No. 2.
Donderdag J Januari 1M2.
Dit dito Maat nit 6 Maiden.
EERSTE BLAD.
Achtste Jaargang.
lie.
inge.
ndfjke.
mngen.
12-
VerscliijRt eiken NUIDM-. VKISSU- to VRUDACAVOMD.
HET JAAR 1911.
UIT ZEELAND.
RECLAMES.
Journalistiek.
Letteren en Kunst.
Landbouw en Veeteelt.
bekenden een Zat
C. RIJK
en Echtgenoote,
kiden en betkemd^
•ilwensch in 1912,
TJN, Echtgenoote
en doohtet
1912.
en en bekenden onj.
912.
1UF, en Echtgenoot
Lands Hoefje.
1912.
en en bekenden ea
egend jaar toegf
AT en Echtgenoot
Bietenagent.
1912.
te webschen aan fj
voor 1912.
BLOED,
n Aannemer.
n aan familie, rrie»
in 1912,
•t WESTEINDE.
en aan familie, vria,
in 1912.
J. ALLEWIJN,
Commissionair,
en aan familie, vria
in 1912.
BERGS,
Rijwielhandel.
en aan familie, vria-
in 1912.
VAN DOORN,
ieden en Metselaars
van den dag.
DOORN Thz.,
Bouwmaterialen.
Krabbendijke,
~n aan familie, VTia.
in 1912.
KLAP,
Commissionair.
en aan familie, vjiet
in 1912.
ERLAND,
Bakker en Winkelier
hen aan familie, vries- 1
ivs in 1912.
OGIER,
Rijwielhersteller.
schen aan familie s
STOKMAN,
iVERMEULEN.
VERLAERE,
Fnuragehandel.
Krabben dijkt.
hen aan familie, Tfi»
ars in 1912.
ZANDEE,
Mr. Molenaar.
ischen aan familie
C. RIJK
en Echtgenoote.
ïddijk).
X.
SIMONS.
schen aan vrienden
912.
W'. SWART,
BoomkweekebJ'
snschen aan familie
JERGEM Mz., iWi
en Echtgenoot*.'.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, 'daarbuiten 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cents dubbele bladen 10 cent,.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 'si
Kanfoor d. Administratie: Ganzepoorfsfraaf C 209, GOES.
Reclamebericbten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst,; wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Gt. h contant.
Ofschoon het bestek van ons blad niet
toelaat in wijdloopige beschouwingen te
treden over het afgeloopen jaar, mag toch
een kort overzicht niet ontbreken.
Op sociaal gebied was menig land der
beschaafde wereld, het onze niet u tge-
zonderd, het tooneel van min of meer
ernstige werkstakingen, die alle bewezen,
hoe de sociale rechtvaardigheid, steunende
op de juiste verhoudingen tusschen kapi
taal en arbeid, door de opruiende bemoei
ingen van socialistische en anarchistische
elementen eenerzjjds en de nawerking der
liberale ideeën anderzijds nog steeds be
moeilijkt wordt in haar taak: botsingen
tusschen werkgevers en werknemers zooveel
mogelijk te voorkomen.
In spjjt van alle vredeamuziek, van
arbitragehof en vredespaleis, zag Europa
de oorlogsfakkel in het Zuiden ontstoken,
waar Italië zich cp Tripoli heeft geworpen
en deze Afrikaansohe provincie aan Turkjje
tracht te ontfutselen. Zelfs heeft het maar
een haar gescheeld, of de Marokko kwestie
had dezen zomer een Europeeschen oorlog
doen ontbranden met geheel den nasleep
van jammeren, die een dergelijke krijg
zou hebben doen aanschouwen. Ook in
Azië gist het. China emancipeert zich en
werpt het monarchale juk van de dynastie
der Mandsjoe's welke ook eenmaal haar
heerschappij door usurpatie verkreeg
af, terwjjl Perzië bjj de regeling van zjjn
binnenlandschen toestand door Rusland
wordt „geholpen" met goedvinden van
Engeland, een hulp die het eens zoo mach
tige rijk met zrjn zelfstandigheid zal moeten
betalen.
De republiek Portugal schreed voort op
den weg van het Jacobinisme en kenmerkte
zich in zijne regeering meer en meer als
een land, dat steeds duidelijker den uitroep
rechtvaardigt van madame De Roland
„O, Vrjjheid, wat misdaden worden er be
dreven in uwen naam!"
Het Engelsche koningspaar zag zich iD
Indië als „keizer en keizerin" van het
onmetelijke rijk gehuldigd. Mexico dwong
den vermaarden president en dictator Por-
firio Diaz tot heengaan en Italië „vierde"
het 50-jarig feest van zijne eenheid, welke
gekocht werd met den roof der pauselijke
staten.
Ons vaderland zag in den zomer den
Franscheu president als gast onzer beminde
Koningin te Amsterdam en 's Gravenhage
en verheugde zich oprecht in de schitte
rende entvangst, welke de Belgische soe
vereinen onze Koningin en Prias Hendrik
te Brussel bereidden, waardoor de vriend
schapsband tusschen Noord- en Zuid-
Nederland hechter werd samengesnoerd.
Op politiek gebied mag met voldoening
worden gememoreerd, dat onze Volksver
tegenwoordiging de Arbeidswet en de
Militiewet aannam, dat de regeering hare
belofte inloste inzake Ouderdoms- en Inva
liditeitsverzekering en Tariefsherziening,
dat te Utrecht eene belangrijke meeting
onzer Katholieke arbeiders werd gehouden
ten gunste der sociale wetgeving, dat
Maastricht binnen hare muren eene sociale
week, Amsterdam en Breda een welge
slaagden Katholiekendag zagen houden.
De „roode Dinsdag" en het obstructio-
nisme in de Tweede Kamer hebben getoond,
hoe het socialisme in ons land voortdurend
er op uit is zijn invloedssfeer uit te breiden,
terwijl alleinsinuatiesen Cassandraprofetieën
der liberalen ten spijt, de Coalitie hecht
en sterk staat en de Christelijke regeering
met haar vertrouwen schraagt.
Het Katholieke Nederland viel in de
laatste maanden van het jaar de eer te
beurt een zjjner zonen te zien bekleed met
het kardinaalspurper, een feit dat in geen
400 jaren is voorgekomen, terwijl de
Roomsche Drankweer den uitmuntend ge
slaagden Bloemendag van 24 September,
ten gunste van een R. K. Sanatorium voor
Drankzuchtigen, als een nieuwen triomf
mocht begroeten. Ook de voortdurend zich
uitbreidende belangstelling onzer geloofs-
genooten in de openbare zaak, zoowel op
sociaal als op politiek gebied mag als een
gunstig teeken voor de toekomst worden
aanvaard. Moge het tevens een prikkel
sjjn voor die plaatsen, waar de Katholieken
het nog steeds als een ideaal beschouwen
lid te zijn eener „slapende" Kerk, liever
dan zich o p e n 1 ij k als voorstanders te
verklaren van de groote en schoone Katho
lieke beginselen.
De exceptioneel droge zomer van 1911
bleek van zeer ernstigen aard in zijne
gevolgen. Reeds moest hier en daar, zoo
wel door particulieren als door gemeente,
staat er provincie te hulp worden gekomen,
waar de heerschende duurte een noodstand
schiep.
Van ons land in het algemeen overgaande
op onze provincie kan niet dan met deernis
worden gedacht aan den onheilvollen or
kaan van 30 September, die zooveel wee
en ellende bracht aan onze visschersbe-
volking, vooral te Bruinisse en Ierseke.
Moge de Hemel ons gewest steeds van
zulk een ramp vrjjwaren.
Zooals de lyst der overledenen, die wjj
in ons vorig nummer publiceerden, doet
zien, ontviel wederom in het afgeloopen
jaar menig bekwaam man aan onze provincie.
Ook Goes leverde hierbij zijn droevig aan
deel. Verschillende achtenswaardige inge
zetenen verdwenen uit de rjj en met name
de heer M. de Jonge, lid van Gedeputeerde
Staten een „zelfmade"-man in den
nobelsten zin des woords en een oprecht
Christen was voor de rechtsche partjjen
een zwaar verlies.
Het vertrek naar elders van den heer
P. J. van de Ven, die zich steeds als een
principieel Katholiek en een overtuigd
aanhanger der coalitie deed kennen al
mocht hem dan ook de gave des woords
niet zjjn beschoren heeft eene vacature
doen ontstaan in den Goeschen gemeente
raad. Aan de Katholieken van Goes de
taak in zjjn plaats een man in den raad
te brengen, die de eer van den Katholieken
naam weet hoog te houden en het over
machtig stedelijk liberalisme moedig in het
aangezicht durft zien.
Wij meenen dit jaaroverzicht niet te
mogen besluiten zonder dankbaar gewag
te maken van het vertrouwen waarmede
een steeds aangroeiend getal abonné's in
geheel de provincie de „Nieuwe Zeeuwsehe
Courant" omringt. Niet minder erkentelijk
zijn wij voor den raad en den steun, die
wij van alle zijden, ook uit de rangen der
eerwaarde geestelijkheid, in het afgeloopen
jaar mochten ontvangen. Dit geeft ons
moed voor de toekomst en is ons een troost
bij onzen arbeid, die hoe goed ook bedoeld,
niet altijd even goed begrepen wordt. Het
meest van alles echter verheugde ons de
aanmoediging, die wij onlangs moobten
ontvangen van onzen Nederlandschen kar
dinaal W. M. van Rossum, die in een
eigenhandig schrjjven, gedateerdRome,
22 December 1911, als antwoord op da
gelukwenschen, die wij Zijne Eminentie bij
zijn verheffing tot het kardinalaat toe
zonden, onzen arbeid als een „gewichtige
heilige taak" zegent en zjjn beste wenschen
uitspreekt voor den bloei der „Nieuwe
Zeeuwsehe Courant". Dit vooral is ons
een spoorslag om de „Nieuwe Zeeuwsehe
Courant" te doen zijn en blijven een echte
Katholieke Zeeuwsehe Courant,
als nieuwsblad zoo goed en volledig mo
gelijk, een vertrouwbare gids voor onze
gewestgenooten, een welkome vriend in
het Roomsche gezin, met het schoone woord
van Sint Augustinus als leiddraad en kern
spreuk „In het noodzakelijke een
heid, in het twijfelachtige vrij
heid, in alles de liefde".
EERSTE KAMER.
In de zitting van Zaterdag is de
Indische Begrooting afgehandeld en zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Het belangrijkste van den dag was
ongetwijfeld de rede van den minister van
Koloniën, waarin hij alle sprekers, die
aan de algemeene beschouwingen op de
Koloniale Begrooting hadden deelgenomen,
breedvoerig beantwoordde.
En toen de schoolkwestie onderhanden
werd genomen, wees spreker allereerst op
het verschil tusschen Nederland en Indië
in betrekking van de verhouding tusschen
het openbaar en het bijzonder onderwijs.
Zoowel do zendings- en de gouverne-
mentsscholen moeten zich naar den aard
der bevolking richten.
De zendingsscholen subsidieert de Regee
ring naar behoefte.
Alle dwang moet ons vreemd blijven.
Zending en gouvernement moeten de
consciëntie ontzien en als de Pers dan
niet ophitst tegen de zending, zal de
schoolstrijd niet naar Indië worden over
gebracht.
Spreker verklaarde ten slotte niet bang
te zijn om voor zijn beginsel pal te staan.
Maar spreker lette op het groote verschil
tusschen Nederland en Indië en hij achtte
een regeling mogelijk, waardoor men ook
in Indië als zonen van hetzelfde vaderland
kan samengaan, met eerbiediging van aller
consciëntie en ter bevordering van den
bloei van onze Insulinde.
Vervolgens kwamen verschillende kleinere
ontwerpen in behandeling, waaronder de
begrooting voor de landsdrukkerij, hoofd
stukken I en Vila de wet op der middelen,
die allen goedgekeurd werden, waarna de
Kamer uiteenging.
Galabal ten Hove.
Dinsdagavond heeft in het Koninklijk
Paleis het galabal plaats gehad, dat ter
gelegenheid van het Nieuwjaar werd
gegeven.
Met inbegrip der vele dames en particu
lieren bedroeg het aantal genaodigden
ongeveer 1000.
Kort na 9 uur tegen den aanvang van
het cercle vernam men, dat H. M. de
Koningin niet bij die ontvangst en bijgevolg
ook niet op het galabal zou tegenwoordig zijn.
WegeDS de afwezigheid der Koninklijke
Gastvrouw werden alstoen de honneurs
waargenomen door H M. de Koningin
moeder zoowel bij het cercle als in den
verderen loop van den avond bij het
toespreken van tal van dames en heeren.
Z. K. H. de Prins deed mede een
rondgang in verschillende zalen en onder
hield zich met velen van de bezoekers
Krabbendijke. Alhier is weder het mond
en klauwzeer uitgebroken en wel bjj den
landbouwer J. v. Gorsel.
De Landbouwer H. alhier die een koe
te laag had aangegeven, zag deze door
den Commies benaderen. Na over en weer
praten kocht hjj de koe voor een hoogeren
prijs terug, en kon haar toen weder opnieuw
aangeven.
Een schadepostje voor den landbouwer
en een voordeeltje voor den Commies van
f46
Bjj den gehouden klopjacht in den
Zimmerpolder werd een der drjjvers een
zekere L. van hier aangeschoten in zijn
wang waaruit dr. Geill een hageltje heeft
weten te verwijderen.
De bevolking op 1 Jan. 1911 bedroeg
1077 m. 1103 v. totaal 2180.
Op 1 JaD. 1912 1061 m. 1111 vr.
totaal 2172.
Geboren werden 28 m. 33 vr. totaal 61.
Gevestigd zjju 39 m. 40 vr. totaal 79.
Huwelijken gesloten 15.
Overleden 18 m. 14 vr. totaal 32.
Vertrokken 65 m. 51 vr. totaal 116.
Er is dus een vermindering van 8
personen.
Kwadendamme. Op Nieuwjaarsavond tus
schen 8 en 9 uur is een hevige aanslag
gepleegd op deD 26 jarigen ongehuwden
veldarbeider L. B. aldaar. De verslagene,
die veel bloedverlies had werd door den
gemeente-geneesheer verbonden en in een
naburige woning opgenomen.
De aanslag wordt aan een familieveete
toegeschreven. De politie steld een onderzoek
in.
's Heerenhoek. De bevolking op 1 Jan.
1911 bedroeg 559 m 597 vr. totaal 1106
personen.
Op 1 Jan. 1912 573 m. 554 vr. totaal 1127.
Geboren werden 25 m. 15 vr. totaal 40.
Gevestigd 24 m. 30 vr. totaal 54.
Huwelijken gesloten 7.
Overleden 14 m. 9 vr. totaal 23.
Lsvenl. aangegeven 1 m. 1 vr. totaal 2.
Vertrokken 21 m. 29 vr. totaal 50.
De bevolking is dus met 21 personen
vermeerderd.
Nisse. In de gehouden jaarvergadering
der Zangvereeniging „Excelsior" werden
alle bestuursleden herkozen behalve Janne-
ke Kloosterman en Pieternella de Biaejj.
In hun plaats zijn gekozen W. Jansen
en J. Sanderse.
Dhr. G. F. H. Luwema werd benoemd
als eerelid.
De uitgaven in het afgeloopen jaar
bedroegen f48.72 en de inkomsten_f 50.025,
alzeo een goed slot van f 1.30.
De bevolking op 1 Jan. 1911
bedroeg 328 m. 326 vr. totaal 654 personen.
Op 1 Jan. 1912 327 m. 321 vr. totaal 648.
Geboren werden 11 m. 9 vr. totaal 20.
Gevestigd zijn 17 m. 24 vr. totaal 41.
Huwelijken gesloten 6.
Overleden zjjn 5 m. 4 vr. totaal 9.
Vertrokken 24 m. 34 vr. totaal 58.
Er is dus een vermindering van 6
personen.
Ovezand. De bevolking op 1 Jan 1911
bedroeg 494 m 507 vr. totaal 1001 personen.
Op 1 Jan. 1912 504 m. 529 vr. totaal 1033.
Geboren werden 14 m. 20 vr. totaal 34
Gevestigd zijn 36 m. 51 vr. totaal 87.
Huwelijken gesloten 6.
Overleden zijn 5 m. 11 vr. totaal 16.
Vertrokken 35 m. 38 vr. totaal 73.
De bevolking is dus met 32 personen
vermeerderd,
Heinkenszand. Dinsdagavond hield de
Zangvereeniging „Excelsior" alhier hare
jaarvergadering. Tegenwoordig waren 22
leden. Door den Secretaris en penning
meester werd verslag uitgebracht over 1911
waaruit bleek dat ontvangen was f 138,221/a
en uitgegeven f 132,181/3 goed slot alzoo
f6.04. Wegens het bedanken als Secretaris
van den beer M. de Wilde werd in diens
plaats als zoodanig benoemd dhr. G.
Kristelijn. Herkozen werd dhr. B. van de
Reepe Bz. als bestuurslid. Staande de
vergadering werd besloten om in den loop
van den a.s. zomer een pleizierreisje te
maken. De organisatie hiervan zal later
geschieden.
Driewegen. De bevolking op ljan. 1911
bedroeg 316 m. 340 vr. totaal 656 personen.
Op 1 Jan. 1912 318 m. 340 vr totaal 658.
Geboren werden 6 m 6 vr. totaal 12.
Gevestigd zijn 20 m. 26 vr. totaal 46.
Huweljjken gesloten 3.
Overleden zjjn 4 m. 9 vr. totaal 13.
Vertrokken 20 m. 23 vr. totaal 43.
Het bevolkingscijfer is dus met 2 personen
verhoogd.
Schare De telegrafist-arbeider M. West-
strate afkomstig van hier wordt als zoodanig
overgeplaatst van Tilburg naar Dordrecht.
Stavenisse. Het mond- en klauwzeer is
hier uitgebroken onder de schapen van
den landbouwer A.S. Eene ganscbe kudde
van plm. 125 schapen is er door aangetast.
Kloetinge. Eenige personen van elders
hebben Zondagnacht op eigenaardige manier
„oud-nieuw" gehouden. Aan den straatweg
werden de lantaarns der waterleiding stuk
geslagen, waardoor groot gevaar voor de
veiligheid ontstond. Voorbij het dorp zijn
een aantal buizen van den weg in de sloot
gewerkt.
Door de politie wordt een streng onder
zoek ingesteld,
Oostkapelle. Zondagvoormiddag, terwjjl
de bewoners naar de kerk waren, is op
het hofsteedje van P. v. d. W-, gelsgen
aan den Grjjpskerkschen weg onder deze
gemeente, ingebroken. Zilvergeld is uit een
bureau en uit een kabinet ontvreemd.
(Zie verder Tweede Blad.)
De nieuwe hoofdredacteur der „Middel-
burgsche Courant", de heer J. H. Dei-
bel heeft zijn taak aanvaard met een
hoofdartikel, waarin hij zijn program van
actie ontwikkelt. Hij hoopt, zoo zegt hij,
de „Middelburgsche Courant" voort té' lei
den in vrijzinnige richting, maar hij zegt
ook, tusschen de Liberale Unie ein de
Vrijzinnig-Democratische partij geen Leuze
te kunnen doen. „Entre oes deux inon
coeur balance".
„Noah".
Op den Tweeden Kerstdag is te Oister-
wijk (N.-B.) is onder leiding van kapelaan
Huybors met groot succes opgevoerd het
treurspel van Vondel getiteld: „Noah of
de ondergang der -eerste wereld". Do reien
werden gezongen volgens muziek van Pas
toor Jansen. Een volgende opvoering heeft
den 7en Januari a.s. plaats.
Te Krabbendijke hebben twee landar
beiders zich bereid verklaard om, onder
toezicht van den heer Jac. Wellemaiff,
van 1912 eene nauwkeurige balans te ge
ven van ontvangst en uitgaven. Een en
ander gebeurt voor de landbouwtentoon
stelling t© 's Gravenhage in 1913,