arius
VAN HOUTEN
No. 29
Donderdag 7 Maart 1912.
Achtste Jaargang.
Vurscfiijnt ellen MAANDAG-, WOENSDAG- tn VBI1DABAÏ0ND.
erkoo p en:
DE ERFENIS.
DE VOLKSDRANK
Maart 1912, uit de pers.
0 Maart 1912,
erkoopen
21 Maart 1912,
nhuis en Erf
manswerkplaats
eel Tuingrond
el Boomgaard
FEUILLETON.
aardenfokkers.
öbrs. De Vrieze.
DE OORLOG
tusschen Italië en Turkije.
cjefabriceerd door
DE BESTE VOOR DEN PRIJS
Goedkoop Alom verknjcjbaar
f 1.50
- 0,80
- 0,42
- 0.18
VIERKANTE
BUSSEN
C. SCHRAM te Krul-
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's i
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 209, GOES.
Reclameberichtèn 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijjs.
Advertentiën van 15 regels fO.50; ieders regel meer IQ Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X beretoemL
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct A contant.
uur, ten verzoeke en
eer JAN LAGENDIJK
endijke. wegens ophef-
1 Yare Koe, 2
n, Sack's-ploeg,
Karnmolen, Em-
en, Menplanken,
rder ten verkoop
geboden.
C. VAN DISSEL ~7e
10 uur, te Kattendjjke,
io", aan den Monniken-
van den heer C. STAAL,
halfjarige vette Ossen,
Ossen, 2 vette Var-
Drielingegge, Balans-
ij Stroo, Wei- en
en groene Mutserd,
enpeeën, Pootaardap-
ravo's), Heiningdraad,
ist, ijzeren Ledikant,
en muziek, wel bergplaats
VAN CLEEF te Hein-
uur, in de herberg bij
n het
r verkoopen:
ere, 1.
an de Dorpstraat, sectie
eeltelijk groot ongeveer
Perc. 2
sectie B no. 489, ge-
ongeveer 1 A. 28 cA.
Perc. 3.
sectie B no. 748, ge
ngeveer 9 A- 50 cA.
Perc 4.
ting van Bessen, schuur
ikt geweest voor machine-
erceel 4, sectie B no. 748,
t 13 A. 20 cA.
s te aanvaarden 1 Afel>
aelen bij de betaling der
irlijk één Mei.
itingen te bekomen ten
moemdtn Notaris.
Mr. S. van Houten en het „Motu Proprio".
Mr. S. van Houten heeft gemeend in
een 7en Staatkundigen brief ook zijn licht
te moeten laten schijnen over het „Motu
proprio". 't Zou ons werkelijk verwonderd
hebben zoo hij het niet gedaan had. Hg
heelt niet genoeg aan het licht dat Min.
Regout zoo klaar en helder heeft doen
schijnen in de Tweeie Kamer der Staten-
Generaal. Neen. Hij is zijn licht ook nog
eei s gaaD opsteken bij afvalligen. Volgens
hein uioet een goed minister van Justitie
tegelijk een grenswachter zijn tegen
over de aanmatiging der Roomsche Keik.
Went, o, die sluwe Roomsche Kerk beloert
alijjd onze greLzeu 1 Zij is een tweeslachtige
instelling: kerkgenootschap en
tevens aspirant-wereldmonarchie.
Gaarne nemen wjj het compliment in ont
vangst, dat Mr. v. Houten aan onze Kerk
meent te moeten brengen als Kerkgenoot
schap. Wij zjjn op dat punt zoo weinig
verwend, dat wjj ons dadeljjk dankbaar
gestemd voelen.
„Als ketkgenootschap heeft zg eenige
aantrekkelijke zjjden. Men vindt bjj
hare dienaren groote toewijding; in-
a stellingen voor ouden en zieken worden
krachtig bevorderd; de artistieke zjjde
des levens wordt niet verwaarloosd".
Maar de Kerk als aspirant-wereld
monarchie daar is Mr. van Houten niet
over te spreken. Beelden, echte schrik
beelden, uit het grjjze verleden wor
den opgeroepen. Maar Mr. van Houten voelt
het zelf, men moet de Kerk niet nemen
geljjk zg geweest is; maar geljjk zg
is. Maar daarin ligt nu juist het gevaar;
want door middel der volksvertegenwoor
diging tracht Rome de regeeringen onder
Pauseljjken invloed te krggen.
„Daarvoor moeten meer dan ooit de
I geesten gedrild en gehoorzaamheid
perinde ac cadaver1) gekweekt
worden. In elk afzonderlijk land moeten
de leden der Roomsche Kerk zich gaan
voelen als burgers van het Romeinsche,
door den Paus beheerschte wereldrijk."
Zou men niet me.nen, hier Ds. Bronsveld
of „De Grenswachter aan het woord te
kooren Wanneer het al onze Roomsche
medeburgers gaat gelgk ons, dan hebben
zjj echter nooit iets van een dergeljjken
invloed gevoeld. Mr. S. van Houten kan
gerust slapen, van de Pauselijke Overheer-
sching heeft hg evenmin iets te vreezen
als wjj. Al is het gezag in handen van
Roomsche Ministers, zjj zullen, waar het
noodig is, even goede grenswachters blijken
als wie dan ook. De macht der Pausen is
e«ne geestelijke en waar de Pausen in den
loop der geschiedenis zjjn opgetreden als
wereldlijke vorsten, strekte hunne wereld
lijke macht zich niet verder uit dan de
gtenzen van het hun toekomend gebied.
Daarbuiten oetenden zij geene rechtsmacht
uit, tenzg over de zielen.
't Verwondert ons echter niet zoo erg,
dat Mr. S. v. Houten medezingt in het
koor, dat in Frankrijk en elders zoo gaarne
ARIGE HENGSTEN
en
ondgeleid aan 7.50 gV2
en 10 gulden veu-
Kloetinge.
Heeds hadden zij de herberg een eind
achter zich, toen de joügere, die zwijgend
vooraan had gereden, een weinig inhield,
woiat zijn knecht naast hem kwam en
het stilzwijgen verbrak met een ernstig,
bijna plechtig„Friedrich".
„Wat belieft u, heer graaf ?:l
„Kom eens dicht bij mij, ik zal u thans
uitleggen, wat het doel is van onzen tocht.
Zooals gij weet, ben ik de neef van uw
heer, die u aan mij afstond, omdat gij de
Italiaansche taal verstaat. Zooals gij ook
weet, is mijn vader, de broeder van uwen
heer, vóór enkele jaren overleden, maar de
bijzonderheden daaromtrent zullen u onbe
kend zijn".
„Zoo is het, heer, daarvan weet ik niets".
„Nu, dan zal ik ze u meedeelen, voor
xoo ver het ons bekend is geworden. Het
kan zijn nut hebben voor het welslagen
v»n mijn plan, dat gij op de hoogte zijt.
Mijn vader had twee broeders, de eene is
uw meester, die zijn kasteel dicht bij het
den Paus voorstelt als een vreemde macht,
die uit eiken staat moet geweerd worden.
W\j Katholieken, weten echter beter. De
Paus en het Kerkelijk gezag zyn voor ons
de groote steunpilaren der maatschappij,
omdat zij ons aansporen, alle wetten des
lands zoo getrouw mogelijk te onderhouden,
als die wetten niet klaarblijkelijk indrui-
scchen tegen een hooger recht, het recht
vau God, den summus legislator2)
Dat de Kerk ook een woordje meê te
spreken heeft, waar het erop aankomt, uit
te maken, of iets tegen de wet van God
indruischt, ja of neen, dat zal toch wel
vanzelf spreken. „Do TyrP'.
2) „Evenals een lijk", woorden die voorkomen
in een brief van S. Ignatius van Loyola over de
gehoorzaamheid, aan de religieuzen zijner orde
in Portugal en vaak doch ten onrechte
'tegen de Jezuïeten en de Kerk worden uitge
speeld. Red. N. Z. Crt.
2) „Opperste wetgever". Red. N. Z. Crt.
TRIPOLI, 5 Maart (R.O.) Gisteren is te
Ain Zara een Italiaansche troepenafdeeling
door Arabieren aangevallen, die echter
werden teruggeslagen met verlies van een
honderdtal manschappen.
CONSTANTINOPEL, 5 Maart (R.O.)
De doorvaart der Dardanellen ia 's nachts
verboden aan handelsschepen, die van de
AgtiUcbe Zee komen en naar de Zwarte
Zee gaan of omgekeerd.
CONSTANTINOPEL, 5 Maart, (R.O.)
De afgevaardigfe van Temen deelde den
minister van binnenlandsche zaken mede,
dat de sultan van Somalis den Italianen
den heiligen oorlog heeft verklaard.
EN'OHIiND.
Mgnwerkersstaking. Het bestuur
van den mijnwerkersbond is Dinsdag op
nieuw te Londen bijeengekomen teneinde
den staat van zaken in de verschillende
districten te bespreken. Een gezaghebbend
lid van het bestuur deelde aan de vertegen
woordigers van de pers mede, dat er geen
verandering was gekomen in de gevoelens
van het bestuur. De beweerde ontrouw
aan de staking in de Midlands was voor
het grootste gedeelte overdreven.
De eigenaars hielden in verschillende
deelen van het land vergadering maar de
opvattingen waren nog dezelfde.
LONDEN, 5 Maart (R.A Berichten van
sluiting van fabrieken en schorsing van
openbare en particuliere werken blijven
uit alle deelen van het land komen, maar
in het bjjzonder uit de districten, welke
leven van de gzerindustrie. De scheepvaart,
vooral de kustvaart, gaat steeds meer
ongeregeld. Men schat, dat er thans 270,000
arbeiders werkloos zijn, behalve de mijn
werkers, door gebrek aan kolen. Al de
spoorwegmaatschappijen tezamen laten 2000
treinen minder loepen dan gewoonlijk.
onze heeft; de ander was ziekelijk en trok
daarom naar Italië, waar hij nog verscheiden
jaren leefde in dit heerlijke klimaat, maar
toch reeds op vijftigjarigen leeftijd stierf.
Hij was ongehuwd en daar uw heer ook
niet gehuwd is, terwijl inijn vader veel
kinderen had, vermaakte hij zijn geheel
vermogen aan ons, zooala een notaris te
Parma ons te gelijk met het bericht van
zijn overlijden meldde.
Mijn vader besloot teen, zelf naar Italië
te gaan, om de erfenis in ontvangst te
nemen en te gelijk te zorgen, dat het graf
van zijn broeder van een passende tombe
werd voorzien en dat voor de rust zijner
ziel, zoo hij zelf daarin niet had voorzien
geregeld H. Missen zouden worden gelezen
Zoo geschiedde: hij ging op reis naar
Italië, en zooals hij spoedig daarna schreef,
was hij behouden te Parma aangekomen.
In een volgenden brief meldde hij, dat hij
kennis had gemaakt met een man, die in
alle opzichten zijn vertrouwen verdiende.
Deze woonde in de buurt van het hotel
waar hij logeerde, en was hem behulpzaam
bij alles, wat er te regelen viel. En het
was geen geringe taak geweest, eerst te
zorgen voor alles wat de rust van lichaam
en ziel van zijn oom betrof en toen voor
den verkoop van alle eigendommen, het
betalen van alle schuldeisehers, die voor
De dienst van 30 unr 's morgens van
Folkestone naar Boulogne is gestaakt. Het
verdere verkeer op deze ljjn wordt onver
anderd voortgezet.
ll)XKi(BGR«.
Het stoffelijk overschot van groothertog
Willem van Luxemburg zal in April naar
den grcfkelder van de groothertogelijke
familie in Weilburg worden overgebracht.
Voorloopig is de kist Maandag na de
godsdienstplechtigheid, waaraan de koning
der Belgen, prins August Wilhelm van
Pruisen en alle oificieele personen hebben
deelgenomen, in de protestantsche kerk te
Luxemburg bijgezet.
C IIIX A.
Peking. Mantsjoes lokken in ver
schillende plaatsen opstootjes uit. Men
verwacht dat een pretendent naar de kroon,
markies Tsjoe Tjeng Joe, van keizerlijken
bloede, binnenkort de vaan der opstanding
zal opheffen.
De Tweede Kamer.
De Kamer zette Dingdag de tehaudeling
van het bouwwetje voort.
De heeren Rjodhuyzen, Ter Laan, Kete
laar en Tydeman handhaafden hunne be
zwaren.
De heer Van Karnebeek, hoewel betreu
rende den slechten toestand, waarin door
de rechterzgde ons volksonderwijs is ge
bracht, verklaarde dat bij niet zou aarzelen
voor het ontwerp te stemmen, indien het
zich beperkte tot den bouw van bijzondere
scholen in de gieote steden-
Maar met betrekking tot het platteland
is misbruik- maken van het ontwerp te
duchten en daarom aarzelde spreker.
De heer Van Wgnbergen het ontwerp
nader verdedigend, outkeude dat de tegen
woordige subsidieregeling voldoende is.
De heer Lohman betoogde dat de
drang naar bjjzoDder onderwjjs Diet kunst
matig in het leven is geroepen door pas
toors en dominé's, maar dat integendeel de
strjjd tegen het godsdienstloos openbaar
onderwjjs spontaan is opgekomen uit het
volk zelf. Indien ooit, dan is de wensclr
naar religieus onderwjjs uitgegaan van het
volk zelf.
Het bouwwetje.
Ingekomen is een nota van wjjziging,
waarbjj de terugwerkende kracht aan het
wetsontwerp betreffende de bouwsubsidies
aan het bjjzonder onderwgs wordtontnomen,
De regeling zal nu voor het eerst toegepast
worden niet in 1911 maar in 1912.
Bedreiging met Obstructie.
In een onlangs ie Beverwgk gehou
den vergadering verklaarde het Kamerlid
Hugenh.ltz evenals zjjn partijgenoot Troel
stra te Leiden, dat de regeering vooinemens
was vóór de Bakkerswet het pantserschip
een groot deel niet betrouwbaar waren, en
zoo maar.
Hij schreef ons tolkens, wanneer hij iets
van belang had ten einde gebracht en
eindelijk begon hij van terugkeeren naar
huis te spreken. Hij had veel geld bij
elkaar gekregen en dat telkens, naar hij
ons meldde, zoo verborgen, dat het nooit
door roof of diefstal kon worden ontvreemd.
Want zulk een voorzorgsmaatregel was wel
noodig in zulk een rooversland, zoo noemde
hij Parma. Maar te drommel, Friedrich,
wat gaat mijn paard kreupel loopen".
„Ik zie 't ook mijnheer, maar hij kan
zich wel hebben verstuikt, als we een
oogen'olik stapvoets rijden, komt het wel
terecht".
Beiden hielden den toom een weinig in
en even daarna ging de vlugge draf over
in een langzamen, regelinatigen stap.
„Mijn vader had wel viermaal honderd
duizend lire verkregen en hoewel er nog
enkele kleine posten te innen waren, wilde
hij die maar laten loopen en met zijn geld
naar huis terugkeeren. In den brief,
waarin hij dat voornemen te kennen gaf,
deelde hij nog veel bijzonderheden van
Parma mee en van de schoone omgeving
der stad- Hij beschreef het hotel, ik meen,
dat het de „Hertog van Toskane" heette...."
„Neem me niet kwalijk, heer, dat ik u
ïKg
Mo„
en eenige andere onderwerpen aan de orde
te stellen. Niet alleen zouden de sociaal
democraten tot het uiterste daar tegen
vrchten, maar bij elke gelegenheid, ja tot
veivelens toe zouden de soe.-dem. met de
motie-Truelstra aankomen. Van die af
stemming zouden de heeren plezier hebben.
Zondagsrust.
De a r. Rotterdammer citeert een gedeelte
vau het Vabtenmandement van Mgr. Gallier,
waarin zoo ernstig over de Zondagsrust
gesproken wordt eD teekent daarbjj aan:
Al is dit vermanend woord natuurlijk
eeDigszins anders ingekleed, dan men dit
bjj ons zou doen, ti ch zijn het behartigens
waarde woorden, die de bisschop hier te
hooren geeft.
in de reden val, maar heette zoo ook niet
het logement, dat die waard van zooeven
ons aanbeval?"
„Ja, nu je 't zegt herinner ik mij dat
ook, juist dus, dan heeft die kerel in dat
opzicht toch de waarheid gesproken, maar
vader schreef ook, dat het een uitstekend
logement was en daarom zoo aangenaam,
omdat alle voorname personen uit de stad
en omstreken er dikwijls kwamen en een
zoo aangenaam gezelschap boden. Op den
middag, dat hij zijn laatsten brief schreef,
ik heb dat kostbaar stuk bij mij, had hij
juist de uitnoodiging ontvangen om bij
zekeren markies te komen theedrinken op
zijn buitengoed, dat een eindje buiten
Parma lag. Luister je uu niet een Friedrich,
als ik tot je spreek?"
„Ja, heer, ik heb alles wel verstaan,
maar neem u me niet kwalij r, uw paard
trekt zoo raar met zijn poot, ik zou er
graag eens even naar willen zien".
„Och, kom, hij moet maar eens draven,
dan zal 't wel overgaan", antwoordde de
graaf eenigszins gemelijk en tegelijk gaf
hij zijn paard de spo'en. Het dier deed
een sprong, trachtte te draveD, maar atrui
kelde en viel met een knie op den grond,
zoodat de berijder over den hals heen er
af schoot.
Op hetzelfde oogenblik was ook de knecht
Het ware wenscheljjk, dat dit woord ook
toepassing vond in dezen zin, dat het
vergaderen anders dan voor zuiver gods
dienstige doeleinden op Zondag in onbruik
geraakte.
Nieuw Dagblad.
Na den laatsten Vastenbrief van den
aartsbisschop is door eenige personen het
plan gemaakt een R. K. dagblad op te
richten v»or de drie noordel jjke provinciën.
De aartsbisschop heeft, naar men ons
meldt, met het plan instemming betuigd.
Tot de voornaamste ingezetenen der drie
noordelijke provinciën is een circulaire
verzonden, waarin medewerking wordt ge
vraagd. „Centrum".
van zijn paard gesprongen en hielp zijn
heer overeind.
„U heeft zich toch niet bezeerd
„Neen, Friedrich, maar ik had je raad
niet in den wind moeien sl%an, maar kijk
eens naar het paard, wat dat dier mankeert.
Friedrich tuurde een ©ogenblik op den
hoef, betastte hem met zijn vingeis en
riep op half kwaden, half ongeriiaten tpon
„Te drommel, wat is dat? Hoe komt dat?
Hoe kan dat? Wat moet dat beteekenen?"
„Wat is er Friedrich? Wat is er?"
„Daar zit een klein spijkertje in. tusschen
den hoef en het ijzer en nu is het zpker
door een steen op den weg krom gebogen
en in 't vleesch geraakt Dat moet er
opzettelijk in geslagen zijn, dat heeft die
waard met zijn valsche ongen gedaan. Als
ik dien nog eens in handen krijg
De stem van den knecht was luid geworden
en klonk ver in het rond.
„Stil Friedrich", zei de vreemdeling
zacht, ,,'t kan wel zijn dat er kwaadwillig
heid in 't spel is, maar des te meer moeten
wij voorzichtig zijn. 't Is nu in dit geval
gelukkig, dat wij 't gevaar ontdekken en
k' in.en voorkomen. We moeten nu dien
spijker er uit zien te krijgen en dan zoo
snel mogelijk op de stad aan".
(Wordt vervolgd).
