Bloemta
s
e Aalbessen
ibusbreackjes,
OUCHETTEN
ILBURY's
No. 92. TWEEDE BLAD. NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT Zaterdag 5 Augustus 1911.
uff. ZALMÉ,
J. A. CLARIJS,
FEUILLETON.
BUITENLAND.
ige Knol Begonia's EEN LIED PER WEEK
Bloemplanten
Hillegom.
SHOFf Jr. - GOES.
moede - Zwakte.
ROOS, Middelburg.
eede hands
tsche Wagentjes
HULST.
De verdwenen bankjes.
UIT DE PERS.
m op perken of potten te j No. 44 uit „De Leeuwerk-,
cktkleuren, per 12 f0,60,
aehtkleuren, per 12 fO,75,
i„ ia kleuren per stuk
na s fo,io.
ija>_ in kleuren per stuk
Ila S f 0,10. i
perken of potten
sters, Arabis alpine,
erenis, Campanula,
hoonen, Depbinum,
Violetten, enz. enz.
0,02, per 100 stuks f 1,25.
TVANGEN
iter en per flesch.
Aanbevelend,
gewoon per 1000 stuks f 1.
55 cent Verzilverde per 1000
halve flacon 80 cent.
et en zonder portieren.
aatsruimte van binnen voor 4
en en één voor 6 personen.
en gebruikte
rschillende prijzen.
Aanbevelend,
rikant, 's HEERENHOEK.
Waarschuwing
verpakking onzer KINADRUPPELS
J, veelvuldig wordt nagebootst offl
eparatec van andere herkomst aaD
te breDgen, wijjzen wjj er op, dat
oozen, zonder den naam Dr. H. Nan*
ch alleen voorzien van het woord
uppels", niet uit onze fabriek afkom-
Men eische daarom steeds
Nanning's Kinadruppels!
Alom verkrijgbaar fO,76.
derlandsche Vereeniging van
telijke Kantoor- en Handels
bedienden.
BUREAU TOT PLAATSING
or bedienden en reizigers, leden
en niet leden.)
B. Kltl'/.U, Korendijk 59.
Correspondent Middelburg.
HUWELflKSLIEO.
Woorden van Muziek van
A. V. Bui.tïnok. Emiel Hullf.brof.ck.
Hand in hand en zjj aan zij betreden,
't Levenspad raet geurig groen beplant
Opgeruimd en met uw lot tevreden,
Saamge&noerd in heil'gen liefdeband
Volge die zegen U alom,
Lach' hij u tegen uit kruid en blom,
Op uwe wegen o Bruid en Bruidegom
Lief en leed steeds met elkander deelen,
Samen zijn één hart en ééne ziel;
Zalvend zoet elkanders wonden helen,
Juichen saam om 't heil dat elk beviel:
Make dit streven 't Doelwit uit,
Dat in uw leven alles omsluit,
Wat heil kan geven, o Bruidegom en Bruid 1
Moogt gjj steeds met dankbaar hart ont-
[vangen
Elk geechenk dat u de Hemel biedt,
Waardoor gij uw innigst zielsverlangen
Voor eikaars geluk bevredigd ziet:
Strale de zonne hel en klaar,
Van vreugd en wonne op't jeugdig paar,
Vloeie de bronne van heil voor Hem en Haar
Zooals het daar ligt in den groenen
gordel zijner fraai beplante wallen, vlak
bij de Belgische grens, is Hulst wel is waar
een kleine, maar toch fraaie steen aan
Neèrland's stedekroon.
Wat de geschiedboeken ons van deze
stad verhalen, stempelt haar tot een zeer
merkwaardige plaats en daarom is het ook
niet te verwonderen dat de „Fédération
archéologique est historique de Bslgique"
(Belgisch genootschap van Oudheidkunde
en Geschiedenis) haar een bezoek waardig
keurt en er zjjn 400 leden den 8 Augustus
a.s. heen zal brengen.
In de 10e eeuw wordt reeds melding
gemaakt van een sterke burcht, Castrura
Hulust, met bjjbehoorend vlek, waaraan de
graven Van Vlaanderen in 1156 stads
rechten en later belangrijke privilegiën
gaven. In 1390 wordt het gilde der zout-
zieders vermeld, aan wie Lodewijk van
Vlaanderen voorrechten verleende, o. a.
van tollen door geheel Vlaanderen en St.
Omar. Hoe belangrijk hun bedrjjf was blykt
wel uit de mededeeling, dat er aan den
Zoutdijk 90 zoutziederijen stondeD. Met
het verzanden van de haven verliep later
het bedrijf.
Van 1413 af werd door de vorsten telkens
toestemming gegeven om de stad sterker
te bevestigen en dat dit noodig was, blijkt
uit het feit, dat de Bruggenaren en Gente
naren haar in 1453 geheel verbrandden
en verwoestten, terwijl in 1485 de Gente
naren onder Robert de Lange een onver-
wachten inval deden, waarbij zjj evenwel
door de toegestroomde inwoners in de straten
verslagen werden. De aanvoerder en een
70-tal zijner mannen vluchtten in het stad
huis, maar dit werd door de Hulstenaren
in brand gestoken, zoodat geen enkele der
vijanden ontkwam.
Maximiliaan van Oostenrijk bezocht in
1486 de stad en inspecteerde de werk
zaamheden aaD de versterkingen die zoo
krachtig werden gemaakt, dat men Hulst
onneembaar noemde. Als een bewijs van
de beteekenis der stad diene, dat Maximi
liaan haar het volgende jaar weer bezocht
en graaf Philips van Nassau als gouver
neur der stad en Stadhouder-generaal van
VlaaLderen aanstelde. In 1488 trachtten
die van Gent zich op Hulst te wreken,
maar hun aanval werd afgeslagen en heer
Aelbracht van Dackenhuysen, opvolger van
den graaf van Nassau, versloeg de Gente
naren en brandschatte Gent. In 1489 be
legeren de Gentenaren Hulst weder, maar
werden afgeslagen, terwijl zjj later bjj
Honteni3se door de Hulstenaren werden
verslagen. In 1491 gelukte het hun evenwel
de stad stormenderhand in te nemen, te
plunderen en te brandschatten, voor welke
verliezen Maximiliaan en zjjn zoon Philips
de burgerjj evenwel schadeloos stelden ten
koste van de stad Gent.
H.H. Patroons wordt beleefd verzocht
jj voorkomende vacatures op hunne
en tot ons te wenden; omtrent on-
ande sollicitanten zijn volledige in-
gen te bekomen,
ste bedienden.
ienden van 18 jaar en ouder, b®*
met de moderne talen, boekhouden,
grafie, schrijfmachine, binnen- en
nl. expeditieéén of meer dezer vakken
rrespondenten in een of meer der wo-
e talen, waaronder met diploma s.
ekhouder8, ook met diplome, bekend
de moderne talen,
izigers in verschillende artikelen,
inschrijving bjj het Bureau (die V°°I'
eden f 1.kost bjj vooruitbetaling)
maanden geldig en kan daarna een
1 kosteloos worden verlengd, opnieuw
zes maanden.
e
-leden
(Slot. Zie no. 1 in no. 89 van dit blad).
Het was aan het ontbijt een heel evene
ment geweest in het huishoudentje van
drie weken.
De vader van Marguériet, die zijn kind
en haar man was komen verwelkomen
en al een paar dagen bij' hen gelogeerd
Was, was, na 'n eitje geslorpt, 'n boter
hammetje gepeuzeld en 'n pa,ar teugjes
thee gedronken te hebben, naar achter
gegaan, iets wat oude menschen niet kwa
lijk is te nemen, ma,ar was bevend en
bleek in het eetkamertje teruggekomen.
By was al om zes uur op geweest
en had door het huis gedrenteld, do eene
kamer ju, de andere uit, pijpjes rookend,
de schilderijtjes bekijkend; hij; had 'tpor
tretalbum doorbladerd, de pendule opge
draaid, de gangklok gelijk gezet, de
Baedeker pit 'trekje genomen, hun reis
Hoezeer Hulst in de troebele tjjden der
16e en 17e eeuw te ljjden had, blijkt uit
de volgende jaartallen
1583. Parma veroverd haar 1586. Philips
Sidney, gouverneur van Vlissingen, eischt
vergeefs de stad op en slecht verscheidene
forten in Hulster Ambacht15 Sept. 1591.
Prins Maurits komt voor de stadbeschiet
haar zwaar bij weigering van overgave en
neemt haar op den 23en September,
9 Juli—18 Aug. 1596. Aartshertog Alber-
tus belegert Hulst en neemt de stad, die
haast een puinhoop was geworden, in. In
de heete gevechten waren van de belegeraars
eenige duizenden gesneuveld, onder wie
maarschalk de Bosne, terwijl ook de be
legerden een 800-tal dooden hadden.
In 1640 deed Frederik Hendrik een
poging om de stad te heroveren, maar de
aanvallers die onder bevel van Hendrik
Casimir, stadhouder van Friesland, stonden,
moesten aftrekken en Hendrik Casimir
zelf sneuvelde. In 1645 sloeg Frederik
Hendrik persoonlijk het beleg om de etad,
waarop deze zich moest overgeven. Graai'
Hendrik van Nassau werd aangesteld als
gouverneur der stad.
In al dien tjjd had men natuurlijk een
been en weertrekken der inwoners: als de
Staatschen de stad hadden, dan verlieten
de katholieken de stad en vestigden er
zich Hervormden, en als de stad in handen
viel van den vijand, dan weken de Her
vormden uit en kwamen de Katholieken
binnen.
In 1672 dreigde wel gevaar van Fran-
schen kant, maar het dreef over. In 1702
en 1705 deden de Franschen vergeefsehe
aanslagen op de stad, bjj welke laatste
gelegenheid eenige Katholieke Franschge
zinde inwoners, die gepoogd hadden de
stad bij verraad over te leveren, hun leven
onder beulshanden lieten,
In 1747 viel de stad door het verraad
van den gouverneur de Rocques den Fran-
schen in handen. De verrader werd in 1748
veroordeeld tot het zwaaien van het zwaard
over het hoofd enj levenslange gevangenis
straf op Loevestein. Bjj den vrede van Aken
in 1748 kwam Hulst en Zeeuwsch-Vlaan-
deren weer aan Nederland, maar in 1794
namen de Fransche troepen onder generaal
Merlin de stad weer in en eerst 2 Mei 1814
trokken de eerste Nederlandsche troepen
haar weer binnen.
In 1826 werd het kanaal van Terneuzen
naai- Gent gegraven en begonnen werd met
een zijkanaal naar Axel en Hulst, maar bjj
de onlusten in 1830 werd het werk gestaakt
op een half uur afstand van Hulst. De
werklui, meest Belgen, lieten het werk in
den steek en Hulst bleef tot nog toe ver
stoken van een gemeenschapswee te water
Van 21 Oct. 1830-11 Jan. 1831 raakte
de stad daarop in bezit der Belgen, maar
daarop werd zjj weer door de Nederlandsche
troepen bezet, die er tot 1839 bezetting
hielden, ofschoon de stad sinds 1820 geen
vesting meer was.
Hulst gaat en terecht trotsch op
haar prachtige St. Willebrorduskerk, die
merkwaardig genoeg voor de helft (kruis-
panden en priesterkoor) door de Katho
lieken, voor de helft (voorschip) door de
Protestanten als bedehuis wordt gebruikt.
Het overzicht over den inwendigen bouw
is daardoor bedorven, maar wie de beide
gedeelten afzonderljjk beschouwt, vooral
het gedeelte dat den Katholieken eeredienst
is gewjjd en met zjjn altaren, gebrand
schilderde ramen, fraaie beelden enz.
herinnert aaa de oude eeuwen van geloof
en godsdienstzin, komt tot de erkenning,
dat de St. Willebrorduskerk een zeldzaam
juweel is van gothische bouworde.
De eerste kerk in Hulst was een kapel,
aan St. Petrus gewjjd, welke door de Noor
mannen verwoest en door Robert de Vries
«?rSWMi rrd; De te8enwcordige kerk, aan
1070 T ,?,riUS gew»d' dateert van voor
iziu. In 1468 is tengevolge van het hemel
vuur de kerk met bjjna de geheele stad
en verschelden hofsteden in den onmiddel
eD omtrek afgebrand. In 1562 was er
een dergeljjk onheil. De bliksem sloeg in
den toren en niet alleen deze en het dak
der kerk, maar ook het klooster van de
Observanten en 160 huizen werden in de
«fle«d- I>«arbjj bleef het niet. In
6 o sloeg de bliksem wederom in des
toren, die tot dicht by de kerk werd
vernield, terwjjl ook het houtwerk en het
dak van het koor en de kapellen ver-
gevolgd, Antwerpen, Brussel, Parijs, had
nog eens herkauwd alle détails door Lam
bert van de reuzenstad verteld en neu
riënd, altijd rookend, z'n wandeling hex--
vat en had toen om iets na te zien in
't kleine achterkamertje aan het raam zijn
portefeuille ingekeken en ze in gedach
ten neergelegd op tafel, waar de locale
courant lag van zjjn woonplaats, in Zuid-
Holland, 's avonds, toen hij al naar bed
was, voor hem aangekomen. Hij had met
zjjn bril op- zitten lezen in de stilte van
het nog slapende huis en had door zijn
doovigheid niet gehoord dat al vroeg was
gebeld en de schoonmaakster van de bo
venwoning zonder aparten opgang de
jongelui moesten 't zachtjes aanleggen en
hadden het bovenhuis verhuurd totdat ze
het zelf noodig zouden kunnen hebben
was ingelaten door Antje, de meid van
Lambert en Marguériet.
Doch joevallig opkijkend had hij door
den kier van de deur de werkster zien
voorbijkomen, een vuilpoes, waarmee hij
aan 't ontbijt de jongelui had geplaagd
Zeker een tegengif dat mormel
brandde. Al de klokken en het uurwerk
smolten, behalve de uurkiok, die viel en
op het kerkhof terecht kwam. Hoewel
gloeiende vonken en brandend hout alom
in de stad neerkwamen, zoodat de kruit
magazijnen met natte zeilen moesten be
dekt worden, is het mogen gelukken de
brand tot de kerk te bepalen. In 1665
begon men met den herbouw van den
toren en de geheele kerkbouw was in 1686
gereed. Vóór den tweeden brand (in 1562)
waren er in de kerk vele graf teektnen,
o.a. die van markgraaf Albert van Baden,
gesneuveld in dienst van Maximiliaan van
Oostenrijk in 1488. De monumenten schij
nen bjj dien brand vernield te zjjn.
Toen in 1795 Zeeuwsch-Vlaanderen aan
Frankrjjk werd afgestaan, verlieten vele
Protestantsche families de stad en vele
Katholieken vestigden er zich, zoodat weldra
de Katholieken de overhand kregen.
In 1806 schreef Napoleon een brief aan
kerkeraad en kerkbestuur te Holst en
vroeg om een doel der kerk, die toch te
groot was voor de verkleinde Protestantsche
gemeente, te willen afstaan aan de R.-Kath.
parochie, wier kapel te klein was geworden,
en eveneens om de kerkelijke en diaconale
goederen tusschen de twee gezindten te
verdoelen. Zulk een verzoek was natnurljjk
een bevel en er werd dus aan voldaan.
De Protestanten behielden de zoogenaaamde
Preekkerk en de consistoriekamer met de
daaraan grenzende gedeelten van 't vroegere
kerkhof, terwijl het overige aan de Katho
lieken werd toebedeeld. De drie bogen
onder den toren en de beide zijschepen
werden dichtgemetseld met dubbele muren
en opgevuld met turf, zoodat men elkander
wederzijds niet kon hinderen.
Het door de Katholieken gebruikte
gedeelte mag bij onze lezers als bekend
worden verondersteld.
Tijdens den jongsten Bredaschen Katho
liekendag, te Hulst gehouden, mochten
zeer velen uit het diocees Breda, dezen
heerlijken tempel bewonderen en zin
speelde monseigneur P. Leijten in zijn
slotrede op den strijd en de zegepraal der
Katholieke Kerk, die in dit kerkgebouw
op zoo duidelijke wijze worden ver
zinnebeeld.
Over het Protestantsche gedeelte der
kerk, als minder bekend, zij hot volgende
vermeld
Vroeger waren aan den ingang der zg.
Preekkerk twee zijmuren zichtbaar, blijk
baar bestemd voor een portiek, dat echter
nooit voltooid is. In 1841 zijn ze afgebroken
en men vond toen in bet muurwerk in een
hollen steen drie muntstukjeseen zilveren
Franschen stuiver van Lodewijk XII, ter
waarde van 4 mijten Vlaamsch (6 centen),
vermoedelijk geslagen tusschen 1499 en
1515, en twee koperen munten, blijkbaar
van Luxemburg, een waarde hebbend van
twee mijten en geslagen omstreeks 1600.
Waarschijnlijk heeft men het plan tot
bouw van de portiek niet kunnen volvoeren
om verschillende rampen, die stad en
omstreken troffen, watersnooed in 1511,
1528 en 1532, en een op pest gelijkende
ziekte in 1528.
In het Protestantsche kerkgedeelte is
prachtig besneden houtwerk, vooral aan
den kansel, en ook zeer goed Vlaamsch
snijwerk aan doophek en gouverneursbank,
thans de regeeringsbank genoemd. Verder
liggen er eenige belangrjjke zerken, o. a.
die van den heer van Sterrebeeke met een
voorstelling van het laatste oordeel, die
van Cornelis Janssen, den vader van den
Gentschen bisschop Cornelius Jansenius,
een van een abdis met boek en staf enz.
De drie zware koperen kroonluchters
zjjn in 1659 door eenige aanzienlijke fa
milies aan de gemeente geschonken.
In 1876 sloeg de bliksem weer in den
toren. Uurwerk, klokkenspel en klokken
smolten, terwjjl het dak van de R. K. berk
en van den Zuideringang verbrandde.
Treffend was het oogenblik, toen te midden
der vlammen het klokkenspel begon te
spelen, totdat langzamerhand de eene toon
na den anderen zwakker klonk en eindeljjk
alles zweeg. Al te jjverig brandweermannen
wierpen brandende balken uit den toren
in de Protestantsche kerk, waardoor het
blankbord van den preekstoel verbrijzeld
werd, terwjjl het alleen aan het welberaden
optreden van een ouderling en een deur
wachter te danken was, dat die kerk niet
uitbrandde.
dat remedie contre l'amour!
Maar die is niet van ons, vader
die hoort hoven, had zijn dochter lang
zaam, zacht-articuleerend gezegd, waar
door de doove vader beter dan door
schreeuwen de woorden kon verstaan.
Ze is anders heel beleefd, had Odin
gezegd.
P, we hebben er niets1 geen last
van.
Nou, had de oude heer verklaard, je
kunt je oogen dicht doen voor de del
en dan kijk je maar een keer meer naar
dat andere, groene blaadje!
Zjj hadden gegiegeld om de jokkornij
van ooljjk vadertje, dat zichzelf 'n oude
geit gehold, en zij hadden 'tnog eens
herhaald Itoen vader naar achter was en
zij glimlachten nog toen de oude man
weer binnen kwam.
Marguériet had dadelijk gezien dat er
iets was.
Zjj; was opgesprongen, had hem toege-
gild:
Vader, vader, is u niet goed!
fin Joen had-ie 't verteld, met horten en
In 1877 werd naar ontwerp van den heer
B. Cuypers, rjjksarchitect te Amsterdam,
de toren van den eersten omgang af her
bouwd, nu in zuiver Gothischen stjjl. In
1903 werd aan den toren, die op vier
zware pilaren in het krnis der kerk ge
bouwd en 290 voet hoog is, een meester
stuk van bouwtechniek volbracht. De van
den tweeden omgang pl.m. ICO voet hooge
torenspits hing reeds één meter nit het
lood. In twee uren tijds is dit verholpen.
De uitvoerder van dit werk was de heer
B. H. Reuling, architecten waren de heeren
Lophorst uit Den Haag en Frederiks
uit Middelburg.
N.B. Bovenstaande bijzonderheden zjjn
ontleend aan een korte kroniek van stad
en kerk door ds. L. M. de Boer samen
gesteld en door hem ontleend aan de
„Beschrjjving van de stad Hulst door
de Borgemeester Jacob van Lansberghe,
Anna 1685."
De .staking te Amsterdam
zal nu wel doodbloeden, schrijft Patri
monium
De werklieden onder anarchistisch® lei
ding zijn er allerminst op> aangelegd, om
een strijd lang vpl te houden.
Ken strijdkas van beteekenis hebben ze
niet en wat ze door bedreiging van de
winkeliers gn anderen afdwingen is op
verre na niet voldoende om in den dage
lijks klimmende», nood te vporzien.
En de vrouwen mogen aanvankelijk met
iongeken.de woede gestreden hebben naast
de mannen, zoolang het schreeuwen dn
schelden, het werpen met steenen en
bloempotten nog wat heteekende, nu de
rust verzekerd is en alle verzet bedwon
gen kan worden, bedenken ze zich pn
behooreu ze mede tot de eersten, (lie
afgeven op de leiders, die hen in deze
ellende gebracht hebben.
Bovendien beschikken de werkgevers
dagelijks meer over werkkrachten van
buiten, zoodat de arbeid met den "dag
heter geregeld wordt.
Er is een drang bjj1 de werklieden om
weer aan den slag te komen. Waar ze
den druk van het terrorisme niet meer
te yreezen hebben, keeren ze dan ook
terug. Zoodat binnen enkele dagen zeer
stellig gezegd kan worden, dat de staking
is doodgebloed. Ze behoeft dan niet meer
opgeheven Jte worden, omdat er in eigen
lijken zin van staking niet meer gespro
ken Jtnn worden. Die staking is dan dood.
Het werk in de haven gaat dan weer
geregeld yoort. Alleen er zulten dan in
do stad nog velen rondloopen, die niets
to doen hebben. Die hunne plaatsen in
het havenbedrijf door anderen zien in
genomen. jVfon noemt die menschen dan
slachtoffers,- of in de taal van Domela
Nieuwenhuis, de stukgeslagen eieren, die
noodig waren om een eierstruif te be
reiden.
Domela en de zjjinen zullen dan nog
genieten van hun eierstruif, en als ze
bemerken, dat de bitterheid in de ziel
van die slachtoffers klimt, zullen ze ver
rukt elkander aanstooten en zeggen: „zoo
gaat het goed, de haat moet opvlam
men, de bitterheid moet het gemoed ver
stikken, want zonder deze ,i.s klassen
strijd niets".
En met stroeve aangezichten zullen de
werkgevers naar hunne private inzichten
het bedrjjlE weer voortzetten. Over enkele
maanden zullen ze de stakers wtaer aan
genomen hebben en misschien degenen,
die hen uit den nood hielpen weggezonden
hebben, om herrie te voorkomen.
Want dit is menigmaal de moraal van
de werkgevers na eene staking, dat ze
per slot Van rekening de werkwilligen
spuien, als de stakers van vroeger daarop
aandringen. Ook daardoor is het vertrou
wen van vele arbeiders in de goede ge
zindheid der patroons ernstig geschokt.
Voorloopig zal echter de staking dood
bloeden. Bene zee van ellende zal ze
achterlaten.
Het grootste deel van de schuld komt
op rekening der roekelooze opruiers van
het volk, maar een ander deel staat ook
voor rekening van de patroons; die vol-
stooten of-ie 'n eigen misdaad te beken
nen had; hjf had toen alles gezegd, van
zjjn ochtendwandeling en zijn lezen, en
had aan niets meer gedacht en had zoo
even in het achterkamertje gekeken
en de portefeuille op de tafel zien lig
gen en tot zijn ontzetting gezien, dat ze
leeg was.
Ze moesten hem op de chaise-longue
leggen want hjj' was geweldig ver
schrokken, want hij1 moest die vierhon
derd gulden, een aflossing, gaan storten
op een Hypotheekbank te Rotterdam, op
zijn terugreis.
En dadelijk, tegelijk, alle drie, uitten
ze de mogelijkheidde werksfcr-van-
boven.
Bjj' den jongen Odin stond het spoedig
vast, zoo zeker, of-ie de magere, grove
werkhanden van die slons de portef euille
had zien grissen, de bankjes zien ne
men en tusschen haar jak wegmoffelen.
Hij was woedend geweest, wilde die
trappen op, zou dait wijf bij d'r lurven
gaan pakken en uit 'r smerige plunje
het geld slaan.
strekt niet onderdoen voor mannon der
directe actie, als het er op! aankomt,
„rechter in eigen, zaak" te wezen.
Ook voor hen is de sociale vraag niets
dan eene machtsvraag, die beslist wordt
ten gunste van hem, die de sterkste
vuist heeft.
MAROKKO.
Dreigden voor eenige dagen de Marok-
kaansche verwikkelingen tot ernstige bot
singen tusschen de betrokken mogendhe
den aanleiding te geven, thans is de
stemming veel gunstiger geworden.
De „Echo de Paris" verklaart, dat de
conferentie tusschen Cambon, de Duitsche
gezant te Parijs, en Von Kideriein Wach
ter, die plaats had voo-r het vertrek van
Von Kiderlen naar Swinemüde, een zeer
bevredigend resultaat had en de verwach
ting wettigt, dat men deize week nog tot
een principieele overeenkomst zal ko
men. De besprekingen over "3e détail-
quaesties zouden reeds begonnen zijn.
De „Figaro" schrijft, da,t, indien
Duitschland categorisch zou willen ver
klaren, zich voortaan met Marokko niet
te bemoeien en aan de Fransche Marokko-
palitiek geen hinderpalen te stellen,
Frankrijk bereid is in Gabon en Congo
grondgebied af te staan, waarvan de uit
gestrektheid nog bepaald moet worden,
in geen geval echter Libreville. Duitsch
land zou daarentegen bereid zijn Togo
en een gedeelte van Noord-Kameroen af
te staan.
Naar de „Temps" nader uiteenzet, zou,
Duitschland een rectificatie der grenzen
van Kameroen verkrijgen, waarbij' biet To
go zou afstaan tegen een gedeelte van
Gabon. Frankrijk blijft in het bezit van
een gedeelte der Atlantische kust, zoo
dat het den vrijen toegang behoudt tot
dat gedeelte van den Congo, dat grenst
aan den Belgischen Coaigostaat. De vrije
ontginning en economische ontwikkeling
van deze landstreek, die voor Frankrijk
behouden blijft, is hierdoor verzekerd.
De hooge politiek is dus op het terrein
van den handel gekomen en daar vecht
men alleen maar met den mond en de
pen.
Maérhet conflict dat den vrede
in gevaar brengt bestaat ook eigenlijk niet
tusschen Duitschland en Frankrijk, doch
tusschen Germanje en Brittanië.
PORT VG AL.
Protest tegen het Portugeie-
s c h e bestuur. Twaalf natuurvor-
schers der yoormalige Jezuïeten-Colleges
te Lissabon protesteeren in een in 't
Fransch opgesteld vlugschrift, dateerend
1 Juli 1911, tegen de inbeslagname van
hunne verzamelingen. Zij hadden eene col
lectie samengesteld van de fauna bn flora
van Portugal en de koloniën. Toen de
revolutie zegevierde wterden de paters de
grenzen overgezet en alles Wat zijl beza
ten, boeken, verzamelingen, instrumenten
en manuscripten werden in beslag geno
men. Op energiek aandringen werd er ten
laatste eene commissie in het leven ge
roepen voor elk der beide colleges, waar
over sprake was. Die eene commissie, sa
mengesteld uit een geneesheer, een vee
arts, een professor en twee advocaten,
besloot, onder voorzitterschap van een
doodvijand van de Jezuïten, de beslag
name te handhaven. De andere was Ver
standiger en stemde: teruggeven. Ook ver
schillende regeeringen traden op voor de
belangen van haar landdenooten, en toen
is ook het een en ander teruggegeven;
maar het overige Alles is gestolen ge
worden! Do Portugeesohe minister va.n
Justitie gaf nog den volgenden troost:
„Wanneer de verzamelingen voor u ver
loren zijn, zijn ze het nog niet voor de
wetenschap."
Het geschrift eindigt aldus„De natuur-
vorsehers van de Brothérial verheffen voor
de geheele wereld luid het protest tegen
de namelooze ongerechtigheid, waarvan
zij het slachtoffer geworden zijn, in naam
van hun miskend recht en in naam der
wetenschap
Doch de oude heer had, na een .glas
water naar binnen geklokt te hebben weer
wat kalmer, gewaarschuwd, niet. over
ijlend te werk te gaan.
Bert, Bert, brand je niet! had zijn
vrouwtje gesmeekt toe, wees nou eens
kalm maak je handen niet vuil aan
zoo'n cankille-pak.
Dan telefoneer ik om de politie.
Dat is wat anders.
En dadelijk was de inspecteur van
dienst gekomen.
Vrouw Lokkers zat nog altijd in het
voorkamertje.
De diender gaapte toen meneer Vleu
gels zachtjes de deur openstiet.
Deze zei gewichtig
Hier zij'n je zestig oenten, Drieka,
al kom je los, je hoeft niet meer te
komen nee daar dank ik voor foei,
foei, je hebt toch zeker kinderen, heb
je daaraan dan niet eens gedacht of neem
je 'tzoo nauw niet?
De verdachte zat als versuft. Zij raakte
de centen niet aan, die Vleugels op den
