te
kunnen waarnemen. Des te gewilliger
luisterde hij naar den goeden raad zij
ner beste vrienden en vroeg hij zijn
ontslag aan den bisschop. Dat is hem
verleend en een zijner dankbare oud
leerlingen werd tot zijn opvolger be
noemd, hetgeen als een bewijs van ge
negenheid van Mgr. Waffelaert jegens
den eerbiedwaardigen grijsaard mag be
schouwd worden. Reeds sedert verschei
dene jaren had de pastor een coad
jutor, een zwakke, doch goede man,
van wien ik Verriest nimmer 't minste
kwaad heb hooren zeggen. Van een vij
andige gezindheid of overbriever^ of na-
speurderij van deze was geen sprake
in de verste verte.
Dat de oude man met zijn vele let
terkundige relaties, met zijn rijk inner
lijk leven, met zijn schal van onge-
boekte wetenswaardigheden het emeri
taat aantrekkelijk vond, is slechts na,-
tuurlijk. Van welke gezindheid Hugo
Verriest op het oogenblik is, blijkt wel
uit den naam, dien hij zijn nieuw huis
in Ingoyghem denkt te geven: „Vre-
denburg". t
Moge, in vrede, do edele kunste
naar nog lange jaren genieten van zijn
herwordend Vlaanderen.
Verwondert het U nog, lezer, dat wij
bjj het lezen van het boven aangehaalde
aan het spreekwoord dachten van de bij
en de spin?
Wanneer zal de liberale dagbladpers
beginnen met, waar het Katholieke aan
gelegenheden geldt, de zaken eerlijk en
objectief: te behandelen
In een correspondentie uit Rome aan
de „Politische Correspondenz" wordt nog
maals .gezinspeeld op de geestdrift, waar-
vele gemakken voorzien; vooral echter
trok het de aandacht, dat bij het raam
eene kleine langwerpige tafel stond met
schrijfgereedschap, papier en omslagen
van brieven, welker poststempels aan
toonden, dat zjj reeds dienst hadden ge
daan. Het viel dus te vermoeden, dat
Marley meer correspondentie voerde, dan
men oppervlakkig van een schuitenvoer
der zou verwachten.
Hij had zijne muts afgeworpen en streek
met de hand door bat volle haar, terwijl
hij peinzend op den grond staarde.
Merkwaardige dag! mompelde hij,
na eenig© oogenblikken; vele jaren ge
wacht en eindelijk, eindelijk gekomen
Dit is het begin van hlet eindeMijne
inlichtingen waren toch juist, mijne in-
inspanning is niet vruchteloos geweest
en ik geloof nu zekerheid te hebben van
de vruchten te plukken eener ijzeren vol
harding. Emma kan het niet lang meer
makeneen wonder, dat zij nog leeft
De arme! ik mag morgen aan Henürika
het geld wiel brengen, dat ik lieden aan
de „Ocean Home" verdiende, anders va.lt
te vreezen, dat de zieke nog van gebrek
omkomt I
Eene toornig® uitdrukking kwam op zijn
gelaat en hij hernam na eene poos:
toe in Italië telkens het vertrek en de
terugkeer van troepen naar het oorlogs
veld wordt begroet. De lange duur van
het krijgsbedrijf en de groote offers, die
het eischl heeft volstrekt geen ontgooche
ling of neerslachtigheid veroorzaakt. Het
zou een grove dwaling zijn, zegt de schrij
ver, bij bespiegelingen over het verdere
verloop van den oorlog ei' mee te reke
nen, dat het Italiaansche volk er op den
duur genoeg van zou krijgen.
Thans wordt de uitzetting van 7000
Italianen uit het wilajet (district) Smyrna
ambtelijk bekend gemaakt. Er wordt hun
14 dagen tijd gelaten.
BELGIË.
Een dreigbrief. In het arrondisse
ment Philippeville hebben de socialisten
eene coöperatieve bakkerij te Nismes en
te Boussu-lezHWaloourt. Deze bakkerijen
verhoogden onlangs den broodprijs met
2l/2 cent. De Katholieke coöperatieve bak
kerij te Romerée wilde dit met het oog
op de reeds heerschende .duurte niet doen
en handhaafde den ouden prijs. Nu kreeg
7 Mei j.l. de heer M. Deseille, administra
teur van de Katholieke coöperatieve, een
ongeteekenden brief van den volgenden
inhoud: „Mijnheer de Directeur,, ais ge
niet binnen 48 uur den broodprijs met
21/2 cent zult hebben verhoogd, zullen
wij het op u en uw personeel verhalen".
De brief was te Charleroi gepost. Men
vermoedt hier met een socialistisch dreige
ment te doen te hebben.
EUAN K K IJ K.
Clemenceau en de liefdzus-
texs. De Fransche oud-premier Clemen
ceau heeft naar aan de „Köln. Volks-
zeitung" uit Parijs gemeld wordt, een
ernstigo operatie moeten ondergaan en
wenschte daarbij speciaal verpleegd te
worden door de liefdezusters uit de Rue
Bizet te Parijs, wijl hij zoo verklaarde
hij aan zijn omgeving aldus zeker was
de beste verpleging te hebben. Wat moe
ten Clemenceau's anti-clericale geestver
wanten daarvan wel denken!
DLITSCHLAAD
Uitgeworpen. Do vorige week is in
het Pruisische Huis van Afgevaardigden
(niet te verwarren met den Rijksdag) de
sociaüstische afgevaardigde Borckhardt
tweemaal toe door de politie uit de ver
gaderzaal moeten verwijderd worden om
dat hij zich niet wegens onbehoorlijke
gedragingen op verzoek des voorzitters
wilde verwijderen. Men begrijpt, dat de
roode broeders nu de groote trom roeren;
in hun pers struikelt men onophoudelijk
over „de dictatuur van do politie-sabel"
en dergelijke groote woorden.
Hoe terecht men ook de sarrende uit
dagende houding van Borckhardt moge
laken, de voorzitter, jonker Van Effra,
gaat ook niet vrij1 uit. Door zijn prik
kelbaarheid en gebrek aan tact heeft hij
een groote onhandigheid begaan.
Ja, rampzalig lot: da,t voor de dier
bare Emma en mij bereid werd! Zou ik
myn leven niet voor haar hebben ge
geven? Haddie zij niet een geluk kun
nen smaken, dat slechts zelden zijne
wedergade vond! En waarom is dit niet
haar deel geweest. Waarom hebben wij,
in plaats van eindelooze zaligheid, jaren
van mateioozen jammer gehad? Ver
vloekte raadselen, welke de mensch met
al zijn vernuft niet kan oplossen!,..
Bij deze hartstochtelijke uitdrukkingen
was zijn gelaat met purper overtogen,
en men kon in het vuur zijner oogen
lezen, dat hij zich altijd bitter beklaagd
had over het hem op aarde toegevallen
deel. En dit juist was de reden, dat
het hem zoo gedrukt en gekneld had,
want al het jammervolle dat den mensch
in het aardsche beproevingsoord over
komt, wordt alleen verzacht en drage
lijk gemaakt door berusting in 's Hoeren
wil.
Hij ging naar een® kast en opende
die. Er lagen ©ene menigte beschreven©
papieren in, waarvan hij een nam. Na
zich aan de schrijftafel gezet te hebben,
begon hij het papier oplettend te lezen,
en daarna een brief te schrijven. Met
de laatste hield hij zich zeer lang on-
Veel beter gedroeg zich indertijd de
bladen wijzen er schier alle op de ka
tholieke Rijksdag-president, wijlen Frans
Graaf van Rallestrem, 'die in eenzelf
den toestand als thans Van Effra ver
hoerende tegenover den socialist Singer,
die eveneens weigerde de vergaderzaal
te verlaten, gewoonweg de zitting ophief
waardoor hij het prestige van den Rijks
dag redde en aan Singer een marcelen
nederlaag bezorgde.
De staking a,an den Rijn. Uit
RuhTort wordt gemeld, dat in een bijeen
komst van i't Duitsche Verbond van Trans
portarbeider besloten is heden, Maandag,
de algemeene staking voor den geheelen
Rijn af te kondigen. Het geheele personeel
van de Zuid-Duitsche en Nederiandsche
reederijen moet den arbeid neerleggen,
evenals de ha,ven- en werfarbeiders in alle
Rijnhavens.
MAROKKO.
To Parijs zijn weer alarineerende be
richten ingekomen omtrent den toestand
in Marokko. De geheele omgeving van
Fez is tegen de Franschen opgestaan,
zoodat men zich in de hoofdstad op een
nieuwe belegei'ing voorbereidt. Generaal
Moinier heeft aan de militaire overheden
bevel gegeven, zoo spoedig mogelijk groote
menigten levensmiddelen te verzamelen,
overal vleesch en graan aa,n te k'oopen
en naar Fez te zenden. Het Fransche
ziekenhuis is in staat van verdediging
gesteld. Alen heeft daar 1000 geweren,
60,000 patronen en een menigte levens
middelen ondergebracht. Dit ziekenhuis
ligt in de onmiddellijke nabijheid van de
stadspoort en is zóó gebouwd, dat het
als fort verdedigd kan worden. Men werkt
dag en nacht om Fez door vestingwer
ken te versterken en de reeds aanwezige
forten te vermeerderen.
VEREENIGDË STATE».
De over s tr oomi ng en. Volgons de
jongste berichten bedraagt de schade, aan
gericht door de overstrooming van de
Mississippi nu reeds meer dan 60 mil-
lioen dollar en is het verlies aan men-
schonlevens waarschijnlijk zeer hoog. De
regeering ondersteunt nu reeds 120,000
menschen, doch 'daar het nog wel een
maand zal duren, voordat de toestand
weer normaal is, moet het congres spoe
dig een som van ongeveer 2 millioen
dollar verleenen, om de noodlijdenden te
helpen.
J4PAS.
Prins Waldemar van Pruisen bevindt
zich te Tokio, waar hij logeert in het
Kasoemi Gaseki paleis. Do Keizer van Ja
pan, die eerst prins Waldemar in audiën
tie had ontvangen, heeft hem een tegen
bezoek gebracht.
L H 1 A
Het Chineesche ministerie.
Diegenen onzer lezers, die benieuwd zijn
naar de namen der Chineesche republi-
ledig, zoodat het bijna duister was, toen
hij er eindelijk het volgende adres op
zette
Wel Edelen Heere L. L. van Heek,
Amsterdam.
Juffrouw Mill kwam hem roepen voor
het avondmaal en hij begaf zich in de
groote huiskamer, waar zich nog twee
andere commensalen bevonden. Marley
had zeker Overwicht 'op hen en kreeg
de beste plaats. Toen hij, na gezelligen
kout, opstond, zeide Marley
Juffrouw Mill; ik moet uiterlijk te
drie uur morgen ochtend gewekt worden.
Zij zou er voor zorgen. Marley begaf
zich ter ruste; maar het was niet noo
dig, hem den volgenden dag te roepen.
Toen men te drie uur aan zijne deur
klopte, was hij reeds gekleed en weinig
oogenblikken later dwaalde Marley door
de donkere straten naar de stoomboot
op den Theems.
IV.
In de fraaie voorkamer van ©en groot
en statig huis aan de Iieerengracht te
Amsterdam zaten twlee dames voor het
raam. Het verschil in leeftijd was tussohen
haar aanmerkelijk, zoodat de eeno zeer
goed de moeder der andere had kun
nen zijn. Toch was zij dit niet. Terstond
Verwachting tot aan den avond van 14 Mei
Zwakke tot matigen, noordwestelijke tot
zuidwestelijkenwind. Aanvankelijk weinig
later toenemende bewolkte lucht. Met kans
op regen of onweer. Mogelijk nachtvorst.
Overdag warmer.
keinsche ministers, kunnen wij in navol
ging van de „Kladderadat,sch" met het
navolgende „vers" gerieven
Voor 't Buitenland met tact, niet bang
Zorgt Excellentie Loetsja.ngsjang.
Tang-Tsjao-Ji is de premier
En Lioe-Koean-Heioeng beschermt de zóe.
Voor 't Binnenland geen heter man
Dan de minister Tsjaoping-Kwan.
't Financiewezen kian men zien
Hervormd door zeefc'ren Hsioeng-Silin.
Justitie leidt Wang-tsjoen-Hoei'
En oorlog Toean-Tsji-Joeï.
De handel bloeit door Tsjen-Tsji-Afei,
En scholen bouwt Tsai-Hoean-Pei
De boeren woelen zelfs parjen
Hun stand beschermd door Soeng-Tsjai-
[Tsjen.
Men meldt uit Apeldoorn:
De extra-trein, waarmede H. M. Vrijdag
middag van Amsterdam naar- Het Loo
terugkeerde, kwam aldaar) te 6.33 .ftan.
,H. M. werd ontvangen door den burge
meester met wien H. Al. een kort onder
houd had. Onder luiide toejuichingen van
het talrijke publiek wandelde H. M. met
Prinses en gevolg naar het Paleis, waar
de hofmaarschalk aan het bordes het ge
zelschap ontving.
De Crisis.
De Staatscourant van. Zaterdagavond be
vat een Kon. besluit van 11 Afei 1912,
waarbij met ingang van 14 Alei 1912:
lo. op zijn verzoek, een eervol ont
slag is verleend aan den vice-admiraal
J. Wentholt, als Minister van Alarine, met
dankbetuiging voor de vele en gewichtige
diensten door hem aan de Koningin en
aan den lande bewezen;
2o. tijdens de ontstentenis van een Mi
nister van Alarine, het beheer van het
Departement van Marine, ad interim, is
opgedragen aan den Minister, van Oorlog,
don heer H. Colijn.
Naar „Het Centrum" verneemt, zou als
opvolger van minister AVentholt ernstig
in aanmerking komen de sohout-bij-nacht
Hoekwater.
Volgens ,,de(n) Haagsclie(n) Torenwach
ter" van de „Middelburgsche Courant"
echter wordt vóór 1913 niet naar ,eerr
opvolger van Wentholt uitgekeken.
Do Haagsche correspondent van de
„Standaard" vernam nog, dat de benoe
ming der door do Regeering toegezegde
commissie, die het geheele vraagstuk der,
Indische defensie onder de oogen zal heb
ben te zien, binnen een paar weken kan
worden verwacht.
echter viel in het oog, dat beide eene
stijve deftigheid over zich hadden, welke
in harmonie was met het ameublement
der kamer en de gansche inrichting van
het gebouw. Die oudste dame moest vijf
tig jaar zijn en had zich in een hoog-
sluitend, donkerbruin gewaaid gehuld. Zij
zat rechtop en maakte daarbij den in
druk van iets onbuigzaams, dat niet alleen
betrekking heeft op den stoffelijken
mensch, maar ook geest en hart moet
beheerschen. Haar gelaat was blozend en
omgeven door plat gestreken haar, da,t
van ravenzwart langzamerhand tot pene
grijze zilverkleur gekomen was en haar
zeer goed stond. Wanneer hare trekken
zich in een gesprek ontspanden, dan las
men er meer vriendelijkheid en zachte
neiging in, dan do gewone koele opper
vlakte deed vermoeden. Na haar ©enigen
tijd te hebben gade geslagen, bespeurde
men, dat zij gevoelig en deelnemend was,
doch, door opvoeding, tot een minder juist
begrip van plicht was geraakt, waardoor
zij zich onverbiddelijk afwendde van de
genen, in wie zij eene minder stipte na
leving van hetgeen vooral de maatschap
pelijke rang gebood, meende waar te ne
men i
(Wordt vervolgd).