No. 140.
Zaterdag 25 November 1911.
Zevende Jaargang.
R,(*oes
Verschijnt eiken MAAHHAG-, WOEHSOAG- en VRIJDAGAVOND.
Dtt anuiiaer totaal nit 8 Mailziiiieii.
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
II
JEKKERS
PIJPEN.
itraat GOES
GOES.
DE OORLOG!
tusschen Italië en Turkije.
BINNENLAND
UIT ZEELAND.
ler
erdichte
prijzen
euze in:
ekens,
Dekens,
Dekens,
n Dekens,
eens,
Ens,
Dekdekens,
fekens,
Dekens,
ps,
i fantaisie
t EN.
JENEVER
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Gangepoortstraat C 209, GOES.
Heclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
Hoezeer ook tot onzen spijt, zagen wij
ons genoodzaakt verschillende berichten,
ingekomen stnkken en verslagen wegens
den bnitengewonen toevloed van adverten
tiën op het lnatste oogenbllk, tot een
volgend nnnimer te moeten verschuiven.
Redactie.
Een verzoek.
Ons rest nog steeds een verzoek te
richten tot het „Vrijzinnig Weekblad voor
Rotterdam en Omstreken". Dat orgaan
was zoo vriendelijk ons artikel: „Cleri-
calenvreters" op te merken. Doch met
dat „opmerken" was dan ook al de vrien
delijkheid uitgeput. Want in zijn antwoord
op ons artikel slaat do redactie een
uiterst grimmigen toon aan, en gaat ons,
in stede van onze argumenten te weer
leggen, niet invectieven te lijf, die ons
n' en dóplaise de redactie van dat week
blad wederom aan „schellinkje" len
„engelenbak" doen denken.
Men zal zich herinneren, dat wij eene
toespeling hadden gemaakt op het woord
van Joseph de Maistre: „Celui qui mange
du pape en meurt". „Hij, die van den
paus eet, sterft er aan". De heteekenis
dezer woorden is duidelijk: niemand ver
grijpt zich straffeloos aan de verheven,
rechten van het zichtbaar hoofd der Ka
tholieke Kerk, en wie niet al te zeer
een vreemdeling is in de Geschiedenis,
weet, dat b.v. (je rampzalige veldtocht
naar Rusland, gevolgd door de nederla
gen bij Leipzig en Waterloo, door serieuze
geschiedschrijvers wordt beschouwd als
een straf,welke de Voorzienigheid aan
Napoleon overzond voor de onwaardige
behandeling, die de gekroonde Corsikaan
paus Pius Vil, vooral tijdens diens ge
vangenschap te Fontainebleau, aandeed.
Ziehier nu het antwoord van het „Vrij
zinnig Weekblad" op de door ons ge
bruikte uitdrukking van da Maistre.
„Nu, „Nieuwe Zeeuwscbe Cou
rant", wij zijn geen menscheneters
en bovendien eten wij niet gaarne
iets zoo giftigs, dat men er aan
sterft. En van „gif" had die Jesuiten-
(moet zijn Jezuïeten) vriend Joseph
Marie de Maistre waarschijnlijk wel
verstand. Die goede man leefde ech
ter ruim anderhalve eeuw geleden.
Toen was er misschien animo „pour
manger le Pape". Thans heusch niet.
Wij passen ten minste."
Een kranig antwoord, vindt u ,niet le
zer? En verbazend wetenschappelijk!
Vooral die samenkoppeling van de be
grippen „gif" en „Jezuïet" is gewoonweg
geniaal! Ja, ja, men moet toch maar tot
„het denkend deel der natie" behooren om
zoo iets te kunnen schrijven.
Ofschoon wij met de geleerdheid, welke
het Vrijzinnig Weekblad in bovenaange
haalde passage tentoonspreidt, niet kun
nen concurreeren, willen wij toch een be
scheiden verzoek tot het .„Vrijzinnig
Weekblad" richten, n.l. of het .ons ook
één historisch bewezen feit zou
willen noemen waaruit blijkt, dat de Je
zuïeten en hunne vrienden bijzonder be
kend zijn met vergif, m. a. w. een histo
risch vaststaand misdrijf, waarbij zich do
Jezuïeten van vergif (of van dolk, pistool
daar mag het Vrijzinnig Weekblad ook
naar zoeken, als het met vergif niet
weet klaar te komen) hebben bediend om
tegenstanders uit den weg te ruimen. Let
wel, een historisch bewezen feit,
geen bakerpraatjes of nieuw op
gewarmde leugens.
Naar gelang van het antwoord, dat wij
op ons verzoek zullen ontvangen,, zal ook
het oordeel luiden, dat over het „Vrijzin
nig Weekblad" dient geveld. Voor zoo
ver onze historiekennis reikt, gelooven
wij, dat dit oordeel niet zeer gunstig zal
luiden. Maar dat kunnen wij niet gebete-
r©n. „Denkt voordat gij schrijft" is een
een stelregel, die ook in de journalistiek
het praedicaat „gouden" verdient.
Hepft het „Vrijzinnig Weekblad" daar
aan wel gedacht?
De gebeurtenissen der laatste week laten
zieh aldus samenvatten.
15 November. De Arabische vrijwilligers
vallen de Italianen bg Tripoli a z en ver
overen kanonnen.
16 November. Nieuwe aanval!, n bij Tri
poli. Hevige nachtelgke aanval tip Derna.
Een Italiaansche afdeeling vernielt bg
Tobroek een gedeelte van de t.'egraaüijn
naar Soloem en raakt met Arabieren slaags.
17 November. Het water van de wed
Medzjenin verdrgft de Italianen uit hunue
stellingen bij Sidi Mesri en Boemiliana en
spoelt hun schanswerken weg. Tegelijker
tijd dringen de Turken op en bezetten de
kazernes bij Mesri.
18 November. Nieuw gevecht bjj Derna,
waarin de Turken die bij mist een aanval
doen door het kanon- en geweervuur der
Italianen teruggeslagen worden.
Gevecht bij Tobroek, dat van 's avonds
tot 's nachts aanhoudt De Arabieren wor
den door kanonvuur verdreven.
19 November. Verschillende kleine ge
vechten bij Tripoli. Vijf Italiaansche vlieg
tuigen werpen bommen op een kamp van
de Turken Volgens de aanwijzingen van
een luchtbol beschiet de kruiser Carlo
Alberto Amroes, een voorstad van Tripoli.
21 November. Nieuwe beschieting door
de Carlo Alberto van Amroes, Ben Said
en de Turksche kampen bg Tripoli.
22 November. De Porte richt tot de
mogendheden een protest tegen het werpen
van bommen uit vliegtuigen op een Turksch
hospitaal.
De Italiaansche regeering geeft aan de
Egyptische ambnlance van de Roode Halve
Maan vergunning om te Tripoli aan land
te gaan.
In de Roode Zee.
Uit Konstantinopel wordt gemeld
Volgens berichten, afkomstig van het
ministerie van buitenlandsehe zaken, heeft
Italië er in toegestemd zijn vloot actie in
de Roode Zee gedurende de reis van het
Engelsehe Koninklijk paar op te schorten.
Van het oorlogsterrein.
BERLIJN, 23 November. (Particulier.)
De Agenzia Stefani bericht weder
groote verliezen van de Turken bjj Tripolis.
TRIPOLI, 23 November (R A.). Be
richten uit Italiaanschen bron melden, dat
gisteren eenige kleine aanvallen plaats
hadden tegen de verdedigingswerken tus
schen Sidi Noesri en Bamidié door groepen
Aribieren, die zich terugtrokken, nadat zjj
tegen eenige kanonschoten hadden stand
gehouden.
De Porte en het Vaticaan.
Een katholiek geestelijke schrjjft aan
Neue Wiener Tagblatt dat de vrees vau
de missionarissen voor de gevolgen van
den oorlog tusschen Italië en Turbjje ver
wezenlijkt gaat worden. De Porte neemt
wraak en legt de Propaganda fido1) moe e-
ljjkheden in den weg
Het Vaticaan bevindt zich in een moei
lijke positie. De apostolische delegaat te
Konstantinopel heeft, geljjk men weet,
herhaalde malen verzekerd dat de Paus
onpartijdig is, maar de Porte gelooft dit
niet en dreigt nu met onvriendelijke maat
regelen tegen de Katholieke geestelijken
in het Oosten.
r) Naam der Romeinsche Congregatie belast
met de regeling van de „voortplanting des
Geloofs" in de verschillende missiën.
FKAUKBIJH.
Overstrooming. In de Vendee
hterscht overstrooming. Te Sables d'Olonne
is aanzienlijke schade aangericht. Li Fran-
che en Permericq zgn onder water gezet.
Een spoorwegongeluk. Toen de
trein van Angers naar Poitiers Donderdag
ochtend tegen half acht Montreuil-Bellay
voorbij gereden was, werd de brug over de
rivier door den stroom weggeslagen. De
geheele trein met de locomotief, behalve
drie wagens, kwam in de rivier terecht
Tal van reizigers trachten zich door zwem
men te redden, maar alle roeibooten waren
door de overstrooming meegevoerd. De
verongelukte trein was heel lang. Het
aantal dooden is nog niet bekend, maar he
moet groot zgn.
Nader meldt men
Er zjjn ruim 50 slachtoffers; 22 Ijjken
zjjn geborgen. 30 liggen er nog onder de
wagens. In den Senaat zeide senator Je-
notvier het bericht ontvangen te hebben,
dat de brug reeds 's nachts ingestort was,
terwjjl de ramp eerst 's morgens gebeurde,
zoodat dus alle toezicht ontbroken zou
hebben.
De soldaten slaagden er na bovenmen-
scheljjke pogingen in. om de personen, die
op den wagon een toevlucht gezocht hadden,
te redden. Zjj waren verstjjfd van de kou
en stervende van honger.
Het Marokkoverdrag zal met
bekwamen spoed in de Fransche Kamer
worden behandeld. Als 't dan toch aange
nomen moet worden en wie kan zich iets
anders denken, zeggen de Fransche bladen
laat het dan maar zoo gauw inogeljjk ge
beuren.
Minister-president Caillaux heeft er ook
in de commissie voor buitenlandsehe aan
gelegenheden op aangedrongen, dat zij de
Kamer in staat zal stellen zich binnen een
korten termgn over het Congo verdrag uit
te spreken. Hg verzet zich tegen iedere
motie, die tot verdaging strekt, en zal de
quaestie van vertrouwen stellen
IIKLGIE.
.De hond in het leger: Eene nieu
wigheid zal in het Belgische leger worden
ingevoerd De hond als trekdier. Men heeft
gevonden dat d e mitrailleusen, goed en
doelmatig geplaatst op een klein affuit, van
bijzonder stelsel, zeer goed door onze Bel
gische trekhonden kunnen worden Voort
bewogen.
De genomen proeven hebben uitmuntend
aan de verwachting voldaan.
1) tlTS li I. f .M»
Een staking te Berljjn. Donder
dag hebben arbeiders en arbeidsters in het
dames confectievak het werk gestaakt. V an
de 60,000, die in dat vak werken, staakt
het grootste deel. Zjj verlangen een nie-W
loontarief voor vgf of meer jaren. De sta
kers hebben besloten in de zoogenaamde
confectiewjjk te gaan posten om het bezor
gen en afhalen van goederen te gaan ver
hinderen.
SAN HOJfIStiO.
De president der republiek San Domingo
generaal Ramon Caceres is vermoord.
TWEEDE KAMER.
De Tweede Kanier is Donderdag begon
nen m:et de artikelsgiewijze behandeling
van de Indische Begrooting.
De heer Duys (s. d. a. p.) protesteerde
tegen het hooge traktement van den gou
verneur-generaal. Ook vond hij die kosten
voor zijn staf te hoog, benevens de uit
gaven der Algemeene Rekenkamer en de
reiskosten van den gouverneur-generaal.
Do tafelgelden voor den staf wilde spre
ker doen vervallen, evenals ,alle andere
tafel- en receptiegeiden. t
De heer B oogaart (r.-k.) vond, dat ver
laging van het traktement van den gou
verneur-generaal alleen niets zou bebee-
kemen en ook niet billijk zou zijn.
De minister van Koloniën betoogde, dat
de gouverneur-generaal zijn traktement
noodig heeft om het prestige van het
Nederlandsche Gouvernement hoog te
houden. De reiskosten moeten den gou
verneur-generaal in de gelegenheid stel
len voeling met de Indische bevolking
te houden. De tafelgelden zijn noodig voor
buitengewone onkosten, die hij telkens
moet maken.
De heer Van Hamel (u. 1.) drong op
spoed aan met het nieuwe strafrechtboek
voor Indië. Hij wenscht, dat bij de in
voering van een wettelijk bewijs hier geen
getuigen zullen mogen worden uitgeslo
ten. Spreker drong verder aan op invoe
ring van verplichte rechterlijke bijstand
aan inlanders bij civiele processen en ook
op beperking van preventieve hechtenis
door vrijlating onder borg.
De heer Duys wenschte meer vrijheid
van drukpers.
De heer De Stuers (r.-k.) klaagde over
langdurig© preventieve hechtenis.
De heer Schaper protesteerde tegen dia
benoeming tot regoeringsanibtenaar van
personen, die voor den strafrechter heb
ben gestaan wegens slechte practijkem,
o. a. van een familielid van een invloed
rijk staatsman der rechterzijde.
Militiewiöt.
Aan de orde was de eindstemming over
het wetsontwerp tot regeling van de ver
plichtingen ten aanzien van de militie.
De verschillende wijzigingen, bij tweede
lezing, aangebracht, werden zondier (de
bat en z. h. r. aangenomen.
Het wetsontwerp kwam in stemming en
werd aangenomen met 53/34 stem
men.
Voor: de rechterzijde (behalve Ide
Stuers) en van links Tydeman, van Kar-
nebeek en de Beaufort.
Een belangrijke mededeeling.
Een belangrijke mededeeling wordt ge
daan in de Memorie van Antwoord op
het Voorloopig Verslag over Justitie.
Wetsvoorstellen tot invoering der voor
waardelijke strafopschorting (voorwaarde
lijke niet ten uitvoerlegging van straf);
tot bevordering der betaling van geldboe
ten en tot uitbreiding der voorwaarde
lijke invrijheidstelling zijn dus lezien,
wij gereed om het departement te ver
laten.
Met deze ontwerpen zijn gewichtige be
langen gemoeid.
De voorwaardelijke strafopschorting
vooral is een zaak van groote heteeke
nis, waardoor veel onheil is te voorkomen.
Buiten de gevangenis kan daardoor wor
den gehouden, wie een enkel© maal uit
zwakheid met den strafrechter in aanra
king kwam en volgens de harde wet moet
worden veroordeeld niet alleen, maar ook
zijn vonnis ondergaan.
Met dit laatste is lo. niet altijd de
gerechtigheid gediend, terwijl 2o. meer
malen het tegenovergestelde wordt be
reikt van hetgeen straf óók beoogen moet
verbetering van den schuldige.
Totale ondergang was voor menigeen
het gevolg van één uitgezeten straf.
De voorwaardelijke niet ten uitvoerleg
ging zal hierin verbetering kunnen bren
gen en tevens bet .aantal recidive-geval
len doen verminderen.
Vrij Vervoer.
De directie der Staatsspoor is, naar wij
vernemen, met de Administratie der Bel
gische Staatsspoorwegen overeengekomen
om wederzijds tot ten hoogste voor vier
reizen per kalenderjaar, vrij. vervoer te
verleenen aan de echtgenooten van perso
neel in vasten dienst. Gelijke gunst kan
ook worden verleend voor bet oudste kind
(zoon of dochter) van een weduwnaar in
vasten dienst der Staatsspoor, indien dit
kind bij den vader inwoont en hij de
S.S. in d© termen valt voor vrij vervoer,
(Msbode.)
Goes Door B. en W. dezer gemeente
is het door den storm van 30 September
afgewaaide hout, hoornen enz. gegund aan
den Christelijken Volksbond, afdeeling
Werkverschaffing, voor de som van
f241.50.
De vanwege de Afdeeling Goes der
Zoeuwsche Landbouwmaatschappij te hou
den cursus in het monsteren en voor
brengen van paarden, waarvan het aantal
deelnemers door latere aangifte van 10
tot 14 is gestegen, zal onder leiding van
den heer J. M. Wiehard, Directeur der
Manege te Middelburg, worden gehouden
op het dorpsplein te Kloetinge en aan
vangen op Vrijdag 8 December, des na
middags ten 2 ure.
Het vertrekkend raadslid.
Bij d© mededeeling over het a. s. ver
trek van den heer Van de Ven lieten
wij ons leiden door het gezonde jour
nalistieke beginselwees met uwe in
lichtingen zoo nauwkeurig en tevens zoo
voorzichtig mogelijk.
Reeds sinds geruimen tijd wisten wij,
dat de heer Van de Ven Goes zou gaan
verlaten, doch zoo dikwijls wij bij hem
naar een bepaald tijdstip dienaangaande
informeerden, kregen wij ten antwoord:
ik weet het zelf niet, dat hangt van ver
schillend© omstandigheden af, 't kan nog
best 1913 zijn, eer 't zoover is. En wij
achtten zwijgen en afwachten, ;het beste.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot aan den avond van 25 Nov
Krachtige, later afnemende tot matigen,
oostelijken tot noodoostelijken wind. Half
tot lichtbewolkte lucht. Droog weer. 's Nachts
lichte vorst. Overdag weinig verandering
van temperatuur.
Toon echter de „Middelburgsche Cou
rant" Zaterdagavond het bericht van
's heeren v. d. Ven's vertrek gaf, meen
den wij ook niet langer te mogen zwijgen
en gaven wat wij wisten.
Zelfs nn nog, terwijl het feit v.an zijn
heengaan toch vast staat, kan het nog
maanden duren, eer de heer v. d. Ven
Goes verlaat.
Ons bericht was dus in alle opzich
ten juist. Het vloeide niet over van wetten-
geleerdheid daar was geen reden
voor noch van bedilzucht of betweterij
dit is voor ons contrabande.
't Schijnt, dat de „Goesche Courant" met
waren honger naar het oogenblik snakt,
dat d© heer v. d. Ven zijn mandaat neer
legt.
Wil het orgaan uit de Keizerstraat soms
op dien „eenen Katholieken raadszetel",
zooals de „Middelburger Courant" en
andere zeggen, beslag leggen? Dan zou
zij toch van ©en koude kermis thuis ko
men, want de liberalen hier zijn het
zij te hunner eer gezegd nog niet zóó
„vrijzinnig-democratisch" (leesanti-cleri-
caal) ontwikkeld, om zich voor een der
gelijke vrijbuiterij te leenen.
De „Goesche Courant" oefene intus-
schen geduld: de heer P. J. van de Ven
is nog lid van den gemeenteraad van Goes.
Het liefdewerk der St. Eli
za be t h v ere en ig i n g. In de kleine
zaal van het „Slot Oostende" was Donder
dag door de zorgen der dames-bestuurder
essen van het Sinte Elizabeth-liefdewerk,
eene smaakvolle tentoonstelling gearran
geerd van de dekens, hemden, luiere,
broeken, wollen mutsen, peluws, hand
schoenen, winterpantoffels en wat dieis
meer, dat bestemd is om aan behoeftige
kraamvrouwen en andere armen naar het
oordeel der Elizabethdames en der hee
ren Vinoentianen te worden verstrekt.
Wat waren de damesbestuurderessen
gevoelig voor de belangstelling, dooi
de bezoekers en bezoeksters -waar
om is hun getal zoo gering? die men
hare «expositie bewees, niet voor haar-
zelven maar voor hare armen. Veel te
weinig wordt onder de Katholieken de-
zer stad gekend en gewaardeerd, wat deze
dames op het voetspoor der heilig© land
gravin van Thuringen verrichten voor
hare behoeftige medezusters en het is
dan ook enkel aan hare doortastendheid,
en liefdadiger! ijver te danken, dat de
vereeniging nog bestaat en geen teekenen
van verkwijning vertoont. „Wij gaan nog
niet failliet" zeide ons een der bestuur
deressen, toen wij onzen bewonderenden
blik lieten gaan ov|er den grooten voor
raad geëxposeerde goederen. Of het ech
ter onze Goesche parochie tot ©ere strekt
het steeds op die „enkele" te laten aan
komen? Ons dunkt dat hier in dezen nog
vee) te verbeteren valt.
Onze hulde intusschen aan het on
vermoeid streven der St. Elizabethdames
om haar. liefdewerk zoo krachtig moge
lijk idloor te zetten «en onze beste wen-
schen voor den grooteren bloei der ver
eeniging.
T o o n 1 s p <e 1. Er gaat een goede
roep uit van „Onderling Kunstgenot" al
hier. De leden dezer tooneelvereeniging
beoefenen met ijver en, wat meer zegt,
met talent de tooneelkunst. Vrijdag 1 De
cember a.s. zal door de vereeniging een
dramatisch tooneelstuk „Het Offerlam"
worden opgevoerd, gevolgd door het blij
spel „In politiek".
Wij hopen en vertrouwen, da,t deze
voorstelling wederom zal leeren hoe het
„Onderling Kunstgenot" zoowel voor ac
teurs en actrices als voor de toeschou
wers een titel is, die waarheid spreekt.
Middelburg De dure tijden. Men
schrijft ons: Door de politieagentenver-
eeniging „Luctor et Emergo" alhier is
aan den gemeenteraad een adres gericht,
waarin er op gewezen wordt, dat de te
genwoordige regeling van den bijslag op
het loon eigenaardige resultaten heeft.
