KOES.
15 en hooger,
roesten oi naboenen.
1
hooger.
ïld.
0 30 Soes.
BW
No 8.
Dinsdag 17 Januari 1911.
Zevende Jaargang.
als:
>t prijzen.
cent.
laf f 0.60.
ii hooger.
cent.
DIJKEN.
f EUILLETÖrt.
TE^ilLAND.
1
75 gld.
>4, 39 en 49 ct
worden.
^ke Dienstbode,
<aaf.
boedel tegen
f> IE F STAL
Amsterdam.
^hriftelijke garantie,
koopen.
i, Lange Burg C 89-
Langs verborgen paden.
BINNENLAND;
w
ïN 13,16 en 18 cent.
jn 50, 60, 70, 80 ct.
Schrikbarend zijn
niet alléén aan
prante goederen.
Met Mei
EEM, Winke.ier Goes.
Jerband staande werkeloosheid,
schaden aan te bevelen. Zie
vertegenwoordiger
I in het Filiaal.
NIEUWE ZEEUWSCHE COIIMÏ
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten 0.95.
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels ƒ0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, woirdt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
Alwie, BUITEN GOES WONENDE, van de
verlaging van den abonnementsprijs wil profi
teered wordt er aan herinnerd dat men zijn
abonnement ad f3.50, UITERLIJK op 20
JANUARI moet betalen Men ontvangt dan
de courant het geheele jaar 1911 drie maal
's weeks franco per post.
De Administratie der
„Nieuwe Zeeuwsche Courant
V 0, die gezellige liberalen 1
Zoowel ten tijide van de verkiezingen als
in de dagen van 'rust hoort men vaak
zeggen, als argument om ons van bet
samengaan met de antirevolutionairen af
te houden: „laat die fijnen toch loopen!
Wat hebi je flan die stijve Calvinisten. Kom
bij ons! Wij, liberalen, zijn joviaal, gezellig
en wij meenen het goedl"
Wat die liberale jovialiteit en gezellig
heid betreft, wij zeggen er geen kwaad,
van, maar dat wij met al die gezelligheid
en jovialiteit in de dagen der liberate
opperheerschappij zoo'n beetje vqor oud
vuil werden gerekend, zoodra. wij bet
waagden naar een ambt of waardigheid
te dingen, leert ons weer voor die zoo-
veelste maal, wat de heer Victor De
Stuors, afgevaardigde voor Weert in de
Tweede Kamer, jn een intervieuw aan
den verslaggever van „Het Centrum" me
dedeelde ais aanvulling op hetgeen door
hem onlangs iu de vergadering der Tweede
Tweede Kamer, in een interview aan
lieken in de ambten werd te berde ge
bracht.
Sprekende over den alom in den lande
bekenden Katholieken letterkundige, Jos.
Alberdingh Thijm, zeide de heer De
Stuers
„Toen deze dood was, is men het wie-
rooksvat voor hem gaan zwaaien, maar
zoolang hij leefde was het heel andiers.
In de Koninklijke Academie van Weten
schappen werd hij eens candidaat gesteld
voor de afdeeling Letterkunde, maar de
liberaal üpzoomer stond op om te ver
klaren, da.t iemand van T h ij m 's richting
geen lid der academie mocht worden en
de candidatuur werd geketst. Geen ridder
kruis viel hem. ten deel; wel buitenland-
sche, maar geen binnenlandsche onder
scheiding. En toen hij eindelijk, bij gebrek
aan een presentabelen niet-katholiek, naar
wien met de loupe gezocht was, benoemd
werd tot de onschadelijke betrekking van
hoogleeraar in de aesthetica en kunst
geschiedenis aan de Rijks-academie voor
Beeldende Kunsten te Amsterdam, had
ik een woedenden uitval te doorstaan
van den toen maligen liberalen Commissa
ris der Koningin in Z.-Holland, die in
zijn doldriftig anti-papisme die benoeming
een schandaal .vond en verklaarde, dat
iemand van T li ij m's ideeën zelfs niet
tot sluiswachter mocht worden
b e,no e m d, met machtiging om deze zijne
opinie wereldkundig te maken
I „Een geleerde a,Ls dr. N u y e n s, die
door F r u i n hoog werd geschat, is natuur
lijk evenmin der' Koninklijke Academie
waardig gekeurd. En zelfs de nederige
Maatschappij van Letterkunde te Leiden,
10.
„Maar, Heawigis, wat zgn dat voor
praatjes V" zti George van Bergen lachend,
„ik dacht dat gjj nog tgd genoeg had,
om aan huwen te denken. Eerst moet gg
nog naar kostschool om veel te leeren".
„Daar hebt gjj volkomen gelijk aan,
mjjnheer van Bergen", zeide Hed ivigia,
een weinigja rood wordend, „ik meende
nu maar zoo. Kom mee, wjj zoeken voor
ons een mooi plaatsje en maken het ons
gezellig".
Wellicht heerschte ook slechts tusschen
deze twee aan de gansche lange tafel een
zekere ongekunstelde hartelijkheidwant
over het algemeen zag het er daarmee
treurig nit. Mevrouw van Bergen zat daar
stilzwijgend het onderhoud met haar
tafelgenoot, een rijk industrieel en vader
van den pretendent van Elisabeth Kersten,
beviel haar weinig zg wist, dat de
heer protestant was en zich eenigen tijd
geleden bi) de vrijmetselaars had aange
sloten. Waagde hij bet ook niet, mevrouw
waarin allerlei kleingoed binnengelaten
wordt, -ketste hém."
Ziedaar een staaltje van de liberate
jovialiteit ten opzichte van ons, Katho
lieken.
Onthouden wij het, èn ten tijde va»
verkiezingen, als bet liberalisme ons al
pluimstrijkend ter zijde komt èn tusschen-
tijds, vooral, wanneer politieke tinnegie
ters trachten ons met een mooi praatje
los te maken van de coalitie, waarin
toch zoo vele onzer voormannen en
niet de minste! het hechte bolwerk
zien der christelijke politiek.
Wilt gij ton slotte nog uit onverdachton
mond hooren, hoe het liberalisme ten
onzen opzichte gezind is? Luister dan
naar Domela, Nieuwenhuis, die in zijn
jongste werk: „Van Christen tot Anar
chist" het volgende schrijftAls men
(in de dagen van Gappijne v. d.
Copello) vroeg wat een liberaal was,
dan kwam het antwoord hierop
neer, dat een liberaal was een
antiklerikaal Men wist dus eigen
lijk niet, wa.t een liberaal wel was en
alle wijsheid bestond in een negatief iets;
want een partij, die slechts antiklerikaal
is, zonder te weten wat zij wil, dat is
toch eigenlijk een partij, die het op den
duur niet houden kan".2)
Dat het liberalisme sinds dien tijd niet
is verbeterd, behoeven wij onze lezers
zeker niet uit te leggen. Men denke maar
aan de Ferrer-kwestie en die gebeurte
nissen in Portugal in October j.l.
Deze en andere spatiëeringen zijn
van ons. Red.
-) Zie aldaar blz. 35 en 36.
Oranje-boompjes.
Reuter seint uit Kaapstad 'd,jd. 10 dezer
Op den geboortedag van prinses Juliana
hadden de hier wonende Nederlanders
pitten van o.ranjeboomen gepoot. Heden
zijn de jonge planten in tegenwoordigheid
van den 1\ ederlandschen consul generaal,
senator Reitz, de officieren van den oor
logsbodem „de Zeven Provinciën" en ver
tegenwoordigers vair de Nederlandsche
Atrikaanders naar den stedelijken planten
tuin overgebracht. De consul-generaal zei
de in zijn welkomstwoord tot de tegen
woordige Nederlandsche officieren en bur
gers, dat bet leven van een Oranjeboom
beteekenisvol en vol symboliek was voor
Nederlanders en Neierlandsch sprekende
Afrikaanders. Hij merkte Voorts op, dat de
plek, waar de Üranjeboomen werden ge
plant, de plaats was van den proeftuin,
door de oude Nederlandsche Oost-Indische
Compagnie aangelegd.
De commandant van het oorlogsschip
beantwoordde de welkomstrede.
De plechtigheid werd met het zingen
van het Nederlanldsoh© Volkslied beslotefn.
Zou hier te lande wel kunnen geschie
den, wa.t gisteren te Kaapstad plaats had
Wijt betwijfelen het ten zeerste.
Wanneer hier zelfs de Julialrta-bloem
met het oranje-hartje- aanstoot geeft en
daarin een „demonstratie" wordt gezien,
niet te dulden door de neutraliteit(i) hoe
zou diezelfde neutraliteit dan geschokt
worden door het planten van een oran-
j e-bo om
En dan de redevoeringen, welke daarbij
werden gehouden en dat zingen van het
Nederlandsche volkslied
't Ware een en al „uitdaging"
Gelukkig .maar, dat al deze dingen in
het buitenland, in Kaapstad plaats von
den.
Voor ons eigen land zou het te erg
zijn geweest! („C.")
van Bergen direct over iets aan te spreken
zoo moest toch de gemeenzaamheid, een
zekere overwegende vertrouwelijkheid, waar
mede de handelsraad Bieler met mijnheer
Kersten omging, deze bevreemden en ont
stemden. Het hoofd van mesrouw Karaten
was met een waas van droefheid overtogen.
Het bleek toch bijna, dat deze avond eerst
in volle duidelijkheid aantoonde, welke
geesteskinderen het waren, waarmede haar
echtgenoot sinds eenigen tijd uitsluitend
omging en die hg, ondanks haar tegen
stribbelen, tot het verjaringsfeest in huis
had genoodigd. Zij kon ook de ontstemming
niet overwinnen, die zich van naar had
meester gemaakt, toen haar echtgenoot
haar verklaarde, dat hg de uitnoodiging
aan de geestelijken, die anders altijd bg
zulke gelegenheden in de woning van
Kersten aanwezig waren, niet had afge
zonden.
„Wat hebben die lieden in onzen kring
noodig?" bad hij dezen morgen van uit
de hoogte gezegd. „Ik voel mg gedrongen,
u bekend te maken, dat ik mer de pracigk
van bet Katholicisme heb afgebroken. Aan
den omgang met handelsraad Bieler is mij
veel meer gelegen. Hierbij wil ik er u op
wjjzen, dat ik van u verwaeht, dat gg
uw invloed op Elisabeth doet gelden, dat
ITALIË
II et Pa u s el ij k Bijbelin.stitu.ut.
In het nieuwe jaar 1911 heeft bet Pau
selijk Bijbelinstituut zijn zetel overge
plaatst naar het eigen gebouw, dat Paus
Pius X in edelmoedige vrijgevigheid aan
het Instituut geschonken heeft. Het is
het paleis Muti-Papazurri aan de Piazza
della Pilotta, dicht bij de Piazza di Ve-
nezia gelegen.
Door zijne gunstige ligging in het mid
den der stad, waa|r bijna alle trammen
te zamen komen, of minstens passeeren,
voldoet het zeker meer aan de eischen
van een internationale Universiteit, dan
het bijna geheel buiten de stad, in de
Prati, gelegene Collegium Leonianum, dat
tot nu toe aan het instituut gastvrijheid
in zijn woning heeft verleend. Nu toch
kunnen .de studenten uit de verschillend©
colleges gemakkelijk van alle uithoeken
van Rome in korten tijd het Instituut
bereiken, terwijl vroeger verschillende stu
denten een half uur of drie kwartier
verloren, om met de tram, de leszalen,
of de bibliotheek te kunnen bereiken.
Het nieuwe Instituut in een zeer schoon
gebouw van 3 verdiepingen in het mid
den der 17:e eeuw door de Rossi, een
der beste leerlingen van Bernini, ge
bouwd. De 4 zuilen bij den ingang stam
men nog uit den ouden Aureliaanschenj
zonnetempel, die ten tijde der Romein-,
sche Keizers dit plein sierde. Natuur
lijk moet dit paleis eerst tot Universiteit
ingericht en omgebouwd wordien. Aan het
parterre, dat geheel door de Bibliotheek
ral worden ingenomen, wordt nog druk
gewerkt. Daarom zal waarschijnlijk voor
Paschen de rijke Bibliotheek met zijn
236 tijdschriften wel niet naar het nieu
we gebouw worden overgebracht. De ka
mers der professoren echter zijn reeds
ingericht en bewoond; alsook zijn de
lichte en ruime leeszalen reeds in ge
bruik genomen.
Moge in dit nieuwe huis het Pause
lijk Bijbelinstituut en daarmede de Ka
tholieke Bijbelkundie steeds hooger op
bloeien, zegt „Het Centrum".
BhdELAlliU.
Do voorbereiding voor de kro
ning. Het uitvoerend comité voor !de
kroningsplechtigheid vergaderde Donder
dag in St. James' Paleis en stelde ©enige
belangrijke punten vast voor de komen
de plechtigheid.
zg aan de verzoeken van den jongen Bieler
gehoor geelt!"
Alvorens mevrouw had kunnen ant
woorden, was de deur achter haar echt
genoot dichtgevallen.
Dat het dus, ondanks de aangewende
pogingen van den gastheer tot geene
gezellige vrooljjkheid aan tafel wilde
komen, was niet te verwonderen. Zelfs
tusschen Lucia en Johan Kersten wilde
het gesprek niet vlotten. De eerBte zag,
dat hare moeder stil en sprakeloos bleef
en dat hield haar hart als in eene
beklemming besloten. Het was inderdaad
alleen de vrooljjke lach van Hedwigis, die
nu en dan een vriendelijke toon in de
3tgtheid van het gezelschap bracht.
Toen men van de tatel was opgestaan
en men zich in de verschillende zalen
verdeelde, om zich bg spel en gezang te
vermaken, wilde het toch tot geene eigen
lijke feeststemming komen. Anders had
mgnheer Kersten steeds zijn genoegen
betuigd bg de zangvoordrachteQ van zgn
zoon en diens vriend, heden echter volgde
hg met verstrooid gelaat het duet en bad
er geen enkel woordje van lof voor over;
hg zocht zoo spoedig mogelgk weder in
de nabgheid van den handelsraad Bieler
te komen, terwgl hg met argusoogen
Er izuiten twee optochten plaats heb
ben, een van een naar de Abdij op den
kroningsdag, 22 Juni, en de tweede op
23 Juni of direct daarna naar de City
en terug door Zuid-Londen.
De route op den kroningsdag zaj de
zelfde zijn als vroeger, tenzij 'inmiddels
de toegangsweg naar de New. Admirally
Arch gereed gekomen is. Omtrent dit punt
wprden nog besprekingen gehouden.
Wanneer men zoo ver zal komen, dat
het gebouw tegenover de Arch intusschen
wordt afgebroken dan zal zal men den
nieuwen weg gebruiken.
Een derde optocht kan wellicht plaats
hebben wanneer ,de Koning en de Ko
ningin-moeder naar de Guildhall gaan.
Te Spithead zal 'een groote vloot-re-
vue gehouden worden.
Fit AN Kit IJ K.
Uit Parijs komt bericht van een nieuw
schandaal".
Het betreft thans de kosten voor het
bouwen ©ener nieuwe landsdrukkerij,
waarover senator Antoine Perrier een
rapport aan den 'minister van finantiën
heeit uitgebracht. Ingevolge de wet van
April 1W2 was besloten de landsdruk
kerij te vestigen op een terrein aan de
rue de la Convention en naar er bere
kend was, zouden de kosten niet meer
dan vier millioen frank bedragen. Zelfs
werd er g,esproken van een transactie
met gesloten beurzen, daar de opbrengst
van den verkoop van de terreinen, waar
de. oude drukkerij op stond, de uitgaven
voor do nieuwe geheel zou dekken. De
kosten bedragen nu echter reeds bijna
elf millioen en volgens het rapport van
de extraparlementaire commissie van
onderzoek naar de landsdrukkerij, wel
ker voorzitter Senator Perrier is, zijn
parlement en ministers aanhoudend en
opzettelijk bedrogen.
Inderdaad een schandaal, maar nie
mand ergert zich daaraan en dat is nog
erger.
Burgerlijke doopsels. Die
„Croix' vertelt en het „Handelsbl. van
Antwerpen" vertaalt
M. toutant (van Ivry) vindt navol
gers. De maire van St. Priost-la-Eeuille
(Cïeuse) Menguet genaamd, is reeds
aan zijn derde burgerlijk doopsel.
Die plechtigheden zijn niet grootsch
maar belachelijk. Voor de doopsels van
eerste klas want die goede democraat
houdt van klassenverdeelmg bescha
duwt de nationale vlag het kind, |da,t
met wijn, goeden wijn zegt men, bego
ten woj:dt. Als stool gebruikt de maire
zijnen sjerp. De plechtigheid begint met
een klem sermoon tegen de pastoors.
Daarop verzaken peter en meter plechtig
aan het clericalism©, aan zijne pompe
rijen en werken. En daarmee is de ritus
in hoofdzaak afgeloopen.
M. Aleriguet is voornemens, naar 't
schijnt, een leergang van burgerlijke li
turgie te openen, voor de maires uit de
buurt.
rondkeek, of Elisabeth zich voldoende aan
den jongen Bieler wgdde. Voor de eerste
echter was deze avond een ware kwelling.
Zg wiBt nauwelijks meer wat zg op de
laffe plaatjes van den jongen man zou
antwoorden, en toen Lucia van Bergen
eens in hare nabgheid kwam, fluisterde
zg haar toe, dat zg zich ongelukkig voelde.
Lucia zelf was ook niet gelukkig op
dezen avond. Johan Kersten trachtte zich
wel tegenover haar zoo aangenaam mogelgk
te maken, doch het ontstemde haar, te
moeten bemerken, hoe gemakkeljjk hij op
den lossen toon inging, dien de vrienden
zjjus vaders aansloegen, toen de wjjn hunne
tongen had losgemaakt. Wat zou er van
dezen jongeling worden, als hg, vrg van
allen goeden invloed, alleen zgn levens
scheepje over de golven der booze wereld
beBtuurde.
„Ik denk, Lucia, dat wg naar huis
gaau!" onderbrak de stem der moeder den
gedachteugang van het jonge meisje, en
haastig opspnngend volgde zg haar om
van de gastbeeren atscheid te nemen.
„Kinderen, dat was geen schoone avond,
zeide mevrouw van Bergen, toen zij
tusschen zoon en dochter door den koeten
avond naar huis terugkeerde, terwgl de
heldere mauesohgn hun pad verlichtte.
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot aan den avond van 17 Jan.:
Zwakke tot matigen, westelijke tot zuide
lijken wind. Nevelige tot halfbewolkte lucht.
Weinig of geen neerslag. Overdag dooiweder,
s nachts in het binnenland vorst
POItTUOAl.
K erkonthei 1 ig iag. Tot welke
lage schanddaden het anti-clericalisme
zelfs „hoogstaande" personen kan ver
voeren, daarvan wordt thans een staal
tje uit Lissabon- bekend, da;t men nau
welijks zou gelooven.
Vrijdag 6 Jan. j.l. drongen verschil
lende kerels de Italiaansche kerk van de
II. Maagd to Lissabon binnen. Zij klom
men op het hoogaltaar, wierpen, het kruis
naar beneden en verontreinigden het ge
bouw.
De bladen konden over deze schande
lijke gebeurtenis geen uitvoerige mede-
deelingen doen, omdat zij door de oen
suur werden onderdrukt.
De eerste berichten werden pver Spanje
ontvangen en bevatten een nauwkeurig
verslag van bet gebeurde, waarbij pen
der deelnemers op heeterdaad was be
trapt.
Daar de kerk aan de Italiaansche k©-.
lonie behoort ging de Italiaansche ge
zant naar het (ministerie, pm bestraffing
te eischen van de schuldigen en nadere
ophelderingen te vragen. Het optreden
van den gezant was zoo energiek, dat
weldr,a moest blijken, wie de deelnemers
aan het schandstuk waren.
En toen bleek, dat het personen wa
ren, die behoorden tot de hoog ere klas
sen van de Portugeesohe samenleving.
Aan hun hoofd stond de. civiele gouver
neur, de hoogste beambte van de pro
vincie Evpra, zijn broeder Estavao Pi-
mentel, ;een tooneeispeter, ©en officier in
politiek en twee andere beambten van
het burgerlijk bestuur.
Natuurlijk werd reeds getracht de be-
teefcenis van het voorval te verkleinen;
toen het niet langer gelukte om het ge
val geheim te houden. Alen beweert nu,
dat de kerkschenders alleen de sacristie
zijn binnengekomen. Het bericht van den
gezant steJt '.echter uitdrukkelijk vast, dat
zij tot het hoogaltaar doordrongen.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen
het wetsontwerp tot wijziging en aan
vulling der bepalingen van het Burger
lijk Vvetboek omtrent de verbintenis uit
onrechtmatige idaad en invoering van
daarmede samenhangende bepalingen lp
het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvor
dering.
De kern van het gansche wetsontwerp
is de nadere omschrijving van het be
grip „onrechtmatige idaad' in het twee
de lid van het nieuwe artikel 1401 ge
geven. Dit artikel luidt: Hij, die door
Kersten beeft zich op een gevaarlgke baan
gewaagd. Arme vrouwArme kinderen
Ik vrees, dat wg nog iets zeer bedroevends
aan de familie zulten beleven. Voortaan
denk ik de vriendschappelijke betrekkingen
met hen af te breken; waarmede ik niet
wil zeggen, dat mevrouw Kersten en hare
kinderen ten allen tjjde geene gewilde
gasten bij mg zullen zijn, maar in hunne
woning kan ik niet meer komen, tot
mgnheer Kersten zgn koer weder tot het
goede heeft gewend!"
„Het zij zoo, lieve moeder, de eigenlijke
verbinding houdt Bpoedig op", antwoordde
George, „op zgn langst nog acht dagen
en dan scheiden onze wegen, die van
Johan en de mjjne. Wanneer en hoe zg
zich weder eens zullen ontmoeten, is de
vraag. Nu begin ik toch ook voor Johan
te vreezen. Maar wg willen het niet
vooruit loopen, God kan alles ten goede
keeren. Mgn beschermeling, Karei Mertens
slaagt nu ook goed bg baas Jongen en
dat was waarlgk een hard stuk hout,
alvorens men het pasklaar maakte".
Intusschen was men bj het woonhuis
aangekomen. Broeder en zuster geleidden
hun moeder behoedzaam naar boven en na
vriendeljjken avondgroet scheidde men.
(Wordt vervolgd.)
