Heêrlaml's doodstrijd io 1918.
No. 135.
Dinsdag 14 November 1911.
Zevende Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
BINNENLAND.
DE OORLOG
tusschen Italië en Turkije.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 centj dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganrepoorfstraat C 209, GOES.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prije.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend-
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Gt. k contant.
De krijgsverrichtingen.
De Turken in Tripolitanië gaan voort
met het ondernemen van nieuwe aan
vallen op de stad Tripoli, waar gedurige
slagregens en epidemische ziekte die Ita
lianen bedreigen.
Dat die aanvallen niet zonder succes
zijn bewijst het volgende bericht uit Kon-
stantinopel aan het Duitsche blad, den
„Lokal Anzeig-er" gezonden:
„Uit Tripoli heeft het ministerie van bin-
nenlandsche zaken een bericht ontvangen
d.d. 9 dezer van den volgenden inhoud:
Onze troepen hebben, versterkt door
Toearegs, bij Miesri en Aloedsja een alge-
meenen aanval op de Italianen onderno
men, die zij na een strijd van 5 uur in
de stad terug hebben geworpen, niettegen
staande de vijand door artillerie van die
schepen en uit de stad ondersteund werd.
De Italianen hebben 300 dooden, talrijke
gevangenen, 8 machinegeweren en 5 ka
nonnen verloren. De vreemdelingen! ver
laten Tripoli".
Een aanval, door een duizendtal Ara
bieren Zondagmorgen tegen het Zuider-
front der Italianen ondernomen, had min
der succes: de aanval werd afgeslagen.
Inmiddels schijnen nieuwe Arabische
stammen door de Turken voor hun zaak
te zijn gewonnen. Overal wordt de hei
lige oorlog gepredikt en men bereidt zich
voor op een verzet tot het uiterste. De
vrede is voorloopig nog verre.
Deverrichtingen derltaliaan-
sche vloot. Uit Weenen wordt aan de
Vossische Zeitung geseind: Het plan van
Italië, om in de lAiggeïschs Zee op te
treden, wordt in goed ingelichte kringen
hier tamelijk sceptisch beoordeeld. Men
gelooft hier met zekerheid te kunnen aan
nemen, dat Italië niets zal ondernemen,
waardoor de belangen van Oostonrijk-
Hongarije aan de Europeesche kust van
de Aeg-eïsch-e Zee in gevaar zouden kun
nen worden gebracht. Naar allen schijn,
hebben echter ook andere mogendheden
aan de Midd-ellandscbe Zee dergelijke ver
zekeringen van Italië gekregen. Daaruit
schijnt te volgen, dat de voorgenomen
actie van Italië in d-e Aegeïscbe Zee slechts
zeer beperkt zal zijn.
schop v,a.n Philippi en Apostolisch Nun
tius in Spanje.
Mgr. Guisseppe Pescini en markies Al
fonso Serlupi aan Mgr. Franz Bauer,
aartsbisschop van Olmütz.
Mgr. Vincenzo Bianchi Cagliesi en mar
kies Giuseppe Nannerini aan Mgr. Enrico
Almaraz y Santos, aartsbisschop van Se-
villa.
Mgr. Francesco Rossi Stockalper en
graaf Paolo Datti aan Mgr. Nagl, aarts
bisschop van Weenen.
FBI IV It IS IJK.
Monnilrentrouw. De monniken van
het Groote Karthuizerklooster, die uit hun
klooster in het departement tsère verdre
ven zijn en een onderkomen hebben ge
vonden in Spanje, bij Taragona, hadden
-aan hun arbeiders pensioen toegekend,
zonder dat daarvoor iets van hun loon
afgetrokken werd.
Na de verdrijving en den roof van al
hun bezittingen scheen het, dat de mon
niken deze pensioenen niet meer zouden
uitbetalen. Maar de pensioenen worden
nog steeds geregeld toegezonden, alsof de
monniken niet beroofd en verbannen zijn
geworden. Om hun dankbaarheid te too-
nen hebben nu deze gepensioneerden een
jaarlijksche H. Mis gesticht voor de over
leden paters der orde, daar zij den be
scheiden kloosterlingen niets anders wis
ten aan te bieden.
Dezer dagen waren de gepensioneerden
aan een klein feestmaal vereenigd. Pi-
chat, de burgemeester van St. Laurent,
hield een toespraak, waarin hij de wel
daden herdacht, die de monniken uit
strooiden over de landstreek, waaruit men
hen verdreven had. En duidelijk klonk
uit zijn woorden de beschuldiging, dat
do regeering kortzichtig had gehandeld
en dat Frankrijk van de geroofde klooster-
gelden slechts schandalen en teleurstellin
gen beleefd heeft.
Erkenning van betoonde held-
haftigheid. Abbé Richard, professor
te B-elley, wiens voorbeeldig en heldhaftig
optreden tijdens het ongeluk van een om
nibus op de Pont de l'Archevèché te Parijs,
nog versch in het geheugen ligt, heeft
van het bestuur van het genootschap tot
het verleenen van hulp in zijn laatste
zitting op voorstel van zijn president, den
senator en oud-minister van landbouw
■eenstemmig het groote -eerediploma ont
vangen.
ROME.
De Kardinaalshoed. De „Osser-
vatore" Romano" vermeldt dat de H.
Vader de volgende prelaten en leden van
de Pauselijke Edelwacht aangesteld heeft
om den kardinaalshoed t-e gaan overrei
ken aan de nieuwe buiten Italië wonende
Kardinalen.
Mgr. Lorenzo Lauri en markies Luigi
Barbi aan Mgr. Joseph Maria Cos y
Machió, aartsbisschop van Valladolid.
Mgr. Alessandro Soiari en markies Luigi
Lepri aan Mgr. Antonio Vico, aartsbis-
DOOR TWEE PIOTTEN.
37.
Toch kwam er teekening in den Engel-
sch-en aanval en daarmede was de ver
dediger 't eerst gehaat, omdat het ge
vechtsplan zich daarin afspiegelde. Met
zeer dunne liniën de Turfvaart en den
Bijloop met het drassig terrein overschrij
den en dan aan den overkant het ge
vecht aangaan, dat zou de opzet blijken.
Op bet boschperceel ten W. van den Kie
vit kon de vijand gemakkelijk de riviertjes
passeeren, maar meer oostelijk werd de
voorwaartsche beweging een slakkengang,
t Terrein, waarin de tirailleurs dikwijls
tot de knieën zakten, bood bovendien zoo
weinig dekking, dat nu reeds de moreele
jnspanning zeer groot was om de linie
111 verband vooruit te schuiven. Van de
nagenoeg ongeteisterd-e stelling was men
nog 800 h 1000 M. verwijderd en toen
net overstelpend infanterievuur hier en
daar een gat sloeg in de modder-badende
aanvalslinie, begon daar reeds de ver
warring. Hier staakte een deel 'tvoor-
DD1ÏSCHLAKD.
De herstemming te Ratibor.
Donderdag heeft te Ratibor de herstem
ming voor den Rijksdag plaats gehad. De
Centrumsafgevaardigde Sapletta verkreeg
10.050 en de Poolsche geestelijke Barras
uit Lobowitz (een Pool) 5600 stemmen,
zoodat de Centrumsman gekozen is.
Mgr. von Hartmann b ij den Kei
zer. Donderdag is de nieuwe bisschop
van Munster, mgr. von Hartmann, door
den keizer en de keizerin in het nieuwe
waarts gaan, voordat de riviertjes waren
gepasseerd, daar werd een sectie, die in
zeer moeielijk terrein vastgezogen zat,
weggeschoten, elders werden groepen ge
heel uit elkaar gerukt. Slechts weinigen
gelukte het in de hoogere heide te komen
en zich daar snel in te graven. Zander
leiding en op grooten afstand verspreid,
had hun vuur al heel weinig uitwerking
in de verdedigingslijn. Een tweede ijle
linie, die reeds uit het bedekte terrein
was vooruitgeschoven, spiegelde zich bij
tijds aan haar uiteengeslagen voorgang
ster en keerde ijlings achter het bescher
mend gordijn terug. 'tPlan scheen niet
bijster te bevallen, want opnieuw begon
de artillerie, heviger dan te voren, de
loopgraven te bepoeieren, waarin de schut
ters zich met den rug naar den vijand dek
ten.
Op de heide bij de Lokker was 't dood
stil, geen vijand kartelde hier het gezichts
veld, dat soms eentonig tot den horizon
voortliep.
Het westfront, vooral dat bij Sprundel,
had het harder te verantwoorden. Hier
bulderden de zware stemmen van de
groote kalibers, doch ook hier kwam de
Engelsche aanval tot stand. Hun infan
terie geleek nu en dan meer op de Neu-
renbergsche broeders, dan onze burgers
paleis te Potsdam ia audiëntie ontvan
gen. De „Köln. Volksz." deelt mede, dat
d-eze ontvangst een uiterst hartelijk ka
rakter droeg. De keizer onderhield zich
geruimen tijd met den bisschop op de
incest vriendschappelijke wijze en beloof
de ten slotte een kerkraam in de Lain-
bertuskerk te Munster ten geschenke te
doen.
Ook de keizerin ontving later den bis
schop, waarop deze aa,n de uitnoodiging
om met het keizerlijk paar te ontbijten,
gehoor gaf.
Het geheele bezoek duurde ongeveer
drie kwartier.
PORTUGAL.
Persvrijheid in Portugal. De
aartsbisschop van Goa, die zijn dioce-
saanblad tegen het verbod van den gou
verneur in todh deed verschijnen, is tot
een boet© van 1000 milreis veroordeeld.
Er zijn maatregelen genomen om het ver
schijnen van het herderlijk blad te be
letten.
Zoo vat de republikeinsche regeering
van Portugal de persvrijheid op
Het nieuwe ministerie. Het
nieuwe ministerie is een zaken-kabinet
uit de verschillende partijen. Er zitten
twee onafhankelijken, drie mannen van
het blok en drie aanhangers van Costa
in. De Kamer zal den 15den dezer ge
opend worden. Men voorspelt het ministe
rie ©en kort leven.
In het nieuwe kabinet is Celestino Al
meida minister van marine.
OOSTEXRIJK-HOX GAUIJ E.
Bisschopsconferentie. In het
aartsbisschoppelijk paleis te Weenen heeft
vorige week een conferentie plaats go-
had van de bisschoppen. Kardinaal
Skrbenski van Praag, presideerde de con
ferentie, als secretaris fungeerde aarts
bisschop Nagl van Weenen.
Uit het feit, dat 21 bisschoppon aan do
conferentie deelnamen, valt reeds dade
lijk af te leid-en, dat er belangrijke din
gen behandeld moesten worden. De kwes
tie van de afschaffing der feestdagen
vormde een der hoofdpunten van de te
houden besprekingen.
CHINA.
De opstand. In Nanking is het Vrij
dag verschrikkelijk toegegaan. Hjet is ©en
dag geweest van ontzettend© moordtoo-
neelen, zooals wij in de geschiedenis van
elke revolutie aantreffen. De keizerlijke
soldaten hebben ©en slachting onder de
Chineesche inwoners d-er stad aangericht,
die zoo afgrijselijk en onmenscbelijk ge
weest moet zijn, dat rij niet te beschrijven
valt. De geheel© stad klonk van het
moordgeschreeuw der duizenden slacht
offers.
Volgens berichten uit Sjanghai zouden
70.000 inwoners van Nanking langs de
spoorlijn naar eerstgenoemde stad ge
vlucht zijn. Zij vertelden ontzettend© bij-
in uniform, maar in ongeoefendheid ble
ken zij aan eikaar gewaagd.
In den avond van den 13den April
had -de geheele 3e divisie hare stel
ling nog behouden. Van de cavalerie
kwamen berichten in, dat tegenover 't
zuidfront een detachement stond, waar
ven de sterkte o-p een brigade werd ge
schat, een bericht dus dat geruststelde
wat betrof de omtrekking van onzen oos
telijken vleugel.
Het wazig morgenlicht van den 14den
April beloofde een prachtigen voorjaars
dag. De ontelbare lichten aan den he
melboog waren verbleekt door de wit-
rose stralen der morgenzonne, die de
flauwe omtrekken Van de nachtsluime-
rende terreinvoorwerpen nu scherp af
maalde tegen den lichtenden horizon.
In de loopgraven lagen de manschap
pen, de meeste oververmoeid van 't
nachtwaken, met roode schcrpprikkelende
oogen. Hier en daar was de strijd opge
geven, en lag het moegestreden slacht
offer in de meest schilderachtige hou
ding op zijn hard aarden bed, in fan-
tastisch-benauwden droom. Een ontzenu
wend© slapte en neerdrukkend© loomheid
stempelden alle bewegingen van de lange
sliert tirailleurs. De ongewone opwin-
zonderbeden over het bloedbad. Een ver
schrikkelijk© wraak der rebellen, die bui
ten de stad liggen en voortdurend, zelfs
van het keizerlijk leger binnen de stad,
versterkingen krijgen, staat te wachten.
Dan zal Nanking voor de tweede maal
het tooneel zijn van een afgrijselijk
schouwspel, dan zal het „keizerlijk' 'bloed
zijn, dat in de straten vloeit. Geen won
der dan ook, da.t allen, die maar ©enigs
zins kunnen, in allerijl de stad verlaten.
AMERIKA.
Staking te New-York. Te New-
York is een staking uitgebroken onder
de „vuilnismannen" en „aschmanhlen", die
ongeveer 2000 personen omvat.
De staking is begonnen als een protest
tegen bet nachtwerk.
Het vuil hoopt zich thans overal in d-e
straten op en dreigt gevaar te gaan op
leveren voor d© gezondheid.
Sommige straatvegers zijn ook in sta
king, uit solidariteit.
Men denkt den reinigingsdienst echter
spoedig met behulp van vreemde werk
krachten te verz-ekere-n.
Er hadden enkele botsingen plaats tus
schen stakers en werkwilligen.
TWEEDE KAMER.
Militiewet.
Er door! De Kamer is er doorheen.
Na 4 weken gedebatteer is zij klaar geko
men met de militiewet, welke zoo goed
als ongewijzigd uit de amendementen-
lawine is te voorschijn gekomen.
Voor den kranigen bewindvoerder van
oorlog een succes, waarmee alle welden-
kenden in den lande hem van harte zulleni
gelukwenschen, zooals Vrijdagnamiddag
vele Kamerleden zoo rechtsche als
linksche het deden met een krach-
tigen handdruk.
De lof, hem voor de verdediging van
zijn ontwerp toegezwaaid, achten pok d-e
toonaangevende bladen van links ten volle
verdiend, want de heer Colijn toonde zich
een slagvaardig parlementariër, die bij het
betrachten der uiterste soberheid Ter
Laan kan bij hem in de leer gaan I
toch elk punt van beteekenis aanroerde
en met talent behandelde.
Zeker, ook d-eze militiewet is niet de
hoogste perfectie, kan dit ook niet zijn
wijl zij uitging van reeds vroeger gemaakte
regelingen. Maar als poging om ons met
het legervraagstuk uit h-et moeras te
brengen met de vrij z-ekere kans dat zij
zal slagen, verdient d© militiewet van de
zen minister toejuiching, de arbeid door
hem en zijn medehelpers verricht, hulde,
terwijl de Rechterzijde heeft getoond ook
in legerzak-en berekend te zijn voor de
taak, welke zij in 1909 uit d-e handen
der linkerzijde overnam.
De eindstemming over de wet zal op
een nader te bepalen datum geschieden.
Morgen beginnen de discussies over de
kiesrechtkwestie m-et betrekking tot het
volkspetionnement.
ding van den vorigen dag, de voortdurende
sterke geestesprikkeling, de onbescherm
de ligging in dauwende-vochtige nacht
lucht, hadden den verkwikkenden slaap
verre gehouden.
De vo-oruitgejschoven patrouilles en pos
ten keerden uit het voorterrein terug en
schoven weer tusschen hunne makkers
in de uitgra-ving. De munitievoorraad werd
overal aangevuld en de nissen daarvoor
in de borstwering volgepropt, 't Personeel,
dat de bresgeschoten plaatsen weer on
der profiel gebracht, staakte den ar
beid.
't Heerlijk© volle daglicht zette wel
dra alles in gloeiende kleuren en over
goot het veld met stralend© lichtbun
dels van schitterend wit. Van den moe-
gekampten strijder van den vorigen dag
was geen uniform zichtbaar, alleen duid
de een nauwelijks merkbare verheffing
van het voorterrein op 800 M. er op,
dat d-e vijand zich daarachter had vast
gezet. Nu en dan klonk ©en schot, dat
scherp -echo'de door de morgenstilte,
©en nakomer nog van d-e vele nachte
lijke begroetingen der Veiligheidstroe
pen, ©en voorbod© tevens van -een her
nieuwd Volkeren-duel, van een massa-
worsteling.
Plotseling dreunde 't eerste zware
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot aan den avond van 14 Nov
Meest matige tot krachtigen, zuidelijke
tot zuidwestelijken wind. Aanvankelijk regen
buien Later tijdelijk opklarend. Weinig
verandering van tempertuur.
Duymaer van Twist.
De discussies over de Militiewet heb
ben, zegt de Kamercorrespondent van „De
Maasbode", nog een andere persoonlijk
heid in een gunstig licht gesteld. Deze is
de beer Duyma-er van Twist. Die officier
is al zoo dikwijls in vele organen van d-e
Nederlandsche pers, en niet minder in
de Kamer, belachelijk gemaakt. Men heeft
een loopje genomen met den heer Duy
maer; en misschien is hij zelf daar wel
'n klein beetje schuldig aan door zijn
niet altijd even gelukkig, schoon goed ge
meend optreden.
Maar bij dit ontwerp heeft hij getoond,
zich met. ijver in de zaken te hebben
ingewerkt en d-e onderwerpen ook meester
te zijn. Zijn adviezen zijn herhaaldelijk
opgevolgd door de Regeering pn zelfs door
Kamerleden van links. Hedenochtend
nog, toen de heer Marchant zijn voorstel
omtrent d© straffen, op te l-eggen aan na
latige verlofgangers wijzigde in den geest
als door den heer Duymaer was voorge
steld. En het door die w ij z i g i n g zag
aangenomen 1
Moge deze ervaring voor sommig© leden
der linkergroepen aanleiding zijn, om den
heer Duymaer ook in het v-ervolg met
meer waardeering teg-emoet te tredem
De Koningin naar Frankrijk.
De Figaro zegt, dat het bezoek vim Ko
ningin Wilhelmina aan Frankrijk in, het
komende voorjaar verwacht wordt.
Zaterdag heeft zich in een vergadering
van vertegenwoordigers van handel en nij
verheid, gehouden te Utrecht, een comité
van Verweer tegen de Tariefwet gevormd,
de hoogte te stellen van d-e nadeelige
met het doei h-et Nederlandsche Volk op
gevolgen van dez-e wet. Op de drukbe
zochte vergadering waren aanwezig ver
tegenwoordigers van stoomvaart- -en spoor
wegmaatschappij-en, fabrikanten, grossiers,
assuradeurs, middenstanders en handels
agenten uit alle oorden des lands.
De nalatenschap der Prinses Von Wied
Bij Von Stockum's Antiquariaat kwam
dezer dagen een collectie boeken on
der den- hamer, waarbij een aantal wer
ken, die d-e aandacht hebben getrokken,
omdat zij blijkbaar afkomstig zijn uit ver
zamelingen van l-eden van ons Koninklijk
huiser zijn o. a. verschillend© herinne
ringen aan prinses Frederik en hare fa
milie en ©en collectie 17-e eeuwsche pam
fletten, die aan prins Frederik behoord
heeft. Onze hoefijzer-correspondent meldt
ons, dat de bedoelde inderdaad belang
rijke werken afkomstig zijn van d-e erf
genamen d-er prinses Von Wied. Zij be-
schot uit Engelsch kanon over de gol
vende heide, weldra gevolgd door meer
dere. De Nederlandsche artillerie, die
zich gedurende den nacht in kleine dee-
1-en had gesplitst en nieuwe opstelling-
plaatsen innam, beantwoordde de uitda
ging, waar kans op winst aanwezig was.
De kanonniers moesten hun ontbijt i,n
d-en steek laten, zoo vroeg word antwoord
gezonden naar de Engelsche batterijen,
en na een kwartier donderden -de zware
kanonnen de ouverture van het slag-
-veldconcert.
Met ontzetting luisterden de in hunne
loopgraven gedoken infanteristen naar
deze hellemuziek, de smarttooneelen van
den vorigen dag trokken bioscopisch voor
bij hun geestesoog met de jongste op
name Van hun getroffen dorpsmakker,
m-et brekend oog dien laatsten groet vra
gend aan zijne moedert Doch doelen wer
den zichtbaar, trefbare levende schij
ven, en omhoog moesten de manschap
pen, weg Van achter den beschermen
den wal, de geweren gericht op het nades
rend gevaar, maar zelf tevens ©en mik
punt voor het Engelsche minimaal kaliber.
(Wordt vervolgd.)