Zaaifijd htrijders! machine CHINE, IEEKBA>K. Zaterdag 21 Januari 1911. Zevende Jaargang. Dit immer bestaat uit 8 Mijden, Verkooping 24 JANUARI 1911, el Weiland, :eel DIJK, ceel DIJK, KOOP: (Hendrik Polder, ERE N T E. u •serve f 28.063.9472- Jbrieven a 100 lu ag 21 Januari 1911 >o. 10. i, de e zijn. AN WEEL, Goes. Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIIDAGAVOND. EERSTE BLAD. „In troebel water..." UIT ZEELAND. Iers Koetsiers, lerlieden. |jan. 4 uur 22 min. fan. 4 35 Jondag 22 Jan., 's morg. moet een halt uur,'de beten een uur na ztjns- 3 uur te Goes, in de t" ten overstaan van d?n AAR te Goes van: irke, onder Sinoutskerke, Uamscben weg, groot r10 c.A. [l. de Koster tot 1 Maart per jaar. kerke, tusschen den Nieu- ïjertpolder en den Zuid groot 3 H.A. 17 A. Aarnout van Oosten tot 1116 voor f65 per jaar. skerke, tussehen den Noord en den Nieuwen West groot 2 H.A. 28 A. G. de Jager Jz. tot 31 voor f 60 per jaar. IHEUS SMALLEGANGE- es. Te bevragen bij de Uit- Blad. Bneges zijn aanstaande Qet een ?pan paarden te in den Sint Philipsland, aan te melden bjj 0. Rilland. Iindbouwers die gebruik 1 maken van deze geld,aanbie- md voor le hypotheken op Iscbrjjven brieven trance no. ld. blad. j. Ing op bovengenoemde f den koers van IOOV4 °/o ÏEUW DRONKERS BANK, bij wie prospec- pemplaren van het laatste Ltr zijn. Ie Directie, IE VEER. H. WORST. kt, en die in de practijk Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95. Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kantoor v. d. AdministratieGanzepoortstraat C 209, GOES. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs. Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant. Onder de Katholieken van Limburg en Zeeuwsch-VIaanderen vindt men tegen woordig een zeker aantal malcontenten, die de bestaande (o.£ voorgewende) mis standen op sociaal gebied willen .weg nemen en in hunne streek een betere orde van zaken willen te voorschijn roepen. Zij doen dit echter niet op de oude, beproefde wijze, d.w.z. o-nder aanmoedi ging en steun van de Kerk, welke (ten allen tijde de moeder was van de 'be schaving en den vooruitgang, maar langs den glibberigen weg van eigen inzicht, waar eigenwaan en zelfgenoegzaamheid, geen bescheidenheid en christelijke volg zaamheid hen tot gids verstrekken. In Limburg noemen die „reformkatho lieken" zich „onafhankelijkeji'en heb ben hun spreekbuis in het blad „Lim burgs Belang". In Zeeuwsch-VIaanderen noemen zij zich „Van Dalsummannen", wier orgaan „De Volkswil" is. In de tot heden verschenen nummers dezer partijbladen heeft zich bereids een berg van onzin opgestapeld, vooral waar het de beoordeeling betrof van godsdien stige en maatschappelijke kwesties en: nog steeds leveren zij kolommen vol be schouwingen, welke met de waarheid en de logica, op gespannen voet staan. Doch en dit geldt voornamelijk van het orgaan der Zeeuwsch-Vlaamsche mal contenten een zeker vertoon van braaf heid, opgesmukt met (meestal uit hun verband gerukte) schriftuurteksten en brokstukken uit pauselijke encyclieken, moeten dien kost smakelijk maken voor de lezers, die, meerendeels kinderen des volks en als zoodanig argeloos van na tuur, gretig toetasten en meer op den smaak dan op hot gehalte letten, van het geestesvoedsel, dat hun wordt voorgezet. Zoodoende hoe zou het anders kun nen! wordt bij die malcontenten een enorme begripsverwarring geboren, de groot© Katholieke beginselen verliezen voor hen hunne helderheid, de groot© vraagstukken op godsdienstig, sociaal en politiek gebied, bezien zij niet in het stralend licht, dat de Katholieke leer daarover uitgiet, maai' in den schemer schijn der eigendunkelijke opvattingen hunner leiders, kortom er treedt een zie kelijke toestand in, waarvan wij de na weeën reeds ondervonden, zonder dat er teekenen van beterschap zijn waar te nemen. Doch, waar het water troebel is, daar ontbreken de visschers niet. En zoo wor den er ook hier gevonden, die uit ld© verwikkelingen, door de actie dezer mal contenten ontstaan, een voordeeltje mee- nen te kunnen halen. De Jansenisten, wier kerkje meer en meer de teekenen ©ener vergevorderde bloedarmoede ver toont, hebben zoo waar hunne netten in het Limburgsehe uitgeworpen en valt de vangst daar tegen of mee, wie weet, zakken zij niet af naar het Zuid-Westen, om in Zeeuwsch-VIaanderen hun fuiken uit te zetten. Verschillende personen te Roermond werden in de eerste dagen des nieuwen jaars begiftigd met een brochure, tot titel voerende: Hoe lang nog: Roomseh-Katholiek - Roomseh- Politiek? Onder dien titel prijkten de woorden: „Uitgegeven door de Vereeni- ging Petrus Buijs". Een lauwerkrans met een kruis, waarboven de woorden: „cre do, eigo pugno", „ik geloof, daarom strijd ik" voltooiden het titelblad. Wij hebben dit boekje gezien en ge lezen en ofschoon wij eerlijk willen be kennen, geen groote verwachtingen te heb ben gehad van der Jansenisten bekwaam heid, verklaren wij ronduit nooit gedacht te hebben, dat ooit een dergelijk niets waardig prul door de pennevoerders der „Clerezij" de wereld kon worden inge stuurd en wij huldigen gaarne de be scheidenheid van. den schrijver, die het niet gewaagd heeft zijn naam te zetten op de titelpagina van dit brochuurtje. De snuggere bol, die dit persproduct heeft samengesteld, richt zich bij 'voor keur tot de Brahanters, Limburgers en (Katholieke) Zeeuwen, die hij, zeker „,ad captandam benevolentiam", om hen gun stig te stemmen, een „best, zo.et zoo tje" noemt (blz. 5). Daarna noodigt hij hen uit de in de stormen beproefde bark der Roomsch-Katholieke Kerk te verha ten en over te stappen in de lekk®, wrak ke hulk der „Oud-Katholieken" met be stemming naar het Onbekende Zuiden 1 Maar het fraaiste van alles is, dat de argumenten, die ons tot dien stap moe ten brengen, niet op de eerste plaats ontleend worden aan de Oud-Katholieke leer dat komt achteraan maar aan do artikelen van „De Volkswil" 1 Niet minder dan zeven pagina's een vierde van den geheelen inhoud staan vol van hetgeen in het orgaan der Zeeuwsch- Vlaamsche malcontenten is geschreven over: „krachteloos zout", „een blad in den ban", „daad van waarheid", „de wijn- kelderkwfcstie'„de daad van overhalen tot verraad", „de tijd van Pontius Pila- tus", „de weg van de wereldsche dingen" enz. enz. het oude liedje, dat wij tot vervelens toe kennen en dat iedere week, zij het ook in wisselenden toonaard, in „De Volkswil" wordt opgedreund. Het wil ons inderdaad benieuwen, hoe de redacteur van „De Volkswil", die in het stuk, dat de Jansenistische schrij ver van hem overnam, den mond vol heeft van „Paus Pius X", „den Paus van Rome", het opneemt, dat zijn (in zijn oog) door en door Roomsche pennevruch- ten prijken in een geschrift, dat den Room- sohen paus aantast in zijn waardigheid van stedehouder Gods. Ja, hoe zal deze redacteur, die zich blijft beschouwen als een echt en onvervalscht kind der Room sche Kerk het verdragen, da,t zijne be schouwingen, z ij n e oordeelvellingen voor den Jansenist een welkom en ze ker middel zijn, dat anderen tot afval van de Roomsche Kerk zal bewegen? Want één van de twee: óf de Volkswil- redacteur is verontwaardigd als gelijk ge zinde te worden beschouwd met de aan hangers der „Clerezij", die èn als scheur makers L) èn als ketters 2) buiten de Ka tholieke gemeenschap staan, óf hij is het niet. In het eerste geval zal zijn protest klinken, mannelijk en waardig, gelijk het den Katholiek past, een protest, dat te vens eene geloofsbelijdenis zal zijn in de eeuwige, onveranderlijke waarheid der Roomsch-Katholieke leer. In het andere geval zal hij zwijgen. Maar dan ontkomt hij niet aan de ver denking, de sluwe kunstgrepen te bil lijken, waarmede .het Jansenisme ook nu nog tracht de argelooze zielen te ver schalken. Nog eens, wij zijn benieuwd, hoe de Volkswil-redacteui zich uit deze „im passe" zal redden zonder verlies van eer en prestige. Of de schrijver van het Jansenistisch brochuurtje met de inlassching van de Volkswilnovelle veel pucces zal hebben? Of wellicht de pijlen, die hij uit eigen koker op de Roomsch-Katholieke Kerk afschiet doodversleten argumenten, honderdmaal wederlegd veel effect zul len teweegbrengen? Wij twijfelen er hard aan, althans voor zoover onz.e Zeeuwsche geloofsgenooten betreft. Die zijn, ook in Zeeuwsch-VIaanderen, zelfs onder hen, die bewust of onbewust met den Volks- wilstroom meegaan, tenslotte 'te nuchter van opvatting, om zich te laten inlijven bij eene sekte, welke, uit Hollandsche Jan senisten, Duitsche en Zwitsersche Oud- Katholieken werd samengeraapt, met een verminkte belijdenis een „verknoeiden en verprotestantiseerden" ©eredienst4), zonder vasten- en onthoudingsdagen, zon der verplichte Faaschcommunie, zonder huwelijkssacrament5), zonder ver plicht celibaat voor de priesters, zonder oenig wettig gezag. Als de corryphaieën va.n 't Oud-Katho- licisme zich onze Roomsche Zeeuwen zóó onnoozel voorstellen, dat dezen zich door een prulbrochuurtje van nog geen 30 pa gina's zullen laten vangen, den bedriegen zij zich. Onze geloofsgenooten aan den Zuidkant der Schelde kunnen wel eens wat vreemd doen hun geaardheid is in vele op zichten een bijzondere hun hart klopt, wanneer het er op aankomt, enkel en alleen voor de Heilige Roomsch-Katho lieke Kerk! Hun religieus gehoor is fijn gonoeg geoefend, dan dat zij niet aan stonds om met vader Vondel te spre ken „het snaterbekken der (Jansenisti sche) ©ksteren van den zwanenzang (der Katholiek© leeraars) zouden onderschei den." Heieren va.n de „Clerezij", onthoudt het Wel, wanneer gij met uw brochuurtje bij ons komt: „Goed Zeeuwsch, goed rond". Wij houden van zuivere waar, hebben een afkeer van namaak. Of droog brood, óf brood met boter, maar geen margarine! Zoo ookóf Roomsch-Katholiek óf onge- loovig, maar geen surrogaat met het etiket „Oud-Katholiek". Dat wijzen wij onverbid delijk af, in spijt van al üwe brochures zelfs die, welke doorspekt zijn met aan halingen uit „De Volkswil", zooals het jongste prul van uw Petrus Bujjs-stioh- ting. 1) öiuds hunne weigering om zicli te onder werpen aan de pauselijke besluiten in zake de veroordeeling van Jansenius' Augustinus". 2) Sinds 1854, het jaar der dogmaverklaring der Onbevlekte Ontvangenis en 1870, het jaar van de Onfeilbaarheidsverklaring van den paus. Beide leerstukken toch verwerpen ay tegen de geheele Katholieke Kerk in. 3) Zoover zijn de huidige Jansenisten (althans de geestelijken, want de leeken zijn eigenaardig genoeg nog het rechtzinnigst) van de leer hunner zeventiende eeuwsche voorvaderen afge dwa&ld, dat terwijl de leden der Jansenistische provinciale kerkvergadering, te Utrecht in 1763 gehouden, getuigden: „En om alles in weinige woorden te zeggen: Wij houden alle leeringen, die de Koom» Katholieke Kerk houd, alle, die z ij d o e m d, doemen w ij alle die z ij duld, dulden wij", en den paus beschouwden als Öt. Petrus' wettigen opvolger, die „uit godde lijk regt dezelfde opperhoofdigheid boven alle andere bisschoppen ge niet.... zoodat hij volgens godde lijke instelling het zigtbare Hoofd der Kerk id e e e r s t e s t e d e h o u d e r van Jesus-Christus, aan wiens to e- zigt de gansche Kerk is aanbevo len?, wat ook door P. Buys, den vroegeren president van het Jansenistisch Seminarie werd beleden, Terwerpen zij thans het oppergezag van den paus, zien in hem slechts een bisschop „den eersten onder zyns gelijke' eu verwerj en de besluiten van het Trentsche Concilie aangaande de tucht, terwyl zy deszelfs leerstellige uitspra ken slechts gedeeltelijk beamen. Aldus in de verklaring der oud-katholieke bisschoppen te Utrecht van 24 September 1889 en in de brochure van den oud-katholieken pastoor B?rends te 's Gravenhage, getiteld„de oud katholieke kerk van Nederland." Deze brochure wekte zulk een ergernis bij Jansenistische leeken, dat zij een openlijke waarschuwing, per advertentie, in de „Nieuwe Rotterdamsche Courant" plaatsten. Zie de brochure van pater J. J. Brouwer: „De bisschopgelyke Clerezy van 1773 en haie Nazaten thans' blz. 15, 4j Zie dezelfde brochure van P. Brouwer, blz. 27. 5) t. a. pl. blz. 28, noot. Goes. Door B. en W. dezer gemeente is de standplaats van een stoomcaraussel voor de a. s. kermis voor de som van vierhonderd vjjf en tachtig gulden gegund aan H. Janvier te Bergen-op-Zoom. Op do gunning van de standplaats voor een danstent wordt voorloopig niet inge gaan. Wiji vestigen de aandacht van be langhebbenden op den te houden baker- cursus, wiens welslagen zooveel zegen rijke gevolgen, vooral onder hygiënisch opzicht, kan tengevolge hebben. (Zie de advertentie in dit nummer.) Middelburg. Er worden pogingen aan gewend om alhier eene afdeeling op te richten van de Nederlandsche vereeniging van sigarenwinkeliers. Deze afdeeling zal vermoedelijk ook Vlissingen en wellicht ook Goes omvatten. Naar wij' vernemen bestaat er alle kans, dat deze pogingen zullen slagen. Volgens het verslag van de bevin dingen en handelingen der gezondheids commissie alhier over 1910, is dit jaar de gezondheidstoestand niet zeer gunstig ge weest. Wel werd de commissie officieel slechts in kennis gesteld met gevallen van ziekten, die met name genoemd zijn in de epidemiewet, maar de commissie hoor de bovendien van ernstige angena, maze len, kinkhoest, influenza en tal van rheu- matische aandoeningen. Het sterftecijfer was échter laag en bedroeg 246 tegen 281 in 1909 en 238 in 1908. In 't verpleeghuis werden opgenomen 239, in het gasthuis 583 zieken; 'taantal verpleegdagen in het eerste was 2607, in het laatste 21817. Over het algemeen ka,n de toestand van de scholen bevredigend worden ge noemd, al blijft er nog steeds hier en daar te verbeteren over. Bij den wensch door de Commissie Van toezicht op het Lager onderwijs ter kennis gebracht va,n B. en W., om aanstelling van één of meer schoolartsen, sloot de gezondheidscommissie zich gaarne aan. De commissie meende echter inet eene bespreking der détails te moeten wachten tot de zaak in beginsel door den raad was vastgesteld; ze sprak echter reeds als hare meening uit, dat zonder twijfel ook de scholen der meergegoeden omder dat instituut moesten worden begrepen. De comissie achtte het wenschelijk er den hoofd-inspecteur der volksgezondheid op te wijzen, dat zij van den Burgemeester steeds kennis krijgt wanneer er in een gezin een besmettelijke ziekte is uitge broken; ook de hoofdinspecteur zendt de commissie deze opgave, die hem bezorgd wordt door den behandelden geneesheer. Nu ontvangt de commissie echter meer opgaven van den Burgemeester dan van den Hoofd-inspecteur. Er gaan dus kennis gevingen verloren, den geneesheeren aan den Hoofd-inspecteur gezonden of dooi den laatste aan de commissie, of wel de geneesheeren doen, in strijd met de wet, geene geregelde aangifte. Ten slotte vestigde de commissie er de aandacht van den hoofdinspecteur op, dat er hij' haar bijna nooit aangifte wordt gedaan van eenige ziekte, die de volks gezondheid bedreigt, tenzij deze met name genoemd is in de Epidemiewet. De commissie meent, dat dit niet is, zoo als het behoort, daar zij toch zeker bij iedere ziekte, die de volksgezondheid bedreigt, eene roeping kan hebben te ver vullen. De commissie vernam, dat inderdaad sommige geneesheeren in verzuim waren en daarom door den hoofd-inspecteur zijn herinnerd aa,n hunne verplichtingen, ter wijl tegen één hunner eene vervolging is ingesteld. Deze laatste werd ook in hooger beroep veroordeeld. Ten slotte ontleeraen wij nog aan het verslag, dat 't getal perceelen, aangesloten bij de waterleiding, ook dat jaar weer toe nam. In eene Donderdagmorgen gehouden spoedeischende algemeene vergadering van den polder Walcheren, werd behandeld een bestuursvoorstel om naar aanleining van een desbetreffend verzoek aan de gemeente Vlissingen te verkoopen eenige zijkanten van 'wegen en halve slooten liggende aan den Koudekerkechen weg, ter gezamenlijke opoervlakte 3801M3 en zulks tegen den prijs van f 1 per M3. Het voorstel werd bestreden door den heer D. Kodde, die meende dat waar in Vlissingen de grond duur ia en deze grond gewenscht wordt ter verfraaiing der stad gerust 12 bedongen kan worden. Een voorstel in dien geest werd echter niet ondersteund en kun dus niet in behan - deling genomen worden. Het bestuursvoorstel werd aangenomen met 20 tegen 1 stem die van den heer Kodde. Door de politie alhier is Donderdag proces verbaal opgemaakj tegen den bestuur der van de automobiel genummerd K 196, van den heer v. H. uit Goes, die met een onverantwoordelijke harde vaart uit de Gortstraat, de markt op en vandaar met een zeer scherpe bocht de Langeviele inreed In een Woensdagavond alhier gehouden vergadering van de slagerspatrooDsvereeni- ging werden de heeren A. Beugelink en 0. Uoone, bij acclamatie, respectievelijk als voorzitter en secretaris herkozen. Als 2e secretaris werd gekozen de heer L. J. Cohen, als penningmees.er de heer J. de Hamer en als commissaris de heer S. van den Bout. Het bestuur der slachtveeverzekering werd bij acclamatie herkozen en besloten werd de bestaande premies dezer verzekering dit jaar te behouden. (M. C.) Vlissingen. Gisteronavoud trad voor de leerlingen der Zeevaartschool en genao- digden in het gebouw dier school als spreker op de heer Herman Snijder, leeraar aan de Rijks Hoogere Burgerschool te. Middelburg. De heer Snijders hield eene boeiende rede over het leven van Michiel Adriaansz de Ruyter en de toestand van het land gedurende diens leven, zoowel wat betreft den binnenlandschen welvaart als de ver houding tot het buitenland. Een en ander werd verduidelijkt door niet minder dan ongeveer honderd goed geslaagde lichtbeelden. Welk weder zullen wij hebben Verwachting tot aan den avond van 21 Jan.: Zwakke uiteenloopende winden. Meest betrokken en nevelig. Weinig of geen neer slag. Kouder. De nieuwe paroshiekerk. Alle hei palen, benoodigd voor de fnndeering, zijn thans ingeslagen. Met het werk wordt den noodigen spoed gemaakt. Voorloopig zal de toren nog niet worden gebouwd. Ook de pastorie zal slechts voorloopig voor de helft worden afgebouwd. Dat met de grondwerken en fundee ringen aanzienlijke kosten gepaard zij'n zegt ons het cijfer van f22000, dat daaraan besteed wordt. Als het nieuwe kerkgebouw in gebruik wordt genomen, zullen wij; wel 1912 schrijven. De rijksveldwachter A. J. Voerman is verplaatst van hier naar Biervliet. In een gisterenavond gehouden ver gadering is in beginsel besloten te trach ten een vereeniging tot verbetering der volkshuisvesting op te richten. Donderdagavond j.l. trad, op uit- noodiging van het bestuur der K. S. Actie, in de groote zaal van het Concertgebouw op de heer J. \V. Vienings uit Goes, met het onderwerp: „De Kruistochten en hunne gevolgen". Voor de pauze schetste spreker den loop der kruistochten om na de .pauze aan de hand van bekende historieschrijvers de zegenrijke gevolgen te bespreken, die de kruistochten hoe wel ze niet geleid hebben tot een blij vend bezit van Palestina in Christenban den hebben opgeleverd op geestelijk, maatschappelijk, politiek en stoffelijk ge bied. Met een toepassing op de K. S. A., die de Katholieken .stempelt tot strijders van een geestelijken kruistocht ter hervorming der maatschappij, sloot spreker zijn rede. Het in grooten getale opgekomen publiek juichte den spreker toe. Het fanfarekorps van den R.-K. Volks bond voerde op zeer verdienstelijke wijze verschillende muziekstukken uit en droeg daardoor niet weinig hij tot het welsla gen der bijeenkomst, die tevens werd op geluisterd door de tegenwoordigheid der parochiale geestelijkheid. Namens het bestuur der K. S. A. be dankte de weleerw. heer H. Pieterse in welgekozen bewoordingen den spreker. Het Perscomité der Kath. Soc. Actie. Hr. Ms torpedoboot groot model G 10, onder hevel van den luitenant ter zee le klasse C J J. Bejjaen, welke uit Nieuwe- diep eene torpedo naar hier vervoerde, bestemd voor een der op de Kon. Maat schappij „de Schelde" in aanbouw zijnde torpedojagers, vertrok hedennamiddag we der derwaarts. (VI. Crt De zeevarende P. Decrop alhier is te Ostende geslaagd veer het examen van 2den luitenant ter groote vaart. Zierikzee. Rott. Tramwe g-M a a t- s c h a p p ij. Ontvangsten Nov. 1910 1909 Reizigersvervoer f 36 565 865 f 34 277.98 Goederenvervoer 48 240.35 56 051 51 Buitengew. ontv. 39 986.62 37.654.43 Totaal f 124.792.836 f 127.933 32 Naar wij vernemen wordt door de tooneelvereeniging „Vriendenkring" in dit winterseizoen ten tooneele gevoerd Vondels „Jozef in Dothan". Het bericht betreffende het beroep van da Waardenburg als predikant der Herv. Gemeente is gebleken voorbarig te zjjn. Kruiningen. Woensdagavond ruim half acht werd brand ontdekt in de landbouw- schuur van P. v. Iwaanden. Alhoewel het vuur zich snel uitbreidde, kon het beesti- aal nog gered worden, uitgezonderd een ziek jaarlingpaard. De brandweer was zeer spoedig ter plaatse en smaakte het genoegen al de belendende perceelen te kunnen behouden, hierin begunstigd door het stille weder. De schuur met haren inhoud van hooi, stroo enz. werd een prooi der vlammen. De oiorzaak is weder onbekend, alleen een enkel persoon werd in verhoor genomen. Verzekering dekt de schade. (Zeeuw.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1911 | | pagina 1