foliezeep.
stolen
ienbergh
;n stalen,
„de duif"
A¥MA|
Neêrland's doodstrijd in 1918.
lEEKMAN.
Schuit© Co.
AIDDELBURG.
No. 119. TWEEDE BLAD NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT Zalerdag 7 October 1911.
jEIJENBEROH
FEUILLETON.
Schulte Co,
MIDDELBURG
[outwerk, Plafonds, enz.
ilrassen-Magazijn
JSj beslist soliede.
in f4.50 tot f5.50.
R GEWICHT.
lillende kleuren, enz
ide prijzen.
deren, Mantel- en
en Onderrokken,
ten en Pelterijen.
tandarts RegensM
EEN LIED PER WEEK.
ki/gïrird"
Zelandia Antiqua.
BUÜTOLAHD.
E KEIJZER, Tandarts,
delburg, Dam N. Z. 12
Dinsdag te GOES te con.
o ten huize vail W. G. v.
5SVELD, Lange Kerkstraat
104!/3 uur.
bijna voor niets heb ik eene
oailleerde goederen gekocht, die
NSDAG aan ongekend lagen
t opgeruimd,
eens: Koffiekannen en Thee-
iu£ 20 cent, Vergieten vanaf 15
esjes 5 cent, Sauslepels 5 cent,
eplepels vanaf 10 cent, Borden
sent, Koffieketels vanaf 30 cent
Doet uw voordeel in
IIIEUWE WINKEL", bij
JEEM, Kreukelmarkt, Goes.
link gevuld met prima EERSTE
KWALITEIT KAPOK.
LECTIE.
inter-collectie
bn afgepaste
IIDDELBURG.
)R MAATWERK,
werking gegarandeerd.
deren Dinsdag van 12
Iteeren of te ontbieden _v jj J
1ZIEKTEN, KUNSTTANDEN
eer Schneider, St. Jacoösff
No. 9 uit ,,De Leeuwerk".
EEN LIEDJE VAN DE ZEE.
Muziek van
Adr. Valerius.
Wie gaat met ona meê ever zee?
Houd het roer recht!
Frisch blaast de wind hier langs de reê,
Blijft ge thuis in 't nest met de rest,
Houd het roer recht!
Ons lijkt de zee het allerbest!
Wie wat worden wil, wel, die zit niet stil,
Neen, hij trek-ke 't zeegat uit,
Hem wacht rijke buit.
Bij de hand, bij de hand voor het land
Houd het roer recht!
Zoo klinkt het luid van allen kant,
Voor u uit het oog en omhoog,
Houd het roer recht!
Dat u geen storm verrassen moog!
Met het oog in 't zeil en voor niemand veil,
Stuurt de zeeman 't zwemmend paard
Voor geen hel vervaard.
Een hoezee, een hoezee voor de zee 1
Houd het roer recht!
Jongons van Holland, roept het mee
Hier is 't veld, is 't veld vonr den held,
Houd het roer recht!
Hier toont de man wat hij geldt,
Onder 't zeemansbuis daar is moed nog thuis,
In zijn vuist ligt heel zijn lot,
Hij vreest niets dan God
Vrijheid.
Vrijheid, heerlijk woord! Vooral bij de
vrijzinnigheid erg in trek! Wat schermen
df liberale heeren er mee, in hun pers,
op hun vergaderingen 1 Als men hen hoort,
zou men denken, dat zij de vrijheid in
pacht hebben. Voor de kerkelijken, voor
de Roomschen vooral, trekt een zelf
bewust liberaal den neu,s op©e®. slaafsche
troep, geknecht en gekortwiekt, het aan
kijken niet waard 1
Prachtig! Maar koeren wij de me-
dalj'0 eens om en herlezen wij nog eens
bet ingezonden stuk in ons nummer van
Dinsdag j.l., waarin de heer Mr. W. S.
Kalma, tot op T October j.l. hoofd-redac-
teur van de „Goesche Courant", bet libe
rale orgaan van Zuid-Beveland, zijn be
klag doet over het onrecht, hem door
een tirannieke directie aangedaan en
waar hij tot de „Nieuwe Zeeuwsche Cou
rant", het „Roomsche''' blad, het ver
zoek richt om opname voor het afscheids
woord, dat in zijn eigen, door hem geredi
geerd blad niet mocht worden opgeno
men.
Wat zien wij dan? Dat heel die zoo
hemelhoog geprezen vrijheid der libera
len een masker is waarachter zich de
grootste willekeur verbergt, een fraze, om
onnoozele halzen te verschalken, een val-
scbe vlag, die verboden lading dekt!
Die liberaal-voelende vrijzinnige vrijt
heidsvrienden blijken Mr. Raima's stuk
is er het sprekend bewijs van lieden
to zijn, die niets li-ever doen dan de vrijt
beid van anderen aan banden leggen,
menschen behept roet een machtsmanie,
die aan Russische autocraten doet den
ken. De vrijheid knotten, de zelfstandig
heid vernietigen, hun wil opleggen aan
die onder hen staan, hun haan koning
doen kraaien, hun bazig: „zoo moet het"
in de .plaats stellen van overleg en ge
zond verstand, ziedaar wat wij en een
ieder met ons tusscben de regels door
in Mr. Raima's ingezonden stuk lezen.
En al zal niemand met ons hier het „ab
iitio disoe omnes"willen toepassen,
toch is het aan geen twijfel onderhevig,
of hetgeen den oud-hoofdredacteur van
de „Goesche Courant" verleden Vrijdag
van zijn directie wedervoer, gevoegd bij
het feit, dat hij onze gastvrijheid moest
inroepen voor het plaatsen van zijn eigen
wierk, geeft geen hoogen dunk van het
onthaal, dat de vrijheid in liberale kringen
geniet.
Hiet zal de oogen openen van menig-
DOOR TWEE PIOTTEN.
21).
Plotseling verstoorde het het torenklokje
van Schoorl deze onrustige rust, doch de
derde slag van het uurwerk bracht pas
het vaardig gemaakte geweer in de vredige
houding terug, In hunnen angst moesten
de jongens toch even glimlachen. Op den
klefferigen zandbodem kropen de mannen
weer stiliekens voorwaarts.
„Sast, ssst. Hoor je niks." Halt wiedaar".
Pang, pang en twee opeenvolgende vuur
stralen flitsten in de duisternis. Daarna
was alles weer stil. De mannen lagen plat
op den buik in het zuigende zand. Weer
hoorde de woordvoerder van den post op
een 25 M. eenige beweging, de ander nam
alleen^ waar dat het kloppen van zijn hart
overging in onrustbarend bonzen. Plotseling
was het geluid boven hen in de lucht,
voortbewegende naar de kusteen paar
zeevogels hadden de postenlinie doorbroken.
©en, die tot heden toe de vrijzinnigheid
als de schutse der vrijheid beschouwde
en zoo vaak in de toekomst dei liberalen
weer de groots trom zullen roeren en
den volke verkondigen, hoe lief hun de
vrijheid is, zullen velen met ons aan don
goochelaar Ockhuysen denken, die zijn
séances placht te beginnen met de bekende
spreuk: „mundus vult decipi, decipiatur
ergo", „de wereld wil bedrogen worden
late zij zich bedriegen", en de vrijzinnige
goochelaars met modelij dien-den glimlach
voorbij gaan.
l) Leer uit één allen kennen Virgilius,
Aeneas II 05,
(Bovenstaande driestar, oorspronkelijk
voor ons nummer van Dinsdag bestemd,
moest wegens d-e veelvuldige stormberich-
ten tot heden worden uitgesteld en diens
volgens eenigszins omgewerkt. Red.)
Middelburg
in het wonderjaar 1566.
VIII.
Op Zondag 25 Aug. doen burgemeesters,
schepenen en regeerders van Middelburg
een brief schrijven aan de Landvoog
des, bevatte het relaas van het voor
gevallene gedurende de laatste dagen. Zij
hebben met den baljuw het afbreken,
houwen en kerven, het schenden van H.
Sacramentshuizen, doopvonten en bet H.
Chrisma niet kunnen beletten. Ron Ant
werpen het met zijn schutterij Dat be
roep van de regeering op het voorgeval
lene in de Scheldestad was wel handig,
maar hield geen steek. Op den 19en Aug.
vertrok Oranje vandaar naar Brussel,
daags daarna begon er de beeldenstorm,
zooals we reeds vroeger verhaald heb
ben. Gedurende de buitensporigheden wer
den niet de minste maatregelen genomen,
om die ze te keer te gaan, ovenals te
Middelburg. „De burgers en de ambach
ten, zegt dr. Nuyens, stonden op de markt
en in de aangrenzende straten onder de
wapenen en ieder bleef ro-arloos staan.
Dit was1 het gevolg van een „ordonnancy"
van den Prins van Oranje, waarbij- bevo
len werd„dat gheen bargers hun moeien
en souden, op verbeurte hunner poor-
terye, wat rumoer sij' souden hooren, son-
der consent van den Prince van Oran-
giën". De beeldenstorm had dus te Ant
werpen wel kunnen belet worden en
werd ook feitelijk belet, toen de gewel
denaars op den 23en ook de koninklijke
wapenschilden -en de blazoenen der
Vliesridders begonnen stuk te slaan. Eeni
ge leden der i-egeering begaven zich toen
met een deel der burgerwacht naar d-e
kathedraal, joegen de woestelingen uit
lelkaar, grepen er een tiental van en voer
den ze naai' de gevangenis. Tegelijk werd
er een galg opgericht.
Voorname ingezetenen uit de hoofdstad
der Zeeuwsche eilanden waren van oor
deel, dat de gruwelen zeer wel te voor
komen waren geweest. Het lid der Wees
kamer Quirijn uyten Wijngaerde, was van
meening, dat met 20 of 30, anderen zei
den zelfs met 10 of 15 man men de
kerken en godsgebouwen voor heilig
schennis en beschadiging had kunnen be
waren. Floris van Grijpskerke, klerk der
trezoriers en die het volgende jaar sch-e-
pene zou worden, stemde dit gevoelen bij,
ofschoon hij van gedachte was, dat de
grafelijke officiers een assistentie van 40
h 50 hadden noodig gehad: Was de bre
king 's avonds ta voren ook niet belet?
De burgemeesters beriepen zich) ter ver
ontschuldiging van hun slappe houding,
op eon schrijven van de Landvoogdes
van April te voren, dat de plakkaten en
de ordonnancy „modestelijk en secrete-
lijk" moesten toegepast en de overtreders
ongestraft moesten gelaten worden, uit
vrees voor erger. Het kon echter te Mid
delburg niet onbekend gebleven zijn, dat
de revolutiepartij allang het toegeven des
Ronings, die „moderatie", in diiscrediet-
had gebracht do-or steeds van „moorde-
ratie" te spreken tegenover het volk.
Op den 4en Maart was de Engelsche
vloot, talryke transportschepen begeleidend
voor de Zuid-Hollandsche kust gesignaleerd.
Iu alle stilte waren de maatregelen overzee
genomen, doch sedert een week was het
reeds bekend, dat de landing werd voor
bereid. De verschoning voor Loosduinen
had dan ook het verrassend karakter ver
loren, men zag er bovendien slechts een
scbijnvertooning in. Dit was van den vjjand
bekend, oek de dubbelposten waren van
den toestand op de hoogte.
De veldwacht-commandant, de militie
luitenant Van Koer, had reeds veel van
zijne kalmte en koel overleg ingeboet. Dat
telkens tevergeefs alarmeeren zijner wacht
door de looze schoten der dubbelposten,
dat den geheelen dag in touw zijn van alle
manschappen, dat voortdurend schieten van
zijn neven veld wachten, dat alles wasoorzaak
dat de weinig geroutineerde aanvoerder
bijna elk bevel deed volgen door een contra
order van een vaste doelbewuste leiding
was geen sprake. Nog hooger stoeg de
onrust, toen een visiteer-patrouille van de
nevenveldwacht meldde, dat een hunner
dubbelposten was opgelicht door vijandelijke
matrozen, die kans hadden gezien met een
sloep te landen. Een toevallig naderende
aflossing had de Engelschen verdreven.
Mgr. had er herhaaldelijk op aangedron
gen, gelijk wij gezien hebben, dat de ste
delijke regenten de schutterijen zouden
oproepen tot bewaring, indien noodig, der
orde en tot bescherming der goedgezin-
den. De burgemeesters hadden de schut
ters en de gilden niet opgeroepen, want
zij wisten niet, of zij- zich wel gepresen
teerd zouden hebben; zoo verklaarden
zij een jaar nadien. Inderdaad waren som
migen uit de schutterijen en de ambach
ten door het bezoeken der predikatiën
„geïnfecteerd", zooals uyten Wijngaerde
het typisch uitdrukt. Dat bleek duidelijk,
toen de „Handboog" in den volgenidïeini
winter 2 of 3 dagen na Kerstmis
de gildebroeders in ©en algemeene verga
dering had bijeengeroepen. De schepene
Pieter S-ebasitiaanse, bewaarder der wa
pens van het gilde, stelde de vraag, of
er de volgende maand op het patroon
feest St. Sebastiaan een maaltijd
zou gehouden worden. Geen maaltijd.
Daarop dankte deken Sebastiaanse de le
den af, d.vv.z.: hij sloot de vergadering.
„Waarom vraagt ge niet naar de Misse?"
riepen ©enigen. „Naar de Mis? heraam
de deken. Dat was geheel overbodig. Er
wordt altijd een Mis opgedragen tot in
tentie van het gilde op St. Sebastiaan,
of er een maaltijd gehouden wordt of
niet". Dat antwoord kwam niet onver
wachts: „Wij willen geen Mis en zullen
er niet aan betalen. Als het toch ge
schiedt, zullen er meer handen op uw
hoofd komen dan de uwe". Maar op des
dekens verklaring: „Ik zal ze toch doen,
en zelf betalen", volgde de toestemming:
„Dat meugt ge doen I" Zij, die zoo spra
ken, waren geen „Stulte", of „Cromhals",
of Sampson Moreijs, of „Coppen Slot",
maar Simon, de apotheker uit de „Draak",
de broer van Pieter 'Dowitze, die het
volgende jaar' burgemeester werd, Bar-
tholemeus, ©en liefhebber van een borrel
en anderen. Evenwel, als er ©en schif
ting was geschied, had men bepaald over
een zeer voldoend aantal goedgezinden
kunnen beschikken. Overigens moet ge
zegd, dat de overheid in een hoogst moeie-
lijken toestand verkeerde, gelet op de ge
zindheid van menig lid der vroedschap
en op de verwarring in het algemeen
bestuur des lands.
Natuurlijk verkondigde Gilein op dezen
Zondag nogmaals het „gezuiverde" woord
Gods en men weet, dat die preeken steeds
voor het grootste gedeelte bestonden in
het uitvaren tegen den „Baalsdienst" en
zijn bedienaren. Maar op het smartelijkst
werden zij, die den schat des geloofs
nauwgezet wenschten te bewaren, getrof
fen, toen in de St. Pieter, de Bisschops
kerk, de kathedraal, „onze gewone Pas
toor" op den kansel verscheen en ook
ging preeken „op 't nieuw fatsoen", ter
wijl de ongelukkige Priester zijn groot
„leedwezen" te kennen gaf „over zijn vo
rig leven". Pastoor Hendrik van Os de
nieuwe leer verkondigend nevens den
schrijnwerker Gilein, van wien een zij
ner opvolgers moest verklaren, dat het
hem onbekend was „door wiens roeping
óf op welke wijze hij die bediening hebhe
aanvaard"Welk een zee van verdriet
voor Mgr., daar ginds in de abdij.
Na het deerlijk verstoren der orde be
hoorde toch iets te geschieden. Op de
Groote Markt werd de galg opgericht en
de Weth deed afkondigen, dat bij herha
ling de oproerigen te Middelburg en te
Arnemuiden zouden gehangen worden.
Elke burgemeester had 6 en de baljuw 3
hellebardicrs gekregen tot bescherming
van hun persoon, terwijl de rentmeester
zulke gewapenden kon aannemen op
's Ronings kosten of met toestemming der
Staten. Geen enkele beeldenstormer maak
te nochtans kennis met 's-Gi'avensteen.
Nog lang bleven allen in de stad, open
baar over de straten gaande, wel 6 of 7
maanden. Alleen Jan de Lannoy, die met
Mels of Melchior den schaliedekker en
Cornelis den schilder het Vrouwenklooster
Zoetendaie, buiten de stadswallen, ge-
beeldstormd had, raakte een jaar later
in de gevangenis, omdat hij de anderen
niet op de vlucht was gevolgd, toen Alva
in de Nederlanden kwam. Rollema had
Telkens probeerde Van Koer die lam
lendige onrast van zich af te schudden,
doch telkens bekroop hem met nieuwe
kracht de angst van het nog-nooit-gedane,
de vrees voor het nemen van averechtsche
maatregelen, wanneer in dit stikdonkere
iets ongewoonB geschiedde. Den vorigen
middag, toen de wacht betrokken werd,
was de taak eenvoudiger. Ééa post op het
voorste duin overzag de geheele strook,
maar nu
De ochtend begon te gloren en bracht
de vuiig verlangde zekerheid van waarne
ming voor wacht en posten. De voorliggende
duinen toekeren zich al bestemd af tegen
de nog grauwe lucht, de grensljjn van kust
en zee werd weer zichtbaar. Met het ver
jagen der duieternis en het steeds grooter
worden van den gezichtskring keerde het
rustige denken bjj Van Koer ook weer
terug.
Om 6 uur kwam de veldwacht in 't geweer
tot aflossing van de posten en juist gaf de
middelste post het roepteeken. De patrouille,
van een onderzoek teruggekeerd, berichtte,
dat niets verdachts was te bespeuren. Daar
knalden bjj denzelfden pest een paar
schoten. De commandant snelde naar het
strand, en nam aan den gezichtseinder
donkere rompen waar, en toen de laatste
geen last of commissie. Het eenige geval
van bestraffing was, volgens tijdgenooten,
het. verbannen van den koster van St.
Maarten, die bij de tweede beMdstorming
in St. Pieter, op den feestdag van den
H. Lucas, de behulpzame hand geboden
had. Op grond van het accoord of het
verbond van tolerantie met de edelen
van het Compromis kon het preeken der
nieuwe leer voortgang hebben in de stad.
Maar in geen 8 ©f 9 dagen na de „bre
king" kon de H. Mis worden opgedra
gen in de kerken en kloosters. De Pastoor
van St. Maarten was de eerste, die den
H. Dienst verrichtte en voor vele goede
lieden preekte, waarbij de baljuw met
zijn hellebardiers en eenige dienaars te
gen het verstoren der orde waakte.
De zaak was eigenlijk zóó. Wat de
Katholieken geloofden en beleden en in
beoefening brachten, was niet de door
Christus' gestichte kerk, maar een „ver
basterd" Christendom. Zij waren, om het
maar eens platweg te zeggen, tot afgo
derij vervallen en aanbaden houhm en
steenen blokken. De H. Mis afgoderij
de vereering en aanroeping der Heiligen
als vrienden en voorsprekers bij1 God
afgoderij. Maar die „verbastering" was
toen reeds eeuwenoud. De H. Willibrord,
die in de 7o eeuw te Westkapelle aan
land stapte, om de heidensche Zeeuwen
de blijde Boodschap te brengen, droeg
de H. Mis op, riep de Heiligen aan en
ging naar Rome, om van Paus Sergius
zijn zending te ontvangen. In de Cata
comben bestuurden de opvolgers van St.
Petrus reeds de opkomende kerk, werden
die Heiligen, vooral de H. Maagd, en hun
reliquieën vereerd en droegen de Pries-
qters het H. Misoffer op. Het moet dus
in de apostolische tijden geweest zijn,
dat het Christendom was „verbasterd".
(Wordt vervolgd). L.
DCITSCilLAiM).
Kinderen hij bioscoop v; oor-
stel lingen. In Dusseldoïp is eeln
verordening uitgevaardigd, volgens welke
kinderen en jongelieden beneden de 16
jaar 's avonds na 7 uur geen voorstel
lingen mogen bijwonen van kinematogra-
fen, bioscopen en andere kijkautomaten.
Die voortzetting van doorloopende voor
stellingen is na 7 flur zoo lang verboden,
als zich nog dergelijke personen in het
gebouw bevinden. De reclameplaten, diei
buiten voor het gebouw worden opge
hangen of aangeplakt, moeten vooraf aan
de goedkeuring der politie worden on
derworpen.
R IJ S Ij A WD.
De terechtstelling van B a-
groff. Over de executie van den moor
denaar van Stolypin worden de volgendie
bijzonderheden gemeld.
De terechtstelling van Bagroff heeft 26
Sept. 's morgens amx 4 ,u,ur voor 'tfort Lys-
Siogortste in de vesting van Kiëff plaats
gehad. Bagroff moest reeds den vorigen
dag opgehangen zijn, maar het toeval
wilde, dat hij nog een dag langer kon
leven. De beul van Bagroff werd door
do autoriteiten uit de dwangarbeiders van
do gevangenis te Kieff gekozen. Deze
werd voor zijn bewezen dienst vrijgela
ten.
Zondag was het fort en de omgeving
door een driedubbel militair cordon om
singeld. De galg werd door een sotnie
kozakken en een compagnie soldaten
•omgeven om eventueel© pogingen tot be
vrijding te verhinderen. Met de eerste
morgenschemering bevonden zich om de
'galg de vertegenwoordigers van het O. M.,
van de politie, de vice-president der na
tionalisten, Sawenkoff en een journalist.
Bagroff werd door vier soldaten met ge
trokken sabel naar de galg gevoerd.
Hij droeg nog altijd hetzelfde costuum,
dat ,hij' bij' den aanslag aan had, maar
geen manchetten en geen boord. Een be
ambte las het vonnis voor. Kort voor het
worsteling tusschen dag en nacht was ge
streden, teekenda zich voor de talrijke
gluuroogen op de duinen de vijandelijke
vloot tegen den horizon af. Op 2000 M.
van de kust was de vjjand bezig maatre
gelen te nemen voor landing van het eerste
échelon. Door den kijker zag men duidelijk
de transportvloot voor anker liggen, eene
lange rjj schepen vóór en een tweede 300
M. daarachter, in front beschermd door
een sterk eskader en op de flanken eveneens
gedekt door oorlogsbodems. Naar schatting
was de transportvloot 3 i 4 K.M. lang.
De vernietiging van een deel onzer oor
logsvloot voor Vlissingen had het ongemerkt
naderen van den vjjand zonder eenig
oponthoud doen plaats hebben.
Met het gewapend oog bespeurde men
op alle vaartuigen een drukke beweging
sloepen zag men allerwegen takelen en aan
de afgekeerde zjjde der schepen strjjken.
Het was intusschen vol dag geworden en
op de duinen tegenover de landingsvloot
was alles in 't geweer. Er werd voortdurend
geseind naar het voorpostendetachement op
de Blinkert, maar de optische berichten
bleken of verkeerd of in 't geheel niet
begrepen te zjjn. Dus werden maar snel een
10-tal schoten de zee ingejaagd om de
aandacht te trekken en een paar ordonnansen
voltrekken van het vonnis richtte Ba
groff zich 'toit den beul en zeide met
luide, duidelijke, waarneembar© stem„Ik
ben koortsig". Terwijl de beul de laatste
toebereidselen maakte, richtte Bagroff
zich tot de aanwezigen met het Verzoek,
aan zijn ouders zijn laatsten groet over
te brengen. Ilij wilde verder spreken, maar
de ontroering overmeesterde hem. De beul
trok hem daarop den zwarten zak over
het hoofd en bracht hem onder de galg.
Onmiddellijk daarop werd het vonnis vol
trokken.
Het spionnage-stelsel. Minister
Kokowzef is Stolypin opgevolgd; Bagrof,
Stolypin's moordenaar, heeft de vorige
week zijn misdaad met den dood geboet in
den strop, de chef der politiek» politie
te Kief, Koeljabko, die Bagrof in den
schouwburg toeliet, is, volgens de „Ros-
sya", met ingang van 19 dezer uit zijn
betrekking ontslagen. Doch nu het stelsel
het spionnage-stelsel! Zal dit in zijn
wieerzinwekkendien vorm blijven voortbe
staan? Het dateert uit de tachtigier jaren,
terwjjl het vaderschap daarvan aan het
hoofd der toenmalige St. Potersburgsche
Ochrana, kolonel Soedeikin, toekomt. Voor
dien tijd had men er zich toe bepaald
gepensioneerde soldaten met het nagaan
van politiek in verdenking staande per
sonen te belasten; Soedeikin eerst zocht
zijn gteheime agenten in de rijen der revo
lutionairen. Doch reeds hjj heeft voor dit
stelsel moeten boeten; hij werd bjj een
samenkomst met den revolutionair De-
gajef, in weerwil van zijn herculische
lichaamskracht, overweldigd en vermoord.
Deze door Soedeikin uitgewerkte poli
tieke spionnage werd door het Russische
politiedepartement nog verder ontwikkeld,
doch in weerwil van het op de geheime
agenten uitgeoefende toezicht kwam men
steeds meer en meer tot de ervaring,
dat de een of andere agent ten slotte
de in hem gestelde verwachtingen teleur
stelde en óf zijn naaste chefs ombracht
óf zich door ©en .aanslag op een hooger
ambtenaar in de oogen van de revolu
tionaire partij van de op hem rustende
verdenking moest zuiveren. Daaraan heb
ben ook de aanslag van Voskressenski
op kolonel Karpof en de vele misdaden
van Azef haar ontstaan te danken.
De bekende P. J. Ratsjkofski, aan wian
de bespieding der Russische revoluti
onairen in het buitenland was opgedragen,
had in den loop der jaren eveneens een
beproefd spionnage-stelsel uitgewerkt, en
de man is op dit gebied, dank zjj zjjn eigen
groote voorzichtigheid, ook met goed ge
volg werkzaam geweest. Hij heeft ook
een geheele rij van personen achterge
laten, die in zjjn voetstappen zijin getreden.
Zijn opvolger te Parjj3 was Ratajef, die
naar aanleiding van de Hartingzaak zjjn
ontslag heeft moeten nemen, terwijl Soe-
batof, die den bekenden Azef heeft aan
geworven, zich nog bijtijds terugtrok,
zoodat anderen de gevaarlijke vruchten
van zjjn werkzaamheden hebben geplukt.
Al deze personen deden namelijk steeds
weer de ervaring op, dat ©en geheime
agent uit de kringen der revolutionairen
een werktuig is, waarmede niet gespeeld
kan worden. Zoodra de hoog te sterk ge
spannen werd, d.w.z. de agent door een
kortzichtigen chef, die met de resultaten
een bevordering wild© verdienen, te veel
werd aangezet, kwam het tot een ramp
Het "centrale comité der revolutionairen
kwam achter de zaak en de geheime agent
werd voor het forum van het comité
gedaagd. Hier placht men hom dan die
keuze te laten om zich door een aanslag
van die verdenking te bevrijden of zelf
vermoordt e worden. Everzoo moet bet
met den moordenaar van Stolypin, Ba-
grow, gegaan zijn.
Dieze zou reeds voor eenige jaren door
het hoofd van de Ochrana te Kiëf, kolonel
Koeljobko, als geheime agient zijn aan
geworven, nadat men zjjne betrekkingen,
met de revolutionairen had vastgesteld.
Deze aanwerving schijnt des te gemak
kelijker gegaan te zijn, omdat Bagrow,
hoewel met de revolutionairen in ver
binding staande en aan hun denkbeelden
gezonden in de richting van de Blinkert,
voortdurend het teeken „de vijand wordt
gezien" gevend. Goddank, eindelijk was
het begrepen en men zag de compagnie
ter ondersteuning oprnkken terwijl ook
rechts en links jjl verspreide liniën de
nevenveldwachten kwamen versterken.
Tegenover het landiHgsfront had men nu
voor onmiddellijke afweer: 2 veldwachten
tusschen paal 29 en 31 en rest van de
compagnie (1 sectie), die van Ganzenveld
reeds was opgerukt3 veldwachten tus
schen paal 29 en Camperduin en de 4de
sectie die van de Blinkert in de ljjn der
voorste linie stelling had genomen
1 veldwacht tusschen Camperduin en
Camperweg waarbij zich 21/a sectie voegden,
die op het snijpunt stonden van Brennsrweg
en Nessendijk.
Om zeven uur stonden dus 91/a sectie
ter sterkte van 500 geweren gereed om den
vijand een doodend welkom toe te fluiten
uit hunne Miinnliehers, wanneer hg binnen
middelbare afstandsverheid zou genaderd
zijn.
(Wordt vervolgd.)