Heêrland's doodstrijd in 1918.
No. 153.
Donderdag 28 December 1911.
Zevende Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-.JtfOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Dit m» bestaat uit 6 bladzijden.
EERSTE BLAD.
1811 Von Ketteler
1911.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
DE OORLOG
tusschen Italië en Turkije.
HUE HEIME COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
balf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 209, GOES.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bjj abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 16 regels f 0.50ieders regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst,; wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A centanh
r-te Xlf""- Het Nieuwjaarsnummer
wordt Zaterdag 30 Decem
ber afgedrukt. Nieuwjaars-Annonces worden
tot Vrijdagavond 29 December aangeno
men, gewone annonces tot Zaterdag 30
December 's namiddags I uur.
Heeren Correspondenten wordt beleefd
verzocht hun berichten tijdig in te zenden
voor dat nummer.
Directie en Redactie
HajMB1*—1 die z'ch met'anuar'
op de „Nieuwe Zeeuwsche
Courant' willen abonneeren, kunnen, voor
zoover in het district Oostburg woonachtig,
zich opgeven aan de volgende adressen.
I Voor Oostburg: Dhr. Ch. Buijck,
Vloletstraat.
2. Voor Sluis, Hellle en St. Anna-ter-
Muiden: Dhr. Fr. Verschore, Markt.
3. Voor lizendjjke en omstrekenDhr.
Mich. Gioosman-Boerjan.
4. Voor Hoofdplaat: Dhr. F. Hamelijnck-
Boone, Kerkstraat.
5 Voor Aardenburg, Eede en St. Kruis:
Gebroeders Dierix.
6. Voor Philippine: C. Aertsens, timmer
man.
7. Voor Groede: Dhr. Aug. van Poucke,
Koster.
8. Voor Schoondjjke: Dhr. Tak, Boek
handel.
Zooals het vorig jaar, stellen wij ook nu
weer onze postabonné's in de gelegenheid,
het abonnementsgeld over 1912, ineens bij
vooruitbetaling te voldoen. De prijs wordt
dan voordeeliger, en is vastgesteld op f3 50
voor een abonnement GEDURENDE HET
GEHEELE JAAR.
De Administratie.
25 December.
Dool 'allen, wien de herboring der maat
schappij in Christus' geest het ideaal
van onzen glorierijk regeerendiein Pius X -
ter harte gaat, is niet zonder geestdriftige
ontroering op den 25en December j.l. bet
eeuwfeest herdacht van de geboorte van
Wilhelm Emmanuel Yon Kette
ler, den grooten socialen bisschop van
Mainz. Zeven en twintig volle jaren (1850
1877) heeft deze beroemde kerkvorst den
zetel van St. Bonifacius bekleed, en al
de vele en groote talenten, die de Heer
hem had geschonken, aangewend ten bate
53.) DOOR TWi£i£ PIOTTEN.
De berekende aanval tegen ©en wild-in-
't-rond-slaande afweer was een te oinge-
Ijjke strijd. Tevergeefs gaven de kanon
niers van een Engelsche veldLbatterij, ten
Zuiden van Bunnik, die in hunne mart
tels gehuld in de dekking de wacht hiel
den, ©en snelvuur af met op nul ge-
tampeerde granaatkartetsen. Nog vurende
werden ze besprongen en miet de bajo
net afgemaakt; de batterij veranderde van
eigenaar, in ©en kwartier tijds was dit
nachteljjk drama afgespeeld. De aanruk
kende Engelsche compagnieën ondergin
gen 'tzelfde lot; in verwarring uit elkaar
geslagen werd het een Marathon-wedstrijd
in het vluchten. Even onverwachts als
't gekomen was, vierdwieen daarna bet
zoeklicht.
De Nederlandschie troepen namen een©
stelling in achter den Krommen Rijn. Den
onverschrokken aanvallers wachtte nog
een tweede taak, niet minder gevaarlijk
dan de eerste. De mortieren, die tot het
laatste oogenblik Bunnik en de bruggen
over de rivier hadden bepoieierd, verleg-
van zijne kudde niet alleen maar van ge
heel het Christenvolk.
Von Ketteler is de pionnier geweest
der Katholieke sociale actie, de gangma
ker der beweging, die ten doel heeft die
oplossing der sociale kwestie in handen
te leggen van Haar, die alleen daartoe in
staat is, de Katholieke Kerk.
Von Ketteler doorzag reeds vóór ©en
halve eeuw te midden van het labyrinth
van misstanden en wanverhoudingen op
maatschappelijk gebied met helderen blik
wat gedaan moest worden tot bevrijding
dier groote arbeïdersschare, die van
weerskanten, door een harteloos libera
lisme en een vernietigend socialisme, in
haar heiligste belangen, zoo stoffelijk als
geestelijk werd bedreigd.
Van Von Ketteler is het woord: „Wie
het maatschappelijk vraagstuk
begrijpt, begrijptzijntijd, wiehet
niet begrijpt staal voor het he
den en voor de toekomst als
voor raadsel s". Van hem het heerlijk
geschrift: „Het arbeidersvraag
stuk in het Christendom".
Maar niet alleen met woorden ook met
terdaad toonde hij' de man te zijn, die
alles voor allen wilde wezen om allen
te winnen voor Christus.
In zijn diocees zette hij allerlei stichtin
gen op touw, die de maatschappelijke
verheffing van den arbeidersstand ten
doel hadden, maakte hij: zich vertrouwe
lijk' hij geboren aristocraat en man
van hoofsche manieren met de behoef
ten en nooden, de wenschen en verlangöns
van den minderen man.
Zijn ambtsbroeders in het episcopaat
verraste hij op de bisschoppelijke confe
rentie van 1869 met een schitterend©
rede over de verhouding der h e-
dendaagsche vorderingen en
strevingen der arbeiders tot
godsdienst en christendom,
waarin hij1 verhooging van ar
beidsloon, verkorting vain over-
matigen arbeidsduur, behoor
lijke Zondagsrust, verbod van
vrouwen- en kiderarbeid be
pleitte, niet als een aalmoes maar als een
recht, dat de werkman als mensch en
christen mag vorderen.
Hoe juist en scherp wist Von Kette
ler op de Katholiekendagen, bijzonder die
van 1871, de verderfelijke theorieën van
bet schijnschoon liberalisme aan de kaak
te stellen, hoe welverdiend g-eeselde hij
de revolutionaire, vrijheiddoodendie ©n
anti-christelijke ideeën van het socialisme,
hoe stond hij heel zijn leven gereed ter
verdediging van de volksrechten volgens
den geest en onder de schutse der Kerk!
Inderdaad, na zooveel jaren nog mag
van dezen in alle opzichten grooten bis
schop getuigd worden: „Defunctus axlhuc
loquitur", „Ofschoon gestorven, spreekt
hij nog". Zijn naam is als een bazuin
klank, die voortdurend de laffe en flauwe
Katholieken in de ooren schalt en hnn
toeroept: Op, schaart U in de gelederen
uwer geloofsgenooten, die het werk van
Von Ketteler door Leo XIII, roemrijker
gedachtenis, bevestigd willen voort
zetten en het maatschappelijk vraagstuk',
den nu hun vuur naar de meer ach
terwaarts gelegen wegen, teneinde den
aanrukkenden Epgelschen te beletten het
vernielingswerk onzer geniesoldaten te
verhinderen. Over een vrij grooten afstand
kropen de vernielers langs de rails, over
al de geheimzinnige, gele pakjes tegen
de ijzeren lijn bevestigend. De bruggen
over den Brommen Rijn, die eerst ver
nield, door de Engelschen waren her
steld, werden geprepareerd voor ieen twee-
de Vliegproef, onder dekking van ©enige
compagnieën. Deze gingen over de brug
gen voorwaarts, dreven de Engeüscbon,
die den bouw van batterijen voor zwaar
der geschut beschermden, terug en ver
kendien verder in oostelijke richting. De
Nederlandsche batterij nam den weg van
Bunnik naar Odijk onder vuur, om de
nadering van den vijand uit 't Zuiden te
belemmeren. Na een uur kwamen de uit
gezonden compagnieën snel terug, op vrij
grooten afstand gevolgd door sterke En
gelsche afdeelingen. De stelling achter den
Krammen Rijn werd onmiddellijk' ont
ruimd, toen de dekkingstroepen over de
bruggen in veiligheid waren. Dat het hoog
tijd wend voor den terugtocht, bleek uit
de hier en daar doodelijke begroeting van
artillerie-projectielen uit Noordelijke rich
ting, uit die berichten, dat infanterie in
snellen opmarsch was naar de bedreigde
dat zich allerwegen aan ons opdringt
dit te ontkennen ware struisvogeltak-
tiek tot oplossing willen brengen, ge
leid door de beginselen des Evangelies,
zooals de Katholieke Kerk die belijdt. Op,
slapers, zoo gij niet wilt, dat door Uwe
schuld te kwader ure Gods volk ten prooi
valt aan den vijand, die het op zijn val
heeft voorzien. Moge het beeld van
Mainz' vromen, krachtigen, socialen bis
schop Von Ketteler eenig© warmte brengen
in uwe harten, door zelfzucht verstijfd en
een algemeen© opbloei der Katholieke so
ciale actie, zoo hier als elders, d© meest
welsprekende hulde zijn, die aan zijne
nagedachtenis wordt gebracht.
BENGHASI, 23 Dec. (R.O.) Twee Ita-
liaanscbe stellingen werden door de Tur
ken aangevallen. De Turken zijn 'met on-
beteekenende verliezen teruggeslagen.
TOBRUK, 23 Dec. (R.O.) Het detache
ment, dat de verdedigingswerken bewaak
te, werd hevig aangevallen, zoo jzeifs,
dat men gedwongen was alle troepen te
doen aanrukken. De Italianen hadden 7
dooden waaronder een officier, en 10
gewonden, waarvan een officier. De Tur
ken leden zware verliezen.
SALONIKI, 23 Dec. (R.O.) Berichten
uit Albanië melden, dat onrustbarende in
cidenten op de Turksch-Montenegrijnsch©
grens zijn voorgevallen.
De regeering heeft instructies gegeven
om tusschenbeide te komen.
Van het 0 o r 1 o g s t e rrei n.
Een telegram van 23 dezer van den
commandant der Turksche troepen in Tri
poli meldt, dat de Italiaansche troepen,
welke Zanzuar bezet hadden, de tele
graaflijn in die streek trachtten te ver
nielen, maar dat de besliste tegenstand
van een troepenmacht van Turken en Ara
bieren hen noodzaakten naar Zanzuar te
rug te trekken.
D'en vólgenden dag vielen II© Turken
en Arabieren Zanzuar aan en de Italia
nen waren genoodzaakt de stad te ont
ruimen. Hun verliezen bedroegen 40 doo
den, waaronder 3 officieren, en meer dan
300 gewonden. De Turken en Arabieren
hadden 9 dooden en 40 gewonden.
Volgens een uit Gratz ontvangen telegram
wisten passagiers, die uit Tripoli aldaar
waren aangekomen, mede te deelen, dat
vierduizend man Bersaglieri en andere
troepen, die een verkenningstocht naar
het Zuiden ondernamen, in de(n nacht
van 16 December Hoor Turken, Arabieren
en Bedouienen overvallen werden.
Volgens hen zou het getal dooden ©n
gewonden zeer groot zijn. Er waren slechts
zestien man teruggekeerd.
De toestand in Turkije.
Volgens bericht in d© „Frankf. Ztg."
heeft Zaterdag het officierenkorps van Ja-
nina, verstoord over de jongste voorval-
pnnten. De 'eerste aanloop der Engelsche
infanterie liep dood op een levendig ge
weer- en mitrailleurvuur.
In goede orde trokken de Nederland
sche troepen terug. Een oogenblik schokte
het door de gelederen, richtten zich de
oogen nog eens naar achteren, naar hun
gevaarlijk nachtverblijf, doch dadelijk
daarop schalde bet „hoerah" naar bo
ven de bruggen over den Krommen
Rijn en een gedeelte spoorlijn waren in
do lucht gevlogen ©n bij eiken knal trilde
de grond ,als bij een© aardbeving.
De uitval van de 3 bataljons in den
nacht van 4 op 5 Mei was een zege
tocht geweest. De Engelschen hadden ge
voelige verliezen geleden, ©ene batterij
was genomen, de bouw van ©enige bat-
teripeimplaoementen was vernield en de
standplaatsen van andere vastgesteld. Den
belegeraars was duidelijk aan 't verstand
gebracht, dat haastige spoed zelden goed
is en dat een breed accès, vooral in
't begin Van de belegering, ook aan. den
verdediger vooxdeelen biedt.
In de volgende dagen vuurden de lichte
batterijen van den aanvaller onophoude-
lijk op de tusschenbatterijen't vesting-
geschut beantwoordde de uitdaging.
De Engelschen ondernamen des nachts
krachtige verkenningen, vooral tegen bet
front van Utrecht 'en bij Culemburg, zij
len in de Kamer, een telegram aa(n Saïd
Pacha en den president der Kamer ge
zonden, waarin het er op aandringt niet
toe te laten dat het rijk door de per
soonlijke twisten tusschen ontrouwe, mein-
'eedige ministers en volksvertegenwoordi
gers ten ondergang gebracht wordt.
De officieren dreigen nogmaals naai'
Constantinopel te zullen rukken, maar dan
ook voor eens en voor altijd te zullen
afrekenen.
Koninklijk bezoek aan Itali
aansche hospitalen.
Dezer dagen heeft de koningin van Ita
lië, vergezeld van graaf della Trinita, zoo
als de correspondent van de „Herald" te
Rome aan zijn 'blad meldt, een bezoek
gebracht aan het koninklijk paleis van
Caserta, hetwelk in een militair hospi
taal is herschapen. Het is geheel gevuld
met gewonde soldaten en de koningin had
voor elk voor hen een vriendelijk woord
■en een glimlach. De koning, vergezeld
van generaal Brusati, was onderlusschen
naar Napels gegaan en bracht een bezoek
aan het militaire hospitaal van La, Trinita.
FRANKRIJK.
De storm. Twaalf visschersbooten van
Port Louis zijn verbrijzeld. Een Deensche
driemaster en een ander zeilschip zijn
gestrand bij de Pointe du Malheur. De
stukken van de visscherssloep de „Quatre
Frèrets" zijn gevonden op de kust van
Plouarmel. De bemanning is denkelijk ver
dronken.
Er worden ook rampen geseind van de
kusten der Middellandsche Zee, namelijk
te Perpignan ,waar Spaansche schepen
in nood vetrkeexen.
Uit Bordeaux wordt geseind: Verschei
dene ongelukken worden op de reed© ge
meld. De stoomboot „Elleasayer", komen
de van de Zwarte Zee, verloor drie man,
die door de golven werden weggeslagen.
De stoomboot „Rafael", van Montevi
deo, is in den storm vergaan aan de mon
ding der Gironde. De 25 kop der beman
ning zijn omgekomen; 4 lijken zijn reeds
aan land gespoeld.
De visschersboot „Lac d© Genesareth"
is volgens een telegram uit Nantes ver
gaan; 4 opvarenden verdronken.
Behialve d© rampen op zee wordt o. a.
nog gemeld, dat de historische kerk van
Hennebout erg is beschadigd. De velden
bij Lorient zijn verwoest.
Tel Parijs is dezer dagen een kassiers-
bediend© in een drukke straat van 300,000
francs beroofd. De daders ontvluchten per
automobiel, vermoedelijk naar Dieppe.
Men meent dat de daders, teem de nacht
boot naar Engeland hebben genomen. Zij
zijn echteT zonder biljetten vertrokken.
Men heeft wel de auto gevonden, waar
mee zij ontvluchten ,maar de plaat met
het nummer was eraf. Het onderzoek
wordt natuurlijk voortgezet.
De toestand van den. wissellooper is
thans aan het verbeteren. D© kogel ging
dicht langs het rugbeen, doch heeft de
ruggegraat niet geraakt, zooals eerst ge-
alarmeerden voortdurend die troepen cm
noodzaakten ook vel© batterijen tegen stor-
menderhandsche aanvallen tot vuurope-
ning. Alle operaties wezen er op, dat
de vijand rusteloos arbeidde, woekerde
met den tijd, om zoodra mogelijk bet
insluitingsleger vrij te krijgen en bij de
legers in Duitsehland te voegen.
De stelling van Naarden werd krach
tig aangegrepen door artillerie, die van
af den domineerenden hoogterand den
kogelput Naarden vpl projectielen wierp.
De kanonniers lagen werkeloos in hun
ne dekkingen, in ©ene houding alsof er
gerust werd na ©en oefening. Hunne sta
len metgezellen padden sinds den vori-
gen dag niet meer gesproken bij gebrek
aan doelen. Onrustig was bet nog niet
geweest op de batterij, klaarblijkelijk was
de standplaats door, den vijand niet gie-
vonden. De uitermate gunstige opstelling
achter het boschperoeel, miet 6 M.
ruimte tusschen de stukken, had tot nog
toe geen beeld gevormd op de lens van
den een of anderen scherpvorscbenden
vijandelijken prismatischen kijker.
„Die kerels schieten als scheermessen,
dat moet gezegd worden". Dez© lofuiting
kwam wel een beetj© onwillig oyer de
lippen van den batterijoommandant, den
sergeant de Kom, die wel eens gehoord
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot aan den avond van 28 Dec.:
Toenemende (tot krachtigen) zuidelijke
later veranderlijke wind. Betrokken tot
zwaarbewolkte lucht. Regenbuien. Weinig
verandering van temperatuur.
vfeesd werd. De geneesheeren hebben goe
den moed, dat hij zal herstellen.
Grafschennis. Verleden week heeft
men op het kerkhof Père Lachaise te Pa
rijs het graf ©ener dezen zomer over
leden actrice opengebroken om het lijk
van de vele kostbare sieraden die hef
om- en aanhad te berooven. Naast bet
lijk werd een parelsnoer gevonden, dat
bleek valsch te zijn en een flesch ether
met eliket, waardoor 't mogelijk werd den
apotheker te ondervragen. Deze beeft ©en
zeer nauwkeurige beschrijving van een
der dieven gegeven. Deze kwam name
lijk een flesch ether bij hem koopen, di©
de daders bij hun werk blijken noodig
gehad te hebben en welke in d'en graf
kelder is teruggevonden.
De vingerafdrukken op de grafzerk ien
op het kleine altaar in de grafkapel zijn
mede Voor de politie ©en belangrijke aan
wijzing bij haar onderzoek.
Ook heeft men nog een kleine, geheel
nieuwe lelectrisebe lamp in de nabijheid
van het kerkhof gevonden, die, naar men
denkt, van de dieven afkomstig is.
1> LITMOHLAAi).
De Duitsch'e kroonprins. Naar
uit Berlijn aan de Temps" wordt ge
meld, moest de kroonprins, die naar Ber
lijn zou komen om zijn gemalin te be
zoeken, te Dantzig blijven wegens een
ontsteking van de luchtpijp.
Von Kiderlen Waechter. De kei
zer schonk Zondag den rijkskanselier het
briljanten ©ereteeken van de Roode-Ade-
laar-orde Ie klasse.
OOSTESi RIJK-HONClARIJ F.
Keizer Frans Jozef. De gezond
heidstoestand van 'den keizer is zeer goed.
De verkoudheid en de hoest zijn ver-
dw'enen.
BRAZILIË.
Onlusten in een provincie. Een
telegram uit Rio de Janeiro meldt, dat
de toestand in Bahia ernstig is. De gou
verneur van den staat is afgetreden en
beeft het bewind overgegeven aan den
voorzitter van het Huis van Afgevaar
digden, nadat zijn constitutioneele opvol
ger, de voorzitter van den Senaat had
geweigerd zijn ambt over te nemen.
PEBZ1Ë.
Het begin van het einde. Plak
katen aan huismuren in d© stad Tehe-
ran verkondigen, dat het houden van po-
had, dat er geen heter artillerie was dan
de Nederlandsche, dan zijn eigen stalen
duivel. Die Kom was echter te veel vak
man om dit niet te erkennen. „Doch ook
de snelheid van het vuur spreekt van
degelijke geoefendheid." De sergeant pn
de korporaal vonden het echter maar „zoo-
zoo", «en dergelijken tegenstander tegen
over zich te moeten bewonderen.
,,'tMoet daar bij onzen buurman pen
mooie boel zijn." De sergeant de Kom
wees in de richting van het fort, dat
zich op «enige honderden meters afstand
bevond. „De kanonnen op de zijfronten
hebben grootendeels afgedaan, de dekkin
gen zijn geen dekkingen meer, trouwens
tegien de brisante granaten beschermt geen
aarden wal. De bezetting moet totaal op
zijn, moreel door de (Onmacht tegen der
gelijk© projectielen lichamelijk door het
voortdurend in toiuw zijn. Heen, dan 'zit
ten wij hier in Abraham's schoot; 't toe
val alleen kan onze standplaats verraden,
en dan nog hebben ,wijl hier een langen
adem. Bij batterij X heeft het ook al
duchtig gespannen, die heeft reeds me
nige granaat mogen opvangen."
(Wordt vervolgd.)
