HeÉrland's doodstrijd in 1918. No. 118 Donderdag 5 October 1911. Zevende Jaargang FEUILLETON. Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VBiJDAfiAVOND. DE OORLOG tusschen Italië en Turkije. Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95; Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kanfoor d. Administratie: Gangepoortsfraaf C 209, GOES. Reclamebeiichten 25 Ct. p. t. Bjj abonnement speciale prjjto. Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meesr 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend» Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct k contant. Het oorlogsnieuws is schaarsch, niet alleen door de ceDsuur die Italië op berichten en telegrammen uitoefent, maar ook wijl een opheldering zich voordoet als gevolg van de krachtige pogingen door Duitschland en Oostenrijk aangewend, om alsnug tot een oplossing der Tripolikwestie te komen zonder verder bloedvergieten: Het navolgende telegram werd Maandag te Parijs ontvangen. „De correspondent van de „Temps" te Rome zegt uit gezaghebbende bron te hebben vernomen, dat de oorlog weldra zou kunnen onderbroken worden, dank zij de vriend schappelijke tusBchenkomst van Duitschland en Oostenrijk. Deze zou thans handelen over een alge- heelen afstand van Tripoli aan Italië. De Porte zou de hooge souvereiniteit behouden, doch alle regeeringsfuncties zou Italië in banden hebben." Indien Turkije de bezetting van Tripoli door Italië als voldongen feit zou willen erkennen, zou Italië de aangeboden bemid- delieg willen aanvaarden. Het optreden van Duitschland is vooral merkwaardig als men nagaat, in welke moeilijke positie zich dat rijk bevindt als bondgenoot van Italië en vriend van Turkije Ook Engeland schijnt minder terughou dend dan voor enkele dagen. Het heeft zeer de aandacht getrokken, dat de Turksche gezant opnieuw een lang durig onderhoud met den Engelschen minister van buitenlandsche zakeD gehad heeft. Ook is het opgevallen dat eenige officieuze organen met bijzonderen nadruk wijzen op de volkomen eerlijkheid van Duitschland in de Tripolitaansche kwestie. Duitschland en Engeland, zoo zeggen die bladen, hebben hetzelfde belang bij een schikking tusschen Turkije en Italië en het behoud van den status quo. Mogelijk zal er een vergelijk gevonden worden op den grondslag van een Italiaansch protectoraat over Tripoli, waarvoor Italië een flinke som als ver goeding aan Turkije zou betalen. Italië zou dan, evenals Engeland en Egypte, de sou vereiniteit des Sultans moeten eerbiedigen. Zoo blijft vooral in handelskringen de hoop op interventie levendig. Voor de diplomatie is er thans tjjd gewonnen en dat is veel gewonnen, Daar Turkije geen noemenswaardige vloot bezit en Italië een landing op Turksch grondgebied toch niet goed schijnt aan te durven, ontstaat een gedwongen „remise" in de „partij" tusschen Italië en Turkije. Ook het krijgsplan van Italië schijnt met het vinden van een middenweg rekening te houden lo. Italië voert in eigenlijken zin geen eorlog tegen Turkije; het zal alleen over gaan tot de noodzakelijk geachte bezetting van Tripoli en Barka. Het onderscheid DOOR TWEE PIOTTEN. 20). Onze vloot was geheel ten onder, ge gaan door vijandelijke granaten en door eigen dynamiet, behalve de „Koningin Regentes, die door een paar gepantserde kruisers op zijn vlucht was achterhaald en buitgemaakt. Het fort do Nolle was voor de tweede maal „vervallen" en alle ka- nonnnen waren vernietigd. De torpedo- vloot had rust gevonden op den bodem der zee na zich heldhaftig te hebben opge offerd. De Ruyter's en de Trompen leef den nog, doch eveneens de Staat, aan wien do grootste zeeheld eenmaal de ge denkwaardige woorden toevoegde: „Ik heb mijn leven voor den Staaf, maar ik ben verwonderd en 'tis mij' leed, dat de heeren de vlag van don Staat (ons zelf standig volksbestaan) zoo veil hebben en wagen". De strijd in don Scheldemond had be wezen, dat de kleine Nederlandsche slag schepen, hoewel met doodsverachting al les op het spel zettende, minderwaardig waren, dat zij vernietigd konden worden, alvorens een splinter schade toe Ie bren- schjjnt schijnbaar te zjjn; het heeft echter werkelyke beteekenis. 2o. In overeenstemming met de toezeg gingen aan de mogendheden zal het Itali- aansche eskader de Turksche vloot niet aanvallen, indien deze laatste zich van oorlogsdaden onthoudt en zich niet in de nabijheid der Italiaansche en Tripolitaan sche kusten begeeft. was alleen uit een oogmerk van verdediging, dat de vaartuigen van het kleine eskader van den hertog der Abruzzen jacht gemaakt hebben op de Turksche torpedobooten, die gevaarljjk werden ge acht voor de Italiaaasche vloot en voor de niet versterkte kusten van Italië aan de Adriatische Zee. do. Geen ontscheping, geen beschieting, behalve aan de Afrikaansche kust, zal onder de Italiaansche krijgsverrichtingen worden opgenomen. 60. Italië wenscht Turkije noch te ver zwakken noch te vernederen, noch ook binnenlandsche onlusten in dat ruk uit te lokken. De belichten over krijgsverrichtingen moeten onder voorbehoud worden aanvaard wfll het gebleken is dat zelfs de groote meuwsbureaux, zooals Reuter, geheel ver keerde tijdingen over troepenontschepingen, bombardementen enz. hebben verspreid. Ook thans nog zijn de verschillende telegrammen met elkaar in tegenspraak. Men oordeele: ROME, 3 October (Part.) Het eerste telegram van admiraal Faravelli na het egin van de blokkade is hedenavond om 10 uur door de Stefani bekend gemaakt. Het telegram, dat hedenmorgen uit Tripoli en hedenavond uit Vittoria (bicilie) hier ontvangen is, houdt in, dat de bevelhebber van de stad op den eisch tot overgave heeft geantwoord met een verzoek om uitstel, dat werd toegestaan, terwgl de termijn hedenmiddag om 12 uur verloopen zou zjjn. PARIJS, 3 October. Volgens door de lemps en de Liberté uit Rome ontvangen telegrammen is de beschieting van Tripoli hedenmorgen begonnen. ROME, 3 October. Het ministerie van marine spreekt het gerucht van de be schieting tegen. Het verzekert, dat men gein berichten van Tripoli heeft kunnen ontvangen wegens de stoornis van den telegranschen dienst, terwijl de radiotele- gransche stations en de toestellen van het escader geen verbinding onderhouden vanwege de storingen in den dampkring. ,,~n beschieting van Prevesa heeft blgkbaar nog niet plaats gehad, want de hertog der Abruzzen heeft eerst Dinsdag den wall van Prevesa een ultimatum gezon den, waarin gezegd wordt, dat de Italiaan sche vloot de stad zal beschieten, indien men de oorlogschepen, die in de haven een toevlucht hebben gezocht, niet overgeeft De beschieting van Turksche havens aan de Jomsche en Adriatische zee wordt door Italiaansche regeeringsorganen tegenge- SprOKGD. Omtrent Tripoli zjjn belangrijke berich- ten ontvangen, Maar de officieele bevesti gen aan do vijandelijke vloot. Torpedoboot- ten onderzeeërs, spermijnen, dat zjjn onze verdedigingsmiddelen ter zee, mits ge- sfeund door pantserforten, voorzien van gelijkwaardige kanonnen als de grootste van de Dreadnoughts. Was Vlissingen in dezen zin bevestigd geweest, dan had dit Lngelsch eskader een ander antwoord naar den overkant moeten seinen dan nu dan was Nederland ook werkeljjk een goede flandekking geweest voor Duitsch land tegen Engeland, en met een goed aangevoerd, goed geoefend en goed gedis ciplineerd leger van 200.000 man een ze kere waarborg, dat het spook eener Duit sche invasie in Engeland altijd een spook zoude blijven. v Denzelfden dag, waarop Vlissingen werd bezet, verklaarde Engeland aan Duitsch land den oorlog; den volgenden, 27 Fe bruari, kwam de oorlogsverklaring uit Pa rijs namens Frankrijk en België te Berlijn aan Men scheen het n:et noodig te oordee- len zich nog nader van uit Londen te unw g te verkbaren, en terecht: de 30 'j granaten hadden dit reeds volledig gedaan. Nederland sloot zich, gedwongen door den vijandelijken daad van Engeland Duitschland aan. 't Gevaar dreigde dus van de West- en de Zuidgrens. Twee legers werden gevermd. Het Zuid- ging bljjft uit, zoodat wjj deze berichten slecht» onder voorbehoud kunnen mede- dcelen. Zoo meldt een telegram uit Malta, dat beweerd wordt, dat door de Engelsche marine-autoriteiten een draadloos telegram is ontvangen, waarin gemeld wordt dat d e stad Tripoli door de Italianen zonder slag of stoot genomen i s. Matrozen gingen aan wal en bezetten het paleis van den gouverneur, waarop de Italiaanscha vlag geheschen werd. Ook de „Daily Mail" publiceert een telegram van Maandag uit Malta, van den volgenden inhoud „Een officier van een der hier aanwezige Engelsche oorlogssche pen verzekerde mjj, dat een draadloos telegram aan boord ig ontvangen, waarin gemeld wordt, dat Tripoli zonder slag of stuot is genomen en dat de Italiaansche vlag than» bovea de stad wappert." In een telegram van de „Daily Express" uit Malta wordt gemeld, dat volgens daar ontvangen berichten Turken en Arabieren zich in de nabjjheid van de hoofstad Tri poli gereed maken. Alle Italianen hebben thans Tripoli ver laten. Slechts enkele kloosterlingen zjjn achtergebleven om den dienst in de hospi talen te bljjven waarnemen. Omtrent den toestand der Katholieken in Tripoli wordt het volgende gemeld De hoogeerw. pater Rossetti, Apostolisch gedelegeerde van Tripoli, is Vrjjdag 1.1. van Rome naar Tripoli vertrokken, na ontvangen te zjjn door Z.H. den Paus, en den minister van buitenlandsche zaken, San.Giuliano. Aangezien hg bekleed is met een diplo matiek ambt, zal zjjn aanwezigheid aldaar, in geval van nood, vaak nuttig kunnen zjjn. Op zjjn verbljjf in Tripoli zal hjj de pauselijke vlag kunnen hjjschen en diplo matieke onschendbaarheid genieten, niet alleen voor zichzelf maar ook voor anderen. Anderzjjdg wordt verzekerd, dat de Duitsche gezant bjj het Vaticaan, in een onderhoud met Rard. Merry del Val, officieel aangeboden heeft, de Katholieke missionarissen en katholieke instellingen in Tripoli te beschermen. Het bericht over wraakzuchtige betoogin gen te Smyrna tegen de Italianen wordt tegensproken. Zoo ook dat de Bedouïnen- stammen uit Egypte zonden oprukken om Turkije in Tripoli te helpen. Waarom, zoo zeide een oude en invloedrijke sjeicb, zonden wjj ons zooveel opofferingen getroosten voor de Turksche Eegeering, die zich nooit iets aan onze belangen heeft laten gelegen liggen Ten slotte laten wjj nog eenige telegram men volgen uit de avond- en morgenbiaden ter kenschetsing van den toestand. KONSTANTINOPEL, 3 Oct. (R.O.) De minister van marine heeit ontslag genomen. In den brief waarin hjj dit mededeelt, her innert de minister aan het feit, dat de Turksche torpedobooten doordeltaliaansche vloot zjjn vernield. Hjj voegt er aan toe, dat flottielje niet had kunnen ontsnappen, heewel hjj op tjjd bevel had gegeven, dat de vloot naar de Dardanellen zou terug- leger (90.030 man) bestond uit de le, 2e en 3e divisie, met hunne staven respec- tiev.e'jjik u.t Den Bosch, Boxtel-St. Oeden- rode en Etten, met een vooruitgeschoven detachement van de le divisie te 'lilburg. De landweer van Noord-Brabant en Zee land was bij dit Zuidleger ingedeeld. Het Westleger (95.000 man) dekte de kust. Daarvan stond de 4 divisie in Noord-Holland, de 5e langs de kust van Zuid-Holland, de 6e met de landweer uit Holland er achter. De landweer trad slechts voor een klein gedeelte zelfstan dig op, doch was opgenomen in 'tleger- vorband en vermeerderde de waarde ervan. Aan de Nieuwe Hollandsche Waterlinie werd hard gewerkt door de bezettings bataljons van het veldleger en de overige landweer. Deze troepen, sterk 75000, vormden vooyloopig eene reserve voor beide legers. De stelling van Amsterdam was bezet door 30.000 man landdstorm en 10.000 man bezettingstroepen. In Fries land en Groningen stonden 20.000 man landstorm met zwakke detachementen aan de kust voor bewaking om verband te houden met het Duitsche Noorderleger aan de Noordzeekust en in Stoaswijk- Holstein, daar men rekening hield met de mogelijkheid van een Engelsche landing aldaar. Drie groote Duitsche legers ston den aan de Westgrens, en eon in 't Oosten, keeren en dat de flottielje, welke in de Adriatische *ee kruiste, de Dardanellen bad kunnen bereiken, terwjjl zjj nu naar de wateren van Dalmatië was gevlucht. De minister verklaart ten slotte, dat het hem onmogelijk is de marine te beheeren. SALONIKI, 3 Oct. (R.O.) De minister van oorlog heeft zes brigades redifs onder de wapeneu geroepen om de Albaneesche kust te Valona en Preveza te verdedigen. PARIJS, 3 Oct. De „Liberté" verneemt uit Saloniki dat een aantal Italiaansche visschersvaartnigen welke men het uitzeilen belet had in beslag zjjn genomen. KONSTANTINOPEL, 3 Oct. Schepen, die de Dardanellen doorvaren zullen na zonsondergang niet mogen overschrijden de ljjn die aangegeven wordt door de lichten van Sodel, Haloer en Kamkoh. De lichten op de kusten zullen gedoofd worden. BELGIE. De Storm. BRUSSEL, 3 October. Volgens de bladen zjjn verscheidene ljjken op de Belgische kust aangespoeld. Een te Vlissingen gestationeerde loods- kotter, met twee gedoode loodsen aan boord, heeft een toevlucht gezocht in de haven van Zeebrugge. Een reeks van schipbreuken op de kust worden gemeld. Verscheidene visschers zjjn verdronken, talrjjke zjjn gewond. F KAN KRUK. De begrafenis van de slacht offers der „Libert TOULON, 3 October. De plechtige uit vaart van de slachtoffers der „Liberté" heeft Dinsdag in tegenwoordigheid van president Fallières plaats gehad. In zjjn toespraak heeft de president, na een ontroerende hulde gebracht te hebben aan de deoden, wien hjj den afscheidsgroet van het rouwende vaderland bracht, gezegd, dat de betuigingen van hooge en treffende deelneming uit het buitenland tot het hart der Fransche zeelieden gesproken hadden. Gedurende de begrafenis heeft zich een paiflek voorgedaan in den stoet ten gevolge van een val van een ladder, waarop toeschouwers hadden plaats genomen. Talrjjke personen hebben kneuzingen op- geloopen. President Fallières cn de voor zitters der beide Kamers werden van elkander gescheiden. De stoet werd een oogenblik verbroken. De paniek was van dien aard, dat de ministers president Fallières het wandelpad deden opgaan en hem een toevlucht achter een straatlantaarn verschaften. PORTBGAl. De monarchisten. De monarchisten roeren zich. Na de mislukte tegenrovolutie te Oporto loopen thans geruchten van het over de noordgrens trekken door kapitein Couceiro met 4000 man en artilerie op 1 October j.l. De bevolking van Santa Triso zou het koninkrijk hebben uitgeroepen en aangezien Rusland niet geheel te vertrou wen was. Het werelddrama stond op het punt te beginnen, dat treurspel, zoo oud als de schepping van den mensch, door elk nieuw geslacht weer opgevoerd, doch telkens met andere décors, met ingewikkelder mise-en-scène en meer dooden. IV. Zijn wij ook zwak, vrat onze getalsterkte betreft, het eigenaar dige terrein geeft ons, indien het goed benut wordt, een groot voor deel op een tegenstander. Kkoop. Voor hot eerst stonden ze in die don kere, hun nietszeggende zee te turen, bijna twee lange urenvoor het eerst in hunnen geheelen diensttijd was hun de uiterst- moeielijike taak van dubbelpost opgedra gen en dan nog wel bij nacht. Ze hoor den dan ook niets anders dan 't eento nig geklots van de golven tegen het strand, en hunne ongeoefende oogen blikten tegen het reusachtige luchtgordijn van ondoor dringbaar zwart. Wat snakten zij naar het einde van deze foltering, die hunne ze nuwkracht uitputte. Met den vinger aan den trekker, gereed elk verdacht geluid met een kogel op te helderen of te ver jagen, hurkten ze naast elkander op den Welk weder zullen wij hebben Verwachting tot aan den avond van 5 Oct. Veranderlijke, later matige noordelijke tot noordwestelijken wind. Zwaarbewolkte tot betrokken lucht. Waarschijnlijk later regen buien. Koeler. Mogeljjk nachtvorst. de republikeinen op de 7lucht hebben gejaagd. Inmiddels worden deze geruchten door de regeering officieel tegengesproken. Dat er echter iets aan de hand is en de monarchisten op het punt zjjn hun slag te slaan is zeker. FIN FAN». De president van het hooggerechtshof te Helsingfors, voo Hellen genaamd, is doodgeschoten. Dader was de 24-jarige Brtmo Forsström, bediende in een ijzerhan del. Hjj had zich in de woning van von Hellen verborgen en heeft dezen met één schot in het hoofd, met een tweeden kogel in den schouder getroffen. De bladen gelooven, dat de dader van den aanslag op den president von Hellen gehandeld heeft in een vlaag van zlnsver- bgstering. AMERIKA. Overstrooming te Austin in Pennsylvanië. Te Austin is de dam van een reusachtig water-reservoir doorgebroken en heeft de watermassa de stad overstroomd. Er zjjn 400 tot 1000 slachtoffei s. De eerste berichten behelsden, dat er 2000 inwoners zouden zjjn omgekomen. In den stuwdam van het reservoir, die reeis lang slecht geweest moet zjjn, maar waar aan de hout-firma, ondanks alle waar schuwingen, niets deed, kwam eerst een klein gat, dat zich plotseling met een geweldig geraas verwijdde. Eenige oogen- blikken later werd de geheele stuwdam weggeslagen en stortte zich de watermassa in het dal, dat 100 M. lager ligt. Het reservoir, dat op deze wjjze leeg liep, was een kilometer breed en 45 voet diep. Deze watermassa vernielde alles, wat haar in den weg kwam. Het gelukte nog een telefonische waarschuwing te zenden naar Austin, zoodat vele menscben nog in staat waren de hooger gelegen plaatsen te bereiken. In andere dorpen, die op den weg aan het water lagen, moet alles wat leefde verdronken zjjn. Het water sleepte boomstamen en balken mee, die alles ver pletterden. Het zjjn meest vrouwen en kinderen, die gedood werden. Vele mannen waren op dat oogenblik in de bosschen aan het werk. De watermassa's reikten tot de hoogste daken. Nauweljjks was het water weggeloopen of er klonk een geweldige ontploffing. Do hoofdbuis van de leiding, die Austin van aardgas voorziet, was op velschillende plaatsen tegeljjk gebarsten, en overal grond met het geweer, tusschen de knie- en, of slopen gezamenlijk langs liet strand, naar den nabijrijnden post. Hot nieuwe en onbekende beklemde hen met een stumperig gevoel, zoodat van rustig en overlegd handelen geen sprake was. Als klitten kleefden de mannen van den dubbelpost aan elkaar en voortdurend stond een strandstrook als insluippunt voor den vijand open. Do veldwaclit commandant had do con signes voor den nacht elke aflossing nog eens bjjzonder op liet hart gedrukt; doch waren de mannen wel verantwoordelijk voor het nauwkeurig vervullen van een oorlogstaak, waarvan zij in vredestijd am per hadden gehoord? „Op schildwacht staan", was den nieuw-lichters op mi- militair gebied zulk «en gruwel, zulk tijd vermorsen, dat dit wel het eerste ge schrapt was uit de oefenstof van den sol daat. De wrange vruchten werden reeds geplukt in de twee miliciens, die bjj! paa'l 28 aan de Noord-Hollandsehe kust op post stonden en niets anders hoorden dan de rythme van den vervelenden golf slag en hunnen onrustigen harbeklop, niets anders zagen dan spookbeelden op den donkeren gezichtskring. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1911 | | pagina 1