f
EEK BAN!
IMS doodstrijd in 1918.
Dinsdag 18 Februari 1912.
Achtste Jaargang.
ia kennis, dat vana'
aar is bij
raat, Goes.
erl. Sigarenfabrieken
IULMY BAAE
's Bosch
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
K PORTRET
;t, voedt het dan
MEEL.
iden dankbetui-
N a 100
pn reim Dracht.
BCHTOLAHP.
joo.
FEUILLETON.
E. VERBEE'
dcitschland.
Welk weder zullen wij hebben
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.75, daarbuiten ƒ0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortsfraaf C 209. GOES.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjB.
Advertentiën van 15 regels 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst,; wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
van de H. H. Or.
A Co., Westzaan.
iwel tot voeding van ons
)ten U voor het resultaat
laanden oud en weegt 17
mocht willen nemta kunt
s aanbevolen uitsluitend
md, J. VAN DIJKEN.
1(3
500.—.
De Directie,
is. A. A. DE VEER Gz.
1B. M. C. VAN DER Mimi
ILDOORN, 18 Dec 1911.
haar maag. Zij kreeg iedere
rviel. Zjj heeft er van alles
sn heeft zij bij de Firma H.
en toen zij een paar flesscben
erschap bespeuren. Zjj is er
|:er; zjj heeft geen benauwd
rk weer verrichten. Met dit
J. VAN DUUREN
Irs dia nergens hulp vonden
arom, waDneer gij misschien
fc, doe als zjj en probeer het
zwakke maag- ofdarmwerk-
ianguinose het middel waarin
prkante flacons van ruim 300
12 flac. f 15.—.
luwd tegen namaak 1
ers en goede Drogisten.
VAN DAM <t Co
FBANKRIJK.
i Kamer heeft bet weer eens gewaagd
fcginnen aan de in Frankrijk zoo nood-
jjjjke drankbestrijding,
jaar of er wel veel van komen zal?
„Figaro" spot
let Kamerlid Wat is er vandaag aan
tde?
ijn secretarisHet ontwerp tot beper-
van het aantal drankhuizen,
j: Zoo! (na een poosje) Niet belang-
[wel?
Pardon, héél belangrijk't betreft het
Jogaau van het toenemend drankgebruik.
Tegengaan, wat tegengaan Toene-
drankgebruik
U weet toch wel, meneer, dat de
hol wel volkskanker genoemd wordt.
Weet je 'tzeker?
Maar meneerEn de cijfers dan
X) drankhuizen
486.000 drankhuizen zoo weinig.
Ééne gelegenheid op 80 inwoners.
Da'g weinig!
Het alcohol verbruik is vervierdubbeld.
Des te beterdat beteekent goede
sn!
Sedert dertig jaar is het aantal
irden van 139 tot 369 per jaar gestegen,
aantal krankzinnigen van 11000 tot
Fijntjes glimlachend: Hoe meer dwazen
hce meer er gelachen wordt.
In het Noorder-Departement is de
|ersterfte 15 per duizend.
hem in de rede vallendGoed, ja,
weet ik het wel. 't Is allemaal niet heel
pigrjjk. Was er nog iets bjj de post,
tochtend?
Ja meneer.
lets van belang?
Zeker. Een brief van mijnheer Durand,
[brander uit Fouilly-les-Oie9; een brief
Dubois, den café houder uit Nogent-
Crous en dan nog een van meneer
diveau, den absinth-stoker.
Wat schrjjven ze:
Dat u bjj de volgende verkiezingen
p hen kunt rekenen.
K met warmte: Trouwe vrienden, wat?
[(direct tegen zjjn secretaris): En nu zou
j willen, dat ik die brave menschen
jn ten slotte is men bezig de openbare
bol te verdedigen.
Het bizonder onderwijs zal onder coutróte
Worden gesteld en straf worden bedreigd
tegen de ouders die hun kinderen uit vrees
(sic) van de openbare school terughouden.
aterdag is door den Senaat de Fransch-
sche overeenkomst met betrekking tot
irokko aangenomen met 812 tegen 42
nmen, bjj 38 onthoudingen.
De e x-p ater Hyacinth e. De
irmalige Karmeliet en in zjjn tjjd voor-
:m kanselredenaar te Parjjs, die later
allig werd en voor de burgerlijke wet
VAN
van 46 °/o eiwit en vet.
i. van S4°/0 eiwit, vet en 31IN
Erwten en Erwtenmeel.
.anbevelend,
DOOR TWEE PIOTTEN.
hard hjj loopen kon, ging hij >en
was zijne afdealing bereikt, toon hij
Jrde, dat de Engelschen attaquoerden.
rugdekking rende terug na een paar
boten en hotst» tegen den commandant,
I met 50 man ter hulp snelde. „Bljjf
au. lafaards", brulde van der Made,
jAlles was weer stil. De Vjj-
I had ook niet veel lust ©en sprong
l't duister te doen naar een gewaar-
Tuwden vijand, wiens sterkte onbekend
p. Van der Made weifelde eveneens,
hdhouden, vooruitstormen of terug-
bn, wat zou hij kiezen? De vijand koos
pr den N-ederlandschen commandant.
drie kanten stormden de Engelschen
bruit en de tegenstanders nog vlugger
Itëruit over 300 M. afstand. Daar kne-t-
pe een levendig vuur over den sfcraat-
g, door do Engelschen maai' zwak be
ltwoord. Even was er stilstand, alge-
iken door een hijgenden ordonnans, met
verpletterende bericht, dat een sterke
ïeliug op den terugtochtsweg kwam
trouwde met een Amerikaansche, is Vrijdag
te Parijs overleden.
Geboren in 1827 te Orleans, trad hg in
1862 in de orde der Karmelieten, predikte
18641869 te Parijs, werd geëxcommuni
ceerd, trouwde, legde het in 1872 met de
oud-Katholieken aan, werd pastoor der
oud-Katholieke gemeente te Gercève, stichtte
in 1879 de zoogenaamde „Katholiek galli-
caansche Kerk", deed later weer aan de
in Frankrijk weinig bijval vindend „los
van Rome"-beweging en stierf vrijwel door
zijn aanhangers verlaten.
Naar uit Parijs gemeld wordt, zou het
bezoek van den koning en de koningin
van Engeland aan President Faliiéres eerst
in den herfst plaats hebben.
De voorz i 11 ersc r i s is in den
R ij k s d a g
HERliIJN, 10 Februari. (Part.) Over de
redenen, die Spahn ertoe gebracht hebben
het presidentschap van den Rijksdag neer
te leggen, loopen de lezingen nog eenigszins
uiteen. Volgens de „Lokal-Anzeiget" zou
dit besluit niet van do centrum-fractie,
maar van Spahn zelf uitgegaan zijn en zou
deze niet bedankt hebben, omdat een
socialist in het presidium zat, maar omdat
hij zeker meende te weten, dat hij over 4
weken toch uit zijn post gedrongen zou
worden. Nu wordt er beweerd, dat de
nationaal-liberalen van plan zouden zijn
Spahn bet presidentschap nogmaals aan te
bieden, waardoor de meerderheid zoo groot
zou worden, dat alle gevaar voor hem
verdwenen was.
De (lib.) National Zeitung, bepleit in een
hoofdartikel, dat zijn partij nu eindelijk
toch den toestand maar aanvaarden en zelf
het presidentschap op zich nemen moet.
Het is thans moeilijk te gissen tot welk
besluit de nationaal-liberalen komen zullen.
Maar zelfs, al zou het thans gelukken een
eenvoudige oplossing te vinden, dan kan
men er zeker van zijn, dat over vier weken,
als de benoemingen bevestigd moeten
worden, de moeilijkheden van voren af aan
en vermeerderd weer beginnen zullen.
Tot le vice-president is, zooals men weet
gekozen de sociaÜBt Scheidemann en tot 2e
vice-preBident de nationaal-liberaal Paasche.
De socialistische concurrent in het pre
sidentschap was niet, zooals abusievelijk
in ons vorig nummer vermeid stond, Dava!
maar Rebel, het hoofd der Duitsche Soci
aal-Democratie.
De Centrumsfrac t i e in den
Dnitschen Rijksdag. Als hospi-
tanten der Centrumsiractie van den Rijks
dag zijn thans 9 in Elzas Lotharingen
gekozenen toegetreden. Van de 5 Duitsche
Hannoveranen in den Rijksdag is zulk een
verklaring nog niet ontvangen, doch het
wordt waarschijnlijk geacht dat ook deze
evenals vroeger zioh weer als hospitanten
bij hel Centrum Lullen aansluiten.
aanrukken -en reeds vlakbij was. Ingeslo
ten, van der Made begreep het, en dood
drukken van zijn 100 man zou 't einde
zijn. Eén uitweg was er nog, zich door
slaan en wel in de richting van de hei
en h(j waagde vastberaden en met hel
den moed. „Rechtsomkeert, looppas I"
Schril-snjjdend klonk dit wanhoopscom.-
mando. Uo patrouille werd meegesleept
en toen ©enige gestalten op den donke
ren weg zich eventjes afteekenden,
schreeuwde van der Made „Attaqueeren".
Het was een wedloop op leven en dood,
dat voelden de mannen. Met de venjjnige
driekante Beaumont bajonet vooruit,
wrongen zij zich vast in de veel sterkeren
vijand en verstikten er in. Enkelen wisten
do flanken te doorbreken en telkens kwam
's morgens nu één mannetje dan twee tot
totaal 20 uitgeput terug bjj d© hoofd
macht. De luitenant van der Made was
gevallen evenals de sergeanten, zjj had
den zich dood gevochten. Ook of liever
vooral in deai krjjg wordt bewaarheid,
dat de groote gevolgen hun oorzaak dik
wijls hebben in nietigheden.
Het even fluisteren van een paar man
nen, de totale onbekendheid met de En-
gelsche taal van den officier, gewezen
onderofficier, hadden deze ramp veroor
zaakt. En ai deze kleinigheden groeiden
in 't noorderleger aan tot een tekort, dat
Von Hertling. Wat in Beieren
geschiedt, zegt „De Tjjd" is in staat de
„Ultramoutanenfresser" in heel Duitschland
van streek te brengen het ,Berl Tageblatt"
weet dan ook bljjkbaar in zjjne eerste
verbouwereerdheid geen woord te vinden
om de benoeming van prof. Von Hertling,
den voorzitter der Centrumsfractie in den
Rjjksdag, tot Kabinetsformeerder, tot
Staatsminister van bet Koninbljjk Huis en
tot Minister van Buitenl. Zaken en duB
ook zeer goed als tot president van het
nieuwe Beiersche ministerie te qualifi-
ceeren. „Mein lieber Graf dr. Von Podewills"
gaat heen met vele titels en waardig
heden beladen met de ridderorde van den
H. Hubertus op zjjn borstmet allerlei
lofuitingen op zjjn „ausgezeichnete" en
„hervuriagende" diensten. Maar gjj gaat,
hjj moet keen. De prins-regent kan hem
niet meer gebruiken, nu de verkiezingen
hebben uitgemaakt dat, terwjjl ban en
achterban van al wat in den lande antl-
cleric&al is, tegen het Cenirum te velde
was gebracht, deze partij zich als de
sterkste van alle heeft gehandhaafd. Het
liberale regiem is geëindigd en de „Kultur-
pauker" die door de verkiezingen een kuil
voor het Centrum meenden te graven, zjjn
zelve daarin gevallen. De niet-katholieke
„Deutsche Tagesztg" noemt het uittreden
van Von Herling uit de Centrumsfractie
diep te betreuren, „niet enkel in het
belang zjjner partij, doch ook in dat van
het geheele politieke leven." Men kan,
zegt bet blad, Beieren met dezen minister-
president slechts oprecht geluk wenschen.
„Baron Von Hertling is een man van
fjjnen geest, vérzienden blik, groote politieke
bekwaamheden en persoonljjkeinnemenheid.
Zjjn positie zal, wel is waar, niet gemak-
keljjk zjjn, daar de meerderheid waarop hjj
in de Kamer steunen moet, wei vast en
voldoende, doch niet al te groot is".
EERSTE KAMER.
Vergadering van Vrjjdag
9 Februari.
Onderwijs debatten.
Het meest belangrjjke in deze zitting
mag genoemd worden wat over het onder-
wjjs werd gezegd.
Voor de Technische Hoogeschool kwam-
men de heeren Van Wassenaer van Ro-
sande en Kraus op. Eerstgenoemde drong
aan op spoed met de afwerking van het
bouwplan voor de T. H. en uitte den
wensch, dat de minister zal slagen in de
vorming van een bouwfonds. Terwjjl de
tweede afgevaardigde eveneens pleitte voor
een spoedig brengen van deze onderwijs
inrichting op de hoogte, waarop zjj behoort
te staan. Verder wenscht hjj ook dat de
studie in de geologie een plaats te zien
ingeruimd en drong hg aan op een meer
technisch-commercieele opleiding van onze
ingenieurs, opdat deze beter dan thans
geschikt zjjn om aan het hoofd van groote
bedrjjven te staan.
bij allo ondernemingen zich' wreekte. In
één eigenschap muntten de landstormtroe
pen. uit, in toewijding. Doch toewijding
alloen is niet voldoende om een leger
samen te stellen, nog minder om er mede
te vechten. De harde practijk leerde, dat
zoo deze volksdeugd al veel gewicht in
de schaal legde, er meer, ontzettend veel
meer noodig is, om hot op te kunnen
nemen tegen een geoefendon en g-edril-
den vijand.
Toewijding doet wonderen, maar maakt
het schietwapen niet beter, toewijding kan
do vijandelijk© artillerie niet bekampen,
toewijding leert geen oorlogstechniek,
noch hot moeiljjko voorwaarts bij den aan
val. Deze eigenschap kan den soldaat
geen marschvaardigheid geven, of loeren
in critieko oogenhlik'ken één te zijn in de
hand van den aanvoerder. Den helden
dood sterven, ontberingen lijden, dat doet
do toewijding, doch do overwinning vor
dert daarbij, krijgstucht, oefening en aan
voering. Bezielt oude gepensionneer-d© of
ficieren met toewijding, maar vraag hun
niet de kracht, die van jongeren uitgaat.
Neem den meest plichtgetrouwen onder
officier en geef deze de officiers-sabel,
neem militie- en reserve-officieren van
zeer goed gehalte, doch vorder van hen
geen kennis, die zij onmogelijk kunnen
bezitten.
De heer Woltjer herhaalde zjjn klacht,
dat het met de uitwerking der plannon
van de Ineenschakelingscommissie te lang
zaam gaat. Voorts drong spreker aan op
pensionneering van leeraren aan bjjzondere
Hoogere Burgerscholen en Gymnasia en op
een regeling van het vakonderwjjs, welke
zoo dringend noodig is, omdat bjjv. geen
enkele bepaling bestaat omtrent subsi-
dieering noch omtrent examens.
Niet eens bleek de heer Woltjer het
met ben, die de reorganisatie van het
onderwijs bjj voorkeur wenschte te begin
nen bjj het voorbereidend onderwijsterwijl
hjj ten laatste krachtig pleitte voor epoe
digen voortgang met de geheele vrjjmaking
van het ouderwijs.
De Rechterzjjde heeft na jaren van atrjjd
die vrjjheid, door de liberalen verzaakt,
in beginsel veroverdpractisch is zjj even
wel nog niet geheel doorgevoerd. En nu
geeft spr. den moed niet op, dat de vrij
zinnigen nog zullen inzien, tet algeheele
doorvoering, ook in de praktjjk, recht
vaardig is; immers wjj willen ook vrjjheid
voor hen en geen bevoorrechting voor het
christeljjk onderwjjs. Zoo zal men komen
tot een juiste toepassing van den regel
de bjjzondere school regel, de openbare
aanvulling.
De rede van minister Heemskerk begon
met het belangrjjkstehet onderwjjs.
Aan de afdeeliDg Onderwjjs van het
Departement van Binnenlandgche Zaken
wordt hard gewerkt, en de minister zal
niet nalaten de spoedige totstandkoming
van de onderwgs-reorganisatie-ontwerpen te
bevorderen. Het, zon echter niet goed ge
weest zjjn de plannen der Ineenschakelings
commissie maar dadeljjk in te dieneD er
moest tjjd zjjn voor critiek en beoordeeling;
terwijl de commissie ook desubsidiequaestie
ongeregeld heeft moeten laten.
De redevoeringen over het vakonderwjjs
zal Z.Exc. beschouwen als adviezen omtrent
een regeling, waarvan ook hjj meent, dat
ze spoedig moeten komen.
De quaestie omtrent neutraal of con
fessioneel hacdelsonderwjjs is nog in onder
zoek daarom zeide de minister daarom
trent nog alleen, dat hjj hoopt, dat het
mogeljjk zal blijken, dat geen seheidiDg
ontstaat.
Verder geloofde Z.Exc. dat het tjjd is te
komen met een regeling betreffende het
voorbereidend onderwjjs, teneinde (e voor
komen, dat subsidieeriug van Gemeentewege
van dat onderwjjs in atrjjd wordt geacht
met de wet.
Verder deelde Z Exc. mede, dat de
quaestie van katholieken in examen-com
missies in onderzoek is; dat hjj eveneens
hoopt, dat er spoedig een ontwerp voor
pensionneering van leeraren aan bjjzondere
H. B. S. en Gymnasia zal komendat het
door hem gewensebte bouwfonds Diet alleen
zal dienen voor de Technische Hoogeschool,
maar ook voor tal van andere Rijksge
bouwen.
Het betoog van den heer Woltjer over
de vrjjheid van het onderwjjs had Z.Exc.
met ingenomenheid aangehoord en hjj ver-
't Noorderleger tobde met alle moeielijk-
heden, die kunnen voorkomen. Do Duit
sche officieren van de afdeelingen, die
aan de kust waren geplaatst, haalden dik
wijls de schouders op, wanneer het on
mogelijk bleek met hunne Nederlandsche
kameraden een gezellig praatje te hou
den. Van den ctfficier op het oorlogs
veld, bij welken troep ook ingedeeld, moe
ten de gaven van hart en verstand de
middelmaat verre overtrelfen.
Nadat na den val van de Nieuwe Iiol-
landsche Waterlinie 'tEngelsche Observa-
tieleger met 25000 man was verminderd
en zoo- nog hoogstens 50.000 man telde,
waarvan een doel niet rechtstreeks ter
beschikking was, kwam van uit de hoofd
stad bevel oim slag te leveren, lucht te
verschaffen aan de. stelling en zoet moge
lijk deze te ontzetten. En 't Noorderleger
viel aan en dagen lang duurde de strijd
met afwisselend geluk. De teruggang van
de Engelschen over 't Overijselschie ka
naal deed een glimp van hoop gloren
door do vertwijfelende reeks van nedeil-
lagon en de moed en toewijding vertien
voudigen. De beslissende slag moest nog
vallen. Tusschen Raalte en Nijverdal had
het lioofdtreffen plaats, werd de laatste
worp gegooid enverloren. De ne
derlaag eindigde met een snellen terug-
Verwachting tot aan den avond van 13 Febr.:
Meest matige tot krachtigen, zuidweste
lijke tot zuidoostelijken wind Zwaar bewolkte
lucht. Waarschijnlijk regenbuien. Weinig
verandering van temperatuur.
klaarde, dat het den liberalen tot onster
felijke eer zou strekken, als zjj eveneens
daarmede hun instemming zouden kunnen
betuigen
Verder willen we niet onvermeld laten,
dat de heeren Van Starkenborch en Van
der Does de Wilibois met klem aandrongen
op ontlasting der Gemeentebesturen van
de zeer vele werkzaamheden in verband
met de uitvoering van Rijkswetten, en dat
de heer Haffmans een zeer goed werk deed
met nogmaals de aandacht te vestigen op
het biergevaar in Limburg, waar 179 van
van de 444 Nederlandsche bierbrouwerijen
zjjn gevestigd en waar op iedere 49 in
woners een drankgelegenheid is. Wel was
spr. dankbaar voor de verscherpte bepa
lingen omtreEt „verloven"; maar toch hoopt
hjj, dat de Minister nog meer zal willen
doen.
Uit het Ministerieel antwoord bleek, dat
Z.Exc. niets wil weten van een Rijkscom
missie van toezicht op oude schilderjjen,
dat hij nog eens nader zal overwegen, wat
er tegen het biergevaar te doen is; dat
de inzage van Rjjksbelastingkohieren door
Gemeentebesturen wordt geregeld in het
wetsontwerp, betreffende de gemeentefinan-
ciën en dat een partieele herziening daar
voor niet noodig isdat ook de Minister
niet veel voelt voor zelfstandige commissies
van Bijstand, daar het gezag moet zjjn,
waar de verantwoordelijkheid is en deze
is het best bjj Burgemeester en Wethou
ders; dat Daar de meening van Z.Exc. de
Grondwet de schuld is van het vele werk
der Gemeentebesturen, daar zjj hen maakt
tot uitvoerders van Rijkswetten.
Zonder stemming ging Binnenlandsche
Zaken er door.
Dinsdag half twee gaat de Eerste Kamer
verder.
Paleis-Raadhuiskwestie.
Woensdag ?..s. komt in den Amsterdam-
schen raad de Paleis Raadhuiskwestie aan
de orde. Bjj de drie reeds bestaande voor
stellen is er thans nog een gekomen van
den heer mr. Jules N. de Vries om niet
gelijk de heeren Lambrechtsen van
Ritthem c. s. voorstellen van de zjjde
der gemeente voor de stichting van een
waardig nieuw Koninkljjk verblijf binnen
die gemeente een bjjdrage aan te bieden
van een som van drie millioen gulden,
maar: aan het Rjjk voor het Prinsenhof,
waarin thans bet raadshuis gevestigd is,
te betalen een koopsom, geïjjk aan de
waarde van dat gebouw.
tocht van de Nederlandsche troepen naar
't Noorden.
Zeer langzaam bracht de sergeant het
bovenlijf omhoog en zag schuw rond over
do heide. „Niets te zien, gelukkig". Daar
na sto-nd hij op en do gedachtenstorm
begon opnieuw te woeden in zijn sul-
geducht brein. „Bah, ik schaam me voor
mijzelf", drensde het door zijn hoofd, „en
toch heb ik gehandeld zooals mijn gewe
ten het zei. Ik ben hier op de flank
gezonden om bijtijds tegen eene omtrek
king te waarschuwen. En toen kwami die
hinderlaag en die reuzenkerels, die van
drie zijden ons bepaften en besprongen.
Zeker, wij hebben onzen plicht gedaan,
mijn manschappen -en ik, tot het laatst.
Neen niet tot het laatst, mapr is het
een schande, dat ik mij als gewond heb
laten vallen, toen ik bemerkte, dat het
grootste deel van mijne mannen was neer
gesabeld of -geschoten en de rest ge
vlucht? Met nog twee man stond ik, door
dertig omringd. Ik verjoeg het schrikbeeld,
maar telkens doemde het weer op, mijne
vrouw smeekend om hulp, om steun voor
hare, voor mijne kinderen. Ben ik daar
om een lafaard?"
(Wordt vervolgd).
