No. 143.
Zaterdag 2 December 1911.
Zevende Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
BINNENLAND.
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden.
EERSTE BLAD.
WILLEM MAARTEN VAN ROSSUM
KARDINAAL DER H. ROOMSCHE KERK
UIT ZEELAND.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.76, daarbuiten 0.95.
Afzonderlijke nummers 6 cent,; dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woea»dag vóór
half drie «n Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Gansepoortstraat C 209, GOES.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iederr regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Gt. k contant.
BIJ DE VERHEFFING VAN
TOT
OP 30 NOVEMBER 1911.
Thans is de wensch een feit 1 Ook 't lage land aan zee,
Dat eens door Willebrord in Christus werd herboren,
Mag door z ij n kardinaal, bij 't wiss'lend wel en wee
Der Kerk, in 's Pausen raad een wichtig woord doen hooren.
Het Roomsche Holland juichtOok aan het Scheldestrand
Laait hoog de jubel op in geestdriftvolle vonken,
IOm 't heerlijk gunstbetoon, der
Alfonsus' vromen zoon, door
VERBETERING.
Door een datumsvergisslng is onder „Rome"
(rubriek Buitenland, 2e blad van dit nummer)
een onjuistheid ingeslopen, die door ons te
laat werd opgemerkt. Daar staat: „Heden,
Vrijdag, heeft 't openbaar consistorie plaats."
Daarvoor gelieve men te lezen„Gisteren,
Donderdag, had 't openbaar consistorie plaats
enz." Redactie
Het hoogste ideaal.
EJders in dit blad za^ de lezer ide
bijzonderheden lezen van den zelfmoord
door den Franschen socialist Lafargue
en diens echtgenoote gepleegd.
Deze wanhoopsdaad drukt het zegel
op de sociaal-democratie; een partij zon
der God, een leer zonder hoop op het
Eeuwig Leven.
Lafargue was geen proletariër-met-een-
pet-op, geen „pauper", geen achter-
buurtssociajist, wien de honger in de
armen der „partij" dreef.
Hij was gefortuneerd, bewoonde een
villa en bezat in overvloed de middelen
ooi het zich hier zoo behagelijk moge
lijk te maken en zich dat genotvol en
zinnestreelemd millieu te scheppen, dat
de sociaal-democratie den arbeider als
het hoogste goed, het schoonste levens
ideaal voorhoudt.
En ziet, ondanks dat alles mist de
futlooze Lafargue den levensmoed, noo-
dig om de lasten des ouderdoms te dra
gen, en het geloof, dat die lasten uit
Gods hand aanvaardt in volle overge
ving aan Zyn aanbiddelijken wil.
Laffer dan de soldaat, die uit vrees
voor den strijd de gelederen verlaat, slaat
deze socialistische rijkaard de hand aan
eigen leven en zoekt zijn hoogste ideaal
inzelfvernietiging I
Het uiteinde van dien man is het
meest afdoend vonnis der socialistische
levens- en wereldbeschouwing.
„Een «chip op de klip, een baken in
zee 1"
Met de wanhoopsdaad van Lafargue
voor oogen roepen wij allen arbeiders,
in wier borst nog een vonkje gloort van
zelf-respect en eigenwaarde, toe: Denkt
aan Lafargue, als de looze v,os uit het
roode kamp U zoekt te beguichelen en
beware de Hemel U en ons voor zulk
een einde sn voor het omhelzen van zulk
een leerl
telg van Nederland,
Pius Tien geschonken.
TWEEDE KAMER.
Duys.
Als een bjjzonder merkwaardig deel van
den parlementairen arbeid van ons Lager
Huis moet in deze week worden aange
merkt de Maandagavondzitting, waarin de
socialist Duys uit Zaandam gedurende drie
en een h.lf uur heeft uitgepakt over de
„klasse justitie'1 in termen en bewoordin
gen, die zelfs liberale organen tot fel
striemende kritiek noopten over het op
treden van dezen Zaanschen afgevaardigde.
In bet voorbijgaan zy aangemerkt dat de
de minister van justitie den socialistischen
veelprater even juist als kordaat te woord
stond.
„Nooit", zegt de kameroverzichtschrijver
van de N. Rotterdamsche Courant, hebben
wij den heer Ragout welsprekender en
slagvaardiger gezien'1.
Ook de (plaatsvervangende) voorzitter,
de beer Van Nispen (Katholiek afgevaar
digde voor Nijmegen) was correct en
krachtig.
„Wij hebben gezien", aldus de Kamer
overzichtschrijver van de (lib„Nieuws
Courant11, hoe de heer Van Niapen den
spreker gedurende drie en-een-halfuur met
de meest gespannen aandacht heeft gevolgd.
Dikwijls greep hij naar den hamer, maar
bij heeft dien slechts enkele malen ge
bruikt, wanneer de hoonende qualification
van den spreker uit diens eigen brein
voortkwamen en niet aan geschriften en
polemieken van anderen waren ontleend.
De kritiek nu, welke de zoo juist ge
noemde correspondent velt over de „rede"
van Duys in de Maandagavondzitting, be
gint aldus (Wij zijn zoo vrij geweest eenige
woorden te spatieeren)
„Wjj hebben van de woorden van dezen
overspannen jongeling, die b ij de
geestelijke ontwikkeling van
de socia a 1 - d emoeratie hierte
lande een heel eind ten achter
is sn nog in de periode van De Roode
Duivel en dergelijk schandalen uit den
bloeitijd van Domela Nieuwenhuis verkeert,
een uitvoerig verslag opgenomen, om aan
onze lezers niets te onthouden waaruit zij
zich een eigen oordeel kunnen vormen over
die in ons parlement tot nu toe
ongeëvenaarde schend - en las
tertaal. Als spreker in de Volks-
vertegenwoodiging, aan wiens
betoogen en critiek fatsoenlijke burgers
aandacht hebben te schenken, in de waarde
van wiens gegevens en „feiten" zij eenig
vertrouwen hebben te stellen, aan wiens
opvattingen en inzichten, schoon behoorende
in het kader eener hun tegenstaande partij,
zij eenige achting niet hebben te onthouden,
heeft deze man dan ook voor
goed afgedaa n".
De correspondent vermeldt dan het af
wezig zijn van alle andere socialistische
afgevaardigden Maaadagavoad j.l. en gaat
aldus voort
„Er moet heel wat gebeuren voordat de
eenesociaal demcc rat tegenover bour
geois den anderen verloochenthoog
stens op een onderling congres noemt de
heer Troe'stra (zooals eens den hem Duys
overkwam) den partijgeno t nog wel ee s
„een veulen" of erger.
Maar indien het opzettelijk geweest is,
moet een vast aaneengrsloten groep als
die der sociaal-democraten toch Diet den
ken, dat zij zich op deze wijze aan haar
mede-verantwoordelijkheii voor een zoo
schandaleus gedrag kan onttrekken. De
heer Troelstra heeft veel te doen maar
eenige dressuur van „het veulen" dat hij
in de eerste plaats uit de wei heeft helpen
balen, moet er nog bij.
Want het dier richt schade aan.
Niet aan de rechterlijke macht of andere
instellingen waar het naar schopt
Maar schade aan het parlement
Het meest gekuischte parlementaire ge
drag van den sociaal-democratischen leider,
die levenswijsheid genoeg heeft om te
weten hoe ver hij in deze omgeving zelfs
bij zijn hartstochtelijkste redevoeringenen
felste politieke uitbarstingen kan gaan, is
niet in staat de beleedigingen uit te wis-
schen, waarmede het jongste lid van zijn
club Maandag de Kamer een heelen avond
lang beeft overstelpt".
De correspondent wenschtdan ook artikel
62 van het reglement van orde te zien
toegepast en verklaart dien wensch als
volgt
„Wjj hebben, wanneer zoo af en toe
stemmen opgingen in een deel van de
rechtsche pers om op verscherping van het
Reglement van Orde als verweermiddel
tegen de sociaal-democraten aan te dringen,
tot nu toe altijd ons daartegen verzet. Het
wilde ons voorkomen dat met het bestaande
artikel 62, hetwelk den Voorzitter machtigt
aan de Kamer voor te stellen een spreker
gedurende een vergadering over het in
behandeling zijnde onderwerp het woord
te ontnemen, door een krachtigen president
reeds heel wat te bereiken viel en dat
zenuwprikkelende verscherpingen van het
Reglement een Voorzitter die de Kamer
niet de baas is, toch niet zouden haten.
Doch wij zouden dan ook wensehen, dat
het bestaande artikel bij buitensporigheden
als nu voorvielen, werd toegepast.
Wij begrijpen volkomen de bijzondere
moeilijkhei f, in zulk een toepassing gelegen
voor een plaatsvervangenden
Voorzitter. Maar wjj zijn er bijna zeker
van, dat indien de heer Nispen Maandag
na driemaal herhaalde waarschuwing aan
de Kamer had voorgestel! den heer Duys
het woord te ontnemen, dit met overwel
digeide meerderheid zou zijn aangenomen.
En zoo iets werkt zeer kalmeerend. Een
paar malen achtereen toegepast, temt het
zelfs veulens".
Uit de vergadering van Donderdag dient
aangestipt wat by de begrooting van
Justitie over de bewakiog der Kamer werd
gezegd. Schaper had zich verbaasd dat
men in de Kamer niet had gesproken over
de wijze waarop „een hoogstaand Kamer
lid" (Lohman) onlangs bij het uitgaander
Kamer is uitgejouwd.
De heer Van Wijnbergen meende, dat
bewaking der Kamer door rijksveldwachters
noodig is. In verband met betgeen on
langs is gebeurd en wat ieder weldenkend
men8oh afkeurt, kan by een uitgebreide
beweging optreden der veldwachters noolig
zijn.
De heer Troelstra meende, dat de be
waking van het Kamergebouw moest wor
den geregeld Diet naar 'n enkel incident,
maar naar de gewone omstandigheden en
de Kamerleden zitten hier als het ware in
een middeleeuwsch kasteel. De arbeiders
moesten zich veel meer met het parlement
bemoeien. Spr. heeft de Haagsche arbei
ders er op attent gemaakt, dat de parle
meuten in tyden van groote beweging
moeten voelen, dat het volk zich bemoeit
met wat hier voorkomt.
De minister meende, dat bewaking van
het Kamergebouw de taak is der politie,
maar overigens zijn de wensehen der Ka
mer voor de regeering „mazgebend11.
De minister wil de Kamer zooveel politie
ter beschikking stellen, als zy noodig heeft,
om vr\j en ongehinderd haar taak te ver-
VllNa heftige replieken tusschen de heeren
Van Wijnbergen en Troelstra werd het
debat gesloten.
Nederlanders bij den Paus.
Twaalf priesters en twintig dames en
heeren uit Nederland werden Woensdag
morgen te half elf in de kleine troonzaal
van het Vatikaan door Z. H. Paus Pius
ontvangen
Mgr. Willems stelde alle leden van het
gezelschap aan Z. H. voor, die met vader
lijke goedheid onder hen rondging en voor
allen vriendelijke woorden overhad.
Nadat Paus Pius X op deD troon had
plaats genomen, sprak Mgr. Willems een
latijneche redevoering uit, waarin hl] aan
Z. H. dank bracht voor de benoeming van
een Nederlandsch priester en kloosterling
tot kardinaal
De Paus beantwoordde deze rede in be
Italiaansch, aan Mgr. Willems verzoekende
het antwoord in de landstaal der bezoekers
over te brengen.
Wij zijn u zeer erkentelijk, geliefde
kinderen uit Holland aldus Z. H.
voor de gevoelens van dankbaarheid en
erkenning, welke gij zooeveu bstuigd hebt
Maar niet aan Ons komt de verdienste
toe, dat een uwer landgenooten tot k»rdl
n al verheven werd, deze verdienste bernst
uitsluitend bij den benoemde, den vromen
Pater Redemptorist, den heiligen priester
en geleerden theoloog, die met alleen de
aandacht van Ons trok, maar eokdie van
alle kardinalen, en die ongetwijfeld als een
schitterende ster zal blinken in de romein-
sche curie.
Wij zegenen van ganscher harte kardinaal
Van Rossum, opdat de goede God Hem
bijsta en hij een krachtige steun worde
in de behoeften der H. Kerk.
Wij zegenen eveneens van ganscher harte
Uw vaderland en alle aanwezigen.
Hierna ontvingen allen, die bij de
audiëntie tegenwoordig waren, geknield
den zegen.
Mgr. Willems bracht de toespraak van
z H. in bet Hollandsch over.
De Paus onderhield zich nog eenigen
tijd met Mgr. Schaepman. en de_ zeer eer
waarde heeren Van Balen en Visser over
de geboortestad (Zwolle) van Z Em. kardi
naal Van Rossum.
Op den in het Duitsch uitgesproken
afscheidsgroet „Geloofd zij Jezus Christus
antwoordden allen gemeenschappelijk.
Huldeblijk aan Kardinaal Van Rossum
Naar wy vernemen, mocht het Comité
van Kardinaal van Rossum verne.ceD, dat
Zijne Eminentie het liefst een kruis met
ketting zou ontvangen. De vervaardigmg
is opgedragen aan den heer Jan Brom te
Utrecht. Op bet medaillon van het kruis
zal aau de voorzyde in email worden aan
gebracht de beeltenis van den Verlosser
der wereld, aan de keerzyde het wapen
van de Nederlandscho Kerkprovincie (een
zilveren kruis op een veld van keel) Eene
teekening van het kruis is opgezonden
naar Rome, en zal door eenige leden van
Comité tegelyk met een aanzienlyke som
aan Zijne Eminentie worden aangeboden.
Verkiezing Prov. Staten van Zuid-Holland.
Bij de Woensdag te 's-Gravenhage ge
houden stemming voor een li i der Prov
Staten (vacature dr. Kraus) zyn uitgebracht
13 325 geldige stemmen. (Volstrekte meer
derheid 6663) Hiervan verkregen de heeren
mr. dr. A. van Gijn (lib.) h458 K ter
Laan (s. d. a. p.) 3380 en C. D. Wesseling
(r. k.) 4487. Zoodat herstemming moet
plaats hebben tusschen de heeren Van
Gijn en Wesseling.
Het tarief en de dames
Evenals in ODze goede stad Ter Goes
loopen ook in andere steden dames rond
met een adreB aan de Koningin tegen de
Tariefwet, waarop zy handteekeningen van
vrouwen trachten te verkrijgen.
Hoe hiermede o.a in Groningen wordt
gewerkt, ezen wij als volgt in „De iyo
en „De Maasbode".
Er is tot stand gekomen een dames
comité om handteekeningen van vrouwen,
en voor het meerendeel huisvrouwen, te
verzamelen tegen de tariefwet. In dat
comité zit een katholieke dame naast libe
rale en Israëlitische. Antirevolutionaire
dames bedankten voor de eer.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot aan den avond van 2 Dec.
Zwakke tot matigen, zuidoostelijke tot
westelijken wind Meest nevelige en betrok
ken lucht. Weinig of geen neerslag. Iets
kouder.
Als meD nu het gedoe vaD dat Comité
nagaat, wordt men er werkelijk bang voor,
dat de dames kans hebben ooit aan politiek
te gaan meedoen. Het iseenecht misselijk
geknoei. Het meest gebruikte middel om
handteekeningen te krygen is misleiding
van argeboze menschen. De gewone vraag
toch is, „of zjj niet teekenen willen op een
verzoekschrift aan de Koningii tegen de
dure levensmiddelen" Verder wordt erover
niets gesproken. En nu zyn natuurlijk de
meeste vrouwen daar wel voor. Dat er nog
meer achter zit, wordt niet vermoed. En
zoo is ons gebleken, dat verschillende per
sonen geteekend hebben, die hun naam
niet zouden geleend hebbeD, hadden zy
geweten, dat het ging om de tariefwet van
dit ministerie.
Nog op andera manieren heeft men namen
zien te krijgen. Zoo is ons bekend, dat in
meerdere gestichten en gasthuizen do onde
vrouwtjes tot teekenen zyn gebracht.
Sommigen besjes konden hun naam niet
zetten, maar dan deed buurvrouw het maar
of de Comitélame. Om de waarde van het
advies nog juister te laten schatten, deel
ik nog mede, dat 70 a 80 jarige vrouwtjes,
voor het meerendeel het volle gebruik van
hun verstand niet meer hebben. Toch
hebben zy politiek gewicht in de schaal
gelegd, zij hebben het vrouwenadres ge
teekend.
Men is zoo ver gegaan, dat men zelfs
weeskinderen heeft laten teekenen.
Dit Groningsche actieve Comité is zeer
democratisch aaDgelegd. Dat blyk Diet
slechts uit het feit, dat een lijst ter teeke
ning ligt in het socialisten-gebouw „De
Toekomst", maar ook uit het vo'gende:
Onder de handteekeningen verzameld in
bovengenoemde gestichten en Daar wij ook
weten by het personeel van een fabriek,
prijken verschillende namen met het deftig
attribuut „Mevrouw". Iedere Groninger,
die het adres ziet, zal wel denken „wat
is er op die manier onder de „Mevrouws"
van Groningen toch leelijk de klad gebracht.
Verder zij nog opgemerkt, dat men in
ieder huisgezin handteekei ingen tracht te
krygen, van de huisvrouw, de kinderen
en de uaeid
Wij hebben dit meegedeeld om een ieder
in staat te stellen de waarde te beoordeelen
van het vrouwen-adres tegen de tariefwet.
Wie schat zoo'n adres nog hooger dan
scheurpapier
Goes. Op last van den commissaris van
politie zyn alhier twee minderjarige jon
gens aangehouden, die de ouderlyke woniDg
te Vlissingen waren ontloopen en zich aan
het politiebureau te Goes aanmeldden om
nachtverblijf. De bengels zijn naar hun
woonplaats terug getransporteerd.
Leesgezelschap. Het Katholieke
Leesgezelschap, onderaldeeling der K. S A.
alhier hield Donderdagavond eene vergade
ring onder presidium van den heer Kosters.
De balans over het afgeloopen jaar wees
een batig saldo aan van i 1.971/,,. Beslo
ten werd eenige tijdschriften uit de porte-
leuille door andere t6 vervaDgeu. Een
definitief besluit zal hieromtrent in de eerst
volgende vergadering worden genomen.
Aangedrongen werd op de stipte nale
ving van het artikel der statuten, dat het
hebben van een portefeuille in een woning
waar besmettelijke ziekte heerscht, verbiedt.
„R e e p e 1 s t e e 11 j e" en „Pop-
pentheevisite". Woensdagavond werd
in de tot de uiterste hoeken gevulde tooneel
zaal van de Soo ëteit V. O. V. alhier
burgemeester en vele notabelen van Goes
en omstreken waren aanwezig door een
veertigtal kinderen, zoojengens als meisjes,
uit de kringen der burgerij en van den
deftigen stand een tweetal kinderopperettes
uitgevoeid, die buitengewoon in den smaak
vielen. Een vrije, ongedwongen actie, een
losse toon in de voordracht en een lieve
zang, zoowel in koor als in solo's viel te
bewonderen.
Blijf lang nog, Kardinaal Van Rossum, ons gespaard,
En voor de Kerk een steun in deze bange tijden.
Zij haar verhoogde bloei uw schoonste loon op aard',
Haar eer, haar roem het doel van al uw werk en strijden 1
i w. v. i
Goes, 1 December 1911.