ÉTa Cacao. 15 Cenfs KORFF Co., in BEDIENDE. ag 21 October 1911, g 12 October 1911 SCHOENEN. B. DE WINDT. G HUISLEIDINGEN 'ERLEIDING. Verschijnt eiken MAANDAG-.JIOENSDAG- en VRIIDAGAVDHD. fuo >.75 f 0.37Va Dii BBBuaer hestaat uit s Mafeüden. jEERSTE BLAD. LITURGIE. BIN NE Ml AND. UIT ZEELAND. Welk weder zullen wij hebben ïhoolkinderen alhier, Schipbreukelingen en i/isschers van Bruinisse, itn heer MULLENS, ochelkunst. in de Sociëteit uchten Vrij" te Goes, .middags 3 uur. sren vrijen toegang. een Inteekenljjst gepresen- In de hoop op gunstige Hoogachtend, Proff. MULLENS. f)e Ontvanger-Griffier van Waterschap Hoedekenskerke ;st van dijkgeschot pachten 12 zittiDg houden op van 10 tot 111/3 uur te bij de Erven Timmerman flags van 121/,; tot 2 uur to lb in het Gemeentehuis, fiffier voornoemd ,T. v. d. DRIES. Ielrijders, Koetsiers n Voerlieden. 12 Oct. 5 uur 11 min. 19 4 56 artier Zondag 15 October, 2 uur 6 min. taarn moet een half uur, de s moeten een uur na zons- anden. JW ONTVANGEN: 4DWERKEN in ruime sor- teerinj. i goede qualifeif aan voor- [deellgen prijs. MUTSENWOL in verschil- kleuren en modellen. 1AAKWOL, ZIJDEN LINTEN en KOORD. pend, Iaat D 46, Goes. VOOR DE eur maakt naar aanleiding van ;unningaanvragen voor aanleg ngen, welke bij hem zijn inge- end, - dat de aanleg en het der huisleidingeu voorshands vanwege de Maatschappij zal in dat dus nog niemand daar- ning heeft verkregen, en omtrent aanleg van huis iet raming van kosten worden aatachappij gratis verstrekt. Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95, Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór halt' drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddag». Kanfoor v. d. Administratie: Gangepoorfstraaf C 209, GOES. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijB. Advertentiën van 15 regels 0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst,; wordt 2 X berekend.. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Gt. k contant per Kilo |B fijn gedecoreerde bussen. Uitstekende kwaliteit. Gegarandeerd zuiver, in prijs. Overal verkrijgbaar. Kilo. per V* Kilo. per Ons-busje. Cacaofabrikanten, AMSTERDAM. Wed. v HOVE, Goes, vraagt m Id met de worstmakerg eling. strekt Reeds meermalen spraken wij ter loops over liturgie en liturgisch leven nog in ons voorlaatste nummer bij de aankondiging van het Nieuwe Mis- en Vesperboek en maakten dan steeds het voornemen, daarover spoedig iets meer aan onze lezers mede te deelen. Opdat uitstel niet tot afstel ieide, wen- schen wij in dit nummer deze kwestie van nabij te bezien. Wij zeggen „kwestie", want inderdaad, er bestaat tegenwoordig bij ons, Katho lieken, eene liturgische kwestie, wier actualiteit de benaming „question brülante" wettigt. Er wordt toch in de laatste maanden zoowel in do pers als op vergaderingen geklaagd over een tekort der Katholieken, wat betreft die kennis der gebruiken en plechtigheden, van hunnen godsdienst. In anti-Katholieke kringen is deze klacht met gretigheid overgenomen en zoo breed mogelijk uitgesponnen, en zooi werd zij in l.berale ccu.r.iten ter kennis gebracht van een publiek, dat alleen dan geacht wordt beauig te stellen in de Katholieke Kerk, wanneer deze ia een ongunstig dag licht wordt geplaatst en belachelijk ge maakt. Wij nu behoeven ons van dat geschrijf niets aan te trekken; zelfs niiet, waar hei zooals met een paar ingezonden l..;1 !;v:i in de „Nieuwe Rotterdamscbe to-rant" het geval is de ondertee- I. cuing draagt: „een Katholiek". Wat toch te denken van de Katholiciteit van ten persoon, die vanuit de rijen onzer gezworen vijanden zijn pijlen op ons af schiet en dan nog zonder blikken of blozen volhoudt onze geestverwant, en be langstellende vriend te zijnl Trouwens, die stukken zelf werdien reeds voldoende op de kaak gesteld door „De Maasbode",1) die volkomen terecht opmerkte, dat zelfs wanneer al die on kunde van ons Katholieke volk ten op zichte van den ©eredienst volkomen juist ware, toch dit altijd blijft vaststaan, dat onze Kerk in tegenstelling van alle andere het groote, levenwekkende centrum blijft behouden: Christus in Zijn H. Sacrament, zielespijs en levensbrood voor allen, die hoe onkundig wellicht ook inzake de be- teekenis der godsdienstplechtigheden, toch heel goed weten, dat een Roomsch kerkgebouw meer is dan een bloot© ver gaderplaats, dat het is hel huis Gods, terwijl hun relatieve onkunde niets af doet aan de inwerking van Gods genade bij het ontvangen der Sacramenten. Volgt nu uit het bovenstaande, dat wij ook ons oor moeten sluiten voor de klachten, die in onze eigen rangen worden aangeheven over de liturgische onkunde bij het overgroot deel der Katho lieken? Dat wij doof moeten zijn voor de waarschuwende stem van pater Bor- ramaeus De Greeve, die op het liturgisch congres te Breda zich zoo bitter uitliet over onze geringe godsdienstfcennis of de brochure van pater Ligtenberg moeten negeeren, waarin deze kloosterling bet bovenvermelde tekort der Katholieken uiterst scherp naar voren brengtAller minst! Zelfs indien men met „De Maas bode" aanneemt, dat beid© paters zich hebben uitgedrukt op een wijze, die aan leiding geeft, hen niet van overdrijving vrij te pleiten, blijft er nog stof genoeg over om de klacht te wettigen: Ons Katholieke volk legt in 'talge meen gesproken in zij ne g 0ds- dienstige gedragingen een be treurenswaardige onwetend heid aan den dag ten opzichte van de liturgie der Kerk) Wat nu verstaat men onder liturgie? Liturgie is geheel het complex van gebeden, gezangen, gebrui ken en plechtigheden, waar mede de Kerk haar officiee- 'en eeredienst omringt. Deze definitie loocheustraft reeds aan stonds het wanbegrip, als zou de liturgie alleen goed zijn voor priesters en kloo- sterhngen. Evenais toch de H. Kerk niet Wn taat uit Pnesters en klooster lingen, maar het geheelc volk G ods dn zijne verschillende geledingen omvat, zoo spreekt hot vanzelf, dat de ©eredienst dier Kerk, d.w.z. de hulde en aanbidding, welke die Kerk den Allerhoogst© brengt, allen leden gemeen moet zijn, 9,1 dient hier aanstonds bijgevoegd, dat 99.11 priesters en religieuzen uit hoofde van hun verhevener staat een inniger en vol maaktere deelname in dien eeredienst toekomt dan aan hen, die in de wereld leven. Trouwens, de voornaamste acte van eeredienst, die de Kerk verricht: het H. Misoffer, wijst ons voortdurend, van het begin tot het ©inde, erop, hoe die ©ore- dienst het gemeengoed is van het geheele Christenvolk: priester en look, religieus enmenschindewereid. Wanneer de priester na de opoffering van brood en wijn zich tot het voile keert, zegt liij1: „Bidt broeders, opdat mij n n uw offer God den Ahnachtigen V ader welge vallig zij". De conliteor of schuldbeken tenis, welke de misdienaar na den priester bidt, behoort eigenlijk hot geheel© aan wezige volk te spreken. Het is ©en wissel- gebed van ootmoedig schuldbelijden met den confiteor des priesters, alvopens deze het altaar bestijgt om in naam der Kerk, in naam en onder medewerking der rond het altaar aanwezige geloovi- gen fiet onbloedig offer der Nieuwe Wet op ,te dragen. 2) Al de verschillende ceremoniën, welk© de priester hij het H. Misoffer verricht, behoort het volk te volgen met vroo- me aandacht niet alleen, maar met eene voldoende kennis vim de heteekenis dier ceremoniën, opdat wat door den onin gewijde yoor ©en bloot gebaar of ijttel© formule wordt aangezien, voor den ge- loovige geld© als de uitdrukking der ge voelens ©n gewaarwordingen, welk© zijn hart bij het deelnemen aan het hoog heilig offer vervullen. Wanneer b.v. bij een plechtige mis de wierookwolken na de offerande omhoog stij&en en de pries ter geheel het altaar hult in welrieken de rlampen, die opstijgen uit het zilve ren reukvat, dan ziet de Katholiek, die liturgisch denkt en voelt, daar in geen theatrale vertooning, maar de zinnebeeldige voorstelling van opperste hulde aan de Goddelijke Majesteit, ©en symbool van zijn eigen nederig smeeken, dat hij opzendt ten hoogen ©n vol eer bied en geestelijken troost bidt hij. met den wierookonden priester mede: „diri- gaitui; Domino, oratio mea sicut incensum in conspectu tuo", „Moge mijn gebed, o< Heer, voor Uw aanschijn opstijgen als een reukoffer!" De heerlijke, overschoone, doch, he laas, deerlijk door ons verwaarloosde li turgie der Kerk is een voortdurend© ge loofsbelijdenis, ©en onophoudelijk „credo", ingelijst, om zoo te spreken, in de tref fendste gebeden, de heerlijkste schrif tuurplaatsen, de meest ontroerende lof zangen. Aartsvaders en profeten, aposte len en evangelisten roept de Kerk beurte lings op om aan haar smeekingein zoo wel als aan haar jubelzangen kracht bij te zetten, ze te vervullen van het merg der zuivere Katholieke leer, opdat zij, zóó den Vader des Lichts aangeboden, des te eerder verhooring zouden vindon. Wordt dit alles door ons wel genoeg zaam beseft? Is ©r onder do onzen een voldoende kennis der liturgie aanwezig om tot dat besef te komen Of moet hier niet veeleer gedacht worden aan een „ver borgen schat" en aan d© woorden, die de Heer sprak tot de Samaritaansche vrouw: „indien gij de gave Gods ken- det" 3) O zeker, wij, Katholieken van Neder land, zijn een geloovig volk; ons land, overdekt met heerlijke monumenten van godsdienstzin en weldadigheid, getuigt zulks. Maar zijn wij ook een litur gisch volk? Loven wij met onze Kerk mede in haar Kerstvreugde, als zij 's Hee- ren Geboorte herdenkt, met haar Paasch- jubel, als zij het feest viert van Christus' verrijzenis? Zijn wijl één van geest mot haar in de dagen aan boete en verster ving gewijd, zoodat wij aan de ver wachting des apostels beantwoorden, waar hij zegt: „gevoelt dat in U wat in Christus Jezus is" 4) Of moet niet veeleer met de hand op het hart worden getuigd, dat wij met onze particu liere devoties, onze eigen kerkboekjes een soort van slagboom opwerpen tusschen ons en de Kerk, zooals zij bidt en zingt? Dat wij daarmede, 0111 zoo te zeg gen, het kanaal afdammen waarlangs ons door Gods bestel zooveel bijzondere ge naden en zegeningen toevloeien? Niet, alsof hiermede aan een inperking van Gods goedertierenheid moet worden ge dacht. Ongetwijfeld hoort Hij elk gebed en elk lied, Hom ter eere aangeheven, aanvaardt Hij als een huldebetoon. Maar het kan toch niet anders pf het gebed Zijner Kerk, de lofliederen, die zij Hem zingt en zooals zij ze zingt, zul len voor alle ander© ©en weg vinden naar Zijn troon .gelijk de bruidegom eerder het oor leent aan het verzoek dat zijn bruid tot hem richt, dan aan dat wat hem hij monde van een vreemd© wordt gebracht. 5) Daarom bevalen wij dezer dagen hiet nieuwe Mis- en Vesperboek met zooveel aandrang aan, omdat het gebruik ervan naar onze vaste overtuiging, ons volk zal voeren tot de kennis van ©n die liefde tot onze schoon© liturgie en het zoodoende ook dieper de waarde zal doen beseffen van het onbegrijpelijk voorrecht, deel uit to maken van Christus' Kerk. Het liturgisch denken en voe len tijdens de godsdienstoefeningen ,het „sentire cum ecclesia" zal ook een heil- zamen terugslag hebben op der Katho lieken openbaar leven ©n de sleur, de moedor der godsdienstige onverschillig heid, onder ons doen verdwijnen. Het bijwonen eener H. Mis, b.v. diie wij, ook tot in de kleinere ceremoniën, be grijpen en smaken, zal een indruk bij ons achter laten, die biijvenden invloed heeft op al onze gedragingen daar buiten in het gewoel der wereld. Een indrukma kend woord uit introitus of tractus, een treffende regel uit de oraties, een heil zame les uit epistel of evangelie, heit terugdenken aan een gewijd© handeling des priesters bij consecratie of commu nie zal ons sterken in den dagelijkschen strijd tegen verleiding en bekoring, ons afhouden van het kwade, ons aansporen tot het goed© en bovenal ons beschermen tegen den wuften wereldgeest, die zoo- velen van God en godsdienst vervreemdt. Geen schooner, geen edeler arbeid alzoo dan mede te werken aan de verdieping van het liturgisch leven. Dat toch is het groote middel om ons volk geestelijk te verheffen en het te adelen tot dat uit verkoren geslacht, waarvan niemand min der dan do prins 'der apostelen zieide: „gij zijt een koninklijk priesterdom."e) Zie het nummer van 25 Augustus jj, (hoofdartikelMisverstand). Geheel de Mis door treedt de samenhoorig- heid van priester en geloovigen aan het licht. Zoo zegt b.v. de priester bij de gedachtenis der levenden „Gedenk, o Heer, Uwe dienaren en dienaressen N en N. en allen hier aan wezigenvoor wie wij dit Bpijsoffer opdragen of dit zeiven aanbieden" enz (vertaling volgens pater Nieuwbarn in „het heilig misoffer en zijne ceremoniën blz. 80.) 3) Joh. IV 10. Philipp. II5. Zelfs van z.g. ontwikkelde Katholieken moet men soms hooren „waartoe dient toch al dat Latijn bij ons Maar wat lezen wij in de voorrede van het bekende Latijnsche kerkboek „Coeleste Palmetum" van den jezuïet W. Nikatenus (uitgave i860) „Men zou zoo zeggen, dat deze taal (de Latijnsche) een heinelschen prikkel be vat, waardoor zij, die in die taal bidden, op wonderbare wijze worden a ingezet tot een vurige liefde tot God en de verbetering des levens." 6) 1 Petr. II9. De Koningin-Moeder. H.M. de Koningin-Moeder heeft Woens dag Haar zomerverblijf Soestdijk verlaten met den trein van 10 u 57 min. is Zij van het station Baarn naar het Loo vertrokken. Te 11 u. 54 min. is de Koningin-Moeder aan het station Apeldoorn aangekomen, waar H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins Haar afhaalden. Prinses Juliana wachtte met een hofdame in het rijtuig op het Stationsplein Onder gejuich van een talrijk publiek reed de koninklijke familie naar het Paleis. H.M. de Koningin-Moeder zal a.s. Vrijdag van 't Loo naar Arnhem vertrekken, waar de salon wagen waarin H.M. reist, in den D trein van 6 u. 31 min 's namiddags opgenomen wordt, om H.M. over Bazel en Innsbruck naar Bozen (Tirol) te vervoeren. Gemeenteraadsverkiezing Den Haag District I. Bij de gisteren gehouden verkiezing voor een lid van den Gemeenteraad in het kies district I zijn candidaat gesteld de heeren mr. E. L. van Emden, (a r.), J. H. de Kleer (s d.) en M. A. D H. Schalekamp (a.r.) Jhr. Mr. A. F. de Savornin Lohman Het lid van de Tweede Kamer jhr. mr. A. P. de Savornin Lohman, is heden (Vrijdag) te 's Gravenhage uit Zwitserland teruggekeerd. De Obstructie in de Tweede Kamer geëindigd. Hierover zegt o.a. „Het Centrum", de zitting van Woensdag jl. besprekende Het was een bij uitstek kalme zit ting, vrij van alle buitensporigheden in woord en daad, en geheel beheerscht door de nuchterheid en het koel ver stand, steeds als een der gelukkigste eigenschappen van ons volk geprezen. A 1 g e m e e n werd blijkbaar gevoeld, dat de Volksvertegenwoordiging er niet is, om de liefhebbers van hanenge vechten te amuseeren. Menige bezoeker der tribunes die stampvol waren I zal daardoor misschien zijn teleur gesteld, maar het land wordt erbij gebaat. Ware het socialistische voorstel in zijn tegenwoordigen vorm ingediend en niet van een Adres van Antwoord op de Openingsrede gesproken, de onaangename dingen van eenige weken geleden zouden zeer waarschijnlijk aan de Kamer gespaard gebleven. Want tweeërlei is thans, ook voor den meest verstokten tegenstander van de Rech terzijde geblekenlo. dat zij er niet aan denkt de vrijheid van het woord te versmoren2o. dat zij er geen bezwaar tegen heeft een Adres over het kies- rechtvraagstuk in behandeling te nemen. De Katholieke woerd voerder dr. Nolens sprak namens de geheele Rechterzijde, en deze zijne verklaring was een van de gelukkigste momenten der korte, maar daarom niet minder belangrijke vergadering. Zie verder Tweede Blad. Goes. Met het oog op het drukke vervoer van suikerbieten, zal de Staatsspoor vanaf heden op de Zeeuwsche lijn dagelijks vier extratreinen laten loopen. Maandag 16 October as. dee avonds ten 9 ure, zal in de restauratiezaal der Sociëteit „Van Ongenuehten Vrjj", eene algemeene vergadering plaats hebben van de leden der Vereeniging „De Ambachtsschool" alhier. De punten van behandeling zgn: 1. Begrooting 1912. 2. Voorkomende zaken. Gisterennamiddag zgn in het voor gebouw der Groote Kerk alhier door de brandweerdirectie proeven genomen met de op het stadhuis aanwezige braDdbluseh- middelen „Minimax" en „Extincteur". Bjj beide apparaten bleek, dat zjj, ofschoon eenige jaren bewaard, hunne goede werking hadden behouden. Voor het herhalingsonderwgs aan school B alhier is de cursus aangevangen op 2 October. Deelgenomen wordt doer 49 leerlingen, waarvan 14 enkel voor handwerken en 4 enkel voor boekhoudan. Middelburg. Bij de infanterie der landweer is tot reserve-eerste-luitenant in zijn tegen woordig district benoemd, de reserve tweede luitenant J. J. Nuyten, van het 39ste landweerdistrict. Woensdag hield het bestuur van het Provinciaal Watersnood Comité in Zeeland eene bespreking met een lid van de Algemeene Vereenigde Commissie lot leni ging van rampen door watersnood, en een lid van den Raad van Bestuur van „Het Oranjekruis". Van de zijde van „Het Oranjekruis" werd alle mogelijke steun aan het Provin ciaal Comité toegezegd, voorzoover de bescheiden geldmiddelen, welke ook in andere deelen des lands zullen moeten worden aangewend, zulks zullen tielaten. Namens Administrateuren van het Water- snoodfonds te Amsterdam werd verklaard, dat hoewel bij hen het denkbeeld voorop stond, dat het reglement, waaraan zij bij de besteding van de middelen van het fonds gebonden zijn, strikt genomen geene ruimte laat om bij een ramp als deze, die geene eigenlijke ramp door watersnood kan genoemd worden, geldelijke hulp te verlee- nen, zij toch bereid zijn om de Algemeene Verwachting tot aan den avond van 14 Oct Zwakke tot matigen, Zuidoostelijke tot Zuidwestelijken wind Nevelig tot zwaar bewolkt. Mogelijk regenbuien. Zelfde tem poratuur. Vereenigde Commissie te adviseeren eene ruime bijdrage af te zonderen tot leniging dar ramp, indien mocht blijken dat de gelden, welke het Provinciaal Comité en „Het Oranjekruis" beschikbaar zullen kun nen stellen en de gelden, welke tbans in den lande tot leniging van de ramp zijn en zullen kunnen warden gegeven, ontoe reikend mochten blijken om dat doel in voldoende mate te bereiken. Het Provinciaal Comité stelt f25.000 uit zijn fonds beschikbaar voor deze ramp. Het totale schadecijfer is nog zelfs bij benadering niet te schatten, doch gevieesd wordt, dat het wellicht tot f 150.000 zal klimmen. In deze omstandigheden, waar derhalve het bedrag der hulp vereeniging uit het Amsterdamsche Watersnoodfonds in ieder geval nog niet vaststaat en ook het juiste schadecijfer nog vooreerst niet bekend kan zijn, terwijl niet twijfelachtig is, dat uit de thans beachikbare bedragen de schade nog bij lange na niet gedekt kan worden, ook indien men de hulpverleeniging binnen enge grenzen beperkt, acht „Het Oranje kruis" en het Provinciaal Comité zich verplicht een beroep te doen op de algemeene liefdadigheid, ten einde in staat te worden gesteld om van de zwaarbeproefde gezinnen van visschers en andere schadelijdenden doeltreffende hulp te verleenen en de middelen terug te geven om hunne kostwinning te hervatten. Het zal daarom door hen op hoogen prijs gesteld worden, indien plaatselijke comité's de geldinzamelingen willen ter hand nemen. Alle giften welke zullen inkomen bij den penningmeester van „Het Oranjekruis" (jhr. mr. L. H. J. P. van Bevervoorden van Oldemende te Amsterdam) zullen aangewend worden tot leniging van nood en schade in Zeeland en in andere deelen des lands, terwijl alle giften welke bij den penningmeester van het Provinciaal csmité (mr. J. P. van Deinse te Middelburg) zullen in komen, uitslui tend voor Zeeland zullen worden besteed. Gedurende de eerste dagen van deze week vertoefden in een volkslogement alhier een ongeveer 24 jarige vrouw en een 19 jarige jongen, die door hun handelingen de aandacht der politie trokken. O.a. vroegen zij bij verschillende goudsmeden ringen op zicht, hetgeen hen echter werd geweigerd, terwijl zij elders ringen ter reperatie brachten. In een sigarenwinkel vroegen zij naar dubbeltjes en kwartjes waarop de beeltenis der Koningin met los hangend haar. Woensdagmiddag werden zij aangehouden. Bij het op het politiebureau ingesteld onderzoek bleek men te doen te hebben met dezelfde personen, die een paar jaar geleden te Arnhem in een woonwagen werden aangehouden en toen in het bezit waren van een groot aantal gestolen gouden en zilveren voorwerpen. Er werden thans geen termen gevonden om hen aan te houden, alleen werd wegens het dragen van een revolver met patronen tegen den man procesverbaal opgemaakt. Beiden zijn thans in de richting Vlissingen vertrokken. In de gisterenavond gehouden verga dering van de commissie tot leeniging van de finantieele gevolgen der stormschade werd tot eere-voorzitter gekozen de heer jhr. M. van den Brandeler, burgemeester, tot voorzitter de heer Mr. P. Dieleman, tot secretaris de heer L. N. van der Harst Jzn. en tot penningmeester de heer jhr. A. A. van Teijlingen. Besloten werd op 24 en 25 October a s. eene buscollecte deor dames te doen houden. Voorts worden circulaires verspreid met inteekenbiljetten die ingevuld door de dames in ontvangst zullen genomen worden, tenzij men liever zijn gaven in de bus werpt. Gaarne sporen wij, indien zulks nog noodig is, onze Middelburgsche lezers aan, die gaven zoo groot mogelijk te doen zijn. I

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1911 | | pagina 1