>0. 49.
Dinsdag 25 April 1911.
Zevende Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
FEUILLETON.
De geheimzinnige Cassette
BINNE N LA NP
Zs
K
0*r^
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goe6 f 0.76, daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummiers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Gangepoortstraaf C 209, GOES.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prns.
Advertentiën van 15 regels f 0.60iedere regel mieer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Gt. k contant
Fit AN Kit IJ K.
De Kerkvervolging in Prank-
r jj k. Te Rgssel zijn Vrjjdag de leeraren
van twee door geestelijken bestuurde
onderwijsinstellingen met geweld uit hun
scholen verdreven. De deurea werden open
gebroken en de leeraren met geweld uit
bet huis verdreven. Talrijke arrestaties
waren bg de hiermee gepaard gaande
straatbetooging het gevulg. De linkerzijde
in de Kamer ziet hieruit, dat bet Monis
aan „goeden wil" niet ontbreekt
BELGIË,
Alhoewel volkomen hersteld, zal de
Koningin de plechtigheid van de opening
der tentoonstelling te Charleroi niet bijwo
nen, vooreerst omdat de herstellingsperiode
baar alle vermoeienis verbiedt, en ten
tweedens omdat Hare Majesteit zich bevindt
in eenen bijzonderen toestand, waarvan bet
nieuws eerlang officieel bekend gemaakt
zal worden. (H. v. Antw.)
De heer Beyers, Reyers, burgemeester
van Schaarbeek heeft den gemeenteraad in
de zitting die Donderdag gehouden werd,
een overzicht gegeven van wat vernield
werd en wat gespaard is gebleven.
De dossiers zgn allen of bijna allen
bewaard gebleven in de volgende bureelen
secretariaat, militie, toezicht, gemeentekas,
kadaster, burgerlijke stand, begravingen,
kiezerlijsren, werkbeurs, beheerlgke dienst
der werken en gezondheidsdienst.
Ken groot getal door het water bescha
digde documenten, zullen heropgesteld
moeten worden.
De bevolkingsregisters, de dossiers en de
biblstheek van het komiteit van openbare
werken zijn geheel vernield. Van de archie
ven die op den zolder lagen blijft niets over.
Veel schilderijen werden in verzekerde
bewaring gebracht. (Nieuwe Gazet
De jaarlgksche inschrijving, die de Ka
tholieke Belgische bladen openstellen voor
een geldgeschenk den Paus aan te bieden,
is dit jaar gesloten met 't
totaal van 114.102.31 francs.
De Schoolstrijd. De Belgische
correspondent van „De Tijd" schrijft
De schoolstrijd gaat dag in dag uit voort
onder allerlei vorm. Een, die zich vooral
onderscheidt in hevigheid is de oud-burge
meester van Brussel, de fanatieke heer
Buis. Die mijnheer heeft door de „Ligue
Maconnique de l'enseignement" een bereke
ning in de wereld laten sturen, waarin
wordt beweerd, dat er jaarlijks 21 millioen
naar de klousters en congregaties zal gaan.
De „Patriote" plaatst tegenover deze cgfera
de sommen, die door het officieel onderwijs
worden ingeslikt. Dit is een heel ver
dienstelijk argument voorzeker, maar men
kan zonder berekening veel eenvoudiger
antwoorden aan Je driepuntsbroedersAl
was het 100 millioen, wat gaat U dat aan
(Uit de nagelaten papieren van graaf Von 0.)
20.
Het gedeelte dat naar de zee was ge^
keerd, was het oudste en dagteeken.de uit
den tijd van Willem den Veroveraar, zoo
als de stijl van den zwaren hoektoren en
gekanteelde muren aanwees. Het midden
gedeelte onder de regeering van Hendrik
V gebouwd, was zeer ruim, bevatte vele
pronkvertrekken en logeerkamers voor
voor personen met sterke zenuwen,
„want", zoo voegde lord Bride er lachend
aan toe, „dat gedeelte van mijn huis geldt
als „hauntet", d.w.z. bet spookt er. In den
rechtervleugel van liet slot, in de dagen
der Tudors gebouwd, wonen wij. ,,'tls
eene enorme bezitting", zeide ik, die vol
belangstelling had geluisterd. „Ik geloof
niet, dat er veel kasteelen zijd, zoo ruim
en grootsch van aanleg". „Ja, plaats heb
ben wij genoeg", hernam St. Bride. „Wij
kunnen er gemakkelijk de familiën van
onze drie getrouwde kinderen herbergen
en nog een dozijn gasten bovendien en
houden dan nog plaats over". „Welke dooi
Gg zjjt het Diet, die het betaalt, maar bet
zjju de katholieke huisvaders van België,
die, door hun schooibon op die manier te
besteden, weten, aan wie zij het geld geven
en waarvoor zg het geven. Waar moest
het toch naar toe in België, in den zin van
de fanatieke logebroeders niet alleen met
de vrijheid van onderwijs, maar zelis met
de allergewoonste vrijheid? Dus een Ka
tholiek, die het geld van den Staat wil
besteden voor de school, die hg verkiest,
is daartoe ni st gerechtigdmaar de anti-
Katholiek, die bg wil dragen tot de
millioenen, uitgegeven voor bet officiei 1
onderwgs, is daartoe volkomen vrij.
Geen vrijheid dus voor den katholieken
Belg in het katholieke België met zijn
katholiek gouvernement. Wat nog meer
spreekt uit de cijfers in de fabuleuse som,
die vroeger de katholieken uit hun zak
moesten betalen voor hun onderwijs.
En dat noemde men rechtvaardig. Het
katholieke België met zijn katholieke regee
ring zou het eigenlijk moeten omkeerenen
zeggen mijn onderwijs, als katholiek land,
is godsdienstig, wilt ge onderwijs zonder
God, d.w.z. een abnormaal ondeiwijs,
welnu, betaalt bet dan zelf en sticht uit
uw eigen zak neutrale scholen. Waarom
niet? Wat zou er dan een geschreeuw
opgaan. En toch, zijn de katholieken niet
gedurende geruimen tijd aldus behandeld?
Ze moeten tevreden zijn, de anti klerikalen,
dat ze door een katholieke regeering in een
katholiek land nog met zooveel liberaliteit
behandeld worden, maar daar is geen
kwestie van. De mannen der vrijheid,
zoowel de roode als de blauwe, kennen
alleen vrijheid voor zich en hun trawanten
Men is volgens hen niet vrij vrij te zijn. En
ze beginnen al te spreken van barrikaden.
't Is om bang te worden, maar het zal
zoo'n vaart niet loopen.
FOKTIieiL.
De Kölnische Zeitung bericht, dat de
arbeiders in de bouwvakken te Lissabon
tot staking zgn overgegaan, hoewel 3400
hunner in opdracht der regeering werken.
Zg hebben besloten alle wanordelijkheden
te vermijden.
Naar het Berliner Tageblatt uit Rome
verneemt, heeft de Pertugeesche wet op
scheiding van kerk en staat aan het
Vaticaan groote ontstemming veroorzaakt.
Deze wet, betoqgt men in Katholieke
kringen, beoogt veel minder een scheiding
van kerk en staat dan een plundering van
het bezit der Kerk en doet ie geestelijk
heid geweld aan. Men spreekt reeds over
een protest, dat het Vaticaan zal doen
vernemen en van afbreken der diplomatieke
betrekkingen.
UEHEJHAltKEA.
De groote uitsluiting. Den
18ie werden de nieuwe onderhandelingen
over de groote uitsluiting begonnen. Des
middags vergaderden de vertegenwoordigers
der hoofdorganisaties, en men verwacht,
dat de onderhandelingen omtrent de schrgn-
werkersgrieven zullen eindigen. Den vol-
het familiespook kan worden ingenomen",
hernam ik lachend. „Ik zie, dat u ook
hierin niet onderdoet voor andere groote
kasteelheeren. En over welken geest be
schikt u? Dien van een witte vrouw,
een grauwen monnik of een groengerokten
jager"? „Over geen van die allen", ant
woordde de lord en zijn gelaat werd ern
stiger. „Wij hebben een geheel aparten
geest een dame in het geel I" Hoewel ik
dit antwoord verwacht had, ontroerde het
mij toch. het vormde een nieuwen scha
kel in den keten myner ontdekkingen,
het was de eeuvoudige maar sterke be
vestiging van al wat ik met het reliek
schrijn tot heden had ervaren, het ver
wezenlijkte de gissingen, die ik ten op
zichte van de Engelsche en italiaansche
inscripties op den bodem der casette
had gevormd. Nieuwsgierig, om te weten,
in hoeverre ingu gastheer met de geschie
denis der „Donna in Giallo" bekend was,
ontveinsde ik mjjn ontroering, nam een
lossen toon aan en zeide: „wel mijn
waarde lord, dat is inderdaad interessanti
Witte vrouwen en grauwe monniken, dat
is ook zoo afgezaagd! Maar .een dame
in het geel als kasteelgeest, kijk, dat is
-ieta nieuws, „noch nicht dagewesen", zoo
als wij Duitschers dat zeggen. Ik hen be
paald benieuwd daarvan wat meer te
genden dag zal bet de beurt zgn der
blikslagers en der houtbewerkers en de
andere dagen zal de zaak der electriciens
en der metselaars behandeld worden.
Wanneer deze onderhandelingen tot een
gunstig resultaat leiden, zal de groote
uitsluiting der 20.000 arbeiders, die tegen
Dinsdag der volgende week verwacht werd,
niet doorgaan.
O UNTES ItlJ K-HOAflABlJE.
F r a n z Joseph lichtelijk on
gesteld. Naar het „Wiener Fremden-
blatt" mededeelt, zullen de gewone audiën
ties woruec opgegeven tot net vertrek van
Franz Joseph naar Boedapest, tengevolge
eener lichte heeschheid van den keizer.
De keizer zal tot aan zgn vertrek te
Schöabrunn verblijven. De ongesteldheid
boezemt verder geen oDrust in.
ZWEDEN.
Kerkvervolging. Het Katholicisme
in Zweden geraakt leelgk in de vervolging.
Volgens de nieuwste regeenngsverordenin-
gen worden de Katholieken ingedeeld in
de Luthersche parochiën. Weliswaar wor
den de bestaande, door den Staat erkende,
Katholieke parochiën niet formeel opgehe
ven, doch de Staat erkent slechts de boeken
der Luthersche pastorieën, leder Katholiek,
die zich in de gemeente vestigt moet zgne
legimitatie-papiei en aan den Lutüerscüen
dominee afgeven, om in de Luthersche
pastorie ingeschreven te worden. Alle huwe-
Igkskwesties worden door den Lutherschen
dominee behandeld en naar Luthersch
huwelijksrecht beoordeeld.
De roepen worden gedaan in de Luthersche
Kerk, wanneer deze hebben plaata gehad,
kan de Katholieke pastoor het kerkelgk
huwelgk voltrekken, wanneer ten minste
beide bruidslieden Katholiek zjjn, echter
eerst dan als hij van den Lutherschen
dominee het bewijs der gedane roepen
heeft ontvangen. Na het huweljjk moet de
Katholieke priester den Lutherschen domi
nee van de voltrekking ervan kennis geven
en wei met een door de burgerlgke auto
riteiten geteekend stuk waaruit blgkt, dat
de Katholieke pastoor tot het sluiten van
het huwelgk bevoegd was.
Zonder dit bewgs mag de dominee geen
acht slaan op de huweigksacte en de ook
voor katholieke huwelgaen geëischte in
schrijving in het Luthersche huwelijksboek
niet voltrekken. Het katholieke huwelijks
boek heett geeu openbare bewijskracht
meer enz.
Achter den eindeloozen bureaucratischen
rompslomp is blgkbaar een stelsel verborgen,
om den Katholieken het lidmaatschap
hunner kerk ondraaglijk te maken.
ZWIT^EKEAND.
De Zwitserache Bondsraad heeft den
strgd tegen de speelholen aangebonden,
voor zoover deze zich althans te Genéve en
emgeving voordoen De vreemdalingenclub
te Genéve, waar hoog gespeeld werd, is
gesleten. In het Pare des Eauxvives, waar
eveneens gespeeld wordt, ia een onderzoek
hooren. Spoken en geesten boezemen mg
belangstelling in, want gewoonlijk 'Reb
ben zij hun geschiedenis. Met een kleine
wijziging zou men op Ren de dichterlijke
uitdrukking kunnen toepassen: „habent
sua fata libelii" f) „(Jok. onze gele
dame heeft haar historieRemain lord
BricRe; „tot voor korten tijd zou ik heb
ben moeten zeggenhare legend e, doch
een toevallige omstandigheid deed mij
den vorigen zomer op het spoor komen
van oude bescheiden, welke mij de levens
geschiedenis der gele dame, voorzoover
deze althans in St. Brideshall werd afge
speeld, onthulden. Die geschiedenis is
feitelijk ééne doorloopende tragedie, zoo
dat ik mij niet verwonder, dat het ge
loof of bijgeloof naar gelang gij het
noemen wilt de gele dame ais dwalende
geest deed ronddolen binnen de muren
van ons slot. Doch ik vertel u daarvan de
verschillende bijzonderheden, als wij goed
en wel thuis zgn. Gij zult dan de eerste
zijn, die in dit ons familiegeheim zult
w-orden ingewijd." „Uitstekend", ant
woordde ik. Misschien kan ik dan nog wel
hier en daar aanvullen wat aan de ge
schiedenis ontbreekt".
J tie boeken hebben zoo bun eigen lotge
vallen.
ingesteld. De „Vossische Zeitvng" meldt
dat te Montreux, Luzern, Interlaken, Tbun,
Bern en Baden ruetig verder gespeeld kan
worden.
T1IKKUE.
Heteinde der J o n g -T urksche
partg? Volgens „Le Jeune Turc" van
Konstantinopel is er in de Jong-Turksche
partij een diepgaande klove ontstaan, zoodat
de partg verdeeld wordt in ongeveer geigke
helften conservatieven en radicalen. Men
beschouwt een toenadering als onmogelgk
en bet ministerie heeft, met het oog op
het definitief uiteenvallen der partg, reeds
over te nemen maatregelen beraadslaagd.
Vierde Haarlemsche Katholiekendag.
De Katholiekendag in het diocees Haarlem
zal gehouden worden op 23 October 1911
te Amsterdam.
De indeeling van dezen dag is als volgt
H. Mis in de Parochiekerk van de H.
Catharina, Singel 425, op te dragen door
Z. D. H. Mgr. A. J. Cailier, Bisschop van
Haarlem.
Afdeelingvergaderiagen.
De afdeeliugsvergaderingen, zoowel als
de algemeene vergadering, zullen alle
gehouden worden iu net (Joncertgebouw,
van Baerlestraat.
Afdeeling I. Godsdienstzin in het huis-
gezm, Voorzitter mr. A. M. A. Smits te
Amsterdam, -inleider dr. Cl. Meuleman te
Leiden.
Afdeeling II. Godsdienstzin in het open
bare leven, Voorzitter de heer A. C. A.
van V uureu te 's Gravenhage, Inleider mr.
P. J. M. Aaloerse te Leiden.
Afdeeling III. Godsdienstzin in het
suciate leven, Voorzitter de heer Jos. Th.
J. Cuypers te Amsterdam, Inleider Z.E.
heer Reutor P. Stroomer te Amsterdam,
Algemeene vergadering.
Spreker de Z.E. Pater Fr. Hendrichs, S.J.
De uren, waarop de H. Mis opgedragen
en de verschillende vergaderingen gehouden
zullen worden, zullen nader worden mede
gedeeld.
Vijfde Bredasche Katholiekendag.
De datum, waarop de vglde Bredasche
Katholiekendag zal worden gehouden, is
vastgesteld op 3 September.
Er zullen zes af deelingen zgn.
In de eerste, die voor de werklieden,
zullen worden behandeld de onderwerpen
Zondagsrust eu Werkeloosheid.
In de tweede afdeeling ^Middenstand)
kredietwezenin- en verkoop-coöperatie.
Iu de derde afdeeling (liefdadigheid en
drankbestrgdingja. de samenwerking der
liefdadige vereenigingen onderling en b.
met de drankbestrgding.
In de vierde afdeeling (landbouwers)
V erzekeringswezen.
In de vglde afdeeling: opvoeding.
In de zesde afdeeling: volkszang.
Nooit zal ik liet verbaasde gezicht van
lord Bride vergeten, waarmede hij mij
aankeek.
„iGij?" riep hij uit, een ruk aan den
toom gevende, zoodat het paard begon
te s tijgeren. „Ja, ik", hernam ik, „die
voor net eerst van mijn leven den voet
zet over den drempel van St. Brides Hali.
Er gebeuren meer dingen .tusschen hemel
en aarde, dan waarvan wij in onze school
wijsheid droomen. Deze uitdrukking van
Shakespeare, hoe banaal wellicht gewor
den, is hier ten volle van toepassing.
Wacht maar, tot gij niet uw faimliegeheim
van wal steekt eu gij zult hooren of ik
teveel heb gezegd".
Wij waren het hek van St. Brides Hall
genaderd en reden de groote laan in, die I
naar het terras voor den ingang voerde.
Aan het einde der laan hield lord Ed-
ward zoo luidde zijn voornaam stil,
deed mij uitstijgen, gaf de leidsels aan
een stalknecht en geleidde mij1 naar de
groote deur, welke wijd geopend, een bük
bood in de heerlijk schootie vestibule van
het slot. Nauwelijks hadden wij halver
wege het terras bestegen of lady St. Bride
kwam ons tegemoet en heette mij aller-
hartelg'kst welkom.
Ofschoon reeds grootmoeder, had de
slot vrouwe nog een jeugdig uiterlijk en
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot aan den avond van 25 April:
Meest matige westelijke tot zuidwestelijken
wind Zwaarbewolkte tot betrokken lucht.
Waarschijnlijk enkele regenbuien Weinig
verandering van temperatuur.
In de algemeene vergaderingverdieping
van het godsdienstig leven.
Reeds zgn sprekers en voorzitters uitge-
noodigd, zoodra zg zullen hebben aange
nomen, kan de publicatie hunner namen
worden verwacht.
Kalender-hervorming.
Het lid van het permanente comité voor
de internationale congressen der Kamers
van Koophandel, de beer G. S. de Clercq,
te Haarlem, beeft, zoo meldt „De N. Ct.",
van den Minister van Buitenlandsche Zaken
bericht ontvangen, dat de Nederlandsche
regeering toestemmend heeft geantwoord
op de vraag, of zg bereid is deel te nemen
aan een internationale conferentie over de
vereenvoudiging van den Gregoriaan3chen
kalender en bet vaststellen van de dagen
voor het Paaschfeest.
Overleg.
„Het Huisgezin" schrgft
Wanneer men een Kamer-meerderheid
heeft van zestig leden, en wanneer boven
dien die meerderheid gevormd wordt door
drie partgen, dan is de mogelgkheid, dat
die zestig leden over alle wetgevende
maatregelen tot in de onderdeelen eender
denken vanzelf uitgesloten.
Het is onmogelgk en het is ook onnoodig.
Maar wel is mogelgk en is ook noodig
overleg.
Overleg tusschen de leden eener zelfde
partij, overleg tusschen de partgen, die de
meerderheid uitmaken, en overleg tusschen
deze en den betrokken minister.
Aan dit overleg schg'nt metterdaad nu
en dan iets te haperen.
Gebleken is dit o.a bg de behandeling
der Arbeidswet.
En het schg'nt ook bg de Bakkerswet
te wenschen te laten.
Daar komt een bepaling in voor het
verbod van patroonsarbeid waartegen
Anti-revolutionairen en Christelgk histo-
rischen principieele bezwaren hebben.
Schgnt uit hetgeen „De Standaard" te
dezer zake schrgft te kunnen worden opge
maakt, dat de meeste Anti-revolutionairen,
om tactische overwegingen, ondanks hun
principieele bedenking, voor de wet zullen
stemmen, „De Nederlander" geeft te ver
staan, dat de Christelgk-historischen zich
genoopt zullen voelen tegen te stemmen.
Niet dit alleen geeft „De Nederlander"
te verstaan. Zg constateert tevens, met
zekere spgtigheid, dat de Minister blgk
baar zgn ontwerp liever ziet aangenomen
met de hulp der sociaal-democraten, dan
met die der Christelgk-histonechen.
Is het, waar de toestand zóó is, geen
zaak, op het plegen van overleg aan te
zeer innemende manieren. Dit'gevoegd bij
haar veelzijdige begaafdheden en (lat al
les verhoogd door den luister van haar'
afkomst zij was een hertogsdochter
had haar in wijden kring oen onbegrensde
hoogachting en eerbied verzekerd. Toch
was lady St. Bride hoogst eenvoudig en
in den omgang, ook mot haar onderge
schikten, van verrassende lieftalligheid.
Met al de zorg en attentie eener vol
maakte gastvrouw omringde zij mijn
komst in haar huis, deed mij: mijn aparte-
menten wijzen twee prachtige, met
alle comfort ingerichte vertrekken op de
eerste verdieping en zorgde, dat ik
mij na de lange reis eerst op mijn gemak
kon verfrisschen. Daarna werd ik in het
klein salon gebracht, waar ik in gezel
schap van het adellijk echtpaar eenige
ververschingen gebruikte en ik weldra in
druk gesprek met hen gewikkeld was over
mijn reis, mijn verblijf in Italië, over
mijn familie en meer dergelijke zaken, die,
wanneer men ergens komt logeeren, het
onderwerp van het eerste discours uit
maken.
(Wordt vervolgd.)
