TEN
oxtel. I
ïTALAGE
.DERS
Heêrland's doodstrijd in 1918.
ze
talage
enken I
'PIJ
fG's
imis
Bi
No. 141.
Dinsdag 28 November 1911.
Zevende Jaargang.
Brief m de Bretaclie Courant.
FEUILLETON.
BaÏTËlLAHD.
MMMMWMM
)ecember 1911.
mmm
Portretten
m
F. SANDIJCK,
DË OORLOG
tusschen Italië en Turkije.
Welk weder zullen wij hebben
échtzakken, Wasch-
joopers.
Ingresgaas, Cardova-
atie-Zijde.
|>rduursel, Zijde en
king.
|iws.
linderportemonnaies,
len en Boordendoozen.
les.
ns in diverse prijzen,
aann.
rreerende prijzen.
I 12 van 160038 van
.an f2,50 VOOr 1 Lot.
en voor 10 loten f 20
J op valt. Verkrijgbaar:
t het oog op de grooto
vissel ornrae gaand
midlines behoeven
|ne nanprijzing.
verzoeken slechts
te letten, dat ze
het juiste adres
ukocht worden.
int 120.
Izuchf, Malaria (binDen-
Hoofdpijn en Gebrek
Iahninq buiten op de roode
fooien Alcoholvrij.
Den Haag.
Co.te Goes by
]r i k z e e bjj F. P. BAL
a
en onder
nbevolen.
/an gelijken prijs
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten ƒ0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
tinlf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend..
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Gt. k contant.
(Id gezonden.)
Weled. Heer
Werkelijk, ik was getroffen en geroerd,
toen ik uw welwillend antwoord las op
mijn berichtje van 11 Nov. 11.
Ge zult me zeker toch toch niet kwalijk
nemen, dat ik even eenig antwoord geef
op uw stijlvolle ontboezeming.
Riddereer en welvoegeljjkheid past ieder
Hollandgch hart.
Gij doet daarop een beroep.
Gjj hebt gelijk
Welnu „Mochten wjj omtrent de laatste
benoeming eenigszins verkeerd zijn inge
licht, dan trekken wij die woorden terug
en doen daarmee recht aan uw voorstelling,
wat betreft de benoeming te IJzendjjke.
Het eerste feit, de benoeming te Sluis
en hierover gaat grootendeels het artikel
der Br. Ct. houden wij staande.
En wij herhalen het nogmaals en met
klem van redenen „In de Sluische dokters-
kwestie gold het: niet dr. Temmerman
nemen, want die is Katholiek".
Dit is zeker.
De Br. Crt. had zulk een ophef niet
gemaakt, ware de benoemde een niet-
Katholiek geweest. Hierbij is geen kwade
trouw in het spel.
Laten we eenige andere feiten, door de
Br. Ct. met zooveel smaak aangehaald,
eens onder het snijmes nemen
1. „We stonden dan ook verbaasd, toen
't, hoogst toevallig, ons onder de
oogen kwam, enz."
Dat spreekt„hoogst toevallig".
Voor alles, wat wij, Roomschen, leveren,
geldt by U natuurlijk „catholica non le-
guntur", vrij vertaald: 't stuk komt van
een Katholiek, dus daar staat de prulle-
mand.
Och arme
Gjj woudt zeggen „de Redactie van de
N. Z. Ct. ontvangt geregeld ons blad",
is dus op de hoogte, maar wij, wjj zjjn
te liberaal om zoo onbevooroordeeld te
handelen, wjj zjjn tevreden met een „toe
vallig" exemplaar, vsd wat de Roomschen
leveren.
We constateeren dus 't feit, dat voor
onze gewestelijke kranten nog geldt het
woord van den professor, die in 1905 reeds
schreef onder den pseu ioniem van Maarten
van Utrecht: „Wij, liberalen, zijn te ver
licht om geschriften van domino's, laat
staan van Katholieken, te lezen."
2. Brutaler speculatie op de religieuze
snaar van het volksgemoed, is ons
niet bekend".
„Goel gebruld, leeuw", zou de dichter
zeggen.
Nogmaals is ons beseheiden antwoord
„De redactie van de Br. Crt. zou zulk
een ophef niet gemaakt hebben, indien de
benoemde te Sluis een met-Katholiek was".
Dat is geen „speculatie op de snaar van
het volksgemoed."
Dat is het constateeren van feiten, die
we dagelijks, tot onze ergernis, aan den
lij ve ondervinden en die we lezen in de
bladen van den overkant, n.l. alle Katho
lieken zijn onbekwaam, tot het vervullen
van posten en ambten, wjj liberalen, zijn
DOOR TWEE PIOTTEN.
43.
Het regiment werd o>p de 2e divisie
teruggeworpen en de divisie zelf moest
moest voor een minder sterken vijand
overhaast terug in noord-oostelijke rich
ting. Dit ongeluksbeestje sleepte- echter
nog meer schaapjes over den dam. De
troepen te Goirle, die reeds een gedeelte
lijk succes hadden behaald, zagen zich
genoodzaakt eveneens terug te gaan, om
dat hun rechtervleugel nu bedreigd werd.
De vijandelijke commandant liet het
gedeelte van de stelling, dat door de
le divisie bezet w;as, krachtig aanval
len en slechts door het ingrijpen van de
helft der algemeen© reserve kon de com
mandant van het Zuidlegor zijn positie
hier behouden. Het hevel tot den terug
tocht volgde zeer snel op het bericht
uit den ballon captif, dat sterke vijan
delijke colonnes over de Rechte Heide
naai- 'toosten opdrongen. Onvoldoende
alleen heer en meester van intellect en
bekwaamheid.
Intellect en bekwaamheid
O, ja zeker
Men zie slechts de onverstaanbare zins
bouw en de storende taalfouten, over welke
een schooljongen der derde klas zich zou
schamen.
3. „Doch fanatisme wordt ten hui-
digen dage zóó ver gedreven,
dat men in alles maar spook
beelden ziet.
„Spookbeelden 1"
Stel je voor, in onze verlichte eeuw
Neen, niet wjj zien overal spookbeelden,
maar laten we de Br. Ct. eens warm aan
bevelen, om een onderzoek in te stellen
naar de ware redenen van zoovele besluiten
b(j de liberale meerderheid, waarbij immer
den doorslag gaf ,,'t clericale spook".
Dat is de reden, waarom zeer bekwame
Katholieken werden gepasseerd.
De Br. Ct. zal dan van verwondering
de handen ineen slaan.
Wij zouden gevallen van zeer reeenten
datum kunnen aanvoeren en te gelegener
tyd zullen wij dat niet achterwege lateB.
Nog eens: „Voor ons bestaan geen
spookbeelden, maar droeve werkelijkheid,
die we met alle kracht van het ljjf zullen
schudden.
4. „Behalve dat ze toont niet het
minste begrip te hebben van
tnze staatsregeling op gemeente
lijk administratief gebied, praat
ze maar door".
Hoogst gevoelig voor het aangenaam
vereerende compliment.
Nu wete en onthoude iedere lezer van
de Br. Ct. toch goed „De Roomschen,
de stumpers, weten niets. Wij, liberalen,
wij hebben de opperwijsheid in pacht.
Eventjes een citaat.
Maarten van Utrecht komt weer op de
proppen. Die kan zoo naif de waarheid
zeggen.
Wat beteekent liberalen, intellectueelen
En het antwoord luidt
,,Dat is lastig te zeggen. Intellectueel,
dat natuurljjk alleen de liberalen zijn, be
duidt in hooge mate met verstand be-
Die beteekenis zal wel de echte zijn,
want de liberalen zijn het „verlichte deel
der natie".
En wij, Rechtschen 't antwoord blijkt
in ieder nummer der Br. Ct. wij zijn
dompers.
5. „Men schijnt na eenmaal op het
land van Cadzand zijne zinnen
te hebben gezet en elk middel
aan te wenden om, om gelijk een
arend de klauwen op zijn prooi
slaat te vermeesteren".
't Is zoo'n beetje confuus.
Ge bedoelt het goed, maar kunt uw
gedachten wat moeilijk in beeld brengen.
U praat van 'n arend, die zjjn klauwen
op zjjn prooi slaat.
Zijn de rechtschen voorgesteld onder
het beeld van 'n arend
Hoogst dichterlek.
En is die prooi, gegrepen door den
machtigen arendsklauw, uwe partij
Heusch, zoo erg is het niet
reserves -en het ontbreken van tijd om
deze nog te vormen, gaven den door
slag. 90.000 man Nederlandsche troepen
geslagen door 55.000 Engelschen -j-
30.000 Belgen -en dit omdat alle samen
stellende krachten, die tot resultante heb
ben de aanvalskracht, bij het Nederland
sche leger -een zoo groot te kort aan
wezen.
Be terugtocht werd een volslagen neder
laag. Een Engelsch detachement, samen
gesteld uit 2 bataljons bereden infanterie,
3 escadrons cavalerie, 1 batterij rijdende
artillerie en 6 imitrailleurs, later nog ver
sterkt door 2 compagnieën carabiniers-
wielrijders, had de teruggedreven ver
warde 2e divisie vervolgd en opgelost
uit elkaar geslagen. Van alle zijdien dron
gen de verbonden troepen Goirle binnetn
en rolden langs bloedige lijnen van gelei
delijkheid de stelling op. Aan 't onge
schokte regiment landweer, de oude garde
van het oude leg-er-systeem, met de rest
der cavalerie -en die bereden mitrail
leurs gelukte het de vervolging gerui-
men tijd tot staan te- brengen. Men wist,
waarom het ging. Geen gewieer ging in
den aanslag of hiet doel zat op de korr
rel, geen beviel werd gegeven of juist
Er wordt tegenwoordig veel, heel veel
zelfs gedaan om den invloed van eens zoo
oppermachtig liberalisme wat te verminde
ren en zoo mogelijk te fnuiken in bet
land van Cadzand.
De Roomseben hier worden wakker en
schudden bet benauwend liberale juk af.
Er zjjn er onder onze Roomschem nog
al te velen, die doordeesemd zijn van de
verderfelijke liberale beginselen, en dit
geef ik toe, dat zijn uwe Roomsche lezers,
die onder uw protectie leven, omdat het
zulke zoete kinders zjjn.
De werking dier liberale beginselen et
verstikken en er de Christelijke beginse
len voor in de plaats te brengen is onze
leus, al moge dit der Br. Ct. spijten,
omdat haar dit op den duur haar Roomsche
lezers zal kosten.
Laat ik nu ook een slot maken aan
mijn stukje.
Wees zoo goed me te verontschuldigen.
Het slot is niet zoo dichterljjk als bet
uwe.
Onze verontschuldiging is, dat we in uw
oordeel toch maar dompers zijn. Ons oor
deel dan over uw geschrijf is het volgende:
De weinige Katholieken, die uw blad
geregeld lezen, gaan natuurlijk in tegen
het uitdrukkelijk verbed van Paus en
Bisschoppen, dat verbiedt om liberale en
neutrale kranten te lezen.
Die weinige Katholieken mogen weten,
dat zjj in hun Roomsche bladen veel beter en
degelijker kost hebben, dan in uw neutraal
blad.
Die weinige Katholieken mogen weten,
dat zjj door hun steun aan uw blad, de
Roomsche zaak tegenwerken en niet beter
verdienen, dan met hun stervend, onmo
gelijk liberaal-Katholieisme, spoedig te
worden voorbijgegaan met den meewarigen
afscheidsgroet„Ze hebben hun tijd gehad,
ze rusten in vrede".
Onze vergissing ten opzichte der benoe
ming hebben we teruggetrokken.
Gij zyt dus in uw eere hersteld.
Met zeer veel belangstelling uw antwoord
tegemoet ziende, noem ik mg met den
versehuldigden eerbied voor uw liberale
of neutrale hoogwaardigheid, uw nederige
dienaar V.
De Dardanellenquaestie. De
„Petit Parisien" bericht dat Italië als ge
volg der vertoogen van de Russische en
Oostenrijksche regeeringen het plan tot een
blokkade van de Dardanellen heeft opge
geven.
KONSTANTINOPEL, 27 November. De
minister van oorlog meldt dat de maatre
gelen tot verdediging der Dardanellen
voldoende zjjn.
In zjjn jongste onderhoud heeft de Rus
sische gezant den grootvizier niet alleen
in kennis gesteld van de stappen van
Rusland tot voorkoming van een blokkade
der Dardanellen, maar heeft hg tevens
verklaard dat de Drievoudige Entente elke
vloot-actie in de Aegeïsche Zee afkeurt.
voerde men het uit. Binnen een afstand
van 100 M. streed men vooa- vnurover-
wicht 'en tweemaal zag men een com
pagnie stormen voor een tegenaanval.
Eerst toen de cavalerie zich had opgeof
ferd, de mitrailleurs hunnen dienst wei
gerden, de troepen waren gedecimeerd,
w-erd de achterhoedastelling ontruimd.
Op een-e .somberte bladzijde van de
krijgsgeschiedenis werd geboekt: 9500.
man gedood of gewond, 7000 gevangenen,
16 veldstukken verloren en veie voertui
gen der verschillende treinen va,n eige
naar vteran dierd.
Terug, steeds terug trokken de Neder
landsche troepen. Door ongeschokte vij
andelijke afdeelingien vervolgd, week men
al verder en verder terug, ontzenuwd
en gedemoraliseerd. Achter de Dieze ion
de Zuid-Willemsvaart tracht© men stand
te hjouden met een gedeelte, om de rest
gelegenheid te geven zich te ordenen,
doch hot bericht, dat een cavalierie-bri-
gade de vaart meer zuidelijk was over
gegaan, bleek voldoende om de stelling
te idoen ontruimen.
Den 23sten April gelukte het aan 2
regimenten en eenige batterijen achter de
Waal stelling te nemen en konden bij
De Krijgsverrichtingen. Hier
over lezen wjj in de telegrammen der
morgenbladen het volgende
TRIPOLI, 26 November. Bij den aanval
van gisteren op de lo pgraven der Italianen
lieten de Arabieren 40 dooden en 100
gewonden op het slagveld achter.
TRIPOLI, 26 November. Hedenochtend
deden de Italianen een voorwaartsche be
weging om hun verdedigingslinie vooruit te
brengen. De bezetting van het fort Mesri
had plaats tussohen half tien en tien uur.
Het 50e infanterie had een hevig gevecht
met geregelde Turksche troepen. De Itali-
aansche troepen hebben daarna een nieuwe
frontlinie bezet.
LONDEN, 26 November. (Part.) Uit
Alexandrië wordt gemeld, dat de Italianen
Sidi Barrani op Egyptisch gebied bjj de
Golf van Solloem bezet hebben. De Italianen
beoogen waarschijnlijk daarmee het vervoer
van manschappen en wapenen naar Barka
en Tripoli te verhinderen.
Verzending van oorlogsmate
r i a a 1. Op Mytilene zijn eenige dagen
geleden, geljjk gemeld, machinegeweren
aangekomen. Bg de douane was dit oorlog
materiaal aangegeven als aardewerk, druk
kerij-materiaal enz. Als afzender werd een
Armeniër genoemd, als ontvanger figureerde
de ontvanger der tollen te Mytilene Op
deze wijze waren 20 Sisten oorlogsmateriaal
verzonden door een Amerikaansche maat
schappij, welker schepen Mytilene aandoen.
Een en ander bewijst inmiddels dat de
Turken besloten zjjn zich tegen Italiaansche
pogingen tot landing terdege te verzetten.
Geen uitdrijving van Italia
nen. Het bevel tot uitdrijving der in
Turkge woonachtige Italianen zal niet
worden gegeven.
De meerderheid in den Turksohen minis
terraad was er tegen.
E i\' tl E L I A I».
Koning Georgeen Koningin
Mary op reis naar Indië, De „Me
dina" doorklieft de golven van den Oceaan
en toch blijft koning George wat betreft
de politieke gebeurtenissen van zgn land
volkomen ,,bg''. Hij staat met Engeland
in voortdurende telegraphische gemeenschap
Het eerste telegram, dat hg aan boord
ont ring, was een heilweuseh van de troepen
in het kamp van Aldershot, die onmid
dellijk in de hartelijkste te< men beantwoord
werd. Toen kwam allerlei uit Londen, o.a.
de benoeming van Bonar Law tot leider
der unionisten en vervolgens een mededee
ling omtrent het doen en laten van de
kinderen.
Zoo zullen de koning en de koningin
gedurende den loop van den reis geregeld
op de hoogte worden gehouden van al
hetgeen hen interesseeren kan. Al de ont
vangen telegrammen worden gedrukt en
eiken dag zal aan boord van de „Medina"
een krantje verschijnen met het nieuwste
nieuws uit Engeland en de rest van de
wereld.
Over de staatszaken zal de koning direct
kunnen telegrapheeren aan den eersten
minister en de leden van de commissie,
aan wie gedurende zjjn afwezigheid de
functies van de Kroon zjjn opgedragen.
Rhenen de troepien opnieuw samengesteld
worden. Van de ,2de divisie, die Öe meeste
verliezen had geleden, werd een brigade
van 2 regimenten gevormd. De 3de divi
sie, die de eerste slagen opving en batal
jons telde van 1/3 der organische sterkte,
werd .aangevuld met landweertroepen. De
le divisie bestand nog uit 3 regimenten.
De 2e en 3e divisie ontvingen den
25en April den last in de Nieuwie Hol-
landsche Waterlinie 'te rukken, alvorens
er tegen geworpen te worden.
De le divisie zou met 2 regimenten
cavalerieen wielrijders naar 't noorden
marcheeren en zich met den landstorm
vereenigende eerste ontmoeting had
plaats op den 27©n April ten zuiden van
Hattem,
Een gedeelte van de landweer, dat in
den slag hij Tilburg den rechtervleugel
had beschermd, was afgesneden gewor
den van 'tZuidlieger en langs het Zuid
front van de voting Holland opgeno
men.
In de N.-Hollandsche Waterlinie wa
ren aan infantierietroepea 130.000 man,
langs de kust len het zuidfront Vesting
Holland stonden er 85.000, in de Am
sterdamse!» stelling 30.000 landstorm-
Verwachting tot aan den avond van 28 Nov.
Zwakke tot matigen, oostelijke tot zuid
oostelijken wind. Meest betrokken lucht.
Weinig of geen neerslag. Iets zachter.
FRAK KllIJK.
De spoorwegramp. In den veron-
geluktrein waren ook een aantal reservisten,
die na hun diensttjjd te hebben volbracht,
uit Angers naar huis keerden. Men vreest
dat ze allen zijn omgekomen.
Een van de geredden bjj de spoorwegramp
van Montreuil vertelde aan een verslaggever
het volgende over zijn doorgestanen angat.
„Ik heb op het oogenblik van de raoip,
zeide hjj, den indruk gehad onmiddellgk
verloren te zjjn. Ik zag de brug zinken, ik
heb de atschuweljjke sensatie van den val
gehad, toen volgde de koude, de angst, de
benauwdheid, het water.Wij worstelden
in onze coupé als waanzinnigen. Toch wa»
er vaag in ons een gevoel van tucht. Ik
was dicht bjj het portier en ik merkte
boven mjj het raampje dat vrjj in de lucht
was. Ik greep een riem. Welke? Hoe? Dat
weet ik niet en ik stootte met het hoofd
tegen de ruit die brak. Ik heesch mjj naar
buiten. Ik was gered.
Een hand van binnen werd naar mjj
uitgestrekt. Ik greep haar en trok een man
naar mij toe. Toen een vrouw, mme Dabuson.
Weldra waren wjj voltallig. Maar welke
uren hebben wjj doorgebracht op dat wrak,
dat elk oogenblik scheen weg te zinken.
Maar nu ben ik toch gerei. Ik begrjjp er
nog niets van."
Ben zedenschaDdaal. Onder de
bladen, die steeds vooraan staan, wanneer
het geldt priesters en geloovigen hun eer
te ontrooven en de Kerk zelve te beschul
digen van allerlei zedelijk kwaad, is een
der eerste de befaamde „Lanterne
Welnu, wat lezen we Woensdagochtend
in de „N. R. Gt." als correspondentie uit
Parijs.
Een ellendig zedenschandaal, was
eenigen tijd geleden op Mont martre
ontdekt. Sedert enkele dagen giog het
gerucht, dat een invloedrijke gefortu
neerde p ilitiek -journalistieke persoon
lijkheid, vriend van ministers en
oud ministers, directeur van een politiek
blad, waaraan tal van Kamerleden
medewerken, in het sehandaal betrok
ken zou zijn.
Hedenmorgen bevond de naam van
dien persoon zich niet meer boven aan
het blad, waarvan hij directeur was;
hedenmiddag worden in het Paleis
Bourbon pijnlijke fluistergesprekken
gehouden en hedenavond meldt de
„Temps"
„Volgens de inlichtingen, die ons
aan het parket verstrekt zijn, zou de
heer Victor Flachon, directeur van de
„Lanterne", betrokken zijn in de
zedenzaak, waarvan wij elders in dit
blad spreken; een Pool, die vertrokken
is en een Parijsch industrieel, die ter
troepentotaal waren dus opgesloten
245.000 man.
De noordelijke provinciën waren be
zet door 20.000 man landstorm ien 18.000
geregelde troepen. De landstorm werd op
alle plaatsen in 't niet bezette gebied op
geroepen, waardoor het te vormen Noor
der leger op ©ene sterkte kwam van 90.000
man, doch slechts beschikkende over 29
stukken veldartillerie en 1 batterij rij
dende artillerie. Bewapend met ver
ouderde geweren en samengesteld uit he
terogene bestanddieelien, mocht men op
veel gevechtskracht niet rekenen. De ver
binding over de Zuiderzee had nog plaats,
doch grootere troepentransporten liepen
gevaar door de kruisende kanonneer- :en
torpedobooten en bewapende Epgelsche
stoomers, die voortdurend strijd voerden
tegen Nederlandse!» oorlogsvaartuigen.
De Engelschen hadden Ren. Helder; nog
steeds bezet. Die stelling was voor de
zuidzijde door de Nederlandschje troepen
afgesloten. Van heroveren was geen spra
ke, omdat vijandelijke kanonneerhooten
van uit het Noord-Hollandschkanaal
krachtig konden ingrijpen.
(Woi'dt vervolgd.)
