f
4
BINNENLAND,
DE OORLOG
tusschen Italië en Turkije.
UIT DE PERS.
1
vriendschappelijke betrekkingen tusschen
Engeland en Duitschland.
De Westminster Gazette dringt er op
aan, dat de processtukken en getuigenver
klaringen bekend zullen worden gemaakt,
opdat althans blijke, op grond waarvan
Steward veroordeeld is.
DDIXSCHLASD.
De Duitsche Rijksdag. De ope
ning van den rijksdag vond Woensdag
in de Witte Zaal van het slot onder het
gebruikelijke ceremonieel plaats.
De rijkskanselier overhandigde de
troonrede aan den keizer, die ze daarna
voorlas.
Meermalen klonken toejuichingen, voor
al bij de verklaringen omtrent den gun-
stigen financiëelen toestand, de voortzet
ting van de handelsverdragen en tarief
politiek en bij den nadruk, gelegd op
de noodzakelijkheid der handhaving van
de eer der natie en de versterking van
de weerkracht te land en te water. Verder
werden ook de verklaringen toegejuicht
omtrent de betrekkingen ten opzichte van
het buitenland op grond van wedierkeerige
achting, enz.
De (Kath.) „Köln. Volksz." wijst er op,
dat ze met geen enkel woord gewag
maakt van den jongsten verkiezingsstrijd.
„Ondubbelzinnig is echter 'reeds dade
lijk in den eersten zin", zegt het blad,
„de energieke betuiging van het besliste
voornemen, de hechte voegen van het
rijk en van de staatkundige ordie onge
schonden te bewaren, dat kan slechts
beteekenen de afwijzing van de politiek
van het roode blok.
„In de slotpassage", zegt het Keulsch
orgaan verder, „zal menigeen misschien
de betrekkelijke koelheid zijn opgevallen
bij het spreken over den driebond; deze
passage heeft een wat zakelijken, nuch-
teren toon. Misschien is dit in de tegen
woordige omstandigheden ook 't beste."
De Duitsche Katholiekendag te Aken
-de 59e zal dit jaar gehouden wor
den van 11 tot 15 Augustus.
Tragisch ongeluk. Een bruilofts
gezelschap begaf zich in een boerenwagen
naar de kerk in Ezianzen (provincie Po
sen, Duitschland) toen de wagen bij een
splitsing van den weg tegen een steen-en
paal aanbotste.
De inzittenden werden allen een eind
ver weggeslingerd; vier perisonen, waar
onder het bruidspaar, w<emden op slag ge
dood, de anderen bekwamen arm en been
breuken.
Alleen de koetsier, die door dronken
schap de schuld was van het ongeluk,
bleef .ongedeerd.
ITALIË.
Het herinneringsfeest van de
afkondiging van het edict van
Milaan. De commissie, die, zooals de
zer dagen gemeld werd, door Paus Pius
X benoemd is ter voorbereiding van het
herinneringsfeest der afkondiging van het
edict van Milaan, heeft naar de „Köln.
Volksz." meldt, den lsten Februari reeds
haar eerste bijeenkomst gehouden.
De bijeenkomst had plaats onder voor
zitterschap van kardinaal Cassetta. Vorst
Chigi leidde de vergadering.
Men heeft het plan ontworpen op de
Via Flaminia, buiten de Porta del Po
pulo, in de nabijheid van de Ponte Moile,
een waardig kerkgebouw op te richten,
waarbij later een ziekenhuis zal gebouwd
worden.
Op de plaats van het vroegere slag
veld zal ©en eenvoudig gedenkteeken van
de heugelijke gebeurtenis verrijzen.
Zoodra het programma in bijzonderhe
den is uitgewerkt, moet het aan de bis
schoppen der geheele wereld bekend ge
maakt worden en zal aan hen worden
overgelaten in hunne dioceezen het feest
op passende wijze te vieren.
Mgr. Duchesne. De Osservatore Ro
mano bevat in haar nummer van 6 Febr.
het volgende bericht, dat met blijdschap
door de Katholieken zal vernomen wor
den
Mgr. Duchesne heeft aan Z.Em. den
Kard. Prefect van de H. Congregatie van
den Index den volgenden brief geschr©
ven
Eccle Francaise de Rome,
Palais Fames©.
Rome, 5 Febr. 1912
Eminentie,
Als trouw zoon der Kerk, moet ik mij
aan hare beslissingen onderwerpen. Ik
verklaar dus bij dezen aan Uwe Em. dat
ik mij eerbiediglijk onderwerp aan het
decreet van de H. Congregatie van den
Index, met betrekking tot mijn boek.
Aanvaard, Eminentie, de betuiging van
mijn diepen eerbied.
L. DUCHESNE.
Aan Z. Em.
Kardinaal delta Volpe Pre
fect van de H. Congregatie
van den Index.
VEREENIGDE STATEN,
Tr ei nroof.
MEMPHIS (Missouri), 7 Febr, (R.O.)
Gemaskerde roovers brachten hedenmor
gen een trein van den Rock Is
land Railway tot staan, braken een gold
kist, die zich in ©en der waggons be
vond, open en gingen er met hun buit
vandoor.
Deze wordt op zestigduizend dollars ge
schat.
Roosevelt over vrouwen-kies
recht. Roosevelt publiceert in de „Out
look" een lang stuk, waarin hij zich in
beginsel uitspreekt voor gelijk kiesrecht
voor den man en vrouw. Maar de voor
malige president zou willen, dat dit recht
alleen werd toegestaan, nadat uitsluitend
de vrouwen waren geraadpleegdeen re
ferendum in iederen staat zou moeten
beslissen.
Daar waar de meerderheid der vrou
wen haar wensch kiesrecht te hebben zou
te kennen geven, moest dit haar zon
der dat er verder over werd gesproken,
worden toegestaan. Dit stelsel zou de voor
standers en tegenstanders van vrouwen
kiesrecht voldoen. Roosevelt constateert,
dat in de vijf staten, waai' de vrouwen
kiesrecht hebben, de politieke en sociale
toestanden weinig zijn veranderd. Het op
treden van de vrouw doet over hot alge
meen goed en het is overdreven, de ge
volgen te vreezen van deze uitbreiding
van het kiesrecht.
Om nuttig te zijn moet het vrouwen
kiesrecht lot gevolg hebben versterking
va nde wetten, die de moeder, het kind
en het gezin beschermen.
Dat is nu de meening van Roosevelt.
Een bekeering. Mevrouw Taft, de
vrouw van den broeder van president Taft,
is lot de Katholieke Kepk Overgegaan.
CHINA.
De opstand. De „Hefald"-eorres
pondent te Pieking meldt aan zijn blad,
dal op aansporing van Dir. Sun Vat Sen
door beide partijen overeengekomen is alle
vijandelijkheden te staken.
De keizerlijke troepen welke niet meer
bezoldigd woidep, moeten van het „oor
logsterrein" t|erugkeere«, zoodra de bij-
zomiepheden der bepalingen vpeu- (je be
handeling, dep leden van de keizerlijke
familie zijn vastgesteld en het edict be
treffende de aftreding dep dynastie is af
gekondigd.
PORTUGAL.
Storm,
LISSABON, 8 F«br. (R.O.) Een hevige
storm heeft hier groole verwoestingen aan
gericht. In de Taag drijven tal van lij
ken, goederen en veel wrakhout.
De kamer heeft een som van ©en half
millioen voor de slachtoffers uitgetrok
ken.
Caneva teruggeroepen.
De „Resto del Carlino" meldt, dat men
te Rome er nu algemeen van overtuigd
is, dat generaal Caneva niet. meer naar
Tripoli zal terugkeeren. Waarschijnlijk zal
hij vervangen worden door generaal Ca-
dorna, die reads een langdurige confe
rentie met den premier Giolitti gehad
heeft.
De afgevaardigde de Marinis, die als
rapporteur voor de begrooting van bui-
tenlandsche zaken goed op de hoogte we
zen kan, wijst iu genoemd blad als oor
zaak van het terugroepen yan den gene
raal, de ontevredenheid aan van verschil
lende parlementsleden, die het oorlogs
tooncel bezochten.
Van het oor! ogstefriein.
Uit Tripoli wordt aan d© „Frankf. Ztg."
gemeld, dat d© Turken zich onder overste
Ali Fethi B©y in de oase Zuara concen-
treeren. Deze js wegens hare ligging aan
de grens van Tunis «n aan de zee van
groot gewicht voor d© proviandeering der
Arabisch-Turksche troepen en is door 4e
Iltalianen tot nu toe nog niet bezet kun
nen worden.
EERSTE KAMER.
Bij de behandeling der Justitiebegrooting
is ter sprake gekomen het „motu proprio"
van paus Pius over de uitbreiding van
het „privilegium fori", d.w.z. het voor
recht van eigen rechtspraak der geeste
lijken.
De Evangelische (lees: anti-papistische)
Maatschappij had er onlangs een motie
over aangenomen, alsof Nederland aan
den rand van den afgrond stond, en ins
gelijks de vrijzinnig© kiesverpcpiging te
's Gravenhage. Nu vroeg in da Eerste
Kamer de liberal© heer v. d, Feltz daar
over uitlegging.
Do minister van Justitie Mr. E. R. II.
Regout antwoordde hierop in d© zitting
van Donderdag. Het verslag luidt aldus:
De Minister herhaalt, dat het Motu
Proprio in Nederjand niet toepasselijk is.
Hier is een uitbreiding van bestaande
voorschriften; een uitbreiding vgn het pri
vilegium fori voor de II. K. geestelijken.
Bestond hier nu een privilegium fori
dan zou dit waarneembaar zijn geweest;
maar er is geen sprak© vgn. Herhaalde
lijk zijn R. K. geestelijken veroordeeld;
laatstelijk nog een pastoor door d© recht
bank té Maastricht wegens beleediging.
Tot de vervolging ivas overgegaan zonder
eenige ruggespraak met de geestelijkheid.
In het verleden en tot heden is dat
steeds de practijk g,ew>eest. Steeds zijn
R. K. geestelijken vervolgd en veroor
deeld zonder eenige ruggespraak met de
geestelijkheid. In Duitschland mot ge
mengde godsdienstige bevolking en zelfs
in het Katholieke België is het Motu Pro
prio niet van toepassing, en zoo ergens
dan zou in dat Katholieke land het pri
vilegium fori moeten gelden. De toestand
dien wij nu hebben, hebben wij van
18151830, en die toestand is nadien
ongewijzigd. En voor 1815—1830 heeft
Rome zelf verklaard, dat door ongewoon
te in België het privilegium fori was ver
vallen. Intusschen wil de minister met
zijn ambtgenoot van buitenlandsche za
ken overleggen over de vraag of nog
een onderzoek bij de kerkelijke autori
teiten zal worden ingesteld. De min. deed
dit niet, omdat hij voor zich overtuigd
is, dat hij zou vragen naar den bekenden
weg. De Maasbode verschilde slechts op
een ondergeschikt feit van alle andere
Katholieken.
En hij do Evangelische Maatschappij
klopt men niet aan voor katholiek© zaken
en de vrijzinnige kiesvoroeniging 's Gra
venhage behandelde de zaak moor propa
gandistisch dan juridisch-canonisoh.
De heer Reekers (R. K.) sluit zich aan
bij den minister in diens betoog jn zake
hol Motu Proprio. Do Maasbode moge
Mn afwijkend gevoelen hebben verdedigd,
in Centrum en Tijd hebben bevoegden
aangetoond, dat het Motu Proprio hier
je lap dp piet van toepassing is. De over-
groote meerderheid vap katholieken
is het daarmee eeps. Trouwens sedert
jaren worden R.-K. geestelijken vervolgd
dp R.-K. ambteparen van bet 0. M. hebben
overeenkpmsfig hun eed, steeds hun plicht
gedaap. yan moeilijkheden is nooit ge
bleken j ware (lif wel het geval geweest
dan zou men zeker ppn diep onmogelijken
toestand een eind© hebben gemaakt.
Want het zou een onmogelijke toestand
zijn geweest als een derde van de be
volking door haar belijdenis zou zijn uit
gesloten geweest. Het Motu Proprio moet
dus niet beschouwd word™ te staan tegen
over Pb ze wetgeving. Men zij dus niet
ongerust. Tegen het sjtellen van vragen
aan de Geestelijke' Overheid zal spy jjicb
pief verzetten. Maar het is toch niét z-on-
d,er bedenking, ormfat men dan in alle
gevallen zqu ippetep onderzoeken naar
iemands geloofsbelijdenis.
Met vragen aan de kerkelijke overheid
zal men bovendien toch pief: p|lep'ge
ruststellen. Er zijn er die niet gerust
gesteld willen worden. Dat bleek in
Djiitschland.
Spr. ontzegt aan de uitspraak van de
Vrijz. Kiesvereehiging Gravenhage alle
waarde. Het komt er op aart wat de
kerkelijke overheid en de katholieken er
denkpn.
De heer Vap (jer Feltz (L.) repliceert.
Hij is met het antwoord des ministers
tevreden. Hij aanvaardt die verklaring des
mipisters. Het Nederlandsche volk behoeft
thans niet nj.eer te vreezen dat het motu
proprio toepasselijk is. Mperis niet nopdig.
Het hoofdstuk Justitie wérd zpnder
hopfdpljjke stemming aangenomen.
Uit de debattep pver fyet hpofdstuk Rin-
nenlancjsche Zaken ep met pprpe onder
wijs zij h©f vofgepd© ontleend aap de
KamerverslagenJ)e heer Van Lanschot
(R.-K.) bespreekt, het rapport (jer jpeen-
schakelingscommissie, Met pam© hf-
spreekt hij het vakonderwijs, ten aanzien
waarvan hij voldoende wettelijke vrijheid
van beweging vraagt, om het zicli naar
plaatselijke omstandigheden te kunnen La
ten ontwikkfdep. Hij wijst er op, dat veel
vakonderwijs tegenwoordig onder het her-
halingsonderwijs wordt getrokken, Jjet-gpen
bezwaren oplevert bij de subsidieering,
die daardoor te gering is.
Ook yestigt hij de aandacht der regee
ring op dé patra p a ton, di© zich be
zig houden met d© helangep <)or jeugd
na liet verlaten van de schóól, biè pa
tronaten voorzien in een grooto leemte;
zij vormen ij© jongens tot fatsoenlijke en
ordelievende staatsburgers Het is ©en lust
om te zien, hoe de pairQpaatsgebpujj'en
Wrijzen, ion hoe daar gegeven wordt vak
onderwijs, (jpf zich aanpast aan de behoef
ten van den tijd ©p yan de plaats. De
minister houde, in 's lands Ijelapg, reke
ning met deze instellingen én haarnut
tige werking; jn het algemeen met de
inrichtingen, voortgekomen op dit gebied
uit het particulier initiatief. Dit alles staat
daar pjs cje uiting van de volksovertui
ging.
De regeering depke ook pap 4e mejsjes-
patronaten, die de meisjes de elementaire
kennis bijbrengen, welke thans helaas nóg
zoovele vrouwen, die in het huwelijk tre
den, missen. Waar de elementaire begrip
pen van goede huishouding aanwezig zijn,
daap heerscht overal in de werkmansge
zinnen .welvpart. België geeft ons op dit
gebied een beschamend voorbeeld. Daar
heeft men reeds jarén geleden het groot©
belang van cursussen en huishóudonder-
wijs ingezien. Daar heeft mep mot 'dit
onderwijs voel nut gesticht, met betrekke
lijk zeer weinig kosten. Daar had men 268
van die cursussen; hot is dan ook volks
onderwijs in de ware en beste beteekenis
van het woord. Het is .een stukje sociale
wetgeving, welke tot het program van dit
kabinet behoort. Wat pi België mogelijk
is, is het ook hier. Spr. hoopt, dat deze
minister veel zal doen voor dezen tak
van volksonderwijs.
De heer Van Waterschoot van der
Gracht (R.-K.) sluit zich bij dit betoog
van den vorigen spreker aan en critiseort
de achterstelling van het bijzonder onder
wijs bij de samenstelling van de examen
commissies, meer In het bijzonder van
het M. 0. Vooral het aantal Katholler
ken in de commissies was zeer gering.
Spr. verzoekt den minister daarin veran
dering te brengen.
TWEEDE KAMER.
De Tweede Kamer zal tegen 20 Fe
bruari worden bijeengeroepen, gaat dan
eerst in de afdeelingen en zal dan in
openbare zitting, o.a. ontwerpen nopens
het pantserschip, de Bakkerswet en de
Armenwet behandelen.
Zij blijft tot Paschen hijeen.
H M de Koningin
H, M. de Koningin is Woensdagnamid
dag tusschen 1 en 2 uur voor het eerst
sedert de helft der vorige maand in ©en
open victoria uitgereden.
Z. K. H. de Prins vergezelde II. M.
op dien tocht.
H. M. zag er goed uit en keerde na
een toertje van een half uur ten Paleize
terug.
Belangrijke datums.
Van l tot en met 14 Februari gelegen
heid tot aangifte voor de kiezerslijst.
Vóór 20 Februari kennisgeving aan
de belasting-schuldigen, die nog niet be
taald hebben, door den Rijksontvanger.
1 Maart laatste betaaldag der belasting.
23 Maart ter visielegging en verkrijg-
baajstelljng (jer voorloopige kiezerslijst
en bijbehoorende jijstep.
23 Maart tot en rn©t 15 April gelegen
heid tot reclame,
Tot 21 April t©t' visielegging en ver
krijgbaarstelling der jieclames,
Vóór 15 Mei definitieve vaststelling
der kiezerslijst.
De Kamerverkiezing In het district Hilversum
De uitslag van de gisteren gehouden
herstemming ter verkiezing van een lid
van de Tweede Kamer der S.-G. is als
volgt
Aantal kiezers 12,669; uitgebracht 9010
geldige stemmen; daarvan verkreeg mr.
V. II. Rutgeps (A.-II.) 4942 en de heer W.
de Jong (U. L.) 4068 stemmen, zoodat
mj'. Rutgers gekozen is.
Pij de ©eiste stemming waren uitge-
8299 geldige stemmen, waarvan op de
hoeren': mr. IJ. Th. 's Jacob (C.-H.) 1736,
W, d« Jong (U. L.) 2092, mr. V. H. Rut
gers (A.-R.) 3584, dr. Th. van der Waar
den (S.D.A.P.) 784 en D. Wijnkoop (S.D.P.)
10.3 stemmen.
Uit de cijfers der herstemming in Hil
versum, zegt „Die Zeeuw", blijkt, dat met
inbegrip van den antinevol. en Roomschen
achterban en een deel ('hi'.-historisch™
die van 's Jacob op Ilutgèrs overgingen
do antirevol. candidaat met 1400 stem
men vooruitging, en de liberale candi
daat met elfhonderd. Het stomujenyerschil
tusschen Rechts 'en Links dat in 19Q9
nog 2334 bedrqeg, slonk thans tot 874.
Een verschijnsel dal men hij de felle
actie tegen „hst Tarief' iq 1913 in
meerdere distneten zal kunnen waar
nemen, waardoor nu 't gevaar reeds Je
vaqrzien is dat ook d© districten waar
't iq 19,Q9 slechts epkjgje stemmen „schol",
zullen „om" gaan.
jlracjitige bewerking en voorlichting
nu reeds QP <l' onz© dorpen is derhalve
hvoodnoodjg,
Wie de plaatselijke pers in sommige
districten volgt, ziet duidelijk dat de
Hetze nu reeds is losgebroken.
„De Tijd".
In „De Tijd" schrijft de nieuw benoem
de hoofdredacteur een inleidend woord.
Wij onlleenen ©r het volgende aan:
„Dat onze richting geheel roomsch zal
zijn, zooals die van „De Tijd'" het stiepfjs
geweest is, behoeft eigenlijk geen betoog;
roomsch zal zij zijn, niet alleen in het
aannemen en verdedigen der katholieke
geloofsleer, maar o«k in hef volgen van
de voorschriften en weqscKen vqn dqn
H. Stoel en het Nederlandsen Episcopaat.
Dok jyit de eigenlijk gezégde practische
politiek betreft, zal dp houdjng van „De
Tijd" door irjfjn optreden geen verande
ring ondergaan.
pm ons tot pns vaderland te bepalen,
staat de overtuiging bij mij vast:
lo. dat tegenover d© gevaren, wejkie het
christelijk volksdeel, zoowel van den kapt
van het liberalism© als van het socia
lisme bedreigen, een samengaan met de
geloovige protestantse!)© partijen (Antirc-
volutionnairen en Christelijk-Historisch™)
een gebiedende eisch der omstandighe
den is.
2o. Dat op onderwijsgebied nog groo-
tero rechtsgelijkheid van het bijzonder met
het openbare onderwijs kan tot stand ko
men, dqn tot pu toe het geval is, en
dat daarheen mét pil© gepaste middelen
moet gestreefd worden,
3o. Dat op sociaal gebied de verdere
ontwikkeling en uitbreiding van ver
plichte verzekering met Staatshulp moet
worden nagestreefd, ten einde d© arbei
dende klasse in dien moeilijken strijd om
het bestaan te verlichten en te helpen.
Geve God ons de kracht, om: tot heil
van Nederlands Katholieken in di© rich
ting nuttig Werkzaam te zijn; daarbij die
verecundia fidei, waarvan Augustine
spreekt, dat „schaamtegevoel des g(,
loofs", dat waarheid van dwaling onniii
dellijk doet onderscheiden en dat ons bj
de nadering van elk werkelijk bestaand
gevaar doet huiveren en maatregelen dos
riemen; een gevoel, dat hij den H. Vin
centius a Paulo zóó sterk ontwikkeld was
dat het Romeinsch Brevier van hein zegt
hij de dwalingen van zijn tijd tegeljjt
voelde en van zich afstiet.
'■ontbreken van een herberg hevoj
^drinken thuis; bij ziekte moet ml
dijk zich spirituaJia kunnen veil
f Er is een geheel-onthoudersk]
lin Letchworth.
Waarheid in plaats van legende
Eenigen tijd geleden stond het volgoj
de stukje in „Hot Volk":
Een legend© w©g.
In de wandeling, en vooral in de kot
kelijke propaganda voor meer geld uit
schatkist voor hun bijzondere scholen
zonder voor dat geld meer waarborgt
voor beter onderwijs op zich te willen
nemen, heet het altijd, dat het Rijk
de gemeenten, die de openbare school |f
verzorgen hebben, een zelfde subsidie uil-
keert als aan do bijzondere scholen. Eoi
staat, die minister Heemskerk naar aan
leiding van het wetsontwerp op de va
dere subsidie voor de bijzondere schole;
(het schoolbouwwetje) heeft doen toeb
men, geeft daaromtrent andere inlichtin
gen, Volgens die staat bedroegen in 180j
de subsidies uitgekeerd voor de lag»
scholen
Voor de openbare scholen f 7,617.555.
Voor de bijzondere scholen f 6.300.811,
Op de openbare scholen gingen 563.43>
leerlingen, dus het subsidie bedroeg fl3.il
per kind.
Op de bijzondere scholen gingen 320.41'j
leerlingen, dus het subsidie bedroe
19.06 pep kind.
Rekent jnen hierbij nog mee, dat vol
gens denzelfdcn staat op d© openban
school komt 1 leerkracht op 35 en t;
dp bijzondere school 1 leerkracht op 3>
leerlingen, dan ziet men het subsidit
wordt berekend naar de leerkrachten
hoe onwaar de bovenvermelde bewind
is, dat de openbare school naar rei
ding evenveel aan het Rijk zou kt
als de bijzondere. Zis een legende, di
nu wel opgeruimd kan worden.
De „Nederlander" hierop
schrijft nu
Wat blijken nu echter de juiste cijfers!
Allereerst, dat de cijfers niet zijn di;
voor 1908, dcich voor 1909. Maar, wil
erger is, dat het subsidiebedrag aan d;
openbare scholen toegekend, niet bedraai:
ruim 7l/o millioen, doch, met inbegrip
van het subsidie ingeyojge de arlt. 48 a
53 der wet o-j) het L. O., h-erhalingsondtf
wijs, ©nsubsidies ter vervanging derm
gere Rijks jaarwedden f 12,306,144,16.
Blijkt uit. denzelfden staat, waaraan ik
schrijver in „Het Volk" zijn cijfers ont-
leende. Deze schrijver vergat echter, dn
een deel der toegekende subsidie krad
tens art. 9bis der Uitkeeringswet vai) IS
ter verrekening wondt afgetrokken; kt
overschot stelde hij als rijkssubsidie. Mi#
dat is schromelijk onjuist:
Het Rijk droeg pep kind aan de pp»
bare school niet hij f 13.41, dë
f21.831/2, wat nog een verschil teil rt
deel© van het bijzonder onderwijs get:
van J2.171/? per kind.
Maar ©r js me©p.
Blijkens' den staat, yoqrkomeqde qp pw j
143/144 Verslag L. O., werd er nóg1
de publieke kassen (gemeente, enz.i "l
nettp bedrag van f 14,826,16(1,12 ui
keerd voor 'Wiet openbaar: onderwijs,
f2Q,311/2 per kind,
Elko foerling der openbare school koi
dus aan de publiek© kassen <t
f 21,831/2 f26.311/, 0f f 48,15 (genii
deld).
En nu het resultaat. Was die hijdragt
ook voor d© bijzondere scholen evenhóóg,
dan zou aan de bijzondere school
worden ujtgekeerd een bedrag W
32(3,418 X 148,15' f 15,428,121],70,
ruim| 9 milliben meer. Dat is 'de wïallioi1
Do legende, zoo besluit de „Ned." si'11
wat „Het Volk" schreef, -en wat dqori
vrijzinnige pers zoo gaarne wordt v-'|
breid,
DRANKBESTRIJ DJNG
Een a 1 k o h o 1 v r ij d q r a d q.
Do bewoners vqn Letchworth, de eetsf|
tuinstad jn Engeland ten noord»"
Londen hebbpn gesjemd over 1
vraag, of zij een draijkgelcg
h e i d in tuin midden zouden tqebi®
Het voprstel is al een paar maal w
een meerderheid van een honden' slf!
men verworpen en nu hebben zij,
een meerderheid van 596 (1117 - 521) »i
nieuw voor drie jaar bepaald, dat s
binnen hun perken geen drank zal "cpl
den verkocht. Mannen en vrouwen bofel
de 25 jaar, die een halfjaar in Letc'T
worth hadden gewoond, mochten "!"l
stemmen.
De voorstanders van het verbod -1
denNiemand wil graag een drankgelegf]|
hhifJ in zijp buupt hehherjde Jp?'
vooruitgang van onze tuinstad bewijst,1
het ontbreken van een herbeig gee" I
letsel voor den bloei van de plaats
wij hebben de laagste kinde'|
sterfte in den lande.
De tegenstandersarbeiders zij" tfl
woon aan een gelegenheid, waar zij 1
verschingen kunnen koopen, vinden
die hier niet, dan gaan zij elders; '"I
Katholieke Sociale Actie.
Oud-Gastel, Zondag 4 Februnl
Men schrijft ons:
'n Ouderwetsch© winteravond;
Be jaskragen gedoken stroomden
hen der H. Familie in dromm©
kerkdeur en vervulden de stil
dorpstraat met de krakend©
hunner haastige voetstappen 111
bevroren sneeuw, op weg naar
kende warmte van dien huiselijke
j Betrekkelijk weinigen gaven ge
de oproeping tot het bijwon©
algemeen© vergadering, uitge
door liet l'l. Comité der K. h
Bromden saam bij den spaarzam
feener kolomkachel, die ongerep
ijskille atmospheer in d© groole 1
Ider Harmonie. Zwart gaapt© hét
vanwaar de voorzitter, notaris b
hel welkom toeriep aan het vijf li
wezigen en den heer J. W. Viel
Goes, die kwam spreken over
wikkeling.
De heer Vienings sprak gedure
[één uur.
En waar hét vuur geen war
mocht te brengen ©n allen in tro
(neerslachtigheid rillend neerzaten
verhelderden aller oogen in toe
belangstelling door de begeeste
vonkte iu dezen Roomschen red
werd ieders hart verwarmd dooi
lig woord
Zijn betoog wedijverde in klaa
frischheid met de heldere vries-li
buiten en tooverd©, als deze, sch
bloemen in treffende gelijkeni
sierlijke beeldspraken voor dr
verraste toehoorders.
E Dezen vergaten d© koude bij
spannen luisteren naar hét niet tr
doch aangenaam stemgeluid van
Vienings, dat somwijlen zich v<
den warmen gloed der Katholle
tuiging, dan weer uitbrak in w
verontwaardiging, of kalm en za
toogde, soms tot vlijmend sart
geestigen spot oversloeg, maar al
bekoorde door rijkVlpsiénd© wel;
beid, nóóit missende hiet juiste
Spreker omschreef in hreode
wat onder volksontwikkeling ïr
staan worden, bracht in herinn
Fransche revolutie met de omve
van al het oude en hiet ontst
hel Liberalisme en zijn valscht
geeselde het Socialisme en kwar
tot de uiteenzetting der middelei
Katholieken grondslag het ontwi
jcial© en politieke leven weer o|
wen. Hij bewees de noodzakelijk
ontwikkeling ook voor den ©en
juijn, dip over het geheel dient
pp gronden, waarop' Ipj zich bi,
[tholieke actie aansluit ©n wi
waarom het Liberalisme ©n vc
Bocjaljsme gevaarlijk voor hem z,
hij ziel) niet zopde lid©11 Qverhlu
schetterend© en zinledige |euz©n
De mogelijkheid om zich vold(
cjale ontwikkeling eigen te mak
Igeesjig u --ij 1 ust ree I'd dqor het ver
pep bezoek van Mr. Aalherse
Volksverein. in Keulen.
Krachtig was sprekers betoog c
fKerk, als versproidster en b
ster van Waarheid en wetenschap
den laster, dat Zij hij voorkeur
[per plaatste op 't licht der keni
Het laatste gedeelte der boeie
handelde over al wa,t ontwikk©
brengt en d© godsdienstige ont'
en overtuiging schaadt, waarbij
aard der neutrale ©n liberale p
blootgelegd.
Het. slot was het Oud-Testarnen
jjaal' vpn' Gedpóns ^verwinning
dooi- God beloofd op isral
jden, door liet zwaaien der voora
ken verborgen toortsen, met zin
passing op ons, Katholieken,
JageljjkspJ) leven de fakkel de
schap brandend lp houden in d©
bescheidenheid, teneinde in de
gevaars, wannper de Kerk won
vallpn, ónze bescheidenheid te la
iplj onbeschroomd met d© ja
Iloomsche wetenschap uit te ga;
strijd der overwinning, op het
j-ChrisJus„De Poorten der Hel zu
niet pverweldjgep"
Nadat het pnthousiastisch apj
weggpstorvon ip de donkere za
dankte de voorzitter in hartelijk'
dingen voor de héérlijk© rede
jden wensch pit, dat d© v©rgad<
meermalen den heer Vienings
hooren en dat het dezen zoud<
zijn nog veel goeds tot stand
gen en te bevorderen door zijn
kend woord en strijdvaardige
volke tot heil, de Katholieke
bloei en Koning Christus tol e
Na een ernstige aanmaning li
wezigen, om hunne kinderen n
pelijk en godsdienstig te ontwi
ill It qppnbare lqvep zjcb" Kat
toonen in deze benard© tijden
diensth'aat van welk laat;
treffend© voorheelden werden a
sloot de voorzitter met dien Ch
groet deze belangrijke vergad-
hij alle aanwezigen een diepi
zal hebben achtergelaten.
