ZIEK, Goes.
leu en Verven alles.
arts BLAAUW,
No. 20
Dinsdag lé Februari 1011.
Zevende Jaargang.
Nog is het tijd!
f EUtLLETOK.
BUITENLAND.
dis
:en dinsdag
KEliZER. Tandarts,
Se last is te maar,
1
Verschijnt eiken MIANDAG-.JIOEIISDU- en VRI1DASAV0MD.
Het Katholiek standpunt ten op
zichte der z.g. neutrale leeszalen.
Langs verborgen paden.
Welk weder zullen wij hebben
6^
ANK. KLOEKFORMAAT
>p - Kloosterhoning
fng - Zoute Jujubes
loniakpastilles
letten - Witte Drop
)rop - Gomballen
- Vruchtentabletten
enz. enz.
mm Dc L[LJp»
.CHERIJ"UL L,LUL
15-DORDRECHT
Stoomgoed binnen 8,
binnen 12 dagen,
fctten ons direct franco
lezonden, zen-
|wü franco te
rug met
IO°/0 korting
msult te GOES
UUR tot HALF DRIE,
ten huize van
ËIN, Oostwal, naast Café Geus
Dinsdag te G0E5 te cop-
ten hmne van W. G. v.
ItóVELD, Lange Kerkstraat
10—4i/s uur.
[van rugpijn van 's morgens tot
tan schele hoofdpijn, duizeligheid,
tslaap, uitgeputte zenuwen.
I van die afmattende pijn in de
Ibeupen en zijden.
1 van rheumatische pijnen in de
gewrichten, die tot in de been-
lijnen door te dringen bij slecht
weer.
van toenemende zwakte en dat
erpeergeslagen en lusteloos gevoel,
last rkeuinatiek, waterzucht,
urine stoornissen
iast hoofdpijn, voortdurende ver-
li rugpijn ot zenuwachtigheid
bet genot te weten dat vele
in vrouwen van deze en andere
blassaandoeningen genezen zijn.
Rugpijn Nieren Rillen werken
omdat zij een speciaal nieren-
Idel zijn, en alleen een nieren-
idel geelt baat tegen nierkwalen.
Rugpijn Nieren Rillen üeelen en
n de aangedane nieren en helpen
de schadelijke onzuiverheden, die
taande verschijnselen veroorzaken,
loed te filtreeren en verder uit het
if te voeren.
op dat gij de echte Roster's Rugpijn
Allen krijgt. Iedere echte doos
handteekening van James I oster.
;e Goes verkrijgbaar bij de firma
Lmanuel en te Middelburg bij den
ih. de Roos, Vlasinarkt K 157.
mg geschiedt franco na ontvangst
t wissel a f 1.75 één, of f10 voor
en. 1"
ww 6jtL Iwtw. \lLiitniIL»
MESKANT VORM
Straatklinkers c 3
Metselklinkers 8
Hard grauw 10
Best Rood 17
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën warden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Gangepoorfstraaf C 209, GOES.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 1—5 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst,, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. contant.
F
Denkt je wel aan de kiezersliist 7
Laat leder, die meent kiezer te kunnen
zijn zich ter gemeentesecretarie aan-
geven. Wie twijfelt, wende zich tot het
bestuur zijner kiesvereeniging. Daar
zal men gaarne alle noodlge inlichtin
gen geven.
Denkt er om: 14 FEBRUARI is de
LAATSTE DAG, waarop men zich
kan aangeven.
Het voor ons, Katholieken, zoo gewich
tige vraagstuk der openbare z.g. neutrale
leeszalen is de vorige week in de Eerste
Kamer uitmuntend belicht duor dr. Ver
meulen, die ons standpunt in deze kwestie
alB volgt ontwikkelde:
„Wel zou het er treurig met ons uitzien,
indien ieder van ons het antwoord op de
groote levensvragen, de vragenvanwaar
waarheen en waarom zelf door studie en
lectuur vinden moest.
Het leven, zelfs vau den geleerde, die
het grootste gedeelte van dat leven in de
9tudeercel kan doorbrengen, zou verstreken
zjjn, voor hjj de bevredigende antwoorden
gevonden had. Eu dan nog zouden die
antwoorden altjjd als slechts voorloopig en
vatbaar voor revisie te beschouwen zijn.
Immers
„Wat thans ons de wjjzen als waarheid
verkonden.
Straks komt weer een wijzer, die 't weg
redeneert."
Over den ongeleerden, den gewonen
raensch, die aanleg noch gelegenheid heeft
tot studie, maar altijd zjjn tjjd noodig heeft,
om met handenarbeid het dageljjksch brood
te verdienen, als zoodanig spreek ik niet.
In hoofdzaak toch staan hjj en de man,
die zjjn dagen met studie doorbrengt, ten
opzichte der groote levensvragen volkomen
geljjk. Vooreerst, hoe uiterst klein is het
gebied, hetwelk zelfs de meest geleerde
gedurende den duur van een menschenleven
overziet. Alaar ten andere, de geleerde en
de ongeletterde zjjn beide redelijke inea-
schen; het handelen van den een, zoowel
als van den ander zal dus moeten zjjn
redelijk handelen, d.w.z, handelen met
kennis van doel, handelen uit beginsel en
volgens een zedeljjk richtsnoer.
Maar hoe zal dit mogeljjk zjjn, zoolang
het antwoord op de groote levensvragen
door hen nog niet gegeven kan worden
en dus bjj hen elk richtsnoer van handelen
ontbreekt? Hoe zal het e.ogeljjk zjjn, hoe
zal bet zelfs den geleerde mogelgk zjjn
redeljjk te handelen voor en gedurende
zjjn lange jaren van studie, veronderstelt
zelfs, dat door lectuur en studie ooit een
antwoord op de bedoelde groote levens
vragen te verkrjjgen ware?
22.
(SLOT)
In Lucia's stille oogen verscheen een
straaltje van hoop. God alleen wist vrat zjj
in de laatste tien jaren beleefd, geleden en
vooral hoeveel zjj gebeden had...
„Alles zou nu mooi zjjn, als onze Rater
van Bergen maar hier was", zeide Karei
Mertens, die voor de koffers van zjjn broeder
gezorgd had en nu weer bjj het groepje
kwam.
„Geheel volmaakt is het nu eenmaal op
deze wereld niet, beste Karei," antwoordde
mevrouw van Bergen, „maar zoo God wil,
zien we onzen lieven Pater George nog
dezen herfst.
„Bg ons huweljjk", fluisterde Frits Mer
tens zjjne bruid in 't oor, waarop haar
gezicht zich met een lief rood kleurde.
„Ik denk, dat we nu moeten gaan,"
■loeg Karei voor, „mjjne paarden zullen
wel ongeduldig geworden zijn."
»Gjj bezit paarden vraagde Fcits in
goede luim, „nu kan men zien wat de cham-
pignonsteelt afwerpt."
„Meent gjj dan dat men het alleen in
Amerika verstaat, om vooruit te komen?"
lachte Karei. „O neen, wjj zjjn in Duitsch-
'tls diirom, mjjnheer de Voorzitter, dat
voor mjj en mjjn geestverwanten met stellig
heid vaststaat de noodzakelijkheid van een
gezag, hetwelk iederen meDsch reeds ter
stond bjj het ontluiken zjjner rede met
volstrekte zekerheid het antwoord op de
groote levensvragen geeft: een gezag,
hetwelk iederen mensch gedurende zjjn
geheele leven vergezelt en hem naar de
mate van ieders bevatting en vermogens
en naar mate van de voortschrjjdende ont
wikkeling van ieders verstand, zjjn titels
en bewjjzen van geloofswaardigheid en
heogere herkomst mededeelt, maar nu ook,
te recht, gehoorzaamheid en onderwerping
van den menscheljjken geest vordert.
Dit gezag is voor den Katholiek het
gezag zijner Kerk.
En daar dit gezag aanspraak er op maakt,
en aanspraak er op moet maken, waarheid
en niet anders dan waarheid te leeren, kan
het ook den mensch, die eenmaal in het
bezit dier kostbare waarheid is, niet toestaan,
deze in gevaar te brengen door het lezen
of aanhooren (wanneer hij niet voldoende
daartegen gewapend is) van redeneeringen
en pleidooien van allerlei met die waarheid
strjjdige dwaalleeriugen, die niet ophouden
dwaalleeringen te zjjn, omdat de onwetende
en kortzichtige lezer of hoorder ze niet als
zoodanig erkent en dikwjjle maar al te zeer
geneigd is, zich door een bedriegeljjken
scbjjn te laten vangen en zóó van aen weg
te laten afbrengen.
't Is daarom, dat de Katholieke Kerk
en in de Protestantsche Kerken was
het vroeger althans niet anders op de
lectuur harer geloovigen en in latere
eeuwen ook op de pers een controle is
bljjven oefenen; sen contröle, die geljjk
vanzelf spreekt volstrekt niet uitsluitend,
maar in de eerste plaats het oog gericht
houdt op de lectuur van jeugdige en weinig
ontwikkelde personen. Immers voor dezen
moeten de gevaren van misleid te worden
en in den doolhof van menscheljjke meenin
gen het spoor bjjster te worden, het grootst
geacht worden.
Nu zal noch deze Minister, noch zelfs
de warmste voorstander van openbare
leeszalen er aan denken, om te ontkennen,
dat onder de lectuur, welke zich daar zal
bevinden, veel zal gevonden worden, geheel
in strjjd met de Katholieke geloots- en
zedenleer, terwjjl de bibliographische en
verdere kennis van de groote meerderheid
van het publiek, waarvoor de openbare
leeszalen bestemd zjjn, zeker niet zóó hoog
mogen aangeslagen worden, dat van de
katholieke bezoekers kan verwacht worden,
dat door hen op grond van hun boeken
kennis alleen zoodanige boeken zullen
begeerd worden, welke van het standpunt
hunner Kerk onbedenkelijk en voor hen
onschadeljjk mogen geacht worden de
verkeerde nieuwsgierigheid en de mensche
ljjke trek naar het verboiene nu nog buiten
rekening gelaten.
Voor de groote meerderheid der Katho
lieken zjjn dus de openbare leeszalen te
beschouwen als gevaarljjke instellingen,
waarvan het bezoek hun beslist moet
ontraden worden.''
land niet zoo achterljjk, als gij schjjnt te
gelooven."
Mevrouw van BorgeD, hare dochter en
moeder Mertens namen in het nette gespan
plaats, terwjjl Frits Mertens er de voorkeur
aan gaf zjjn bruid te voet naar hare ouders
te begeleiden. Een wandeling onder hun
tweeën was hun zeer gewenschtzij had
den elkander toch zooveel te zeggen.
Het is drie jaren later in den zomer.
In een afgezonderd deel van de warmoezer jj
van Mertens, dat tot een heerentuin is
ingericht heeft zich een talrjjk gezelschap
verzameld.
Bjj het nette, nieuwe buiten, dat de fa
brikant, mijnbeer Meitens, heeft laten
bonweu en dat hjj als woning zjjnen schoon
ouders heeft aangewezen, is een lange
tafel gedekt. Mevrouw Kersten heeft de
geheele tamilie tot een feestje nitgenoodigd,
want pater George van Bergen was thuis,
om atscbeid te nemen van zhne moeder,
alvorens hg een missiereis in de Oostenrjjk-
sche kustlanden ging ondernemen.
Aan het hoofd der tafel, naast Mevrouw
v. Bergen, zit moeder Mertens. Zjj heeft
haar eerste kleinzoontje een schoonen knaap
van twee jaar op den schoot, liefkoost en
kust bem. Terwgl zjj aan den kleinen Karei
Mertens hare teederheid verkwist, denkt zg
aan den anderen Karei, die eerst haar kind
der zorgen, dan bare vreugde en trots was
DGIÏSCBLAS D.
De (liber,) „Köln. Zeitung" die een
heftig artikel bevat tegen den H. Stoel en
de anti-modernistische actie, waarvoor zij
vooral de kardinalen Vives Y Tuto en De
Lal verantwoordelijk stelt, verneemt
uit Stuttgart dat Mgr. de bisschop van
Rodenburg allen katholieken geestelijken,
die bet ambt van leer verrullen aan een
gymnasium in Wurtemberg, bevolen heeft
den door den paus voorgeschreven 1 nti-
modernistischen eed af te leggen. Den
inhoud en den toon van de artikelen der
anti-katholieke pers over de joDgste anti-
modernistische maatregelen van den H.
Stoel noemt de „Köln. Volksz." terecht
ophitsing tot den godsdienst-oorlog. Hoever
de woede en de ophitsing van die zijde
gaan, blijkt alleen reeds uit de opschriften
van sommige artikelen o. a. van het „Ber
liner Tageblatt" hetwelk schrijft over „De
best en den anti-modeinistiscben eed".
Donderdag besloot de Rijksdagcommissie
voor de grondwet van Elzas Lotharingen
met 17 tegen 7 stemmen het Rijkstand tot
een zelfstandigen Bondsstraat te verheffen
en met 20 tegen 4 stemmen, om Elzas
Lotharingen een vertegenwoordiging te
geven in den Bondsraad.
Staatssecreatis Delbriick verklaarde dat
tengevolge van deze stemming het verleenen
van een grondwet aan het Rijksland voor
onafzienbaren tijd onmogelijk was gemaakt.
Schandelijke tirannie. Een
staaltje van echt Duitscbe ambtenaars
bekrompenheid en staatshoogheidwaan, is
het besluit, dat door de opperste autoritoit
in schoolzaken in Baden is genomen.
Voortaan zal een priester, die examen
doet tot hst geven van middelbaar onderwijs
en daarbij natuurljjk de in de wet
omschreven bevoegdheden krijgt, alleen
onderwijs mogen geven in godsdienstleer
en niet in het vak waarin hij zijn bekwaam
heid toonde en bevoegdheid verwierf, wan
neer hij den anti-modernisme-eed heeft
Men wrijft zich de oogen zegt „Het
Centrum" uit als men zoo iets leest.
Wat heeft deze eed met die bevoegdheid
te maken?
Zal men daar morgen misschien ook de
onderwijzersacte ontnemen aan meesters
die op klompen loopen ot de eerste klasse
reizen of een grijzen hoed dragen ot wel
eens brieven naar Spanje schrijven?
En 't meest verbijsterende is, dat een
blad als de „Kölniscbe Zeiting," die zich n.b.
liberaal noemt, deze daad der Badensche
regeering een opmerkelijk voorbeeld acht.
Wanneer nu die eed zelf b. v. betrekking
had op de verhouding van Kerk en Staat,
dan zou men nog kunnen begrijpen dat hij
een onder Rruisiscbe leiding staand volk,
zulk een tyranniek denkbeeld opkwam,
en nu vau haar is heengegaan. Karei
was in het klooster getreden... Naast hen
zaten de overige genoodigden, Rater van
Bergen, de oude heer Kersten, Frits Mertens
eu zjjne eehtgenoote, Johan Kersten en
Lucia van Bergen. Zjj deden de tafel eer
aan, en lieten de koffie van grootmama
Kersten goed smaken.
,,'tls waar ook, Johan," wendde zich nu
de fabrikaLt tot zjjn zwager,'„voor u heb
ik nog wat nieaws en eene aangename
tjjding." En terwjjl hjj een brief uit zjjn
binnenzak haalde zeide hjj „Uw raad,
betreffende een Bluiting van een verdrag
met een New-Yorksche garenürma was
goed. De zaak zal ons een winst van om
de 30.000 mark afwerpen. Volstrekt niet
te versmaden in deze slechte tgden. Maar
nog wat anders. Denk eens, wjj zullen
bezoek krjjgen en weet gjj van wienï
Mjjnheer Barrison, Lilia en... haar echtge
noot. De eerste schrjjlt mjj, dat hjj, voor
hjj sterft, Europa wil zien en dat bjj ook
een beetje verlangend is de beide Duitschers
te zien, die hem zoa snood verlaten hebben.
Lilia, die onlangs in het guweljjk getreden
is, wil hare huwelijksreis op het vasteland
doen, en zoo kan zjj zich goed bjj haar
vader aansluiten."
„Een flinke man, die mjjnheer Barrison,"
meende mjjnheer Kersten junior in gedach
ten verdiept, „niet waar, Frits, wjj zjjn
hem veel dank verschuldigd?"
maar zooals men weet, is in den eed met
geen woord van de verhouding tusschen
Kerk en Staat sprake.
't Is kras.
BELGIË.
De Brusselsche tentoonstel
ling. De balans van de inkomsten en
uitgaven der Brusselsche tentoonstelling,
welke op 31 Dec. 11. is opgemaakt, zal den
aandeelhouders een minder aangename
verrassing brengen, zegt het „Journal de
Biuxelles". Zij sluit met een nadeelig
saldo van 1,446,000 francs. Trekt men
hiervan het regeeringssubsidie vau 1 mill,
irancs af, dan blijft het zuivere deficit
446,000 francs.
Wie had dit kunnen denken
Ongeluk op het tentoonstel
lingsterrein.
Brussel, 11 Febr. De groote landbouw-
hal der Duitsche af deeling van de tentoon
stelling is ingestort. Tot nog toe zijn drie
dooden en zeven gewonden gevonden.
FRASKBIJK.
Studentenrelletjes in Algiers.
De studenten te Algiers volgen het voor
beeld van hun conlraters in het moederland
en houden in den laatsten tijd geregeld
rumoerige betoogingen. Dinsdag hebben zij
zelfs alle colleges verhinderd en daarop
besloten hunne betoogingen voort te zetten,
totdat hun algeheele voldoening zal zijn
Zij eischen o.a. dat de studiebeurzen, die
thans geheel willekeurig worden verleend
en dikwijls te beurt vallen aan studenten,
die ze volstrekt niet noodig hebben, recht
vaardiger zullen worden verdeeld en tevens
protesteeren zij tegen de benoemiBg van
een professor in de geneeskunde.
ElüGELAli».
DeEngelsche k r 0 n i n g s k o e t s
verbrand. Bij den brand, die Uonderdag
de werkplaatsen van de firma Barker Oo.
Ltd. te Nottingham Hill vernielde, is de
glazen koels, die bij de kroningsplechtig
heden moest gebruikt worden, verbrand,
benevens een rijtuig, dat aan de Koningin
toebehoorde.
De koets stond bekend als een pracht
werk van kunstnijverheid. .Zij was bij de
firma Barker om opnieuw gestoffeerd te
worden en het werk was bijna gereed.
Verder is ook nog de statiekoets van den
hertog van Richmond verbrand. De geheele
schade wordt geschat op 8ü,UOO pond.
RUSLAND.
Helsinfors, 10 Februari. De laatste
100 op een ijsschol in zee gedreven visschers
hebben zich bij Jamburg op het strand
weten te redden.
„En Lilia, hoe is het daarmede gesteld
vraagde mevrouw van Bergen.
„Liat vertellen wjj u eens later", ant
woordde Johan, „mjjn vrouw weet er alles
van".
En innig drukte hjj de hand zjjner
eehtgenoote, die lachend tot hem opzag.
Eerst eenige weken geleden waren zg in
alle stilte in het huweljjk getreden. Het
was de wensch en de wil van Johan geweeat.
Nadat hg zgne vestingsstraf had volbracht,
wilde hg eer»t toonen, dat hjj een ander
mensch geworden was, voor hg Lucia van
Bergen als zgne bruid naar het altaar
leidde. Voor haar was het een zware
strjjd geweest, alvorens zjj het geluk had
gevondendoch nu schatte zjj dat geluk
ook hoog, als een goed dat zjj met veel
moeite gewonnen had.
Het was een tjjdje stil aan de tafel,
zelfs het praatmondje van den stamhouder
der familie Mertens zweeghjj was name-
Ijjk op den schoot der grootmoeder inge
slapen.
„Een engel zweeft over het gezelschap",
zeide de jonge vrouw op zachten toon.
„Dat is de engel des vredes," nam pater
van Bergen het woord weer op, „die alle
leden onztr familie, zuster Irmgardis en
Karei incluis, langs verborgen paden, die
zjj te bewandelen hadden, leidde, om hen
ten laatste, hoewel ten deele door storm en
nood, tot een gelukkig einddoel te brengen".
Verwachting tot aan den avond van 14 Febr.:
Zwakke tot matigen, zuidelijke tot zuid
oostelijken wind. Meest nevelig. Weinig of
geen neerslag. Temperatuur om het vriespunt.
SPANJE.
De positie van den eersten
minister.
Canalejas schijnt niet meer zoo vast op
den eersten zetel onder den Bpaanscben
troon te zitten als tot nu toe scheen.
De twee hoofdoorzaken van den aan
staanden val van het ministerie zijn de
welwillende houding, die de regeering tegen
de partij van Lerroux heeft aangenomen,
en de dreigende spoorwegstaking.
De tegemoetkomende houding tegenover
de Lerroux-partij, na al hetgeen aan deze
door de Katalaansche afgevaardigden, re
publikeinen, conservatieven en zelfs de
liberale pers was ten laste gelegd, is voor
het geheele land een groote verrassing
geweest en moet speciaal in Katalonië een
zeer ongunstigen indruk maken.
De dreigende spoorwegstaking baart het
Kabinet groote zorg. Ras enkele dagen
geleden is minister-president Canalejas de
gast geweest op een feestmaal der spoor
wegbeambten, waar wederzijdsche vriende
lijkheden zijn gewisseld en alles pais en
vree scheen en Dinsdagnacht werd onver
wacht in een vergadering van dezelfde
beambten de algemeene staking besproken
en werd zelfs zulk een dreigende houding
aangenomen, dat de gedelegeerde van de
regeering de vergaderden door de politie
wilde doen uiteenjagen. Deze kwam echter
gelukkig eerst aan, toen de menigte reeds
huiswaarts getogen was, anders was het
allicht tot een botsing gekomen.
OOSTENRIJK-U ON GARI JE.
Parlementaire zeden.
Het Oostenrijksche Huis van Afgevaar
digden heelt, meer dan veie andere instel
lingen van denzelfden aard, behoefte aan
een verbetering der parlementaire manieren.
Bij de behandeling van de wet op het
venten raakte de Duitsch nationale afge
vaardigde Malik met zijn joodsch-nationalen
collega Mahler in conflict.
Na eenige discussie, zullen we maar
zeggen, ging Malik Mahler te lijf. Mahler
zond getuigen, maar Malik zeide, dat de
uitdaging eenige minuten te laat kwam en
dat hij dus geen satisfactie zou geven.
Mahler duelleert principieel, met om het
duel, maar om de bewering, dat joden laf
zijn, uit de wereld te helpen.
0, zoo
PORTUGAL.
„Tout com me chez nous." Als
Robespierre eu Danton uit hun graf konden
opstaan en een kijkje nemen in het huidige
„republikeinsche" Portugal, zouden zij zeg
gen: „Tout comme chez nous," „juist als
indertijd bij ons", dezelfde spionnage,
dezelfde tirannie.
Wat toch melden ons de jongste be
richten 1
Dames van hoogen stand worden op het
commissariaat van politie ontboden om te
vernemen, dat ze voorzichtiger moeten zijn
in haar gesprekken; want dat ze tegen de
republiek, stel u voor: tegen de republiek
hebben gesproken.
De regeering, zegt men, heeft overal
spionnen, in de café's enz.
Dit wordt te gevaarlijker, daar de Car
bonari, die de revolutie maakten, thans
achter de regeering staan en de eigenlijke
meesters mogen heeten welnu, deze lieden
zijn kappers, kleermekers enz., die gemak
kelijk overal kuunen komen.
Zij loopen zelfs veelal gewapend
Aanzienlijke families verlaten nog steeds
het land en de zaken ondervinden er de
gevolgen van.
Het blad „Mundo" geeft bewijs van
beschaving door particuliere brieven die het
op slinksche wijze in handen kreeg, te
publieeeren.
Priesters zijn tot gevangenisstraf veroor
deeld omdat ze iets hadden gezegd wat
den heeren niet aanstond en zooals we
reeds wisten zijn de Zusterkens der Armen
verjaagd.
